장음표시 사용
451쪽
Distinctio II. Qii aestio I. De retione formali privativa peecati Actualis&c. I
De peccato Commissionis, O millio , nis , M Habituali in specie.
probatur seeund , authoritate Ss.PP. quida ri peccatum actaale commise
De ratione sormati priVatiVa si iria14es o si ore volunt, illud p pyi peccati Actualis Commis- inutii idiminis importantibus priva
constitutivum peceati comis nysius eap. 4. δε Dis. Nom. appellat de missionis. deprecato enim foetam. & privationem, unde ait, ιrtque omissionis omnes inve- αι sis aliis disse, marum quemadm-niunt consistere sermaliter diam sq. di sis in risiras. imbecilvus in privatione actus honesti, quem quis O mitia is est, aias scientia, aut 'dei , potuit, o tenebatur elieme, ti non eli- avis aptoritas , a r is avis A H. Dcuit) varias esse opiniones Seholastia dem dieitur Aelivatio. ρνivitio bovi . σcorum; quae tamen omnes ad duas reia de sectis. Eis. Augustinus nominat reo vocari possunt clades; ita nimirum . ut seu iam bovi ra. δε Cis. p. p. peccatum is prima sint ii, qui docent peccatum os is assa boni. tibi debes esse. Item τορο actuale commi sonis consistere formali- pretiis lini coeat lib. de natura boni eon ter inpolitivo, e si diversim ae a vat is ira Misis. eap. 4. Dccasum non es mira DD. Oplicato; ita communior Tho. ali)ua; μά δε sectus Veorrv eis. Ethb. missarum Caietanus, Medi na, Bannes, remra epist. f L eap. et r. quod diei zumel. Curiel. Cornexo, salamant, His malais . nisu aliud est . quam est'u Vas ueet. Arriaga, Amicus3e. I seeum mi. s.li e Ereto ratio formalis Peccati. da snt illi. qui rationem seminalem pem actualis commissionis consistit an priva cati eommilitonis ponunt in privatione livo. . alleuius perscctionis dehitae, varie etiam Probatur tertiis rat oue: Tum quia, a. ..- ab A A. explicatae. Ita Motus r. Ap. 3 r. ut arguit Motus a. dis. 8 . palita volun missor eis .im quasianei. Et dis. . o. Et quodl. taria , ae libera privatione consermita- pro sime. 4 8. cum tota sua schola. a qua usque mo- tis ad legem . A repulas morum in v - a scοιμνdo solus P. Poncius recessit; Eandιm luntate Petri, vel ejus actu. di praeciso Scoti doctrinam habet P. Alensis. D Bo- qu unqua alii, positi v5 superaddito. naventura, Richardus, Durandus, Aenia quod ad . etsi ii assignant. intestigitur Ticus. Nominales communirer, di plu- peeeatum actuale commiserinis licuires 'l homi liis . ut . Cranado. Atavio. posita sita animalitate , A rationalitate Molina, Valentia, Lorca &e. R plu- intelligitur homo: Ergo in eiusmodirimi R R. Suarer .Pasqual. Legana, Moia privatione consistit ratio formalis pecrandus, Meracius . eati ac ualis commissionis. Tum quia DICO prim uer ratio formalis e- malum physeum v. e. eigyditas tibiae. eati actualis commissionis consistit ia ea eitas oeuli , cte. consistit inaliter in privativo. privatione alleuius boni, puta rectitu-Probatur primo authoritate 5 seM dinis tibiae . di visus: Ergo & malumpturae; quae peccatum appellat nihils morale, quale est peccatum actuale com-
quod privativum quid importat; dieit missionis. Tum quia speeeatu meuale enim Joanr i. με. o factum os nihil immissionis formaliter conineret ut id est metarum, ut pristant eommuni- in positivo, maximὸ in physico. ut vult ter n. PP.sgnanter Augussinus react. t. Caietanus. & alii rhomiste, sequere- in Joannem inquiens, mavis. M os, tu e Deum esse δirecte eausam Mia pereatuis nihil ori, ct nihil fiatii so- sermaliter sis tir sed sequela est falla. πο . eum merans. Et Anselmus lib. de ' contra Trid. s.f. 6. ean. 5. Ergo ot GH. Hu. cap. s. Ergo cie. Proh equela Mai. Deus est autbora
452쪽
ra Distinctio II. Quaestio I. De ratione formali privativa Actualis M.
eausa omnis emitatis postivae: Ergo
4. Probatur quarto impugnango sin- Peccasse gulas opiniones Adversariorum: primo a atimn peeeatum actuale commissionis non con ψα,..h.' init in politivo morali, 'uod dicitur re in Da ista I tio diuisnantiar. vel disconvenientiae a luem. ad legem, vel rationem eam proponet. tem , ut volunt Oviedo, Amicus. diuIij RR. citima enim est; quia talis dinsonantia. S distonvenietvia praesupponit necessario earentiain, seu privati nem reictitudinis, di e lasermitatis ad legem; sem relatio immualitatis inter duas otiantitates palmarem, de hi palmarem supponit in uno extremo desectum alicujus qualitatis Ergo in tali rei elone dissi antiae, vel di onvenientiae nequit consistere ratio sermalis peccati ucto alis commissio is; sed ootios in illa carentia. ut priori. Consequentia i net , quia ratio formalis alicuius rei debet esse primum in illa te nullum aliud supponens. r. Secundor neque eonsstit ἱn libera que is positiva tendentia in obiectum prohi-LMris ρο- bitum. ut priori omni privatione con-- seruatiatis ad legem, ut v uti P. renei utia .atiis Gnim namque est; Tum quia actus tendens in objectum prohibitum non P test concipi ut talis, & ut malus, nisi 'uatenus existens sub privatione consormitati ad legem eum actus v. g. ne queat concipi ut talis . nisi quatenus substat privationi consormitatis ad legem illam nestativam inealogi . nonfuraberis: siquidem actus furti ideo dicitur furtum ; quia est actus privatus consormitatis ad legem furtum vetantem ι
unde privatio se habet instar alicujus
liter talem actum in ratione surti: Ergo non a tendentia, sed a privatione consermitatis tit priori ad larem habet, quδd sitormaliter peecaminosus. Tt quia potest esse uni ea entitas. 3t uniea tendentia actas. & tamen diversae ma- Iitiae morales: Ergo a tenilentia actus non provenit ratio formalis malitiae moralis, seu peceati actuali, eommissi nis. Prob. Ant. potest esse uniea entitas, ct unica tendentia actus Petri, quando eommittit homieidium Pauli in Mese-sa 1 ubi tamen adest duplex malitia,
homieidit, I sacrilegii, quae proveniunt, dupliei privatione legis illius . non o eides . & illius. de honorando templo c. Dei: Ergo Ac. Neque is Tertibi neque eonsistit essentiameeati in postivo, di negativo fimul. ρositio. δut vult Victoria. Soto, Aversa, dic. cose negaraia n. enim est; quia ex postiva entitate. πω.& privatione nequit constitui essentialiter ens unum per se . quale censetur esse peccatum actuale commissionis; cum siὰt diversorum praeseamento- - . Tum e partes autem essentiales constitutivae alicuius rei. puta genus. Ec differentia 4ebeant etae sub uno praedicamento. 3c genere, ut docet Aristoteses r. do partilis aviis. Ergo in politivo, dc negativo fimul non consistit essentia peccati acinalis e mmissionis.
