장음표시 사용
571쪽
remissa refrixit. Mors honesta est per illud, quod honestum est; id est Virtus, et animus externa con
Est et horum, Lucili. quae appellamus Messia,
grande discrimen. Non enim sic mors indisserens est , quomodo utrum capillos pares habeas, necne: mora inter illa est, quae mala quidem non sunt, tamen habent mali speciem. Sui amor est, et permanendi conservandique se insita voluntas, at quo aspernatio dissolutionis; quia videtur multa nobis bona eripere, et nos ex hac, cui assuevimus, rerum Copia educere. Illa quoque res morti nos alienat, quod haec iam novimus; illa, ad quae transituri sumus, nescimus qualia sint, et horremus ignota. Naturalis praeterea tenebrarum metus est, in quas adductura mors cre- s ditur. Itaque etiam si indisserens mors est, non tamen inter ea est quae sacile negligi possint: magna exemcitatione durandus est animus, ut conspectum eius necessumque patiatur. Mors contemni debet magis , quam solet: multa enim de illa credimus, multorum ingeniis certatum est ad augendam eius infamiam; descriptus est carcer in se nus, et perpetua nocte oppressa regio, in qua ingens ianitor Orci,
Ossa super recubans antro gemesa cmento, Aeternum latrans exsangues territat umbras. durenda euilibet sorii viro supplicium videri debuit. Quae ameliamus Media. Quae nee
plo solemniter Stoici utebantur: Vid. Diog. Laeti. VII. xo ; ubi Meuagius 'Nostri loci memor sulti A. Baee. M. mundum hune, in quo
vivimus et ea quae in eo sune Horremus ignota. Eodem aensus pud Taeitum Viti Agrie. 3O : Omne ignotiam Pro magnisico est. Multa enim de illa crassimus. CLEpist. xxi . t 7. Horat. m. I, 4. is, ibique Milachetlieh. R I. Ossa. umbras. Versus sunt vise
572쪽
Sed, etiam quum persuaseris istas fabulas esse, nec quidquam desunctis silperesse quod timeant, subit
alius metus: aeque enim timent, ne apud inferos sint, id quam ne nusquam. His adversantibus, quae nolais os-
fundit longa persuasio, sortiter pati mortem quidni
gloriosum sit, et inter maxima opera mentis humanae8quae nunquam ad virtutem exsurget, si mortem ma
lum esse crediderit ; exsurget, si putabit indisserens esse. Non recipit rerum natura, ut aliquis magno , 7 animo accedat ad id quod malum iudicat; pigre veniet, Cunctanter: non est autem gloriosum, quod ab invito et tergiversante fit. Nihil iacit virtus, quia neceste est. Adiice nunc, quod nihil honeste sit, nisi cui totus animus incubuit atque a fluit, cui nulla parte sui r pugnavit. Vbν autem ad malum acceditur, aut pei srum metu, aut spe bonorum, ad quae pervenire tanti
Fabulas . μυθους, miras narrati nes. Riah . Aeque enim limont. Est solita liysterologia i et vult dietum: Aeque timent, ne nusquam sint id est, pereant quam δε apud tu seros sint. Lipsius. nis adMersantibus. Buhh. interpri Iis seil. hominibus , qui aspernantur ea, qtine nobis.... quidni gloriosum siti Nobis utem ut inime sensus hie esse videtur, sed talis: Quum ea quae longa ossucidit persuasio , i. e. quae a pueritia timere didiei mus, adversentur ne morte aequo animo tuterrilisque oculis prospiciamus,
quidui gloriosum sit sortiter pati
undit. Sequor Gronovium, qui ex duobus Gallic. et Lis. restituit, quum autea esset: Difudit , injkndit. ΑMedit quod o undere terrorem , tenebras satis vulgaris dictio est,
a P. Stoicos semper coniunctae cogi tantur: etiamsi uecessitudinis argu menta gravissima non intellexerit, hoe nihil impediet: necesse est: hoc postulat natura, cui eonvenienter vivere cogimur. Rufih.-Quae Ruhkopsit interpretatio paulo obscurior nobis videturi eerie auctor si guificare
voluit: Dum plerique homines ad mortem pigre veniant, inviti et ter giversantes, alque ideo tautum illam
aequantur, quia necesse est, nee eam vitare possulit; coutra liori inem vir
tute praeditum nihil agere quia necesse est, id est, nihil invitum agere , nullam in rem cogi I sed mortem sequi libenter atque ultro, quia illam
malum esse nou Putat. Ad quoe peri enire. . . . Patientia: ad quae comparanda houa operae
573쪽
L. ANNAEI SENECA L sit ilo vorata unius mali patientia; dissident inter se iudicia facientis: hinc est quod iubeat proposita perficere . illinc quod retrahat et ab re suspecta aC Periclitosti sugiat: igitur in diversa distrahitur. Si hoc ost, perit gloria. Virtus enim concordi animo decreta Peragit; non timet quod iacit.
