장음표시 사용
541쪽
Qite, nos autem quo iam inhabitare uultis , eo mittite. Sie enim hominibus aduersi eritis, non sacris, ne* dijs , sepulchris hae aut urbi innocuae,pietatis uero oc clemen tiae gloria super omes assequimini, oc in iis quae selicia uobis accident moderationem uestram ostendetis: quod in omni uictoria . a continue a uobis obseruandum est , ne Iouem caeteros' de. Os,quos Carthago adhuc habet,aliquado in uos filiori; ire. mos irritetis, nem optima famam uestram in nos abiicietes . tam immenso scelere ad audendum graui,ad agendum gra. . uiore,quod a maioribus uestris omni seculo inauditum se it,insignem gloriam uestram maculetis. Plurima quidem . inter Graecos & Barbaros iiivicem fuere bella, plurima eua ci deo,&ὶ uobis ad alios gesta sunt o Romam: nec tame ab ullo go Barbarostium urbem funditus fuisse euersam fama esst. Ante pugna Plurima. cohibuere manus,armastio'; tradidere,&siqua alia inter homines mulcta fit ultro subierui: foedera,deos, fortunam humanam ,& quae felicibus rebus admodum uerenda est, indignationem uobis praeponentes. Rogabimus igitur uos ne secundis uobis asiuentibus nobis insultetis, in calamitatibus uero nostris quae intolerabilia nobis sint imponere uelitis. Indulgere quippe nobis ni urbem concesseritis legatos denuo nostros ad Senatum mittere,pro ea deprecari bre uitate huius spac a facile uidetis, quod nobis ob futuri euentum in tam modico tam ingens tormentum asseri,uobis auatem aeque in tuto est siue nunc, siue paulopostquod uidebitur essicere,quod pium di humanum nobis fuerit concessis se.haec Hanno. At consules loquente adhuc eo satis moesti.
ciae cum illis haudquaquam prodessepossent, episse uisi. Silentibus iterum ipsis Censorinus in hunc modum fari ori,sus. Dens quae senatus in uoscensuit quid ulterius loqui o sus est o Carthaginienses c Edixit autem oc ita facere neces. e est , neq; aduersari nobis licet quo m inus ea exequamini quae uobis iniuncta sunt. Haec em ut hostibus edicimus no - Tit stris,
542쪽
Fuq APPIANI ALEXANDRINI .stris.quaeso uetari opus est.Deinde ut fiant cogere, qu' utilitati communi congruunt, fortassis oc uestrae. Magis ta trien liaec uobis o Carthaginenses conducere arbitrorQuod
di rationibus nitar ostendere, si suadere facilius est quam comare. gere. Hoc mare quod uobis adest principatus repotestatis
antiquae memores continue extollit, Sc ad rapinas incitat.&ab illis in has deducit calamitates. Sicilia cum per ipsum aggressi essetis, ob id ipsum amisistis. Inde iniberiam classe
prouecti prouincia cepistis, inter quae ipsa tadera negoci tores depredati nostros potissime ut scelus tegerre mari ob ruistis, quoad deprehensi Sardiniam mulctae poenam tradidistis. Eandem porro insulam per mare eripere tentastis.Sic enim in mari degentibus a natura datum est, ut aliquid maia . ius sema a Tecitent ob operti in opportunitatem celeritateq; uehendi, quod Zc Athenienses cu nauibus operam dare coepissent ad summu extulit,eosdein subuertit. Maritima quisedem negociantibus uidentur similia. quae cum augeantur Plerunm, cito tame decidunt. Scitote igitur illos de quibus uerba feci cum imperium ad Ionium usq; protul issent,ac Siciliam non prius a cupiditate habendi deliuisse, quam principatum amisissentiportus. aues hostibus dedissent, praeudium intra urbem recepissent,moenia postremo tam ingen tia Iosquassent,&ipsi mediterraneiquodammodo ene 'istabilior essent, quae