장음표시 사용
361쪽
Distinctio II. Quaestio V. Quaenain cadant seb Meritum de &c, 3at
paralyticum in lecto de congruo i pro- hus bene incipienti, ac desideranti do- meruit iustificationem, S remissionem cebat eandem Gratiam dari tanquam
Peccatorum. De reparatione a D u ob Meritum da congruo τ sit esrrorem procedit illud Jac: tili: orate pro invicem, hunc anatomiciat P. Smising react: i. distursolvemini; multum enim valet depreca n.ss. Cum Praepositor .parte q. υ n. io.
tio Iusti assiduis. De dono finalis perseveran- 6c ali),r Ergo prima Gratia Actualiseia dicit Λugustinus sib: de bonoperseve- vocans, de excitans non cadit sub Meis ramia cap: fi orat Ecclesia ut creden- ritum v congruo. t tres perseverent. Pro auxitidis Gratiae iam obiicies cum advel ris. Seotus vi- μιιῶ primae ad conversionem Opportuni S,ad- detur φ. dis: ι . q. a n ι . docere, homi- μώ- lucitur conversio S. Pauli, quae secun- ne de congruo posse Gratiam mereri Vclum Tr communiter attribuitur ora- primam Λctuale; ait enim, quod perea. ιδ tioni S. Stephani, promerenti Paulo tor in pectatis exsenspossit ex naturabbis: in 'primam vocationem ad fidem, S alias eum communi in entia, eonsiderare pre Gratias ulteriores ad plenam conversi, eatum commissam tui essen uor DEI, cra. Onem: ci conversio D. Augullini, quae s tandem elicere attrittio,. , que sit ἀ- adscribitur lachrymis S. Monicae. De spositis, s eruum de cannuo ad deletio-honis temporalibus patet ex Orationibus , nem peccati' Ergo eo ipso ex puris natu.& benedictionibus antiquorum Patriar- ratibus meretur primam Gratiam actuis charum Abraham, Isaac, Jacob, i Jo- alem, qu ad attritioncm requiritur.
leph &e. Quibus filiis suis promerue- Ob hoc dictum quidam ΛΑ. audaculi
runt varia hona temporalia, ut longae- impraemediate, di ex ignoranti aphravae vitae, dominatus , roris coeli, pin. sis Scotisticae insimulant mmi pelaginguedinis terrae, abundantiae armentoru nu Doct: Subtil. uti & alios veteres hOum, ovium, camelorum&c. Ergo Schoauin idem docentes, puta Alcn-Sc. sem , Albertum, Occamum, Altiliocloia Dico sexto e Prima tamen Gratia rensem, Richardum, Gabrielem, imo Actualis vocans, seu excitans non ca- S D. Thomam. Respondeo interpredit sub Meritum de congruo viatoris si- tando Scotum, di citatos DD. quod perbi merentis . ita Scotus a. dis . s. q. r. n. ly ex naturalibus. re eommuni in entia,
a. cum suis ; & s. Thomas, S. Bona- non excludant auxilia Gratiae Actualis, ventura, Zumel, Arimin: Capreol: Va- & specialem DEt concursum ut neces-lent dic. contra Darandum, Gabriel; larium ad attritionem is sedeaincludunt&e. perly communi in ent Ar; nam in phrasi
Probatur primo authoritate CCr Scoti maxime auxilia Gratiae Actualis
nam Arausicanum ean . U. dicit, DEUS dicuntur esse eommunis in entia , seu in nobis mιlgis praecedentibuι Meyitis, sp- eommunia, esi quod omnibus hominibusdem, re amorem ins iras, ubi Gratia vO- sint parata, dc communicentur omni
eationis ad fidem in DEUM praecise re- hus a DEO quoad sufficientiam, ut dixi funditur. Et Tridentinum fesct L capta. alibi. Et ly naturatibus usurpat Doctor ait, exordium justificationis impiorum pro naturalibus adjutis Divina Gratiar
incipere a DEI vocatione, sine meritis nam quando pura naturalia vult e riis exhibita, qua nullis eorum exsentibur -- mere addit ly ex intrinsecis naturabbin, ritis voeantur : Ergo prima Gratia vo- ut facit Godlib. t . n.s. Itaque praefatiscans non cadit sub Meritum de congruo verbis Scotus solum excludit Gratiam viatoris. sanctificantem, tanquam non necessa-Prohatur secundo ratione : Tum riam ad eliciendam attritionem. Et quod
quia Gratia Actualis vocans, di exci- haec sit genuina Scoti mens, patet extans est principium omnis eriti subse- alijs ejus dictis, quibus ad poenitendum
quentis: Ergo nequit cadere sub Meri- sive actu attritionis, sive contritionis. tum etiam de congruo viatoris silai me- requirit auxilium Gratiae Actualis praerentis Conseq. tenet; quia principium, venientis ictim sit opus DEI, ut I. dis: Neriti non cadit sub Meritum : alia. eL ψ . q. unici num. IT. in Es: Eo. q.unis: set principium, & principiat m ; pri- n.y. ubi dicit, cum opinsit, non hominis,us , ct posterius; quod implicat. Tum sed DEI , fruingosa paenitentia, inspirare quia opposita sententia, nisi recte ex- eampotes ruanacunque vult Da misericor-plicetur, videtur sapere Semipelagia- ἀλnismum, qui Gratiam DEI subjiciebat humanae voluntati, & ei proprijs viri-Tr. Brnardi Sanni, Scholae Theote Tomin II. S s Quasi .
