장음표시 사용
41쪽
Hipp.dicens,quod puello longe simi partes super
nae grauiores, appensae ex umbilico, tanquam exstatera quadam aurificis, & ca quidem adamus stim poina ; silc enim voluitur celerius. Insisper si in caput exeat puellus,cum reliquς partes sint valde flexiles, ac veluti cereae,eidem soras prodeunti nequeunt esse impedimento. Noster autem in pedes egressus est, ut ob hanc causam solam dissicilis partus eius esse debuisset Siquidem Hipp. de Oaim. partu haec habet verba Flexiles corporis partes impedimento non sunt puero in caput exeunti, sed si in pedes proderit, obturamenta con- laeta tot tingunt .. Ouinimo de foetu in pedes prodeunte, te. & G de Morb.mul. & de Natia pueri ita loquitur. Periculosium est in pedes exire, quia saepe eo partu aut mater extinguitur, aut puellus, aut ambo simul. Sic & Aristatb. .de Hist.anim.cap. 8. postquam dixit omnibus aeque animalibus caput primum superius esse,sed,cum creverint,& iam exutum appetant, deorsum deduci, in hunc modum . sebiungit; Ita fit,ut omnibus parta secundum na turam in caput, contra naturam in pedes, aut imflexo circumactoq; corpore agatur Ad hanc par tus naturalis, omninoq; vitalis figuram,hoc est,ia caput factam allusisse videtur Plinius lib. .cap. 8. Plinii locns: dicens , Ritu naturae capite hominem gigni mo&est, pedibus efferri. Et a primis verbis ; In pedes ' ri' procedere nascentem,contra naturam est,quo δ'
42쪽
gumento eos appellauere Agrippas , Vt aegre par. tos . Apud antiquos autem sicut & apud nos ii more positum, ut mortui pedibus efferantur,quia mors vitae contraria est. Nec obijciatur Pueruli exilitas, paruaq; corpulentia, quia & haec, quantulacunque sit, in primiparis S carnosi praecipuriatque obesi habitus,quibus angustiora cuncta insunt, molesta esse silet,paruultq; foetus aegre etiam ab illis emittuntur, & potissimum secundum caput quod quidem homo in utero valde magnum Homo in utehabet proportione sui corporis, Ut colligitur ex his i Arist. Σ.de Gen. anim. . & quarto de Part. anim. I O.Vnde extra uterum augemur valde magis secundum partes inferiores, quam secundum superiores,& maxime ad caput attinentes, ideo & hic propterea caput Vtrinque ad latera pressum, ova de re infra, ut idcirco editus quam facillime sit, praesens partus, quamuis figura minime naturali, etu propter robur facultatis expellentis uteri,Pue peraeque, tum quia tempore congruo, completo, atque maturo emissio facta est. Tertium dc ulti- Tenia rimomum argumentu partus persecti secundum tem- Tisiti maiis pus, omninoq; ob id vitalis, colligitur ab integra Genitricis valetudine,& ex eo etiam quod prom- ni N ptissime omnia ad scelum attinentia excreuerit,
tametsi nunquam amplius peperit. Primiparae enim ut non assuetae & prae locorum imprimis - angustia magis in pariendo laborant, & praeser-F 1 tim
43쪽
Aborius deterior Partu,&qua de causa. Cur Hipp.&Gal. partum legitimum crisi compa
tim si partus legitimus non sit,sed abortivus. Vnde si abortijsset,non tam mites,ac breues,sed lo ge acerbiores, diuturnioresq; fuissent dolores, Mdubio procul aliqua exorta ruissent symptomata ex illis,quet in cuctis prope mulieribus abortientibus insurgere selent, quarum δc bona pars in ipsse puerperio concidit. Quare Hipp. r.de Morb.mul abortum peiorem esse partu, & foemina pati ma gis in abortu,quam in partu, ut ex illo identidem
moriatur, memoriae mandauit. Ratio autem at
