장음표시 사용
151쪽
I EPisTOLA LIps IEN sis tura eonesprimero AE' Ufaceeta monetia sὶ di Cesare, e des Fratello, come deI Re Cristianissimo . Ac cipe modo verborum hujusmodi, quam Sarpius . tradit, interpretationem : Reso tanto fariisentefodisfario it papa delu risposta, ebe lascia dubiis, se pia desiderasse ι' asserinativa, ebe Ia negativa.
Aculeum istum manifestae improbitatis insimulat Pallavicinus, quin Sarpio suo Curayerus opituletur, quippe qui allatis Pallavicini verbis, videlicet,
E se it Ponte sice non is duro alia concorde lor peti- one sopra i indugio des convocario, non speeta ilSoave oee. ista tantum subjungit: C'es a dire u au fota it convient sifait, mais qu il emit, quia I a trop de malignite dans la re flexion de Fra Pa A, ω dans la consequenta qu il en tire, putrique si is Pape ceda si uis ement, e est parce qu'il tui Dolt imposibis de ne te passaire. At operae pretium est: ea etiam verba recitare, quibus Pallavicinus Caput illud VI. quod intactum, ut dixi, reliquisti, concludit. Post allatas in medium quinque rationes, unde constabat, necessariam prorsus esse Concialii dilationem, haec tandem habet Pallavicinus:
Sembrano que D ragioni forse di pisciol conto J Madimenticbinmole tuite. Non era molto ebe te ire primcipali Corone s' accordassero in tal domanda' CH piudi Curio bamia desiderato U Concilio oee. Da ebe'li tanque ne riebieria la diluetione, si renitiva indubitabile δI'imposibilita ola sonuene is Gadi ra-rnario in quia tempo. E vide si, obe i Tedesebi sὶ avidi
152쪽
avi di per addistra sun prem Concilio, in quelio correneta non bebber pure una lingua, ebe si lagna sedet a prorogagione. Earum omnium rationum prorsus ignarum te praebens , novam ipse de tuo
profers , hancque justam fuisse, mihi qui tamen
nullum de ea verbum feceram)concedis . Uerum enimvero non ego tibi concedam, justam esse labem, quam ibidem Paullo III. inussisti, quod in scrinio pectoris sui diem inchoandi Concilii reservaverit, aisque , Novum, illudque egregium, Concilium , quousque demum libuerit, disserendi medium. Medium istud quo pacto festinandae Concilii convocationi magis inservire posset, quam dies eidem certo constitutus, Pallavicinus Cap. IX. ejusdem libri tibi explicabit; ipse vero addam, tam Sarpium, quam Curayerum multum abfuisse , ut labe in illam Paulo Pontifici improperarent. Sarpius siquidem eam Concilii suspenuonem a beneplacito dei Papa, e delia Sede Apostolica ne verbulo
quidem exagitat, ejusque Interpres Curayerus Literas Pontificias ex Raynaldo a te recitatas indicasse contentus, ab omni & ipse contumelia abstinet.
XXX. Satis astute versatus est Paullus Pontifex in hoe negotio. Et hoc modo in ipsius potestate fuit situm,. resserias procrastinare, & Concilium non solum ad Cayeniadas Majas, sed &, si libuisset, Graecas transferre. Comismoda sese obtulit occasio , Concilium a Calendis Majis usque ad Festum Paschatis protrahendi. Nimirum Pontiis sex, qui alias ex sua dictatoria auctoritate egit, iam mitiora spiravit consilia, & cum Imperatore, & Francisco Galliarum Rege de tempore Concilii inchoandi delibera-Κ vit
153쪽
i 6 EPI sTOLA Li PsI EN sis vit. Recitemus Ra aldi vertar risum est, inquit, Pontifci , consulendor esse Caesarem , ct Franciscum Regem Francorum de celebrando Concilio, ut mutua animoram consensisne
ad prasules ad iiaud e seis regnis mittendos conspirarent. Eos vero prorogandum censuisse Concilium ob Turcisi sessi apparatum narrat Iacoόκι Sadoletas Cardinalis in titteris ad Ioannem Cochiatim datis, nullam υero vetardandi illius datam a Pontisce occasionem sevisit. Promulgarunt itaque novum
aliquod de celebrando & inchoando, Festo Paschatis, Pontificis Legati decretum Genuae XXVIII. Iun. MDXXXVIII. ruod videre est apud Ronaldum ' . Leguntur quoque ip-ius Pontificis mandata hunc in finem edita. Tertia nunc vice Concilium dilatum ad ann. MDXXXIX. tantos in Germania excitavit motus, & clancularias susurrationes, ut Pater purpuratus Sadoletas necesse habuerit, omnem Georgio Duci Saxoniae adimere suspicionem retardati Concilii, &haec ad gloriosae memoriae Principem transcribere,
quae ex Ra naido reseror Extortam porro temporum ca- Iamitatibus ae necessitate eam prorogationem scripsit Iacobur Cardinatis Sadoletur ad Georgium Darem Saxonia his versis e Cum tui desiderii eventum jam bona ex parte videamur nais
riti, duobus Principibus amicitia junctis, sello tetro, atque exitioso per indutias ditato , aut quod ego malim peniιus sublato, spe pacis injecta, quam avidissime cancti, ct ardentissime expediamus, vel qua est cura , ct cogitatio eonventus publici, qui in urbe incentia , loco opportuno, ct libero, o-nibus, qui Christiana religione censentur , es indictus: post aliquar temporum prorogationes, quas necessis ate fuisse expiessas, qui fine eupiditate judicant, possunt faeiae cognoscere. Eo in
conventu si concursus seerit is, qui ad rem tantam requiri tur, non aes o fore, quin non ad injustam cujusque potentiam,sed ad sonum commvne eonflia eonferantur. Praesert FTu, qui virtutum ae religionis tua imitatores sunt, Concilio interesse studuerint. Et paulo post: Non igitur quaero,
. Uid. l. c. n. 3s '. Vid. L c. n. I . . Vid. l. c. n. I 6.
