Iacobi Sacchi ... In principia theoriae brunonianae animadversiones

61쪽

cerebro terminari, non ab ipso nasci ESseverat; atque eos etiam propriis muneribus fungi, quin vel a cerebro, vel invicem dependeant , multorum opinio est. Et re quidem vera moris stroSum agnum habuit nuper Ill. Pra ceptor SPALLANZANi Us , adhuc vivum in lucem editum, etsi cerebro , t run eo, ae, magna parte spinalis medullae careret i quod monstrum internarum partium structura prorsus mirabile solerti cura Ill. Praeceptoris MALACAR-

mi praeparatum in rerum naturalium

Musaeo Ticinensis Gymnasii nunc vi-Situr. Quemque rursus nervum per Se

proprio munere fungi, sibique proprisam vivere vitam, et quidem cuique par ticulae insitam ante ipsum MONROUM nonne significarunt experimenta in An bmalibus acta , in quibus apparuit V nenorum quorundam potentia sensitim talem in cerebro, atque in spinali medulla deletam fuisse , ea interim in nervis, qui ad artus, aliasque Padites feruntur, superstiter Ex eo dei

62쪽

de, quod Servi ubique vas;s circum dati, ac fere picti sint, atque horum

functiones opem sibi ipsis mutuo praestent, atque amice conspirent, aliae atque aliae, iuxta diversam sedem, ad quam nervi advehuntur, horum pro prietates , ac varii effectus pariter sint necesse est. Quemadmodum enim in diversis partibus solent vasa humo res dissimiles secernere, unde sua uni cuique parti maneat structura, ac nam

turalis conditios nervis quoque ipsis inde non minimum discrimen accedet Non est domum nervus per se

id , quod sensilitati, atque irritabilitati praeest sed illud principium , quod

in eo generatur, quod Sive nervosum,

sive vitale appelletur, sive fluidum, sive non, habeatur , mihi perinde

est, cui sussicit adesse, ac per se, sive ne tuo inclusum, sive adhaerens, existere. Rem enim ita se habere, ut Caetera mittam, ligati nervi ad albquam partem pertinentis experimen-

63쪽

tum apprime demonstrat, quoniam huius sensus, interiecto vinculo, perit , tum deinceps soluto, iterum restiis tuitur. IIoc autem principium non incerebro, tamquam in communi ossicina parari, atque ad partes inde omnes a fluere, at in qualibet corporis parte elaborari idem MON Rous Comprobavit . Cum autem quaevis pars propria vita gaudeat, eiusque ratio iuxta ipsius partis diversitatem disserat insigniter, ideo maxime, quod humanum corpus perfecte organicum sit; oportet etiam diversum esse principium illud, a quo illa dependeat. Effectus enim Sequitur naturam causSae. Quis reapse nervi optici, acustici, olfactilis, et gustatorii sensilitatem plane diversam non habebit Z Quis dixerit lucem, Sonum, odorem, saporemve Solo gradu inter se

differre 3

Ηaec itaque cum aperte ConStent,

liceat mihi prolatis quaestionibus non amplius immorari. Cum enim evidens sit sensilitatem, atque irritabilitatem

64쪽

pro diversitate partis diversam esseid'mihi novisse satis erat , etiamsi non potuissem ostendere nervos pro varia partium sede nullo modo disse re. Non enim ideo neganda , vel in dubium revocanda res est tutis ob servationibus evicta, quia eius ratio reddi hactenus non possit. Sibi tamen BRUNONIANI temperare non possunt , et quod ab experimentis assequi ne, queunt, student Methaphysices regintis usi , a me, atque ab aliis impetrare. Student nimirum Bud Noreis hyopothesim ideo veritati apprime cons nam demonstrare, quia, utpote Simplicissima , naturae respondet , quae simplicitate admodum delectatur, ac notissimo consentit principio , quo monemur , non plures caussas admittendas eSse, quam quae phaenomenis explicandis necessariae sint. Non plures mehercle; at neque minores, quam ratio, et phaenomena necessario postulant . Neque porro natura Semperita simplex est, ac nos simplicem eam

65쪽

irritabilitas una est totius corporis indivisa proprietas, cur renes Cantha.-ridum stimulum sentiunt, non item ventriculus, lieet huic proxime admoveantur Z Num forte tum temporis cessat ventriculi sensilitas 2 An novam, assumit naturam Z Num differt pro varia corporis 'sede insita vis 2 Videant quaeso BRUNONIANi , ne quid constia tuant , quod Statutae opinionis principio adversetur, quo ducti in universo corpore unam tantum proprietatem agnoscunt,

