장음표시 사용
141쪽
i3 EPIsTOLA LIPsi EN sis ni me decere hujusmodi taciturnitatem Lutheranae Historiae laudatissimum parentem, vires suas adversus eandem argumentationem experiri opus
habuit, idque quam infeliciter, colliget quisquis eum ita disserentem audierit. Lemis argutia es Pallavicini) cum, Protestantibusi evitiam in Mamgelicos, tanquam Lereticos, obiicientibus, Reges, oePrincipes monstrat, eandem exercentes, quos tamen
Mi ad Concilium omnino adsiberi volebant. Divem sitatis enim ratio obscura non est,considerantibus, quod Principes nonnisi ex decretis, oe sententiis Pontiscum saeviebant, oe executorum tantummodo loco e 'nt. Sρ rari itaque poterat , eonstituto libero oe legitimo Cone Iio ,ω examinata causa futurum esse, ut Reges, Prin
cipesque careum illud in posteram obsequium non μι
eontinuaturi. Levis haec est, dicam ipse, Sechen- dorsit argutia, inepta omnimode, quae Pallavicini sententiam evertat, aut debilitet, nam sperari poterat, ut, aeque ac Reges, & Principes, Episcopi quoque eaeeum illud inposterum obsequium longius eliminarent, nec amplius crederent ex Pontificis potestate suam pendere, idque pronius forte quam Reges; nam, ex Julii Caesaris sententia, bomines natura libertati sudent, or conditionem servitutis odere.
XXVII. Interim tamen, ne sito officio Iaudati Princupes ad Concilium evocati deessent, promti pariterque fuerunt ad Concilium, & Lathoas per litteras Electoris exincitatus eum Theologis Artieuior Smalealdices adornavit, ut
doctores, hujus Concilii socii, scirent quid agendum esset. Lege sodes ipsam LMMνὰ, viri immotialiter de Ecclesia,
142쪽
CUM A Ni MADvERSIONIBUS. I 3 Inee solum Lutherana, sed & Romana meriti, praefati nem ' quae ita fluit: Cum Papa Paullus hujur nominis temtius Comitium indiseret anno superiori eirea Pentecosten mnis tua congregandum, ct paulo post ab urbe mama alio transis ferret funde nondum constat , quo illud eoniscare, vel melit,
vel podit ct nobis quoque sperandum esset, ut ad Conciliam
etiam ips vocaremaν, vel metuendum, ne non vocati damna remuνr, injungelatuν mihi, ut Articulos doctrina nostra conscriberem ct eouigerem, I forte res procede et, ut constaret, quid, ct quatenus Ponti iis ledere, O in quibur capιtibus constanter perseverare er vellemui, di possemul. conserio igitur hoste Articulos , ct nostra parti tradidi. A nostris tua recepisti, ct unanimi confessione approbati sunt, ct decretum est, ut comitio, si quod a Papa, ct Ponti cist tandem sine mendaeiis , ct fraudibus, vero, legitimo, ct Christiano modo institueretur , Aut omnino deberet, publice Verrentur, ct fidei nostra eo se onem e Iicarent. Et paullo post: Cum autem Romana ista aula sta Caria adeo formidet Christianum luctumaee Coniseisium, ct lueem turpi me fugiat, isa ut etiam ipsis Pontifciis spes comitii Christiani non tantum convocandi, sed etiam ferendi, er concedendi prorsus Memta sit, unde sane Vendum tur merito masti Ponti cii , ct agre ferunt negligentiam istam Papa, ae inde faelis colitvnι, maiae Papam interitam retias christianitatis, ct damnationem omnium animarum , quam sui, ct suorum via exiguam saltem reformationem, erquam tyrannidi sua modum praescribi patiatur i, ιδεο ct nihil minus articulas hos in publicum emittere volui, ut si citius
ex hac vita evocarer, quam Conciatum congregetur, quod hasmnina eventuram esse confri ct spero, eum Defugi ista nebulone3 nimiam in trotvahendo, 6 impediendo Comitio la borent , ut, inquam, ii, qui post me vivent, ct remanebunt , testimonium , O rens onem meam haberent , ct proponere possent acunctam confessioni, quam antea publisam, in qua haci nur constanter permansi in permanebo deincep1per migratiam. ANIMADUERSIO.
Acturus de Concilio Mantuano , quod Paulus III.