Obi ieiunt Adversarii primo: Phi- .losephus in pas pr die.tis. Op. is opposia raria dis rus I. docent, bonum, dc malum sub quo etiam comprehen ditur malum morale, seu peccatum non privative. sed contrari ε opponi; id est seeundum rationes positivas: Ergo dcc. se via; actui odij Dei v. g. secundum entitatem positivam spectatoeonveniunt pradicata omnia . quae coninveniunt malitiae forinaliter; puta quod sit puni bilis, imputabilis, vituperabilis, demeritorius. die. Ergo huiusmodi actus secundum suum esse positivum erit peccatum. Tertio; peecata. sve misia physica . consistunt formaliter in postivo i Ergo de peecata, seu mala m ratia. Prob. Anti error intellectus. 5 dolor physicus consistunt in positivo; Ergo die. Gaiaria: lex prohibens odium Dei non exigit a me aliud, quam ut earentiam odii Dei habeam': Sed hane tollo peccaminosὸ per ipsum postivum actus odij, se ut omnis carentia . 3c ne-aatio tollitur per aliquid postivum;
ne tolluntur tenebrae, quae sunt earentia
lueis per positivam sermam lucis: Ergo peeeatum consistit in postivo. Respondeo ad pri-ώ- interpretan- do Philosophum di Motum; dicoque eos Ἀ-.loqui de bono. de malo pro materiali, de substrato, aes vellent dieere . quod actus ille, qui dieitur bonus. 5 actus qui dicitur malus materialiter, dc inesse physicoeonsiderati opponantur dumtaxat eontrarie; seu secundum rationes positivas; non autem se aliter considerati, prout nimirum substant formali bonitati, ac malitiis, quae in actu malo oritur a privatione conformitatis ad I gem. Ad secundiam. Dist. Ant actui odij Dei seeundum entitatem postivam sumdamentaliter . 3t radicaliter conveniuna praedicata, quae malitiae formaliter com eniunt Cono. Ant. conveniunt ei lor
453쪽
Distinctis I I. Quaestio s. De ratione formali privativa Actualis &e. 33
mallier Neg. Ant. Itaque illa praedieata puni hile, imputabile, vituperabiis, 3tc. 'nae sunt proprietates . & pastiones movi alitatem formalem seinentes eans Uunt actui odii Dei eundum emit etem positivam eonfiterito seldm pro
damentali; quate mas nimirum talis actus est fundamentum suficiens. in quo privatio confoemi ratis ad Mem eundum suam mmealitatem recipiatur, mitis memorata predicata sunt proprietates; unde ham pristeata ratione privationis dicta , in actu odii, re pertae etaniam veri fieantur. Ad risti Neg. Ant. cum Ant. Probat. eiusdem loquendo pro formali; nam tam eri r , quam Holorsermaliter important carenistiam voluptatis, etsi pro substrato. seu materiali dicant entitatem quandam
stivam; Dod etiam verum ea depeeeuto actuali eommissionis, quod pro substrato, seu materiali dicit entitatem postivam actus. pro formali verA privationem po ectionis alieujus moralis. Ad ναγνι- Dist. Min. tollo carentiam
odij Dei peetipsum positivum actos nu- de sumpti Neg. Min. per positivum actus assectum privationa consermitatis ad legem uiam Deealogi, altius Do-imum μα- - , So. Con. Mi a. di Nes. Conseq. Itaque illud positivum actus odii Dei, quo peccaminose tollitur ca Tentia odii, quam homo vigore Divini praeeepti debet habere in tantum totistit illam eatentiam odii pereamini fi . in quantum in assectum Hemali ter privatione confoemitatis ad illia praee pluma unde ab eiusmodi privatione ori- . tur formaliter ratio Bemalis odi; pee minos.
