장음표시 사용
241쪽
ditati uniuersalis non poterit cognoscere singulare insuper quid ditates re-
rum sunt aeternae, nec varia ursera tum, tempuS, at me scribere non suit ternum, cum it temporale, hodie num item desinam scribere nec semper scripsi si quid ergo per quidditates naturaru in Dari abi jeri seu per quid-ditatem naturae humane invariabilem, cognosci poterit me vel non scripsisse, vel scribri es, ut desecturum ascripturae item circa quidditates non contingit spectare prateritum , nec futurum quia abstrahunt a tempore, clim sint aeternale et, si neu lare tamen actiones assequuntur temporum differetiari ergo in piciendo quidditatem humanam , non potes inspici pra teritum , nec futurum . nomodo insuper sciri poterit sortem fuisse, vel este, vel fortia in tali loco per solam inspectione a.
tura uniuersialis, cuis ni iter te abstr hat ab omni loco, nec repra sentet templa , aut locum, ullamq; conditionem existentiae
Iudicium de et aqve sententia, ct reconciliantur . I bcinas, Scotus.1 eter tot quae utrinque pugnant, rationes tri iando, dicam quid sentiam, ut Promisi. in Primis autem a Nerere, Angelos recepisse ab initi' species omnium quid ditatum, stentior cum utraquo Schola, nec nam a circa hoc stat quaestio, tene remanet probatu in utraque opinione.
Secundo, asserere recepisse spe .cies aliquorum etiam singularium, uoimplicat, imo dignificat magis angelicam Naturant nec id negare loco uS: de quo amplius dicemus infra. Tertio, pace utriusque partis, mens Diti Ihomae,& Scoti, non mihi videtur Lucusque percepta vude est, ut inutiliter multiplicentur lites quod autem ita sit, demolistrabo, simulque . partes ambas reconciliabo. Vnde dico, quod quaestio ista moueri potest altero ex duobus modis, vel namque pecta Mn speciem intellia gibalem quantum ci CX nacura sua ,
sue ab intrinseco vel spectamus earn ex addito, siue ab extrinseco prout eleuatam a Deo Primo modo dicit ordinem ad obieci tam, tum in ratione causandi passive; tum vero representandi, unde duplicem dicit ordinem pro nuta causationis, evrepraesentationis. Dico insuper, quod species considerari, o Speeie, test, vel quatenus per actionem intelle deratur,ctus agetis est abstracta ab obiecto vel nysice quatentis est insula intellectui a sus e Mi*ologrior age te, supplere vicem abstractionis fienda per intellectum . Dico ite, quod qu stio examinari potest, vel philosophice , vel Theoloniceri Primus sensus erit, spectando peciem ex natura rei, secundum se s ab intrinsecor
Secundus autem, spectando eam ex addito, per dependentiam ab Agente sit periori, extrinseco: quatenus est eleuatari Deo ad sic, vel sic or, vel tot repraesentandum , prout Leo pla
His preibatis asset Primo quod D.Thomas, et cotus non sunt loquuti ad unum, eundemq; sensum, sed ad diuersos, unde mirum non est, si tantopere discordent. Qualis aut sit utriusque sensus aperiam Unde becundo assero, D. Thomam loquutum fuisse, spectando speciem non quidem ex na raret, nec ab intranseco, nec quatenus causatur virtute intellectas agetis abstrahentis ab obiectis , scd spectando eam ab extrinseco, prout eleuatam, quatenus infunditur 'igelo a superi ri gente eo conseiente ei modum, sic, tor, tot reprachii an si obiecta, prout eo placuit virtute speciei dare maiorem, vel minore ad repraesentandam: Iste est modus co siderandi speciem Theologi ceu Scotum vero Considerasi specie ex natura rei ha b trinseco, quatenti pedet ab ipso obiecto creato, Sab inteli eiu agente in causari non autem ab extrinsecta nec in ordine ad Deum, sic, si e prout ei placuerit, contemperantem' Cciem et
