장음표시 사용
291쪽
graui per quotiescurumque defendere, ratio
descensus nec generatur in diolenter s-
quotiescunque tale moueri, aliqua
ratio,me habitiss ficilitans, Delia ilitas ad talem motum violentum, sicut patet de lapide moto sursum sed generatur in potenti s de se indeterminatis ad actum peractum seqttenter elicitum et non autem istimperfectionis aliquem intellectum cre tum epe summe habilitatum ud intellectionem : quod si aliquis ect talis, erit angelicus coe ita utilis, sicut in summe ha-
balitato adacti in no poterit generari habili as aliqua qitie dicatur habitus isto do aut si careat tali habitu qui sit habilitas quaedam ad considerandum hoc intelligibile, intellectus eius erit capax , tunc dico, quod non est inconueniens, quod possit in s generare talem habitum. Haec Scotus
8 Ex loco hoc colligunt Scotis te, Scotu negare absolute habitu in Angelis; siquidem Angelus cst de se summe habilitatus ad intelligendum ergo noindiget alio superaddito habitu manis
habilitante probatur Conseque S, nam ad hoc ponitur habitus, ut mediante eo potentia prompte, expedite, atqueis faciliter operetur.
Verum adest eiusdem Scoti loeus alter, in quo non ita absollite determ irrat est autem in Z.d. o. q. a. in
fine, s Ad quartum, ubi sic habet, Ada varitim dico, quod habitus, et non potes esse in intellectu angelico accipiendo habitum pro illa qualitate consequente alium qui dictinguitur contra actum primum,per quem res es praesens sub ratione
actu intelligibilis , di hoc suntellectus de se illic summi habilitatus,oel si ille intellectus es capax, ct non esset talis habitus
concreatus sibi et tunc concedo, quod posset senerare in se talem habitum ex ambus.
lite cibi . io Hic autem Iocus est diuersus a primo, patet,quia in primo loquitur absolute circa primum membru, quod est, non esse in Angelo habitum, ait
enim , Dico , quod Angelus non potes ius reveraye habit tim ex actibus. Et infra subdit, Non poteti generari habilitas aliqva , quae dicatur habittis . In Secundo tamen loco loquitur expresse dubit liue, inquit enim, Dico , quo habitus
se non pote esse in interiectu angelicor Et infra . Vel si ille intellectus es arari
tunc concedo , quod posset fenerare talem habitum ex actibus. Atque hinc obiici posset, vel mutasse sententiam, vel non esse sibi prorsius constantem, vel esse,
ii Ita sane videtur prima facieis, Scoti mentem non esse certam, dunca dubitatiue in secundo, asserti uel rem decidat in primo loco . Nihilominus assero, eode pro sus modo loqui virobique Et prob. Primo, tuo ma licet in primo loquatur per verbu Dico, tamen ibi continetur, saltem implicite alterum embrum disiunctionis, colligo hoc ex eo quod insta subdit inquiens, ut se caret tali habitu, qui sit habilitas i qui est correlatiuum, ergo resertur ad aliud Au siue Vel quod si Scotus non expresse ibi hoc apponat, intelligitur tamen, corinetur implicite, talis namque est natui a correlativorum et igitur
si in secundo loco loquitur sub disiunctione, loquitur etiam sub disiunctione in primo Et probatur decundo, nam in secundo loco, postquam dixerat, Tunc concedo,quo posset generare talem habitum exactibus inde tamen subdit, Sicut dictum est diB. 3 huius secut di, ad
simile arguntentum degeneratione habitus in intellectu angelico.Quoi', et Sc tus semetipsum amplius declarando in Secundo, ni rum faciat non aliter sentire in secundo loco quam senserat in primo, ad illum namque primum locui resertor Atque hinc constat non esse sibi
inconstantem, nec mutasse sentcntia in
in secundo,dum quae dicit in secundo, sunt prorsus eadem,quae dixerat in primo: sic patet responsio ad obiectionem factam de mutasse sententiamuis Superest tam videre an sit problematicus: Pro parte quidem affirmativa arguitur, quoniam utitur loquendi modo dubitatiuo per Aut in primo loco, siue per Vel , Vel in secundo: Item loquitur per Si utrobique dicen
do, seu capae, des non haberet talem habilitatem ergo est problema pene g
ic Circa hoc est communis sente tia, Scotum negare habitum acquisitui Angelis: ita Scoti expositores ita
etiam extemi quicunque quaestionem
292쪽
Vtrum in intelle isto generi sint habitus c. a Ti
nem hanc agitant, Scotunata crunt, velint ab luta negantem habitum ac mis si nec tamen vidi, qui de eius
mente ab taret aut crabi et in oppo-
Edio quidem non dubito hanc luisse coli et cratenas Plaecipue autem id colla . quia in loco primo asteriise ait non nosse in se generare habitum. in sui ei adit ess ngelum exso summe ab iratum . e his aut firmiter
teneri potest hac fin se absolutam eius sentent amo Pro fundamento ergo tali iudic de Seoto est ipsum ab ol te docere, ' noesu esse ex se si me habili tret tinti adu iss ante hoc sequitur ne
si tamen noti esse iserum . esse iam mohabilitatu ciuid quaeso diceret Scotus. responderet urique posse tunc acquirere habitum habilitante vel ad mentem Henrici daretur in ipso habitus concrearai Vtrumque docet cor is, nectam' hinc deducitur i iisse pro- hiemetricum Confiimo nam Scotus rana cinem bis decidit. Primo de fa- Sec do ad mentem dicentiumna esse sic ex se habilitatumn loquendo de ficti, ab solis te teneteiae 'nim habilitatum pro ne est, ' indiger
