Excursus Secundus Ad Editionem Primam Et Secundam Dissertationis Historicae De Lingua Primaeva, Etc. Etc

21쪽

,iquando omnes aenum inicircum cenesu mur, qui hac de re

is vel judicarant iam , vel aeum judicantu vel in posterum sor iudicaturi. Ego quidem, nisi οὐ si Gare possem, non existia marem me ullum habere Fundamentum, super quo Reve-- lationem Israelitis per Mosem Sirpphetas factam, pos, em consabilire. Sensit, credo, I. Theolarus, se in isto, G tioque NUN me QUAM PROBARI POSSE, non tenuisse moderatum 'et illud, quod vel prudentia hac in parte, nedum modesti3 Ii

pollulabat. Mu Excudi ergo curavit in Editiora Altera , ut supra posi-rios tum quae adhuc nunquam probatae sunt, a quoque nune Τροφ neutiquam probari possunt. Enim vero laudabile est semet reprehendere sive ter se, sive ad monitionem Aniagonisae, aliquid in scriptis his emendare essed an id in medio congressu laudem ferre queat, absque ut Lector vel in resatione, vel inmota, us Rei nominatim certior reddatur magnopere dubito. Quod si contra ex hoc ipso contextu , si ad monitio Ex quannm honestam ac modestam , AMago ae sese defensanti, et

emendato, idem Nova actio intentetur, rem illaudabilem committi, nemo non confitebitur me sis XXVII. En Actionem mihi denuo injectam; qua Prio- p a ris Editionis Injurias argiter in me congestas, redimetra scilicet Humanissimus Dissertator Continetur in mi in- signi ad pag. Io, a Ir ubi sic perstringor. V Est qui aliis uiariis persuadere csnatur, quod priori meae sententiae contra-πis. dicam , ac nunc Plane negem , Linguam Hebraeam μ' se Israelitis unquam vernaculam fuisse sed errat, ac suum, , nimia more suo praecipitat judicium dico tantum hoc as. h.serrum esse inter ea, quae ob defectum idonei ex castari auti

22쪽

88 Excuns. EcuND. AD EDIT PRIM ET SECUND. o ι ,antiquitate Testimonii historici adhuc probata non sunt ,. natiinis atque probari nunc non possunt quare ego hoc ne amissius plius Frmo; nec nunc nego sed in medio relinquo , su-

'μ Aspendo tantum de hoc asserto meum iudicium. Non au- , deo enim in quaestionibus facti, qualis haec est , aliquid se assirmare vel negare antequam videam Idonea Testimoηia Abi lorica, repetita ex cas, neutiquam corrupta antiqui- Atate. Quadiis qualia hic proserri ex antiquis posse mo- is numentis , non existimo. Non est Dabitantis sed tan- Mium Assirmantis probare. Assirmanti enim tantum imis cumbit probatio. . Pera XXV li I. Nunquam sorte Complicatius quicquam visum in Orba rudilo. Sed folia sunt sculnea quae nudent, ty . non tegant. Nempe Cl. Disertator consulas, quod a s 'Ir metipso descivisse reperiatur, se sibimet quodammodo oc-

perpar-culere conatur.

Himii XXIX. Sic ergo incipit, iniuriam videlicet sibi ab aliquo

illatam depulsurus, , qui aliis persuadere conatur, quod priori meae sententiae contradicam. Quis ille quaeso tra quisquam Primo praeter me Cl. Dissertatoris indignationem promeruit, quia ς' si se adversus criminationes non amicas tandem utcumque εφφ' sustinuit defendere Quum nemo interim dubitet, quin in me detorqueatur ictus, placidus rogabo, cur mihi id cri. minis impingat Vir Clarissimus , quod certissime non com-nlisi, sed quod ipse adversus semet manifesto comuissio deprenditur An non diserte in Contextu ut primae, ita δε- is euudae Editionis, inculcatum voluit Lectoribus suis, se priodis re rem sententiam, de Lingua br Hebraeis Hemacula vinci deseruisset

