장음표시 사용
461쪽
Distinctio III. Quaestio I. De Remis Uentali; Ad Mortali.
eetur infra. Reliquae particulae sunt ex- nus VII L reprobarunt hanc proμ silicatae suprὶ diu. r. q. r. eone. r. inde- tionem, Naesium est metatum ex naturalitione pereati Theologici ut sic. sua Ventiae , βά -uo Precatam iner purDICO secundo: dantur quadam panais alternam : Ergo invera damur 3. finitione pereati Theologi ei ut sic. Da Ventiae; βed sinust precatum inemur πη-- - DICO se ador dantve quaedam panam aures, : Ergo revera damur z-- ρο- t , qu Fera tantum sunt peccata Uenialia. ... -- η .lias di nequaquam inductiva mor- . Probatur terito authoritate 'SPRmana. N rumae. Ita communis H. contra qui concordi sententia dost maliEane eomplures Haereticos, signanter tela- conclusionem ; ut videre est apud D. um docentem . omnia peceata esse Gregorium lib. 4. Dial et p. 3 ρ. Et ax se inductiva mortis aeternae aeconis Αinsrusiam serm. zo. in Gaia. I rg. Essequenter mortalia etsi de facto in solis Augustinum lib. de Mi. σ erat. eap. Ita reprobis illam induant. Et contra Cal- ubi docet, omnes sanctos habuisse pec- vinum Lb. distis. ea. 4. dicentem . Fia Cata cum sanctitate compatibilia, quod delium pre Ia rotalia eo, πon quia non solis Venialibus competit ; unde ait . . mrremur mortem ι sed quia Dei miseri- πα- --Ποῦ Pirgine Marιἔ. sit omnes Saa- ordia non imputantur. Eandem sari- MI, T sunαι eum sti viverent. -'re-
nam corruptam passim inspersit suis de- rare possemus, ct inferrogare . mirum espra Vatis litiris Lutherus . eiusque as sent fixa merare t quantibber donati In lectae amplexati sunt. Imo & quidam rim ME IUsanauatis , se hoe interrορο- Doctores Catholiei referuntur sensisse , ri potuissent , si dixerimus. quoniam fe omnia peccata esse se pie natura modi earum nou basemis. φsi uos is rimis. σtalia . & murte aeterna digna in actu vertias in vobis non es: Ergo dantur pec- primo ; defacto tamen sive ob levita- cata Uenialia. tem. materiae . sive ob imperfectam de- Probatur quareo ratione: Tum 7. liberationem , eam non mereri ex in quia ipluria lumen naturae bene instituis Erratiori nigna, atque generali Dei dispolitione, tae ostendit euilibet medenti verbum o- ώ- τα -D Volentis ut reatum paenae aeternat induin tiosum. surtum uulua obuli,& similes γ' Canti desectus mortales ex objecto . lege dia . Probatur primis authoritate S. circumstantiIs leves non importare gra- Θοκα - M ipturae . variis metaphoris signifi- vem offensam Dei ; adeoque non etiam s. in cantis . dari quaedam Peceata ex natura peccata mortalia ; sed Uenialia. Tum sua levia , seu venialia ι & quaedam quia neque ex S. Scriptura, ex CC. autr rav ia; unde Lue. Q Uenialia exprimit M. PP. constat. omnem actionem pec sub metaphora setaeae; ct mortalia sub caminosam esse eo ipso mortalem. ut metaphora trabis , quae est gravior so mox patebit ex lolutione obiectionum: stuca , dum Salvator interpellat hypo- Ergo&e. Tum quia saepe actiones no-eritam dicens Oid vides fisaecam in strie morales desectuosiae procedunt ex oendo fratris mi ι trabem aurem qua in impersecta deliberatione, & passiciae ali in oeulo tuo es , nos eonsideras Et Mati. qua naturali. adimente usum libera a; . Uenialia designat sub metaphora tis persectae; insuper versantur circa culicis ι Mortalia vero sub metaphora materiam parvam : Ergo tales non st cameli. Et r. ad Cor. 3. Vestialia com- tim Coademnandae sunt culpae mortalis. parantur lieno. Beno. & stipulis , quae dissolventis amicitiam Dei. Tum tam
tandem Prov. a . dicitur. septies in dii Ergo etiam respectu Dei. eadit insus sei licet venialiter σ rosιν- Objiciunt Haeretici ptimor ex s.