habitu com creato, contra Henricum , nec acquisito contra alios . Loquendo vero ad mentem aliorum siue gemo
sibili, uel de impossibili pondet con
sequenter negata naturali habilitatio. ne poss acquirere habitum , vel sibi concreari habitum si ira autem ad ad mentem alioru sic loquatur, elicio, cuia ibi mentionem facit de abstucon Creato ad mentem Henrici, quali dicar dum Henricus ait, concreatos fuisse habitus , quid quaeso eueniret, filiabitus tales concreatos non haberet, quidnam responderet Henricus dice. ret , cottis , quod stacito quidem re moderet Henricus, quod posset acquirere habitum. Hanc existimo germanam eius Tentem, ut ita loquatur ad mentem Henrici. 16 Et ex hoc lati sectum remanet
ad obiectiones petitas per Ve Si, cic ut loquatur data hypothesis quod non e stet habilitatus de se, sed egeret habitu ex Henrico : ipse tamen de sui
mente diuiter asciit te ex sui natura uirum liabilitatorii. e. conisequc ter non egere ullo habita
His habitis, dicendum es 'queti . Angelum non indigere habitu
ac alii sit ad prompte faciliter, expediteq; intelligendum. Probatur, Habitus ad hoc ponitur, ut perelim prompte, e X pedite,c faciliter operemur: at
Anaelus est de se sume dispositus, at expeditu imiis in intelligendo ergo i ta indiget tali hibitu.
18 scendum Secuncto, non implicare talem habitum in Angelo, nor quidem quasi indigens eo ad expedite operandum, sed in idine ad perlimione mihi intellectus Prodatur a con
bent proprae incompt thiluatem ad habitus mi ei, spei di ebratur, vias Paulus in raptu hahi uiam e actit isti nix,
dei, iatur, b aratis ni t repugna habituin si mem habet desid. idem quialia et Di P . . rho Gcr n. tractrae, vi ea spirit sua dei aesti putri . scri s. ergo licet iremi non uteretur habitu acquuito, iaci tamen repugnabit talis habitu S. io Dicendum Quarto potest poni Habitus uahab rus acquisiitus in reget, ad in Alliensius, periectius, median ec ud in An te ligendum . Probatur ex eode co-to. qui in I. l. t dea docet potential abiti lata ira operari per scelus atqui intensius, Dore litia non .lbituata, carteris paribus i aut jemus de os intellectiss. aequales in naturalibus, quorum
tamen alter habeat habitu intelligendi de speculandi, alterio, utique prior operabitur persectius, atque intensius: ita a pati . habitus acquisiti sint in gylo prodesset ad intensilis, per tecti utq; intelligendum Oon maturri nam haec prestat habitus, utpote dare ut expedite, pr6mpte, faciliter, suauiterq; ac de lectabiliter, habes eum operetur, ut mediante eo operetur quoque perla
293쪽
Negat teshaoituti, cuca veritateri
separati potest ab altero igitur si expedite operari non competit Anaelo
ab habitu, non tamen repugnabit ei, sale tali rabitu, operati perfectius, intensiusque.
a Sunt qui habitum negant Angelo solummodo circa veritates natu i l euiden tes, caeterum apponunt in
eo circa Inem dentes, ut vidimus: Exe-
pli gratia, de re aliqua longe distant
a naeo Anacto Custode testentur decehomines ita se habere, at testentur econtrario dece alij non ita se halere: qui tamen testes , caeteris paribus sint aequales, tum in numero, tum in conditionabus caeteris; tunc perplexu quidem esset Angelus in fidem praestando, non enim, ni potius parti praestanda . etset fides, quam alteri, supponendo testes se habere per omnia aequales in attestando Sc ut ex potius, ni parti a Lsentiatur Angelus, quam alteri, inquiue actus plures credulitatis, e fidei de bere elicere circa unam parte, ut ex actibus talibus frequentatis elicitu iam habitus inclinet inde Angelum ad assentiendum expedite potius tali parti, quam alteri oppositae, Mita admittunt habitum cita Suarea, a quo Salas su p. et Vasque nullo modo assentitur discursui, unde ait in fine cap. r. , que posteriori modo habitus nec aritis aut alicuius cacitatis in Angelo esse potest, nempe ad facilitatem credendi side
naturali alit opInandi circa ea, quae natumra rei cognicere non potest, intellectus
enim Angeli exodita perspicax es, ab omni impedimento liberiad summa facilitate feratur circa id, quod Cecibile, aut opinabili sibi apparet, erpo, indiget habitu acquisito, quo sibi facilitatem ad hane
cognitionem acquirat Uerum Uasque et
Won respondet ad dissicultatem propositam,aliud namque est quaerere virum aliquid sit credibile, opinabile simpliciter, absolute chaliud, virum ex duabus opinionibus atque probabilius per argumeta qui ponderis,d per testes atque idoneos, virum, inquam pose sit de se solo, sine aliquo habitu maeis
in unam, quam in alteram inclinante, credere, sic pro parte una magis, qua
pro altera , opinari: Primum de se facile est at in Secundo stat dissicultas; ratio autem dubita di est prae tacta, quia,
caeteris paribus, non est cur magis obinari debeat pro una parte, quam pro alteras ergo indiget aliqua determi
