L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

ciuae corpus et sine mora laxent, et tempori Parcant cuius praecipua ratio habenda est. Cursus, et Euin aliquo pondere manus motae, et saltus, vel ille qui co

pus in altum levat, vel ille qui in longum mittit, vel illo, ut ita dicam , Saliaris, aut, ut Contumeliosius dicam , sullonius. Quod libet ex his elige; usu fit sa-eile. Quidquid lactes , cito redi a Corpore ad animum;

illum noctibus ac diebus exerce ; labore modico ali. s tur ille. Hanc exercitationem non frigus , non aestus impediet, ne senectus quidem. Id bonum cura, quod vetustate fit melius. Ne pie ego te iubeo semper imminere libro, aut pugillaribus: dandum est aliquod

intervallum animo; ita tamen ut non resolvatur, sed remittatur. Gestatio et corpus concutit, et studio

non ossicit; possis legere, possis dictare, possis loqui, possis audire ; quorum nihil ne ambulatio quidem

Sina mora laxent. Sic edd. omnes inde ab ed. Rom. Et serri hoc utcumque possit I sed haud dubie praesere Idum lassent , quod cum ed. A. as uos aut iussit nostri b. e. et alii tant uua non omnes. Nempe lassatur corseus exercitatione; laxatur balneo. Cous. Ep. xcv. Schw. - Iam dixerat supra A. χὶ animo Metim luaa. Pondere. Mulieres αλτηρες vocabantur Laee Pondera PlerumquePlumbea, quae manibus tenent ea saltabant. Vid. Epist. LvI, 1 , et Nereurint. de arte pymn. II, tr. R. Saliaris. . . . Iulion recte ed. ab Ε, omo. Satiaturis edd. vcu. ei visa. Δ'. -- Saliseis. Salior uin , Martis sacerdotum, qui quotannis semel per urbem pompam et aucilia ducendo tripudiabant: stillis bule satiatioui videbatur motus ille sullonum vesti-

alenta, quae coguutur, calcautiuin,

et eonciliauli uiti - , CLIos. Scaliser. ad Varriau, uu Ling. Lat. lib. V. Nolt. p. a 37 , t 38 Bip. ubi et nostri loci memor salti addM Plauti Pseudol. III. I. S. Rulia

ptum artifieiorum quae illiberalia sordida. ἐργα , βαυ- τίπι , vocabautur. CL Cie. de Ostie. I. halbique Garve. Ruhk. Vsusι Draia. Sie vulgo edd. cum ms. Par. d. et Col. et PaL see. Sed usum ntida Diale Arg. b. et Par. b.

usum rudam fruitim ed. A. cum insisAm. c. et Piar a. Cons. Piuciau. et ops. ac vide ne proverbium aliquod Olim in usu fuerit huiusmodi, traurude futile, vel usia muris solis. S. D iam est. Vulgo danuum α. invitis mss. Schw. Gestatιo fiebat aut lectica, autacamno. i. e. sella, aut rheda essed ve subiuuetis intilis nut eqviis . longe aliter quam in lectica aut sella, quae a servi tortabatur. Gestatio tamen tu essedo Senecae lemirare cominum

152쪽

EPISTOLA X v

velat saevi. Nec tu intentionem vocis contempse vis; qua in veto te per gradus et certos modos attollere,

deinde deprimere. Quod si velis dein, quemadmodum 6

ambules, discere; admitte istos, quos nova artificia docuit fames: erit qui gradus tuos temperet, et buccas et dentes Observet, et in tantum procedat , in quantum eius audaciam patientiae credulitate produxeris. Quid ergo 2 a clamore protinus et a summanior suit. CL Lipsi iis in Centuria HI

iniseellauea Ep. xl , ubi locum ti virum non Praeteriit. RuM. Per g clus et certos modos. Elationem demissicinemqne dieii. IIculus est modulatio, ρυθμος, respectu Praeeipuo habito nil tempus sev sPatium .et nd sensus mimi exprimendos: gri clus veto , ud sonos diversae