geri Ergo dantur revera aliqua pecca- Litteris Constat omne peccatum essa tita. quae tantum sunt venialia. moriale 3 nam ad Rom. s. imputatur μης. Probatur secundo authoritate CC. ei mors, illis verbis, spmdiu, peceane misi αδ ti Sum. Pontificum : nam Con. Tridenti mors. Et Deut 27. improperatur ho- m dimis Venialium noxarum expressam si est mini peccanti maledictio, maledictin om- με-- mentionem sess. 6. ea . it. dicens . nis, qui non Per asserat ἐκ om ibu . Fiat in lae mortali vita . quamlumvis qua scripta sum in libro bis talis. Et Sancti s Iusti, in trita salum, ct quotia Iac. a. censetur fieri reus omnium p. diana , etiam Uenialia dituntur pose narum laserni; qui in uno delirint. fa-
ea . Potidie eadant. κοπ propterea δε- ctin est omniam reis r quae omnia testi-
um esDI Τι. Et tres scutiau Poatifi- x uia indicant quodvis peccatum ex
462쪽
Distinctio III. Quaestio I. De disserentia essentiali, dc speciaca
natura mortale t Ereto &e. secunda r s. B.i lilius in quaestionibus enmpendio explicatis in error. dicit. δε omui pecoro dictum es , qaod si mortis si Imrct ean sequenter culpa mortalis. Et Augustinus Tractas. I I. A Do.. ducet, minuta peccata . si negligantur, occidere : Ergo ha e sunt ex natura sua mortalia. Tertio - Peeeatum Ueniale est ostensa Dei infiniti: Ergo ex natura sua estose sensa infinita; & eonsequenter mortam lis. Ouarto: Ecclelia orat pm Λnima-hu, fidelium defunctorum in hunc modum , ne Morbinit eas Tartaris : Ergo
vitietur sentire, quod possint absorberi;& consequenter, quod eorum peccata sint poena aeterna digna; quod propriὸ'. ConVenit peccatis mortalibus Remellum Respondeo Λ ritum interpretando scripturam, ct dico, allegata ejus testimonia non else intelligenda generaliter de quavis specie peccati ;sed solum de mortalibus, quae sola in
serant mortem a ternam , causant ma
ledictionem , & reatum aeternae Paris. Ad secundum, glosso D. Basilium, quod tantum velit, peccatum veniale effestimulum mortis , eo quod disponat ad mortem animat . seu mortale P catum, quando frequentius iteratur de negligitur atque eontemnitur. Eodem sensu loquitur D. Augustinus; qui, ut
recte Gregorius M. i s. moria. ωρ. I 4. dieit , euriste 'rmini uersi vim , t eusib liter seducti audacter etiam maiora perpetramus. Ad tertium Nog. Conseq. nam infinitas Dei non redundat in muI1tiam offensae; sicut enim persona aliqua, etsi peculiari aliqua gravitate polialeat V. g. Sum. Pontifex, potest nihilominus offundi leviter; ita persona iu- finita potest offendi finitὸ & conseruenter leviter ; quemadmodum ea em persona infinita potest finite a viatore amari , dc honorari. Ad Quartum dieri, Ecelesiam in illa oratione considerare animas fidelium defunctorum ut
adhue migrantes ex corpore , dc necdum tulicatas ; pro quibus p iuderecte orat, ne adjudicentur Tartaro.
De disserentia essentiali , &specifica peccati Venialis a
ICO primo : Peccatum. Veniale primar o else γ tialiter , dc specifice non
diseriminatur per hoc a Mortali , quod Mortale sit deordinatio ab ultimo fine ; Veniale vero ab iis , quae sunt ad finem . seu a med ijs. ita Scotus a. dis. I . q. 4. cum suis ; eontra in Thomam, eiusque Asseclas. Pmbatur : potest quis non tantum deordiuati ab ultimo fine . di peccaro mortaliter circa ipsum; sed etiam potest deordinari a med ijs , & contra ea peccare mortaliter; sic potest Plato committere pecCatum mortale iniustitiae.& castitatis, quae sunt media necessaria ad ultimum finem consequendum :Praeterea potest quis etiam venialiter tantum deordinari ab ultimo fine . dccontra eum peccare , ponendo V. g. O
dium Dei indesiberatum , vel actum infidelitatis indeliberatum : Ergo pec catum Veniale primario & essentia. liter , ae specilice non discriminatur per hoc a mortali, quia mortale sit de- ordinatio ab ultimo fine, Veniale vero a mediis. DICO seeundo 1 neque pm specifico essentiali . de primario dilcrimine Venialis a Mortali bene assignatur , quod mortale sit offensa Dei ; veniale
non. Eil contra Amic. Montes. Sc. Probatur: etiam peccatum Veniale est offensa , uti patet eum ex illo lac. I. in multis osseudimus omhes , quod de solo Ueniali intelligendum est ι cum multi sancti Deum mortaliter nunquam offenderint : tum quia etiam V niale displicet Deo; di Deus venialiter pee antibus irascitur . eo quM pro ijs quoque Damas statuerit: Ergo pro specifieo ementi Illi, di primatio discrimine Venialis . Mottali non bene assignatur . quod Mortale sit offensa Dei ι non vero Ueniale. DICO tertior similiter non rectὶ pro primaria: de essentiali differentia Uenialis a Mortali statuitur. quod Mortale sit contra legem; Veniale verbi Θeet legem. Est contra P. Alenc P. Ri- Chard. Medin. Coarad. di alios DD. Pmbatur: Etiam peccatum Veis nise est proprie contra legem; cum sit actus malus lege prohibitus, 3c adversatur rectae rationi, quod autem est te ge prohibitum, est Contra legem, uxpatet de mendacio ossi iose , furto minuto die. Eius &e. sentia-
463쪽
Distinctio III. Quatilio II. De disserentia essentiali,& specisca, . 423
DICO quarto: neque tandem ensent i aliter speeifiee . & primario diiserentiatur Mortale a Veniali per hoc.
zbriati; Mortale si contra praeceptum ;Veniale autem contra eon filium. Est contra quosdam Sesti stas , qui etiam se tum pro se conantur trahere I etsi
Prohatur : ex hoe pMei se quod aliquid sit contra eonsilium, non sequitur , quod si precatum Veniale; nam qui agit contra illud eonsilium Aposto- si , r. cir '. de Firginibus ρν ceptum
Domini nem haseo ; ransilium aiatem dole. non peccat ullo modo. Et Uiti timoratae conficientiae non arbitrantor se
rem ab aliis resem, sunt tantum vel differentiae a ponetiori . & aecidenta les ι vel si sint a priori . tamen non sunt primariae; sed omnes tandem ad hane Seoti reflucuntur: Ergo Sc. Probat. Ant δε prima; nam ideo peeeatum Moria tale censetur deordinari ab ultimo fine. Veniale vet1 non; quia Mortale est conistra legem obligantem graviter, seu ad
aliquid quod est neeestarium ad saluistem ; Veniale vero non: Ergo &e. Prob. Λnt. desecanda. ideo similiter Mortale est gea vis osseusa Dei, & Veniale levis; quia Mortale est contra legem priviis ter pnecipientem . seu mandatum aliis quod, quod est necessarium ad salutem; avenialiter metare, eis consilia quaedam Veniale verΛ non; & se dieendum Evangelica non amplexantur. 9 adim- de reliquis di fierentijs ab ΑΛ. selitis asipient v. g. voluntariam paupertatem . signarit Ergo omnes illae differentiae. di similia: Ergo essentialiter . speeiseὸ vel sunt aeeidentales. vel non sunt prividi primatio non differentiatur Ueniale mariae; sed reductibiles ad differentiam a mortali per hoe . qu bd Mortale sit, siti rene. s. assignatam. Circa alterum
eontra preceptum; Ueniale autem conin articulum quaestionis.
