장음표시 사용
301쪽
m ut non dari ut ipse ponit, de quo in boavi disput Et ad Secundum, sicutum ad Primum , nequaquam siue species, siue actus ille unicus, sunt admquati, nec intensiue, nec extensiue Ad illud de cicoto, loquitur de adaequati O-
ne in ordine ad cognitionem distincta, ut sic enim species, .vnica intellectio distincta est ad equata, attamen sunt
i Dices, accidentia plura eiusdem rationis non possunt esse simul in eodei i' suo iecit, ergo nec plures cognitiones
simul Ad hoc alia responsu, nil enim vetat posse esse simul, alias Beatus non intelligeret simul obiectum beatificii , res in proprio genere: ergo non repugnat ex natura rei. At qualisnam
erit sensus illius vulgate propositionis3 Respond intelligi de accidetibus, siue de speciebus adaequatis, ratio, quia si
una est adaequata, cur est, ut recurrendum sit ad aliam adaequata. Item si
admitterentur simul ambae adaequatae nil vetaret recipi in subiecto quidetet spirituali, qualis est Anima, vetat auterecipi in subiecto materiali, nam si pariles hic recepit v. g. totam albedinem adaequatam suam capacitatem , non utique recipere posset aliam, iam enim subiectum reperiretur praeoccupatum a forma materiali, ,extensa, ridae.
quata intensiue, extensiue at non
militat in subiecto spirituali, si namque una species, unicaq; intellectio esset Animae adaequata intensiue taliter, veea mediante valeat adaequale intelligere, nil prohiberet recipi posse aliam, ratio, quia subiectum non est materiale, nec forma est materialis, ut impediat ingressum alterius, it etiam ratio intelligendi rursus idem me obiectum, ergo ex parte subiecti, hex parte formae, ut sic, no implicat licet dicendum aliunde sit, ideo implicare, quia ilia secunda species, siue intellectio eo set superuacanea, superflua,dum prima adaequata sus Sceret. Item axioma intelligitur de speciebus, intellectionibus, siue accidentibus tendentibus ad idem prorsus obiectu, si enim una species, siue cognitio adaequatur deis nico obiecto, rustra erunt aliae superadis ditae, at quando erunt de diuersis obiectis, nec implicabit esse simul, nec erutfrustraneae , ut in casti nostro, dicimul namque Angelum posse habere plures
intellectiones simus, at istae non erunt eiusde ronis, quia una v. g. erit de se ipso, altera de ligno, altera de lapide,&c. Bassol glosat illi id axioma de accidetitibus respectivis, ut plura respectiva no pollini esse in eode subiecto , concedit tame de absolutis at vero de absolutis non est absolute, ex simpliciter concedendum , sed eo modo, quod diximusti de respeetiuis autem no video, cur ne gandum sit, nisi ad sensum explicitum, nam in eode Domino reperiuntur plures dominationes, seu relationes ad seris uos : igitur de virisque est sic sentie n. dum , ut diximus. Adde axioma illud considerandu esse, sub quanam ratione accidentia illa duo sint eiusdem rhi onis, si namque sint eiusdem rationis formaliter, obiective, utique non poterunt esse ex ratione allata, nuc namque Dominu hic habet relationem ad hunc seruum, quot autem, quaeso, sunt relationes istae nunc una quidem, at
cur non duae 3 Respondebis, S bene , quia sui ficit pro ni ic illa una, recedente autem illa id uenit altera: Si vero sint quidem eiusdem rationis formaliter, at non obiective, non implicat si mul multiplicari, rit euenit de eodeDomino, qui cu habeat plures seruos,
subiectabit in se plures relationes simul ad seruos plures, ratio pluriu accidentium desumitur ex pluralitate seruorue Sicque putamus declarandii esse illud axioma. Addunt aliqui formas eiusderationis luc non posse esse simul, quando inuicem repugnant verum expositio est superuacanea, nam nedum de sermis, haccidentibus eiusdem rationis, quando in copossibiles sunt, ut duae quantitates impedientes se muli detur penetratio, id verum erit, sed etiade quibuscunq alijs alterius rationis, ut de albedine, sinigredine sat axioma non haberet quid singulare, si hac exceptionem reciperet, veru quia loquitur de formis eiusdem rationis , hinc aliunde est glossandum.
302쪽
Vtrum Angelus unica intellectione possit c c. si
Vtrum Angelus unica intellectione possit simul
Xplicata iam Prima Parte, accedimus ad Secundam, quae est utrum per unicam intellectionem posit cognoscere plura.
m. Fh Ad quod Primo dicendum ut si od Vnius prata quod plura per modum unius po-
otestniarii test telligere probatur eadem ratio- rete iis igene, qua prima concl.prece i. quae si .quia plura per modum unius, non sunt plura, sed viatici ergo idem est per unicam intellectionem cognoscere virum , ac plura per modum unius item simul intelliguntur linea superficies hcorpus quatenus constituunt continuum: simul l partes, quatenus constitutiest tum erat, ut sic halici rationem unius, ergo per unicam intellectione in poss sunt: caetera ibi. Plura re Uicendum Secundo, non potest modum pli plura per modii plurium, seu tanquam rium unico disparata, nullumq; ordinem dicentia petii nequit iliter se, unica intellectione cognoscem e ligci V se a robatur, si pollet plura, ergo omnia, ergo O infinita, non enim es imaior ratio de uno, quam de duobus, phiribus, omnibus, infiniti su id auteest solius Dei. Item repugnat ratione finitatis,& limitationis, e cuius opposito competit unico actu simul omima,
infinita, cognoscere soli Deo, ut
ostendit dii col. in I. d. I.q. I.