362쪽
vuntur ICO primo i DEUS Merib viatoris de Andigno
3aa Distinctum. Quaestio VI. Varia circa Meritum resolvuntur
rosar sic dicit S. Anselmus proseisi ea . ιδ.justines, non quia re u debuam ; se deu facis, quod derat te summum bonum. Li.D. Augustinus I. confus cape . reddis debita xusta debent. Et S. Bernarclusio m.
δ. de Annum: nes tacta fiunt hominum Merita,ut Propter eis vita crema debeatur m
Pre: Ergo& . probatur secundo ratione:Justitiae remunerat, non ex toto remunerativae D Et desunt principales motivo fidelitatis, vel gra- conditiones regulariter requisitae ad ri-titudinis; sed etiam aliquo gorolam Iustitiam commutativam; ut nandi)ex motivo Iustitiae. ita Scotus ostendo Tom: vi tram de Virtute Cardian .ae . σε. q. r. Balsolius, Hastrius, Vul- distis. q a. 6cmeviter hic recolos nam peS,&alii. Scotist*, contra Vasquem, una conditio Iustitiae rigorota secun Turrian: c cc.. Et ex nostris contra smisi dum communem W: est, ut obligatio Hiequaeum, Gallum, &- orta ex Merito operantis non fundetur Probatur primo i Au orstate Sa- ingratia, de liberali acceptione mune. ae Scripturat asserentis iustitiam DEI rantis; haec autem efficit in seritis ho- remunerativam ; ut r. ad Corinth: minum apud DSuM, utpote, quae iiDrum ruuque mestredem auget fleeundam clantur in multiplici gratia DE l, putas .m Lborem; merces autem ex justitia Justifieantis, & auxiliantis, item in libe-Temunertiva datur. Et . . ad sim: . . in rati, dii gratiosa acceptatione ejusdem.
re ua repositas mibi eorona justitia. Se- Altera conditio est, ut illud, quod datur Cundo authoritate S. dernardiloidem alteri ex rigosola Justitia,iti ut ex bonis dicentis tracto detram. re ita: b id proe- proprijs iplius eleditoris,ut nullo modornium aeternum nostrorum operum vo- sit opus debitoris ι haec etiam deficit in cinis is in quidem ex miserisordia; sed Meritis liominu apud Deust; nam operRjam ex justiti ersemendi . Tertio ratio- nostra sunt ipsius DBI,de inultis titulis eine; ex promissione onerosa sub condi. debita. Tortia conditio est,ut obiectum, tione conuigni ad rein promissam ori- vel materia Iustitiae. rigorosis commutui obligatio ex sustitiai ut constat de tativae lit commutam dathic accepti sο- obligatione reddendi denarium alicui eundum veram translationem domini a operari tacta is conventione de labo- dc ista pariter deficit ; quia DEUS trans- re diurno: sed DEUS promisit nostris fundendo gloriam in nos propter Meri- Meritis de condigno vitam aeternam, de ta,non privatur su6 dominio. Quarta alia praemia supernaturalia, sit ostenis est , ut tam dans, quam accipiens sit sui . sum est dist . r. q. q. not. I. Ergo ex tali iuris: Schaee non peritur in propositos promissione revera oritur obligatio ex quia homo accipiens preemium Vita
justitia remunerandi eiusmodi merita; aternae non est sui iuris alti s sed subest di non tantum ex motivo fidelitatis, S DEO Ergo desectu talium tonditio-ν tudinis. num iustitia remunerativa DEI non est Dico secundo,Iustitia remunera- justitia rigorosa i sed tantum secundum stiva D Et non est justitia rigorosa com- quid, quatenus quidem DEUS retri-z mutativa ; sed secundum quid. Ita Sca- buit proemium, ut Mercedem, eX pro
tus . dio: Mo. q. t. Bassolius , Vulpes, mistione liberaliter homini facta, qua Mastrios deo contra Suari gumeli Bςl- onus, seu obligationem aliquam con larmi Montes) Caspen: dc ex nostris traxit retribuendi,& prcemiandi opera contra P cium, di best ut um, a sserenis hominum rite sacta; iton tamen cum ri res tultitiam remunerativam DEI esse gore iustitiae eommutativae quare eius I. stiti m commutativam proprie di-. modi Iustitia pbtius deberet appellarictam. retributiva, di praemiativa; quam cpm-Probatur primhauthoritateSs: I p: mutativa. 81M--- docentium DEUM non reddere debl - ' Dico tertio et Iustitia tamcn DEI p..Hὸ δ tum; DEtlM nihil nobis debere ; homi- remunerativa, est justitia proprie dill r1- ι .num Meritis non debet ex iure vitam butiva. Ita Scatus ψ. δμ q. t. cumaternam , dcc.quo loquendi modod - suis ; dc communi ΤT. tur intelligi , DEUM non remunc rare Probatur: Ratio iustitia: d,stribu Netita nostra ea Justitia stridia&ribo- tivae in hoc consistit, 'ut unicuique membro
363쪽
Distincti II. Quaest: VI. Vatia circa Meritum resblvuntur.