Siste est modus considerandi speciem philosophices: Vnde ditarentia inter
D. Thom. Scotum est, quod Sciatus considerat Oeciem ex natura rei, e D. Thom prout eleuatam a Deo.
Quod et cotus philosophice, Sc ex natura rei, siue baturinseco consideret
242쪽
virum Angeli habeant species concreatas. 23 I
hitia in sententii coli Species una
rotest plurale estpeciem, apertissime constat ex rationiblis adductis pro sua sentetia, omnes namque innituntur principijs philosophicis, ut de se patent Quod vero D. Thomas loquatur de specie, non prout a obieeio abstracta , sed prout a Deo sic,& sic contemperata, rens se , probo ex apertissimo loco eiusdena Doctoris sancti is enim quaest. 8 deae ninit. scient Angel. art. io. respons ad tertium ait, species abstractas ab obiectis es adaequatas obiectis ita ut Oropositiit repraesentare plura obiecta, species vero insulas a Deo, poste repte entare plura obiectari rationem autem de hoc reddens, inquit, ideo ita est, quoniam species infusae a Deo sunt si aper- excedentes obiecta, propterea species una potest repre Utare plura obiecta cum autem species abstracta ab obiecto sit adequata tali obiecto, non poterit representare, nisi unicum obieetum . Doctrina haec Diui Thomae est responsiua ad are timentum undecim tiari praeced. factum pro coto, nempe, species debet adaequari suo obiecto, ira ut non possit excedere suum obiectum
in repraesetando species namque Leo nis ita repraesentet Leonem, ut nil vltra, alia excederet suum obiectum ergo unica specie angelica repraesenta-it unum, e non plura Ad hoc autem respondens D. Thomas ait adaequationem in repraesentando competere soli speciei desumpta ab obiecto, si hoc sat adaequatiori attamen loquendo de specie insula a Deo non oportet ipsam adaequari uni tantum obieeto, ratione reddit, quia pecies angelicae habitae a Deo, sunt superexcedentes et quaero aute quid dicat illud fure, excedentes nisi quod non repraesetat solummodo Lemnem, Elummodo hominem, sed supe excedit, quia repraesentat plura, S tot,
quot placuerit Deo, vere Draesentet Ensententia apertissima Diui Thomae,
Scoti. Ex hinc autem quaero, virum Dis Thomas, si peteretur de suo se usu assereret, speciem ex natura rei S ab intrinseco, vipula Leonis. posse simul re- Praesetare Leonem, rursum Lupum,
et Aenum Mominem, S Brutum p speciem albi posse repra se lare album, nigrum neutiq iam hoc etenim aperte fatetur, specie desumptam a rebus repraesentare unum, non plura a talis vero est sensus Scoti, ut speciem confideret ab intrinseco . ex natura rei, prout desumptam ab obiecto, vi
apertissime patet: Ergo philosophice
loquendo, Me natura rei, D. Thom, Scotus apertissime concordant, iam enim D.Thoma loco recensito, hoc ipsum docet aperte, quod Scotu .es Quod vero cotus id ipsum do Seotos traceat,quod D. Thom spectata pecie in itur in lenordine ad infundentem is eum iniri tentiam D. mis, hoc solum aperte de eo constat Thom, quod negarit insinuas fuisse species omnium rerum Caeterum, si interrogatus fuisset, utrum possit Deus infundere speciem unam, Quae repraesenter plura, conterendo ei virtutem cognoscendi plura nequaquam id negaret, alias li- miraret Potentiam Diuinam et tum etiaquia quidquid potest causa prirna cum secunda potest se ipsa sola c. Et hoc ipsum probo ex doctrina eiu de Scoti, docet namque datam in gelis speciem
intelligibile, abstractive repraesentantem Eisentiam L iuinam, dum erant in via species autem illa erat unica, aerepraesutabat plura, utpote Essentiam, modo intrinsecos attributa, Personas Diuinas. Dices, haec omnia esse essentialiter obiectum unum se non plura. Contia, licet essentialiter sint unum, tamen realiter sunt plura qui plures Personae Trinitatis distincti realiter item modi intrinseci sunt plures: attributa sunt plura: hunum qiiodque ad intra dis mctam habet conceptibilitatem, siue realiter, ut Personae distinete realiter siue odaliter, ut m di intrinseci distincti modaliter siue denique sor maliter,ut attributa distincta formaliter Cum ergo species illa unica repraesentare potvit tot conceptibilitates taliter distinctas, cur nor poterit in via Scoti dari similis sipecies in ordine ad obiecta creata e Confirmatur, adeo species illa unica represe-tabat plura, ut repraesentasset Pater Liatem Filiationem, Spiratione, tramque tantopere distinctas, ut principiti unius non possit esse principium ait rius, Fili namq; principium est in te lectus, non voluntas I siritus Lancti principium est voluntas, non intel
243쪽
lectus. Item Scotus in J.d. I q. et inter alios modos, quibus intellectus An bm Ohristi cognoscat omnia in Ver-ho, affert nod id agat unica visione, quae quidem terminabilis sit ad infinita numero obiecta quarro autem de
actu isto unico videndi, vir id habeat
ex se ab intrinsecta, ex natura rei, an prout eleuatusi Verbos Scotus negaret primi: m. l affirmaret secundum tergo eande virtutem, ex Scoto, potuit conserre Deu , vel paucioribus speciebus, vel icae specie ad repraesentanda infinita . vi vero vel viso illa, vel species ista foret infinita, de vision decidit ibi Scotus, de specie dicemus insta ari Lin.
Soluuntur argumenta Thomictarum. e constito de sensu tum D Thmmae, tum Scoti, remanet ostendendum , argi meta hinc inde adducta, non militare aduersus praecitatos Dociores. Et qui de homistae, Scoti sententiam impia gnant non in sensu Scoti, sed in eo sensu, in quo aiunt, loqui L. Thomamri et cotistiem Thomae sententiam arguunt, non in sensu Diui Thornae, sed in eo sensiti, in quo loquii, tum existimant Scolum At quia vidimus alienos esse a sensu utriusque Doctoris, hinc existimo non esse immorandum in oppositorum argumentorusolutione. Soliuio uni et Qua pro ter breuiter lites interica pro Tho mendo, pro visaque parte dici posset; . Argumenta non impugnare sententia, siue Coctoris Angelici, siue Subtilis, id vero accidat, minime bene perspecta mente utriusque ut vero ad utramq; argumentorum classem uno verbo respondeamus, unica responsione diciamus, Argumenta Ilom istarum procederes, spectat a specie intelligibili extrinsece, loquendo Theologiceri Ag-gumenta verooeotistarum militaro,
spectata specie intclligibili, ex natura rei intrinsece S loque do philosophice et Hoc autem stant , ce stat omnis controuersia o iam consitit in ali sensu loquutos fuit e nostro Pieceptores O D.Thoma nec coci sententia
negare visus fuit, nec Scotus D.Thmmae doctrinam , in tali sensu impugnare, compertum extitit, ut praecedenti articulo dilucide patuit.
