장음표시 사용
111쪽
ita declar. Aetnam esse toti i simulta declar.
Boet quatenus de se omni creatura , eius i. duratio utiqtie sueret, idest desineret habere esse, nisi conseivarentur a Deo, quia tintentia contingentia Ad Damala similiter,ostedit enim in tantum habere esse Angelum, in quantum
protenditur,seu tenetur, vel manu tene
tur in est suo per conseruationem a Deo. Ad Anselm . utique Angelus non habet adhuc durationem suturam sui esse , nec durationem praeteritam locautem verum loquendo de duratione extrinseca per coexistentiam ad tempus, quia iam de facto non habet amplius relationem coexistentiae ad tempus praeteritum, quia praeteriit,in relatio illa destructa est; nec de facto Phet relationem ad tempus suturia, quia actualiter non diim coexistit ei, quia futurum est at loquendo de duratione intrinseca, siue euo intrinseco, totam quid habet, Nicet non totaliter cuia ea est idem colassentia Angeli, at essentia Angeli non partibilis nec successiua, sed indivisibilis est, ta tota simul. haec quoad PatreS. Ad rationes vero accedendo ad primam dicimus, quantitatem quidem
corporalem, siue permanentem, siue
successivam es Ie diuisibilem quantitatem vero spiritualem non item huiusmodi est evum mensura Angeli. Ad Secundum negatur tem UUS esse totum simulta ad areum .dicimus simultatem eui concludere, Angelupos simul coexistere tempori praeterito, Iuturo, sicut de licio coexistit, ita simultas se tenet ex parte Angeli,& eui indivisibilis: at simultas nopotest se tenere ex parte teporis, quia est essentialiter fluxibile. successita i autem esset essentialiter permanens utique coexisterent Angelus,& totum te pus simul, sicut simul coexistit Angelus cum Angelo, Ae uti cum euo alterius,quia sunt ambo permanentia, non successiua . Ad confirmat infinitas illa A eui non competeret Angelo WAetio ex propria sui natura, ab intrinseco, nec necessario, nec a se, sed haberet a Deo, quapropter esset soluomodo infinitas extrinseca, Sparticipata, siue dependens a Uem: quod ait tem est sic infinitum, non est vera in
finitate infinitum, qualis est infinitas
Dei, ouam habet a se necessiario,&in. dependenter. Simili extrinseca infinitate esset infinitu illud, quod eoexisteret loco infinito si daretur; at haec est impropria, hextrinseca infinitas, quare non facit euum, nec Angelum a solute, impliciter infini Vim . Ad Tertium non an nihil abitur in eode instanti, alias simul estet, non esset sed in alio instanti. Cum infers
Iuccessivitatem in e uota negatur elemnim successivitas daretur in ordine ad plura instantia temporis vel veri, et imaginari j coexistente tali an nihilatione cum relatione ad instans tena potiS. Dices, ista coexistentia tempo Durrairoia ris est euid extrinsecum creationi, mirinseco
an nihil attoni igitur dandum erit quid 'M intrinsecum eis, m quo ut umqu*sic eum ipsa rhResp. euum est ides quod quidem, tuus est
creatur cum creatione Angeli, , an nihil a tur cum anni hilatione eiusdem Angeli siquidem duratio intrinseca cuiuscumque rei producitur cum re ipsa, deperit cum ipsa re. Si autem inseras successionem negatur, quiae Aeuum quod prius cum Angelo habebat est e,ncnc v. g. cum eodem Angelo deperdit esse, vel successionem adiri ta ipsius et se ad non esse, non autems . in euiterno, vel euo.
Ad Quartum dabitur successivi.tas euiternorum, atque Aeliorum, noaut successivitas in eu, sensus primi quia post creationem unius Angeli cum suo euo succedit creatio alterius cum eius euo cratio secudi quia A euum ex se non est successuum , vel secundo erit successivitas in tempore, cui coexistet creatio unius halterius
successive, ita uti nus dicatur,.g.Creari hodie,alter cras,& sic erit succcsiluitas coexistentiae ad tempus. Erit item suecessivitas Aeui ad Aeuum, quia Aeuum succederet euo.
tertiu non erit innocens, peccatori
in gratia, oeccato simul, sed in diauersis inflantibus temporis coexistentibus veri, vel imaginarii. Item non erit successivitas in essetia Angeli, sed in operationibus Angeli meritorijs, peccaminosis.