Sub ordina De rebus tamen subordinatis acra an possit dicentibus ordine inter se , connexio- unica in tet: nem, jub ordinationem, est dubium
e V Π Thom istae affrmant ut supra, Unde aiunt codem actu intelligi media, finem principia, conclusionem: in papyro nigredinem charactet ii, ibbedinem eius de papyri ac huiusmodi. Verum dicimuriquod loquendo de cognitione confusa, poterit habere
locum eorum sententia Prob. in Principiis continentur virtualiter conclusiones, his me dij continetur virtualiter finis extra Gergo cognoscendo principia, .media, cognoscitur cone usio,&finis item causa continervirtualiter sis oscissi: stuS,ergo cognita
causa cognoscuntur effictus eadem
prorsus cognitione: at cognitiore obiecto virtuali seu potenti se est confusa, imperfecta ergo: hil erit imperfecta . Pro min. nam sicut res se habet ad esse, ita ad cognoli latesse este-ctuti in causa finis in medi conclusionis in principijs est esse imperfectu est namque esse intra causas suas, estque esse non aetuale, sed potentiale, ergo cognitio subsequens erit quoque
confusa Impersecia. Loquendo tamen de cognitione distincta, negamus, unde dicimus no posse plura inuice sub ordinata, cognosci unica cognitione distincte. Probatur ratione mox tacta finis in me dijs: erfectus intra causassem conclusio in principiis non habent esse distinctim, seorsim atque divisim ergo nec distinctim cognoscuntur. Fateor, ad cognitionem diuinctam pluriis non esse opus illa fore ab inuicem diuisa, ree
parata, ut patet in materia, sorma et
subiecto, accidentibus partibus, toto, ideoque ex capite seorsim, itura sim, argumentum hoc non concludit: coelestamen ex eo, uodio habet esse, persectu ut sic ergo, ut sic non cognoscuntur persecte ratem no habent esset explicitum , t rgo eorum cognitio ne Eerit explicita non explicit , ergo implicita, quod si implicita igitur perfecta, confusa in luper. .ec diuersis quidem , pluribula actibus potest distin iste coenosci catis cum suis fieribbus, quatenus in ea virtualiter, pote-tialiter contentis,ut constat, quia non habent esse adhuc perfectum explicitum ergo minus persecte cognosci poterunt perini et Um actum. Euasio Ferrarie n. , acre te roru est, haec ota cognosci simul, quia per unica
representatur. At contra ni eledo,cha
racteru, albedo papyri, in eade papyro sunt utique ita diuersa, ut sint omnino opposita, contraria.qualia sane nigredo, albedo quorsum ergo pote-O runt
303쪽
runt per unam eandemque speciem sentari simul, ita ut unico actu si- Intelligantur. Ita de caeteris, lignisi, lapis, homo,dulce amaria, calor, friguS,
huiusmodi omnia quidem haec sunt inuicem esientialiter distincta, ergo vitum quodq; ipsorum habebit singulare repraesentativum, taliter, ut repraesentativum unius non possit esse alte rius. Dices, media reprasentia finem:
principia conclusiones hcausa suos e Ceius, quia continentur in ipsis, ergo dabitur species unica repraesenta, pluia. Respond. Primo variari suppositionem, nam aliud est loqui de disparatis, aliud de sub ordinatista illud omnino negatur, hoc conceditur, unde verum
erit assiimptu, attamen, &est secunia responsio repraesentatio illa est valde imperfectata taliter enim repraesentae causa effectum , principia conclusiones, Winedia finem, qualiter continent, at continent imperfecte, in poetentia, in virtute, implicit , non in actu, non explicite , ergo sic imperse cie cognoscuntur. An vero aliunde possit id eueniare, utpote per potentiam diuinam svnico actu simul intelligi plura, Momnia, concedit Scotus in a. d. I quaest. r. loquens de Anima Ohristi: qua etiam ratione dicendum foret de quocunque alio intellectu , ac proinde deis angelico.
Vtrum intellectit angelicus sit compositivus, diuisiuus.