An non ulpa prioris sententia reiicitur quodammodo impraeceptores, quibus male erit rus fuerit An non paenitet quodammodo Cl. Theologum quod tamdiu in illa opinione, tanqnam in luto haeserit: quum ait

23쪽

in tente sententia. An non insinuat, ante XXX. amplius annos, semon dubitasse in C m. Best de Veris iis Dei, eam I ae-titaruis vernaculam vocare Linguam pAn illa designatione temporis, sic satis remoli, non tacite innuit CL Neologus olim quasi immaturitatem quandam fuisse judicii, quam maturior aetas in melius, solidiusque , correxerit p In illud Apelleum, nulla dies sine lima atque perpetuum illud, ac nunquam intermissum studium tingua Hebraeo-Bι-blicae, quod Virum Mologum tandem, tandem, hac in parte, meliora docuit, non infert prioris sententiae immutationem, quidem talem , qualis est Lucem tandem post Tenebras videnti, Quum infla haecce desertae prioris senteni indicia de . semet ipse l. Dissertator promat, atque omnibus modis inculcatum velit, non temere id, sed gravissimis de causis se factum, jam exputare nullus possum, qua tandem specie censura haecce in me nunc destringatur: qui potius conscius mihi sim, me Cl. Theologum hac in parte adversus semet ipsum sustinuisses a disertim negasse, me unquam crediturum esse quod qui ante VDI. annos eandem adhuc tenuerit sententiam, indeque Veritatem Revelationis adstruxerit, interiis ditione Comm. est de Veris mi Dei p. 72I. Sc.

nunc sibimet dissimilis o adversus factus M. An hoc est,

cersuadere velle aliis, priori sententiae suae contradicere Lethe inum, an ne ab ipso quidem persuaderi se sinere atque honeste Ε ante oculos proponere,immoti juris esse Veritatem, quae ne solicitari quidem pota, nedum in contrarium con

verti.

XXX. Quia magnopere addubitare queo, num atten-q 2 ρ derit laticia. Dissertator ad ea quae pag. 6s primi cursus I,

24쪽

ExeuM. SEcUND. AD EDlT PRIM ET SEcUND. 'extant fieri ahem nequeat, ut ea praesentia habuerit, quum hanc in me notulam deproperavit, eadem denuo hic repraesentare liceat Verba sic habenti, Haec quam princeps Theologus crediderii tenuerit , se sanxerit, sigillo Auctoritatis suae in Academia, & ceu

sesa, obsignarit A. a 3 o. NECDUM IMPETRARE. A ME POSSUM , ut si ipsi di iam, S adversum, Derum existimem virum Honorathae cujus in Academiam 4 Ecclesam tanta tamque praeclara merita. Reperio qui. isdem in dissere de L . Prim. p. I . declarationem, qua ,, Sententiam' Vir Claris vere immutatam, insinuet: sed

quum ibi Thest haecce LlNGUA HEBRAEAMA HEBRAEIS VERNACULAM fuisse, tractetur tanis quam GRAMMATICORUM ASSERTUM , unde ,, nullo periculo descisci, labiri, queat pro CANDI., DISSIMO PRINCIPIO disputandi, quo me animari senistio, vicissim declaro, PERSUASISSIMUM ME ES 'ASS, MANERE, Cel. OlSSERTATOREM velis aliud intendere, quam mihi hactenus penetrare datum sis vel Naturam, S Coa equentiam, hujus Theseos non satis, attendisse, quum Velianimi defendendi studium, occa .issione Rheoricarimum Gusetianarum, hanc cogitationem se sententiam menti offerebat. Reliqua ad finem usque eodem filis decurrunt. Quid ergo sibi vult accusatio haec Aut quo tandem colore, ac praetextu, haecce nunc nova, inexpectata, incredibilis plane,

dic mihi scribitur 'Nil invenioci nisi quod a sessiet UB velut aufugiens Q. Dissertator, pulveris aliouid ciendum sibi duxerit, quo se sibimet occulere oculitque aliorum simur eripere valeret. Μ XXXI. Nempe, nisi me omnia saliunt, ambigui quid taceaptatum in Verbo contradicere,' insinuare videtur L, ab eologus, se priori Sementiae non corradiceo quod quum

autea

25쪽

non autem contradicere, ac plane negare.