Ad Sextum, intentio Augustini est, i
112쪽
Vtrum tuum Dinguatur realiter ab eulterno ro r
est, creaturas eatenus perseuerare tria suo esse, qua tellus conseruatur a Deo, alias recedente manu tenetia Dei tuerent, defice ient idque explicat exc-plo aeris luminati,qui eatenus dicitur lucidus quatentisabia aliter illuminatur a Sol quod si Sol contrahat radios suos, non erit amplius aer lucidus. Et ad septimi similiter respondetur; etenim domus dependet a domiscator solum in fieri, non in facto esse ireatura aut dependet a Creatore in fieri in ta eatione,&in facto esse per conseruationem , hoc modo se habet Aetium, Aeuiternum ad Deum. Hseruatio P ad Octauum, conseruatio sum- , o formali ta Pro so mali est quid negativum, est quia ne nam idem est conseruare pro sor mali, natauum ac non destrueret alii pia materia liter, dubiective est quid positiuum, est autem idem ac creatio realiter, distincta sola ratione unde non oportet eam multiplicare, quia sufficit noli destrueres; haec vero voluntas, ni t- , eadem est non destruendi ponitur vero in diuersis instant striis non Aetii, sed temporis, veri, vel imagina sua, si noadesset tempus verum. io Ad Non urn aut loquimur de to-Q rale esse tali esse simpliciter, aut de totali ed . re citur JApermanentur, Scotinuatineri loquon creati sine
do primo modo negatur anteced. ete sedilia ne nim per creationem recipitur totum, retotale esse simpliciter in genere suo, alias creatur/prodiret in specie sua, in genere suo impersectari ut Honio in genere Vominis, Angelus in genere tinget recipit totum esse , quod competere potest essentiae Hominis, Angelictoquendo secundo modo conceditur id vero recipit per conseri lationemram non per eam , tanquam peractionem distinctam a creatione, nisi disti ncta sola ratione,
Vtrum euum distinguatur realiter abaeuiterno.
Euum hoc in loco sm test vel pro durationseca, siue pro in ii ad
iuratione intrin-: pro intrinsecatilensura Acuiterni: vel pro mensura extrinseca Litterentia utriusque inde colligitur, ut sumendo primo modo habet rundamentum in ipso euiterno, qua- remis eius existentia Dermanet eadem in sua duratione,conseruatione,ac perseuerantia sui esseri decundo autem modo relatione dicat ad aliud extrinsecum, per quod intellectus notificatur, ruertificatur de duratione ipsius Aeuiterni ratio, quoniam Mensurare es rem ignotam per magis notam cerrisca res de quo ampliu quaest.seq. Ex opim D Fuit iam in praeced. quaest allata Bonau se sententia D. Bonavent qui de euo lo-
' rum quens, aiebat, esse mensuram formali-ii in ter succc uiuam . hoc principio posito, sequitur utraeuum distinguatur realiter ab Aeuiterno es ergo dicendum in sententia Doctoris ancti Aetium
Reus realiter disterre ab Angelo Hob.
Angelus est ensiormaliter permanet S et Acuum forinaliter successust, ergo di, stinguuntur realiter, Aeuum est formaliter diuisibile Angelus indivisibilis, ergo distinguuntur realiter. aeuum denique componitur ex priori, poesieriori, que tamen sibi inuicem succedunt prius, posterius non est hoc modo in Algelo, successive . sed permanenter, atque solo quodam ordine naturae, et inter essentiam eiusque potentias intelligendi, volendi,ereo euii distinguitur realiter ab Angelo. Fuit etiam superius allata opinio Ichraeis Henrici, qui licet non affirmet euum,m.Amin esse quid successuu nihilominus asse esse i Dan: rit Aelium esse quantitatem de steneri
quantitatis, ac propterea coinponi ex imis.
pluribus indivisibilibus,ex quo euenit,
esse quantitate discretam,ad instar numineri, qui cum sit quantitas discreta , componitur ex pluribus indivisibilibus unitatibus hoc supposito,iil fierendum est consequenter, etiam adipi nionem
113쪽
nionem eius distingui realiter. ProbAeuum est diuisibile Angelus indiuisibilis ergo ratem euia est vere quantum Angelus est vere spiritus immateriali non itantus . Insuper Angelusio habet partes, in quas diuidatur, habet vero Aelium plura indivisibilia, in quae diuiditur . Iritur in sententia quoque Henrici euum distinguitur realiter ab Angelo . In utriusque ergo sententia, siue sustinendo e sequantitatem successivam et siue discretam distinguetur utique ab Angelo. Probari aute potest Primo, sicut se habet instans temporis ad mobilet , sit se habet Aetium ad est Angelii sed instans temporis realiter distingimura mobili probatur, poterit namque ess mobile sine tempore,ergo me instanti temporis, quia poterit esse sine Diotu ergo in tepor quemadmodum post diem iudicii cestabit motus,
citempus , remanentibus corporibus nimbilibus sine tempore.
ad motum, ita Aetium ad Angelum atlcmpus distinguitur realiter a motus
Prob. ex q. phys tempus enim nec cittardum, nec velox est vero tardus, velox motus Terti, ideo tempus di- ninguitur realiter a motu,quia est mesura motusta at mensura distinguitur realiter amen iuratori probi in uinu mensurat seipsu ergo distinguitur realiter mensura a mensura tota ergo consequenter euum mensura A euiterni distinguetur realiter ab euiterno ite quantitas distinguitur realiter a substantiari cuum est quantitas, quia est
Aelium in Dicendum nihilominus Primo trinsecum 'euum, quatentis est duratio trinseides fico si ea, seu me sura intrinseca Angeli, iden xσob; fieret ut realiter cum ipso Angelos Pro illud, quo aevum intrinsece dimrat quid es , aut enim euum durat se ipso, aut per aliud distinctu a seipso . Si primum ergo paris Ormiter existentia Angeli poteriti male se ipsa ii ob. eon se a non est perlecti u Aeuta, quam sit Angeli existentia, ergo si illud durat se ipso, iurabit quoque se ipsa existentia eli Silacu nati, quaero insuper de illo quonam durata aut quidem seipso,
aut per aliud si primum, habemus m-
tentum si secundo,quaero item ut sup . sicet dabimus processum in finitu.