154쪽
cuM ANIMADUERsIONIBUS. I γραο pacto in Concilio me geram, sed quemadmorim erga a versarios Lutheranoy mihι agendum sit, qui primum dubito interfuturi fini Concilio, nec ne. Danquam F pax vobis di. υino sene is donata fuerit, Imperatore Carolo soluto a bel-Keis euris, Deile sui arbitror9 eogi poterunt, ut intersint. Misera prosecto & exilis Concilii dilati excusatio. Quasi vero Lutherani fuerint in mora, quominus agitatum fuerit Concilium incentia indictum. Monstro hoc simile est. Lutherani non reformidarunt Concilium, sed ipse Pontifex illud in diem, uti exposui, rejecit. Quid quaeso opus erat coactione de qua scribit Sadoletur ρ Lutherani promti paratique erant, ut in arenam cum Romanensibus descenderent, & periculum facerent. Impudicar erit frontis homo, qui culpam retardati Concilii in Lutheranos transtulerit. In aprico enim est, ex ipsis Ecclesiae Romana scriptoribus Paullum Tertium hujus impedimenti fuisse
Exorsus es articulum illum intentata , seu denuo inculcata adversus Paulum Pontificem procrastinati Concilii accusatione, quam tamen refellunt vel ipsi Scriptores, a te in testes adhibiti, nimirum Raynaldus,&Sadoletus; nam uterque fatetur, temporu m calamitatibus extortam ui sie ejusConventus prorogationem, adeo isti distant, ut eandem Paulo III. vitio vertant. Incredibili igitur confidentia, post recitata eorundem Scriptorum testimonia, ipsum articulum ita concludis: In aprico enim est,
ex ipsis Ecclesiae Romanae Scriptoribus Paullum III. bujus impedimenti fulse reum. Apricum illud tuum
155쪽
ΕpisTOLA LIPs ΕNsis tres menses ex Valle Camunica in Vallem-Telinam descendi. AEque enim in abruptum barathrum me defert tortuosa concertationis tuae ratio, dum iis testimoniis, quae sententiam tuam palam evertun ata uteris, ac si eandem palam comprobarent , qu
re contingit, ut filo identidem destitui me sentiam, quo caeca regam vestigia. Praeter Sadoleti literas, quarum partem ex Raynaldo recitas, alias ille dedit pariter ad Georgium Saxoniae Ducem, curam, consilium,& sapientiam Pontificis in obeundo suo munere his verbis commendantes : Cum habeamus Summum Pontificem nil aliud cogitantem dies,
oe noctes, quam quo pacto ista, quae dissidiis oe aliena
tio nibus animorum distri cta sunt, in unum quasi corpus coalescant , eundemque consilio, oesapientia finguiari, Me tanto munere Dei immortalis, ad commune bonum Christiani nominis omnibus uti nobis licebit At male te habet quod Sadoletus in literis, quas affert Raynaldus, scripserit, soluto Imperatore a bellicis curis facile cogi posse Luthera nos, ut Concilio intersint. Misera profecto, ω exilis, ais tu, Concilii dilati excusatio. Duasi vero Luiberani fuerint in mora, quominus agitatum fuerit Concilium Vicentiae indictum. Monstro boe simile est . Lucterani non reformidarunt Concilium , sed ipse Pontifex illud in diem,
uti exposui, rejecit. An prompti, paratique forent Lutherani, ut Gncilio Vicentiae indicto se sisterent,
an vero Cogendi, Sadoleto omnium certissime utique innotuit, nec quisquam eo ardentius Conven
156쪽
tum illum exoptavit, aut alius uspiam Proesul Catholicus mansuetius, quam ipse, cum Lutheranis agere in more habuit. Itaque coactionem, de qua idem scribit, aeque dolenter ac Vere testatum eundem fuisse credendum est. At credidisses saltem Κleslingi, Henrici Angliae Regis adversus Concilium , pariterque Lutheri, Smalcaldicique Foederis contestatis denuntiationibus, quas superius non memorasti tantum, sed suffragio tuo confirmasti.