Tu ne cede malis , sed contra audentior ito i a tua te fortuna sinet s
9 Non ibis audentio P, si mala illa esse credideris. Eximendum hoc e pectore est: alioquin haesitabit imp tum moratura suspicio; trudetur in id quod invaden
Nostri quidem videri volunt Zenonis intercogatio
nem VCram esse. sallacem autem alteram ct salsam.
quae illi opponitu P. Ego non redigo ista ad legem dialecticam , et ad illos artificii veternosissimi nodos :totum genus istud exturbandum iudico, quo circumscribi se, qui interrogatur, existimat, et ad conso 20 sionem perductus aliud respondet, aliud putat. Pro
veritato simplicius agendum est; contra metum sortius. Haec ipsa, quac volvuntur ah illis, solvore malim otexpandere, ut persuadeam, non ut imponam. In aciem
Preti m est, ut devores unius mali Patientiam; qi ne nimii emisse non putes utilias mali patient tu. Viilgo Iuget a Mur. ex Pinetatii conieci. sed Iugiat tenent ueli. libri omnes. Schw.ri u . . . sinet. Versus sunt Virgilii En. Vt, 95 et 26.
Alioquin Moxit ab ι imst tum mora lura ausPies . Emendar Mit Muretus, Gruterus , I.ipsitis hebetiabit . at Gi v viii vi Igniti in explicat : ipse foemiclolosus impetum et alaetitatem suspicione inorntiirus et infructurus
Nostri quisloni Ptitat. Senecapitaries ostendit, se adversari Diale eticae Neternosae, quue veterniam ob ducit interrogato, ut nillil responderoqiteat. nee in verba magistri iurare.
EV Midere, i. e. explicare: nam rhetorem, non dii lecticii in ngere vult et agit. Pro exyandere , alii ea endere, male. R. -Quodam loco tacero dialeetieam repraesentat imagitae Diagni, eloquentiam autem Palmae uda- Periae, ut omnia expandant ne et
quentia quae inclusa in dialectica
574쪽
educturus exercitum, pro coniugibus ac liberis mortem obiturum, quomodo exhortabitur7 Do iihi Fabios, totum reipublicae bellum in unam tratisserentes domum. Laconas tibi ostendo, in ipsis Thermopylarum vngustiis positos: nec victoriam sperant, nec reditum; ille locus illis sepulcrum suturus est. Quemadmodum Dexhortaris. ut totius gentis ruinam obiectis corporibus excipiant, et vita potius, quam loco, cedant 7 Dices, Quod malum est, gloriosum non est; mors gloriosa est; mors ergo non malum Τ Ο essicacem con
cionem l Quis post hanc dubitet se infestis ingere
mucronibus, ct stans mori 2 At illo Leonid is quam sortiter illos allocutus csti ci Sic , inquit, commilito-NeS, prandete, tanquum apud inseros coenaturit is Non in ovo crevit cibus. Don haesit in nucibus, non Helapsus est manibus; alacres illi et ad prandium promiserunt, et ad coenam. Quid 2 dux ille Romanus. qui ad occupandum locum milites missos, quum Peringentem hostium exercitum ituri essent, sic ullocutus est: a Ire, commilitones, illo necesse est, unde redire non est necesse. ra Vides quam simplex et imperiosa Virtus sit. Quem mortalium. Circumscriptiones vestrae sortiorem sacere, quem erectiorem possunt 8Frangunt animum, qui nunquam minus contraheridus 23 est, et in minuta ac spinosa cogendus, quam quum
Fabios. Quis ignorat Fabios tre- emtos illos ad Cremeram cecidisse a. V. 277 a Veielitibiis patriam desenis deviest e Livio Π, So. Riah1.Laconas. Respicit Leonidam cum Laeonibus suis ad Thermopylas a Persis obtruncatum , vel e Cieerorna
sperantes. Scli V. Alueres illi et ad. . . . . Promise uni M. fie ituros esse : nota sol mula di
cendi eorum, qui iuvitationem accipiunt. RuM. Quid dux illo necesse. Cie. Tusc. I, 4a ἔ-pria duees et strin-
