L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

581쪽

vitio est. Illinc a Zenone dici, qui soleat seri obrius,

non qii sit: huic autem neminem Coin Ini SSurtim BP-

cana, quae Per Vinum eloqui possit. is Quod est sal sum. Prima enim illa interrogatio complectitur eum, qui est obrius, non eum qui laturus est. Plurimum enim interesse concedes inter obvium et clariosum: potest et qui ebrius est, tunc Primum esse; nec ha- ii here hoc vitium; et qui Ebriosus est, saepe eXtra

ebrietatem esse. Itaque id intelligo, quod significari verbo isto solet; praesertim quum ab homine diligentiam professo ponatur et verba examinante. Adiice nunc, quod, si hoc intellexit Zenon, et nos intelligere voluit, ambiguitute verbi quaesivit locum si audi: ι quod faciendum non est, ubi veritas quaeritur. Sed sane hoc senserit; quod sequitur, salsum est, ei, qui

soleat obvius sieri, non Committi sermonem Secretum. Cogita enim, quam multis i ii litibus, non semper sobriis, et imperator, et tribunus, et Centurio, tacenda mandaverit. De illa C. Caesaris caedo illius dico, qui superato Pompeio rempublicam tenuit tam creditum est Tillio Cimbro, quam C. Cassior Cassius tota vita aquam bibit; Tillius Cimber et nimius

erat in vino, et scordalus. In hanc rem iocatus est ipse: u Ego, inquit, quemquam seram, qui vinum serre non possum2 D Sibi quisque nunc nominet eos. quibus scit et vinum male credi, et sermonem bene; unum tamen exem Plum, quod occurrit mihi, rese

uerit in eo sensu, ut significet eum qui solet ebrius fieri. Timus Cimber. . . scordalus , Io

Serm. I, 6, 24. Rufi . uςmquam bram. Supra me do is in iuuin, nempe Cutilliarem. sive qui solet et gaudet inebriari ebrio. sus dieitiir. Syllogistini quidem iiii ius Di g. Laert. noti memiuit, affert tamen VII, 318 cum not. Meilag. Zenonis dogma: vinum quidem bibere sapienis lem , licitiatilem tuebriari Oiscabri σε.

Hoc senserit. Id est, verbum po-

582쪽

ram, ne intercidat: instruenda est enim vita exemplis illustribus; non semper Confugiumus ad vetera. L. . Piso, Vrbis custos, ebrius, ex quo Semel sactus est, suit: maiorem partem noctis in convivio exigebat; usque in horam sextam sere dormiebat: hoc eius erat

matutinum. Ollicium tamen suum, quo tutela urbis iacontinebatur, diligentissime administravit. Huic et divus Augustus dedit secreta mandata, quum illum praeponeret Thraciae, quam Perdomuit; Et Tiberius, proficiscens in Campaniam, quum multa in Urbe et suspecta relinqueret et invisa Puto, quia illi bono cesserat Pisonis ebrietas, postea Cossum secit Vrbis

Praesectum , virum gravem, moderatum, sed mersum vino et madentem ; adeo ut ex senatu aliquando, in quem e convivio Venerat, oppressus inexcitabili somno, tolleretur. Huic tamen Tiberius multa Sua manu scri- ιε

Psit, quae committenda ne ministris quidem suis iudicabat. Nullum Cosso aut privatum Secretum , aut publicum elapsum est. Itaque declamationes istas de

medio removeamus: unon est animuS in sua Potestate,

ebrietate devinctus : quemadmodum musto dolia ipsa rumpuntur, et Omne quod in imo iacet, in summam