mi od substantia duret intrinsece per accidenti cum potius accidens durare deberet per substantiam: at Aelium estet accidens, si distingueretur realiter Licet vero non esset accidens per accidens, seu separabiles, nihilominu Testet extraneu a quidditate ipsius An Veli quod vero quid extraneum sit au-tulus mensura intranea, non videtur
orobabile quod namque mentura extranea id habeat , utique est eius proprium, ac propterea mensura extranteca est illa,quae distinguitur retaliter. Insuper quod unum non possit se petrari ab altero,co tingere potest ali-q: modo ex tribus modis: vel Primo,
oui sit posterius natura illo vel 5ecundo quia ambo sint simul natura et vel Tertio, quia sint i de lealiter exemplum primi, ut propria passio respectu
subiecti prroris natura an exemplum secundi duo correlativa, quq sunt timui naturari exemplum terti j, ut essentici, S existentia, quaerit intide m realiter. At Angelus no es posterius natura A euo, ouia iubiectum durans non est pollei iis sua durationeri nec mensuratum
est posterius mosura cergono timc separabilitas eorum. Nec est simul nam
tura eum eo, immo antecedit natura, vineli diatum ergo neque hinc inseparabilitas ipsoru : igitur a primo ad ultimum restat, ut ideo Angelus sit inseparabilis ab evo, quia est idem realiter cum eo. Demum non est ponenda pluralitas sine necessitate nulla autem necessita urgetras ponendam pluralitatem, quae qui de haberetur per desum-ctionem realem' quae namque di tinguntur realiter, multiplicantur ret, . realiter, Scot. 2, an q ' olim
Dicendum ulterius, quc,d sumen Aetium do Aetium pro duratione LX Huicca uilitatu Aeuiterni distinguitur realiter ab eo realiter. Prob. tempus primi mobilis distinguitur realiter a motu corporum in era
loci distinguitur realiter motu illius scriptionis : patet ex separabilitat unius ab altero decurrit enim tempus orimi mobilis, cessante motu meae scri otionis, sicut etiam decurret tempus
114쪽
virum omnium euiternorum sit unum euum. Ios
iu us horologii cessante ista scriptione Con firmatur ex opposito,quando quid ex Theologis celiante v. g. mo tu primi mobilis eiusq; tempore, sicut erit post diem iudici j non per hoc nequibit fieri motus in hisce inferiori. hus,vel in Angelis, ela Beatis existentibus in locis superioribus ad primum Mobile, ut in Empyreo. Item mensura distinguitur a mensuram quod vere valet de mensura extrinseca Angelus superior erit talis mensura extrinseca Angeli in serioris, S conseque ter AetiuAngeli superioris erit mensur Aeuianuel inferioris , de quo quaest seq. Confirmatur, Angelus supremus, sicut quicunq; superior, distinguitur realiter ab inseriori ergo exilientia superioris dii inguitur realiter ab existentia inferioris , ergo itidem duratio si perioris distinguetur a duratione inferioris, quapropter concluditur, Aeuum extrinsecum distingui realitei ab ipso Aeuiterno. Item Angelus potesse sine Anecio, ergo euuin illius poterit esse sine isto Angelo: ergo distinguitur,ealiter, quia nulla maior ratio distinctio-mis realis, qua separabilitas aliquorum. io Ad Primum concludit de Aetio tanquam de mensura exti inseca, , t sic distinguitur realiter. Ad illud de instanti, utique penes mobile, gratia cu ius est mensura extrinseca , ut in stans temporis, distinguetur re aliter, ut est tempus ci suis instantibus primi mobilis, penes mobilia distincta realiterinam sic te in pus, instans primi mobilis distinguitur realiter ab hisce inserioribus talis se habet Aetium extrinsecum penes euiterna. ii Ad Secundum respondetur pari sormiter, quod cocludat de euo ex trinseco ad illud de tempore,iam a tempus intrinsecum, set quod est mensura intrinseca, est idem realiter cum suo motu Vtempus vero extrinsecum distinguitur realiter pari formiter de Acuo intrinseco, extrinseco . 1 Ad Tertium , ut supra valet de mensura extrinseca.is Ad Vltimis, concludit de quantitate molari, corporeanaeuum vero
intrinsecti est quantitas spiritu ilis, seu mensura spiritualis, qui est eadem cum
Utrum omnium euiternorum sit unum euum.1 eua multiplicada sint ad
multis dicatione Aeuiternorum , an vero unico euomensurentur singula euiterna, suit Durandi opinio, non est eodem prorsus Aelio mensuranda singula euiter. na, sed proprio numquodq; euitertium Aelio fore metiend. ita in a. d. r. q. s. ex opposito se habet D Tho. r. p.