membro reipsa retribuatur secundum dignitatem suam, servando aequalitatem siecundum proportionem geometri-Cam, clando v. g. pro Meritis ut sex, gloriam ut sex et sed talem exercet DEUS in remunerando Merita de condigno Horum servorum, Sc predestinatorum , qui sunt membra Reipublicae caelestis , seu Ecclesiae triumphantis, dando nimirum praemium iuxta Meritorum dignitatem; ut erudite discurritS OIus φ. aes Fo. q.s. Ergo iustitia DEI remunerativa est iustitia proprie distributiva. Min: patet ex illo Ιoan: ι . in domo Patris mes marisiones mira sunt, ubi
per mansiones diversas diversitas prae- amorum distribuendorum a iustitia Divina iuxta Meritorum dignitatem Ecmajoritatem exprimitur. Dico quarto : Probabilius Merita Iuliorum sortiuntur peculiarem dignitatem , dc majorem rationem merito riam ex eo, quod procedant ex Gratia
data propter Merita Chrilli; quam si non procederent ex illa, sed aliunde collata immediate a DEO, sine relatione ad Merita Christi. Est tonsormis principiis Scoti, quae tradit de magnitudine Moritorum Christis. dist. ιρ. Et in disy: a. q. r. Et sequitur Mastrius, Suar. Λmicus, LeZana, Ocalij RR. contra Vasq. Ripat d. Turrian. Arriagam, Montes ni, diri Probatu υν authoritateTridentini fesso 1 . cur δ dicentis, in quo viviam- , in quo movemur, in quo fatisfarimus farienses fructuι Alnos poenitentia, qui exago vini habent, id est valorem, di dignititatem specialem. Secumdo ratione: Tum quia in obsequio aliquo Caesari oblato, Caesar non solum attendit intrinsecum Valorem, S dignitatem obsequii; sied etiam extrinsecam persionae offerentis dignitatem, quae moraliter in ipsum c pus redundat ex Oblatione personae OL ferentist Erso similiter DEUS at endit non tantum intrinsecum valorem Meritorum in iustis ; sed etiam externam
persisnam Christi, illa Merita DEO P,
tri offerentis, a cuius oblatione proin de peculiarem ilignitaram. & majorem vim meritoriam fortiuntur. sun quia haec sententia est magis pia, & extollens N. ita Christi ; S aliunde nullum dicit inconveniens: Ergo tenenda. Dico quinto: Merita justorum includentia veram displicentiam peccatorum venialium possunt de condigno eila fatisfactoria pro iisdem peccatis, ad-ue promerentia remissionem eorunis era. ita N. Thom. Suar. HenriqueZ, VasiqueZ, &c. contra ramel, Soto, Ualenti dic. Probatur: Tum authoritate Sacrae Scripturae; promittentis Meritis inco clusione specificatis remissionem peccatorum p unde. dicitur L Ioane/. si eon teamur Peccata nostra, fidelis est, e justui, ut remittat nobis peccata nostra ; ubi secundum D. Augustinum era r. r. Pammaxime est sermo de venialibus ;& patet ex textu antecedenti; si dixe --, quia peccatum non habemus, quod maxime ob venialia dictum est. Tum ratione ; quia Merita includentia displicentiam de peccatis venialibus habent ho
nitatem non minorem, quam sit malitia peccatorum venialium t Item ill Merita non minus convertunt ad D tu,squam venialia avertant: Ergo eiusm ut Merita iustorum possunt esse. satisfactoria. dc promerentia remissionem Venialium peccatorum. Dico sexto: Quaedam etiam Mef-ta Justorum, ut sunt opera poenitentiae, jejunium, oratio, eleemosyna, corporales amictiones, dcc. sunt de condigno satisfactoria pro poenis temporalibus in quas a DEO commutatae suerint aete nae, in remissione culparum. Ita communis Catholicorum contra IIaereticos modernos, adimentes bonis operubus omnem vim satisfaciendi pro pinni
temporalibus. Probatur e Tum quia constat ex TridentinosF ι . ev: 9. dicente, docet praeterea tantam esse Divina muni entia largitatem, ut non solum paenis , sponte a nobis assumptis, pro vindicando peccato μ- sceptis, aut Sacerdotis arbitrio pro dehcta impositis ; sed etiam, quod maximum amo ris argumentum est . temporalibαι flagellis aDm inflictis, patienter toleratis , apud
DEUM Patrem per Christin IESUMntisfacere valeamus. Tum ex perpetua praxi Ecclesiae, applicantis opera poenalia, maxime amictiones corporeas voluntarias , ieiunia, eleemosynas, Orationes, dic. pro obtinenda remissiona poenarum temporalium. Τum quia ex eo dem motivo S. Litterae passim recommendant eleemosynas, orationes, ieiunia, & eis promittunt remissionem peccatorum , quod maxime intelligendum est de condigno quoad poenas. Tum quia ideo in Sacramento Poenitentiae injungitur satisfactio, per aliqua opera pina itentiae praestanda. Tum tandem, bs a quia .
364쪽
ar Distinctio II. Quaestio VI. Varia circa Meritum resolvuntur.