, DICO seeundὁ privativum quod
ν λὰ iis est ratio sermalis peeeati actualis meam . tiens missionis non est aliqua privatio, seu rccatum corruptio naturae rationalis. Ita situs ariAase πη iri arus. im q., isnos : di commu rio m -- Π Scocitarum. ναιο lis. Probatur: Tum quia seeundum S. Dionysium M is Div. vom naturalia in Darmonibns preeautibus non Q mni destructa . vel corrupta, sed mam serunt intepeta: Ergo etiam in homini-hus peccantibus non eorrumpuntur a Pereator Ergo die. Tum quia natura
hominis peccantis est finitae molis; adeo que posset tandem in sepissimὰ meeantibus totaliter eorrumpit ho im autem Eormptelae nullum extat isdicium: F go ratio sermulis privativa pereati non in aliqua privatis . vel eorruptio natum turae ratiocialis. Tu A quia alius preea ta at,a dilDrrent speete inter se ; quia
natura Tationalis , quam privant. &quam eorrumperent, est ejusdem spe. eis.
obi Ieses primo: Cone. Araufieanum dieie. liberum hominis arbitrium
spondeo ad primum glossando Atausesianu:n ; & dico illud non velle . qu4d liberum arbitrium quoad substantiam
sit vulneratum , aut eorruptum ι ted tantum quod non h ibeat tantas vires
in ordine ass exercitium boni ; desecta justitiae originalis. & aliorum spiritu lium . quibus caret post peceatum . ila
Propter rebellionem carnis exortam,
qua potentiae naturae quasi sunt vulnerata . - β -- olossa quoque primum dictum Augustini & dico. qu a
In tantum vitium est contra naturam. in quantum est contra dictamen tectae
rationis ; di quia privat persectionibus
debitis in ordine ad finem supern uia ratem. Ad alterum dictum eiusdem S. Patris dico ..psum ideo duntaxat peccatum appellare corruptelam. quia moraliter dilardiaat harmoniam pese ctionum moralium. & spiritualium. unde Ae. eis I. ipsemet se explieat di-eens . quod peccatum si eorrvula, qua eorrumpisωr madus, s eri ..ctoria is vi
DICO terit 3 1 smiliter privatuvum constituens se aliter peeestum actuale commisso is . non est privatio alleuius habitus virtuos aequisiti m tutatis, vel gratiae habitualis. Ita Se tus a. dis. . GL ct eius Diseipuli. Probatur prima pars e potest eonis
tingere , ut homo committat novum peccatum pm instanti A. quo nullum habeat habitum materialem aequisium virtutis r Tum quia supponamus P teum habere habitum temperantiae in
tensum ut 4. & deinde peccet; non ebipso . quo peccat peccath intemperan tiae privat se illo habitu naturali a qui fit 3; uti experientia constat 1 Ergo priuativum constituens Armaliter m earum non est privatio habitvi natur lis virtuos aequisiti. Probatur secunda pars r Tum quia
454쪽
4 η Distinctio II. Quaestio I. De ratio ne formali privativa peccati Actuass&c.
ex opposita senteta a sequerellar omnia peccata esse eiusdem speeiei; quia gratia hubitualis , qua privarent peccata, est eiusdem speciei an orauibus homistibus di quia privatioues speeis ean- . tor ah habitibus 1 sed sequela est eo
tra Trident: IU I. . eap. s. Ereto Oc. Tum quia sequeretur secundum, ter tium . di quartum peccatum commisissonis post surtum primum muriste, non esse peccata s ouia non privant amplius ulla gratia habituali ; eum tota gratiae entitas iam sit e uisa per primum sultum: sed sequela est sulsa: E go θ DICI quarto privat om quod
ma νελ- est formale constitutivum peeeati actua--- ,-- lis commissionis . est priυatio debita .itio itisse. rectitudinis . seu consor maestatis .:d le-pem , quam voluntas procurare tene
tur in suo actu. Ita Scotus et . HAE 3 Mucias igitur. Et in /. abi. rq. r. art. I. di cum eo universias Se iistarum.
Probatur: Tum quia ex hactenus iucti, habetur formale constitutivumpceeati actualis esse aliquid privati-υum: sed nullum privari vum congruentius assipnari potest ut patet ex mox imp uomatis opinionibus quam priva tici rectitudinis debitor, quam l Oct. Suintilis uppellat recte Con1brmitatem ad
legem. quam voluntas p curare tentiis
tur in suo actu: Eteo cic. Tum qu alta patet ex explicatione ipsius reclitudinis dehitae : est enim rectirudo , qti. privat peccatum actuale commissionis. quadam persectio, seu honestas moraris . recti scans actum in penere moris , di ab eo obliquitatem, S curvitatem mo-tolem , seu desectibilitatem excludens avetho eum ita affetens . ut e Limitet ad legem hane, vel illam elietatur;
vade etiam vocatur eonformis is aὰ υ-
in t huiusmodi tectituia stante legeae. vel il)a semper debet inesse actu Iouotiescunque elicitur ; hoe enim p ilulat lex, quamdiu stat in suo vim te; quare ab eiusmodi debito Ateiiueres Disri debita inesse : Ergo posita tali rectitudine debita . seu contormitate In actu aliquo morali . habetur actus honus ι A posita privatione eius plateisAquocunque alio sormali, habetur actus
malus i Et consequenter formale e n-stitutivum peceati actualis commissionis est privatio rectitudinis debitae , t a. inesse seu conseimitatis ia legem. mersam objicies primo: ex hac sententia seis
queretur . peceatum commissionis , ct mi ae m.
omissicinis contra eandem virtutem emta.
p. odium Dei . dc omissionem amoria Dei. dum obligat, esse ejusdem speeiei; quia pro formali important privati nem honestatis . seu tectitudinis unius virtutis: sed sequela est salsa i Ergo θαμeώ-or sequeretur duo vitia extrema, opposita eidem virtuti. v. g. avaritiam.