traeonsilium. NOTA primo; operose, di mul- ν. Quando autem seotus a. di . ur. tum 3iisellis esse discretionis in quali- Ddsta et
dieit premium Veniale esse deordina- bet materia dignoscere, quaenam pee- Alsierin tionem quamdam oppositam ordina- eata Mortalem & quae tantum Uenia- .u Havistioni Divinae, quae est de consilio, a lem culpam contineant; unde S D. tiatur Com ei pit ly eon iam non in sensu proprio. Augustinus a I . de civ. cap. Μθ. circa δε - ,. MUR i, prout illud est totaliter liberum abomia hoc punctum dixit, ego usiue ad Me Iiis. ni legis obligatione . qualiter se habet rempus, rem iuile sararerem a. eorum in V. g. Evangelica seu voluntaria pau- daginem pervenire, non portii. Et fortassis pertas ct uirginitatis conservatio , sed propterea latent. ne fassium proseimiai in sensu minus proprio , prout non est ad omnia pereata vitanda pigressar. Ni- totaliter liherem ab omni oblitatione hilominusseholastiei, di Moralista quas- legis ; sed spectat ad legem saltem obli- dam longo stuato invenerunt nota &puntem ut ad aliquid utile ad finem le- characla res proprios dignoscendi Moria, gis, eui consilio si contrarietur homo. talia a Venialibus. quas sequentibus revenialiter peceat; qui sensus e incidit guli 3 pro praxi complectar. eum sequenti renelusone; unde. Regula prima : quando s. L; tterie g. DICO quintis: legitima. essen- quasdam actiones morales perstringunt Prima ν tialis, primaria, ae speeifiea disseren- gravi aliqua interminatione, vel paena, gula auri tia venialis a Mortali est . qu68 Veniale v. g. mortis, abominationis , exclus si contra legem non graviter obliganis nisa ratio . reatus gehennae . exreratio tem, seu ag aliqui4. quod utile tam nis, verbo vae, aut fimili. tune cenatum est ad salutem ι Mortale veth quid sentur est. peecata mortalia s quando sit contra lerem graviter oblipantem, vero smilibus perstrictionibus seriptura seu ad aliquid quod est neeeffarium ad non utitur . sed aliis levioribus tune salutem. Ita notus a. di'. at.& iusi- Uentalia censenda thnt ; exemplum. gniores seotistat; contra Thom istas, & pes mi t. ad cor. 6. habetur neque f. ἱ- Neutfistas. earisi, ne Me Molis se ientes, neque aάκLPro tur: Tum quia post reiectas teri, neque masotornm concubitores,neis priores qua or sententias non remanet que fures, neque amari . . neque eueris
alius modus verior assignandi diri en- si, n/θωε mabdici , neqAe rapaces ret-tiam legitimam. essentialem, prima- ωum Dei pumebunt, Et Luc. D. Variam, di speeifieam venialis mecati a Gobis Pharisaeis. q,i gerimatis mentiam, Mortali. quam expressus in istaeon lu- ct ranam , ct omne olus . ct pras risissone quinta:Et octe.Τύ quia differentiae Daiei,m, ct eharitatem. Et ad Rom. omnes solitae tum ab ΛΛ. relatis supra, r. qai iasa et I digni sum morte. Ex emplum
464쪽
Distinctio III. Quaestio III. Num,&qua ratione Veniale possit, Sce.
emplum secundi habetur ad Ephes. s. de stultiloquio, quod dieitur ad rem
Regula secanc e quando vel traditione Divina, vel Apostoliea. vel e n-eordi sententia n. re. & Irim aliqua
actio ' pronunciatur mortalitor peccaminosa ; tunc censenda est peccatum -- mortale , & nequaquam veniale ;V. g. quia materiat di formae Sacrumentorum I item ritus varii sacrament rum es Divina, ct Apostolica traditi ne sunt determinata; ea substantialiter varians peccat moraliter ι' Item quia communiter 4S. PP. A timorati I T. . docent etiam simplicem duntaxat si
nicationem involvere mortalem culpam , propterea talis pro mortali tenenda est.
Regula teritu: quando aliqua actio alioquin quidem est peccaminosa mortalites ob legis graviter Ohligantis transgressionem s attamen hie et nunc processit ex non plena, I sti eienti deli- heratione ; sed ex subreptione. & inde-lii ratione voluntatis, censenda est so- sin Ueniale peecatum v. g. si Plato ex motu primo , & indeliberato impetu percutiat Clericum s vel vethum alias graviter contumeliosum proferat in cratem , censo-tur peccare solum vovi aliter. 'ruti quarta; quando lex graviter obligans deliberate violatur, resultat
peccatum Mortale ir quando vero lex leviter tantum Obligans violatur, consurgit peccatum Veniale s v. g. quia ieY illa Divina data Protoparenti Gen. α. de ligno metiria soni, ct mati ne rein das graviter obligabat; ideirco ex ejus violatione tesultavit peccatum Mortale. Gravis porro obligatio alterius legis recte colligitur . tum ex seriptura apponente transgressoribus talis legis graves interminationes , de quibus regula
. actum est. Tum ex una mi consensu timoratorum D D. Tum ex ratione naturali, quae spectando materiar
lepi substratae dignitatem, ue naturam, laesionem notabilem charitatis Dei, vel proximi ; legislatoris verisimilem imtentionem ; prudens format dictamen . talem legem gravem continere obligationem.