Verum, quia video Scotistas ob se iis, nisi oppositis argumentis solum ti es praestem, hinc, ut morem eis gemram . praestabor non quod a sensu recedam recensito de Scoto, D. homa. sed quasi abstrahendo a quaestione ostendam quantum roboris contineae rationes illae in Philosophia. In primis vero ad rationes omanes Tho missarum sit generalis responsio, quod procedunt, spectata specie ab extrinseco, per virtutem repraesentandi superadditam a Deo, non autem intrinsece, rex natura rei. Singulariter tamen ad specialia capita descendedo, ad aut horitatem libri de Causis, Omnis intellieterra eL plena formis. Resp. loqui de formis quid-ditatum uniuersalium has enim receperunt ab initio, non autem est plena
sormis singularium . Ad illud Dion. quod Angeli superiores habent niuersaliorem scientiam . Resp. quod alia translatio habet, Angeli superiore habent
scientiam totalem . Res p. a. luod sistendo in prima lectione, sensus non crit, ut intelligant per species, ni taetrsaliorcs, pauciores, sed in eo h libem scient avniuersaliorem, ex quo plura cognoscunt, quam Angeli interiores. Rei p. v niuei talitatem scientia consistere meo, quod pluS, Persectius, intensius, limpidi iis, siue clusus cognoscunt,qua Angeli inferiores. Ad alterum locum Dionysi, iam declarat semetipsum, venon loquatur de cognitione creatur rum, sed de cognitione arcanorum,&diuinorum, unde inquit, Non congregat notitiam diuinam ex rebus ensibilibus.
loquitur de notitia diuinorum,o de hac constat an haberi possit ex sensibi- Iibus. Ad Aug. prius fuerunt in mente angelica, quoad quid ditates uniue sale , non singulares. Ad iril otelem, Resp. I. intellectum Angeli non dis m- ui a nostro, ex eo, quod hic possis tabstrahere species, Mille nor Nec distingui ex eo quod noster sit in potetia ille aut nusqua in potetia, sed super in actu, sed distingui abunde , ut plene tradita
fuit ibi agendo de intellectu agente.
telligentiae ii let a Dimis, et
congregant notatiam diuina ex sen
244쪽
virum Angelus cognoscat per species concreatas. 33
e, Ad Secundum ex rationibus, redi Staci spond nil implicare, ut stante distan- pro Uri se tia improportionata minime cogno: eostriuio cere valeat intuisue Angelus aliquod
ne intui singulare, minimeq; abstrahere possit uuam species ad cognoscendum. Cum auteinstitur ore alicuius rei ignarum, hoc nihil est solus enim Deus scit omnia is necelsario, caeterum creaturam nil implicat ignorare aliquari nec etianias ex illi mandum est sciri omnia ab Angelis, siue impediente distantia extra a phaetam suam, siue non reuelate Deo.
fit confirmatur,quia ex Thomistis etiasuperiores Angeli plura sciunt,inferio res sciunt non tot ut superiores ergo
Non ideo , , b, Ad tertium, non ideo anima reis Anima ab eipit species a rebus, quia est coniun- .' a corpori, hoe enim per accidens ad-
ait eoiuncta uenit, nam etia separata abstrahit spe-gorpo. i. cies; sed ideo, tum quia non habet secum concreatas omnium species, tum etiam, quia habet in te linetum agente, potentem abstrahere species ergo, quamuis Angelus non depedeati cor pote nil vel abstrahere quas non habet species. Coeli quare si Alarat artum, ideo Cocli habent habent per ab initio pelicti nes a Deo concreat eritiei ta loquenci deessentialibus, quia nota, possunt eas sibi comparate ringelus autem potest accipere notitiam a rebus videm nati . l. Corpus an Ad Quintum,corpus non potest possit aget agere in spiritum veram est, tanquam
an ip itum, ausam totalis at erit causa partialis in causando speciem in Animam, mangelum Corpus non agere in spiri- eum, utique verum est phlicriat potest
intentiona luer immitendo speciem et
Primum patet, dum non potest producere actiones,si ue causativas, siue alterativas, siue destructivas spiritus quod
est agere pho me potest tamen immittere species intentionales. Responsio tertia non spectat ad hunc locum, sed ad materiam de Purgatorio , quo modo ignis agat in animas purgau-
species ab , io Ad Sextum, species abstracta abbo --, interectu agente, sit virtute talis intel-hiri uectus, inextensa, Mim materialis licet abstrahariit a phantasmate extenso,&materiali: Tnde, intellectus est spiritualis, species quoque in Ermans est spiritualis cita enim currit in intellectu Angeli, sicuti in nostroti species namque abstractae ab inicit et nostro, hacorpore materiali, extenso, est inextensa ci spiritualis ergo talis erit in Angelo, ii Ad Septimum, negatur assumptum, ut in quaest. I. 11 Ad Octauum,utique Angeli sunt sapietissimi plenique ab initio,speciebus uniuersalibus habent tamen intellectum agentem, quo mediante poterunt, eorum, quorum species hcognitionem non habeant, comparare., Ad Nonum, locum habet in P ' Reeipies detenti jssensiti uis, finamque oculus, seu midandu potentia visiva esset de sui natura viri nisi adis, vel nigra, vel huiusni odi, time o m. pn, Mannia obiecta apparere nr,vel viiidia, vel nigra Sc e eo debet esse omni coicis re denudatar non sic potentia inteli , Cina,quam vide lataici sediunt in intelligendo rixalle lorum species, noehim anima adicitur colore , lapor odore, cum sit spiritusi a d id quod non datur intellectus
