장음표시 사용
351쪽
tvisset accedere in orclinatus amor sui, ac caeteror in oldine ad se ipsum inordinate amando sciat non decebara, ita ait imo ad ultimum, peccare . Ad illud vero de habitu, S de relucentia quidditatum in tali habitu , quomodo verum si e pondebitur infla in qu st. propria de hoc. dii Septima ratio, nullus peccat, nisi sit debitor iustitiae, sed Angelus in primo instanti non erat Iustitiae debitor, ergo peccare non potirat. Proba
turn in orauciori tate Anselmi lib. d casu Diaboli cap. t r. Id negantis
Angelum isse debitorem Iustitiae.
et Verum, nec ratio ista, ree etenim loquendo de iustitia insu la utique Aneelus recepit ab mitio infusam tu
stit anadum fuit crearia in gratia rem cepit etiam rectitudinem natural - , dum sim crearias a Deo bonus, te
clusi utraque rectitudine e bonitate ,
tum insula per gratiam , tum vero naturali recti pudine naturae Hanc vero
rectitudine debebat in semetipso An- gelus confernare, habuit namque in- Π tellectunt, xvoluntatem. qua mediante poterat, debitat utramque iustitiam mani tenere. S conseruare quod si Anselmus in oppositum eratur, dicendi in est, ipsum negasse inquit cori
Anaesum recepist ab initio iusti iam infusim in pratiam : Verum quia 'ppositum diximus, ideo debitor fuit iustitiae sirectitudinis , quam ab initio
receperat, propter cultis ammissione ,
dicemium est quod peccauit Addit Scot non ideo atquem non esse debitorem iustitiae, siue infusae, siue acquisitae, quia ipsam deperderet, vel nusquaacceperit: tenim Saracenus, Infidelirum, neque peccaret, neque debitor esset ius itiae , quoniam nusquam iustitiam S charitatem accepit dum semper vixit in insedilitate S peccatorch istianus, siue fidelis, neque debitor
esset iustitiae,quoniam per peccatum
mortale ipsam deperdit, vers haec non eximunt, sine fidelem, siue infidelem
peccatorem in redditione iustitiae, omnes namque tenentur iuxta legem viuere, contra Lxem viuedo rei sunt,sidebitore i iustitia . Qui namque recepit, debet conseruare L qui ea n
pei didit, veluti debitor non testu uena
do, punietur, prout contingit in politica humanasto qui culpa sua . non recipit vivendo obstinatus in infidelitates adhuc deditor erit S luet poenas, quia Deus quantum est ex se, vult omnes saluos fieri,& sanctas inspirationes immittit,atque Pr dicatores. Ministros conuersionis. a Octaua rati, non possint et Te simul duae mutationeS, quarum tetani. nus ad quem unius est terminus a quo alterius ergo creatio, jeccatum no possunt esse simul. Probatur,quia creatio est terminus ad quem, peccatum est terminus quo igitur ist duae mutationes non sunt simul Occurritur
ad hoc , falsam esse maiorem propositionem, precipue in subiecto, passionibus, inter sinat intercedit solummodo ordo natura . sunt simul in eodem instanti temporis, ut e g in primo inflanti habetur mutatio terminata ad productionem subiecti, in secundo instat natur habetur mutatio terminata ad productionem passionis pullulantis ab eo em subiecto vi patet dorationali S de risibilitate Sc quin Mmen mutationes sunt in eo de instanti temporis . Asteri etiam exemptu aliud Scot de lumine olis recepto in Luna in ab eadem Luna dissula in interis
medias partes aeris, qua du mutationes fiunt ambesi eodem instanti temporis ita pari sol miter in eodem in .stanti teporis poterit esse mutatio terminata ad creationem Angeli, M. Miatio alia terminabilis ad peccatum ipsius Angeli, inter quas suincit, ut intercedat solummodo ordo natiuae. Dices quomodo vere poterit mutari Angelus a non peccato ad peccatu, dicita enim mutatio requirit, ut subiectura tabile fuerit sub priuatione formae tepore antecedenti, in casu autem n
stro ad peceatum Angeli pracesiisset
creatio Angelio priuatio ipsius peccati solummodo ordo naturae, o temporis . et Respondet Scor veram esse philosophiam, ideoque in casu isto peccatum neel non debere vocari veram mutationem , quia inter peccatum, priuationem eius non intercetiit tempus , sed vocandam esse pastionem de
genere passionis, quoniam Angelus, cepit
ra a priuatibiae ad forma declaT.