XXXI. Sic itaque denuo Paullus Tertiui pacis hortator vana, & inani Concilii spe lactavit Germaniam. Nec ulla animum meum subit admiratio, Concilium tacent iaindictum, hunc habuisse eventum, quia eadem propemodum, quae in Mantuano suerant, in hoc quoque sese o tulerunt impedimenta. Animus stati in praesagiebat Pro. testantibus, aliquid monstri alere Pontificem, dum manibus pedibusque impediret , quominus Concilium intra
Germaniam celebraretur, quod ipsis tamen ab Imperatore erat promissum, quod Carolus Quintus plus una vice serio intenderat. Non adeo niger est Iacobur Au ustus Thaanus ut ipsius testimonium, de querelis moribundi Imperatoris Caroli V. in Paultam Tertium effusis, sublestae esse fidei, statuam. Refert autem Thuanus inter varia Imperatoris monita filio regio , eique hereditario, data, haec Multa de Paulis Tertio questus, ecus bonam Mem in Coneilii celebratione procuranda requirebat . Veneti justis ex causis hoc Concilium poterant suis e terminis eliminare, ne Otia tomannum Imperatorem Turcarum deducerent in suspicionem, pace jam inita, se nova moliri consilia . Certe lain
insignem Christianorum , & quidem a Regibus & Imperii
Germanici optimatibus emissorum multitudinem suo imperio minacem aestimare poterat Ottomannus, ita quidem,
ut Venetis denuo bellum inferret. Quicquid igitur huius
157쪽
iso EPIsTOLA LIps Igusis rei sit, id omni caret dubio, Pontificem male defunctum esse sua sparta, quod talia saltem elegerit Conciliorum
habendorum loca , quae nimis remota & dubia suerunt. Atque hoc argumento omnino inducti sitat Protestantes rem Pontificem non serio agere, sed moras tantum nectere. Quid enim, quaeso mermaniae Principibus negotii Mantuaer Quid Vicentiaep Illa remota loca, cur declinarent Germaniae Proceres, causas habuerunt satis aequas &firmas. Locus Concilii liberi non extra, sed intra Ge maniae terminos ab ipso Imperatore erat designatus , &quidem, more Majorum, finitimus, ut eo facilius confluere possent totius Imperii, & Germaniae Proceres, & Oratores . Et si vel maxime hoc forum admittere voluissent Protestantes, culpa tamen prorogationis in solum redundat Pontificem, qui magis circumspecte agere, neque ejusmodi Concilii liberi urbes seligere debebat, quae aliquod impedimentum conventui indicto facile ponere poterant. Nemo itaque Himmi VIII. Angliae Regis iudicium merito ac jure inlulsum dixerit, quo, teste Sisidano, in scripto, Concilio Vicentiae indicto cum sale opposito, in haec prorupit verba: mod per Mantua Principem se se purget PavLIus III. esse νιdiculum. Etenim eum tantam potestatem filiar- vetet, eur non Ilum cogat λ Sinon pos t , cur ad locum inceristum, o quem in sua potestate non habuit, homines venire subeat s Nane, eis incentiam delegerit ad eam rem, non δε- sium tamen esse, quin Veneti, tanta prudentia viri, non magis, quam Mantuanus, urbem suam tanta hominum multitudine vel ni absque militnm prasidio compleri, ct futurum, ut eadem fit ibi, qua Mantua , solitudo . Ludiarium igitαν, quicquid agit, neque tam efffenem licentiam ei diutiua concedendam. Legitimis quidem Conciliis nihia esse me iis, , nihia salutare magis, eum autem ad privatam emolumentam atque commodum, ad confrmationem aliquorum potentia res vaniar, incredibilem tua reipublica calamitatem adferre.
A AZIII., XAN. n. a I. p. 6 Io. qui has rationes uberius exponit .