agens iam fallum constate i. qiraest. V; Adaut inritates autem Dionysii de cen nao dico ad ima, quod per I particularis no i intelligitur, quod
in serior Angelus intelligat per minus uniuersales species de hoc namq; Di nysius nec verbum facit; sed indicat, quod cognoscat pauciora, quam Angelus superior Ad Secundum locum DiondiguuDionysii dicendum, loqui de illumina expollitur tione regelorum inferiorum tenda per Ingelos superiores dere uinis reis uelationibus. De his autem sensus est. v plura percipiat Angelus superior unico intuitu quam inferior, indigena pluralitate mentalium conceptionum. Et Tertio ad tertium locum, ensius est, apponere discrimen inter nos Angelos etenim nos, mediantibus sensibus, atque signis externis, percipimus, ratiocinamur, Angelus autem nec eget sensu, sed immediate rem percipit, cognoscit. id Ad Secundum ex rationibus, Propinqui propinquitas Angeli ad Deum confi tas Angelictit in persectione entitatiua,est enim ad Deum Deus, Angelus natura immaterialis,' si m spirituacis,incorruptibilis stat etiamo
245쪽
Immaterialitas maior no est ratio representandi plura. In deciebus sita hiis subalternis datur
Iutinentia unius in altera: non in disparatis.
uo,sicut trigonum in stetragono a declaris
propinquitas,ut plura, limpidius, intensiusque siue persectius,cognoscere valeat,(nisi tamen abunde impediatur quam homo, Deus enim cuncta limpidissime noscit non autem propinquitas stat in eo, ut sicut Deus media, nica Diuina Essentia, cunei cognoscit ita Angelus cuneta cognoscat siue per unicam speciem, siue per paucas, pauciores c. i Ad Tertium,sola immaterialitas maior, vel minor, non est ratio repraesentandi plura, vel pauciora, etenim si species intelligibilis, quae est immaterialis, subiectata in intellectit, subiecta. retur inde in phantasa,vel in sensu nil minus repraesentaret in sensu materiali, sinit plus in potentia intellectiva immateriali ergo ratio sic, Sic representandi, prouenit ex natura speciei. Quod si contineat, id prouenit non aratione formali immaterialitatis, id quia vel virtualiter ea contineat, vel aliunde id habeat.18 Ad Quartum, Quintum,intel. ligendus est utrobique Aristoteles de sormis speciebus subalternis, haenamque, dum habent subordinatione inter se, ex una cognoscitur altera. una representat alteram, ut in exeptis allatis. Quaternarius enim subalternat sibi Ternariumum Anima intellectiva sensitivam, atque vegetatiuam. Item ternarius est de essentia quaternarii, dum tres unitates ingrediuntur constitutio item quaternarij et atque vegetatiuum, sensitiuum sunt de esse nita hominis; quo fit, ut his stantibus, ex unica specie hominis repraesententur plura incluta in homines ex unica
specie quaternari repraesentetur plura, utpote binarius, siternarius at in disparatis non sic, unde disparata species Leonis non potest repraesentare Boue,qu:c ipse continet entitatem disparatam: sic de speciebus disparatis angelicis .i Ad Sextu, intelligitur propositio
de causa omnino prima, ut est Deus. Resp. 2 dato, quod valeat in Angelis, non tamen sequitur, ut superior intelligat per unicam, siue per pauciores, susscit ut emineat in intelligendo, e tensiue intensiue clarius c.
1 Ad Septimum, uo est existimanis
dum,intellectum perspicaciore intelligere plura quam intellectum obtusum, Intelle' mediante specie unica; etenim tot re 2 spicacio.
praesentabit species illa una intellectui obtuso, quot perspicaciori, in plus, uni
nec minus Diuersitas autem aliunde quam . eueniet; nam obtusus, tardius, obscurius, minus iusto, ut fas est, intelliget; perspicax autem homo, ungeniosus, citius, sollicitius, clarius, limpidius, aptiusque,sivi fas erit, persectiusq; retro intelliget,& hoc lassicit. et Ad Octauum, ibi tria assumuntur. Primum, quod causa aequivoca existens una, producit tamen plures essectus ergo ita species. Secundum,
quod species diuerse,& plures sensuum
vniuntur in sensu communi in unica aspecie repraesentante omnia. Et Ter lium, quod dispersa in inferioribus sunt unita in suderioribus. Quoad Primu a concesso antecedenti, negatur consequens, quia species non est causa obi Oi, sed est imago.& similitudo obiecti. ac propterea, cum sit similitudo representabit, cum sit unica, unicum obi Otum et cum ergo sit quidem causa cognitionis, at non causa obiecti, nec
producet plura obiecta, nec repraesertistabit plura obiecta. Quoad Secunda, no vnica species erit in sensu commuis ni sed plures, tot, quot erunt in ipsis potentijs sensiti uis,talsum namque est
colorem .g. saporem, odorem, sianum. caeterasque sensationes externas repra
sentata per speciem unam,sive in sensa comuni siue in intellectu, sed sic ut plurificantur species in sensibus externis, sic in internis, in memoria, in intellectu Et quoad Tertium vera est Disrarsa propositio in Enee primo ci supremo inseriorib'
ut est Deus, in quo continentur omnia Heth, et
creata virtualiter.&eminenter. Item decur. militat in causis uniuersalibus, ut lane Coeli a quibus tot et Metus emanant, propter virtutem multiplicem conten tam in eis, id vero non conceditur spe .ciei, ut reprae Set et plura,dum non comtinet illa plura. 11 Adnonum, iam fuit responsum.