Num, & qua ratione Veniale possit transire in Mortale; ubi etiam alia quaesita de . Veniali resolvun-atur. ICO primo Peceatum ex se Ueniale potest fieri Mortale ratione gravis
ruina spiritualis insertur. Ita communis TT. Probatur: Tum quia ita constat ex s. Seriptura . scandalum inter gravia. seu Mortalia peccata reeensente illa interminatione is , Mortalis culpae expressiva ; unde Mati. a 3. dicitur vaiamivi illi , per quem fundalum venis. Tum quia actio alias levis ratione an nexi scandali gravis graviter damnificat proximum in bonis Spiritualibus, dum ei praebet occasionem Mortale peccatum committendi ι v. g. si vir Religiosus, & apud plebem spectabilis a stimationis . atque imitationis sub Divini, in Ecclesia eachinnos , discursus , vel alias levitates exereeat; eis absque intentione eontemptus Dei ι plebs tamen inde atripit occasonem lieenti sos ioeos. aliaque ludicra eultus Divini contemptiva, aut impeditiva exedicendi; talis actio Viri Religios ratione seandali censenda est Mortale peccatum.
DICO seeundo i similiter Uenialeratione periculi proximi ineidendi in
culpam mortalem escitur Mortale peccatum. Ita quoque eommunis I T. Probatur e Tum authoritate S. seripturae dicentis Eceles a. qui gina/periculum in illo perisii , incurrendo s- militer mortem animae , seu peccatum Mortale. Tum ratione, quia operatis
Cum periculo proximo Deidendi in
culpam mortalem, censetur contemne
te salutem spiritualem . di interpret livὸ velle peccatum Mortale , utpote eujus perieulum p mximum amat : v. g. si quis experimento computum ha-seat . se ex alloquio siminatum patissimulos earnales, ct exinch ---- conis sensum turpem , vel morosam delecta. tionem . & hoe non obstante colloquium smile practicet scensetur interpretative velle peccatum Mortale, consensum, seu morosiam delectationem E
465쪽
Distinctio III. Qii aestio I V. De quidditate, &quantitate malitiae &c.
go veniale ratione perieuli proximi im me . & effectus peceati Venialis λ Recidendi in culpam mortalem, escitur spondeo : primo in hac vita per illud mortale. minui servorem charitatis , quatenus DICO tertio: quotiescunque in noxae Veniales ponunt obices persecti DUeniali statuitur ultimus finis. transit in simis actibus amoris Dei, 3c ii testatio- Mortale. Ita pariter communis TR nis omnium peccatorum, etiam levi Moratillarum . um . secundo ; propter easdem culpas Probatur : qui in peccato Ueniali Deus in via tape infligit varias paenas statuit ultimum finem , ita affetendo temporales purgativas earundem, imo materiae Ueniali. v. g. vanae alicui con- & monem phyneam ἔ uti patet in Oza versationi mulieris. vel chari s ij, ut extentente manum ad Λrcam sqyntan Propterea sit paratus violare legem gra- dam. Tertio ι Deus quandoque iuste ob viter obligantem , v. g. de audiendo Veni alia multiplicata denegat copio-- sacro die festo , Is eensetur appretiative tam specialia auxilia gratiae quae alias ematuram preponere Deo, eiusque a- elargitus suisset. Quarui post mortem micitiae. δc ordinem ad vetum ulti- Deus in jultis Venialia punit paenismum finem destruere, quod est pecca- temporalibus Purgatorij, de quibus intum Mortale : Ergo quotiescunque in Tract. de Reatit. cst Purgat. dis. q. 1Veniali statuitur ultimus finis transit Similiter in damnatis inu nisi tetmillud in Mortale. por ilibus tormentis mulctatur, ut docet . DICO quarto : Veniale similiter Motus . . dis. ar. q. I. u. 6. Gabriel, Et ob con- transit in Mortale, si accedat conten in Navar. Herinex . & alij DD. contrate ρ tus formalis legis Divinae . graviter Thom istas. Ratio est ; quia Deus cium obligantis. Ita etiam communis TΤ. sit justissimus , non punit ultra deme- Moralium. ritum; puniret autem ultra demeritum, Probatur : Tum authoritate D. fi Uenialia in damnatis mulctaret turin Bernardi lib. de dispensat. O prae m. mentis aeternis et L . at C.
cap. ra. ubi dicit, Unuialia non contemni sine erimine , subditque , porro tam e i I Duetur in omni speeie mandarorum pari vitam. 1 1 V .
sis est. Tum quia contemptus formali, De quidditate, & quantitate continet vilipensionem, di consequen- malitiae peccati Mortalis .
tet irreverentiam erga Legislat rom L. incit e Deum , quod est grave Peccatum: Eria ς ιgo Veniale accedente contemptu tr-- ut in mortale.
Quaeres primo : num prius Pec eatum Veniale possit reperiri in homi-
/ctea. ne insecto solo Originali, vel jam ha p.