Iuus Thomas I. pari q. 38. art. negat, intellectum angelicti intelligere componendo, diuidendo standamentum praecipuum est, quia si homo intelligendo componit, ii uidit, id prouenit ex debilitate luminis intellectualis ipsius hominis, unde est,ut non valeat simul intelligere principia,&conclusionem praedicatum, subiectum, quidquid in eo continetur Angelus aut id potest, quia lumen intellectuale ipsius est perfectum etenim eli speculum purum, clarissimum,ut ait Dionys de Divin. Nomin cap. . ob quod compositionem,&diuisionem, sicut&ratiocinationem syllogi si moru intelligit simpliciter, mobilia immobiliter, materialia imm materialiter. Hinc Thomistar eandem conclusione amplectuntur: sequitur Durand in
Videamus vero quid Vasque , Molina,&Suare ad hic addant. In
Primis autem Vas .i par disp.LEJ.CI. r. haec habet. Ca, quemla ratione a
distinauut intelligi ab Angelo absq;
compositione, diuisiones, ratio,quia ibi non distinguuntur plures conceptus, unde est, ut simplici intuitu ea co
gnoscantur. Item, ea omnia, quae alicui conueni ut tanquam proprietateri aut ut communia eccidentia, etiam si
re distinguantur, cognosci ab Angelo
absque ulla compositione, ratio, quia haec omnia cognoscit non per plures species, nec per plures conceptus formales, sed per unicam specie, unicumque conceptu: pergit tamen,inquien Bene video hoc, o fatis demonNiari posse, quia non elimanifestum , Angelum per numsimplicem conceptum cognoscero
plura. Rursus inde ait, Uremo mihi difficile apparet, Angelum sine compo Drione omnia, quae de re aliqua posivi enunciari, seu naturalia, siue pernaturalia, siue intrinseca, siue extrinseca; ibique non consensit elano dicenti, supernaturalia cognosci ab Angelo per modum rerum naturalium, de ita in illis non esse compositionem. Denique
capitulum illud primum concludit,inquiens, difficile sibi videri quomodo
extrinseca, quediuersia, incontraria sunt, siue etiam negationem, intelligere posse abs tete compositione, ratio,
304쪽
quia ea solummodo absque compositione intciligit, quae unico actu, per
unicam speciem repraesentantem intelligit,at diuersia, extrinseca, atquc aliena a subiecto imo contraria non
potest per unicam speciem cognosceres, alias daretur una species repraesentativa omnium. In Capite autem Secundo, loquens de diuisione, ita initio scribit, postquam retulit sententiam Thom istaru , nec intelligere diuidendo, inquit enim, quidem sententia Mihi semper discuis ira est. In fine vero eiusdem capitis,difficultatibus pressus ita concludit, Supersedere convenali iudicavi. Haec Vasque g. Molina eadem quaest. 38.artic. .
In primis dicit quod quando extrema
repraesentantur per diuersas species, nci
possunt intelligi ab , compossitione. Item nec ipsa negatio S affirmatio. intelligi valent absq; diuisione exemplum primi, Hominem esse lapidem et
sic uudi, non esse lapidem . Rursus subdit, loquendo de cognitione abstractiva, necesse esse , Angelum intelligerea componendo, cla di indendo adducitq;Caetanum, dicentem non videri hanc sententiam sibi improbabile uicet op rositam existimet esse D.Thoms consonantiorem iecus de intuiti ua. Denique suare lib. a. cap. 32. num . . Primo inquit,esto,quri Angelus cognoscat plura per plures species,
non propter hoc componit, habendo
namque speciem, laetum substantiae alterius Angeli .habendo insuper
speciem, ictum cognitiuum amoris illius , non propter hoc sequitur compositio, ut dicat, Angelus est amans, sed unumquodque cognoscit seorsim per propriam speciem, absq; unione Pergit autem inde dicens, Vndeat i talis pecies repraesentat illum amornis inharentem voluntati, per illam etiamspectet,
re nam simplicem actum videt Angelus actu alterius, idest dicet Angelunca mantem: nde sis C actus Angeli per hanc
speciem amoris elicitus, non componatur
cum alis elicito per specie sub antra Au-xcli, quia non attingit illain subctantiam, D repraesentatam arrecte per proprias peciem sui, sed ut replesentatam oblique per speciem actus amoris. Et infra, per illi iactu amoris intuebitur Angelu amavi a
indeq; concludit, Non habere init se
compositionem . Addit inde, cum S te ris, negatione quoque cognoscerE eundem a tum absque compositione, seu diuisione licet id no existimet verum de omnibus negationibus, quia non sui licit intellectu frangeticus per unum actum, nec per plures(licet duos concedat differentia rerum omnium inuestigare . Insuper, Quae cognoscit intuit tuta non cognoscit componendo ridem quoque habuit Mol. Printerea quae non cognoscit euidenter, probabile est , ea cognoscere componendori hoc idem dixit Mol de cognitione abstractiva Item sutura contingentia &actus internoS, qui ea nota sibi adhuc non sunt, cognoscit necessario componendo. In aper supernaturalia non adhuc reuelatam potest. nisi componendo a ciuidend , ind-gare, no enim ea videt,ergo coniecturando aliunde euenit, ut componat hoc idem habet vas . Confirmatur, cum namque proponitur obiectum supernaturale, credibile, prius quid apprehenditur ab Angelo, qua credatur. siue prius tempore, siue natura, illa autem apprehensio fieri non potest absq;
actuali compo itioii, cum nam quo proponitur, Deus est trinus xv nus, antequam assensum Pr beat, necessi
est apprehendere terminos, eo , simul comparar ergo inde compolitio. Sensum istorum singulariter retuli, ut appareat, quantum constantea sint in sententia Diui Thomae. Caeterum circa impugnationes
ipsorum,eae dem,quas afferemuSaduersus alios militabunt contra illos.