partem vis caloris eiectat; sic Vino e Laestuante, quid

quid in imo iacet abditum, effertur, et prodit in me-

L. Piso. Suetonius ici I iberior mum securitatis urbanae eustodem Postea princeps in .sa publicum m 1 Nemus . virtus commessιl. Cotis. morum correctione cum Piam Aonio Plin. N. H. XlV . 28. Flacco et L. Pisone noctem Cυnti Ex quo semel Iactus est. Ita seriptinuumque biduum estu laudo poliando- meliorcs. Si recte. puto: postque consum sit: qtiorum alteri 9- uuam illam ebrietatem, istiue prae-mam Pr Minciam, alterι Praefecturam sectum urbis secit. placuit seuiperurbis constestim detulit. De eodem L. esse ebrium. Vel etiam, quum sei uel Pisone Velleios libro secundo: Alrox in die Ebrius, semper erat, uou de in Thraeia bellum ortum, omnιbus Staiebat. eius gentia niationιbus in arma accer- Pruvoneret Thraciae. Haee iusuis , L. Pisonis . quem hodiique di- Tacito. Et meo colitia in latio. Lim. ligentissimum atque eumdem lenissι- Cο43um qui uu uti uitio Post quain tu

583쪽

is dium: onerati mero quemadmodum non continent cibum, vino redundante, ita ne secretum quidem ;quod suum alienumque est, pariter effundunt. M .

Sed quamvis hoc soleat accidere, ita et illud solet, ut cum his, quos sciamus libentius bibere, do rebus necessariis deliberemus. Falsum est ergo hoc, quod patrocinii loco ponitur, ei qui soleat obrius fieri, non

dari tacitum. Quanto satius est, aperto accusare ebrietatem, et

vitia eius exponere 7 quae etiam tolerabilis homo vitaverit, nedum perfectus ac sapiens, cui satis est sitim exstinguere; qui , ctiam si quando hortata est hilaritas, aliena causa producta longius, tamen citra ebrietatem resistit. Nam de illo videbimus, an Sapientis animus nimio vino turbetur, et iaciat ebriis solita. . , Interim, si hoc colligere vis, et virum bonum non debere ebrium fieri, o cur syllogismis agis 2 Dic, quam turpe sit, Plus sibi ingerere quam capiat, et stomachi sui non nosse mensuram; quam multa ebrii

Carumniam iverat . et post mortem Pisonis, Tacito reserente. Λu Pater filiusve fuerit, nou constat. RuM. Seiamus libri vere. Scimus vulgo, a Mor. SA . De rebus necessariis deliberemus. Inio consilia tunc non liberiora tantum, sed meliora, tu quibii mpraesertim ingentia i de quo Plutar-ebum lege Quaesti coqui . mP. uli.

Noti dari taetrum. Sie libri veteia res; nonniilli vero dare; mandiari malles, ut supra g Il . tacenda manda aerit. Sed et dari seribere licuerat Senecae. Commendari e scitolio margivali unius eodiei Pal. in coulerata posuit Rufi,.. Est autem commentat e uam in coulextu Pur. d. Schw. Sensust Non mandari aut eredi --eretum i sed phrasis insoletitior. Λa sorte , non nudari tacitiam ρ Lips. Hortalia M. A. cum ms. c. aliisque Nodii. Opsop. el Gruti Vulgo Dria ex ed. R. Nempe ortalia olim script vinsuerat, Heglecta aspiratione. Sin M. An aviantis animus. Stoicum enim dogma est, non seri ebrium. vide Naiiud. IlI, Disserti xviu. L. Dic. . . nihil aliud esse. . . insaniam. I tu Pyllingoras utebat, Tnν ludnvμανεις εDat suum v, ebrietatem iu-niae esse meditationem. Diog. Laelia Vlu, 9. Rialia. Refer Alexandri. . . . meruit. Cf. Arrian. IV. 8 qui rem omnem uberius tractaviti Res accidit ol. i ta , 4. Ri Ak.