Hanc argutiolam intendi, innuere videtur connexio istaris si qui aliis persuadere conatur , quod priori meae sententiae, contradicam, ac nunc plane negem Linguam Hebraeam - quam Maelitis vernatulam fuisse. aridum soliolum i quod vel tenuissima dimet aura. Sed tamen, ubi tandem id a me factum Quibus Verbis pinibus Artibus id perseaadere conatus sum Qui praeterea, quae superius in contrarium adducta pag. 69. Excur . primi, publice testificatus sum me nunquam crediturum hoc velle summe Vener Theologum , quod verba primo adspectu prae se ferrent , ac proinde imprudens, quin temerarium fore , vel amicissimae disputationis aciem instrarer adversus id, quod vel ex parte tantum percipio, vel in totum forte on assequor. Eundem sincerum candorem observo in praefat. pag. penuit ubi de priore besi, LINGUAM HEBRAEAM IN SE ESSE DIVINAM, contestatus, in nec credere a huc, nec unquam creditarum, istam sententiam a Gravisi rae ἰου adscitam Sc sic pergo Idem profiteor, ae contestor, ae aliora illa ova plane, atque hactenus inaudita sententia

sua Vener Theorius Unum, nec probatum athuc, nec unquam

probandum, LiNGUAM HEBRAEA HEBRAEIS ιυμ quam VERNACULAM fuisse.

Addenda multima periodus praefalsinis, quae sorte ocin lum laesit , quem mitigare E placare debui et Ego vero consensionem N Amicissimam concentionem praefribus esse a guror, nam profecto summe Ven Theologus ne meos sensus recte hactenus intellexis .ego vereor ne illim sensus necdum ma- ου plene sim assecutus in Gemina acre The LINGUAM

HEBR EAM TOTAM ESSE DIVlNAM S EAM HEBRAEIS NON FUISSE VERNACULAM. -- ωη 'rimini, ut non a uid cinplicati his verbis subfl , οὐ

26쪽

si tacuRs. EcdND. AD EDIT PRI ET SEczND. explicitum, atque enucleatum, omnem dissensenem per dirimet, atque iucundissimam nobis sententiarum conjunctionem ac conse rationem procurabit. Conseramur item quae pag. 7. Excursus primi excerpta ex opere Burico, cul Epicris mea p. o. i. Me pocius intra modum stetisse, quam eundem excessisse , ipsa ritas attestabitur. mpli XXXI l. Dignitat itaque suae melius consuluistet L R is Theolastus, si bonam gratiam reddere nolens, malam saltem 'f' non reserret, ita in me pergens. Sed errat, ac suum nimis

2 Perhumaniter enim Vero' ac clementer. Gravius excipi meruissem: sed de his , alii1-nue osculis, liberali manu mihi passim inspersis, alias. Nunc videamus modo in quo error ille meus consiliat; quid praecipuali judicii hac in causa tulerim iniquissime. Dico tantum, inquit Cl. Theologus, hac inrtum esse inter ea, quae ob defectum idonei ex casta , non vitiata antiquitate testimo-

ebriel ADHUC PROBATA NON SUNT uigue PROHAIu NUNC NON POSSUNT. . .

Prudenter non DIXI in praeterito, . . In prim diti ut i disertim legitur, hoc assertum Grammaticorum ter

gh, a b ADHUC NUMQUAM PROBATA SUNT, a 2 υὸ NUMQUAM PROBARI POSSUNT: sed in

re sienti tempore, DICO; prout in altera Edisione nune mendatum , hoc assertum esse inter ea , quae AD HU

PROBATA NON SUNT. PROBARI NUNC

NON POSSUNT. Id erravi scilicet δε in eo, more meo, meum praecipitavi judicium, quod non praesderim , essec rimve, Cl. Dissertatorem pro numquam in ipso contextu, i serturum esse nunc neutiquam atque inde ita adversus me in hac altera Editione insurrecturum, ac si hau Lectionem iam in prima Editione vidissem.