signatur,quia quidquid contra naturam est, onerosiim,& molestum esse selet,saepe vero etiam funestum;quae causa Hippocratem, Galenumq; me iudice, impulit, ut partum legitimo tempore ediatum, verae, atque persectae crisi compararint,con' tra, abortivum, non crisi , sed symptomaticae excretioni, sub qua natura vehementer agitata plerumq; succumbit. Intempestiue enim ad expellendum foetum irritatur a triplici iam relata morbifica,saepeq; deleteria causa,vi contingit in mombis ipsis.Non me tamen latet Paulum AEgine tam lib. 3. cap. 39. stat bere quasi semper post abortum menstruorum Libsequi retentionem, unde plura, eaq;pergrauia excitantur accidentia.Sed hqc Pauli doctrina non sine limitatione admittenda,cum veritatem tunc solum habere videatur, quando. frequentes abortus sunt. Sic enim venae illae,quae secundinet colligantur,coalescere ita selent,ut am
44쪽
plius reserari minime queant. Alioquin videmus . mulieres abortientes etiam exactissime purgari. Circa igitur siuina primum haec sit breuissi- Coclusio prima conclusio: Foetum, quem edidit Adolescentula haec,nouem mensium filisse. consequenter minime abortivum,sed legitimo,congruoue tempore emissum, qui I; propterea ex parte temporis suturus erat prorsus vitalis, cum non inaestris pam Nominestristus omnium sit maxime vitalis,& legitimus,qui p- pe qui medium extremorum obtinet, & naturae est maxime familiaris,& consuetus. Succedit mo- quaesituni sedd alter im situm nihilo minus arduum iam persoluto, & est ; Cur Foetus editus sit emortuus, adeoq; exiguae magnitudinis, & corpulentiae , ut quadrimestris suerit aestimatus, si ratione temporis periectus, omnibusque suis numeris absolutus ii erat, & in utero sanissimae Genitricis conceptus. O quam vere teleberrimus ille Philosephus Ana- Anaraetoraexagoras passim clamabat, circumfusa esse tene-ubris omnia, & caligine obdu sta . Non tamen Ob h h.'uri id assentiendum Heraclito est, rerum causas deneganti, quia sic omnis demonstratio, & quaelibet scientia de medio tolleretur; am scire, inquit
Peripateticorum princeps,est rem per caulam cognoscere; qui ideo etiam cunctarum rerum, qua naturae lege fiunt, certas, dc naturales causas esse en unciauit, non aeque tamen omnibus hominibus perspectas,ac manifestas. Quinimo ante eum
45쪽
Foetu ipso. In Matre, in trinsecus. Gale. dictum de insantibus plus ex matre, uuam a patre habenistibus, an hoe in casu verust, dubitatur ab Auctore.
Hipp.in lib.de Aere,aq.& l . ta scripserat. Nihil
in natura sine natura, hoc est, sine causa naturalist. Inuestigari itaque debent causae effectuum ad praesentem Fixtum pertinentium licet hic magis apud me regnatura sit coniectura, quam ratio e quarum cognitione id utilitatis cons luemur, ut in posterum illis cognitis, ac praeuitatis,res kliciori successu contingat. Possumus igitur causas tam emortui, quam emaciati Puelli indagare vel in Matre, vel in Viero, vel in Foetu ipse. Incipiamus a Matre, quae ad corrumpendum Foetum concurrere potuit causas internis, & externis, atque illis quidem aut morbi scis, aut non morbi-hcis. Ad quas quidem rimandas antequam mi conuertam, non possum non praemittere, in hac Genitrice vix verificari quod de alijs omnibus affirmat Galenus, videlicet infantem plus ex matre habere, quam a patre, eo quod primum semina menstruis augeantur, mox usdem in utero foetus nutriatur,rursum natus alatur lacte,quod est me-struorum soboles, ut in summa quemadmodum. quaeuis stirpes plus ex terra quam parente planta hauriunt, ita infantes plus ex genitrice. In serie primarum causarum poni silent varij morbi cum ad uterum spectantes, tum ad alias corporis partes,quibus foeminae tempore grauidatIonis correptae, facile inde in condolentiam utero deducto,
eiusque coasseetis facultatibus, insitoque debilita.