11 Hinc Vulpes de Ange disp. ia.
art. 2.ait, in hoc casu voluntate Anaeli determinare intellectu Angeli ad una partem magis quam ad alteram, ridsussicere absque habitu . Ingeniosa quidem responsio Nihilominus quaero cur potius ad voluntatem recurrit, quam ad habitum , nam habitus aeque bene etcrminaret, seu inclinaret intellectum,ut voluntas, ergo no est maior ratio ut admittatur voluntaS,quam habitus . em ubi Natura operatur, non est opus Arte, ut aiunt Physici, Cum Natura mouet,noli moueae tu, at ex frequentatis actibus Natura pro ducit habitum inclinantem, quia hadibitus ex actibus generatur naturaliter, ergo non est opus arte set artificio voluntatis, ut inclinetur ad unam partem manis est enim natura habitus de se sui liciens ad inclinandum laeterea Inde nam colligit eximius Scotista , vulpes rei imperium hoc volutatis potius, quam ius Scot. acquisitionem habitus in casu nostro, si et an e Scoto, an vero. quia melius id pr*stabit voluntas, quam habitus et non primum, nam Scotus non afleri casum nostrum de opinabilibus, ta incertis, nulla enim mentionem facit de his,loquitur autem de euidelibus, ct certis, his denegat habitu ergo recursus ad voluntatem non habet fundamentu in Scoto nec Secundum,quandoquidem ita aeque bene lassicienter inclinath bitus, maxime si sit perfectus sicut inclinato imperat ipsa voluntas ereo non videtur adesse ratio negandi ha-Ditum in incertis.
rus Et hinc Ego in casu isto non negarem alterutrum istorum, vel namq; apponendus esset habitus, vel imperiuvoluntati se utrumque existimo posse defendi. Nec dicas, habitum noria esse ad mentem Scoti, iam enim dixi, Scotum nullam mentionem fecisse de ineuidentibus, incertis, proptereaq
si casus propositus ei fuisset, habitum
non negasset, negauit vero iri ijs, quae sunt euidentia, Scerta. et Uicendusiainto, non sui amst Habitu mice habitus naturales cocleat in Ari urat ei/
294쪽
Vtrum in intellectu angelico sint habitus c. et 3
Angelus qualiter xposcet ab- In concursu plurium obiectorum quid facie eintellectus.
telo ab i. itio sine creationis. Ratio est
lata,qm de se stat summe dispositi ad
intellinendum ergo patet ex dictis. Conclusio est contra Henricum,quem tamen abunde consutauimu, supra.is Obstatur aduersus dicta, plura sunt,quae Angelus propter nimiam a sentiam non sotest cognoscere: ergo circa haec stabit attestationi, uestia monio aliorum,&consequenter habebit fidem acquisitam, seu habitum opia
natiuum, igitur nocerto sciet, nec erit de se summe dispositus ad sciendum O. Respondet Vulpes, non oportere attestationi aliorum stare, leti probabiliter iudicare, quia nimia celeritate faciet se praesentem ibi,& praesentialiter certiorem se faciet de rebus absentibus ted contra hoc arguo, suppono, A ngelo meo Custodi hic Neapoli, In hac Cellula mecum ex sua benignitate , misericordia Dei commorati, aliquem alterum An elum eidem attestari, loqui de plurimis, quae in remotissimis ab hinc,mudi partibus fiunt,quid ques Angelus Custos aget e an forte eo ibit, ut praesens videat, quae absenti sue
attestata, an vero attestanti, fidem p e-
stabitant primum agat, esset di pens tione diuina, cu eus mandauerit Custodibus , n geligno in absentia, sed in praesentia custos ire, nec a custodia desistent praesentiali absque diuino nuturi quod ii Deus nolit, ut custoditum relinquat, reo vadat, utique non per praesentiam ea sciet, sed per fidem credet, ergo daetur fides, lapinio Casus idem sit de quocunque alio no Custode Angelo existet in aliquo determinato loco,i sim Deus, discedere ipsue tali loco,tunc ab lentibus omnino,&existentibus extra sphaeram suae activitatis, non habebit scientiam, sed fidem, opinione , stando attestationi aliorum vide dico,quod in tali casu, stante tali impedimento eundi, non habebit nisi fidem, opinionem. et Arguitur proponatur simul Angelo plura plura obiecta, praesertim disparata, absoluta, minimeq; inuicem sub ordinata, eueniet tunc, ut intellectus a tot obiectis distractus, non valeat ad hoc magis speculandum conuerti, quam ad aliud, ergo erit admit
tendus habitus. Resp. distinguendum
est de obiectis , vel naimque sunt aeque motiua intellectus, vel non aeque , sed unum magis alio Secundo morem intelliget illud, quod erit magis motiti l Tidq; prius cognoscet, quod fortiti mouetat intelletatim Primo autem modo . tun Opus erit imperio voluntatis determinanti Sintellect i magis ad hoc,
quam ad illud, prius ad hoc inde ad illud j Vel si habebit habitum acquisitum circa aliquod istorum aeque imouentium habitus inclinabit potius &prius ad hoc,quam ad illud. et Arguitur, dati irin nobis habitus Habitus pri
Angelis it habitus primors p mei uetui.