quia ita habet communis doctrina SSt intensionis actus : Ergo Meritum est FPr quos resert Bellam: l a ripaenitri persectius ratione ejusdem. Ergo quaedam Merita justorum, ut sunt marto : Crescit Meritum ex ciris poenitentialia, sum satisfactoria de con- cum itantia liberae continuationis , seu digno pro poenis temporalibus. Unde durationis longioris. Ita Suar. Herinex tribus Pontificibus damnata est illa Henriq. Vasq. &c. Ratio eli, quia plus propolirio Mich: BaiiDtufactiones tibσω lancti laboris impenditur in Meritoriosa justifieatorum non valent expiare de continuato per notabile tempus; omnis μηδg- 'nam temoralem , restantem autem labor sanctus recipit mercedem post culpam eondonatam. secundum illud r. ad Cori. s. um siqui ue jectiones Haereticorum solvi aiatem propriam mercedem ac Per secun Tom. r. de Sacrament. δ' ra. q. r. ubi e- ώmsuum laborem di Ergo longior labortiam plura docui de qualitate, & con. maiorem mercedem; atque adeo Meri ditione operum poenitentialium, ut sinu tum exigens talem mercedem est peri latis actoria pro pinnis temporalibus, ctius. Dico septimo : Augmentum Me- miniὸt Augetur Meritum ex moriti crescere potest ex variis capiti hus. do tenuendi: ut si voluntas exerceat Ο-Ita S. Bonavent: Herin κ, Zumet, Tam pera , eum majori firmitate stantibus nerus, ciccommunis D D. tentationibus in oppositum, vel cum Probatur afferendo varia capita et majori universalitate , qua parata est nam primo augetur Meritum ex iNaio plurium virtutum opera ponere, eumri bonitate, & praestantia sui objecti, & majori puritate , qua magis p p erex praestantiori fine extrinseco. lin ha- DEUM ,& ipsam honestatem virtutis bene citati DD. Rario est ; quia major vult operari ; & tandem cum majori honitas objecti, & finis extriniscus as- appretiatione, qua se Divinae Voluntaserunt actui in ei se morali persectionem ti omnimode s j ieit; quod potissime maiorem: Ergo & in esse Meriti. Conqr fit in operibus dilectionis DEI super o- tenet ι quia valor, de dignitas inriti ad mnia. Ita bi Thomas, Heri nex, NavM. proemium dependet etiam a bonitate dic. Ratio est ι quia ejusmodi circum- objecti, de finis i Ex hoc capite perie- stantiae indieant specialem assiectum, &etiora sunt Merita opera virtutum e. laborem operantis; adeoque asserunt ologicarum, quam moralium. actui meritorio aliqualε accrescentiam. Secund3 augσtur Meritum ex ma- Sext.: crescit Meritum ex quanti-jori libertate, ita habet Herinox, & tate rei , quae subjicitur operi, & ex alij AA, Ratio est; quia sicut decrescit inmmmogitate, ac damno, quod pa malitia peccati ob minorem libertatem, titur ex rei absentia. ita S. Bonaventi ut patet in peccatis concupiscentiae ear. Herinex Navara exei Ratio primi est analis vehementissimae ; ita crescit bo. quia revera persectius ponit opus mise-nitas, di valor Meriti propter majorem ricordiae, magis sublevativum pauperi, libertatem Ex hoc capite professio Re- qui tres FlorenosGermanicos eleemost glosa, qua quis se liberrime obstrinxit nae loco dat egeno , quim qui decem tribus votis publicis, castitatis, pauis porrigit habenti easdem facultates.Ratio pereatis, dc Obedientiae, censenda est seeundi; quia similiter is, qui non nisi Meritum valM sublime, δέ Padualiter triginta habensFlorenos in tota sua su perfectum. ' stantia nihilominus pro stipe pauperis Thrau i erescit Meritum ex circumis erogat decem,perfectius Meritum exemstantia maioris intensionis, & servoris cet; quam is, qui quinquaginta largi-act lis. Ita habet S. Bonaventura, Tan- tur, habenti facultates copiosasiqui a nerus, Herinoe, ValentJ Navari Heno privando se decem Fforenis, notabile Hq. Sci Ratio est ; quia hujusmodi in- damnum, & incommodum suis iaculintensio in actu charitatis recommendatur ratibus amri. per illud Deut. s. ditiges Dominum DEUM Septimὸ r saepe augetur gradualiter tuum ex toto eorde tuo, re ex tota anima ratioMeriti propter uimcultatem operis eua, re ex tota fortitudine tua et Ergo vi- ponendi i quando nimirum operans ver- detur peculiarem perfectionem, & au. sari vult circa objectum valde arduum pgmentum afferre actui Meritorio chari- suale est pati tormenta, Religionem a talis r eadem autem est ratio de intensi, liquam austeram, v. g. Franciscanorumone aliorum actuum: Ergo&c. Deinde Reserm: profiteris vel quando operans puccatum est deserius ratione majoris est naturae tenerae,quae dura admodum
365쪽
Distinctio II. Quaestio Q. Varia c irca Metitum resolvuntur. 32s
dissiculter potest perfioere; vel quando Ordinis Seraphici tIrbanus. V. ut reis
laborat inclinatione vitiosa ab opere fert RodriqueZ rom: L qq. Regullaquor meritorio retrahente. Ita S. Bonavent: s. art. a. Tum quia non videtur ex quo