res plurimu illis salutis attulit. stabilior quippei mediter. in mediterrane s uita est o Carthaginienses agricultura scilir ηαε uis cet solicitudo. laborv. Minora fortasset ucia firmiora cer te ac periculorum expertia multo magis quae ab agricolis, qua quae a negociatoribus solentexperiri. Omnino mihi ci uitas quae in mari sita est, naui magis quam terrae assimilis uidetur esse, magnam in se negotiorum continens fluctu tionem. Ouod alitem ex telluris frugibus carpitur,securius ut in terram: propterea aristorum regna ut plurimum amari longe aberant ob idi in maius excreuerunt Medo
543쪽
A ssyriorum ac Persarum aliorum Q quamplurimorum. Caeterum de regnis in praesciati dicere omittam, quae nihil a uobis disterre uisa,ad Libyam uestram referte oculos. Cuicunque finitimi csse uolueritis,per nos licebit sore,ut obstatem aliquado uobis aspectum memoriarnq; malorum, quae adco moleste fertis, possitis aduertere . necu mare scaphis auacuum intueamini, continuo nauium multitudinem quae uobis adeste consueuerat, cogitetis, uuispoliorum quae abostulistis, aut portuu in quos adeo superbe delati estisrecoro demini. Quid autem haec intra moerua exercituum receptacula, aut equorum S elephantorum stabula, aut horreorudispositiones ob id condiis, aliud mentibus uestris sume runt. quam dolores & incitationes quasdam ad ea redeundi cum licuerit. Passio haec quidem conicia mortalium, prae teritae sortis lamper reminisci, ad eamq; reuerti posseipera
re. Malorum uero medicina quamoptimaest obliuio: qua .humet
neutiquam assequi fas est,ni locum mutauerius . cuius resar dicina obgumentum in promptu est,quod cum Dedera nobiscum ita, livio. ieritis, sacra uicissim libaucrius,principatus tamen cupidi tate in nos irruistis armati, quasi imperiunobis crepturi continue tempus obseruates. Oportet autem 5c ciuitatis uestrae& portuum huiusmodi ac navalium obliuisci, moenium Ueitrorum in exercituum formam modum . Quid enim hostibus captis ulterius parcere opus est Sin pricipatui sin cere ceditis, necybo magis qua animo dicitis,educite quae Vestra sunt, nulla excusatione proposita , promittite inquare opera ostendite, ct in eam qua tenetis Libyam habitaturi concedite ab hoc mari loge distantem neq; cusatione aff- , dideritis sacroru uos misereri, penatu, fori, sepulchrorum
uae immobilia di certa sunt, sed ad illa cum libuerit acce
entes sacra facite, cae tera euertemus. Non quidem naua libus sacra fiunt,non moenibus litatur.Penates uero templa
alia fora quae in ea ad qua migrabitis, erigetis,stati patria
544쪽
uobis reddensiqueadmodum ex Tyro alias prosecut inta hyam uenistis,& haec olim acquisita nunc patriam dicitis. Breui deniq; sermone haec a nobis discite,quae nessi furentes uerum stabiles&concordes comum bono consulentes dicimus. Num uos recordatio subit Albanae urbis,qua neu . tiquam inimicam , uerum matrem Zc altricem nostram re linquentes,non ut furentes sed utcoditores communis utitalitatis promptis animis Romam transtulimus,quod traeis utile fuisse credimus. Caeterum sunt uobis mercenarii plurimi mari degetes. Hoc quidem notissimum nobis est, quam libenter mari contamini. Dispositionem igiturlocorum&electionem quamamplissimam habetis . non enim procae mari incolere, sed per octoginta stadia abesse imperamus. Roma ce , NOS quippequi haec edicimus percentumsadiassistamus
tum amas mari.Locum uobis quocuno libuerit eligere concessimus,.