OTA primὁ : Peccatum Mortale exinde diei tale. z quia assere mortem spi-μ ritualem animae peccanti, seu exclusionem a Regho 'Iam Morini Relpondeo at Caelorum. Personale vero, quia aper-rer, quam firmative. Ita s. Bonaventura, Major, sona creata humana . seu an homine mori si ς' Durandus , Herinex , ct communior rationis eompote voluntarie. ac librato
DD contra Suarea. VasqueZ, ct Thomi- eonsilio per naliter ponitur. stas. Ratio est; Tum quia ut bene ar- DICO primo : recte destribiturpuit P. HerincT , potest contingere. ut pe atum Mortale personale quod sit insectus solo Originali, vel etiam bap- violatio voluntaria alicum legis graviter tizatus dum assequitur diluculum u- oblitauris , ct ordinantis ad Mem spem sus rationis . leviter mentiatur, aut nataralem facta ab humana Wrsona. lium actum pereaminosum exerceat Deducitur ex s. P. Augustino sibi a. de eum imperfecta deliberatione r Ergo eansem Euant. . .. Et alijs SL Patri- potest prius in tali homine reperiri Ue- hus. niale quam Mortale. Tum quia in Probatio huius dese iptionis patet pueris ordinarie est impersectum iudi- ex ὁictis hae dist. . i. reuel . r. Circacium de moralibus, ob organorum im- alteram arti tam quaestionis. persectionem: Ergo tales operantes ma- DICO secundA r nullum peccatum, citius Venialiter, quam Mortali- rem Mortale Personale in ratione os nis; ter peccanti Dei est simpliciter infiniatae malitiae moraria Quaeres seeundor quaenam sint ρο- ratis. Ita Scotus a. di t. 3I. q. l. Et m 3.
466쪽
Distinctio III. Quaestio IV. De quidditate,&quantitate malitia: &e.
aua man- ά ry. ad a. Et δυε. go. Et tenet a s communis Motistarum, ae plures RR. Lugo . Mareet . Meracius, Becanus , d las, Arriaga &c. contra D. Thomam, C et an . Alvareet, Medi nam , Leaanam , Hurtadum, Aversam, die. Protatur primi: ideo seeundum Adversarios peccatum perseniae mortale de quo imposterum in hae distinctiona in ratione offensae esset smplicitet infinitas malitiae moralis , quia ostense talis versatur circa obiectum infinitum, puta circa dignitatem De infinitam. quae laesa infinitam gravi intatem refundit in actum peccaminosum; sed ex hoe eapite peecatum Mor tale non debet censeri simplieiter inm. nitar malitiae morulist Ergo &c. Pt bat. Min et si visio clara & intuitiva Dei, elicita ab Angelo , vel anima beata ; item actus charitatis supernaturalis versentur circa objectum infinitum Deum, non ideirco tale obiectum in vi fionem . & actum eliaritatis ullam simplieiter infinitam perfectionem relandit r Ergo a pari , lieἡt offensa peccati Mortalis vcrsetur circa Objectum infinitum . non propterea ha Cresundit ins nitam gravitatem in peccatum Mortale. P eterea peccatum
Veniale etiam includis ostensam Dei infiniti; & tamen ideireo Ueniale non habet infinitam malitiam 1 Ergo neque
Prohatur se eundδr secundum Seo Asia ratio tum p.οα r. infinito in eo p ere ,
M.ti 2'' 1n quo infinitum , non potest datia , ..h, majus s alias infinitum iam haheret
θα terminum, ultra quem protenditur illud quod est majus ; atque ita infinitum non esset infinitum; sed stillum in illo genere, in quo infinitum pone
batur : sed ex peeeatis Mortalibus unum est alio majus in ratione malitia . ti offensa di Emo eorum malitia non est infinIta. Probat. Μ in. nam asserere peccatum Mortale non esse maius altero est coincidere in errorem Ioviniani, docentis omnia peceata esse aequalis pravitatis in ratione offensas, quem Ss.PP. signanter D. Hi onymus lis. a. eonfra Iovin. R D. Augustinus epis. 29. au Hiaron. impugnarunt: & patet ex inde esse falsissimum . quia alias aequo offenderetur Deus per blasphemiam. idololatriam, & alia enormissim peccata . ae per simplex surtum unius au rei: Ergo ex peccatis Mortalibus unum est maius alter5 in ratione malitiae ,&offensae.
O ieiuni Adversarii primo': H. 4.PP. passim docent peccata Mortalia Variis alis continere instillatem quandam injuia jηctalos riae, & offensae: Ergo &c. Soeiativit me- -- .rita Christi hahuerunt simplieiter infinitum valorem propter dignitatem personae merentis i Ergo S peccata Mo talia habent infinitam malitiam ob imfinitatem Dei. qui offenditur. Tertio: omne peccatum Mortale punitur paena infinita ; quia a tema, quae in infiniatum durat: Ergo ejus offensa est insia innitae malitiae. uuaru : quodvis Mortale est ex sua natura destructivum Dei; eo quod peccator , quantum in se est nollet Deum esse legislatorem ι insuper privat Deum digni iste ultimi gnis ; eum snem ultimum in creatura statuatr Ergo habet malitiam infinitam. uisu r offensa, & injuria crescit ex gignitate personae offensare
sed persona Dei est infinite digna: EGpo offensa , di iniuria peccati crescit
in infinitam gravitatem. Respondeo ad primum . glossando s. n. PP. & dico . eos loqui de ins nitate quadam morali, seu summitate ; non veth de simplieiter infinitate. V lunt itaque omne precatum Mortale in aestimatione morali continere summam iniuriam . di Offensam propter a ordinem supremum , in quo est persona, quae offenditur scilicet Deus, quae tamen summitas sit finita, setit actus visionis beati fieae est finitus , etsi eius ohjectum Deus fit in supremo Ordine. - serviviain Neg. Anti nam ut Tract. d. Inrarastat. Ferti Divini, dist. Io. φε. ostendi , metita Christi . etsi habuerint summum valorem , is tamen physea fuit gnitus. Ad Territim Neg. Conseq. nam sieut meritum Franei ea . non est infinitum simplieiter, eis illi correspondeat praemium gloriae in internum duraturae : ita nec ossensa pe eati Mortalis, etsi ei correspondeat pa na aeterna. Itaque paena aeterna. & cum quadam infinitate extensva duratura
ideo infligitur a Deo pro Mortali; quia
eulpa a ternaliter durat in obstinata v luntate Damnatorum , ut observat s. Augustinus do M. ad Brirum dicens, permansura in eis iu sta assectionis Maisia , permanet in eis iusta retristisionis damnaris. Item ex alia congruitate durat perpetua paena mortalis , ut vi- .