5 prodigalitatem , esse quoque ejusdem speciei; quia dicunt privationem ejusdem rectitudinis virtutis liberalitatis e sed sequela rursus est salsa: Ergo &er
Tertior sequeretur iterum aflulterium,
detractionem . & surtum esse ejusdem species s quia important privationem rectitudinis unius virtutis . puta iusti tiae e sed & hase sequela est salsa i Ergo dic. Quarto: saltem odium, blasphemia.& mendacium non dicunt pro formali privationem rectisudinis debitae: Eteotic. Prob. Λnt. privatio conuolat subisjectum aptum habere formam qua pes vat : sed hi actus non sunt apti habere rectitudinem aliquam; cum fiat ab in trinseeo mali: Ergo &e. Respondeo au priinum Nee. sequel. 34. Mai. ad ejus rationem di . quia eadem vimus potest fundare pra cepta . di dicta- 'mina specie diversa, unum sellieet as-
firmativum . alterum negativum, quaeli et sint eitea idem obiectum materia. ir; non tamen cirea idem sermale; &consequenter licet in alte ato exemplo peccatum commistionis odij, θ peeeatum omissionis amoris i sint Contra eandem rectitudinem habitualem virtutis sunt tamen privationes diversarum rectitudinum actualium, dehitarum se- eundum diversa dictamina : nam lex afirmativa de amando Deo h bet pro formali obiecto malitiam odii atque deo odium, ti omisso amotis quando ohligant. non sunt ejusdemapeeiei. Ad sextidiam Neg. quoque Sequel. Mai. &ad eius rationem rursus dico. quod
eum liberalitas consistat in medio. n gans utrumque extremum includit sor- maliter duo praecepta. & dictamina diversae rationis . per quorum unum prohibetu r excessus, per alterum desectus ἔunde consequenter etiam ἰncludit duas
rectitudines speetales. specie morali diversas; atque ita vitia extrema opposita avaritia Pitieet. 9 pradigalitas dicunt duas privationes specae Aiversas;& eonsequenter non sunt ejusdem spe ciet. Au uritiam Neg. rursus sequel. M ai. ad euiu, rationem dico iterum . quiali a
455쪽
Diiunctio II. Quaestio II. De pura omissione peccaminosa.
licet fit una unitate genetiea virtus iu- actus. quam ipsum actum positivum,
stitiae, contra quam peccatur peccato utrumque enim est de ratione libe
adulterit 3 quo violatur jus in thorum talis exercitii. & eontradisi is: Eriro tertii. & peceath detractionis. quo vio- absolute loquendo potest seri omissiolatur ius in famam tertij, S peccato pura peccaminosa absque ullo actu po furti, quo violat ut ius in Leuitates sitivo voluntatis. tertii; attamen est specie multiplex; Probatur tertio rationibus Theo- quia bona thori. famae, & fortunae &e. logieis r primo potest in Petro aliqua Sunt specie diuersa, quorum ius larili- pura omittio feti difformis legi alicui. tur per adulterium. detractionem. I per rectam rationem propositae . v. g. surtum; & consequenter per ista pecca- omssio Sacri die ab Ecclesia praecepto.
ta importantur privationes rectitudi- absque eo, quΛd Petrus concurrat actunum specie diversarum Aa quartuis. aliquo politiuo voluntatis ad ponensam Neg. Ant. & Dist. Probat. ejus Min. hi ejusmodi omissionem : in hoe enim actus non sunt apti habere rectitudi- nulla apparet implieantia i dein e su nem aliquam physicam , subjectivam ficit ut quis praevideat se omissurum Con. Min. rectitudinem Logieam, seu sacrum ob assumptum grave negotium, obiectivam. & moralem Neg. Min. Ita- incompatibile eum auditione Missae , 'ue odium, blasphemia, & mendacium. quod tamen non removet. sed in eo suppost5 quod sint intrinseee mali a- oetinetur . licet nullam politivam No ctusί saltem obiectivam seu moralem litionem auditionis Missae ponat: Elgo
de qua sola his agitur) rectitudinem potest fieri aliqua pura omissio pere
possunt habere; quatenus scilicet rati, minosa sine ullo actu positivo 'olumne suae indisserentiae passivae possunt non talis. De δε ι potest Paulus sine ullo elici. θ hahent debitum feeundum le- actu positivo eessare ab omni actu am ris Dei, vel honoris parentum eo tem pore , quo obligatus est ad ponendos eiusmodi actus : Ergo tune fiet timi illo pura paccaminori. Drrio, si quid impediret . quo minus posset fieri pura omisso peceaminosa. forsitan ideo . uvarbitrantur Adversarii. quia omne pec-
gem Divinam . ut non eliciantur.
ICO primo : potest abso- catum dehet esse voluntarium . & libe- loquendo seri aliqua rum; talis autem pura omittio peee Φ lj omissio pereaminosa abn minosa non si voluntaria . & libera;
que ullo actu positivo u sed ex hoc cap. non sequitur . non pnia - luntatis. Ita colligitur ex se fieri puram omissionem peccamino- Roto a. dist. . a. q. . . in Ita s. Λά qu. s. iam : Ergo 1e. Prob. Miu. pura omissio Maraam. Et r. ὰθε. . t. s. prtinum i - peccaminosa adhuc esset sussieienter v rum. Doctorein suum sequitur tota Seho- luntaria . & libera . quia ut aliquidia. Fabro excepto; & Nominales. ae censeatur esse vere voluntarium & li-RR. complures Amieus, salas&e: Com herum nollest necesse ut voluntas ci atra P. Alensem, Cajetan. Capreol. Va'. illud operetur positive sed satis est. Sun. Se. quod sit in voluntatis potestate illud
Probatur prim5 authoritate s. facere . vel non sacere : est autem inscriptum; Luc. r α. dieitue. SHυm qisi Voluntatis potestate ponere actum pol cognovis υoian arm Disinini sisi , M.ti tivum , vel ejus omissionem 4 Ereo praeparavis o non foris si istam υοl-- Eadem Min. patet a pari . potest daritareu -υap tilis matris. Et Jacobi pura omissio meritoria susscienter v 4. scienti bovam non Dei isti . preM- luntaria. & libera; ut ostendi nact. dotum est isti : quibus verbis adstruitur is M. Human. Hst. l. q. i l. Ereo&pura omisso me minoia adimpletio. M aminosa. Quarto. si non posset fierinis voluntatis Domini, & operationis pura omisso libera sine omni actu ρο- bonae : Ergo Ac. stivo voluntatis, sequeretur. quid nul-Probatur seeundo authoritate Phia lus actus sit in potestate volun:atis. ut
lasophi: qui r. Eiste: eq. x floret, sit . vel non sit a sed hoe est salsum rnon minus esse immediatὸ in potestate Ergo &e. Prob. sequel. Mai. ille actus Voluntatis creatae non apere . quam ageia est in potestate . A dominio voluntatis
re, id est habere omissionem puram quem pro arbitrio suo potest ponere t
456쪽
is Distinctio II. Quaestio II. De pura omissione peccaminosa.