ultitudinis notati dos. ConL Aristo t. Polii. VIII, c. 5 - . Qiii uti l. in In Alit. Orat. I. ro. Sensus itaque est: ne te imperio Phonasci tradas . ILQuod sι Melis etc. Cum ed. R. et mss. Arg. b. Piar. d. et Graii. sor an scribendiam. Quid si υelis... discere pquae verba eum superioribus ita cohaerent , ut sententia sit: α Λd exercendam vocem cuius intentici etiam ad totius eorporis exere italio rem Valet nihilo magis opus est musicos adhibere modos, quam ad ambulanis dum ad eorpus ambulatione exercit aridum opus est, ut a magistro didiceris quemadmodum ex artis logi hus ambules. . Sed et in eamdem iste seni eutiam teneri Otiod si i oterit. Tum ironica et mimi ea ut solet oratione pergiti admitte istos etc. id est i id ni ita esset, dicerem tibi, admitte istos etc. Nam admitte, non ut vulgo admiues, dedere mM. Arg. b. Par. b. u. et alii apud Ops. et G tui. Schw. - si Melιs ... dι-

se re. Ilitelligas de mimis et pantomimis, uno verbo, de saltatione. Augusti titilem et iii sequenti tem 'oreh. is aries Iudicras Romanis magnopere Placuisse. mustat. Cf. Setiee. Nat. Qii. VII, 32. Quis noli recordatur Priadem et Butlayllii in magnos

resῖ Quod latu notat. III , Cur m. 6,, 22 : Motus . cera gavdet tonicos Matura Mirgo, de Luae aetatis moribus queritur, id Nostro maiorem conquerendi copiam duhat. Con l. Epist. xc. 18. Itaque hinc textorum. hine satirorum ossiciuae sunt, hine Odores coque uitum, hinc molles eor-voris motus docentium, uiolles Itiueaut iis et iustactos. Ruhk. Docuit Iam es. Lati dat opposite Li-i,sius Iuvenaletii IlI, Sal. 7S: Griae.

Duocas et dentes ex Gruteri coni et t. eripsi: Pro quo si quis vulgatum Mecias edentis in quod coli sentiunt mssti repositum voluerit, per me sit lieitum. Illud moneo, pro terminiε- ione ea nominum pluralium tertiae deelluatiυnis. Requeiater tu libris nostris priscam terminationem is supereSse. Schw. Proeedat. 3Irati vulgo procedet. Seli a Putientiae ci edulitate cum Uro nov.

153쪽

contentione vox tua incipiet y Vsque eo naturale est, paulatim incitari, ut litigantes quoque a Sermone incipiant , ad voci serationem transeant: nemo statim, Quiritium fidem implorat. Ergo utcumque impetus

tibi animi suaserit, modo vehementius fac in vices convicium, modo lentius, prout vox quoque te hoPlabitur et latus. Modesta , quum receperis illam x vocarisque , descendat, non decidat: moderatoris sui tempe Pamentum habeat, nec hoc indocto et rustico more desaeviat. Non enim id agimus, ut exer

ceatur vox , Sed ut eXerceat. ι

e Gruteri et Ruben. eodd. Praetuli; li. e. Gronov. interprete et quousque ei animum audendi addideris, fide saeta tuae patieutiae r quousqua tibi patieutiam serendi tam molesta et morosa imperia fore credet. Conf. Episti xia. 6. Dah h.