pioru est cocreatus intellectui noliro, ergo, Mintellectu Angeli dirimum negatur paritas,qa nos no sumus equEdisposi i , ut Rngelus, qui est de se sume Iiatilitatus ad intellieendi m. hesponsio haec supponit, habitum primorum principiorum esse qualitatem distincta ab intellectu , veru quia, o a'ntimur, sed dicimus esse eundem cum lumineis
naturali intellectus ideo ad mentem Henrici curritare amen tu in ad mentem sustinentium distingui realiter ab
taph c. q. ssect atq; Mayron. in p. d. 3d i .art latentes esse qualitatem distinctam realiter ab intellectu tacu tamen ex opposito Setiamus esse pro sus eundem intellectum , seu eandem a facultatem naturalem intellectus, lumine naturali perfusi ad cognoscenda prima principia sequod etiam docuit
punct. i. alacios in a. d. s. q. l. Solus q. q. de iust art. I conciri. quod etiam
Almaynus colligit ex Scoto in I. mori cap. IT idemque ni maynus tribuit o. Thomae in . . Er ex eo , quod habet D.Thom. 2.T Wart. q. probabileque existimat idem Medi n. q. si ara lualijq; ex D Thoma hoc trahunt et contra a Gent cap. S. Se denique Nominales, ac Richa in J.d.23 art. i.q. E. an vero
qualitas haec ad mentem primorum, sit Nn et acqui-
295쪽
acquisita, an ab initio intellectui conus creata, acquisitam esse tenet Suare1,& Vah ea lupra Rub de Habit trast a.
Fonseos .met c. s.q. et Molin I p. q. 38 arr. i. Hrnr quodl. s. q. 18. Cuius tamen oppositum, esse nempe in
Henrico, qui ita consequenter diceret de intellectu humano vi de angelico.Quidquid tamen sit de his respondemus ad argum quod habitus primoruprincipiorum est idem cum intellectu humano, hangelico, unde non eoet
Angelus habitu distincto, siue acquΣ-to, siue concreato Sc. 18 Obstatur ex Dion. cap. .Coelest. Hierarc. dicente, rnriti prima reterarchiae nominantur calefacientes . Indeque
subdit, Calefacientes quidem etia Theso ni appeIlantur, et effusio sapientiae, manifesatio Deiformis,ipsorum habituum etiago ex Dion dantur habitus in An be lis Hesp. non loquitur de habitibua acquisitis, sed infusis, ut ostendunt nomina ipsa Calefacientes, nempe ardem tes, ut Seraphini charistat ardentes item Effusio sapientia, quod est sapientia a Deo specialiter illis collata inis super Mavifestatio Dei formis hoc autem magis ostendit non esse ordinis naturalis, sed supernaturalis, ut efforis
as obstatur August.de diuina t. D mon admittit in eis experientia longa consuetudine acquisitam Consuetudo aut est vel habitus, vel instar habitus. Resp. admitti habitum ad sensumpti dictum in quarta conclusione.
Vtrum Angeli sint natura hominibus praestim liores.
Harmon. T. g. Cant. 3. cap. 2. Homines non solum gratia , verum potentia, ac natura,Angelos superare Ratio, quia Natura propoditionatur gratia . at per gratiam homines quandoque superant Angelos,ergo&in natura Insuper B. Amadaeus reuel. 8 serm.6 scribit, Damones aliquos
ita rudes esse, o linguam ad loquendum mouere nesciant, hos dici mutos Alios non intelligere sermonem, di dicisurdos, ac deniq; concludit, non esse omnes tam alti ingenij, ut homines putant. His auteaccedit Trithem. l. 8. q. s. inquiens, Inter Daemones esse aliquor adeo hebetes, di tecordes, ut gladias metuant, divirgas. Rationes veneti fierentur in fine.
His prinia facie superaddi pose set confirmatio ex quibusdam verbis Augustini, nam lib.83 qq.q.s .inquit,
Nihil est melius rationali Anima, nisDeus cli lib. g. de lib.arb. cap. Io. Animmas rationales, ali superioribus potetiatibus esse oscio impares, natura verosa res ac demum ib.de Quant. An .c. 3 Praesumendu nihil inter muta,qua cre
uit Deus, Deo esse propinquius. Et inde infra. Aliquid esse deterius anima Homis
nis, Acilicet animam bruti;aliquid,υ Anis gelum; melius auicnihil atque l. 3. contra Maxim cap.is. Maiores Angeli Dei possunt homine, quia maiores sunt ho
minis corpore, maiores sui animosat pau
lo post Natura dero humana, qualem naturam Christus humana mentis assumpsi . qua nullo peccato potuit deprauari, solus maior es Deus.