in eoque liberos &immunes degere uestris legibus,ti est quod in primisvobis proposuimus suis legibus degentem immunem p Carthaginem dimissuros esse,si nobis paruoritis:Non enim aream in qua urbs sita est arthaginem putamus esse.haec eritus Censorinus loqui desihi. Carthaginia ensibus autem ob moesticiam ad ea nihil respodentibus iterum seri coepit. Quae suadentem &hortantem dicere oportuit abude dixi. quae uero senatus imperat facere necesse est,.5c statim quide lacere. Abiteigitur,legati enim adhuc estis. sicille. At hi a lictoribus expulsi futuram urbis senem prae uidentes uelle loqui iterum dixerunt. Ita introducti seri inci
Carthael: piunt. In Orabile madatum uestrum intuimur,nem enimnensiu as legatos Romam mittere conceditis,aduosautem redire nov/ox xio- speramus,sed aciuibus inter dicendum opprimi.Precamur igitur non pro nobis quidem, cum omnia exequi parati si
mus, sed pro urbe ipsa Carthaginis si tis est tantis obstupefactam malis, has erumnas aserre posse , ut ad illam propius Hiacm propcllatis,quoad nos iter nostrum recedentes tacimus, ut
545쪽
mus,ut haec ipsa audientes ciues atl intueres,quae nobis imperatis,si potis est compelli queat. Ad haec enim nos necessitas adduxit,ac fortuna, ut ad inferedam patriae nostrae das sem ipsimet uos cogamurdeprecari. haec cum dixissent legati recesserui. At Censorinus quinqueremibus uiginti pro uectus in altum haud longe ab urbeclassem sistititnterim legatilii quidem a uia currentes declinare, multi silentes moe stit pratire,Carthaginienses partim e moenibus legatorum aduentum opperiri, moratibus* illis ultra modum angi, mas laniare , partim aduentantibus obuiam prodire movirae impatientes,&quae asterrent scire properantes.Cum auatem tristes tacitosin intuerentur,facies sibi ipsis contundere lamentarii coepere. Nonnulli inuicem progressi ut quenm sibi amicum autnotum ostendissent, ad eum diuertebant. Sedcum rogantibus ipsis nihil respoderent,ueluti indubia Uadecircunuenti flere non cessabat. Quodaudientes ij qui in moenibusconstiterant, consono reciamabantfletu cu ni hil intelligerent, sed tanquam manifesto oppressi malo tre pidarent. Cum adportas uentum esctet, modicum cum illis ambulantes,cum turmatim accurrissentpost modicum eos reliquere: Cum hoc unum eis retulissentimatores,quapri mum adeundos cime. Tunc autem ab illis discedentes peis ctabant, quidam audiendi cupiditateducti ulterius prodi hanti m praetortu ingressiementsenatoresstatim plebem abegere ipsio in consilio soli remanserunt reliqua multituadine foris expectante. Legati ita F in primis consulum mandata referreincipiunt, ad quae senatorum acclamatio secuta est . qua audita populus qui ab extrasteterat coepit reciama
re. Addidere praeterealegati qua multa illis dixissent, quae
aequa forent referentes, ac rogantes ut legatos Romam mit
tere liceat. His auditis ingens silentium secutum est,rei quippe finem expectabant,populus quoq; silerecoepit.Cum a Lem intellexillient nihil linatis concessum esse, adeo in fletu Tit 3, acclamo
546쪽
ac clamorem effusi sunt, ut populus accurreret,omniu* mimmensum luctus resonaret,que madm odum in Bacchan
Iibus mysteriis nouas quasdam lugendi formas&ignotas Henades dicuntur afferre. Hi consultorum taciturnitatem in dandis obsidibus teprehendere, ec ut insidiarum princ pes hincinde distrahere. nonulli eos qui ai ma dari censuis sent, palam criminari. pleri legatos ut malorum nuncios uerbis incessere: quidam per urbem discurrere. Alii Italos qui apud eos adhuc erant, ut inopino periculo deprehensos atq; indicto uarie torquebant, proarmis , obsidibus, catae risq; se ulcisci praedicantes, adeo ut fletu,ira,pauoreaim in dignatione tota adimplereturciuitas, perq; angiportus dia scurrentes charissimos quota uocare, di ad tepta tanqua in asyla confugeret, deos criminantes quasi sibi ipsis impoti,
res ad ferendam opem. Erant qui armamentaria ingrcisi dea fierent, armis uacua intuentes, alii naualia ratibus dinitura lugerent, tanquam infidelibus concessa uiris, nonnulli et phantorum ueluti praesen tium nomina inuocaren t,paretes sitos ac seipsos increpantes. Decentius enim illis suisse aio hant, si nem elephantos, neq; naues, neqῖ arma aut tributa pendentes cum patria simuluitam amisistent. Maxime autead iram illos concitabant obsidum matres,quae ueluta tragi cae quaedam hermes fletibus Neiulatibus uniuersos adortae puerorum traditionem quasi abiectione quandam suorum deplorabant, eorum catula uindicta ab ijs sumere deos cia. mitantes. Cum aliquatum quieuisset furor,portas occludi, Carthini moenia pro catapultis saxis impleri imperat.Senatus quo