Mesu recon initio autem supponimus conditiones. ditiones requisitas ad mensura, de quibus penes Arist in logicis c. de quant.
m autem sunt. Prima,quod mensurare, quantitatem ignotam per quantital magis noram certificare. Secunda, vemensura ex natura rei sit notior mensurat, Tertia, ut sit in uariabilior me .surato, quoniam ex Aristot mensura debet consistere in indivisibili. Addendum, mensuram reperiri solummodo in genere quantitatis ex Arist ibidem mensuratu vero in omni genere quoniam omnia metienda sunt, sibilantia, quantitas, qualitas, relatio, reddendo singula singulis Insuper mensura diuiditur in mensuram quidditativa Im
sei persectionalem: atque mensurrerdurationis Demum mensura, altera intrinseca, altera extrinseca.
ylis habitis, circa existentia Angeli tres referuntur probabiles modi dicendi, penes Scot Primus est, si Ponamus omnia euiterna habere exb
115쪽
sentiam atque in uariabilem licet una sit altera quidditatiue persectior Secundus, si constituamus qualibet exi-ilentiam stuperioris Angeli esse simpliciorem qualibet in seriori S Tertius ii alteramus unicam solummodo in tyrAngelos reperiri existentiam simplicissimam quacunque existentia inferiori: si, in quam, hos modos poniamus, Pote rit subsequenter ad quaelitum responet deri iuxta varios istos de existucijsopi, nandi modos.
omnia euiterna habere aeque inuariabilem existentiam, dicendum quod non videtur existentia unius post teste mensura existentia: at erius Pro batur, mensura debet esse invariabilior mensurato debet namque consille: in indivisibili, nec variari intest, nec alicrari: at existentia unius non magis es invariabilis v. g. exiit L tia alterius, utpote quia unius existentia non duraret magis,quam existentia alterius, ergo hinc dicetur non posse, unum euiternum esse mensuram alterius cui terni. Dices, unum ortasse esset persectius altero, ergo hinc sumeretur ratio me tire. Res non to cui mure me suta quid ditativa, persectioiiali quo casu concederetur num et iri aliud sed de mensura durativa dato autem casu unu non duraret ma-
his quam aliud c Ino ad Secundum , si quaelibet existentia superior sit in uariabilior
quacunq; existentia in se ori, siue aurabilior, utique dici posset quodcunq; Aeuiternum superius esse mensuram extrin lecam euiterni in serioris Indeq; dicendum tot est Aena, quot Sisit Aetli terna. Prob. unumquod euiternum est chira sic speciata , quatenus inua labilior in seriori, ergo quot eui, tirna, tot eua. E. cipiendum tarLea hinc esse euiternit in omnitio inlimia, in quo quidem nulla reperiretur ratio mensura , quoniam non haberet euiternum aliud in serius se, quod possiet metiri. Dice S, etiam istud infimum Aeuiternum est aeque in uariabire, ut A euiterna superiora. ergo non deneganda ratio mensurae. Resp. licet esset in uariabit non tamene et in uariabi
lius aliquo sub se inferiori cum ergo
careret in seriori mensurabili ab eo, n5 poterit dici in uariabilius, quia cor parativum est relatiuum , .supponit saltim duo inter quae fiat comparatio, nullum vero habet in serius , cui comparetur, ideoq; nullo inserioli esset invariabilius,cum nullum sit. Quoad Tertis, si asseramus unicam reperiri simplicissimam existentiam, ac persectistimam inter Aeuite
na . dicendum erit, omnium euaternorum, unicum esse Aelium, veluti mensura extrinseca, mensurans omnia Aeuiterna.
et Hinc autem absolute concludi Datur viamus, loquendo de mensura extrinseca Aeuum inter omnes Angelos ea urvuubi Ri ei sita sit metrum, tamen sura omnium Ang* mensus
lorum in ita omnium euiternorumetit unicum euiternum Is vero erit
Angelus supremus, atque omni u eminentissimus. Prob. Arist. I , .met cap.2
ait tu unoquoque Renere reperiri nil, quod sit metrum S mensura omnium contentorum in tali genere ergo imis genere Angelorum dabitur etiam tale unum. Item omnis multitudo reduci debet ad unitatem' ergo omni u euiternorum est unicum neuiternu. Ru su Oml tum tempor uir particularium inferiorum, omnium motuu in seriorum dandum est unicum tempus uniuersale , unicusq; motus comunis primi mobilis, quod si metrii, clamen ura
omnium temporum , arque motuu in sinsertoro igitui dabitur Angelus unus supremus, qui sit mensura suprema c*terorum. Insii per omne imperi isturn reduci habet ad persectum et perfectum reduci d et ad persectilis inpersectius ad pellectissimum . Uenique tria politicis reperitur mensura una suprema tum in metiendis ponderibus tum
in expendendis pecvnus , ad cuius ac cestum, vel recessiim comparative habeatur cognitio caeteraru in seriorumensurarum, sicur autem in generet,s orum,datur rosa, vel lilium: In genetre Aulum Aquila , vel Phoenix: in genere animalium homo: In gener totius cathegoria entium datur Deus, qui sit metrum, Minensura persectissima, simplicillima, an variabilissi
ina omnium creaturaru, ad cuiuSpersectionis accessumi secundum magi d minus,
116쪽
Vtrum omnium Aeuiternorum sit unum euum. Ox
irinus, dicuntur creaturae esse magis minus a Persectae; sta in genere Ange Iotii dabitu vuus simplicissimus, atq,
persectissimus,' tu sit metrum, mi en- uta omnium euiter notum. Praeterea meis iura debet certiticare, ecbetq, esse notior mensuram tale autem suprenium uiternum esset huiusmodi, siquidem per accelsum aliorum ad pilus persectionem secvndu magis, , minus heret certiscatio de maiori, ac minori
Hersectione caeterorum Aeuiternorum.