158쪽
Bonam Pauli Pontificis fidem in Concilii celebratione procuranda pergis ergo, Kleslingi, in
dubium vocare, audacterque pronuncias,eundem
male defunctum este sua sparta, indeque ductos
juste fuisse Protestantes ad credendum, rem ab ipso non serio agi, sed moras tantum necti . Dum haec loqueris, naud ullus erit, qui non adducatur ad credendum, multum te abesse a probandis Concilii Tridentina in Urbe celebrandi recusationibus, quas ex Evangelicorum Scriptis lato calamo recen set, ac recitat Sechendortas l. III Sech. 3 3. 3. CXXX. Earum enim potissima, & princeps omnino causa
est, stula Pontifici jus non sς Cominum convocandi, sed id ad Imperatores pertineat. Itaque potiuS quam causari Paulum III. qui, ut ais, magis eircumspecte agere, neque ejusmodi Concilii liberi urbes seligere δε-bebat, quae aliquod impedimentum Conoentui indicto facile ponere poterant f crimini dandum ei Pontifici erat, quod spartam non tuam adornare susciperet, quod serio se immisceret in negotio, quod ad alienum ossicium pertineret. Huic viae insiliens, Melanchthonis deinde sententiam de judicio in controversiis religionis constituendo si adoptasses, nihil mirarer Facile es ait iste in Enarratione in Ev. Matth. VII.) respondere ad usitatum argumentum adetersariorum: Discedens ab ordinariis in Ecclesia potestatibus peceat: Luoerani, quos illi voeant , db cedunt ab ordinaria potestate Ecclesiastica d
159쪽
Ergo oee. Respondeo primum ad Majorem. Disi dens ab ordinaria potestate Ecclesiastica, sei licet sine
mandato Dei. Deinde ad Minorem , Lucterani dia
scedunt, sed faciunt hoc mandaro CHisi coacti, quo jubentur sibi cavere a pseudopropiatis. Sed bis dii
genter videndum es, ne praetextu bujus mandati concedatur δημαρατία in Ecclesia, quo statu nibu nocentius excogitari potes. Nulla, inquam , admiratio me subiret,si cum Melanchthone ita ratiocinareris. At accipe quae ipse repositurus forem . Id, quod diligenter videndum aflirmat Melanchthon , illud eli quod nullo pacto reapse perspici posse affirmamus Catholici, siquidem ab ordinaria potestate Ecclesiastica discesseris. Quae enim ratio Cavendae post eum discessum temeritatis in judicando Subdit idem Melanchthon: Debet igitur feri communicatio de doctrina cum aliis pus, ct inquisitio veritatis, qua inmenta, ille credere debet, qui audit magis conlientanea Scripturae ab alis offerri, juxta il- Iud Pauli: Si fuerit revelatum sedenti , taceat prior. Illa vero concertatio, qua suam qui seque sententiam ex invidia, aut ambitione defendit pertinaciter , non fit propter inquisitionem veritatis. Ergo non es propria piorum . Conficiamus nunc , Κleslingi, ex Melanchthonis sententiis istis nos quoque Syllogis mum in hunc modum: Concertatio qua suam quisque &c. Atqui, ex invidia, ambitione,&pertinacia atrociter a se invicem dissenserunt novarum Sectarum magistri, ut ex eorundem Epistolis, quas
160쪽
Ipsorum tabularia subministrant, demonstravi in literis ante tres menses a me datis ad Presulem Coenobii Desertinensis: ErSo , non fuit propria piorum. Crede mihi, Kleslingi, nugae sunt, &tricae quaecumque a vobis proseruntur adversus bonam fidem Pauli III. in cogendo Concilio, in hujus loco, & tempore definiendis ; quandoquidem
id unum vobis propositum erat , quocumque loco, quocumque tempore Conventus ille habe retur, Ecclesiae in eo convoca authoritatem despicere, ex mandato Christi,quemvis jubentis sibi c1- vere a pseudoprophetis.
XXXII. Oratio nunc ad Concilium Tridentinam anno MDXLII. indictum esset transferenda , sed quia Tilli VIR EMINENTI SsIME , placuit, hoc argumentum maximi momenti & ponderis in vita Paulti Tertii praeterire sicco pede, & alii sorte tempori reservare, quia TIBI constitutum est, gesta maui Tertii primo saltem ejus Pontificatus quinquennio tradere, vela quoque retrahenda esse ει- tuo . Paucis tamen adhuc meam sententiam de animo Pontificis erga Protestantes exponam, demonstraboque, hune Pontificem rebus Lutheranorum parum fuistis amicum , adeoque ipsius pacis & unionis restituendae consilia fuisse violenta, & summo Christi Vicario prorsus indigna. Obstupescit animus, consideraturus ea, quae in Conventu Hagenoviensi ad annum MDXL. acta sunt. Legati enim Pontificis Paulli Tertii, Farnesias, & Cervinus, deposita omni verecundia, excussaque omni religionis pietate, pa- Iam haec sunt professi coram Imperatore, uti tradit ex Ra natio, Pallavicino, ct Sisidano, Sec endoufius ' . Si autem Majestates sua absque mala eoncordia religionis nihil eon. tra Turcam obtinere possent, videndum est, quod fit majus d