Contra in ea sententia, quam ego defendo , adductum phaenomenon et nullum negotium facessit, et Commode rursus explicatur ,' sicuti multa

alia facile explicantur, atque illud in primis , quod, in quibusdam morbis crebro se se offert. Nonne siquidem explico, ut hoc praesertim attingam , cur una aure morbo laborante ad alteram quoque tam Saepe soleat

ille propagari, integris propioribus,

66쪽

innexisque partibus' Ctae opthalmrae, aut Amaurosis ab uno oculo facillime ad alserum deducatur dissitis potius, quam proximioribus, si vel locis inflammatione correptis, Sive nervis resolutis 3 Cur dolor, et caries ex dente, quem primitus laeserant , non ad eos; qui proxime sequuntur, Se .extendanti sed ad illum , qui in altero positu latere figura, fabrica, et i nomine ei respondeat 3 . Sicuti enimi juxta, di ver Asas, aut similes partes sive sensilitas, siue irritabilitas, aut diversa , aut similis , seu aequalis est caussa ipsa prae di ponens in similibus eadem, in dissimilibus diversa erit . Eino ubi caussa praedis ponens, aut idem stim ubus, seu eadem caussa occasio nat is , quae in aliqua corporis sede morbum intulit, ad aliam quoque similem deferatur, nascetur illico caussa proxima , eiusque effectus, nempe morbus: quod quidem fieri non posset in diversa parte, licet eam idem quoque, sti mulus pertingat. Deest enim tunc

67쪽

6 dosi praedisponens caussa, deficitque

illa inter hanc, atque occasional m re latio , sine qua utraque Coales ereita non poteSt, ut causSa Proxima eR

Id autem dum dico, non aSSentior BRUNONI, qui ut morbus nascatur , Semper opportunitatem ( ut ipse loquitur adesse contendit, quam,

que opportunitatem nil aliud esse vult, quam eum statum , in quo hodimo a sanitate sensim deflectit, quin

tamen adhuc morbo laboret, ab eoque statu recedat vi earundem caussarum , quae postea maiores factae , vel validius operantes, morbum SuSei tant. Etenim Pathologi observatio-nthus sussulti docent, tantam quandoque esse tam occasionalis , quam Praesdisponentis caussae vim, ut Alterutra per se ad morbum, et quidem gravissimum, suscitandum, valeat. Quo etiam sit, ut aure animadverterint hoc uno respeCtu , etiam si caeterae cau- Earum , morborumque complicationes

68쪽

negligantur, caussam proximam iusimplicem, et compositam discriminari, quatenus haec nunc ab alterutra, quae vel proegumena , vel procati, artica est, nunc ab utraque exsurgit, atque invalescit. Quam ob rem si valet . principium illud, quo monemur, eas Inprimis amplectendas hypotheses eSSe , cum nulla tutissima sit, quae phaenomenis explicandis aptiores sint; nota

erit profecto quod alios deseram , ut sequar BRUNONEM . Quamquam , dum

physicae, et medicae quaeruntur Veritates , praestat observationibus, atque experimentis potius, quam Metham physicis principiis credere. Abstractae

enim veritates , et physicae crescunt in ratione inversa , cum illae plus invalescant , quo magis a concretis ad abstracta evehimur; alterae vero, quo magis ab istis ad concreta ducimur.

Sequor itaque isquod physicum decet cum obsistens BR NONi illud Medicinae sistema sequor, quod, ut vidimus

69쪽

non fictis ad arbitrium hypothesibus,

sed observationibus, atque experim mentis, quibus fides denegati nullo modo potest , tutissime iunititur .

Nonne revera cachinnos moveret, qui

hodie methaphysicum plane STRA Lusystema, aut aliud quod vis plane simile, ei opponeret, quo II ALLERUS, solidis fundamentis Physiologiae praevstitis . nominis aeternitatem sibi memrito comparavit Z Nec solum tum sensilitas , cum

irritabilitas pro diversa corporis Sede absolute quaelibet differt i sed disse

runt quoque absolute inter se vires eaedem, licet eas B Ru No uno incitabilitatis nomine complexus sit, quasi utraque vis, nullo modo distincta, una, eademque proprietas esset. Quamquam autem ad hanc rem spectantia multa proferri possint argumenta, quae BRUNON is opinionem plane evertant; Praecipua tamen, et qMidem presse , brevitatis caussa , attingam . Dicam itaque discrimen ex vi diversa sede , . iu

70쪽

qua proprietas locatur, iam praemonstrari, quatenus eadem in solis muscul ribus fibris adest; stimulis eas ita obtemperare, ut contrahantur ; certas tu Contractione, et relaxatione leges sequi iam pridem ab Ill. FONTANA Sancitas, dum contra nervi neque eiusmodi Contractioni , ac relaxationi obnoxii sunt, neque iis legibus obtemperant; irritabilitatem ita propriam non egis Animalibus, ut eadem ad Vegetabilia non extendatur, dum contra ista sensialitate plane carent, qua carere non PCS-Sent, si utraque vis una, eademque res esset; hanc vim insitam carnibus excuti , animante licet invito, et feriante, aut deleta sensilitate tum nervis Propria, tum cerebro; ac demum post sensilitatem penitus deletam, eandem sat vividam, imo interdum Supra naturalem sui conditionem incitatam s Peresse. Nonne siquidem iamdiu ui . clit I ALLE Rus Ranae capite obtrunCato , et spinali medulla excisa, dumaorca vinculo intercipiebatur, aut cor