S. Thomas, Tannerus, Herinex dicet capite talis praxis esset illicita. Tum Ratio est; quia dissicultas operis exigit quia unus homo alteri potest mereri dein operante amorem finis appretiative congruo varia beneficia, puta gratiam persectiorem, ejusique lignum, quat Sanctificantem,& actuale,reparationemnus ob id operans debet esse paratus ag- 1 lapsu. donum finalis perseverantiae , gredi opus arduum ἔ amor autem ap- hona temporalia &e: ut supta ostendi pretiative persectior, persectius reddit quain .e-h. s. Ergo Praelatus alicuius opus: Ergo Veritum ratione dissiculta- Religionis potest ad ejusimodi effectustis crescit in persectione morali meri- subditorum suorum opera bona, ut je-toria. iunia, orationes mentales & vocales , O mὸ r quandoque crescit Meriti macerationes earnis per disciplinas, oc alor ex dignitate persionae operantis. cilicia, praedicationeS , lectiones, ininita S. Thomas, Suareet, Tanne rus, structiones ignorantium, conversionem Victoria, dic: Ratio est; quia Merita peccatorum, Sacramentorum admini Christi habuerunt persectiorem valo- strationes , aliosq; actus, tum virtuturi rem ex dignitate personae Divinae in Theologicarum, tum moralium L filio Christo repertae : Ergo idem proporti- Spirituali, dc confratri per litteras parinone servata dicendum est in quibusdam licipationis Meritorum , instar Merito- casibus de Meritis personarum creata- rumue congruo, subditi& tacite con-rum valde dignarum operantium; sic sentientibus applicare v. g. Meritum erit perfectius ex hoc ca- Meunia r ut dicta prax lsriae perfi-pite, si Caesar visitet nos omia, dese- elatur, non debet fieri filiatio, seu com- prolis ex amore DEI in serviat 3 quam si municatio Meritorum Religioni L per trivialis persona hoc faciata modum Indulgentiae. ita RodriqueZ , μει ---3r tandem etiam crescit digni- Herincx , δι communis D D: Reg: Ra- μμ Lias, & valor meriti ex maioritate gratiae tio est a quia Meritorum per modum I - .habitualis operantis caeteris paribus. Indulgentiae applicatio spectat ad solum Ita colligitur ex Scoto H 1 1 . q. a. sum .' Pontificem , de eos, quibu&sum: art. a. oc habet S. Bonaventura, Maliri- Pontifex dispensationeThel auri Ecclesiae us. Amicus 6:cr contra Vas': Medi- concedit; de quorum numero regulari nam, Crabreram, Aversiam, dic: Ra- ter non sunt Praelati Regulares. Ltio est ; Tum quia gratia habitualis con- Tertia: ut dicta communicatio instituit hominem dignum ad merendum tentum sortiatur effectum. debent sub
simpliciteri Ergo major gratia ad per- ditorum Regularium talis Religionis ,
sectius merendum, iuxta illam regulam cujus Merita participantur, opera L pniterioristicam; Aut se b.ibet phriter praelato Regulari applicari, antequam ad pociter; ita metis ad magis: atque exerceantur a subditi L Insuper subdit, ita magis crescit Meriti valor a magis debent ante eorum exercitium , vel ingratia , seu majoritate gratiae hahit ua- ipso exercitio habere intentionem aliisus. Tum quia in humanis quo per Is quam, saltem virtualem, vel habituna operans est gratior alicui, eo gratiis alem de applicandis suis operibus pro fi
ores sunt operationes eius ; Ergo idem iijs , dc confratribus ordinis partici- dicendum in proposito. pantibus; sufficit autem ii eiusmodi in- uuaeres quid, sit sentiendum de tentiost confusa. & in genere, imo si praxi Religionum,qualitrerae filiationis, si talis, qua quis intendit actu , vel
constaternitatis seu communicatoriae aliquando intendebat opera sua adPm- Meritorum earundem a Praelatis Reli- lati dispositionem ordinare , atque eligionum, quibusdam personis assectis , cerei modo talem intentionem contra dc ue ijsdem ordinibus bene Meritis ex- rio actu non revocaveritis vel positive
hibentur ξ Respondeo sequentibus. aboleverit. Ratio primi est; quia nisi Prim): Ejusmodi praxim esse liti- dictae condiciones obterventur circatam, laudabilem, oc veterem in pleis communicationem Meritorum Religiorisque Institutis Regularibus. ita Ro- nis, opera subditorum cadunt in ThedriqueZ , Corduba , Heri nex, de com- saurtim Ecclesiae , qui collectus est ex munis Canonistarum Regularium. Ra- Meritis Christi, & Sanctorum tam intio est; Tum quia ita concessit Generali coelo, quam adhuc in terra extilentium,
366쪽
Distinctio II. Quaestio VI. Varia circa Meritum resolvuntur.
um, quorum praecipua portio sunt Re- Religionis, eo modo, quo per Merita ligiosae Persionae, uberes passim fluctus Abrahae DEUS impertiit Loth liberati bonorum operum reserentes. Ratio se- nem a morte , sit uiscurrit RodriqueΣ , cundi; quia subditi habent dominium & alij D D. suorum bonorum Operum, adeoq; dein Nota pro fine di su itos Regulabent consentire aliquando in eorum apis res nullam pati facturam, aut imminu-plicationem per intentionem actualem , tionem in fructu suorum bonorum ope virtualem, vel habitualem. rum; etsi plurimis personis a Praelatis 'intor praefata applicatio Merit, ordinis fiat communicatio eorundem. rum debet fieri a Prelato Ordinis per Ratio est; quia mediante tali commuin modum impetrationis , & Meritorum nicatione plurimi filii , & constates o de congruo, ita ut offerat ea DEO in tinent beneficia conversionis; atque ita ordine ad beneficia supematuralia v. g. augetur numerus Justorum consta conversionis, collationis gratiarum ais trum, operantium talubriter, visquectualium, prosectus virtutum, praeser- impetrandi crescit, & thesaurus Merivationis a peccatis , morte, di peti cu- torum ordinis locupletatur, commulis , ad elargitionem emolumentorum nis toti collectioni confratrum tam Reli- corporalium, excet pro fili js participan- giosorum , quam incorporatorum, leutibus , & constatrihus Ordinis impe- assumptorum vigore filialis ac Fraternae cranda, per Merita Religiosorum talis Litterae.