et Par. a. b. d. Vulgo usque ade . Selim Fas in Mises conrietum . Vulgo fac Mutis cons. Nempe in codd. quihusdam emendutiorihus hoc reperisis se ait Pincianus, uude recepit Mur. ALhaee scriptura in millo ex eis e d. quos vel Opsop. vel Grut. vel alius quisquain vidit , rui'eritur: uec agitur

hie de repreheudendis vitiis, sed de exercitatioue corporis, quae fit declamando et vocem luteudendo. Ninstri codd. eL Paris. et omnes Ops poei et Gruteri Micinia dabunt; uoti id quidem melius. sed non dubito eamdem seripturam exhibuisse Pineianie iees illos, quos ille Miciis, velitis dare debuisse existimaverat. Plerique eiusdem Pinclaui codd. inci, dabant, quod et ed. Bom. et ullae

aute Mitr. tenuerunt: qua in scriptura

equidem mihi persuasi latere istam,

in inces i. e. alternis vicibus , quam unice veram iudieavi. Nullum librariorum spbalma frequentius, quam litterarum quarumdam aut syllaba rum in eadem voce transpositio. Maeonvicium h. l. idem valet ae decla--r, nil amplius. S. Te hortabitur et latus. Modesta ete. Ceri ius nihil hahens, vulgatum teuut, quod ex Erasmi conieci. receperat Nitr. Nasti nostri eum aliis, te hortabitur in id latias modesta. In uno tamen Par. d. feribitur modeste. quod non spernam. Schw.Moderatoria stii temperamenitim hiabeiit. Vulg.itatu istam scripturam cum ed. R. nouitisi iuuiores fere co-

seu ut. Messiatoris sui temyeramen- irim habeat , Arg. c. et Par. a. MO-derationis avi temρ. hiab. cd. A. et m .

Col. Mediatoris sui habeat Arg. b.

154쪽

EPISTOLA XV

Detraxi tibi non pusillum negotium: mercediata et unus gradus ad haec beneficia accedet. Ecce insigno spraeceptum: u Stulti vita ingrata est; trepida , tota in futurum sertur. D - Quis haec, inquis, dicit 3 Idem qui supra. Quam tu nunc vitam dici existimas stultam 2 Babae et Isionis 3 Non ita est: nostra dicitu P.

quos caeca cupiditas in nocitura, certe nunquam Satiatura, praecipitat; quibus, si quid satis esse posset. suisset; qui non cogitamus, quam iucundu in sit, nihil

poscere ; quam magnificum Sit, plenum eSSe, nec exsertuna pendere. Subinde itaque', Lucili, quam multa 9Si S Consequutus, recordare: quum adspexeris quot te antecedant, Cogita quot sequantur. Si vis gratus esse adversus Deos et adversus vitam tuam , cogita quam multos antecesseris. Quid tibi cum caeleris 3 te

Detraxi tibi. n. p. n. Mereedida elaenus graιltis. Nira est varietas: De-ι πιι plurimi habent: alii memedula et untim Graeetim , alii merce De et unus graecus: alii mercedulia et minis gratus. Inde emendavit Lipsius: Detraxi libi non ytis. negotium mei Cedulae et unius Graret: vel ex suo: mercedulae et magistratus. Ad haec benescia aecedet ecce insigne praece ρtum. Adiicit: Docui te siue trit gistrograeculo, sine ati Detidio exereeri. Ruhk. - Vnus gradus ex Sciam. eo I iectura est. Vulgo, in luit, munus gratiam invitis uatis. Vnus graecustias. Arg. b. et Par. a. Vnum graecus Par. b. d. Vnus gratus ms. c. Ct Ed.

Cons. Ops. ι t G tui. Frec iens in libris nostiis litterarum d et e per

mutatio.

et Isionis. Erasmiis noldit : schralitam

margini eodicis adbetiPtuni iudicare :Babam et L iovem suis e duos Senecae temporibus notae futuitatis homines. In quo quidni acquiescamus, nou video. Ruhk. Plentim esse. I. e. divitem icleoque contentum esse cum iis, quae habeas.