584쪽

faciant, quibus sobrii erubescant; nihil aliud esse ebrietatem, quam voluntariam insaniam. Extende in plures dies illum ebrii habitum , numquid de furore dubitabis 2 nunc quoque non est minor, Sed brevior. ne ser Alexandri Macedonis exemplum, qui Clitum, i, carissimum sibi ac fidelissimum, inter epulas 4ran sedit; et intellecto lacinore , mori voluit, Certe meruit. Omne vitium ebrietas et incendit, et detegit;

obstantem malis conatibus verecundiam removet. Plures enim pudore peccandi, quam bona voluntate, prohibitis abstinent. Vbi possedit animum nimia vis vini, quidquid mali latebat, emergit. Non facit ebriin, stas vitia, sed protrahit: tune libidinosus ne cubiculum quidem exspectat, sed cupiditatibus suis, quantompetierint, sine dilatione permittit; tunc impudicus morbum confitetur ac publicat; tunc petulans non linguam, non manum continet. Crescit insolenti superbia , crudelitas saevo, malignitas livido; omne vitium laxatur et prodit. Adiice illam ignorationem 20 sui; dubia et parum explanata verba ; incertos oculos ; gradum errantem; Vertiginem capitis ; tecta ipsa mobilia, velut aliquo turbine circumagente totam

domum; stomachi tormenta, quum ester vescit merum,ae viscera ipsa distendit. Tunc tamen utcumque to---

Ierabile est, dum illi vis Aritet est: quia, quum Somno vitiatur, et quae ebrietas fuit, cruditas facta est

certa meruit. rit ex Grtiteri coniectura assumptum: nam e d. fere vi anu I. edd. i delerit , diruit, de te, eruit ι e quo Deit Grui. meruit. Piu- marivs eoui. delituit. Lipsius Epist. MM. lib. III, debuit. Risti Confitetur omitium codd. e edd. lectio eat . non profitetur, quod te net Erasm. MM. Laxatur. id est, remotis careeri-

bos emittitur. Recte hoe ex Lipsit coniecta receperat. Gron. Pro taxatur, quod dabat ed. R. eum m11. Par. a. d. aliisque apud Gruti viti itis laxatur Par. b. Detexitur ex ed. a. et insio Lipsit praetulit Ruhh. Detegitur ed. Erasm. Hiie. et Lips. Sinw. Uertiginem evitis. Sicut mos erat Spartanis aute oculos filiorum ebrios homines Propouere, ut suos ab ebrie-

585쪽

L. ANNAEI SENECAE

Cogita, quas clades ediderit publica ebrietas. Haec acerrimas gentes bellicosasque hostibus tradidit; haec

multorum annorum pertinaci bello defensa moenia patefecit; haec contumacissimos, et iugum recusantes, in alienum egit arbitrium; haec invictos acis mero domuit. Alexundrum , cuius modo seci mentionem, tot itineca, tot praelia , tot hiemes, per quas, victa temporum locorumque dissicultato, transierat, tot flumina ex ignoto cadentia, tot maria, tutum dimi

serunt ; intemperantia bibendi, et ille Herculaneus ac fatalis scyphus condidit. Quae gloria est, Capero et a multum 7 Quum Penes te palma fuerit, et propina

tiones tuas strati somno ac vomitantes recusaverint;

quum superstes toti convivio sueris ; quum omnes viceris virtute magnifica, et nemo tam vini capax suerit; vinceris a doli O. M. Antonium, magnum virum

et ingenii nobilis, quae alia res perdidit, et in exte

nos mores ac vitia non Romana tr siecit, quamaa Dbrietas, nec minor vino Cleopatrae amor 2 Haec

tam foedi aspectus imagine de

at not. Ruhk. Condidit. Suppl. in epulcria. M. Antonium. De M. Antonio et Cleopatra omnia nota su ut e Plutarcho ita vita Autonii. Riah . Nec minor uino Cleop. amor. Rub L. iiiterpret. Et imperabat non magi Cloi,patrae umor, quam vinum I quae ut interiiretatio admittatur, lege dum

csset maior pro minor. Sensus obvius est: et Cl. amor non minor Mino , PH νim timore nisi luterpretetis amor

586쪽

illum res hostem rei pili licus, haec hostibus suis imparem reddidit; haec crudelem iacit, quum capita

poincipiam civitatis coenanti reserrentur; quum inter apparatissimas epulas tu Xusque regales ora ac nannias proscriptorum vecognosceret; quum vino gravis, sitiret tamen sanguinem. Intolerabile erat, quod ebrius

fiebat; quanio intolerabilius, quod haec in ipsa

ebrietate taciebat 7 Fere vinolentiam crudelitas sequi- aitur: violatur enim eXasperaturque sanitas mentis.