Submitto me quoque in hoc&alijs meis tractatibus S. Matri Ecclesiae.
367쪽
n praesenti Tractatu, Theologo semme necessario, juxta Principia, tum physica, tum moralia, tum Theologica exhibebo Aetionum moralium Theoriam, elucidando earum naturam divisionem; principium generale elicitivum puta liberum arbitrium Conditiones quoque elus, cuiusmodi sunt ratio Voluntarij, Invo-Iuntari j &c. differentias bonitatis, & malitiae moralis ; circumstantias; ac regulas earund ut ita innotescat,quo pacto vita humana sit recte co. Ponenda in opere moris, operaque Ethicc a Theologice perfecta elicienda in Ordine ad honeste vivendum, atque finem ultimum stipem . naturalem scilicet beatitudinem, assequendum; qualiter itidem actuet Vitiosi a re lis probatis moralibus deviantes omittendi, quibus harmonia rectae vitae moralis dissolvitur, ac distor latur: Unde sit.
DISTINCTIO Lquidditate , dc divisione A ct tis Humani sejusdemque principio, libero videlicet
Dia primo e Seeundum primaevum, S grammaticum Usum nominum idem esse Actum Humanum , acacium Hominis , thu ab ho ue quoeunque mod elicitum; unde m s operatio ab homine proficisces grammaticaliter appellari potest Attus manub, V. g. vegetatio, Nutritis, augmentatio&et Verum apud Theologos hodie Λctus humanus vocatur sola illa actio , quae Micitur ab homine libere, & deliberate pur voluntatem eta praevia cognitione intellectiva , uti docet Scotus. .dis. 1. qua .s. oc D. Tho
maspa r. a. f. l. art. l. inquiens , Maergo actiones proprie hum.ma dicuntur, qua ex voluntate deisberata pyocedunt. P.
Nota secundo:Acmm Humanum sic Cur Α σΤheologicd usurpatum passim quoque appellari, forari Appellatione desumpta a moribus, qui vel sunt honesti, vel tu pes; si honelii sint, & intellectus ope
rans. in objecto. adtendat eorum hone- statem P.
368쪽
. statem, sequitur 1 voluntate Attus Hu- actus observantiae praeceptorum DEI,dcmanus,qui dicitur Achus moralis bonus; EccleIiae dcc: Amu moriabere malus e con-
si turpes sat , & intellectus eiusmodi tra est ille, qui est distormis rectae ra- turpitudinem attendat, ponitur Actus tioni eic regulis moralibus t hujusinodi' moralis malus. est odium DEI, vel proximi, transgreia Dico primo : Recte detfiniturActus sio hujus, vel illius Legis Divitiae vel Humanus , seu Moralis, quod sit actio Humanae, iustae & rationabilis, Actis
voluntatis hum Aa mediate, velimmediatὸ, inaesserens est altus medius inter morali, Eber elicita , cs orta ex cognitione boni, ter bonum dc moraliter malum p unde vel mali moraliter, dictante praefatum ais nec Iaude, nec vituperio dignus est; . ctum. Icaelicitur ex Scoto malo I. Et estque duplex. . Inclindrens nimirum ma. dist. t. oecie , qui ex Objecto la quo actus mo-Probatur : Haec definitio constat ratis specificatur a neque honitatem, omnibus praerequisitis ad rectam defi- neque malitiam ullam moralem sumit pnitionem ; uti patet discurrendo per Talis est fricare barbam , ambulare, e sngulas conditiones Dialecticas probae levare festucam&c: Et sed erens in Diaden nitionis. Ergo:&c: Ly Actio est ge- qui lueec nunc speetatis circumnus: rei qua ponuntur loco disteren- stantiis qui saltem extrineste indivi
tiae. Ponitur Amo voluntaris mediatὸveL ant Actus Humanos exercetur, aut po- immediate, ut ostendatur Actus Humani nitur actualiter; talis est haec numero
Principium pr marium essectivum , fricatio barbae 1 Petro hoc instanti elici- quod est voluntas hominis, seu libe- ta; haec.in individuatione elevatio serum arhi trium elicitive vel imperative stucae A. V. S. A- influens. Additur tib M elicita, ut Alus Nota quarto e Actum Humanum d- MacrHumanus distinguatur ab actibus bru- moraliter bonum deit .de subdividi in m nitorum, amore DEt erga se, Ec Beatois tot elasses, species subalter s, di ato- βρω-rum erga DEUM in patria, ac, motibus mas, in quot ramificatur, ac clividitur Primo primis hominis . qui Actuς Hu- virtus actualis sive l. hica pure Philo- ni non sunt , desectu persectae liberae sophica & naturalis , carens Merito elicitionis. Apponitur Ly orta ex equi. Thologico; live supernaturalis, habens rione boni velmali. ut indigi tetur ad exer- annexum aliquod Meritum Theologi citium Actus Humani praevie praere- cum; quare omnemactus virtutam Carin uiri etiam actum intel cisis reprae- dinalium . iustitiae , temperantiae , en tantis rationem boni vel mali a di ut sertitudinis , prudentiae , &e: O- exi ludantur 1 ratione Actus Humani mnes itidem actus virtuosi verae rellis illae operationes , quae etsi liberae sint, pionis, obedientiae, observantiae legum fiunt tamen ex siola imaginatione qua- iustarum , castitatis, paupertatis Evaridam, sine deliberativa advertentia in- gelieae, patientiae, fidei, spei, charitellectus; cuiusmodi