143쪽
i 36 EpisTOLA LIPsIENs Isindixit, nonnulla praemittis ex Lutheri Praefatione ad Articulos Smalcaldicos ab ipso conscriptos. Fraudes, S mendacia, quorum ibidem Pontifex ille insimulatur, & una cum ipso Pontificii omnes,
quam juste Luthero ipsi , suisque asseclis expro
brentur , proxima sat aperte edocuit Animadverso. Quid enim essicacius ad comprobandum declinasse istos a convocatione ad illud Concilium, quam eorundem deliberatio de arcendis ab ipso Episcopis omnibus, seu aliis quotquot Romanum Pontificem pro visibili Ecclesiae capite agnoscerent, ac proinde ut unum tantum nominem) vel ipso M. Antonio Flaminio, qui profecto Apostolicum Pauli III. Primatum iis verbis explicavit, quibus nihil honorificentiu S.
XXVIII. Male is omnino ageret, si diceret, Lutherum dicto fuisse inobedientem, & manum in sinum abiecisse. Promptus filii, neque hanc ex Germaniae regionibus ad Concilium Mantuanam declinavit evocationem . Ast in diem fuit hoc Co ilium Mantua indictum, quia varia sese obtulerunt impedimenta , quae, VIR EMINENTISSIME, bene observasti . Prima remora huic Concilio iniecta fuit praesidium urbis, quod suis sumtibus Friderisus Mantuae Princeps noluit sustinere, sed impensas ad milites praesidiarios alendos a Paulia Tertio poposcit, quod satis cordate ita refert Samias ' di Oneiatum jam indi tam a cepisset , tum demum evit de securitate sua urbis eogitare, ct Ponti ei per internuntium Agni scandum euravit, quando futurum esset, ut in eum Aeum tot homines confluerent, -- cessarium esse tuenaea urbis prodiam , eumque tiata non ab alio, quam a se, pendere non debeat, neque tamen suis sum-ribur fit alendum , aquum esse, ut Pontifex, qui Coneiatum
144쪽
CUM ANIMADvERSIONIBUS. I 37 ibi celebrandam indixerit, in stipendia prasidiariorum memniam submini Dei. Dibus Pontifex respondit: multitudιnem eam non esse militum, aut hominum armatorum, sed Mele meorum, titeratorum , quibus in osseis retinendis susciat unus aliquis magistratas, quem ipse modico eomitatu, sateviarioque fultum, juri dicundo fit prapositurust prodiarios vero armatos omnibus fore suspector , ct loco concilii, quod eum specie, tum re, parem pra se ferre deerat, parum conveniem ter. Dod si Coneitium sateuitio armis munito opus habeat, periniquum esse, ur illud in alierius, quam Concitii ipfur, aut certe Papa , qui eaput es Concilii potestate flat. Leve est, quod in hoc argumento contra Samium attendit Pauavia cinus ' quasi primo concessisset, sed re satis expensa suam sententiam deinceps mutasset. Id enim in consesso est, rem revera a Duce Mantuano esse declinatam, nisi Pontifex sumtus suppeditaret, ut hospitibus & advenis undiaque confluentibus, de securitate prospiceretur , quod non inficiatur Pallaυicinus . Nemo hanc ob causam Ducem Mantuanum sub judicum jure vocabit , quia sui ossicii esse aestimavit, curare, ne quid securitas publica detrimenticaperet. Nec eo nomine subcensuram est vocandus, quod sumtus ad alendos milites praesidiarios poposcit s quia ad faciendos hos sumtus non erat obstrictus. Aisera causa hujus impedimenti suit iurisdictio , quam in advenas, cujus demum ordinis essent , & dignitatis sibi reservabat Princeps, quam tamen assectabat Paullus Tertius. Audiamus igitur Sarpium ' haec commemorantem: cum autem Pyinceps, quι probe sciebat jurisdietionem trahere secam imperium, replicasset, nunquam permissuνum se , ut in ei-3ate Mi subdita, aliut , quam Osciatis ipfur , jus adminia stret s Papa, qui eximia erat solertia , responsione improvisa quod raro tui contigoat 9 aetas , Ducas ministro respondit , se nunquam fuisse eredituram , ab hero ejus, Primiape Italo, eujus familia tot tantisque a Sede Apostolisa bene.
ficiis fuisset ornata , ct cujus frater germanus esset Caudin iis ν
' ' Vid. . p. III. '' Vid. l. c. P. II .