Circa Suariu tamen licebit aliqualiter immorari. Et quidem, dum ait, Angelum viden em amorem inh*rentem alteri Angelo, non compon reta seu non intelligere componendo et profecto id non asserit ex solo capit communio homi starum, quod T. g. utrumque,tum substantia Angeli,tum amor repraesentetur per eandem speciem, cognoscatur per eunde ac i, sed aliunde etia, inquit enim substan tiam Angeli repraesentari oblique per
speciem actus amoris. At quonam Pacto amor repr*sentare poterit Angelu,
nisi videatur in harere ipsi Angelo in
305쪽
haerentia autem est compositio, quia . in M, ergo videbit componendo amos in cum Angelo amanteritatem, aut videt amotem illum inhaerere substantiae Angeli, aut videt non inhauere, si Primum, ergo componendo videbit: Secundum,ergo vi bit diuidendo. Insuper cognoscit amore inhaerere huic v. e. supposito, non alteri hinc vero disterentiam admittet inter hoc suppo
situm in illud alterii in quia illi amorvdhaeret, sino alteri: at admittens disserentiam inter aliqua duo , debet cognoscere utrumque extremu, alias non posset talem differentiam apponere: asmittendo autem disterentiam necesso est faciat compositionem, diuisione, utpote compositionem , intelligendo amorem componi, seu uniri cum illor diuisionem, dum videt amorem separari ab isto, ergo componito diuidit.
Item quid est , amorem repraesentar Oblique amantem p aut namque representat quatenus inhaeret, aut quatenus esse separatus: Si Primum,ergo cognoscit componendo, videt namque amo rem inhaereres: Non Secundum, quia Proposui ut sita nullatenus cognosceret Praete- continge ab ea propositio contingentinon cogno
seitur certo sci cui vera , vel falsa, nisi videatur
nisi cognita unio, vel separatio extremorum; non unione ter en in cogimur astentiri propositioni minoium huic Sortes currit, nisi videamus eum
urrere nec huic Plato non currit, nisi videamus elim quiescere,, cessare amotu, quo sit, ut necessario sit acienda compositio, vel diuisio cursus Platone, Sortes igitur hinc sequitur, ut dum propositio ista, Angelus amat Se, est contingens, non valeat alter Angelus cognoscere ipsam esse veram, nisi copulet praedicatum cum subiecto vel si copulationem negabita intelliget noesse veram per diuisionem . Deniqueiscia species amoris, Angeli sint omnino disparatae, nullam habentes necessat iam connexionem interie, unde est, ut per amorem cognoscatur etiam
substantia Aneeli Respondet, ex ratione, qua in haret hinc arguo, igitur cognoscit totum hoc componendo amorem, si Angelo, inhaerere enim subiecto, est equa poni cum eo. Quae lata 8 ceterum hinc absolute dicimustione .. in Primo, quaecunque sola ratione distinguuntur, ea intelliguntur unico actu Sabs ire compositione, diuisione . In hoc Vasque consensit nobiscum, De facili probatur, actus distingustui per obit stari at talia obiecta distinguuntur sola ratione ergo actus ea intelligendi non erunt disti sicli, nec plures, sed unus, siue eoderia unico iniambo intelligentur: exemplum, quando idem praedicatur e se ipso, ut Ego sum Ego, tunc prirdicatum, subiectus
cognoscentur unico concepturi eoque simplici, nec tamen compositivo, nec diuis tuo. Dices, praedicatum componitur cu subiecto igitur cognitio erit quoque compositiva. Res p. compositionem hanc non est Physicam , sed
Logicam, seu intentionalem no phy- scam, quia termini e parte rei non di- singulitur, sed intentionat m, talogicam,quia est en' rationis, ideoq; compositio, seu diuisio ut dicendo praedicatum notis es subieectum logice, non erit realis, sed intentionalis. Uicendum Secundo, quaecunq; percocep u in adaequatos distinguun tur, ea intelliguntur componendo m iuidendo. Asiertionem oppositam huic docet Vulpes disp. 3. arr. V. nu g. inquiens non cognoscere per(udiciu compositiuum, aut diuisitium pri ibat; quia c*mpositio supponit distinctionea parte rei at quq per oceptu i in ads-quato distinguuntur, non distingi rim-tur a parte rei ergo nec cognoscuntur componendo,aut diuidendo Pace tamen tanti Viri, non sequor ideoq; assero adhuc intelligere compone et Pro . batur autem aperte in doctrina Scoti, ubi datur distinctio fori r alis, quae etiaesta parte rei, ex natura rei, ad sensum sorma istarum hinc arguitur, i a ternitas in diuinis no est Essentias ieiuia
non est i ater Essentia non est Relatio CVoluntas oecunda non est intellectus, siue memoria foecunda xhuiusmodi sicut etiam in naturalibus, Fationalitas non est risibilitas c. at cognoscit haec Angelus ergo diuidendo cognoscit Diii in gustu vero omnia hec per sol OS conceptus inadsqualom etetiam cum non distinguatur realiter, sed solum fetrinaliter utiq; distinguentur per conceptus in adaequatos .
Ite id asterere esset fauere Thomistis,
306쪽
ipsiam oue sunt, qui haec omnia intelli eunt,idemendo tamen passiones, &Poteiri iaAquas aiunt distingui realiter in naturalibus a subiecto unico simpliciq concepturi eo quod nullam distinctionem ad miti ut inter ea in diuinis, nisi rationis; at quia admittimus
nos sormalem, hinc verius existimo, ac
consormius Scot intelliei diuidendo: Verum est tamen,quod diuisio haec noest physica, sed praeci sitia, unde erit potius appellada abstractio,in abstractio quidem praeci sua, non diuisua.