Sed hic iure sireritur, dato iam, reperiret supremum euiternum, quod sit mensura caetero ii, utrum euiternum illud foret aliunde metiendum, videtur quod non etenim si es in toto genere Angelorum supremum, non dabitur superius, quo metiatur. Re
spondet aetan habere quidem aliud, quod ipsum mensuret quod tamen
sit illud, non declarat. Sed contaxaret itur, mensura debet esse notior men- iurato reat quodnam esset istud notius eo tanquam mensura non quidem aptopria existentia,quoniam est eadem cum ipso Angelo consequenter erit par ratio utriusque, ut utrumq; sit vel aeque ignotu de seu nec erit quid aliud
Aeuiternum superius, cum non detur, ergo carebit extrinseca esura. Dicet,
eo euiternu illud notius, atque immutabilius. Sed contra, quia est assignandum, quod nam sit illud : vel erit quid abstractum , imaginarium, aereum proiecto erit tale, cum in genere Angelorum non detur superius; iose enim quale sit non explicata v viget amplius disincultas, quandoquidem sequeretur,neque Primum amotum, seu motum primi mobilis posse mensurari tempore est namq, parratio utrobique,ut scut supremus Angelus non mensuraretur quia est primus,mpersectissimus in taliae nere, ita nec primi mobilis motus, cum sit omnim primus communis xv niuersi iissimus.
ro Ad hoc respondent aliqui, concedendo primum motum non mensurari te inpore,quia omne,quod mensuratur tempore exceditur a tempore,
est corruptibile: petimus motus est uni- uerlatissimus , supremus, communissimus, incorruptibilis.1 Verum responsio hic non valet, quidem aliquid esse in te inporta
est sicut rem numeratam esse in numero: at non est de ratione existetis in numero, ut excedatur a numero secundutotum etenim aequantur seclinet to
tum numeruri,numeratum licet excedatur res numerata a numero secundum partem . Etenim numerus ternarius trium hominu excedit unitatem , sidualitatem hominum,quae sunt partes totius numeri terna 3 caeteriam a
tres homines,, homine hi qui continentur in numero ternario adaequantur secundum totum non exceduntur: sic primus motus adaequatur in idem secundu se totum crinpori communi, quia tempti, est comune,&motus primi mobili est com in unas illud est uniuersale, hoc limiliter illud e tprimu hic insuper primuS: at tempus hoc excedit molli primi mobilis secundum partes, qui totum excedit
partes: Cita erit ad argumentum rem spondendii, quod motus primu mensurabitur, ui tamen non secundum se totu, nihilominus partim, partim, seu secundum partes, e parte quia sic exceditur eo magi S quo licet secundus totum sit invariabilis est tamen secundum partes variabilis De Angelo autem , utique secundum se toti irrita secundum omnem rationem ellentialem sui est essentialiter invariabilis,
indivisibilis, ideoque non potest seipsum mensurare partim, partim est responsio Scos, in communis Scoti
ii Verum non videtur satib sactum. Aeuiternuargume ito principalior in sequeretur supremum namque supremurn Vngelum non esse habet Deumensurabilem , cum non habeat supe Pi 'uachila, dius seipso. Dicere autem Ideo es C, quia est in uariabilis, nec habet partes, non videtur satisfacere jam sequere tur, nec Angelum inferiorem elic mensurabile in a superiori, siue a supremo, nam neque habri partes, nc eli diuisibilis Ideo Rei p. quod supremumquo
que Aneelus abcst suam mensurain textrinsecam tamen, nam sempcrde ex
trinseca hic loquimur: ea autem est Deus squi sicut ei mensura caete oria,
ita de Angeli suprei ni eo mani, quia supreuius Angelus inagis accedet Deoi
117쪽
hoe solo addito,quod mensura haec esset extra stentis, non enirn est i genere Deus, seu in praedicamentori nec esset consequenter intra nenus euit
norit m ngelorum sed excedit omnOgLnus eorum ac propterea fia premus Angelus careret mensura extrinseca intra genus Angelorum haberet vero, sicut habit Deum , tanquam mensura extrinsecam extra graui, Angelorum, sicii mensura est omnium , acria te
Nedum me Sed quaeres, si in suprema specie uet Anaeloruis sint phiram diuidua Ange-
unii sua, ut lorum, utrum singula eoru essent men- mensura in sum eaetcrorum inferiorum' videturivi Oium. quod non alias esset contra conet ullo nem statutam , cum sit unum euiternum omnium Angelorum, alioquin Ae ui terna suprema essent plura. De strueret quoque recensitum axioma Arist. In no quoqMe genere dari unum
.iuod sit motrum, O mensura caeterorum;
darentur enim plura, non unum. Resip. nullam esse mili cantiam omnes Angelo illos esse mensuram caeterorum exemplum de homine, siue de homini. hiis fingui res qui omnes sunt mensura co et Orum animali, nedum quidem
liam an species seu singula indiuidua,
ita in humana specie reperietur tot me furae quot homine S.ergo nec id implicabit in suprema specie Angei rus. Ad Aristot pro ettio non intendit nuindiuid nate, sed viati species Pro alias una sola Aquila hinc, taliter v. no minata esset mensura, latilium, non autem caetera Aquilae Vatio est ratio cur magis haec , qua aliae: igitur Arist. per nim, intelligit speciem unam cintelligeret vero unum tum specie , tum numero, ubi speetes non ellat multiplicabilis vel non multiplicaretur, ut In
gcnere Planetaru Sol, qui est unus specie, numero sic, cro in sententia D.Thom curreret, quod in suprema
sp cie Angelorum daretur, nuribe cie, numero, cum nolit speciem Angelicam multiplicati diuidualiter, de qua re dii p. praeced, sustinendo autem mi Itiplicari nil mero , omnes essentaeque caeterorum mensura .