quod philosophice loquendo spectata
natura rei, iunt impossibiles pecies
et Ad Decimum,est dispar ratio, si Speculum ossidem specinua obiecti reptaeseiata, quati VIM
246쪽
Vtrum Angelus cognoscat per species concreatas. 23 S
Intellectus anime Christi qualiter
non contincti sua entitate, non enim ex se ea producit, patet , quoniam trita absentia obiectorum, non repraelantat ea, ergo non continet in seipso representat autem ideo, quia sibi extrinsece odi citatur, ut sic, relucet in eo, unde, i repraesetaret infinita,no inde esset in sua virtute infinitu. Item ea, quae representat, no repr seta per unica solumo
do specie, sed singula per singulas speri
cies: species aut Angeli repraesetaret plura per unicam ratione representan- dic id ageret propria vi, virtute.1 Ad Undecimii patet ex responsone nuper data ad Octauum, s.fiuoad primum, negando speciem eis causam, siue univocam, siue atqui uocat sobiecti: erit ergo causa actus, imilitudo obiecti. 1 Ad Duodecimum, quod intellectus Anima Christi videat cuncta per
unum habitum repraesentante omnia, est sententia Henrici, non Scoti. Aliter autem Scotus explicat, qualiter videat
habi ualiter, ut ibi c. Quidquid tamen sit, concedimus ita quoque contingere posse Angelis,(loquimur autede potentia , lae possibili tunc vero
species una, vel paucae, siue pauciores, non haberent vim, tot, tot reptae sentandi, ex natura sua, i intrinseco,
sed ob speciali beneplacito Dei, sicut ex speciali eleuatione, kbeneplacito Dei, Christi creatus intellectus videt,
sitie per unicum habitum, secundum Henricum, siue aliter, secundu Scotum omnia, singula, quae voluerit, iuxtae placitum variosque modos assignandi Theologorum.1 Ad Tertiumdecimum, mediat quidem Angelus inter Deum. hominem, non in sic cognoscendo per speciem unicam,repraesentantem plura ,
nec per species pauciores c. sed quatenus intelligit absque depurarion phantasmatu, sic participat cum Deo;
quatenus vero species abstrahit, quas mori habet, pareteipat cum homin6. Item,quatenus limpidius,citius, plus cognoscit de rebus, in hoc participat cir Deo, quatenus vero species abstrahit eorum, quor species non recepit, Pit, participat cum homine sic in alijs multis participat utrinque c. et Ad Quartuirtile cimum, dicendu Primo, tum quantitatem quantum est de te; tum colorem , posse ininniter Quanti . speciem, imo species, unam distinctam lai, ab altera etenim sunt vera entia , sunt '
etiam entia naturalia, quae necessario agunt ergo earum a turis competit immittere, quantum est de Se . Dicendu Secundo sequantitat remanere occultatam sub colore ac proinde non videri secundum se immediate, proxi-nie, videmus tamen coloret, modum existendi coloris, qui consistit in figura illa , quadrata siue triangulari, siue aliter expansa c. res aute, modus rei videntur per eandem speciem non sic de pecie angetica remeanamq; non consideratur res, modus rei, sed con-siuerantur plures res , nempe plura intelligibilia, disparata, nullamq; coninexionem, Mordinem dicentia inter se, ac propterea non posse per unicam specier reprinsentari sic plura ratio iam fuit allata , quonia uniuersale abstrahit ab hic. in sic a modo, conditione: huiu modi iis tamen eidem speciei detur ab A et extrinseco viditus ea omnia singulatiter, id atque sic repraesentandi.
Soluuntur a Itimenta notissarum. Icut vero in gratiam Scotistar solutione adhibuimus argumentis Thom istarunt, ita in gratiam Tho-mistarum solutionem adaptemus argumentis Scotistarum. In primis autem, sit pro Thomistis unica, generaliS responsio, argumenta Scotistarum procedere philosophice, spectando speciem ex natu ic, reicita namque hin hoc sensu urget. non vero, loquendo Theologice spectando speciem ab extrinseco, prouere praesentandi tantam, vel tantam vi tutem contulerit sibi Deus: Hoc quidem Thomistis sussciti ut se soluant ab argumentis Scotistarum fundamentuenim Thom istarum stet in specie. quatenus eleuata.