145쪽
iis, id fili negatum iri, quod a nemine unquam fuit eontro versum , quod leges divina, humanaque Issi eoncederent, quodisque ipsi Lutheram Issi negare non possint, nempe, ut Eces msticorum It supremus judex ι immo, quod Dux ipse non adiamis Episcopo suo, qai de sacerdotum ea sis mutua estgnoscit. Concilio non alios interfuturos, quam Ecclesiasticos, qui eum familiis suis a foro seculari sint immuner , idque adeo maniis festum esse, ut doctores unanimi consensu orment, etiam concubinas Deerdotum foro subjιei Ecelefas leo , eum lue tamen ne unam magistratum admittat, qui tempore Concilii ipsis jusdseat. Dux nihluminas propositi tenax mansit , neque Pontia μ' jur dicendi Mantua concedent, ct in postulandis militum stipenaeiis firmiter persi ens. Cum autem ea eonditiones Pomti ei dura viderentur, O cui Hebat veteritus institu is eo traria, atque a dignitate Apostolica Sedis, Iibertateque eres
fastiea aBeni ma, non modo assensum iis suum negavit, sed
omnias statuit nalium mutua Coneiliam eelebrare, memor
quam male successsset Ioann. XX.M. qui Conestium ibi eo gisset, ubi aster fuerat ipso potentior. Haec non silentio prae terit PalΔυkinus, licet illum male habeat, ex inscio h
mine sorte irrepsisse nomen concubinae sacerdotis, quasi sacerdotes concubinas in suo comitatu habituri essent, quod personae sacerdotum omnino esset indignum. Ita vero Parulavisinus r Contra vero a Mantuano peti milites ipsi obte-peranter , quippe qui jurisdictionem in Ecclesasticos fbi arrogabat Coneitio inte M uror I eui oppositum a Pont ce , non Eul assicos modo, sed υeI ipsam sacerdotis eoncubinam ex ungis nimi Doctorum sententia eximi profano foro. Iuod inver cundum dictam , a ealamo nescιο cujus imprudentis Legiae' profectum, naui ex ris consultis melioris nota probatur , ni forte explicetur, eam eoneuιinam in foro etiam Ecele meo pro delicto suo posse puniri, nee a Romanis trisanatibus areiapitur , qua neque fori immunitatem omnisas Clericorum fa-
malis generatim eoncedunt , satis per se quisque intellisit , quanta verisimilitarine id voti hHasmodi Pontificis assumtur, qui ut exemplar prudentia vivit in memoria posterorum.
146쪽
cuM ANIMADVERSIONIBUS. 1392ιο pacto autem potoat mulsan t eam Abi arespere juris die ianem in Concilio Eceo astico, fi eam in sua disionis Cs visos Mi neatiquam adseruebat Non euro dissidium circagoncubinam, quae demum persona hoc nomine intelligatur, meretrix ne, an lotrix, an famula; id Lltem urgeo, Ducem Mantuanum jus, quod habebat territoriale, recte sibi reservasse, quod neutiquam Principi in sua ditione ab-judieari potest. Quis demum ille sit Princeps, dominusque regionis , vel unius saltem lapidis, suam sibi omnino in hospites, si quid in sua ditione moliantur, vindicare solet summam potestatem. Quin& ipsi Legati, is inmo alias aucti, iure & privilegio, certo respectu , si extra orbitam prolabantur, suscipiantque motus in Republiea Uurisdicti ni aliorum Principum sunt obnoxii, quod documenta sat multa demonstrant. Ne igitur hoc Concilium in suam. qua pollebat, auctoritatem fieret iniquum, summo cum iure prospexit Dux Mantuanus. Alienam igitur Pontifex sibi attrahere voluit potestatem,& summum jus in alieno tractu exercere annitus est, sto Litem nomine , quia esset Concilium virorum ordini sacro addictorum. Ast tam credulus, obediens, & simplex non fuit Iaudatus Dux , ut suo iuri cederet, & suam potestatem in Pontificem transferret.