sed si voluntas non posset habere pυ- iam Dist. similiter Mai. quin voluntas
eam ortionem, seu omittere aliquem moveatur postive Neg. M . quin mo- actum. nas ponendo alium actam imia veatur interpretative Cone. Mai. Ita- perameni .ut volunt Adversarii ) quo que voluntas exercens puram omisso. impediatur actus omissus . nullus erit nem peccaminosam movetur motu in actus , quem voluntas posset ponere, terpretativo ab amabili bono, aut averisti non ponere pro suo arbitrio ;& conis titur a malo, qui motus interpretati- sequenter nullus erit in ejus potestate. vus in hoc consistit, quod volu utas in obiiciunt varia Adversatij primo sua potestate habeat agere. vel non ag non potest dari peccatum sine exercitio te, & tamen non agat; sed suspendat libertatis: sed libertas per puram omisis omnem actum circa objectum, & mo sonem proprie non exercetur: Ergo die. tivum positivum. Ad feritum Neg. Coti
Prob. Min. libertas debet exereeri per seq.& die . peeeatum omissionis ideo aliquid vitale ; sed pura omissio non non diei habituale ; sed recenseri potius est vitalis; quia per eam voluntas se inter peccata actualia; quia constat Mnon movet antrinsece . quod proprium ctuali privatione rectitudinis debita rest vitalitatis r Ergo per eam proprie vel quia est quidam actus virtualis. &non exercetur libertas. Secundo videis interpretativus r vel quia regulariter, tur implicantia, quAd voluntas omissim etsi non semper , involvit aliquem a nem ii heram exerceata quin moveatur Eaum secum, per accidens connexum.
ab aliquo hono amabili, aut avertatur Mu uaditisis Dist. Maj. debet dari aliis ah aliquo malo ; quia dum motivum quod positivum . per quod voluntas
m et voluntatem , voluntas eo ipso transeat a statu indifferentiae Neg. Mai. movetur : sed talis motus voluntatis aliquod negativum , A interpretati
nequit contingere sine aliquo actu ρο- vum Con. Mai. Et distincta se Min. stivo i Ergo Ac. Terris : peeeatum Neg. Conseq. Itaque sicut determina. omissionis reeensetur inter peecata tur & tollitur voluntatis indifferentia actualia ι eum non sit quid habituale ad agendum positive per ipsum actum, eo tempore qu5 committitur; seg pri- quem ponit, nee requiritur alius actus; mA redditur tale postea sui perseveran- alias garetur actus ad actum , di sic pro tia quousque expietur: Ergo ineludit cessus in infinitum ; ita pariter detera necessario aliquem actum. uuarto de- minatur ad omittendum peccaminoabet d iri aliquid . per quod voluntas per non actum, seu per actum negati- transeat a flatu indifferentiae , in quo uum hoe ipso . quod talis actus , seu potuit omittere actum, vel non omitte- omissio sit .in ejus potestate. Ad quantum re , ad statum determinatum, in quo explieo S. Augustinum , 5 dico eum revera omittit illum sed in pura omissi- loqui tegulariter ; cum quo stat, quodone nil datur hujusmodi: Ergo volun- absolute loquendo fieri possit peccatum eas remanet in statu indifferentiae t 3c per puram omissionem. Pouet etiam consequenter non habet omissionem pee- diei puram omissionem esse quid ais eaminosam. Quinti. s. Augustinus de- ctuale in hoe sensu. quod privationem finit peccatum, quodsi dictum . DAT H. actualem rectitudinis debitae in esse in vel eon pirum eontra legem Dei di sed eludat , quae reducitur . ad actum , e
hare omnia indicant positivum quid: jus est privatio ψ sicut privatio ea est a-Ergo Ac tis dieitur quid actuale, reducibile ad Respondeo ad primiam Neg. Min. ad visum, cujus est privatio. eius Probat. Dist. Mai. libertas debet DICO seeundo : si adst ἱmpedi. q.
exerceri per aliquid vitale sermale sem- mentum libertatis propter ebrietatemper Nep. Mai. per aliquid vitale vir- v. g. vel somnum, eo tempore. qu5enale . seu interpretativum Con. Mai. urget praeceptum positionem actus pin s. meas
ct distincta se Min. Neg Cons. ItaMe siti vi , tune ejus omissio non censetur miso . ut dicatur exere itium libertatis esse peceaminosa; sed tantum e3 tem vitale. su Meit quδd sit vitale virtuali- pore qu1 fuit libere data causa talis ter. seu interpretativὸ; id est . quAd ψω subseeutae omissionis. Ita illigitur exluntas habeat virtutem vitalem hic A Seoto α. do. . o. 1 42. Et θώοῶ. it. nunc libere ponendi peccatum. vel non Et S Bonaventura, Gahriel, Adrianus. ponendi. eis actu positivo libertatem Ua'. Ariaga,&c. contra D. Thomam, talem non exerceat, sed negativo, qui Mars l. palat. Altiosig. Sc. dieitur actus interpretativus. Aisee-- Prohatur prima pars: Tum quia
457쪽
Distini hio II. Quaestio III. De peccato Habituali.