467쪽
Distinctio III Quaestio V. De consensu concurrente ad peccatum &c. εχτ
gelieet , magis vitentur mortalia peccata metu alte ma urationis. Au ΩΛartum Neg. Aut. nam ut actus aliquis censeatur esse vere defructivus alicujus rei debet ponere aliquid , ex quo certo . vel probabiliter novit seeuturam destructionem alicujus rei ; & debet in Mimo habere . ac intendere talem destructionem ; quae omnia nuta contingunt in positione peeeati Mortalis, nam peceator non intendit positive annihilationem Dei ut legislatoris, neque talis annihilatio actu sequitur ex ejus peceato ι uti nee privatici dignitati, ultimi suis. Au inintuis respondeo primo , hoc argumentum ex caliaculatione desumptum , quo potitii me utuntur Adverserit , fi valeret . probare quoque quiavis Veniale peccatum continere offensam , ae injuriam infinitam, quod est salsum. Item quem-li t actum supernaturalem elaaritatem Dei. cum aeque respiciat perlonam in finitam esse itis nitum. RespondeoJeruudo Dist. Maj. ossentia . & ini Uria erescit ex dignitate personas offensae quo Pl aequalitatem Neg. Mai. secundum aliquam proportionem Cone. Mai. Ita que ex dianitate personae offensae nctu crescit gradatim ad a qualitatem malitia offen . ae sniuriae; sed tantum secundum quamdam proportionem; luia dignitas personae v. g. Dei non est Causa praeelsa gravitatis . seu augmenti offense Dei ι sed aliae quoque concurrunt , eognitio sellieet dignitatis personae, deli ratio voluntatis . & conatus potentiae , quae cum sint finitae , Alimitationis majoris & maioris, minuunt rationem O senis; adeoque ex tali eat laticine dignissimae persenae onsensae, non sequitur infinitas simplieiter in ipsa offensa seu iniuria.
peccatum Mortat C. . O Τ Λ primo: Consensum in proposito recte deserihi,
quod 1is actis υο usuris. quo Becular vias ρ Iionem pereari. Hic vel est absolutus; vel conditionatus. consensis absi Iutis est, quem Meeator praestat circa positionem peccati independenter ab ulla conditione ; talis est hic, volo non obstantibus qui seunque committerehcimieidium. vel fornieationem &C. civili Anaris est . qui modi fieatur aliqua conditione, si daretur oceasio. Absolutus a s est perscctus alius impe sectus. Conseu in As ofusis perfectis est. qui procedit ex plena. & persecta deliberatione, ae distincta praevia notitia malitiae obsecti; tal f Duit cou sensus Judae tradentis Christum. Bup rfecties est, qui procidit ex semiplena , dc impe fecta deli heratione . ob dubia rationabilia neeurrentia ei rea malitiam obiecti.& ex advertentia consuti ; unde nascitur plerumque ex admixta distractione ad alia objecti. ex ignorantia, oblivione, improvisione, subito eventu rei. animo passionibus . ine, timoris & si is milibus perturbato
artiatur veram actionem peccati Mo talis , debet proeedere ex consensu persectu, seu persecta deliberatione. ae ad vertentia aliqua malitiae. Wlta Alensis. s. Bonaventura, Henricus, sylvester, di Communis 6.
Probatur: Tum quia ita sentiuntu. Pp. & torrens H. Tum quia peceatum Mortale est completus. & verus actus humanus, qui a ratione volu
tarii persecti, seu consensus persecti ne cessiti h pendet; ut ostendi rear de
Actis. Disan. dist. 2. q. l. Gare. q. Ergo Ac. Tum quia peccatum Mortale dissolvit praeexissentem amicitiam Dei. constituitque peccatorem reum Gelie nae , seu poenae aeternae : Ergo non est
credibile, quod hominem tanto Mne-feio spoliet, tantoque supplicio supponat. nisi precedat ex consensu periem, seu perfict i deliberatione, ae advertentia malitiae. DICO seeundo i s actus proeedat ex consensu duntaxat imperfecto, diiu- suifieienti deliberatione, non sortitur rationem peceati Mortalis; sed Uenialis duntaxat. Ita Navarrus, Medina, Laγ- man. Caiet: & alii TrProbatur: Tum quia alias conscien- iae etiam timoratorum nimis frequentibus peeeatis Mortalibus gravatae serent. Tum quia opposita doctrina non est eommenturata fragilitati humanae; imb inductiva infinitarum perplexi tatum, ' scrupulorum, animi tranquillitatem evertentium eum gravi periculo salutis. Tum quia neque ex m. PRneque ex T P. aut rationibus Theologi- eis constat suificienter, hominem sem-
468쪽
Distinctio III. infestio VI. De quanti ate materiae requilitae, &
per peccare mortaliter, quotiese que eum deliberatione simiplena , seu vere impersecta. orta ex aliqua pallio ae iis mi. distractiona, notitia confusae, aut smili impedimento, operatur moraliter: Ergo die dum est, qui actus procedens ex consensu impersee . &re iussieienti deli heratione, non sortiatur rationem peceati Mortaris; sea Venialis duntaxat. q. NOrA autem seeundo: ex sequentibus in limo bene trutinatis. quemvis Liuisti. pQ se in xiusio colligere, num habuerit edouisisse consensum persectum. ves imperfectum eae oarii, 'circa malitiam objecta. quis sic alioquin si vere timoratae conserentiae,& solitus non e sentires sed reptim re pravas tentationes in materia pravi. dum eas realiter, & distincte advertit adesse, dubitet autem an etiam hac vice eas repulerit. vel consenserit in peccatum Mortale, potest prudenter mi eluia dere , se hae viee non persecte consen-ssse; sed tentationes repuli R. saeus diis etendum. si sit conseientiae prostitutae , E faeilis ad eonsentiendum tentationi
Secundo: quando quis a latus ali qua passione vehementi irae, timoris, concupiscentiae 1 c. vel distractus ad alia obiecta. pristea si hi hene praesens sentit. se animo ita di stum , ut tametseum omni saetii inte, & eommoditate 'possee pee tum Mortale ponere ; non tamen poneret, tunc potest prudenter esiolvere , se prius non et leuisse persectum . R debite deliberatum con- .sensum in peccatum mortale. Turia: si oecurrat dubium, num obscaena delectatio , quam prius habuerat , fuerit in vigilantia , an in serrano, potest rationabiliter includere. se eiusmodi delectationi non praebuisse plenὸ deli heratum, & persectum assem sum, cuius utique recordaretur a semis no expergesaedis.