Verum si praedicti Authores ita
sentiunt, ut loquuntur, profecto maxime vitificant naturam angelicam. Et Anreliinprimis Aristoteles Angelos appella peltati Id uit intelligentias, id vero a munere, telligqntir excellentia qua pollent in intelligendo supra homines. Item appellauit Intelligentias, utpote quarum munus sit speculari subitantias abstractas Hinc autem constat earum eminentia, suis pra homines, siquidem haec inferiora, concreta, siue sensata homines, ut plurimum intelligunt, dedissicili aute cum labore, imo saepius cum errore, eleuantur ad speculandas substantias abstractas earumque naturas, O proprie a
296쪽
Vtrum Angeli sint natura hominil praestant. 28s
Flohim e dsignificat iaprietates inuentandas proptereaque
Metaphylica est tam excellens scienti inter naturales, ut quia speculetur abstracta, tu remota in sensibus, homo vero sesibus inuolutus de facili deprimi tui, ne tam cito eleuetur, iuxta pententiam Eccl. i . coipis , quod corrumpitur aggravat animam ira terrena inhabitatio deprimit sensum multa cogitants. Accedit quod homo subordinatur senos bus intellige do oportet enim phantassmata peculari: id contingit, vel rone ordinis potentiaru vel rone status, vel ratione peccati, ex August prima duo capita no obstant angelicae intelligentiae . Dices obstare tertium Daemonibu S, nempe peccatum, at contra, quia Damascenus ait In Damonibus naturiis Ita remanserunt inte erata ergo nil obstae
quominus, saltem pei sectius. expeditius qua homo viator, intelligant Excipimus intellectum Animae Christi,&Virginis de caristo Augustinus recestus contra Maximinum clare docet,duin ait Natura human 'qualem naturam Christus humanae mentis assumpsit, qua nullo pacto potuit depr. Mari, solus maior eris eus. Et de Wrgine idem est sentiendum , plura enim videt in Ver-ho ac limpidius, qua Angeli Nec insuper potest mens eius deprauari eoq; magis, quo diximus,etiam ipsam illuminare Angelos ex Scot in disp. de Illuminat praecipue autem iob o. i. describit naturales Angelorum acultates licet singulariter loquatur de malis,ut inde concludat, Non ect potestas,
qua comparetur ei cte. Veritas tam communis, ope ta est, Angelos natura, potestate, vel citate, intelligentia caterisque naturam libus acultatibus homines superare , ut nolit necesse immorari in eius proebatione: sufficiat aut locus Psal. 8. AH- nulli eum paulo mimis ab Angelis se sus
est de homine igitur scriptiva docet, esse a creatione ipsa minorem Angelis. Dices, iri Hebreo haberi Iohim qi uia Deum significat igitur no Angelis, sed solo Deo est homo minoratus . Resp. Elohim significare etiam solere Ange-IOS, ut Phl. oo . Adorate eum omnes An
geli eius Iamque lectionem de homine habet tum vulgata, tum septuaginta Interpretum. cenebr.iu Psalm. 8.adnotauit no sine te me citate relinqui. Dices, Apostolus Hebr et verba illa adaptat ad Christum Cominus Onquiens , Eum autem , qui ocico, i 2 i angeli, minoratus es , videmus Iesum , propter passionem mortis, loria, di honore corona m . Rem hoc non obstate, ut intelligi quoque possit locus ille Psalmi de tota specie humana, unde amplectitur script tira virumque sensu. Item Iaulus singularius explicat mi. norationem Chrilli ait namque mino. ratum fuisse ratione pastionis . .e moditis, Mino, a tus est properiasionem moriis. Fuit ergo duplici ratione minoratus primo ratione humanitatis, quae humanitas est, decundo ratione pactioni suo mortis applicando autem ad homines, quacumq; illarum ratio.
ne minores facti sunt ipsis Angelis,
tum ratione humanitatis, tum pasio.nis, mortiS, caetero umq; acciuentium materialium, in quibus tamen exempti
sunt, utpote spirituale psi Angeli Denique si legendum esset Minus paulo
miras a Deo quomodo verum erit,in minem fuisse actum paulo minorem Deo , cum tamen sit in infinitu minor Deo, non parum, seu paulo minus p . Ad opposita autem respodetur, Primo ad Amad e Trithem sensuesse non de ipsis Angelis, quamuis malis, ctenim scietissimi sunt ad formandum corpuS, per quod loquantur, pluresque iunctiones efficiant Nec insinper in ipsos cadere potest vel auditus. vel loquele vel huiusmodi passio, e desectus,cum sint spirituales,illa autem sunt passiones corporista sed sensus est. ut soleant in corporibus obsessis cauisset pastionem hanc reddendo obseselas ipsos mutos, surdos, sicut annaticos,diuersisque morbis laborantes dicitur enim N ait. id Domini attali filium eum habentem spiritum mutum rata a
quoque in quibusdam causant hebetudinem mentis, terrorem ac timorem, ut gladios imo minorat: formident. Ad Primum autem locum A -- eustini, ubi ait, Nihil est me ius Amma rationali, nisi Deus, idem August lib. i.
retrata cap. 26 id retractauit. inquiens, Magis dicere debui omni cmato spiratumelius per Animam ergo intelligit spiritum. Ad Secundum locum, cum
Demonum aliqui quam liter uti, surdi, cocci,
297쪽
ait, esse naturae pares, sicutis ad Tei. tium,dum idem repetit, sussicitie sponsio coli, inquietis esse pares obsec tiae, i. o. quIa ambo protine beatifico hibent eundem' eum, nec obiectu beatificum unius est maius obiecto beatifico alteriuS ita in a.d. i. q. f.in fine . Dum vero subdit Aug. Mehus amem nihil , fortasse loquebatur more Plato nicorum existimantium, ut suo loco vidimus, Angelos esse natura corpo reos, stante autem tali opinione, utiq;rationalis Anima erit melior, ipsa mei nil melius, nisi Deus, Ad Ultimuramen locum , iam seipsum declarat, etenim humanitas no qua humanitas, sed qua talis humanitas, utpote assumpta a diuino Verbo est cuctis Angelis
Georgi Veneti landam et erat, tum ratione Christi Domini, siquidem
Anima eius superat supremum quemque Angelorum Secundo ex D Tho. caeterisque, Deus gratiam,& dona elargitur iuxta rerum natura quod si gratiam maiore Deus humanitati Christi contulit,quam Angelis ergo natura humana erit praestantior Tertio Luc. 11. Maior es qui recumbit, quam qui adminis rat, sed omnes Angeli sunt admin, Stratori spiritus Hebr non sol Dei, sed hominum, Hebr. I. dum custodiunt homines, ergo Quarto, quod est
vltimum in executione est primum iri intentione, quia finis habet rationeni optimi at homo mit vltimus ordin acreationis, ergo persectior quoque Angelis.