sunt sticatio barbae, talis Scer c de quibus uberius in aliis motio manus. Adjicitur tandem Ly Tomis meae Theologiae suis locis tracta-ἀctantetrafatum sum, ut Insinuetur , vi erunt species contentae sub Actu ut δε clum intellectus, qui ad Actum Huis sic moraliter bono. c. manum praevie concurrit , debere esse Nota quinto t Quod Actus Hu- μaenam Cum plena advertentia deliberativum , manus moraliter malus parisormiter μθ sulficienter dictativum , & ostensivum iuxta divisionem , oc multiplicitatem ejusidem ; cum secundum Poetam ignoti vitiorum actualium , virtutibus pure uiatis cupido ; ex seeundum Philoso- Ethicis, di supernaturalibus oppositophum nihil volitum nisipraeognitum; Et rum partiatur, in totque descendat spessicundum August: lib. 1 o. de Trin: eap. r. cies , quot continentur sub vitio ut siqRem prorsu ignoram, amare omnino nu uae moralit unde alius est Actus Humanus
P t. moraliter malas iniustitiae, alius intem- Nota tertio circa divisionem Actus perantiae, alius temeritatis, alius im-Ηumani; eum primo partiri in Actum prudentiae, di inimicitiae &c: alius cul- moraliter bonum, & Actum moraliter tas falsi DEI, alius inobeuianthe, transi malum, di indisserentem. Adivi Huma- itionis legum justarum, veneris , avarinus moralis' bontio est ille qui est conPr- tiae, infidelitatis, desperationis, odii, mis rectae rationi, cic regulis moralibus & similium vitiorum , quae alibi ex pro-aci hene operandum Constitutis talis seta explicui locis opportunis.
est actus dilectionis DEI super omnia , Qu*
369쪽
Distinisti I. Quaest: II. De Moralitate Actus Humani. . a
Dim primo: Moralitas generio Actus Humani non consistit adaequale in ibi a regu latione®ulabilitate Actsis a ratione; nec in ita libertate; sed in utroque simul. ita deducitur ex Scoto. s. disi: H. Et S. Bonaventum a. disi: I. an. t. q. a. & sequuntur
praeter Scotistas , Montesinas, LeZana,
contra Valentiam, & alios Thomistas, quoas primam partem; S contra O- viedo , SaureE , Salas , Aversam &c: quoad secundam. Probatur prima parsi dantur actus, qui regulantur , di regulabiles si ni a ratione , puta actus heatifici amoris DEI in Beatis Animabus ; & tamen hujusmodi actus non habent Moralitatem Actus Humani; quia non sunt liberi proxime; sed neces larii; nec sunt laude, vel proemio dignit Ergo moralitas Actus Idumani non consilit adaequatu in tota regulatione, & regulabilitate a ratione. Probatur secunda pars : si in sola libertate consisteret adaequa te Moralitas Actsis Humani, non posset in aliquo actu variari ipsa Moralitas o Ergo in libertate non consistit formaliter Moralitas. Prob. Min. demus Petrum seria quinta paulo ante mediam noctem incipere manlucare carnes, ex hunc aisclum continuare usque post mediam noctem; tunc sic, haec manducatio caris his ante mediam noctem potest habere
moralitatem Actus Humani boni, sitiat ex obedientia v. g. post vero mediam noctem habet moralitatem Actas Numani mali, quia ab Ecclesia prohibiti tamen in eo manet eadem libertas i Ergo potest variari moralitas in aliquo Actu Humano invariata liber
Tertia pars sequitur ex probatione priorum cluarum ; nam cum nec siola regulatio, seu directio, di regulabilitas a ratione lassiciat ad constitutione adia luatam. moralitatis in Actu Humano ; sequitur, quod utrumque simul requiratur; primum quidem in recto, &formaliter; secundum vero in obliquo& pro connotato seu iundamentaliter, tanquam praevium, di necessatium totius generis moris fiundamentum; ad cujus positionem sequitur moralitas in astu; alioquin si actus libertatem non connotaret , non esset imputabilis ad proemium p quia non in potestate ponentis illum actum, ut argute argui hie Scocsis. Dico secundo et Moralitas non est
essentialis physica: entitati Actsis Humani, sed ei accidentaliter superadditur. Ita colligitur ex Scoto t. dis . II. Da. docetque D. Bonaventura , Caietan. Zamel, Medina, ct alii Thom illae&ce contra Granados oc alioS. Probatur : illud non potest dici esse essenti te Actui Humano, quod pQ test nunc adesse, nunc abesse ab entiis late physica Actes Humani: sed moralitas , quae modu inest entitati physicae alicujus Actus Humani, potest pro alio tempore abesse ab eadem entitqte, salva subsistente ipsti entitate ἰ uti patet in exemplo de manducatione carniu,
paulo antu allato Ergo huiusmodi moralitas non est essentialis physicae entita hi Actsis Humani. ; sed ei accidit tanquam quoddam accidens separabile. Dico tertio: Moralitas Actus Humani non importat sormaliter accidens aliquod reale absolutum, vel relativum, subiectatum in actu; sed solam denominationem extrins eam , derelictam in actibus ipsis liberis ex regula rationis difrigente di dictante quid sit operandum.