Fet conc*' io Dicendum Tertio, quaecunque
stram per conceptus adaequatos distinguun
quomodo 'ur, ea concipit Angelus componen- cognoscun do, diuidendo. Prob. unaquaeque tu res alteri comparata vel est illi unita, vel separata ab ea si unita, ergo concipitur componendori si separata,ergo concipitur diiudendo ratem . sicut resse habet ad esse, ita ad cognosci, at omnis res vel est alteri unita, vel separata, ergo vel componedo cognoscitur, vel diuidendo compositio enim,& diuisio stant in uniendo. separando tum in esse tum in concipies Rursus dum ter. mini sunt inuicem copulati vel diuisi, aut ieelus cognoscit eo modo . quo sunt, aut non abis Primum igitur componedo,hdiuidendo coenoscet: aliter composita non cognoscet ut simul hosita .di uici non cognoscet, ut diuisa i Si dederis Secundum ergo sallitur ex Alaeust.lib. 8 qq .gi Praeterea, dum aiunt actu simplici cognosci compositionem, reuocotra, Qua ro autem .nctu illo simplici aut cognoscitur praedicatum subiectum quatenus sunt inuicem copulata, composita in unita aut abstrahitii a taliae positione xconcipitatur seorsim, atq;vnumquodque ipsorum de se solo singulariter Si des Primia aereo actu simplici, seu simplici apprehensione, non possunt sic concipi patet nam simplici operatione intellectus non intelliguntur, nisi termini simplices, incompositi,& inconnexi, ut Petrus de se, lapis de seri igitur dum concipitatur termini, quatenus simul positi , seu compositi oportet ut intellectus coponen-
eo unum cum altero intelligat, ita intelligit Petrum currere, componedor
Petrum non esse Iapidem, diuidedo: Si
des Secundum, aut abstractio fiet ne, gando, aut in sua natura sistendem is, des Primum ergo intelliget diuidedo et
Si Secundum, tunc utique cessabit talium terminorum compositio 3 diuisio dum concipiuntur seorsim atque separatim, hinc onex . Insuper quonam pacto, actu unico, unica ne specie repraesentante poterunt concipi opposita,dulce, amariim album, nigrum: sursum S deorsum huius generis, si namque ideo Angelus non componiti quia unico actu, species, una repraesentante, haec omnia cognoscit, sequitur speciem albedinis repraesentare
caeteroS quoscunque colores, etiam nigredinem, atque eodem actu, quoi
gnoscit albedinem , cognoscere etiam colores alios usque ad oppositam nigredinem: sicque de dulcedine, ut actu,
quo dulce intelligit intelligat sapores
intermedios, asperum, aceto sum, insultum seculentum, amarum,& similia et
sistenso sursum coenoscat eo de actu, ea d. mque specie rep aesentante simul
dextrum, sinistrum. ante retro, atque
deorsum ouae sunt disterentiae loci Vlterita non possunt coenosci negationes omnes praedicabiles de aliquo per eundem actum ergo componendo cognoscet anteced p ob intellinit Angelus hominem, quis aurem dixerit eodem actu coenoscere no esse Leonem Ursum, Elephantem Hircum, vermem,
discurredo singulariter per omnes species animalium, hin diuidua eorum et
atque non esse planeam rosae,illis, sicq; de caeteris vegetabilibus non esse Coelorum, Stellati, discurrendo per infinita sigillatim, virlim ne intelliget haec sin diuisiones nequaquam, sicut enim nopotest unico intuitu, quod est solius Dei. omnia,quorum negatio competit homini, inspicere , ita necesse erit in sua cognitione multiplici, per multiplices species,diuidere. Item cotingentia, quae nec Stat intrinseca Angelo, nec necessario compellit illi,qua nam ratio postulat, ut eode intuitu cognoscat .absque compositiones quodnamq; Thom ista aiunt, ea, quae ncice sesariam habet inuicem connexionem ut subiectu passiones, proprietareS, unica specie repraesentatur, atque, ni
co intuitu cognoscutur, consequenter
307쪽
ter sine compositione, quia composius et poscit phiralitatem actuum iu saecquidem apparentiam qitandam prae se serunt,at ea,quae nullam habent huius modi connexionem,quonam pacto repraesentabuntur mediante unica spe, cie,& cognoscuntur unico actu vide- duximus quaest anteced. licet nec ili, admittamus unico actu cognosci, diximus namque ibi media,& finem: Principia, Tonclusiones, subiectum, passiones,&similia pluribus coceptionibus intelligi, quia actus distinguuntur,& multiplicatur ex obiectis,at haec sunt plura, non enim medium est finis: nec principi est Conclusio ne subiectum est passi, saltem sermalititer, e no dum no concipiuntur unico actu, sed pluribus consequens est, Angelum ea intelligere compone do, diuidendo. Dixi non posse cognosci negati
Des omnes unico actu essent enim infinitae; omnes, inquam, nam ut ad cognitionem positivam alicuius cognoscatur simul una, vel due, vel pauc negationes , conceditur Silerisque, ut VasH. Suar.verum aegre ferrent hoc etiaScotistae unde multiplicandi quoque erunt actus pro paucis negationibus. ii Ex dictis remanent soluta quaecunq obstare poteriit Arguunt enim, intelligit per unicam speciem subiectum, predicatum,ergo non compinnit. Secundo intelligit per uniem
actum. ergo nec componit, prob. con- seq. quia ad compositionem requiruntur plures actus Tertio, aliqua sunt essentialiter subordinata, inuice connexa, ut medium ad finem et principia ad Conclusiones, ergo unico actu concipiuntur, intea specie repraesent
buntur,ergo non componet. Quarto, eodem actu cognoscit subiectum, pra dicatum, negationes omne competentes subiecto,ergo no diuidit. Quinto, Dion sup appellat Angelum peculum purum, clarissimum,ergo unico actu simplici videt, hcosequenter nec diuidit, nec componit.ia Omnia soluta remanent ex dictis Ad Primum negatum sui antecedens, ut etiam in quaest praeced. Ad Secundum, negatu quoque hic, ubi, remansit antecedens. Ad Tertium , negatum insuper fuit utrumque consequens Ad Quartum,quidquid aliqui, negatum quoq; fuit de negationibus , sicut de praedicato positivo, subiecto Ad Quintum puritas, claritas
non cofistit in eo, ut unico actu intelligat nec componat, nec diuidat, sed in fugando tenebras ignorantiae, quibus intellectus humanus inuoluitur Item consistit in claritate scientiae suae, etenim scire humanu est saepe inuolucria dissicultatu, dubiorum circundatu.