46쪽
to calore, foetum imbecillem & infirmum reddunt, ac persepe enecant, conuenienti & neces serio eidem alimento aut vitiato, aut abrepto.Verum quia Puerpera nostra nullo unquam totius gestationis in utero tepore morbo laborauit, imo
rana semper,& praeuegeta filii, non est cur in huiusmodi perscrutandis causis diutius inutiliter immorer . Inter alias vero causas, quas non morbificas libuit appellare duo genera causarum liben- ter reserrem,quarum aliae connaturales, aliae quodammodo praeter naturales rectius vocari post videntur. Ad primum genus redigo insitam, seu vasorum, locorumque angustiam, densiorem , ac pleniorem corporis habitum, eo quod videtur esse de numero illarum mulierum, quae minime amplas habent venas, sed tenues, dc exiles, & in quibus sanguis in carneam, atque musculosam, seu etiam obesam molem abita, dc transmigrat, de quibus Aetius lib. 4. cap. 3 I. Cuiusmodi mulieres per Hippocratem ipsum Quaenanita Aphor. 46. & in lib. de Superiat. vel non conci- eoeeptui ines iunt, vel abortiunt, & nesto modo foetum vita. em emittunt, cum alijs de causis, tum quia subtrahunt illi alimetum, quod fere totum in sui naturam commutant,praesertim si sint,vi haec Ado- .lescentula,in ea aetate, quae plurimum obtinet c loris innati,& in qua corporis incrementum ma- xime viget. Vnde haec grauidationis tempore ,
47쪽
quo etiam multum comedit ac bibit, ampliorem quam antea habitum manifeste consecuta est, ut nutrimetum quod pro Foetus nutricatu inseruire debebat,Genitricis natura de indiuidui magis co-- seruatione, quam de speciei propagatione sollici, ta ad propria membra maiori ex parte attraxerit , utero cum Fortu posthabito, ne dicam quod . alimenti desee tum pro Puelli nutritione causare'
Primi paratu tortasse quoque potuit, quod nunc primum utero
generit, quoniam quae amplius grauidae non merunt, minus habent alimenti, quia sanguis ad locos,& uterum cursum flectere 1blitus non sit. Ad Alimenti de- aliud causarum genus referatur alimoniae deses te v. ''' istus,ob praepeditam anadosim in venulis sanguinem ad uterum deuehentibus, subortis videlicet obstructiunculis in .ijs ab humoribus pituitosis, . a capite partim , dc partim a ventriculo demis- sis, de quibus non est cur dubitatio oriatur, cum' ante coceptionem in utero factam, sepe ac sepius imminutas, & aliquando vitiatas haberet menstruas purgationes, quae tamen reserantium mea dicamentorum, quae a Medicis valetudinem regentibus instituebantur, & praecipue aquae stilla, liciae capillorum veneris usu facillime revirescebant. Vnde responderi obiter hoc in loco potest Quaestu: Cur Ouaesito olim mihi promoto; cur nimirum,ctim diminutas habebat purgationes, statim decoloUfieret, & ad motum pigra, tempore. vero gestat
48쪽
tionis in utero, floridi semper fuerit coloris, motu exirem uistis
agilis, & mire sana, cum praesertim dicat Arist. 7. I; is,
de Hist. antin. . Paucis contingit, ut melius ha- tulum vitiae beant, cum uterum gerunt ἱ Nam mulier, ut inquit Hipp. r. de Morta mul. utero gerens tota fit Iib. In cum virore pallida,quoniam purus ipsius sanguis
quotidie ex eius corpore detrahitur, & ad laetus nutritionem descendit.An quia scili crassus sae- solutis. daturi; sanguis, cum utero non gerebat, in visceruin vasis restitabat,vitians quoquo pacto sanguineae massae puritatem, nitoremque, postea autem conceptus Embryo debilis, atque infirmus, ut dicetur,quidquid erat a tri,aut aliter impuri sanguianis,pituitosi nempe & ifiliosi,ad se alliciebat,condonante eum facile Matris natura, quae alioquin