non natura, sed gratia, ut sic enim per gratiam plerique homines praecellune
AngeloS, non nat tira: eminet aute ma
sti per omnes humanitas Christi, indo Beatissima Virginis, indeque ii, quos Deus super Angelos ex tutorii se Ad Secundum, doctrina illa Io. eum habet in Angelis, ita ut gratia caeis contulerit Deus diuersam iuxta dignitatem Naturae. Caeterum non het locum in omnibus . Dices, Paulus ait, doneos nos fecit miniBros tetiam enisti sui Hebr. i. ergo contulit iuxta id ne itatem naturae. Ne conseq. qui idonei lacliae non est a natura, sed abii lbmet Deo , ideoq; dicit Ambst. Nos sic;t, nempe ipse Deus, non nosse ci
io Ad Tertium id pendet ex diuina
miseratione, ita disponente, ut Aneeli custodiant homines c. ii Ad Quartum , non Angelorum, sed creaturarum corporalium est finia homo , Cuncta enim nemperes pora lata, fecit Deus propter hominem , licet finis hominis sit Deus, ideoque subdit a-minem autem proptersemetipsum.
Vtrum Angelus diuersis cognitionibus inteligere possit simul plura per modum plurium.
Primis fuit sentetiaturand.m .d. q. 8 opinantis Angeluti mul actu intelligere omnia , tum quae actu exis ut in rerum natura,
nc Ir, ut valeat ea om- est receptiuus o capax infinitarum intellectionum no ex Parte incellectus agentis quia cum no dependeat a cod
et Gregor. Arimin. in Z. d. II. q. I.a
serit, Angelum posse plura simul, Spermodum pluriu atque distincte cogno
scere probat autem,Primo, non repugna ex parte intellectus angelies, ergo
suis causis, id lassicit, ut valeat ea omnia simul coenoicere classicit autem propria praetentia in se, vel in causis, absque recurtu ad species representa tes eleui in negat illas.
pore , non defatigatur in intelligendo ergo potest. Secudo authontate Aug. super
298쪽
Vtrum Angelus intelligere possi simul plura. 8
fusas, qu sic sunt alterius ordinis. Res autem probatione non indiget, cla super .e n. cap. 2.3 . ubi inquit, Poten ti, pixi:ualis mentis angelicae,ctingia, quer sieri simul quia facillime appre
D.Thom. i. Par.q. 38. art. L. Curit quacibus, ait no posse simul intelligere plura per modum plurium, bene tamen per modum unius Circa probatione primae partis,quia in ea sita est controuerfia,asterentur rationes, non tamen circa secunda quia erit sente litia communis. Probatur autem Primo nullsi
corpus potest figurari pluribus figuris, ergo nullus intellectus poterit simul in- tarmari pluribus intellectionibus per
modum plurium Secundo, ad unitatem motus requiritur,nitas termini, ergo ad unitatem intellectionis requiritur unitas obiecti ergo non possunt
plura simul intelligi, nisi habe it rati nem v nius intelligibilis. Tertio, idem subiectum no potest plures sorma rem cipere eiusde rationis,ergo nec intellectus recipiet simul plures intellectiones. arto Arist. r. Top. cap. a. ait, Contingit plura scire, cogitare autem non.
Cogitatio autem se habet loco intellectionis actualis, scientia vero habitualis unde docet Arist posse quide plura intelligi habitualiter, non tamen ac ualiter Qumto, . Met cap. io sui Gnum non intelligit, nihil intelligit: ergo
quaecunq; cognosci habet, non debent cognosci per modum plurium . Sexto, species una uniuersalis est ad quata intellectu angelico ergo dum Angelus operatur per illam , non potest simul aliam speciem habere, perquam hoc, illud obiectum istarum specierum simul intelligata Confirmatur. species una, siue uniuersalis sit, siue particularis, est principium intellectionis adaequat tum intensiue itum extensiue intellectui ergo ultra obiectum talis speciei non poterit plura simul intclligere. Confirmatur Secundo' cotus ait, speciem sic ad aequari intellecitui, ut nequeat simul plura intelligere. Sextum, cum his duabus confirmationibus est Suari LG. cap. 3T. Potest An In hac re, unum est ab omnibus Mirum inmi concessum, poste Angelum simul in te, per si ei di sig*rc Plura, ut plura, dummodo ea re--lterius or Praesententur per species diuersi ordi--inis nis, utputa per species acquisitas, iam ratast, etenim Angelus intelligi AE ,
metipsum, per se, aliud creatum petet speciem acquisitam qui etiam tunc simul intelligit Deum repraesentatum sibi immediate perissentiam diuinam in visione beatifica, tanquam per speciem alterius ordinis et dixi tanquam aper speciem non aute quod videat Bea tus sientiam mediante specie, sed immediate sine specie, ut in materia de Visione beatifica xlom. r. de Trinit. lib. a.dis s. qu st. Io Doctrinam hanc tradunt cot in materia de intellectu Animi Christi ino. d. iq.q.2.art. 3. Q int .d. m. 2 qui licet non tradat eam in terminis, tacito tamen co sensit, e praecipue in dist. o loquendo des eatis quaest. . qui, una cum visione diuinae Essentie, possunt habere cognitione de naturalibus, xcirca ea discurrere c. est etiam Detho m. quodlib.s,q. .ar. . atque omnium. Duas aut partes continet questum, una an id facere possit mediantibus pluribus, atque distinctis cognition rex altera, utrum plura intelligere possit per unicam intellectionem.