omne peceatum debet esse volunta- υ' id est maeulis moralibus ) Etrium , & liberum ; eum libertas sit Eccl. 31. Aurim vir qui inire in os puefundamentum totius generis moris; sed ' inacia r. Et Jos 22. usque in prasemein si adsit impedimentum libertatis , resul- ἀ- maeula hujus f A ris in vobis pertans ex ebrietate . vel somno v. g. eo mauoli Ergo &e. similiter eadem Seri- tempore quo urget aliquod priiseptum plura docet, homines transacti peccat . positionem actus positi Vi , tune eius actuali adhue denom; ari peccatores, misso non censetur esse voluntaria , quousque expientur; unde ad Rom. s.ct libera : v. g. omissio missae die se- is uisue sebum morusores: Er o inest sto in ebrio; Elgo neque est peee ami- iis aliqua maeula habitualis detismi mola. Tum quia ad rationem peccati nans. 1equiritur, ut peceans agat contra ali- DICO seeundo : macula ista, seu quam legem: sed si contingat in aliquo peeeatum habituale non consilit forma- impediri libertatem propter ebrieta- liter in privatione nitoris , & pulchri- m. maiotem , vel somnum v. g. & desuper tudinis animae, seu gratiae sanctifican- mitti aliquem actum praeeeptum , tis, Ita Scotus 4. dist. I . q. I. cum sua , ,-
tunc non censetur agi contra aliquam schola; contra D. Thomam, ejusque Hujitari. legem ; propicr impotentiam causatam sequaces, Caietan. Medis. Alvar. Suar. ma. ex somno , vel ebrietate : Ergo tune Amicum, &e. omi illo non censetur esse peeeaminosa. Probat primo ratione Scoti , quam
Tum quia ille non peeeat , qui sacit habet a. dis. a . privatio nitoris, pul- id, quod evitare non potest seeundum chritudinis, seu gratiae sanctificantis est D. Augustinum : sed impeditus in vi aequalis in omnibus. qui sint in peec
libertatis, propter ebrietatem, vel som- to mortali; eum sit privatio insectonum . ponit Omissionem . quam hic δc esse: set macula, seu peceatum Ha- nunc evitare non potest: Ergo non pes hiluale non est in omnigus adia ualet ει- cat. go maeula seu peccatum HaDituale non s. Probatur seeunda pars: ed tempo- consistit Ar maliter in tali priuatione. ' anaa te, qui, fuit libere data eausa subseia D naeo , ex opposita sententia sequerema O cutae deinde omissionis , censetur omisi tur omnia peeeata Habitualia esse ejus so esse in potestate omittentis ι quia dein speeiei; quia omnis privatio nito postio causae tune est in potestate omit- ris putet, titudinis, seu gratiae sanctifitentis: A quia volendo causam indi- cantis est eiusdem speciei, cum priva in rccte vult effectum omittentis. Ergo tune tiones speeifieam distinctionem. 3 uni- contrahit malitiam omissionis secutura . tatem sumant ab hahitibus : sed sequela est falsa i Ergo &e. Trerio , sequeret Dyx eadem Doctrina Adversariorum secun-Wdum peceatum Hahit uale. homicidium v. g. non esse peccatum ; quia non privaret hominem kratia sanctificante, quae
t OTA primo: per precatum per primum supponitur totaliter ahla-IDo,tuale a T s. intelligi ta : sed etiam haee sequela est salsa: Ese aliquam maculam transacti go &e. Quaru . si quis in puris natura iam peccati, quae se habet libus constitutus peccaret, haud dubie
insat limitus, a quo homo eontraheret maculam aliquam . seu pec- adhue 'dieitur peccator , quousque ei eatum Nahit ualet sed tale iunc non con remittatur virtute clavium, vel con- ssseret in privatione gratia sanctis ean-
tritionis: de hoc. tis; quia supponitur in tali statu nulla IasCOptimδ: Omnino satendum adfuisse in peccantet Ergo macula, seu est, transacto pereato actuali in homi- peeeatum Nahituale non consistit forma-aae remanere maculam aliquam . quae liter in privatione pratiae sanctificantis. peceatum Habituale vocatur; Ita com- obiiciunt Thomissaepriinat ex Tri-munis a T. dent. J I 6. eap. 4. iussis tio impii con-Probatur authoritate s. scriptura . sistit in translati ne animae astatu pe
hujus nodi maculam hahitualem adstruentis: unde dicitur Jerem. 2. maculas u
eati ad statum gratiae: sed talis transla o tio fit a privatione gratia, sanctis io mqnta pro os in iniquitate tua coram me. Et Egeeh. 'is ad ipsam gratiami Eisto in tali pri i' 'as. essundam super υοs aquam mundam, vatione sermaliter consistit peceatum ct m,nvisim ni as omisibis iniqisi a uis Habituale. De udo , peecatum Habitua-
458쪽
Distinctio II. Quaestio III. De peccato Habituali.
lo t6llitur per gratiam sancti fiesntem rErgo ipsum consstit formaliter in ejus privatione. Tertio : macula peccati Criginalis eonsistit sermaliter in privatione justipae Originalis: Ergo & maeula pe eati Habitualis in privatione gratiae. Respondeo naprimum Neg. Conseq. quae ex his praeminis non sequitur; led
solum ex ijs inferri potest . quod in jussisseatione impii praesupponatur privatio gratiae sanctificantis, non ut ratiosor malis peccati Habitualis; sed vit enfectus duntaxat . demeritorie ab eodem Peccato Causatus . aut ut aliquid con-eomitans. Ad seeunὰum Dist. Αnt. pee-eatum Habituale tollitur formaliter immediate, & ex natura rei per gratiam sincti fieantem Neg. Ant. ex ordinati ne Divina Cone. Ant. Et Neg. Conseq.