ινς camel die bellum suscipiendum esse decreuit, seruisti bellutionε pii suscipiendum esse decreuit, seruosm in libertatem uendae parant. ri. Imperatores ad id bellum duos elegerunt, Hasdrubalem scilicet qui ad ea quae foris fieret praescieret,quem antea Me luti hostem publice damnatum, nunc ad uiginti millia limminum secum adducentem imperatorem secerat. Ad hunc
547쪽
praemissus quidam deprecaricarpit, ne patriae iniuriae me mor esset,in eam cp saeuiret,quinimmo in extremo destinita
periculo limaret, neue ex necessitate offensius ob Romano xum metum bellum in eos uerteret.Urbanis autem rebus alterum praefecere ducem Hasdrubalem Masinissis nepotem. Ad consules porro delegant quidleru triginta inducias posceret, quoad legatos suos Romam mitteret. Repulsi igitur ab his, adeo in admirabile mutationcm uehemetem* sub Iati sunt audaciam,ut quaecu* prius pati decreuerint quia urbem derelinquere. Hducia quo ex mutatioe replericcepere, sic ut opificia omia, negocia Dublica ac sacra cessaret, ec si quid aliud maius fieri solitum desineret, muliercsaeque ac uiridie noctui nulla interposita quiete operi intenderet frumento per partes diuisore ad mensuram tradito. mo Carthagido clypeos centum singulo die, enses trecentos, catapultas niensiudim ille, fagittas, facula quow dilanceas quingetas cuderent, catapultas quoad potis esset fabricaret. In edictis autem eo, he. 'rum rasere mulieres fimium inopia.in hoc itaque apparatu Carthaginienses se exercebant. At consules statim quide ne negligentia in dissicile aliud opus laberetur,simul Gurbem utcunm libuisset suscipere confisi praestabat, huc deditio. nem eius ex inopia sperantes, fatis arbitrati quemadmoduin aduersis euenire sol primu quidem ciues cotradicturos esse, procedente autem tepore ex ratione dissuasos, metum succumbere. Qtiae Carthaginienum quispiam animadueristens abunde ratus eos iam timorem attigisse, ausus est tam qua ob alia ingressus in mediu afferre: Ex malis quide quae mediocria essent cluere eos oportere, q armis careret. Hoc aut m apteferete sentetiam,Masinissa apud Romanos que stus est, ac grauiter ferre uisus, qcs cum ipse Carthaginiesiu
teliam ad coue genua prior subiecisset,alios litteris hic inis de discurretes cerneret: nec nisi re psectaq egissent referetes,
548쪽
F to APPIANI ALEXANDRINI quemadmodum prioribus in bellis saepe fecissent. Respondentibus autem consulibus , uidi ipseuicissim auxilium an ferret, tunc sentissurum esseait, cum indigere cognouisset paulo deinde postcum ad cosulesmisisset siquid opus esset se paratumsere. Consulessuperbiam eius non seretes,& u luti iam insanienti minus condentes in hunc modum respodeiunt. mimuros secum indiguissent. Exercitus uero commeatum omni ra ecdiligentia parabant,cum ex solis nlaxat Adrumeto, Lepta, Saxo, sica ac Chellis haberent, residua quippe Libyae Hasdrubaliparebant, quibus CarRomanos magimensibus commeatum suggerebant.Paucis deinde Oxu respon lapsis diebus consules Carthaginem uersus mouere copiasso d.MR ad praelium instructi.Erat autem ciuitas uasto quodam in si β'i ' sumagno sitaCherroneso maxime assimilis. Colluetus, mediterraneo primu insurgit, ec per quin ac uiginti sta dia in latitudine exteditur. A collo praeterea zona quaedam
inlongitudine angusta , dimidii stadii potissimu latitudine
tenens ad occasum vergit interistagnum re mare media,simplici muro per scopulos munita . Quae autem ad meridiem spectat,& ad mediterranea ubi ec Byrsa inest supra collum triplici muro dauduntur. Horum quilibet altitudinem tri. ginta cubitorum habet.turribus propugnaculis exceptis, quiper duoiugera distates, quaternis tectis distinguuntur, in psundum triginta pedes demissi , duobus tectis assurpui, ec ipso quidem concavo ac contecto inferius trecenti stabulabantur elephanu , in quibus horrea quae cibaria eorum seruarent adiuncta erant,equorum deinde stabula superius codita quater millium facile capacia , &pabulihordei uicis sim repositiones. Praeterea uirorum receptacula uis ad Uiginti missiumpeditum, equitum quater millium numerir. Hi apparatushelli tempore,praesertim inipsis muris conti . nebantur. Angulus porro ultra lingulam illam muro ad portum nectebatur , debilis admodum ac humilis , quem a