ruri per an Sistendo autem in eadem supre snpremus ix pecie, querimus qui nam it ina Ang*i vim uete Andio tutri suptemus, utrum Lu-
csser: quoi .lto, sequeretur Angelum alioqui tenebrarum, mensuram esse,&metrum Angelorum lucis Angelaniq;Deo rebellem, ac reprobum, me uum
esse persectionale Angelorum alioqui
Sanctorii ac Reatorum . Resp. de primati nunc nil decidimias Angelorum. sed infra suo loco Stipposito vero pro nunc, Luciferum esse omnium ante signanum, supponendum quoque erie eminentiam Luciferi supra caeteros, etiam Beatissimos Angelos, non ess e gi a tuitam, sed naturalem, ac praecelle in re solum in natura, cum sit destitutua
charitate,& gratia hoc supposito, dicendum, ipsum esse caeterorum mensuis ram, sed in naturalibus Helleq; metrum perfectionale cater orsi in naturalibus videm, cum tamen minimus Angelus e cellat eum in Beatitudine, gratia: nec vero imp icat in naturalibus excellere, qui tamen saperatur in gratuitis. Sic quocio an in itista ac homo heatus excellitur ah unoqucque ae mone in naturalibus , qui tamen an topere superat eum n gratuitis . sed amplius suo loco is obstabis contra principale in tentum Primo mensurae debet est nciatior mensurato sed Angelu superior non est norio Angesto in seriori triob Angeis inferiori eis benia nota sua prompria dulatio non videtur autem nota esse duratio superioris , siquidem nota est ei nota essentia,' natura superioris, ergo nec duratio, de mensura eius: oreo non dabitur aliquod supremum
Aeuiternum, veluti mensura ea terorutar Secundo destruatur illud supre-mdin Ae ulteria sis, seret necesse destrurquoque 'euiterna ipsa mensurata inferiora. Prob. deficeret namque ratiostensurantis, , mensurae, uia creet Deus v. g. nunc Angelum eminentio
rem, tunc in Angel priori destruere tur ratio mensure, quia transiret ad stualium Angelum superiorem ivsiue de struat Angelum aliquem inferiorem , destrueretur ratio mensura in Angelo superiori, consequenter destrueretur Angelus ipse mensurans.1 sertio est, num tempus omniutemporalium,ergo imum euum omnium Aeuiternoru tergo non totaeua,
quotleuiterna hoc repugnat adueris
118쪽
vcruin omnium Aeuiternorum si unum Aeuum ro
tior mensuto esse cui terna,quot euai, Ad Primum . maior intelligItur, quod si se Meae natura sua secundam bio vero , de per accidens in ordine adrato decla intellectu concipientem cunde a ra' - Monem metitur sussicit, ut sit notior quantum est ex se, ut potens sit notiti- catein certificue ex natura sua, quod inero hic, vel ille intellectus concipiat, Mel non assequatur cognitionem talii mensurae hoc est per accidens ad mensuram i nullo enim intellectu cogitane vina est mensura, nata sacere deuenire in cognitionem huius, vel illius eri mentarabili, sic de Angelis inserioribus per accidens est ad eorum premam mensuram , ut naturam supremi Aeuiterni non cognoscant.1 Ad Secundum quocumque casu dato ex recensitis, nil dc perditur nisi
relatio quaedam extrinseca mensuranes umensurati destructo quidem .g. supremo euiterno destrueretur cum eo relatio mensurae penes inlati maeuiterna destrueretur solummodo relatio mensurati, quam habebant ad
illud, deterum remanebunt inseri ira aeuiterna in esse suae naturae ita quoque creato Angelo eminentiori de rueretur in priori Angelo relatio illa rationis mesure supremae ad inferiotes: quemadmodam destructo Angelo inferiori,ueperibit relatio mensurae in si periori. et Tettium argumentu concludit de Aelio extrinseco, quod ut diximus unicum est, loquendo de supremo ac simplicissimo, quemadmodum unicum est tempus omnium communissimum: Non autem de Aelio intrinseco, quod est propria duratio siue me sura intrinseca et haec ettim multiplicatur ad multiplicationem Arui ternorum. et Lices, comparatio non valet; prob.tempora singularia, in aeriora includunt in sui ratione quidditativa tempus supremunt, at euiterna inlariora non sic includunt euiternum illud supremum et prob assumptu, etenim uniuersale, seu supremu est essentialiter praedicabile de inferioribus no autem Aneelus supremus praedicatur
de Angelis inserioribus. Rem aliud inta ui de supremo, ut sic aliud de
uniuersali, non autem de supremo, ut praecise supremo tetenim Deus es omnium supremus,c nihilominus de nulla creatura praedicatur, no enim valet, creatura est Deus atque ita nec valebit. hoc singulare in serius euiternuest suptemuleuiternum et cum tamen, alioqu, valeat, sortes est animal,quod nedum rationem habet superioris, hrum&uniuersalis Rationes autem superioris,sivniuersalis no necestar Io, nec semper simul coincidunt,aut conuertuntur valet namque, est uniuersale, ergo supremum, siue supersus; at viceversa nominem, cum Coelum Empyreum sit Coelis cunctis superius, vectamen praedicatur de eis.1 Obstabis, si per impossibile , einter iDed desineret habet este, desineret deploderia