Vtrum in Angelis reperiatur discursus
ut docet, A ngelum nodiscubrere. Recentiores autem aliqui sent entiam hanc limitant, ait enim Va . disp. xxx posse quidem discurrere in in obiectis supernaturalibus, no tamen in naturalibus. Molina, F. are 3. q. discursum admittit in virisque, sed per accidens, utputa in cognitione abstractiva cue creaturis intelligit Deum ors ipsi obstiteris, posse tunc eodem actu habere cognitionem utramque intui-lluam creaturae, habstractivam Creatoris, negat id fieri posse ut cognitio
eadem, etiam diuersorum,sit intuitiua, habstractiva. Suare libri. cap. 2. .ait, tum in materia supernaturali, tum in omnibus,quario euidenter, sed solummodo coniecturaliter, orobabiliter. iudicat, discurrere Additq; idem Ua . num. . esse in eo discursum, cineo pri
et Probatur aute absoluta sententia Thom istarum Primo Angeli appelIantur intellectuales homines veto appel-
308쪽
appellantur rati malesu atrideo appehlantur homines rationales, quia intellistunt ratiocinando discurre do, e bo ideo Ait geli appellatur intellectu las, quia simplici iudicio iudicant, non discutae do. Secundo Corpora coelestia habuerunt ab initio persectiones suas absq; motu,corpora aute inferiora adipiscuntur eaScu motu . ergo Angelus
intelligit sine discut sae, homo cum discursu Tertio, ideo homo discurrit, quia cognoscendo principia, non statim cognoscit in ipsis coclusiones viris
tualiter contentaS: at Angelus cognoscit statim cognitis principijs omnia in ipsis conteta, igitur hinc no discurarit. Quarto ex Dion cap. . de divin.
Nom. Angeli non congregant diuinam
cognitione, sermonibus discis, nequeat aliquo communi ad is specialia simul errantur. Haec sunt argumenta Diui
x Accedunt argumenta aliorum , unde Primo arguunta praecipue Recentiores, Angelus unico actu intelligit principia, conclusioneS, ergo non discurrit Secundo, per unam, ean demque speciem repraesentantur Angelo plura,etiam ut plura ergo non discurrit probatur utrunque conseques primi, di secundi argum et i, nam addiscursum requiritur multiplicitas actuti cognoscendi, & multiplicitas specierum in repraesentando at haec Angelo necessaria non sunt. Tertio, cognitio intuitiua non eget discursu , ergo saltem in cognitione intuitiua non discurrit pro b anteced per cognitionem intuitiuam videt Angelos clarissime rem, di sicuti est in se ipsa, ergo non oportet, ut cognitionem aliunde exquirat per discursum Quarto, in discursu fit progressio ab ignotis ad ignota, at in Angelis nod tur haec impersectio ignorantiae,quia per speciem representantem simul, gnoscit omnia absque progressione
discursus. Anmel di Oppositam tamen sententiam scudunt, statuimus sidicimus, Angelum vero discurrere, licet non cum tanta impersectione, cum quanta discurrunt homines ita Scot in probi. qa s. laterab
Oportet autem prius examinare naturam discursus, ut inde pateat, quo rum rum fieri poterit, veritas quaestionis Ad discursum in primis interuenit ordo secun dum prius,in posterius Secundo causalitas, ut dum de uno fit progressio in aliud illud causet cognitionem sui,
histius: etertio multiplicitas actu lintelligendi . De singulis est discur
6 Loquendo de Primo est absolute necessarius ordo prioris, posteri ris, ita namque se habet discursus in Ordo in di-tellectualis, sicut corporalis in hoc Cat uuitum terminusci quo motus corporalis estir o tempo is. termino ad quem , ergo illud a quo incipit intellectus discurrere, erat prius
illo quod terminabit eius discursum . Hoc conceditur communiter sola tamen is oritur, utrum prioritas illa sit naturae, rea sussiciat, an requiratur prioritas, successi ultas teporis, Suare affert D.Thomam, Capreol. Maiorem, prout existimantes requiri temporis successivitates : Verba autem Diui Thomae i. par q. t .art. . haec Suis principes ad conclusionem procem dit, non simul mirumque considerat , sed
ex notis ad ignota procedit. At quia non explicat Sanctus Doctor, quanta debeat esse illa negatio simulta ne itatis, siue successivitas, non cogit, ut trali mus eum in hanc sententiam Veritas tamen haec est, non requiri successuitatem temporis, sed sufficere ordinem naturae, ut clare docet Scotus ubi supra, est communis. Loquendo de Secundo, quod est causalitas, utique is necessaria est docet id in primis Arist. et post Scire esit rem per causam cogncscere, di quoniam illius es causa Se En aperta causalitas ex Aristot. Item n quaquam vel coclusionis, vel proprietatum, passionum,uel caeterorum conis