Aliter plebei uni ingenium. Nec quod

bet optat, ut ait Manilius. Lipsitis. Cf. Plutarcti. Tom. X, p. 9 et 1έ, de Tranqiiiii. Animi. Ruhk. Qiud tibi eum eaeteris hominibus rei est, ut cum iis te comparest Tu ipso

philosophiae studio te antecessisti, perlurhationes et malas animi prothcrisioues tui vincendo. Etiamsi tibi

finem quamvis si leudiduis consilio-

155쪽

ipso antecessisti I Finem constitue , quem transire ne possis quidem, si velis : discedent aliquando ista insidiosa bona, et sperantibus meliora, quam assequutis. Si quid in illis esset solidi aliquando et implerent :nunc haurientium sitim concitant. Mutantur speciosi apparatus: et, quod futuri temporis incerta sors volvit, quare potius a fortuna impetrem, ut det, quam a me, ne petam 2 Quare autem petam , oblitus fragilitatis humanae8 congeram in quid laborem 2 Ecce hic dies ultimus est: ut non sit. prope ab ultimo est. a Vale.

EPISTOLA XVI.

DE UTILITATE PH LOSOPHIAE.

Quum Observasse sibi videretur, Lucilium amore quidem philo,o hine teneri, sed nondum firmitateva salis idon tam assequiuum, monet , ut semet Usum ac mitiando Mideat , an et in Nitam Iactaviacti enitus se iam insinuaverit Philost Phia. Nam quacumque homiatilitatem philosophiae conspici , ncc obstare diuersa de salo et prooidentia dogmata, quoniam , quidquid sit, ea tanten nos tueri debeat, docendo nos , ut Deo Pareamus et fortunam ac fortuitαnmernemur. Cloeusiaci est Epicuri: Secundum naturam qui iesint, nunquam erit Pati re; si ad Dyinionem, nunquam dises. Videro facile est , quantvcre Dicurus cum Stoicis conveniat.

Liquero hoc tibi, Lucili, scio, neminem Posse beato vivere, ne tolerabiliter quidem, sine sapienti ac studio;

156쪽

TPl STOLA XVII D Ict beatam vitam persecta sapientia estici, caeterum

tolerabilem etiam inchoata. Sed hoc , quod liquet, firmandum et altius quotidiana moditatione figendum

est. Plus operis est in eo, ut proposita custodias, quam ut honesta proponiis. PerseVerandum est, et assiduo studio robur addendum , donec bona mens sit, quod bona voluntas est. Itaque tibi apud me pluribus ve1 - 2l, is haud assivinandum . nec tam longis: intelligo. inultum to prosccisse. Quae scribis, unde veniant scio; non sunt ficta, ne C colorata. Dicam tamen quid sentiam : in in do te spem habeo, nondum siduciam. Tu quoque idem facias, volo: non est quod lihi cito et

facile credas; ex clite te, et varie scrutare, et Observa.

Illud anto omnia vide. Dirum in Philosophia, an in ipsa vita profeceris. Non est philosophia populare ,

piunt et haee est inelinatio . boua illa quidem , sed novilum tam firma, ut everti nequeat , ορμη hona meus est bubilus. E,t autem Stoicoriim dogma: esse in hominis potestate, DL Louus livt. Seuee. de Ira Il, 13. ΕΡ. x L et xciv. Antonin. VIII. 29. Caeterum lioe erat Demetrii philosophi prae-eel tum sane egregium ast. Senec. de Benes. VlI, t. Cuius utilitate ducti Ibiti.igorei aureum carmen, EPict rilinuntas sententias, Epictetus Manuale

tentia, sed ab Laasmo, qui haec

tria opus non est e coniectura insae- sit. Nulla adest varietas, nisi quodiatil, et, nee tuis long s. et ratidax summatis , asstimalia. Lipsi iis ath: quid taleaι, me locet. Ηiue Gronov. cmendat: μανι b. v. arat alafirmauis i. U. . severatis, . laborantibus naprobandiim nequaqu-m vvs. in οἰ- ligo: sive nequaquam locus I Rive pl. M. haud est mandum et ex liali unque intelligo. Loeus couela natus est. mi iam in philosomia... ν Uec rix. l. o. utrum studium philosophia ad .