eims nominem , quum legiones fieribat Cato sae e aluerer ιδι eum Io myret sectas, unda redituras non arbi
575쪽
L. ANNALI SENECAE aliquid grande componitiar. Non trecentis, sed omnibus mo Dialibus mortis timor detrahi debet. Quomodo illos doces, malum non esse7 quomodo opiniones totius aevi, quibus protinus insantia imbuitur, evinces
21 quod auxilium invenies7 quid dices imbecillitati humanae 3 quid dices, quo infla inmati in media pericula
i Puant 3 Qua oratione hunc timendi consensum, quihus ingenii viribus, obnixam contra te Persuasionem humani generis avertis Verba mihi captiosa componis, et interrogatiunculas nectis. Magnis telis magna poras tenta se Piuntur. Serpentem illam in Africa saevam, et
Ilomanis legionibus bello ipso terribiliorem, frustra sagittis landisque petierunt; ne pilo quidem vulnera
bilis eret i, quum ingens magni ludo, pro vastitate corporis solida, serrum , et quidquid humanae torserant manus, reiiceret: molaribus demtam fracta saxis est. Et adversus mortem tu tam minuta iacularis3 subula
Q. Caedietum trihunum milit. Florus, lib. II, e v. Calpurnium Flammam . alii alium tali facto ius ignem laudant. nihk. - Caeterum ducem illum fuisse Q. Caediti una opinor, qui CCCC milites duxit tu motitum, imo in mortem, per medios hostium emaeos. Λ. Gellius et Florus in primo billo Punico, etsi alius aliter Virum' appellat. LUsius.
ponit. Lipsius. Non irecentis illis Lacedaemoniis.
me s. Sic R. A. e. Vulgo docebis Seh a Serpentem illam. Quae exercitum Reguli iii Asriea bellum gerentis conterruit. Vid. Λul. Geli. Noct. nit. lib. V l. cap. 3. Val. Max. lib. l, cap. 8, A. x9. Plin. 1 ut . Nat. lib. VIII, eaP. I 4. Videtur monstrum illud a quo tau- tum terroris Romanis iniectum est, uisse huius generis quo adhuc haec
regio iii se,latur; quas serPent 1 Rrhiarum truncis similex esse viatores aisitisaut: boves lotos vorant, m&tquam eos uexibus suis implicueriint, eorumque ossa vi perfregerunt, ut commode possint collisa membra partieulatim ore ingerere. Adans
dieit se vidisso in Seuegali eampos istis monstris Pleno8. Ne pilo quidem. Inepte vulgo, ne 'thon Midem . iuvilis libris vertinam Phreio dahat ed. R. dissito ed. Ven. Philon ed. A. Phitos ma. c. Ita eisdem vitiis obellant eodd. Grut Nihil, non dico probabilius, sed uihil certius emendatione Erasmi,
et Ruli L. qui 'Hon ediderant ipsi
lectionem suam damnavernat, me
lioremque desiderate se dicebaut.
576쪽
leonem excipis 8 Acuta sunt ista quae dicis: nihil est ncutius arista. Quaedam inutilia et inessicacia ipsa subtilitas reddit. Vale.
DEUM INsPICERE HOMINUM ANIΜOs. - REVERTI OR AD STOIcORVM ARGUTIAS , PRAESERTIM DE EBRIETATE.
Amico narrat, quid hodie fecerit, et cui rei animum adiecerit. Quum totam hanc diem inter stratum et lectionem dioiderit, minimum eaercitationi dederit, nulla externa re, neque domno , neque strepitu et clamore Circensitim interpellatus, disputationi, quam Priore mistola tracta rat, animum se admOMisse ait, cur viri prudentissimi, et in his Zeno , maxinyas res imissimis μν barerint argiamentis. Confutat igitur hunc stoicae sectae conditorem , quod dogmatis Deri Bonum virum non futurum ebrium, Probationem levissimam et perplexam fecerit. Multo magis in id incumbendum esse philosopho monet, ut turpitudinem ebrietatis doceat. Vtiliter cor eras cum his Stob. Sem. XVII, p. 353 sq. Sehow.