sequentium,siectuum, discursum scie-tificum habere possemus, nisi ea depe-dere videremus a suis principijs, causis, prob alias non esset scire,ablata namque causa, siue ignorata, nemo diacitur more aristotelico scire itaquetis necessario requiritur causalitas Loquendo denique de tertio, requiritur
309쪽
rs Disputat. VII. Quiest XVIII
necessario multiplicatio actunm, alias e fieri posset discursus patet,discutrere est de uno in alterum currere, siue motu physico corporis, siue metaphoraco intellectus dat de uno obiecto in aliud ire, o potest fieri sine multipli catione actuum, saltem loquendo de intellectione perfecta , .distincta , iuxta dicta superioribus quaestionibus, non posse eodem actu plura simul distinc te intelligi creo ad discursum requiritur multiplicatio actuum. Suare Elape inculcat, Scotiam fustra laborare in his, cum tamen ipse gratis oppositum asserat, nec unde et imo, vel inuitus inde, accedit in multis ad Sco, tumo fatetur cum eo discursum in Angelis. ordo natu Exquirendum esset, ii nam arae non ne istarum conditionum sit absolute essuid seues, An talis discursui Dicimus autem
Primo , ex ordine prioris , posterio ris natura, non elicitur semper, i cessario discursus, prob. Deus, qui unico intuitu intelligit omnia , prioritate tamen naturae prius intelligit se ad intra , minde creaturas ad extra: attamen non inde sequitiar, ut discurrat de prioritate illa agit Scot in .d. I. q. I.&saepe in primo,dum constituit duos o
dines naturae, num ad intra,alterum ad extra c.
Causalitas Dicimus Secundo, nec ex cauta non necesse a litate elicitur necessario discursus ,
sa, linendo in rigore nominis, ut tradidimus tract.2. de Trinit. lib. p. quin st. 8.disp. i. nihilominus est radix, sis undamentum modorum intrinsecorum, attributorum, diuinarum Relationum ad intra inde enim emanant omnia .
quia ipsa ueste Damascen .est Pelagus
omnium perfectionum in nihilominus Deus intuendo haec omnia , quatenus emanant ab eadem sientia, non discurrit . ergo causalitas conclusionis a principiis, siue caeterarum passionumia subiectis, vel Sctuum a causa,non infert necessario discursum. Actiui plu- Dicimus Tettio, essentialiter re-
et . I ii, Te pluralitatem actuit:
sui. I robatur Primo a sussicienti partium
enumeratione, non infert discursum prioritas non causalitas Vergo inseretini ultiplicatio actuum. Dices, cotua sun dat discursum super pritis, postearitis, unde infert, in gelum discurrere . Resp. sun dare quide, sed non adaequato, princise cetenim requiritur quidem ordo, at non susscit, ut divi inus. Re . Secundo, mentem Scoti uisse soluere obiectionem, quae fiebat, dic edo, ad di-iscursu requiratur successivitas tempo uris, at Angelus intelligit statim c.o rcurrit autem Scot. inqui ES, sufficere ordine naturin ergo noloquebatur absolute, princise Ad principale aute redeundo, requiritur multiplicatio actuti,
etenim unico actu intelligutur principia, altero conclusiones, sicq discuris ritur: Et ob id Deus no discurrit,siquidem licet intelligat unum post aliud,&vnu per aliud, ut dixi, quia tame unico actu in sinito videt oia, hinc no discurrit. Hoc non percipit Suareγ, dum iterum eodem num i similia ait Scotum Iaborare c. cum ipse frustra insudet, nec apparenter quidem, vel verisimilitudini arte saltem, oppositum probet.1 Inquirere denique opus esset, Ignorantis utrum ad discursu requiratur ignoran an de necestia: Affirmat aliqui, quia discueret est i . x* VCitProcedere in notis ad ignota ideoq ait
Dama se . de d. c. Ea ChriBum Domia nummo habuisse opin consultatione. R. . utique non ea necessaria ignorantia ,
quot patet experientia Wharedi, qui cu alioqui persectissimus sit in arte pulsandi, nihiloni in iis ad sui placitum saepe pulset, pulsat o vel non fit absq; discursu, tum mentis, tum fidium, tum
manuum Bene tamen potest locum
habere in primo discursu, ut cu primo incipimus discurrere perfectus quidem Cytharedus non discurrit ex praecedete ignorantia, quia tunc perfectus est satinitio dum tyronis erat, rudis, utiq;
discurrebat, quatenus procedendo, pulsiando cum errore,&ignauia. ii His act: s, probanda remaneret saluta assertio, Angelos non carere discursu imo,inxta sententiam aliquorii, etiam lio mistarum, non posse nodiscurrere, at quidquid sit de his, remaneret quidem probanda nostra coclusio, nisi tamen, vel ex dictis aperta remaneret, vel probata Probationes autem