Itaque gratia sancti fieans solum ex Dei decreto opponitur peccato Habituali.& illud expellit ab homine; unle etiam ipsum peccatum Habituale, seu reatus ex Dei ordinati nε. & determinatione silum inseri privationem gratiae; adeo- qua forma tet in tali privatione non consistit. Au Tretium Neg. Conseq. disparitatem assignat Scotus 4 dis. I 4. I. quia cum privatio gratiae in omni peccato Habituali mortali reperiatur. &st ejusdem rationis, non potest per ipsam constitui peceatum Habituale ι quia alias non discerneretur speeisee unum peccatum mortale Habituale ab alio; Δ unum esset aequale alteri; at de peecato originali et si coneedatur illud formali. ter constitui privatione iustitiae origi natis , non sequitur hoe incommodum ;quia ipsum revera est eiusdem rationis ι& aequale in omnibus posteris Adae. DICO tertio : peccatum Habituale neque consistit formaliter in peccato actuali praeterito solo; neque in eo , 1 carentia Divinae condonationis,ae retractationis eiusdem. Ita P. Uubpes. Masrius, Ouviedo, Cavatius Re. contra Ariap. sallas. Tanner, Lugon. Cranad. & alios RR. Probatur prima para; homo etiam
post iustIgeationem potest ab actuali
Praeterito peceato denominari peccator; nam tune verum est dicere, quδd peccaverit ; di tamen post iussis cationem
acceptam non est amplius maeulatuspectato hahituali: Ergo peccatum ha-hituale non eos fissit in solo precato actuali praeterito. Probatur secunda pars: Tum quia carentia Divinae condonationis , modi-fieans peceatum actuale praeteritum. iam supponit in peccatore peccatum habituale moraliter permanens: Ergo nequit ingredi rationem eius serm
lem. Ant. patet ; quia jam adest in anima pro aliquo priori aliquid habituale . quod est Deo odibile. & sermale
objectum Divinae eondonationis : sed obiectum non praeponitur actui. eiusque negationi r Ergo &e. Tum quia explicando rationem formalem peccati Habitualis per peccatum actuale prae
teritum. ut modificatum eatentia con
donationis Divinae . nequit explicari qualis si ille actus eo agonationis Dinae . di quodnam ejus obiectum ; non enim potest esse volitio 4estruen3i peecatum; quia hoc non potest destrui. ni firatione privationis talis actus ιδ si hane vellet destruere, vellet se ipsum destruere. unde hie actus esset reflexivus super saipsum . & voluntas, quam Deus hah ret condonandi peceatum . haberet seipsum pro sermali objecto Ergo pee-eatum Habituale non consistit formaliter in peeeato actuali praeterito , ut modi fieato earentia condonationis eius. Probatur tertia pars t Tum quia si peeeatum Habituale consisteret se maliter in peeeato actuali praeterito, ut modis eato earentia retractationis, s rueretur quod nunquam posset auferri ne actu praevio retractationis, seu pamnitentia . di satisfactione ι sicut ten brae non possunt auferri sine luee sed
sequela est falsa ; quia peccatum aufer ei potest sita eaetrinseca Dei condona
tione de potentia absoluta 3 ut eruditὰ ostendit seolus 4. ais. I 4. q. I. Ergo θα Tum qiata earentia retractationis praesupponit peceatum Habituale , moraliter jam in anima manentem ἰ quia
praesupponit iam adesse aliquid habituale offensivum Dei , quod est o jectum retractationis i Ergo nequit in ea eonstitui etiam partialiter ratio solis malis peceati Habitualis. DiCO tertio e similiter non con stit formaliter pereatum Habituale inguabus negationibus simul . consormitatis sellieet ad legem justam in actu praetcrito . quam praevaricatus est pe cator a & eonsermitatis ad legem justisse atricem in actu futuro, cui consedimari tenetur eliciendo post actum hom- missum, actum δebitum satisfactionis.
Eu contra RR. quosdam Seotistas. quos affert Cavatius dist. I. e.F. r. θλ ρ.Probatus : si peccatum Habituale
459쪽
Distinctio I I. Quaestio III. De peccato Habituat L
eonfisteret in duplici illa negatione . sequeretur ratione primae negationis illud nunquam , etiam de potentia abs ista polle deleti ab anima ; item ratione seeundae sequeretur. omnia peccata Habitualia esse eiusdem rationis speeis sed hae sequelae sunt saliter Ergo &c. Ptola prima sequela; negatio non tollitur a suo subiecto . nisi polita forma opposta , qua privat s sed consormitas ad legem justam est forma opposita primae negationi. dc haee amisplius non potest recupediari, etiam de potentia absoluta; quia fieri nequit, quin peceator non peccaverit: Ergo sequoretur ratione primae negationis, quM non posset deleri ab anima pereatum Habituale. Probatur etiam seeunda sequela, privationes distinguuntur pethahitus : sed conformitas per contriti nem , dc poenitentia ni ad legem iusti-seattieem est ejusdem rationis speeificae in omnibus; uti pateti Ergo etiam hujusmodi negationes erunt eiusdem rationis specificat; consequenter sequeretur ratione talium nepationum omnia peecata Habitualia esse ejusdem rationis speciscae. Praeterea ex nullo textu Seoti collisti potest haec doctrina Seo-tissarum s sed hine alia de qua instar
IO. DICO quarto mecatum Habituale Neque in non eonsstit ibimaliter in ordine quo- d/m particulara ad sus ex parte Dei
. V Ia a luistum puniendi peccatorem. Minivis Dei. rans usquedum satisfaciat pro peccato actuali pneteriit, Est rursus contra quosdam recentiores Scotistas. Prebatur: prius est hominem esse peccatorem , dc habere peccatum Habituale ; quam Deum habere jus ad puniendum ipsum; quia in tantum D. us habet ius puniendi peccatorem. inquantum peccator ex actu preterito contrahit reatum , seu obligationem passivam . di debitum ad poenam: Er-νο in ordine partieulari ad ius. ex pane Dei aequisitum puniendi pecCatorem.' non consilit pecuatum Habituale. Unridea
Dἁ .is i .. tuale sermaliter consistit in reatu. A sia A, oh- dani, seu obligatione , ex acturiameis Agatione esto pereaminose contracta , qua statim utram se homo peeeat . realitet tam diu ob-
.f. h. I, ligatur ad pamam , peccato correspon- ,- .. dentum, quousque paena illa suerit peria soluta, vel satisfactum. Ita Motus . . disi I 4. q. I. an. i. Magistrum intrepide secuti uete antiquiores Diseipuli Bansit. Ant. Λndreas. De Orbellis. Tartaret. De Nisse. Angles. Aretinus Ie. Et Oecam, Rubion, compluresque alii Nominales; mirum proinde cur novis smi Seotista trepidaverint ad clamores non sundatos recentiorum Thomissarum quorumdam , in hane Scoti opinionem acriter invehentium . ti salio omnino atque indiserate docentium; eam damnatam esse ab Leesesia inter
quasdam propositiones Miehaelis Baij;ae ideo inepte revisserint a genuina Moti doctrina. Probatur primi authoritate S. I . . scriptuω, peccatum Habituale sub nomine reatus do obligationis sati,saeie di , seu sustinendi paenam pro peccato DOA , exprimentis ; sub nomine quidem sisti.