157쪽

I Da L. ANNALI SE NEC Rartificium, nec ostentationi paratum; non in verbis, sed in rebus est. Nec in hoc adhibetur, ut cum utiqua oblectatione consummatur dies, ut dematur otio nausea : animum format et sabricat, vitam disponit, actiones regit. agenda et omittenda demonstrat, sedet ad

gubernaculum, et per ancipitia fluctuantium dirigit

cursum. Sine hac nemo securus est: innumerabilia accidunt singulis horis, quae consilium exigant, quod ab 4 hac petendum est. - Dicet aliquis: ci Quid mihi prodest philosophia, si satum est7 quid prodest, si Deus Pector est 2 quid prodest, si casus imperat 2 Nam et mittari certa non possunt, et nihil praeparari potest

advorsus incerta; si aut Consilium in eum Deus oceu Pavit, decrevitque quid facerem , aut consilio meo nihil fortuna permittit. D - Quidquid est ex his, Lucili, vel

si omnia hace sunt, philosophandum est: sive nos inmxorabili lege fata constringunt, sive arbiter Deus universi cuncta disposuit, sive Casus res humanas sine

ordine impellit et iactat, philosophia nos tueri debet. si Haec adhortabitur, ut Deo libenter pareamus, ut sortunae contumacito P resistamus: haec docebit, ut Deum

significat potius. quod quisquis epopulo amplecti potest, omnibus sa-eile et patenx. Non in ι erbis. Non Herculea: et mendacium iveoi gruens atque i e-ptum est nou in .pectore , sed in labiis habere bonitatem. ait Laetantius. Ve eram aliqua oblectatione. Deerat eum edd. Sehw. Sedet ad stibernaculum. Ex meo libro opt. sed et gubernaculum est. Eisi illud non muto. L sius. Dieet aliquis... fatum est y Stote rum erat dogma; ναθ' tita utari νπειτα γινεσθαι. Diog. Laert. VII.

x s. Cie. de Nat. D. III, 6. Diseedit

nutem Seneca a vero xtoicismo, secundum quem caeter que pirari monphilosophos, praeeixe docebatur. mundum fatumque a Deo regi. Con . Seneea de Provid. e. V ; Ε'. IV I , .XXXVIII. Plutareti. de Reptim Stoicor. I m. II. p. rob6 Franeos. Goll

158쪽

sequaris, seras casum. Sed non est nunc in hanc disputationem transeundum, quid sit iuris nostri, si providentia in imperio est, aut si satorum series illigatos trahit, aut si repentina ac subita dominantur: illo

nunc revertor, Ut te moneam et exhorter, ne patiaris

impetum animi tui delabi et refrigescere. Contine illum, et constitue, ut habitus fiat quod est impetus IIam ab initio, si bene te novi, circumspicis ecquid Ahaec epistola munusculi attuleriti excuto illam, et invenies. Non est quod mireris animum meum: adhuc

de alieno liberalis sum. Quare autem alienum dixi 2 quidquid benes dictum est ab ullo, meum est. Sic quoque quod ni, Epicuro dictum est: ta Si ad natu

ram vives, nunquam eris Pauper: si ad opinionem, nunquam eris dives. ra Exiguum natura desiderat, opinio immensum. Congeratur in te, quidquid multi 1 locupletes possederant; ultra privatum pecuniae modum sortuna te provehat, auro tegat, Purpura Vestiat; eo deliciarum opumque perducat, ut terram marmoribus abscondas : non tantum habere tibi liceat, sed calcare di vitias; accedant statuae et picturae, et quidquid ars ulla luxuriae elaboravit: maiora ciI-pere ab his disces. Νuturalia desideria sinita sunt: ex

I rium animi itii. Sie mssti: vulgo nude, animum tuum, a Lipsio. Le- vi ira nisita praetermitto. e msstis an is eorrecta. Schw.

autem alienum dixi p quid is quid bene dierum est ab ullo, meum est. Sic supra : Dictima, inquis. Q. xit e qui albi eram alieno p quod rue

rum est, mctum est.