His actis, Primo dicimus, posse Intelligera Angelu intelligere simul plura permo potest D uldum unius Prob. simul intelliguntur uis esu
duo correlativa, at per modum mutuae correspondentiae. Simul intelliguntur linea corpus, ta superficies, quatenus unum continuum constituunt Simul
etiam partes omnes, quatenuS unus totum componunt. Item ea ration a
possunt plura per modum unius intelligi, qua potest intelligi, num dat potest Angelus intelligere unum , ergo de
multa per modum uniuS antec. pater, etenim plura per modum unius . novi, sunt plura, sed unum , unitas namquet, dat specificationem , plura per modum unius, ut unius, in sensti composito, reddunt, num . Insuper scientia
habita de aliqua quiditate aposteriori, a priori no est plures, sed una Prob. nam utraque via demonstrandi tendit ad eandem qui ditatem scibilem, de ad
eandem scientiam constantem ex varijs med ijs ergo habetur plura, nempe demonstratio a priori S a posteriori, Per modum unius, nempe scientiae, quidl-
299쪽
re vitatis. Dices, scientias istas est si a res, quia media demonstrandi sunt ma Rese esse plures partiales, se daequatas adaequale tamen, totaliter esse unam vide Scot in I. dist. p. o. ursu per eandem speciem potest repraesentarina agis, hi nausinitier sale species quoque alicuius singulatis potestinae repraesentare singularitate, propriem ms ac naturam com
mutae, it habet Scot in r. q. ergo
potest Angelus plura intelligere perini odum unius ira quoque habet D. - h m. par. q. 3 art. a. denique ex re- iatruis aperte colligitur, quia e nitovi' eorum cognoscitur re Equunt , limul; nam, sicut res se habet ad si ,
sic ad cognosci Relativa, correlativa sunt simul, ergo S simul co 'ino. sciantur dempto priori, posteriori origine. Secundo dicimus, potest simul intelligere plura, ut pluta per species asterius ordinis. Hoc patet ex suppo
Tertio dicimus, potest intelligere limul plura, ut plura cognitionibus tamen impcrsectis S in distinctis Pisma pars probatur , nisi posset hoc , seque ictur nihil simul posse intelligere , ultra semetipsum sed necessarium esset desistere a cognitione sui , quandocunq; volueriti itelligere quid aliud rpi ob occupatur Angelus in continua cognitione sui ipsius ergo non posset iij iis coeno cere quid aliud , quod est Llsum . Confirma tui ex sententia didicentium non posse cessare a cognit one sui, de qua nos supra suo loco. Item ad principale. Ut iis videt simul plura obiecta di siparata per distinctas visiones, vi in charta nigredinem , albedinem papyri . Resipola de Ferrar. non videre haec duo, nisi per eandem
speciem Sed contra, quia res diffferentes specie nor possit ni videri per eandem specie , nulla. namque specie naturaliter repraesentat albedinem, ii-gredine, alias repraesentaret simul contraria: item auditus simul percipit pi rerum sonos actus sentit simul quantitatem diaritiem, asperitatem, calidi tam tem, huiusmodi: Haec autem omnia per modum pluriu, aeque diuersis sen-uctionibui quod per modum plurium patet, dum nam i auditus audit simili
sonitum tympani, istulae organorum, tubarum aliorumque musicalium in strumentorta profecto nullum haec ora dinem habent inter re, idemque de qtiantitate, calore, asperitate dequeta obieci is visibilibus, ut Iapid calamo, ligno, speculo, bruti , honi inibiis, quaen illi In habeant aditudinem inuic Ein praesentando. Quod autem diuer sis intellectioniblis, sensationibus ipi ob nam actus distinguutur ex obie .ctis: obiecta recensita sunt plura , i. si incla, disparata, ni illumq, ordinen dicunt inter se, ergo operatione quo mi erunt distinctae item operationes specificantur ex obiectis igitur quot, qualia sunt obiecta, tot ac tales erue intellectiones, sensiationes. Feci inda autem parS, qtrae erat, cognitione reales non bre adeo pers ctas, distinctas de facili probatur, est namque intellectus Angeli finitus, ac limitatus ergo minus poterit ad multa, quam ad unum HS minus ad plura, qua ad pauciora. Huc Da facit Ovia. Ptaribus intctu ,minor es ad sigi . et s. aperte quoque traditur a Scoto utraq; pars, licet secunda magis explicite, qua prima in Z. d. q. r. s. Res Cn eo premo.