quoq; habere esse creatura ratio, quia i Deus est metrum, tamen sura creaturae Lati delineret esse suprem Aem-ternum, non ob id, desineret 'cui tedinum iniurius posset namque destruere supremum Angelum, conseruando reliquos inseriores. Resp. Deum, nedum habere rationem mensura in ordine ad creaturam, veru rationem causaee cientis, o conseruantis eam in suo
est simpliciter Aeuiternu vero illud superius, quantum est de se habere solummodo rationem mensurae unde non mirum, si perento supremo Aeuiterno possit remanere in serius, dum tamen, si per impossibile, non esset Deus, deperiret absolute, implicia ter, Mundequaque creatura, qua indiget ipso Deo vicoseruetur in suo esse. et Consimilem vero dependet iam Avicennae apposuisset Avicennatam docuit in catena telligentiam procreari ab intelligetia. causa autem efficiens huiusmodi vide. tur absolute necessaria in conseruati ne quoque talis estectus Verum,dubitandum lare de eius intentione, virui sicut admisit, intelligentiam dependere a superiori intelligentia in fieri, ita quoq; admiserit, dependere ab eadem in suo conseruari de multis veto talis duplex dependentia, etiam extrinseca, non implicat, etenim radius de pudet a Sole in fieri,siconseruari, vita viue tis dependet ab anima in fieri, de cov- seruari linquo causas inviniscas, ut
119쪽
naateria. forma, de quibus apertum
est ergo, nec iInplicaret, intelligentia ab intelligentia dependere etiam in conseruari,ad mentem Avicennae, dum dependere docuit in procreari. DI
stat, nihilominus in utroque esse, per Theologos, Angelu dependere a sol a Deo patet, creare namque est solius Dei ergo, sicut dependet a Deo j creari, sic in conseruariu tenet cori,
seq. quoniam, cum est creare, eius, Senon alterius, est anni hilare rat si Angelus deperiret, non desine et nisi per anni lallatioirem, ergo a solo creant Deo penderet in conseruates intelligentiam vero creare intelli iaciam, figmentum fuit uicennae,contra quo ex prosesib 5 cotu in .d. I. q. I
Vtrum Angeli mensurenturae uo,an tempore
senti ut Angelu in non me surari euo, sed tempore nostro. His de mura accedit Vari .P.d. J .s s. disetcriit vero aliqualiter inter se, eo quod Duran auctemo uri, alti mensuram esse Angelor una aetherogeneam et hi aute inlaomoetneam reatio Durandi, quoniarem pus est successi utim extilentia, Anneli est permari enu, litapropter necesse est sint alterius rationis indeq; concludit esse te pus mensuram per coexiis
siciat iam eiusdem Angeli ad tempus: Fatio ex opposito istorualleretur passe
sim et caeterum conueniunt, ut negent,
Reuum esse mensuram, sed veru tempus nostru loquuntur vero de utroq;Aeuo, tum intrinseco,tium extrinseco, de utroque hegalit esse mensuram. Probatione, pro omnibus hae sunt: primo, per nullam aliam me muram innotescit nobis antiquitaS, di turnitas, siue duratio Angelotii, quam per tempus; per id namque cognoscimuiqnantum in ei cessit inter eorum creationem S praesens saeculum atque quantum intersit inter eorum durationem, atque animarii; eigo tempus erit incnsura. Secundo si quid impediret ne tempus est et mensura esset quia non esset unigene me niurato, utpotae quia
te pus diuisibile, fluens Angelu pe manens in indivisibilis dat hoc no est nec est scd sufficit, ut unigene ita fiet in ratione me urae, durationi ut sic; etenim Angelus durat, tempus est duratio, ac consequenter per tempus durerat. Confirmatur, eius duratio, atque duratio motus coexistit veri tempori
nostro Tertio, quod mensura sit pedilectior mensurato id per accidens est, nec id Aristoteles cxpressit in definitione mensurae, sed susticit instrume tum ad dignoscendum ipsum mensuratum, id vero est ipsa duratio temporis. Quarto, me sura debet esse notior mensurato atraeuum superioris Angeli non est notitis euo Angeli inferioris ergo non est emam in ensura a Prob. minor, non es notius intellectui diuino , quia aequanimiter cognoscit omnia: non intellectui nostro quia aeque nobis ignota est duratio unius Angeli licui alterius Vne l. intellectui
Anael, siquidem Angelus supcrior ex
cognitione propriae durationi non potest deuenire in cognitione na dura tionis Angeli inferioris, quonia aequam les sunt in duratione neq; sciret qua talaret duratio vel animat, vel alterius Angeliri nec denique intellectu Angcli interioris, quoniam inferior cognoscit persectius suam propriam duratio nem , quam duriatio ite Angeli superioris . Denique I euum, Aeuiterna apprehenduntur tanquam subiecta mota tui,ergo mensurantur tempore. Consitivatur, mensura non et quid extra animana, sed pendet ab anima Igitur sufficit ut per noli ram consideratione concipiamus neuiternum sub ratione
120쪽
Vtrum Ah uom sit mori sata sece est ua.