352쪽
rapit in semetipso assectionem hane
omni odi contra rectam ratione, quae
vocatur pastio de genere passionis. V Nono, argui potest, si potuitu uestus in prinio instanti peccare edi
resimaior virtuS, quam virtus angelica sepe peccare potuit in minus, quam in in- in Dinori , stanti, siue in minori mensura, quam mensura instantic Probatur,quia omni virtute minori ageniti in aliqua mensura potest v irtu maior agere in me suIaminori ita enim: arguit Arist.
ratio haec adducta fuit. I soluta in que stione dirae cedenti, valet namque pro pollui illa aristotelica ubi mensura cst divisibilis non autem ubi est piorsus instantanea, diuisibilis, ut in casu
A posse asta et Decimo arguitur, si potueruntu Angeli ab initio peccare, ergo aliqui
necuti. corii Peccauetunt, at o legitur quen-neri ius i quaru peccasse in primo initanti, ergo negati Di signum est non potuisse peccare Pro-Po qnDPMy tui consequentia, quia si tuit possi-
- - bise et aliquando id accidit At nec
xagio haec urget, non enim sequitudnecessario, ut id,quod est possibile pinnatur semper in esse, sussicit namque non elle impossibilet S ita postibile . imidein suit quod vero postibilitas ta lis non uerit posita in esse, no propter hoc negatur. potuisse pon in esie. Ite
non valet inferre a negatione actus ad negationem potentiar, nunc enim non curio, qui tamen potentiam habeo adciir sum. Valet vero leni per in diuinis affinita a potentia adicium affirmati.uebet ut Deus podest esse trinus, unus, ergo de facto est: valet etiam negati uerunt Perlonae diuinae non sunt plus , qUam tres, eigo, nec possunt esse plus
Potuerunt di sis ac se atqri Aduersariorum Angeli ab rationibus retusis, S dissolutis, nihil pq aliud agen nim est nisi concludendia, Aneelos potuisse ab initio peccare,atque semetipsos inCldinate amare contra raticinem rectaris o contra legem
Dei siue committere peccata illa queinde postea successive commiser ut de quabus insta ita Seot. d. s.q. r. Gabrie
Maior, Ariminensis. atque recentiores communiter in I pM.q:6s vrt hirn
Vasqueet, valentia, Suare cap. .
non oportet autem rationes multiplicare ad conclusionem hanc firmanda, etenim ex dictiAsiue ex consutatione opinionis contrariae, optime remanet confirmata, tundata .
18 Nihilominus addit Scot idem, haec breuiter, di primo Habebat Angelus ab initio potentiam volitiva in speriectam, quae tamen non erat magis determinata ad operationem rectam, quam peccaminosam,ergo sicut poterat bene velle ita pote at. .male. et Secundo, no erat eadem potentia angelica magis determinata ad peccandum in secundo instanti, quam in phimo,ergo poterat etiam peccare in primo antecedens patet, quia Angelus est essentialiter liber ergo est liber
in quocunque instanti, siue secundo, siue primo.3 Tertio, poterat in primo in planti mereri, ergo poterat in eode uastanti demereri, non enim est maior ratio de uno, quam de alterora opposita habet fieri circa idem e c. si id deri ex similibus de homine
requidem . si homo crearetur cum per fecto usurationis, posset tunc peccare a Item puer, elucescete usurationis, potest tunc peccare cur ergo non potuit vi elusa Verum rationes ista a tendendae sunt, caeteris parabus sensus aurem est, vi homo , puer callentes
usu rationis possint quidem in illo primo instanti peccare dum tamen posssint plene e persecte deliberare, ac
perfecte discurrere circa materia peccati; nam licet incipiat usus rationis elucesceres, requiritur tamen persecta, correpleta aduertentia, deliberatio, haec autem in puero paulatim , dc successione acquir itur in hoc tamen excellet Angelus, tum quia est expedi- trili miis in suis operationibll tum quoniam no grauatur sensibus, ho-le corporisve homo puer ergo tunc