idemq; applicat ad intellectu etia nimae Christi, negas posse videre infinita simul negant et consequeriter psile videre, ita persecte plura, sicut pauciora quanto est de se solo, ut infra, ac praecipue ita discur: it intines. Potest imuibiit. N. Sidis Sit prosequi ursu lit oriri Secundo aut lo c. cit sub lit. D. sic loquitur ad praesentem materiam, threi intellectioites dis tinctae simul non possunt e in messis Tu loquitur autem de Angelo io Verum quia digniti cada est na Intelligit tura quantum potest, utrum intellectus vltria an re Angeli determinetur ita, .n ad duo: PE uti sit'mis ea non possit distincte intelligere, tune hq ' parem faceremus, Angelu homini, nec namque homo potest duo simul distincte intelligere, ut igitti quid ampliusti ibuamus intellectui angelico nece ire est dicere posse plura distincte intellia gere, ad quae no possit homori quot e vro sint illa, ipse Angelus nouit de in tellectu
300쪽
Vtrum Angelus intelligere possit simul plura. 28s
t cilcisi etiam creato Anima Christis dum iuxta Artic Patisiensem, Animan ima hi Iristi est nobilior Anima Iudae , secundumq; Expositores, sit nedum tria m gratuitis nobilior, in accidentalibus naturalibus verum etiam in substantialibus, ut sunt ij,qui sustinet Animas esse quoque substantialiter inaequales,
inter quos cauellus in Anim disput. I. sect re num A. Mantiquitus Henric. quodi d. iv sequitur, data hac sente-tia posse plura, distincte simul intellioele.quae tamen non possit Iud Anima, vel alterius Hominis, licetio possit intelligere infinita, ut ibi late Scotus quot vero sint ea,ipse nouerit misi tamen dicat quis cum Cauello, negandum esse articulum illum Parisiensem, ea ratione, quam substantia non suscipit magis, minus c. Haec autem currunt, spectando intellectum creatu
Christi de se solo, rex propria natura, caeterum quid possit inde quatenus eleuatus, BeatuS, , adiutus, id concernit materiam Incarnationis, Nisionis beatificae Addimus tamen, quod Minus con ubi cotingit Angelum intelligere concus intelli su se utique magis confuse intelliget rexet Ange homo, quam Angelus S uniicimmo, tuli 'δ unusq- Angelus magis, vel minus altero homine,& Angelo, iuxta persectio
1 Ex his soluuntur obiecta Ad illud Durandi, eatenus repugnat simul actu intelligere omnia, quatenus est potentia limitata,& finita, non valens simul ad omnia, sed successivel, seorsim,dummodo non tralaedant suas vires naturales.
Impotenti I Ad illud Arimine sis, repugnat ex intelligendi parte intellectus, no quatenus activus, plura in An vel receptiuus, sed quatenus limitatus, Mi v Π β i finitus. Cum autem ait,intellectum Aneeli non delatigari, quia caret corpore,concedimus non defatigari, attamen non concedimus posse omnia italis autem impotentia non prouenit ex delatigatione, vel laxitudine sed ex sinitudine, dimitatione virtutis, quae
tanta est, quin possit se extendere ad
rimul qu, V Ad August. non est mens eius,
loque indi vi sonant verba de rigore sermonis, no x velocita enim docet, vere simul posse intellige
tela uncta, sed per i simul indicat veto:
citatem altitudinem, excellentiam, O
subtilitatem intellectus angelici ri non cogatur insumere in intellige n. I Retantam moram, tempus, quantam
nos, propter hanc expeditionem in intelligendosi appellantur, perinthonomasiam, Intelligentiae, ientes. 13 Ad rationes denique Thomis a. rum respondendo ad Primam negatur paritas, quia quantitas, seu forma corporea occupat locum rideo subiectum aliam quantitatem no potest simul suscipere ne detur penetratio dimensionum, intellectiones aute,quia sunt spirituales, non occupantes locum, poli
sunt simul in eodem intellectu recipi. 1 Ad Secundum, nil concludit, noenim dicimus illa plura intelligi per
unicam intellectionem, sed unicuique termino, siue obiecto correspondere suam propriam intellectionem,eo modo, quo motus ad suum terminum, plures motus ad plures terminoscat de hoc in seq. quaest. Item in eodem simul
possunt esse plures motus ut motuSIocalis j augmentationis, alterarionis, Sc imo planetae mouentur simul contrariis motibus. is Ad Tertium , verum de formis vltimatis, adaequatis, non autem sue tales intellectiones hae plures.s Ad Quartum, Aristoteles loquitur de cognitione distincta, quam non
contingit simul de pluribus haberi. Ite loquitur de nobis, non de Angelis.1 Ad Quintum, eiusdem Aristote alis sensus est,quod nequaquam possime plures inuicem vel colloqui, vel disputare, nisi prius conueniant in aliquo uno,nempti oportet eos conuenire interminis, in vocibus in loquela, in subiecto, de quo colloqui habeant, quomodo namque disputare o ei imus, di ii irere virum homo sit an malrationale, nisi prius communiter conueniamus, .concordemus in concedendori S acceptando terminos,& principia prima, utpote dari animal, dari rationale, quo supposito, inde bene incipere poterit disputatio,
contra namque negantes terminos,
prima principia non est disputandum. 38 Ad argumenta Suarij, in Primo supponit dari species illas inditas sic repraesentantes, de quibus tamen dixi.