Singillos dies tibi meos, et quidem totos, indicari iubes. Bene de me iudicas, si nihil esse in illis putas,
quod abscondam. Sic certo vivendum est, tanqiram in conspectu vivamus; sic cogitandum , tanqua in ali
quis in pectus intimum inspicere possit. Et potest IQuid enim prodest ab homine aliquid esse secretum nihil Deo clusum est: interest animis nostris, et co-
NMI Deo elusum est, ete. Ham indes. totus operibus aut inditus. Ipsa egregie de Omniselentia et omni- Ep. xcvII. Tvium hoc, quo coratis praesentia divitia saepius exponit naiar, et tiniam est, et Deus este et Noster . e. e. Epist. x, S; tu libro de socii eius et membDa mmus. Ep. xcv, videntia. Natur. Quaestion. II, 37. sq. Has altiores de Deo senteu-- έθ: Uis Detim mundum voeare Z Non tias apud recentiores imprimis Stoi-
577쪽
gitationibus mediis intervenit. Sic, intervenit, dico 7 1 tanquam aliquando discedat I Faciam ergo quod iubes, et, quid agam, et quo ordine, libenteo tibi scribam.
Observabo me protinus; et . quod est utilissimum, diem meum recognoscam. Hoc nos pessimos sacit, quod nemo vitam suam respicit. Quid iacturi simus, cogitamus, et id Paro; quid secerimus, non cogitamus: atqui consilium suturi ex praeterito venit. Hodiernus
dios solidus est; nemo ex illo quidquam mihi eripuit;
totus inter stratum lectionemque divisus est; minimum , cxcrcitationi Corporis datum. Et hoc nomine ago gratias senectuti: non magno mihi constat; quum me movi, lassus sum: hie autem exercitationis, etiam sortissimis. sinis est. Progymnastas meos quaeris7 Unus mihi susticit Earinus, puer, ut scis, amabilis : Sed mutabitur. Iam aliquem teneriorem iluaero. Hic qui-
summa cum cura agebant, rit dogma summiam de virtute exercenili. ndi itin
uarent iloetrius de Deo explicanda, atque adeo religionis priueipia ex ethien deducerent, et ad eam sirit ara clamo tereultir. Cf. Conet Abhandiunis Sera . P. 52 Sil. -Epictetus lib. II.
Di sert. cap. 8 : Dei statua aut simu lacrΟPraesente, non ausis tale aliquid Iucere, qualia Iacis i ipso autem Deo intrinsecus Praesente, et omnἰa inxyiciente , et audiente , non verecundaris haec cogitare, haec agere. O ignare naturae tuae , et Diis in ostes Sio interi enit... discedat. Correetio
est: ille eniin qui intervenire dieitur, videtur antea absuisse; Dens autem
semper ornitibus eogitationibus nostris inter si . Vulgo scribilite sine in te . rogi tio iste sic, intemenii dico, tanq. alis. δscectat. lus inter strvitum lectionemque
dirisus est. Lagrange stratum do somno necipit. At nobis Seneca nonis videtur qui si hi, quod partem diei
dormitasset. gratuletur: atratum idem ibi est quod lectus, cui, ut supra docuimus, veleres incumbere holebant. quum se iugeuii Iahoribus tradere cuperent; it a ut interpreter medita
Non magno mihi constat. Parum emi oris studio eripit, quia nou lovga eget exercitatione. Hie autem exercit. . . sinis est: seil.
ut satigetur. Iloe habet honi senectus quod sine iii hunc tigationem propiorem Deit.
tationum vel foetos vel moderatores. Cf. P. Faber Agonist. IlI. it. Ruh Earinus Earitis. Pharius aher- rationes librariorum esse videtitur. R. - Earinus yiaer. Quasi vernun et
floridus. et lati nomine deliciae elialii Domitiani. Lms.