Quamuis aut solutio hec ad piari possit possit argii mentis eorum,no tamen omnibus, unde est, ut aliqua singularia singulari egeant loliit Ioue ita V a qua
247쪽
quapropter Primum, Secundum fa-eile a Thomistis negatur, ut virum fuit supra i Quintum non vetet; etenim ad placitum voluntatis Angeli intelli, geret, modo hoc, modo illud Septimuviiq, urget, adeo ut tot sere habeat s lutiones quot sunt qui eam tuentur Scientiam unde Molina,& Suarea negat talis spectini infinitatem et Eanes negat quoque , sed alia ratione: Nasqueet admittit infinita fore rept sentaturam, alia viari sic Ali , non una incedentes Species fi via ad hoc soluendum et Nihilominus nita an re se nostra solutio, ut spectata quidem re, qua natura rei, non possit repraesentare infinita nita, caeterum ex virtute repraesciandi, tradita sibi a Deo post repraesentar infinita. Si autem urgeas, ergo esset species infinita. Respond fore infini. tam in repraesentando, non in essendo: item fore infinitam no ex se, sed a Deo eleuante illam ad infinita repraesentandum : haec est adaequata solutio pro Ilioni illis, quidquid ali inuenient; Octauum Noniam, Decimum procedunt philosophice, etenim discursus philosophicus id concludit, spectata
specie ex natura rei et non tamen Theologice per eleuationem speciei. Et ita denique ad hunc sensum currunt caetera argumenta, a tertio adfi. nem c.
inter Thom istas, et cotistas, ut Scotisti considerent peciem ex natura rei ab intrinseco Thomistae vero, quatenus eleuatam ha extrinseco Min hoc sensu debet utraque parSconuenire, ipsorum namque Praeceptores, visu
est, ipsos quoque in hoc debere con
Ex his petere potest, rem non esse tantopere a ratione remotam , veopinatur Vasqueet, ut no possit ad apscem veritatis deduci, sicuti actum putamus, ait enim I .par disp.ro 3.cap . Ego ero ipse vasque Z rem hanc existimo, ita esse insensu, rariatione hominis, motam, ut ut nihil certi de illa afrmare possinius, non solum certa aliqua, o manifes a ratione, sed neque probabili coniectura haeci te. Insta vero concludes ait, Oua in re, ita a sensu, philos phia humana, rei nota, nihil a rmare u mmodius est, quam sine certa ratione ais
quid asserere. ita Vasque tarte Vasqueae prae humilitate sic loquitur, non alte sentiens de se ipso sed utinam saepius . - in re maioris ponderis, sic egisset. Dimium autem est quod dixit Nil affirmare nos posse, nec quidem probabiti coniectura Etenim ex utraque Sch lasapientissimi discipuli, tum D Thomae, tum Scoti, id probare enicaciter
autumant, ratione S coniectura ,
quod prius praestiterunt eorum incliti Doctores unusquisque autem in suo sensu abundat. Nescio an inuisus larem Scotissis , dum Aduersarijs arma praebui dimicandi aduersus Scotum scutum defensionis attuli, ab ictbus Scotistarum Verum, utinam conciliare possemus: in caeteris tot eximios Praeceptores, uberiores namque caperemus fructus laborum ipsorum atque concordeS, desinanimes, in maloiem animarum profectum , laboraremus in
Vinea Domini. Nec est, quod Sc listas iure retrahere possit a tali conciliationes; siquidem, dum docent, posse, ex Dei potentia dari speciem repraesentante Dei infinitam Essentiam: cur negabunt, dari posse speciem repraesentantem plura penes I homias: illa quidem species non repraesentabit Species una infinitam Essentiam ex sui physica . clyo reprae intrinsecaque natura quatenus absolu die arie vale'ic qualitas est; sed virtute Dei, eleuan psi Pi a tis illam, talemque vim conferentas et ergo nec species Thom istarum, habebit id, ex sui natura, sed quatenus ad id attemperata a Deo utique finitum non repraesentati si finitum, ex se , uniuersale no nisi uniuersale atq; Leo non nisi Leonem, huius generis et accedente tamen Dei virtute poterit finitum infinita: Vniuersale singulare a Leonis species cuncta animalia reis praesentare. Praecipua vis, quae, eae est, quoniam nec Leo continet spe
cies caeterorum animantium nec uniuersale singulare, cum species plures implicent simul in eodem constitutor uniuersale abstrahat a singulari: di. scursus currit quidem philosophice
spectata intrinseca natura Leonis, uniuersalis caeterum, attenta Dei vi tute non inplicat Petes, Leo quonam modo repraesentabit ursum Hominem
248쪽
minem, Boueminc id namque nec Deus praestare poterit, sicut enim nequit sacere in sensu composito Leonem esse simul & Homine nati ita necticere valebit, speciem Leonis reprae-
sentare hominem. Responcnon a ceret, Leonis speciem ut Leonis est, repraesentare Hominem in sensu composito, etenim implicat, sed in sensu diuiso, quod non implicat.
Vtrum species angelicae limi a natura Angeli intrinsece an vero esse e iue infundantur a Deo extrinsece.
sustinet species an raeticas flue
ipsius Angeli, intrinsece, non aute produci effective a Deo extrinsece Incli
nat Caelan. I. 2. q. so art. s. ait enim
Species esse Ange o congenito ab Authore Naturae, sicut grauia in uia habent
motum a Generante: At quamuis motus ille promanet extrinsece a genera
te, nihilominus emanat etiam e flective P. Opria forma, natura ipsius mobilis . Hinc Angelorum species vocant Thomissae naturales, siue proprietates naturales, si te denique passiones ipsius Angeli, promanantes intrinsece a natura Angeli, eo modo, quo propriae creaturaru passiones emanant a subiecto ita Bannes I .par. q. s. ard 2. ibique Ripa Valentia,&c.atque nituntur trahere in hanc sententiam D.Thomam.