Nee titivilitii est tertia, quae intercapedinem constituiti ratio, eaque politica, quam ira describit Sarpias Friderieus Mantua Princeps nuia ultra cogitans, quam ut Pontia sei grati caretur, civitatem ei tuam eoneserat ad Conciistium inibi relebrandum , sed bello inter Casarem θ Gallia Regem exardescente, ac reluctante Germania, eustas gratia inprimis rear institutum, juxta hominum pervulatam opini nem, nultam ea in urse conventum expectabat. Concesserat itaque hanc urbem Dux, ut Concilium celebraretur, sed intellexerat rerum gnarus omnium, hoc Concilium nunquam esse suturum. Cum autem illud urgeret Pontifex, metuebat, justis motus rationibus, ne in tam difficili rerum,& turbulento statu suam ditionem bellis & clandestinis, &
147쪽
r o EPISTOLA LIps IENs Is publicis exponeret. Facile enim, quod usu saepe evenit,
accidere poterat, ut exortis in Concilio motibus, haec ipsa urbs fieret belli funestissimi sedes. Quo igitur haec damna, non sine causa metuenda a suis propuliaret terris, &principiis obstaret, quia deinceps sero medicina paratur, satis prudenter egit, quod de securitate sibi prospiciendum . duxit. Quas si quis recta via secum reputaverit, offendet, caussas Ducis Mantuani non e trivio esse petitas , deis prehendet denique, quae demum vera sit causa,& qui anguis hic Iatuerit sub herba. Protestantes hujus remorae neutiquam esse auctores, sed ipsum Pontificem, alienae potestatis cupidum, tam pervium est, ut illud nemini manibus gypsatissimis persuadere necesse sit. Evanuit itaque hujus Concilii spes, & ipsum Concilium a Paullo Tertio, quod tradunt Savius ', Palla vieinus , Stridanus ,&Sec redorsius est procrastinatum, & suspensum usque
ad Calendas Novembris, ita tamen, ut nullus novi Conincilii designaretur locus, rejecta ceteroquin omni in Ducem Mantuanum culpa. Anceps haesit bonus Paultas Pontifex , quem in locum novum, quod meditabatur, transferret Concilium, id tamen a se impetrare non potuit, ut extra Italiae fines celebraretur. Quod si nunc quis causam hujus Concilii prorogati in Protestantes transferret, idem ageret, quod in fabula egisse sertur vulpes, quae insontem de aqua turbata accusavit agnum. ANIMADUERSIO.
Epistola Contarent ad Polum, quam paulo an
te dixi, bis in tua Commentatione recitatam fuisse,
tertio hic erat asserenda, quippe quae haud parum
conduxisset imminuendae auctoritati Sarpianae narrationis, qua unice fretus causas prorogandae Ma
' Vid. l. e. Lib. III. Sest. XvI. F. LVIIL p. is .
148쪽
CUM ANIMADVERSio NIBUS. I 4 Ituani Concilii convocationis exposuisti. Ex ea enim Epistola liquet eam prorogationem contigisse ob causam, quam memorasti primo loco: alteram causam attulit Sarpius, sed Pallavicino contradicente, a quo Curayerus minime disiensit;
hicque tertiam causam hisce Onuphrii Pan vinii verbis declarat, Sed mox Ducis, qui Imperatoris
mires timebat, rogatu locum mutavit. Verba ista remorati Concilii culpam a Pontifice amoliuntur, at multo adhuc longius eandem amandat Contarent
Epistola illa , & Poli etiam alia ad eundem Conta renum, qua e Belgio ita scribit . Jubet Pontifex)ut quod commodo meo, ω causae facere possim, redia
tum maturem, ut in Hero Concilio Mantu.e celebran
do praesto esse possim, quo, ut ex ratione dierum col
ligo, multo ante Sanctitatem Suam puto perventuram , quam ei Le literae reddi posent.
XXIX. Interea dum haec gesta sunt, novam, teste Pat- Δυkino ' Ponti sex suscepit sacrorum emendationem, &inito eum Caesare & Uenetis foedere, de novo Concilici Vicentia, in regione Venetorum celebrando ad diem VIII. Octobris cogitavit, quod hieme praesente iterum prorogatum , & ad Calendas usque Maias est translatum. Et ne sui ossicii partibus deesset Paullus Tertius, suos undique emisit Legatos, & pacis nuntios, & futuri Concilii orat res, ut Reges & Principes emollirent, & ad Concilium c Iebrandum praepararent. Ast saxo durior videbatur Henriaeus VIII. Angliae Rex, qui contra Concilium & Mantua. num & incentinum litteras evulgavit, in quibus Pontifici omne denegavit obsequium, quod male habet Pallaυὰλ nua . Invitavit quidem Pontifex ex omnibus in Ge
vid. Lib. IV. Cap. V. p. I 2I. vid. Lib. IV. Cap. VIL P. 326.