suapt. : si quis frequentius solitus
sit protestari contra Omnem consensum persectum in qualeeunque suturum peccatum moltate . 1 shi redditus semper renovat easdem resolutiones ac protestationes, inque Oeeursu oeeasionis ad. I Je peccatum saepius practiee sub- . sne consensu persecto ; sit autem
4uhius . num etiam in hac oceusione non praebuerit consensum persectum; practice, probabiliter potest avii mare, se non coniensis perfecte, di deliberate.
Quinti : legitimum' quoque indi-
cIum est, aliquem non habuisse consti m sum persectum in peccatum Mortale, si semiat se aliquo motu , Carnali v. v. sed brevissimo convelli. -υel etsi longo, sine tamen advertentia intellectias , ad alia distractit item si voauvias timore,& tristicla sitietatur . dolea que talcmmotum instirrexisse . postquam intellectus eum sene advertit. DICO ertio: Consentus condit; natus suleii afl eiciendum peccatum Mortale. quando obiectum circa Othid ''' versatur dictus eonsensus, cassit Iubic- tias. Os gem graviter obligauiem . ' per ad- sit auiectam conditionem omnis mal; tia ub Mortale
b ecto non praescingatur ; secus si pr.escindatur; nis vitietur pravo fine: ita P. Heri nex , &.alii TI .
probatur prima tars : quando obiectum, circa quod versatur Consensus conditionatus eadit sub legem graviter obligantem, adjecta conditio non pri seindens ab omni malitia, censetur pruron adiecta, v. g. si sit talis eund Itio . vellem Arnieari . si non deprehendercta Patre , vel punirer; quia in ejusm di adhuc remanet affectus ad malitiam fornicationis: Ergo consensus taliter eonditionatus suiseit ad Mortale pecca
Probatur secunda pars : quando per conditionem praestinditur totaliter ab omni malitia obiecti , ita ut nullus 'φ' remaneat affectus ad malitiam . v. si fiat talis conditionalis, velle in m6ilA . fame adactus comedere, si non esset ieiunium rigorosum hoe die : Ergo stante tali eonditione , Consensus conditionatus non est suseiens ad Mor-
De quantitate materiae requisitae ad Mortale peccatum ψ C-jusdem paenis ;& morO-ia delectatione.
quamlibet quantitatem materiae stati m esseere Moria
requiritur quantitas nota- Murtisti
bilis , seu pravis materia . uti patet de surto unius grossi . & unius aurei die. Haec auteni quantitas, & pravitas prudenti morali judi eici . di sistimati
ne timoratorum est taxanda . atquc a stima
469쪽
Distinctio I IJ Quaestio IV. De quantitate materiae requisitae, &e.
aestimanda , ut habet communis D D. sensus. NOTA autem primor ut vir .lἰ- moratus rite instituere possit pi fatam luxationem. 3 iudicium prudens morale , ae conscientiosum de quantitate notabili ae gravitate materiae requis tarad Mortale peccatum formare , attea de te Aebet sequentes regulas.
Ruulus Ma r si circa determinati nem quantitatis notabilis. seu pravitatis
materiae conveniant eommuniter illinsteiores Theologi. & Canoui sis, ea censenda est secti eiens quantitas materia pro peccato Mortali v. g. quia plerique insgniores Tr docent, illam quantitatem peeuniae surto ablatam invitoraviter domin5 , esse notu hilem ac suseientem ad Mortale surtum , cuius ablatio damnifieat Dominum integr5, decenti, & moderato victu unius diei, quod damnum est grave ; ideirco sut- tum unius aure; illustri personae surrepti. I ablatio unius florent permanici personae enmmuni Aiviti subiraeti , censentur esse quantitas notabilis, seu gravis materia furti Mortalis.