Suare de Angelis l. 2.c. . nu. I. ait tria Primum eli, quod concreatio
specierum in Angelo, facta a Deo est actio naturalis, loquedo nempe de speciebus ordinis naturalis. Secundum , quod species tales sunt Angelo connaturales c Tertium,quod sine miracu- Io, violentia non possunt Angelis denegari. Hoc etiam ante ipsum docuit
Vasque autem .par disp.rior cap. g. infin ait, Ego ero censeo, pro utraque parte rem discitem esse, nec plene responderi Argumentis utriusque partis unde quaestionem indecisam re linquit. Nobis vero est absolute dicendum, nequaquam species tales profluere ab essentia Angeli, tanquam a prin cipio intrinseco eflectivo, sed solum
promanasse a Deo estective initio Angelorum creationis. In primis autem Scotus facillime celaedit in hanc sententiam , pro quanto elici potest e sui doctrina . Et in primis, nusquam ipse
de tali emanatione ab intrinseco naturae loquutus fuit, nec meminit ullo, do item temper dixit, eas recepisso Anneios a Deo: bt inter disputandum ustis semper fuit verbo creationis , clapi oductiori s a Deo: in super docet Scotus proprias sic ones identificari realiter cubi subiectori species autem istae, iam omnes concedui distingui essentialiter. Hinc es go facile e Scoto trahitur sententia ilia Sequuntur etiam Scotillae, ex quibus Rada et par controuo. art. p. ci in Scholis Scotistarum
communiter versatur Sequuntur ex exteris Ferrar 2 contra Gent cap.o8.
idem SuareE, Molina, pluresque. iobatur autem aliunde posset
Angelus intuendo essentiam suam,cognoscere naturaS,proprietateS,&accudentia omnium rerum. Probatur, abessentia sua pullulant omnium retum
species, ergo intuendo propriam esse tiam, intuetur naturas omnium rers Probatur conseq. si per intuitionem specierum omnia cognoscit ergo multo amplius cognoscit ea mediante cognitione propriae Essentiae, quae emianenter, e virtualiter,ckeflectili contian et tales species. Confirmatur, cogniata causa, cognoscitur enectus,at Esse tia est causa specierum ergo ea cognita , cognoscuntur omnes res. Item
sui ficeret cognoscere solam suam Essentiam Angelus, ad coenoscendos res
249쪽
omnes absque recursu ad species emanantes ab ea: nam si per species abissentia fluentemcognoscit, ergo multo melius, imo prius cognoscet per propriam Euentiam. Confirmatur, Essentia est, sua dat esse, virtutem repraesentandi speciebus ergo poterit de se ipsa sola id praestare. Insuper se haberet Essentia Angeli ad instar Eilentiae
Dei, Deus namque intuendo suam Eo sentiam, videt cuncta, non enim opus habet speciebus repraesentatibus obiecta. nihilominus creaturae ipst continentur in Essentia eminentero virtualiter ergo,quatenus species rerum continentur in Essentia Angeli, poterit Angelo Essentia sua esse sufficies repraesentativum omnium rerum,absque speciebuS.
proprietates rerum nec sunt innum rae, nec in maximo numero, nec infinitar in numeros at species omnium rerum, sunt in tanto numero, visere en
merari non possint ergo non possunt esse passiones,sive proprietates naturales Angeli maior patet,etenim passioneSi, proprietate Hominis non sunt
in magno numero, numerantur enim
risibilitas, flebilitas, beatificabilitas, admirativitas, ,si quae alie paucae. Passiones Leonis, nec insuper erunt in aliquo magno numero, ut rationabile est, concedere,&ita de singulis creaturis, siue persectis, sue imperfectis at species rerum videntur pene innumerabiles, sicut res ipsae quis ergo dicet proprias Angeli passiones esse innumerabiles, sicut res ipsae quis ergo dicet proprias Angeli passiones esse innumerabiles Adde ore infinitas, patet, ubtra enim lacta reperiuntur factibilia inpotentia in infinitumidaturque infinitum in potentia: cogitationes Beatorum , ac damnatorum durabunt in
aeternum multiplicabuntur in infinitum , fluant ergo ab intrinseco Angeli species infinitorum possibilium , quae quidem species sint passiones An-Ptoprieta geli, habebit inde proprietates in pastes, pas siones infinitas. Incredibile item visiones exu sietur, ut a natura limitata, inita n Mimii T stomanet infinita unde, tum pro passionibus, tum pro speciebus arguitur,
Natura finita non potest esse principia productiuia in finirarum genere, specie distinc torum, at species rerum itae se habent,loqirendo tum de actualibus, tum de possibilibus, ut genere, specie , sinumero procedat in infinitum: Dixi Senere dispecie, nam posset instar de infinito in numero, ut infinita nume rica cogitationes Beatorum, damnatorum: haec quidem ita se habebunt producibilitiara causis finitis durantibus in aeternum erat posse in infinitum producere distincta genere, repeci . non competit virtuti creatae Dices,
Coeli producunt sic genere, repeci disti ucta in infinitum Falsum est,esse infinitan datur enim status in gen ribus o speciebus imo dabitur u que status siterminus in numero, seu in indiuiduis,qilia peracto iudicio, iam non influent amplius, nec quid ultro producent, siue genere siue specie, siue numero distinctum Angeli vero, atq;Beati homines, &damnati durabunt in aeternumta eorumque cogitationes augebuntur in infinitum numerice, ergo fluent ab Angelis infinita passio, nes, infinita rerum intelligibilium sph
futura, non autem possibilia, labrid. habere species, seu ab ipsi u natura fluere species solummodo futurorum , non autem possibilium, ut D.Thomas
docet I. par. qd6.art. r. ad quintum futura autem haec, non illa, sunt finita ergo non sequitur, vel habere proprietates, passionem infinitas, vel species infinitas. Contra dato, quod in sentemtia Thom istarum ita sit, non habere
species possibilium, nihilominus ipsa-rnet natura Angeli non respueret quid
quid per potentiam absolutam dete
minuet v.e.de nouo creare Deus, nanisi determinaret alium mundu creare, aliosque Angelos, natura Angeli hortarespueret haec intelligere , utique ergo intelligeret, lapprime nosceret, dato,
quod non excederent capacitatem inistellectus angelici, utpote ordinis supera naturalis ergo speciem de his nouiter , Ionea
factibilibus haberet,quaero autem, spe no possunt cies illas unde haberet, iam dicunt euenire
emanare veluti passiones ab Angelo 'o' At quaero iterum , cur potius emanant Tegunt
nunc, non p. iustiam enim aiunt, cum so .