φυσει, δει - αναγκαια ἐποίησε. πόριστα, τα δε δυσπορπια οὐκ ἀγαγ- καια. Geterum conseras cum seqq. Consolat. ad Helv. e. II. R . Ad opinionem Opiniones ed. R. eum Arg. b. et Par. a. b. d. S.

159쪽

Mςa opinione nascentia. ubi desinant, non habent; nullus enim terminus falso est. Via eunti aliquid extremum est; error immensus est. Retrahe ergo to a vanis i et quum voles scire , quod petis utrum naturalem habeat, an caecam cupiditatem, considera an possit alicubi consistere. Si longe progresso semper aliquid longius restat, scito id naturale non esse. Vale.

ia eunti Viam eunti edit. A. eum Petis Peles recilii Poterat, quod

ms. Arg. e. el Palat. see. m s. Schw. liabet ed. A. cum mss. Arg. b. c. et Par. a. b. d. Selim.

EPISTOLA XVII.

Hortatur amicum, tit omni dilatione dimissa philosophiam anι- Plectatur , nec Paupertatem Pertimescat , quime quae multis eum itae periculis liberet et e editioncm Philoso mandi uiam monstret. Iam quum fuerint, qui Propter mulla minora mamiam, quam qu- ρhilosoPhia o fert, non solam Pauρcrialom , a d etiam egestatem famemque tolera erint.nihil obstare debere , quominus omni cura studioque diὐitias parandi abiecto, ad bonam mentem laeto cursu tendat . ut animum a morbis furoribusque , i. e. Passionibus et perturbationibus liberet. Θια in re naturam Sesstiatur monet, quae minimum Petit: sin aditer re; expedire non licet, exsiliat suadet e vita. His adiungit Epicuri dictum egregium rmultos dioitiis suis paratis non miserias suas finire , seu mutiare, quoniam animus a diuitiis nullam emendationem accipiat.

I rolice omnia ista, si sapis, imino ut sapias; et ud

bonam mentem magno cursu ac totis viribus lendo. Si liuid est quo tenoris, aut expedi, aut incide. e Mo-Diuiti eo by Cooste

160쪽

ratur, inquis, me res samiliaris: sic illam disponere volo, ut sussicore nihil agenti possit; ne aut paupertas mihi oneri sit, aut ego alicui. is Quum hoc dicis , non videris vim ac potentiam e iris, de quo cogitos , boni nosse: et summam quidem rei pervides, quantum philosophia prosit; partes aut eui nondum salis subtiliter dispicis, nec dum scis, quantum ubique nos adiuvet, quemadmodum et re in maximis, ut Ciceronis utar verbo, opituletur, et in minima descendat. Mihi credo, advoca illam in consilium: suadebit tibi. ano ad calculos sedeas. Nempe hoc quaeris, et hoc ista dilatione vis consequi, ne tibi paupertas timenda

sit. Quid si appetenda est 3 Multis ad philosophandum

obsitiore divitiae ; paupertas expedita est, secura eSt. Quum classicum cecinit, scit non so peti; quum ali- 3 qua conclamatio est, quomodo exeat, non quid esserat, quaerit. Si navigandum est, non strepunt portus, neC Junius comitatu inquietu sunt littora: non ci cum styt illum turba servorum, ad quos pascendos

collectis non reperitur. Rufi . Qutim aliqua conclamatio esι Ne ad calculos sedeas, computandi Quum aliqua era Iamata est ms. Arg. causa. Sie Ep. x ut a, s. ad album b. Par. a. b. d. Alli eonclamat nasedere dicitur. Lapillis alitem auti- ed. A. eum mi. c. quod erum Vide quissimis tempori hiis ad eomputatio- tur. Sta v. - Aliqua conelamatio, utru's usos esse homines, autia eonstat: in igite, ruina, periculo. Uysius.

SEARCH

MENU NAVIGATION