eius sunt euersiones sundamentoriata
Thom istarum: Et in primi , pr batur,
Angelus non potest unico, ac si implici au
310쪽
ectu eo no i ii incipia, e cocluti ne inedia, Se sint in subiectum, pabsones sine internaS, siue externa S,ergo discuc: t. Antecedens probatu remansi ex prosel: praecedentit, dual, qq. loci: incipis est eversio standa meti
eorum, dicentium non discurrere, quia
simplici intuitu videt omnia,quod nullatenus hucusque probare potuerunt. i et Dices, Scotus supra aiebat, posie eode actu intelligere phira saltem confuse, te indistincte, quod etiam nos statuimus Vergo tunc intelligendo plura
non discurret Resp. cum quaerimus an
inteli gere possit plura absq; discursu ,
loquimur de coonitione dili inedia, ut sic, sicutio potest cognoscere, ita nec potest non discimereri a loquo nandeconsus a concedatur, intelligere pluia absq; discursu nec Scotilia existimet hoc aduersari Scoto, infertur enim necessario, dato, quod unico actu plura
contus cognoscat ut Item ad principale, Angelus cire a supernaturalia, quae non a priori, noin tui cive videt, sed per coniecturas iudicat, necessario discurrit Piob ait Apost Inusihil a Dei a creatura mundi, per ea , quas a Ias ait, intes cessa conspieiuntur Indagare autem Creatorem Excreaturis, aliaq; id genus, non fit absq; discursu Confirm quia Vasq. Mol. Suar. solummodo in cognitione vi sua- ii seu intuitiua negant discursu, ergo incognitione coniecturali admittere o. nuntur discursu Posse autem uti coniecturis Angelum, ultra omnes, docet quoq; D.Tho. i. Par.q.s T art. 3.dicens, posse futura contingentia non perie
titudinem, sed per coniecturas; o. p. q. l. art.2 loquemde Daemonibus ci ca cognitionem Christi, inquit, Uidcntes Chrisum esurire of ieiuniit,ae lima-a erunt eum non esse Filium Dei atq, Ber Luc. q. loquens de j idem ait, Magis habuisse suspicionem,quam certitudineiu, Insuper actus internos, atque secteta eordis non videt intuitiue, nisi coniecturaliter,ergo discurrit Fundatur autem astumptum, praecipue in sententia ipsorum, negantiu poste naturaliter cognoscere secreta cordis Circa vero su rura naturalia arguit presertim Arim. I mundus in suo motu coelesti duraret
in aeternu euenirent insinitae Eclyps
tiones Lunae, at illa siti posset viviri,
actu, nec simul cognascere, modo mcognosceret, nam modo aleta, modo discurreret per uno tempus, modo per decem modo per millesanr C; constat hoc , cu virtus intellecti: filiis sit finita,ergo discurreret linquendo autem circulationes infinitas quia Coeli in tus cessabit,eodem modo arguitur de Eclypsibus varioru terporum futuroru , ut non potest simul centum, vel illa.
vel omnes,vsque ad diem iudicii ergo probicon seq. cognitio futurari ecl 'sium non est intuitiua, sed abstractiva, at in abstractiva discurru t,ex sententia saltem Recentiorii, Thomiliars, eigo. Praetere an omnis cognitio mediata est discursiua datur aute in Angelis cognitio talis,ergo et antecede patet, habet enim omnes conditiones discursus per talem namq; cognitionem mediatam cognoscitur hoc per hoc, nspc sinis
per media, nclusio per principia cognoscitur socp hoc, ut finis post media, conclusio post principia . ac
deniq; diuersis actibus. Minor par: t,ta ab itide conceditur in cognitione abstractiva. In intuiti uariam habet specialem disti cultatem, nihilominus, etiaintuitiua cognitio est discurtiua, ergo
unde quaq; discurrit Prob. ante: intui-tiua cognitio huius aqua est calida, habetur per media, utpote per calore,per ignem et qui sui causa calefactionis, ergo discurrit intuitiua huius, homo es risibilis, habetur per medium, quod est rationale, quia est causa eius , ergo
est discursi ua. Respodet Vas . este quidem propositionem illam mediat ita tamen no respectu intellectus angelici; mediata in is, non tamen in intellecta
Angeli.Va'. in primis nouus est in aduentione huius distinctionis, et rediata in se, vel in intellectu, sicq ipse glori
tur eam adinvenisse additq; meditationem reperiri solum in tellcctuae gnoscente per alienos coceptus, et facimus nos:at nullo unda meto eam ex
parte Angeli probat Item sicut res sciabet ad esse,ita ad cognosci, sed a Parte rei datur propositio mediata ergo etiam a parte intellectus si firmatur, quem ordinem, e causalitatem habent
partes propositionis, sisyllogismi incer se, tale habere debent in ordine ad P intel-