Metita, o decurrenti ac consequentre tepeti mensurabili , potitiei iatia tempore mensairantur, quam l. , Im
tii sibilis , tum euum non uistingui tui ab Angelo, ergo cic, quia mensura disti ruitur a men prato. : Ex opposito dicimus, non tem diu , sed Aelium esse propriam mensuram dige ors. ita omni uni r Tlic in
Probatur vero Primo ex tradita ipsius eui de cliptione communiter recepta, licet discrepantia stet in viti m codicione, vi q. i. attigimus in fine erat aurem in utraque cichola descriptio, quod eu sit mensura entis crea-ilipermanentis cis Reliquas conditi VCX non expendimus, non enim ne staria sunt ad prisens intentiaui, quod si
mensura est enti, permane utis,atque res permanentes habent pro mensura Atuum . non mensurabuntur utique tempore unde namque disterant avsnaccessivae, atque permanentes . l . msi rempus est metituta rerum spiritualium, ut Angeli. huiusmodi, reique .
mensura erit ipsius Liei; etenim vipse immorialis quoque esbinatui sibilis, atque immaterialis insuper te pus ex Arist. est mensura rerum corruptibilium, mortalium estent vero hinc Angeli corruptibiles, o mortale X. Rursus mensura debet esse superior, atque permetior mensiuato, praecipue loque eo de extrinseca: cuiuimodi, ut quaest. praecedeti diximu5, superiorem Angelum esse interioris mensuram, atq; Deuesse mensuram omnium,iuxtarecensitam ibi sententia Arist. usu uenam quoque generedarid bet unum, quod sit metrum, mensura omnium ivitio gene
, e . At tempus est infima, ct imperi Ea mensura, Angelus est creatura Pe sectior in cunctis creaturis, ut quid ergo templis erit eius mensura Praeterea Aeus est propinqui saeternitati,quam rempus Angelu quoque aratone, qua ens est pirituale, est propinqu os Deo, propinquitate persectionali natura, quam caeterae creatutae corpor les ergo dum Deus ni enlutatur aeter nitate Angelus menturabitur Aetio, quod est Propinquius aeternitati tali cuidetur esse quoque Patrum mens, iacpraecipue Aug. 8 p. q. s. is 'et demum mensura debet esse, ni ne mensura, io, hoe enim necessario exquirit Arist.at tempus est fluens, successivum . m-teriale, ac diuisiail non sie Angelus. Ad obiecta in contrarium spondetur ad Primu concludit de mensura quoad nos, non de mensura in se quoad Angelum sor maliter ; quia loquendo quoad nos, utiq; nos per mensuram temporis digno lcimus quantulusq; modo Angeli durauerint a mundi exordio usque nunc: at neelus id cognoscit aliunde primo , de per se per sua propriam oratione proprii eui . I S. etiam Angelus id cognoscit per tempus decursum usque modo . Resp.
teu, ii velit, inde etiam cognoscere. Et cognitio haec erit per accidens sibi inon per is, quia per se melisuratur Aetuo per acciden, tempore, ea solum ratione, qua coextitit tepori, non quatenus sua natura sit mensurabilis tempore nisi extrinsece .per tempus etiana cognoscet a posteriori, ab ex
Ad Secundum, utique ea est ratio quoniam non est unigenea . Cum probas, sui licere est unigeneam in rutione durationis absolute negandum id alias aeternitas non esset mensurae solius ei, sed ipsius creaturae, quoniaipsa, et aeternitas, it duratio absolutervii de unigeneitas ab illis sumitur valde remote quapropter de lumen dii et a gener pro mici, utpote ab ente creato corruptibili permanete, iuccessivo vienti succei tuo coitae spodeat mensura successiua , ut lepus VI et natienti vero me iura permanes, ut Aenu Ad confir concludit mensurari tepore per accidens ratione solius coexistentiae quod concedimus. Ad Tertium,tempus erit mensit-ra quoad nos; ipsum nam i est instrumentum nobis, ut connescamus dura tionem Angeli non autem ipsi Angelinqui utitur mensura eminentiori.
Ad Quartum , Deus cognoscit omnia per seipsum cuius mensura est
aeternitas, qua mediante metitur omnias Mensura debet esse uni