posset peccare, nisi aliunde impediretur . ergo a primo ad ultimum, nulla est ita plicantia ex parte instanti pis r. mi in quocunque, siue homine, siue Angelo. 3 et Dices non potest creatura agere in instanti ergo nec Angelus peccare in instanti Fespondi salsum esse antecedens, quia generatio, o corruptio
353쪽
tio uoui. Actione m-cipiente curiatura, re
ptio fiunt in instanti loquendo peri
semotis dispositionibus, quae fiunt in tempore'. Item intellectio in volitio fiunt in inllati, semoto,tamen recursu ad phantasmatu speculatione c. siue semoto ordine ad sensus,quae fiunt in tepore, ita Angelus intelligere potuit, velle bene, male in instanti. 3 Dices, ex Concilio Bracarens, MLateranensi collat, Angelos ab initio filisse bonos se Origenes homil. I. in E 1echielem docet, Angelos fuisse a
Deo creatos bonos ergo non potuerunt ab initio peccare, siue esse mali; Fespondetur, hoc totum statui contra Manicheos, qui asserebat reperiri Deumatum,qui creaturas aliquas ab initiositae creationis faceret malaS, quae ex propria sui natura esset malae hoc vero haeresis est, ideoq; definitu suit, Angelos non fuisse ex sui natura malos i at non propter hoc prohibetur dicere potuisse Angelos propria volunt te, di malitia semetipsos facere malos, contra legem Dei peccare, propria voluntate fieri prauos: Vnde licet ab initio fuerint in gratia, inde tamen Lucifer, sequaces peccauerunt excidentes e gratia Origenes idem, cet, ab initio fuisse bonos per gratiam, potuisse tamen peccando, amittere eam et quod si Angeli essent boni peressentiam, tunc nec ab initio, nec unquam potuissent peccare, qualis est
ad Vltinati, quod iundamentae ueristit Thom istarum est, falsumesie, primariam actionem, incipientem cum ipsa Natura,debere refundi in Auctotem Nattirae, exemplum in principio adductum de motu grauium, leuium , nullius est valoris, etenim grauia. le-
uia mouentur a principio intrinseco, a propria grauitate , deuitate , siue a propria forma praedominantes; quod si
ita est, ut verum supponimus in philosophia, consequens est, ut dicamuS, talem motum tribui vere formaliter subiective, originative ipsis grauibus, levibus Recurrere autem ad efficientia extrinseca productiva ipsorum grauium, Sueuium est recurrere ad causas valde remotas, imo absentes, quandoque imo ad causas etiam, quae fortasse non sunt, etenim potest esse, vetalia efficientia destructa sint parisio miter de Angelo asserendu est, motus tales peccaminosos ab ipsomet Angelo formaliter, triginative prodiro, atque ipsi sinet Angelis imputari,& tribui, non autem Deo Auctori Angelorum, qui est auctor solummodo boni.Lola autem peccati,& mali. s Suare num inquit, nonae Defacto nacedendo a communi sententia , sed ii peccaueruelam leniendo,, pie explicando, 3 et poetii
mihi dicenda videntur oec Primo auteait, non esse impossibile, absolutea quendo, Angelu peccare in primo instanti creationis in sensu diuiso, Deo non impediente resecundo, quod lo quendo secundum lcges diuinae prouidentiae, non potuisset peccare. Hoc autem fundat super diuina bonitate, non permitte te tunc cadere, sed potius angelicam naturam, veluti pannis in utiae inuolutam, protegente, ne caderet.
Hoc quidem totum docuit prius Sco tus loquitur namque Scotus de possibili, non de facto; non enim asseruit peccasse ab initio, sed potuisse peccare : Vnde Suare aperte incidit in sententiam Scoti licet in apparentia morum rem gerere videatur Thomistis.
Vtrum primum peccatum Angeli fuerit superbia, vel luxuria spiritualisa
Iso iam,potuisse peccare Angelos, immo de facto, postis modum peccasse videndue consequenter,atque ordinate, inter
caetera peccata Angelica, quodnam fuerit primu , virum vere fuerit super-hia, an vero inordinatus amor sul,quelicolisti appellant luxuriam spiritualc.