Ita elicitur ex Scoto. ρ.dis. a. q.r. Et di N. Et diu. ε . q. a. Et sequuntur ScOtistae, ac plures Neutristae , Oviedo a Suar: Uasq. &c: contra Thomistas , AlvareZ, Zumel , Corneio, LeZanam &c: Probatur: Moralitas in aliis rahus, v. g. pretiis civilibus rerum venalium, in contractibus humanis, dominio &strvitute non importat sormaliter ab quod accidens, reale, absolutum , vel relativum intrinsece inhaerens rebus ς sed solam denominationem extrinsecam: Ergo idem dicendum de moralitate Actu; Humani. Itaque moralitas ista est d itaxat quaedam denominatio liberrregulati, derelicta in Actu Humano exterminatione dictaminis intellectus rugulantis Petri v. g. Actum Humanum elicientis di derivata in ipsum actum; eo modo, quo derelinquitur in pariete,que cognosco, denominatio quaedam extrinseca cogniti, absque omni formx
370쪽
Distineb I. Quaest: III. Quid sit liberum arbitrium , ad &c:
reali absbluta, vel relativa intrinsecta Dico primor Recte definitur libe- r. si parieti inhaerente. rum arbitrium, quod fit saeustas activa D niti.
Obiicies' contra hane conelm eum indisserentiis contradimonis . re conis 'inis i sionemr Actus Humanus moraliter bO- trarietatu adoperandia ita inpossis omnib- ius dieitur vere, & realiter bonus ; & P reqvis is ad operandum posse agere, vet Actus moraliter malus , dicitur Vere nonagere ε eae agere hoc,vel agere repositum. malus : Erno eorum moralitas dicitur Deducitur ex Scoto a. dist. ae. q. un. Et
l)robatur di haec definitio exacte aperit naturiam liberi arbitriit Ergo est recte definitur liberum arbitrium. Pr bat. Λnt. explicando singulas particu- esse aliquod accidens reale , intrinsece inhaerens. Secundo r Actus Humanus moraliter bonus habet proprietates, &effectus stricte reales ; quia est laudabilis, & meritorius, generat stricte realem habitum virtutis &e. Ergo ejus las1 Ly farabar est genus , dc simul inmoralitas debet esse aliquod reale, digitat, liberum arbitrium non esse pu- Respondeo ad Primum. Neg. Con- rum actum, uti arbitrantur Hervaeus , seq. nam ad hoc, ut Actus Humanus Salii; sed potentiam quamdam , &dicatur vere, dc realiter bonus idem principium elicitivum. I. y ammt mitis servatis servandis die de malo suffieit nuat liberum arbitrium esse de genere ut realiter terminet actum intellectus activorum , dc non puram potentiam debite uitilentis, seu practice dictan- passivam , uti arbitrantur recentiorestis , ae recte regulantis; & quod debito Haeretici, asserentes liberum arbitrium sit regulatus ac directus a recta ratione; esse velut inane quoddam, nihil omni- quod fieri potest sine omni forma reali no agens, mereque passive se habens , intrinsece inhaerente. Ad secundum re- quod damnatum est in Trident. se . Lspondeo primo Neg. Ant. quia ratio ean. . Ly eam inae ferentia eontradactι- laudabilis , ex meritorii non est stricte onis . cs eontrarieratis monstrat liberum realis; utpote proveniens ab aettimati- arbitrium esse omnino liberrimum one morali hominum, dc Divina Reee- agens, ita ut possit ponere velle, & non platione. Respondeo secundo , Disti velle cirea aliquod objeci um, in quo Anti habet proprietates, ex effectuS stri- eonsistit libertas contradictionis; item eid reales, si considerentur secundum ponere velle, & nolle, in quo consistit esse materiale . S substratum Conc. libertas contrarietatis. Reliquae parti-Ant. si considerentur secundum esse BD culae sunt additae majoris explicationis male, dc morale. Neg. Ant. causa , S coincidunt, cum mox data , 'glossa indi Terentiae utriusque. tu a Dieo secundo: Liberum arbitrium nisnon est aliquis habitus, vel facilitas quae- est .... dam operandi, orta ex coniunctionerationis,& volutatis. Est Motisti ex Tho.
Quid sit liberum arbitrium, mist,comunis; contra quosdam veteres.
Probatur/mno et Liberum arbitriisum est homini insitum a natura aestque in amissibile a natura; habitus autem primo comparadur per actus, potestque natura hominis carere habitu, &jam acquisitum amittere: Ergo liberum aris bitrium non est aliquis habitus. Meunia i omnis habitus ex ratione sua iberum arbitrium; tollit indisserentiam , & determinat quod Magister Sent. dis: a . ex Augusti. ad unum, non inclinando ad alterumno lib. de Melisis' det. eap. ar. definit di- oppositum i liberum autem arbitriumcendo, liberum arbitrιum est saeuisas O- tribuit indisserentiam ad oppositum, octionis, σ vo tatu, qua bonum elixita ex se non determinat ad unum : Ergo istia assistente , vel malum eadem desissen- non recte statuitur esse aliquis habitus.
D eliciendum quemvis Α-ctum Humanum indispensabiliter in rationeta principii generalis in currit liberum arbitriure. S. vero Anselmus de lib. Arbit. eap. R. liberum arbi/rium es potestac fieri anda rectiatudinis voluntatis propter rectitudine i amet
sed elarius.. 4. Dico tertio e Liberum arbitrium Necessa non est aliquod coalescens ex actibus intellectus, & voluntatis. Ita utraque D Tistit. Sehola Subtilis, & Αngelicas contra υίλωσε