reatus enunciatur Exodi. a a. percussit Dominus populuis pro reatu vittisi. Et Deut. et r. ct avisere ν as eis ressus sanguinis. Et Mate. r. reus oris jωδ-eio , reus eris Plexnu. Sub nomine v ro obligationis Act. I. ix felti amaria tisinis , ct obligatione iniqMifalis videora esse. Et Mati. a. allat s es ei num.
muria ratentur Ergo dcc. Piohatue seeund5 authoritate Ss. ti is PP. similiter peccatum Habituale se maliter per reatum explicantium; quos prae uim suis adducit Gavatius noster . ex qui-pus eape saltet Augustini testimonia. qui ις I. δε nupt. eap. M. ait m extare. scilicet peccata nis remistortir; sed quomovi manem, se praurifasunt, nisi
quia praeIerurunt in actu ; manent reatu.
seu oblipatione , dignitate , dc dehit1 ad pamam, resultante ex actu peceati. Et tu. 6. eontra tulim . e. p. s. dicit .
quZd saetigetum idolis factum. s deinceps non fiat, praeteriit actu . sed --net reatur idem habet in muriat. Psalmai r. δc. alibi ' Ergo Rc.
Probatur terti6 ratione t rum quia I peceatum veniale , quod in purgatorio Rarion sexpiatur, dimittitur per paenae soluti num et Ergo tale pereatum habitualiter uri eoasideratum eonsistit in reatu. seu o bligatione ad p nam peccato correspondentem sed eadem est ratio aliis mortalibus i Eleo tie. Tum quia me tuum habituale in me ente ex opere bono jam saclo tellistum in portat so maliter quoddam ius, seu condignitatem ad praemium t Ergo de demeritum habituale , seu me tum Hahituale in dem tente . seu pecviatore imis
460쪽
oo Distinctio III. Qua sio I. De natura, dc existentia peccati Venialia.
ponat sermaliter jus . seu eondignitatem ad paenam et haec autem idem est quod reatus, seu obligatio quae iam ad paenam: Erpo peccatum Habituale eonis sistit se aliter in reatu quodam, seu obligatione & eondignitate ad paenam. Tum quia . ut eruditὸ exemplificat Scotus In humaias, actus qu o quis i juriam secit alteri tam diu censetur habitualiter moraliter permanere , quamdiu permanet obligatio satiriciendi pro tali injuria: Ergo idem direndumue peceato , quo quis insere iniuriam
Deo Legislatori. Tum eandem, quia voluntas vovendi cassitatem V. g. veleelebrandi contractus, ferendi leges die. etsi physice transeat. tamen censetur moraliter permanere in obligationibus, quae ex voto,eontractibus, legibus δte.
oriuntur: Esro h pari etiam peccatum etsi jam physia pinvitum, adhuc ee
fetus moraliter nabitualiter permanere in obligatione, qua peccator consetur remanere obligatus ad poenam solven-1 α dam. seu satisiaciendum. μιῶ d. . Objiciunt Thomistae. δι Vasqueet:
ctrina ae Conesusio, atque Doctrina allata Seoti peccato Ha adversatur definitionibus Sam: Ponti Mλιμ- ης' eum. Ergo &e. Prob. Anti Gregoriusta is, aciis. & Pius V. in Bulla eontra Mich.
-m remis Baium edita damnant prepositionemra Bais o. illam Bajanam, in peccati . . suns a- , ct reat . transsumo actae nihv -- manet nisi reas ετ, ρα obligatio admaa sed hou ipsum videtur adstruere cov. elusio, & Septus , dum docent pem tum Habituale. quod praeterito aciu remanet . consistere in solo reatu: Ergo&e. Respondeo, Neg. Λnt. cum Mia. Probat. ejusdem; nam longὶ alium intellectum habet doctrina conclusionis, di Moti, quae expresse est desumpta ex D. Augustino sis. 6. contra Iulian. quam allata propositio Baij; Baius enim, ut rectὸ advertit Turrianus in explicati ne allegatae Bullae, posuit reatum talia naturae, qui est compossibilis cum in ritate . seu gratia sanctificante, uti coruligitur ex propositione 7O. ejusdem, qua
est, homo exivens in rotato mortali,si in reatu Herue damnatiouis potes habere veram Aaritatem : Conclusio autem de Motus hoc negant. Item Bajus voluit reatum illum esse praeeisὸ sic litarium, di transacto peccato nil prorsus rema nere praeter talem reatum, quod est haeretiosin ; quia remanet etiam morat ter actio peecaminosa secundum ea dem malitiam . quam habuit peccatum ad uale in instanti, dum poneretur; Conclusio autem, & Seotus adstruit reatum illum noti esse mittarium; sed eistiam adesse moralem permanentiam actionis peccaminose.
De Peccato Veniali, & Mortali.
De natura, & existentia pec-- cati Venialis.
Ora primo: Peccatum V niale ideo diei tale a CC.& Ss. PP. quia quantam est
ex se, non excludit veniam; sed suilla minetur pro eo dem; - qui l stet eum gratia sanctificante seu charitate, quae est basis amicitiae cum DEO; & quia me toti non
affert condignitatem ad poenam aetemnam ; neque insere mortem animae.
DICO prim5 recte describitur pe
Probatur: hae descriptione apa exis mitur natura preeati Venialis: Emm die. is violatis est genus et reliquasi ruuntur pro differentia. Dicitur vi
tis voluntaria; quia ratio voluntari est maditio omnino necessaria omnis recati, & consequenter etiam venialis; unde Augustinus lib. r. retra' 'ra. ait, Mue a te. perenum volunt rium es, πι παῶν inois si precatum, finan se voluntarium. Additur alleatis I ris non graviter σιω-tu, ut assignetue
differentia pereati Venialis a Mortali, quod est pnevaricatis, transgressio. A