578쪽
dcm ait, nos eamdem crisim habere, quia utrique dentes cadant; sed iam vix illum assequor currentem, et intra paucissimos dies non potero: vide quid exercitatio quotidiana proficiat. Cito magnum intervallum 4 sit inter duos itinere diverso euntes: eodem temPOre ille ascendit . ego descendo; nec ignoras, quanto ex his velocius alterum fiat. Mentitus sum: iam enim aetas nostra non descendit, sed cadit. Quomodo tamen hodiernum certamen nobis cesserit, quaeris7 quod raro cursoribus evenit, hieran fecimus. Ab hac satigatione magis, quam exercitatione, in si igidam descendi: hoc apud me vocatur parum calda. Ille tantus Psychrolu- ,
tes, qui kalendis Ianuariis Euripum salutabam , qui
tione corstoris uti. CL Ep. xi I, 3. R. memor, Credit morem suisse, ut tu Din. di 'ers . Nempe alter νn pue- victoria amhigua Deo sacraretur eo-ritine cursu. niter in senectutis clivo. rona, quod- se. στεγανου ποι- Quant ...fat. Ne longe velocius εισοαι Graeci dixerunt: quam expli- descendere ad mortem, quam illum calionem Casaubon. quoque ad Per- ad virilem aetatem ascendere. sium P. 15 sq. am Plectitur, prov-an
Hieran mimus. Omnium eodd. et ad Aul. Geli. XVIII. a: si nemo e ld. vera lectio est; exceptis duobus dissolvebat quaestionis nodum, prae-
mSS. Pulat. et col. ap. Gruter. quo- mium ipsum et eoroua deo, cuius id mim niter Penestat moram alter sestum erat, die abutur. Sed quum de
Moetam L in quibus saei te glossas uallo festo. nec de deo. eui illud
Bgnoscas. Caeterum locutionis huius Sacrum .suisset, h. I. sermo sit, in- aliud exemplum deest. Sensus tamen terpretatio illa reticula esse videtur. esse videtur: Ita cucurrimus, ut Rub .uterque sessu a fuerit; at . quod euris Psyia rodites se, quisoribus raro evenit, neu te e vieerit. frigida aqua corpus lavat, et balneo
in ipso eurso sacram lineam ιεραυ laetatur stigido. CL Ep. 53. 3. Ruhk. γραμ qu fecimus . metam non eon- idem de se Horatios . lib. I, Ep. secuti prae suligatione. Vnde tropus xv, v. 4 . Gelida quum perluor unda desumptus sit. non liquet. Verisimila Per medium figus.
st, allusisse ad mediam ex quinque Euri'ιm salutabam. In planissi- lineis tabulae aleatoriae , saeram di- mam hanc scripturam, qua nihil aptiunet m. ad quam lusores paene victi excogitari poterat, consentiunt perfugietiant. CL Pollux IX. I. Mu- c. et Gruteri codd. omnes, neque retus explieat de media in stadio li- aliam e suis vel Pincianus vel Opso- neu, ad cluam ambo sessi pervenetiuir I oeus laudavit. Quo magis mireris .
nulla inmeu probauone allata. Li- Lipsio Probatam fuisse illam ex Lia
579쪽
anno novo, quemadmodum legere, scribere, dicere aliquid , sic auspicabar in Virginem desilire, primum ad Tiberim transtuli castra, deinde ad hoc solium , quod, quum sortissimus sum, et omnia bona fide fiunt, sol temperat. Non multum mihi ad balneum superest. Panis deinde siccus, et sine mensa prandium, POSt
o quod non sunt lavandae manus. Dormio minimum. Consuetudinem meam nosti: brevissimo somno utOP
smi ora, in Eur Ptim saltabam, quam tenuere posteriores editores. Sin v.
- Eurisum lassam tria Circi latera Circu influenteni ,. quem , Plinio N. H. vIII, ' narratiis, Nero Postea sustulit, equiti loea addens. Ruhk. Lipsius astirmat Eiari tim hortis et
praetoriis ex more suisse. Qui anno noυo. Nos erat, uι Lalendis Ianuariis quisque nrtes suns nutopilleia delibaret, au pieii causa. Ita v. inquit. inue solemniter in frigidam desiliebam. De more, videsis quae scripsi ad Annalem Taetii I v, in verta Drurum a Pisandi gratia tribtinat ingressum. Lipsius. Laudat Lagrange hos Ovidii versus: Ianus
bus 'Mgendis, Totus ab auspieio ne Ionet aseus iners. Quisque stias artes Dbidem delibat agendo. Nec Plus quum solitum testis aliar o s. Fast. lib. I, vers. I 66 et sqq. In Virginem desilire. Sie appellabatur aqua quae nee sole, nec igue caluerat. Martialia lib. XIV. 163 tk Pgine υis sola locus abire domum. Nihi erudum dieit Virgisti . Marcus Agriima aquam Virginem addu-xie ob Oetaoi luidis dioeriistilo II M.