250쪽
MVbillum species non haberes at detur quid tale produci, nunc . inquiunt emanabit species ista, tanqua propria
passo: quae noema natat pilus, contra,
propriae passiones sunt coeu subiectoremanant a subiecto in eodem instanti reporis, quo incipit habere esse subiectum licet non naturae falsumq; est, nunc subiectu oriri, inde vero in tempore post, crastina, vel mense,vel anno sequenti emanare passiones in hoc in utraque Schola tum Scotistarum susti. rentium identificari realiter, subiecto ergo erut simul cum subiecto, dum eandem entitate possct dent cum subie cto tum homi statum,existimantium esse accidetia inseparabilia a subiecto, quod si inseparabilia suti quomodo potuerit tanto tepore stare Angelus absq; hac passione huius noua speciei inauditum enim est,in contra philosophia,
subiectum stare posse sine proprijs passionibus, ta aduenire illas postmodum
in tempore. Praeterea, species istae sunt determinatae a Deo, non aute a natura Angeli Patet quandoquide ea sunt, fue
runt, e Crunt numero pondere, mem
sura quae a Deo determinata sunt, nequidem dc non plura hialis determinatio no stat in intrinseco naturae Angelis Pro quia nedum Angelus deberet continere ea quae iam determinauit Deus facere, verum, di omnia possibilia Probatur, proprietates, siue passiones emanat necessari, natura, di An gelus non respuit possibilia quae tamen nusquam erunt; si namq; alium mundum vellet creare I eus, non renueret cognoscere illum Angelus ergo specie talis mundi iam continet L ices, non continet, quia non omnia, quae sant possibilia, continet Angelus, sed ea solum, quae ponuntur in actu, sequuntur decretum diuinae voluntatis. At contra passiones emanat a natura necessario, ergo necessario emanabunt tales species ab Angelo,etia nullo stante decreto creandi nouum mundum s. Insuper superexcederet ringelus limites prouidentiae diuinae. Probatur iuxta. ordinem Prouidentiae diuine, tot erunt in mundo, di talia,quod qualia decreuit Prouidentia diuina, non plura
at Angelus haberet Pecies plurium
his Prob. siquidem habere species etiam possibilium, quae nunquam eruta patet sequela ex dictis , quia passiones necessario sequuntur naturam . Dice S, non pullulabuta missentia, nisi quando possibilia ponentur in actu Contra, passiones, proprietates abstrali ut ab hic; sinunc a loco, tempore,qui semper consequuntur natura, statimq; ut natura est, pullulant ab ea no enim
concernunt ad locum, aut lepus, homo
namque est risibilis,etiam abstrahendo a loco,in tempore, cum sit talis natu .rae,haec namque sunt quid extrinsecum ad pullulantiam passionum,ergo habebit de facto Angelus species retu omnium, tum actualium pro quacunque disserentia temporis praeteriti, praestentis, Se futuri, tum vero possibilium,quae nusquam erunturiatis aut e patet quanta sinit c incommoda. taemum , demus quod auserat in intellectu ngeli aliquas species, inde sequitur destrui naturam Angeli, vel
magnam violentiam patita Probatur Primum in Ententia Scoti .emnim, cudoceat passiones idendificari realit cum natura, utique st iacta, seu separata pallione,perit natura quia habent
ambae, alba hentitatem realem. Pro
batur quoque Secundum in sententia D.Thomae, nam si passione sitne accidentia inseparabilia a natura, uti quo violentia inferretur Angelo tollendo aliquam passionem a sua naturarat quis dicet haec sunt enim species accidentia comunia separabilia a natura, praeter subiecti corruptionem sicut namq;infudit species multa, eis Deus, sciciterat non insundere, vel infundere plures ad mentem coli vel pauciores; potestq; has, quas infudit, tollere ab Angelis, absque tamen iubiecti corruptione sit Dicendum Secundo, negatio, Specierum(si forte eueniret loquimur enim data negati ab
hypothesii, negatio inquam specierum ri's ' si ,
Angelo, si fieret, nec esset violenta, nec dici miraculosa: hoc dicimus aduersus Mo lenta. linam.&Sua E, Probatur,Deus non est debito, talis specie Angelos ergo negando ea, nulla Angelo interret violentiam . Item potuit Deus Angelum creare absque infusione ullius speciei,