549쪽
principio neglexerant. Stagna autem ad inuicem nauigabialia,&ex ipsis exitus in mari amplus , cuius latitudo pedum septuaginta fuit.Hunccathenis cohibebant serreis,primum quidem negociatoribus pateris. in eo funes uarii ac densi ad continendas rates. interius uero insula in medio sita, oc ipsa non mediocribus a stagno scopulis diuidebatur. His naua lia interiecta erant, quae uiginti supra ducentas naues co nis nerent. Horrea porro naumus superimposita ad triremiu apparatus.Columnae Ionicae duaesingulis prominebant nauiureceptaculis,in porticus similitudinem insulae aspectum sit gniin reserentes,supra insuIam naucleri tabernaculum con
uitum: ex quo tuba signum dati solitum, ec tubice proloqui
cum opus roret, di nauclero undequam liber esset intuitus. Ad iacebat insula iuxta exitum . & exledebaturmaxime,ex qua nauclerus uniueua pelagi facile conspiceret. Ad nati Dlibus neutiquam interiorum aspectus quanquam acute intuentibus patebat,neq; a negocia toribus statim naualia uideri poterant. Nam murus duplex illis *minebat,&ianuae quae dam quae nenociatores a primo portu in urbem non ad naualia deterrent in hunc modum Carthaginiensium ciui tas eo tempore se habebat. At consules opus inter se partiti copias Carthago in hostes mouent. Manlius a mediterraneis supra collu GD ςβ QPρsam repleturus ferebatur,ut breui murum qui illi immine, P 'S 3- - bat,& ab illo altiora moenia inuaderet. Censorinus parte alia scalas e terra mari aduehebat,utanguli quae debiliora uide res moenia occuparet,amboq; ueluti inter inermes pugna turi grassabantur, donec nuper armatis obuiantes inopina uirorum multitudine deiecti repelluntur. Et hoc primu illis contigiturbem metu suscipere co fisis. Cum autem denuo ad pugnam redijssent denuom pelleretur,Carthaginienses antamos attollere coeperunt.Consules itaq; Hasdrubalem ueriti
qui post se haud magno interuallo supra stagnu castra habeα texercitus ambos uallo munierui. Celarinus prope stagna Vuu aciub
550쪽
ac seb ipsis moenibus, Manlius supra collum ad xIsam , quae in mediterraneis vergit,insederant. Munitis castris Cens
Tinus ut ad conficiendas machinas materiam quaereret,per paludem uectus quingentos ad id minus electioningetem Romanos armorum copiam amisit,Himilcone improuiso e Carthagi α cladςβ- ne occurrenae,cui Phameas cognomen fuit. nonnulla tamen
lignorum parte aduecta machinas scalasque fabricatus est. Quibus peractis consules ambo ad oppugnadam iterum urahem rediere,uicissimc, ab insultu repulsi sunt. Matius cum aliquantum operi incubuisset,ac modicum quid munimen. ti deiecisset ab incoepto desistere maluit. Censorinus stanni Particula prope zonam tellure obruta,quo liberius instite ret binas machinas arietibus instructas ingentes p appetalere coepit. hanc quidem praecedentibus tribunis sex millia .
initiminducebant, alteram renuges, praefectis nauium liose tantibus atq impcllentibus. Contentione igitur ut in aequa Ii ac parili opere inter minores primos ci uicillim exorta tamdem murus ab imo corruit,interioraque uideri coepta simi. Carthaginienses ut illos abopere averterent,quaecunoe per diem cecidi me uidinant nocte reparabant: qua non sumci te ad peragendum opus,cum ob id ipsum timidiores effecti eisent,ueriti ne Romani denuo urbi machinas afferrent,ad hostium castra impetu feruntur,quidam armis instructi,pla rimi inermesiampades accensas manu quatientes sic, ut magnam eorum partem igne absumerent, nec lamen accurre
res Romanos piaeuenire licuit. Geterum inutilia multa r linquentes, in urbem reuertuntur. vlucescente deinde die Romani qua murus corruerat,nodumfirmiter resectis minis nibus inuadunt, urbemque ui ingredi conantur. Campus enim interius ad pugnam accommodus late patebat. In hoc Carthaginienses armatos primum a fronte costituunt. Post
eos ueroinermes lignis lapidibusque instructos, plurimos Vol super imminentes domos collocarant, qui hostes in