Regia i seeunda : in serendo iudieior ractico de quantitate notahili, ac gravit te materiae debet vir timoratus at . 3endere adfinem, a lepislatore iuste intent ; & ad proportionem ac nece statem rei . praeceptae ad illum consequendum ι quare h ad vereat finem esse frausin, ac neeessarium; ex hoc capite prudenter judicet materiam praeceptam. ad talem suem conducentem esi
e gravem , tam eis alias eg se parva appareat , V. g. quia aliquis superior Regularis tulit legem Religiosis suis de cavenda determinata aliqua domo se eulari ob finem neeessarium , ne Relisiosi per accesIum talis domus ineidant in occa fiones mortaliter peccandi ; propterea etsi aeeesus ad domum saetularem ex se si materia levis. im A quandoquo nulla stamen hie θ nune pra&eὸ ex fine intento a legislatore censen-du s est mater in grauis, & sufficietis ad
Acuti ursia r quando materia prete-cepta . vel prohibita sub mortali est divisibilis in plures partes ; tunc quaevis ejus pars notabilis prudenter aestiman-ἡa est notabilis quantitas . gravis , aestissi eiens ad Mortale peccatum , V. g. uia totum Divinum ossicium Breviarib est mutetia divisibilis in septem par- tes, seu Horas Canonicas ; ideo omittens unicam partem, seu unam Noram. Cavonicam pecCat mortaliter ; ut fusius daeeo Triae a. arae . de Re d. a s. a. q. I. similiter quia totus die, sessus est materia quoque divi Ebilis in plures. horas diei ; idei reo laborans duabus horis quod spacium in prudentia minatione censetur votabile ) peccat pariter mortaliter. Regula auaria: quando plures Padivae materiae inter se moraliter continuantur , έta ut ediciant unum quid in morali a stimatione ; tune ejusmodi materiae prudenti judieio aestimari debent materia gravis, & notabilis quantitas , sit Veiens ad Mortale peccatum, v. g. si quis eodem gie int,polatis vi cibus plura minora furta committat . quae tandem collemve sumpta confiei unt notabilem quantitatem ablatam ;tunc eiusmodi minuta furta tandem collactive sumpta eensenda sunt pecca tum Mortale. Idem est de illo qui eo
dem die ieiunii pluties aliquot bolos
eo medit, etsi nullo eorum saturetur . tandem tamen ad notabilem quantitatem e ibi illo die assumpti pervenit. Item de illo , qui est obligatus Petro competenter diviti quotidie solvere isenum grossum, & hane solutionem viginti diebus qui eo trespondent in te
pro foreno Germanico, negligit, quibus evolutis etfieitur notabilis quantitas . αravis materia pereati Mortalis. Iteme illo , qui etsi modicis. pluri stamen excessibus tandem naturam laedit graviter, quo essectu secuto peccat mortaliter.
recte sunt contra Deum, quaevis materia mili inanda est gravis. θ sudiciens pro Mortalis nisi imperfecta deliberatio aliqua ex parte peceantis interveniat; unde qua vis materia infidelitatis , desperationis, formalis blasphemiae leu eonis temptus Dei. periurii alterioth, su
ni e vetie, est quantitas notabilis. & maia. teria suiseiens ad Mortale peccatum. similit communior DD. tenet quamlibet mutetriam in Uene te esse Mortalem. Circa alterum punctum quaesti
nis de paenis& effecti bes peceati Mo
talis, puta deputatione ad Insimum paena ignis realis infernalis . pama dam ni , remitto me ad Tract. ias tim subis Tomi de le trifudine, pnreatorio, Ἀ-ferno , M. dis. a. q. a. Quoad tertium
470쪽
Mo Distinctio IV. Quaestio I. De Superbia ; Invidia; Avaritia ἔ dc Gula.
. NOTA secundo: quod Morosa sit deleetitio sit simplex aliquis motus cir- in aliquod objecium prohibitum, abGque ulla cogitatione exequendi ipsum actum eirea tale objectum, talis est in Petro qui complacet sibi δe sarto, vindicta . vel actu venereo , sistendo sibi praesens per imaginationem ipsum opus tanquam objectum delectationis. Hiemotus solet diei delectatis, quia eum aliqua specialis delectatio instar risus spiritualis, seu gaudii voluntatis sequitur tanquam passio; vocatur inorosa, non a mora temporis; sed a persecta deliberatione voluntatis, quae ei deliberate inhaeret ac immoratur.
. DICO primo: delectatio Morosa δε- ei rea aliquod ol nectum alias graviteria i probit imm , risi absit consensus, vel p .... iςulum mnsensus in actum. est ni--riisti. hilominus peccatum Mortale. Ita Se
tu a.ds. 42. n. r; er Seotista ιae Tho-mistae cum in Thoma cy. 74.ar. 3. con ira Martinum de Magistris docentem, delectationem Morosam de re venerea non continere culpam Mortalem.
Probatur primo authoritate D.Aurini quam etiam affert Scotus ei ac
ra. de Trin. cap. II. dicentis, Mesenὶ eum sola euitatioue inens oblinaris illieitis, non quihis decernens effarienda , tenens tamen. cst volem lueuter, tr. flatim ut attigerunt animum resui debu
rant, negandum non est esse peccatnm; sed longe miuus, quam fi ct opere statuatur implenduis. Et ne videatur hie S. Pater per ly ώπὸ inisus adstruere Morosam delectationem esse duntaxat veniale, paulo infra lubdit, tot que damnabitur
quod arguit Mortale uis Me qua na
. voluntare operandi, sed tamen eum υσωM- rate animum saltam oblectandi, Olius eo-
gitasionis reUentur esse petrata. per Mediatoris gratiam remittantur: Ergo &c.Pmbatur seeund 5 ratione Theol gieat stante Morosa delectatione circa aliquod obiectum graviter prohibitum, V. g. actum Venereum copulat carnalis, vel furti gravis, censetur Morosi voluntas mediante imaginatione per illam voluptatem sibi unire opus malum. illudque libi reddere moraliter praesen&quam diu delectatur: aesi exterius praesens ellet: hoc autem continet culpam mortalem : Ergo Morola delectatio circa objectum graviter prohibitum est peccatum Mortale.
De Peccatis Capitalibus , & alijs in
Icdam Peccata a TT. vocari solent Capitalia; co quod sint quasi quaedam capita, & fontes ex quibus dimanant alia peccata; ut dixi sa-pra diu. r. q. r. sunt autem numero septem;
SusUrbia, Invidia, Avaritia , Ira Acedia, Gula,& Luxuria : quae sigillatim breviter perstringam. Unde sit
' - . - ς ε ita sui super ahos, orta ex amare propriis i. , Lia ui exeole uri . me preeatum secundum D. Dinia, . Up rhiam definit D. Berna Cregoti um Ita. α I. MOL e . .. eo superii . Ius, quod propria excel- tingit variis modis; puta. si vel homo μμώ. m.- Iemia appetirus. S. vero Au- sihi attribuat sua opinione mentali, vel gustinus, quMssamorpro- vethd, vel fact5 aliquod bonum maius,