culauetis risetis , qui restigiens Virginis nomen oblimait. Plin. Nat. Hist.
est, quod quaerentibus aquam mititibus, mella Mirguncula Menas quasdam monstr ii, quas secuti qui foderunt , ingentem aquae mctuum in meνmnia
Frontio. de Λ quaeducta lib. I. Ad Tiberim. Qui mitior Virgine et egelidior. Li s. Ad hoc solium. Quo domi nunc
utor, aqua a sole, si non ab igne .
Non multum mihi ad balneum. Quo gloriatur in omnem vitam se abstinuisse. Ep. cv III. Panis deinde siccus. Sine obsonio. Cf. Ep. cvlIi, S Sq. Et sine mensa prandium. Quod
stans et de manu sumebat. L s. Romani solebant semel accumbere meusae ut vescerentur, quae Coena vespero
sebat. Quibus autem per stomachum non licebat usque ad hane coenam expectare, mane Placabant ventrem, vel pane tantum, vel etiam melle, Stile, ovis, ficis . lacte. Vide doetias quas protulit Saumatae notas ad vitam imperatoris Taciti a Vopiseo Scripta. cap. 3I, tom. II, pag. 6 i. Ε votis Lagrangit versum. Quasi interiungo. Ita meliores libri, et est honesta traduetio ab avrigis Vide de Tranquill . eap. I S. Vertit Lagrange: Ie nai que des assoUia semens frι uris ci eutrec P s.
580쪽
aliquando dormisse me nescio, aliquundo suspicor. - Ecce Circensium obstrepit clamor; subita aliqua et universa voce seriuntur aures meae, nec cogitationem meam excutiunt, nec interrumpunt quidem. Fremitum patientissime sero; multae voces, et in unum consusae. , pro tactu mihi sunt aut vento silvam verberante , et caeteris sine intellectu sonantibus.
Quid ergo est, nunc cui animum adiecerim2 Di- Cana. Superest ex hesterno mihi cogitatio , quid sibi 'voluerint prudentissimi viri , qui rerum maximarum probationes levissimas et perplexas secerunt; quae,
ut sint verae, mendacio tamen similes sqnt. Vult nos ab ebrietate deterrere Zenon, vir maximus, huius sectae sortissimae ac sanctissimae conditor. Audi ergo quemadmodum colligat, virum bonum non suturum ebi urii: in Ebrio secretum sermonem nemo committit; iro autem hono committit; ergo vir bonus ebrius' non erit. D Quemadmodum opposita interrogatione simili derideatur, attende; satis enim est, unam P nere ex multis: Dormienti nemo secretum Sermonem committit; viro bono autem committit; ergo vir bonus non dormit. Quo uno modo potest, Posidonius Zenonis nostri causam agit; sed ne sic quidem, ut existimo, agi potest. Ait enim, et ebrium duobus m 'dis dici: altero , quum aliquis vino gravis est et impos sui; altero, si solet ebrius sieri, et huic obnoxius
Dormisse me nescio enim immedederunt ed. A. et itis. o. Alii vulgo, dormire nin scio. Seb M. Cireensium. Ludorum Senem videtur in vieinia Circi maximi, in regione XI orbis habitasset quo et mentio Euripi let spectaeuii Epist. Lxxx ducit. De hoe Circo consur. Adler. p. 3a siI. Riah .
Superest... sunt. CL Epist. Prioν .
Zenon. Citliaeus, Stoae tonditor. CL Consol. ad Ilel. ra. De eo et Posidonio egit ut,errime Fatirie. Bibl. Ge. Vol. Ill. p. 579 sq. 57 q. R. Si aeset ebrius fieri. ita, si grae dixit ratio, in uirumque ea vox vaIet. At vix latiuis: et μου-κος