renitebatur pro puro & euchymo, quem proprjjamembris assimilabatὸAccidit enim in utero foetui Tempore se cuilibet quod nobis omnibus etiam grandioribus et aritepore aporiae,ac egestatis,dum cibis & alimentis probi succi caremus, & prauis omnino, cacochymi Nelci cogimur,ad vitam,prout melius potest feri,sustentandam : Unde postea morbosus appa- ratus euidens occasio aegritudinum deletetiae ' etiam conditionis exurgunt in ni stram pernicie, , liuxta Graecorum dictum M. -Pιstis post famem. Quare & haec una est non minima ste M Fame illarum causarum, quae ad nostrum Foetum de- α perdundum per vitiatam nutritionem concurrer
49쪽
o sangui runt. Vbi etenim est in utero infans sanus 6c valiaricio utile diis, nec matrem habet adeo renitentem, cuiuL-: cuius corpus augeri iam desijt, & ins, quant hoc L ius calor non est adeo vividus , trahit proculdu Iulii' se puriorem genitricis saguinem, quo pζx belle nutritur & augetur,at si sint mater dc filius, ut in casti nostro, praua & imbecilla nutritio i tatu fiat oportςt inim5 non desunt qui co tendant, eunde in in utero nutriri promistue tam impuro,quam puro materno sanguine, neque si tum postremis mensibus,& cum grandior factus est,quod facile concedi potest,quiae tunc valde copiosis indiget alimento, idque vel GaI testimonio
1.de Sympl.causcap.7.sed etiam toto grauidationis tempore, quod de nonnullix natura viuidioribus 5 magno praeditis calore verum posse esse i non negauerim Attamen cum Galeno, Avice na,&alijs istus in utero meliori chymo nutrituria kespostaxad Nec valet contra communiter acceptam do arb
exemplum quod obi*i posset, de quibus
dam mulieribus, quarum corpus vitiosis i iccis ni 0mηῖ'h oppletum est, quae tunc magis valent, cum utero gerunt, ut nec de quadam nobili Foroliuiensi ob-zz- seruata, dum grauida erat sana undique dc inca himi,a partu vero edito,tempore illo intermedio, in q, dui' arthritide vexari selita, quasi in ipla grauidationu
Tetur alimetum,de qua testis una mecum sit Antonius
50쪽
tonius Maria Rubeus Rauennas vir doctrina, de iudicio pollens, filiusq;Hieronymi illius celeberrimi,& olim Clementis o taui sanctissimae recordationis Medici cubicularij ; quoniam quantum ad primas mulieres, dum scatent prauo sanguine, cuius vitio similiter parum sanς degunt,grauidatione facta, & earum natura meliore pro viribus indiuidui partibus assimilante,quod reliquum est foetui condonant qualecunque sit, quo laudabilioris penuria a Letu absumpto, & exhausto, illa: deposita cacochymia melius habent, donec iterum colluvies coaceruatur,quae in earum venose
genere, alijsq; corporis particulis immorans symptomata pariat ; Alioqui enim perpaucis contingit, ut melius habeant cum utero gerunt, praese tim sanum, validumq; Letum, qui ab illis etiam inuitis valenter sanguinem trahat. Quantum v ro ad aliam mulierem aliter responderem, qu niam scilicet sanguinei habitus erat, ut etiam ex eius foecunditate colligi potest,&a sanguinis exuberantia dolorum articularium origo, quo Veluti per modum metastaseos, seu per palyndromin ad uteri loca nutricatus foetus gratia confluente, artubusq; rellistis, dolores evanescebant, qui rursus ab excluso foetu pullulabant, quod Arsitan non lactaret, & ideo exundans sanguis ad imbecillas partes recurreret. Insuper dato etiam,& undequaque concesso,huiusmodi dolores non a sanguine,