Nι XXXIII. Hujus certe mimi novae fiducia, sic por-

27쪽

DissERT DL LiNG. PRIMAEvA. rro in me instat Cl. Theologus ' Quare ego hoc ne am ωti Milius affirmo, nec nunc relinquo suspen-t Iis do tantum de hoc asserto meum judicium. Nihil hic tu es praecipitatum a nostro Thrologori nihil non meditatissime refeci- libratum simul, simul uspensum.

rationem, cur in nova ditione dicat Vir Cl. se nimis diu ονερθω- AIENTE SENTENTIA fuisse. Nempe temerarium--Ε visum tandem, sententiam Hentem adfirmantem amplius sustinere auctoritate sua quamvis id ad annum qui rumis strage um aetatis usque se et indeque Revelatioηis certitudinem privatim, ac publice, constabili-vunt.

Vide quid possit Apelleum illud, Nulla dies In linea a. Additur cogitatissime, V NEC NUNC EGO VGaudeo Sciam deferbuisse utcumque vim nimiae dubi rationis, quae a negatione parum aut nihil differre videbatur, ex animo laetor quod qui palam profitetur SE

NON NEGARE LINGUAM HEBRAEAM HEBRAEIS VERNACULAM fui e non perpetuum cum ista sententia Divortium fecisse videatur, sed tantum rupturam quandam leviorem, quam ipsemet Cl. heri gus gravitatis' constantiae suae judicabit, e medio su- Rutili , ct quantocyus in indubitatam illam ementiam. quam antea tenuit, quamque Religio 'eritas unice

admittunt, revocasse.-

3. istam spem confirmat mihi, quod adjiciatur ' Sed ---- in medio relinquo . De lucro est. Licebit ergo nobis, silva Vir Claris conjunctione , in sente sententia perflare hactenus; quia Lari ipsi rebellarem, nisi id, quod sese elarius sese mihi insinuat, pro indubitato amplectore ipse, aliisque inculcarem. . Liberalius adhuc adjungitur: 'vulpendo tantum equarta. ubin

28쪽

. Exeum. SEcuND. AD EDIT. TRi M. ET SEGND. - hoe asterio meum 'dicium ' Fatetur ergo Cl. . T ,ea- Iogus, se . incertum hactenus, tanquam ambiguis nutare, ac natare, lancibus vel potius in aequilifra pendere persectissimae dubitationis. Si perpetuum , ac puri intermissum Linguae Hebrae, Biblicae adium hune tandem Ε diligentiae defessae fructum tulit non equidem invidemus miramur magis. Sed non invidebit quoque, ut spero, Cl. Dissertator, si nobis Linguae Hebraei Biblicae cultura ad Annum quinquagefmum secundum aetatis privatim , ac publice , in anademiis, producta nunc,' exercita, jucundiorem, M- tulerit fructum talis convictionis, quae nec ipsa dubitare

si vellet, posset S dubitationem quoque l. Theologi se evicturam ct penitus diseusiuram esse, planissume confidit. XXXIV. Hanc operam a me expectares Videtur, atque adeo jure suo nunc exigere potest l. Dissertator. Δ Id si satis jam placide postulat ad finem Nolae. N - si audeo enim in quaestionibus facti, qualis est haec, aliquidis smare vel negare antequam videam resimonia idonea se historica repetita ex casta neutiquam corrupta, an Aquitate.

- Accipimus primum, quod datur quum ait V Manis audeo negare c. Ergo in posterum placabiliorei bis, Ecehit Q. Theologo neque ullo jure a nobis petere poterit , ut missa nostra firmitate, unde S ipsum si . mus cim namri denuo, ad Ejus infirmitatem, dubitationem, descendamus.

Meum h. Miramur interim alterum illud Non audeo ad mane ' Sc. Itane vero in ergo audax, temerarium facinus

admissum ab iis, alui ad mani LINGUAM HEBRAE

AM HEBRAEIS VERNACULAM FUISSE O infe licem modestiam O metum pr ostenim Lur ergo Q.