Quemadmodum dissiciles faciunt oculos diutini morbi,

et tum ad minimam Padii solis ostensionem ; ita obvietatos continuae esserant animos. Nam quum saepe apud se non sint. Consuetudine insaniae durata vitia, vino concepta, etiam sine illo valent.

Dic ergo, quare Sapiens non debeat ebrius sieri; deformitatem rei et importunitatem ostende rebus , non vel bis; quod facillimum est. Proba, istas quae

voluptates vocantur, tibi transcenderint inoduin, poenas esse. Nam, Si illud argumentaberis, Sapientem multo vino inebri uri, et retinere rectum tenorem, etiamsi temulentus sit; licet colligas, nec veneno poto moriturum, nec Sopore sumpto dormiturum,

Quo i ebriue febat. Sic re te m x. Por. b. et alii aliud Di, op. Alii eum ed. R. adiiciunt, quum hoc Iaceret; quoci assumtutii in igia orant nieli res libri. Temere vulgo, φιOd ebrius Deiebat , etiam si scitu ius seceret . ex Nureli itisenio. S h M. -SEIisus est: Turpe erat illum Triumvirum et reipublicae citratorem palam ebrium fieri: quid i dia Deotet Violiatur enim. Libri Dillatur , υι-liatur, tueus t ellatiar . ex quo Dincialitis binuatiar ingeniose lociebat. Ego suspicor fellatur , amarescit et bilescit, a suilla: qi,ud novilium uobis vethum , sed et tilia tu Senoeὲirati et biliatur , a hilo mavis P Lys. Non sint. Ruilui. Sine illo valent. Manet etiam sit evino consuetudo insaniendi. Sopientem Ilo Dino. Vide Parnis do xiam istud in Manudiictioii. III.

Dias. xv III. L sius. Nec sopore sumpto, in t . medicanis lato soporifero: ex tropo notissimo, quo cffectus pro causa POuitur: sic terror , decus, odores, etc. An Pius

587쪽

L. ANNAEI SENECAE nec elleboro accepto, quidquid in visceribus haerebit, eiecturum deiecturumque. Sed, si tentantur pedes, lingua non constat; quid est, quare illum existimes in Parte sobrium esse, in parte ebrium 2 Vale.

Eiectarum supra, deiecturumqua lusea : vis haec utraque elleboro est.

, EPISTOLA LXXXIV.

Narrat, se oes in stinere librorum lectione delectari; eius necessuratem ostensurus, bona et utilia monita adiungit de lectione , quae stiti commutanda sit invicem, et de vi acia eius ad animum sapientia imitiendum. Egregis quidem nobiscum egisset, Posteria autem se scribere non celat, Seneca, si ue I bris quos legendos suaderet, eadem cum cum e omisset, qua Quintil. Instit. Orat. X, i, in simili argumento usus est; sed quum commentarii huiusmodi haud dubie confecti secundum praescripta Alexandrinorum ubique Prostarent cons. D. Ru kenia Histor. crit. Orator. Graec. inserta VOL VIII invit. m. neis . et doctissimum sumiamentum 'iten ehit in uitanu kenii P. M. M. tam. , hac 'era xversedere se posse putavisse Midetur. Eiusdem fere argumenti sunt 'istolae II, 6 L

Itinera Ista, quae segnitiem mihi excutiunt, et valetudini meae prodesse tu ilico et studiis. Quare valetudinem adiuvent, vides: quum pigrum me et negligentem corporis litterarum amor iaciat, aliena opera exerceo. Studio quare prosint, indicabo. Α lectioni