149쪽
EpisTOLA LIPsIENS Ismania ditionibus, Legatos, ut Concilium sua praesentia collustrarent f sed nova injecta est remora. Veneti enim reis rum suarum studiosi, ne sibi molestias & suspicionem attraherent apud Imperatorem Turcarum , quocum foedus inierant, testibus Sarpio ', & Paua iam, hanc urbem dc rempublicam periculo exponere noluerunt. Spectaculo propemodum simile est hoc Concilium Visentia indictum. Montes parturire visi sunt, si apparatus, 3c varias legati nes hinc dc inde institutas contempleris s sed ridiculumenatum est Concilium. Τribus enim vicibus est mutatum ,& tandem spes omnis exspiravit. Concilium die octava octobris anni MDXXXVIII. indictum ad Calendas usque Majas transmittitur. Esto, itineris incommoda esse ponderanda, de propterea justam habuisse Paullum Tertium Prorogationis causam, quod Tibi concedo; non tamen labe caret Pontifex , quod initium hujus Concilii simpliciter ad Calendas Majas reposuit, sibique in scrinio p ctoris ipsum inchoandi Concilii diem reservavit. Novum illudque egregium Concilium, quousque demum libuerit, differendi medium. Haec non comminiscor, sed bona fide ex Rapnaldo recito, qui Pontificis voluntatem publica
epistola expressam ita referte Cupiens autem ante omnia dulitationis occasionem aut di cultatis, qua circa ineboati nem , aut apertionem diriti Onedii, aut alias eirea ipsum Concilium , modo auequo oriri posset, rouere, o amputare , de eorundem fratrum re Iisct assensu statuimus, ct ordinamur , non solum diectum Cone Iiam, etiam postquam die a dies M-lendarum Maii veneris, inchoandam, aat aperiendum non
esse, Verum etiam generiaiter diem iuui Concilii inchoandi in aliam diem, per nor, de diciorum fratrum consilio declara dam , disserendum fore, prout di erimus. Declarantes, quod ante declarationem hujusmodi per nos, ut praefertur, faciendam , etiam si eam post diem diciam Kal. Maii feri contigerit , ipsum Concitium nullo modo coeptum , nec apertum fit,
Vid. Lib. I. R IOLO Vid. Lib. IV. Cap. IX. P. II
150쪽
eu M ANIMADVERSIONIBUs. I 3 nee esse censeatur, nec ρον adventum dicta diei Kal. mo λ. ripiat, aut aperiatur, ast incipi , seu aperiri valeret: immo dies ipsa inchoandi, aut aperiendi Concilii ante deuarationem pradictam natu modo cadat, aut veniat, venire, venisse quoquo modo dici possit, aut debeat, ab omnibus , quavis auectoritate fungentibuν, sublata eis quavis alia udieandi, ae interpretandι saeuitate, o auctoritate, judicavi ct interpretari debere decernimus , non obstantibus indiactionis , ct p νενοgationum dicti inneilii literis, in quibusvis εοnstitutionibus Apostolicis, eaterisque eontrariis quibuscunque . Ili ergo cte. Datam Plaeentia anno incarnationis dominia ea MDXXXVIII. VII. Kal. Mai. Pontiscatur nostri anno M. ANIMADUERSIO.
De novo Concilio Vicentiae indicto bina sunt Palla vicini Historiae loca, ad quae Lectores remi tis , nimirum Lib. IV. Cap. V. & Cap. VII. ac silentio praeteris ejusdem lib. Cap. VI. etsi in postremo isto ea legantur, quae ad concertationem nostram faciunt, cui bina illa priora nihil prorsus conducunt. Omissionem eam tuam ipse supplebo. Accipe ergo quae Cap. illo sexto Palla vicinus edisserit. La seconda imputagione data a nolo LIGame in quel fatis ὸ intorno aI Concilio . Per Ἀ-
tendimento villa quale si dee sapere ebe buvendo il
Papa risereati que' 'encipi di mandarvi presente- mente i Prelati ob' erano in lor comitiva, e pol toso gli altri de' Regni toro: amentae ebissero dilaetione, allegando ebe nὸ eonvenim ebe i primi imprendespero soli unes opera eosι ardua, ne i secondi erano in termiane prossimo di venire, Onde nuo mente H Ponte fice