29쪽

ausus, non ut Philosigus, sed ut Theologus ad culmen tarn Sapientiae suae, Auctoritatis, provectus, quum nuper admodum , Anno τψo. Tertiam Edilιonem procuraret Comm. est de Veris Viis Dei pag. 72I. c. An tunc audax fuit oemerariari quum ita hac e re pronunciaret V PROBE SCIO.Deum has Lingos, He-- braicam, Graecam, elegisse, vel, quia populus, cuiis jus REVELATIONEM dabat, ad aham λυιam, NULLUM habebat ACCESSUM; vel quia illis N-

- TER MULTAS GENTES MAXIME USITATA

A ERAT. Sic Deus bras V. T. HEDRAIC diatris ISRAELI, quia lSRAEL lT E illis dictasNUL M, ALlAM LINGUAM intelligebant Sc. Par non est, ut qui tales sui obsides dedit in publieo;

atque talibus pignoribus sese ad Veritatem hancce, quae Aselationem ipso latente sulcit, nobiscum defendendam obligavit, atque religiosissime aditiinxit ut is, inquam, a Sane imis hisce vinculis, velut animi causa, resiliat, atque igidule nobis ingerat: Non audeo in quaestonitas facti, qualis haec es, aliquid Grmare , vel negare, amoquam ideam idonea testimonia historica, repetita ex casta,

neutiquam corrupta antiquitate.

Cueumspec iussime enimvero Quis non crederet Tertis.

3psam Sapientiam in tanta, ct tam sollicita , circumspe- tione esidere Idonea testimonia casa Antiquitas Ea- a neutiquam corrupta An non Veritas ct Religis ipsa hae dictasse videntur Hoc est illud quod Lectores,ianus firmos, vel peritos, sibi ipsis aliquando excutit, vel invitos cum Audaci Dubitatore in nescio quam Dubia rationem implicat, atque irretit. Nempe impetrare a se nequeunt, ut existiment talia

quoquam rudito, mulio Maus a Prolataream oria cui

30쪽

os Exeuns. SEcυND. AD EDiT. kIM ET Sgcust cui aliqua sui Reverentia, confidenter enunciari, atque'. evulgari posse, quin saltem aliqvid subsit, quod refelli,' a consulari, vix queat. Si omnibus satis promtum foret, quid hac in parte irim 'emeiat simonia sorica, quid castam, neutiquam comrMρfam antiquitarem , quivis continuo nubeculam oculis offusam dissipare posset Nunc semet primum hac inia te ludens Cl. rassertator, alios secum eludit, atque in commiserationes dignum Scepticismum circa Theologia suae principia , ac firmamenta, sese conjicere mavult; ouam cum Veritate, cum semet ipso , in gratiam Gi

dire.

A XXXV. Certe nisii seriet ipse rustratus esset Q. Dise Gingi sertator, per captiosam definitionem doneorum testim οβ niorum, quae sola se admittere velle denunciat; non I subdidisset, quae se qualia his ex Antiquis proferri posse, servatis numentit, non existimo. Est delusio sui ipsiuri S aliorum,

ne no omnem captum superans.

In ea tamen sibi placet Q. Seorius contra se ipsim argutus atque sub ea, tanquam Vide aliqua, adeo sibi tutus videtur, ut Epiricium sibimet accinat. Non est mainantis sed tantum Adfirmantisprobare. Ad manti enim tantum meumbit probatis Haud vidi magis. P I. Serio triumphat O. Theologus, quod Dubitator em Anim sectissimus audem si factus in capitali meritate quam ut Ois Indubitatam cum omnibus, Doctis una indoctisque , et totum cursum Ministerii Prusessionis . crediderat. sanxerat, sigilla privato, ct publico, Auctoritatis sua ob-

Suum Uine ita se inferta Non es Dubitantis, sed tanumdata is mantis probare Quid tandem non es dubitantis, pr bise An id de quo dabisai Ioculare. Quomodo enita probras