Diuili od by Corale

588쪽

bus non recessi. Sunt autem, ut existimo, necessariae; primum, ne sim me uno Contentus; deinde, ut, quum.

ab aliis quaesita cognovero, tum et de inventis iudicem, et cogitem de inveniendis. Alit lectio ingenium;

et studio satigatum, non sine studio tamen reficit. Nec scribere tantum , nec tantum legere debemus: a altera res contristabit, et vires exhauriet; de stilo

dico; altera solvet ac diluet. Invicem hoc et illo

commeandum est, et alterum altero temperandum ;ut, quidquid lectione collectum est, stilus redigat in corpus. Apes, ut aiunt, debemus imitari; quae vagantur, et flores ad mel iaciendum idoneos carpunt; deinde, quidquid attulere, disponunt ac per favos digerunt; et, ut Virgilius noster ait,

Liqueritia mella Stipant, et dulci distendum nectare cellas.

De illis non satis constat, utrum succum ex floribus aducant, qui protinus mel sit; an, quae collegerunt, in hunc saporem mixtura quadam et proprietate spiritus sui mutent. Quibusdam enim placet, non sa-

ciendi mellis scientiam esse illis, sed colligendi. Aiunt

Nodi reemi κ. in itineribus meis. Pinetamim. Lipsium al. sequor hane negativam h. l. tueutes, etiam eodd. omet quum essent . qui eam non imis ducerent. Riahh. am. ait Lipsius, sequela etiam sermonis et illatio negationem postulat. Quare itiuera Pr sint studiis p quia gestatio legere non impedit. vel eerte legentem audire. Ne sim me uno contenitis: Quod accideret, si mea tantum opera tractarem . alienorum ignarus. Contν istabit. RutiLopsus edidit contra stabit utilla critica uola allata; ipse Schw. siluit: sio Rufih. explicat contra stabit: inimica erit et gravis. Opponitur: stare ab aliquo. es', ut aiunt. Hare omnia tea acripsit Miserob. Sat. I init. Car ni, i. e. sugunt. Solemne est de apibus. Ruhk.

Cetias. Versus sunt Virgilii Aen. I.

Iuthes , ut iis hie immorati nihil a lineat. Loca veterum cle hac re Collegerunt Inipp. ad Virgil. Ge. ivinit . et Schneider ad Vaiton. de Re Bust. 3, 8, p. Mhλ.

Aiunt. . .. gstine. Non est sacellarum n iriuu , cuius historiam natur.

589쪽

inveniri apud Indos mel in arundini ini soliis, quod aut ros illius caeli, aut ipsius ara inditiis humor dul- 4 cis ci pino uior gignat; in nostris i luoque herbis vim

ea itidem , sed minus manifestum et notabilem poni. quam prosequatur et contrahat uni mul huic t ei genitum. Quidam existimant, conditura ot disposition in hunc qualitatem verti, quae ex tenerrimis virentium florcialium lue decerpserint: non Sine quodam, ut ita dicam, sermonio, quo in unum diversa coalc-

5 Sed , ne ad aliud , quam de quo agitur, abducar,

nos quoque apes debemus imitari; ct, quaecum quo ex diversa lectione congessimus, separare: meliu Senim distincla servantur: deinde, adhibita ingenii nostri cura et sucidio te, in unum saporem varia illa libamen in confundere; ut, etiam si uPParuerit, Unde sumptum sit, aliud tamen esse, quam unde sumpliam est, appareat: quod in corpore nostro videmus sines illa DIaera nostra sacere naturam. Alimenta, quae acco Pimus, quamdiu in sua qualitatu perdui aut et solida innatant stomacho, onera sunt; at quum eX eo, quod erant, mutata sunt, tunc demum in vires et in sanguinum transcunt. Idem in his, qDibus aluntur ingenia, prnestemus; ut, quaecumque hausimu S, non patiamur integra esse, nec aliena. Concoquamus

a Io. Bectinant o cou scriptam villa in Commentiir. Soe. Reg. Gotting. Tom. V , sed i abaxie . s. Taba, lair,

mel aliquod . ut Plinii N. II. XII, 8

verbis utar , gumia tum modo caniti-duui, dentilius fragile, am Plissimum, nucis avellauae maguitudine. ad medicinae tantum usum' Λ rhor, unde gignitur , est Aruiuio Bumbos Livia. Homeque apud Oileii uiles antispas modicum mi dicameutuin est, Russu.lio auctore. Ahk. Aut ipsιur arundinis Minior. Illaveritas est. Lucanus VI, 238: Quique bibunt tenera dulces ab a 'undine sua-Cos. Nece ima etiam ignota iis suit, ex Statio : Et quas mi coquit Ebusia

Nec aliena. Sie libri Wcit. Acidant alii sint , quod iguot aut alii. Vulgo ne aliena sint, a Mur. Sch M.

590쪽

illa : alioqui in memoriam ibunt, non in ingenium. Assentia inus illis si deliter, et nostra faciamus, ut unum quid dum fiat ex multis; sicut unus numerus sit ex Singulis, quum minores summas et dissidentes computatio una comprehendit. Hoc faciat animus noster; omnia , quibus est ad intus, abscondat; ipsum tantum ostendat, quod effecit. Etiam si cuius in te compa- si ebit similitudo, quem admiratio tibi altius fixerit; similem esse te volo quomodo silium, non quomodo imaginem: imago res mortua est. Quid ergo Τ non intelligetur, cuius imiteris orationem 2 cuius argumentationem 7 cuius sententias 2 Puto aliquando ne

intelligi quidem posse; si magni viri ingenium omnibus, quae ex quo Voluit exemplqri adstruxit, formam suam impressit, ut in unitatem illa competant. Non s

ci S magni eompetant. Loei mire villaci deforinati certissimam hane esse emendatiotiem iudicavi, quam a Rubellio collatis veteris scri-Pturae vestigiis propositam Grouo invius in lutem protraxit. S. -- Vulgo ante Bubh. at magni μιri, neo enim omnibum quae ex quoque vetiti exemplaria traxit ,jormam suam imme3- ait, ut in unitatem illam eo mimit.

Bilhkopsius totum locum sie eorrigit et distinguit: Putone. . . . . osse, si magni Virgilii suppler Orationem et wntentias imiteris γ : nee enim ominuibus . quae ex quo vellit exemplari traxit , sormam , etc. Corruptio , inquit, nominis Virgitii quot quantasque molestias creaverit Iano Grutero . Gronovis al. ex eorum notis videre licet. Si magni viri : nee enimo. erat lectio vulgata, sensu tamen et sermone impedito : nam illa vetha . magni viri, im ressit et sim. uili ilhabent quo recte reserantur et sese tueantur. Neque e d. nonnulloruimemblema et si magni viri ingeniumomn. neque mentio En uli in nonnullis eodd. locum sinceritati reddere valebant. Ille Ennius denique tanto terriculamento fuit Grutero, ut magis mutus fieret quam pincis. Enimvero iste vetiistissimus Romanorum poeta hic me veritatem qsum viderelum eloqui docuit. Quum enim certum auetorem lite liguificari a Seu R.

totus contextus et uexus moneret.

tum vero illa quamvis intempestiva Ennii mentio tu textu , quo pedem suum e margine perperam intulisse videbam, statim virgilii nomen Mea stupore librariorum esse obscuratum milii persuasit, et in Viri latere. Quo quidem vitio detecto, nullis aliis emendationibus opus esse statui, sed omnia sole meridiano clariora deprehendi. Proinde in textum reoepi. Reliqua quae ex quo velut exemρlariogregie Codd. Praestant fere Gmnes rex quoque deuerat Erasmus, forsan immemor elegantis usus repetilichiis

SEARCH

MENU NAVIGATION