354쪽
ira re es triciscursum comperta videbimus de quae nam peccata subsecti ei iter commiserint ijdem Angeli Pol peccarum prii m. Ne aute
e limbigua incedamus explanandis Atriti termini quae uionas propolite, ii iamque explanatis , ac dilucidatis, distic ita non erit quaellionem totam senoda se . . . o Primus termisius sit, quem iam proposuimus nempe tu spm tuati . , Quidem aperti constat, luxuriam, rie, de rigor ore sumptam reperari miliam modo ui nis ac venereis, v Ccte et patet contiret namque speciam peccati genus ex septem capitalibus quod appellatur luxuria, quod
quidem commvnuer est inconcesso apud omne, nihilominus, transalit te, nictaphorice loquendo siue impropi e si rinonem agendo de luxuria, nul- eici triplicantia, ut ad caetera genera peccat rum tresferri possit, siue fimus in corpo ibus. Due in spiritibus siue denique de animantibus, es vivet ustequam ut siue etiam dehon vivendi bus de hinc fit, ut ita generarim i Oendo, idem sit turaria in 'ricordea a re,superflue aiaue derate te haberem quoi venere operanona est namque luxuria tic contemplata, e accepta, immode ata, inordinata, discoulae
nunc, atque superflua assectio, sine commeentia inae eiecκrascunque operationas explicatio haec fuit etiam optime percepta, atque Pic inte recta ta conis cessa etiam a Suare lib. . cap o.licet nouiminis aliquibus Expositoribus D. Thomae minime placeat,at quidem sine ration ut patebit. cuius confirmationem primo loco at feramus D. Aue qui lib. 2. confessionum cap .f. ita ait, luxuriata fati
tis,em hunclairio consuevit vocara,ecce
quomodo superes fluentia cuiuscunq, rei non immersto gaudet lato nomine luxuriae. D etiam Ambr.lcribendo de viduis hoc ipsum captat sarmentis, ecmitibus inquit enim, item facilis condere, quam preme e vimenes emem l
xuriam reprimat, is adolescentem at Dniam falce succidat parcorum qua udam
aritium t astitatem docens, ei tittishus expetendam. Haec Ambr ubi tu nos
castitatem tum linuriam oppositam
reperit sanctus Doctor etiam suo modo in vitibus, Ouidius quoque in primina Epistolarum , ipsi met terrae ldem significatum accomo lat,quatenu frigio languine madefacta siue ad plenusatiata acitur quodammodo luxuriare ait namque Luxuriars rosanguine pinguis humus.
Et Virgilius Ac ne idorum primo hoc ipsu ipsi regali adoptat palatio inquienamque si domus interior repali splendidis luxu.
Quod si haec, anima expertibus,
Vin sensatis rebus tribui solent, mirum
non erit, ut paramimiter, maiora cum bratione, tribui etia, de adaptari possint rebus animatis, ita quod, quandocunq; ipse viues, siue homo lit, siue Angelum vel supersu , vel immoderate istu in ordinate sibimet in operatione aliqua complacuerit, utique dicendum sit de ipse, hac ratione in luxuriam incidere, siue ita luxuriat, unde commune erit caeteris quibuscunque operatioti: bus, in quibus superfluitas appareat, siue inordinatus amor, ea luxuriosa appellare haec vero ad spiritualia uiuentia transferendo , ut sunt ipsi Angeli, merito dicere possumus, in ipsis quoque sic luxuriae peccatum reperiri sed non quidem carnalis, sunt enim Angeli entia spiritualia, de quibus vidimus supra in propria quaestione , ad ipsos adaptari no posse caput illud(,ene seras Videntes situs ei tam e Angeli
Dei sitio hominum , quod essent pulchra acceperunt sibi in uxores igitur sem vendo ab A ngelis luxuriae carnalis vocabulum sic notos conceptuin rem stat ut in ipsis quoque locum habere
possit largo nomine ipsa sumpta luxuria quando namque semeti plos inordinate amarunt, de minusquam decenserata quam maxime contra rectam rationem,complacendo de sua propria excellentia utique talis amor in ordinatus ipsoriam appellari potuit luxuriari sicut namque carnalis homo, sic amando te ipsum , vere luxuriatur inseruiendo venereis, ita cingelus modidinate amando semetipsu dicitur me taphorice ipsemet quodam odo luxariari verum quia spiritualis est in corporem plera nec iis hinc est,ut Supta paritate ab amore inordinato ut, dicatur
355쪽
dicator ipse quo e quodammodo luxuriaricat quia corporeus non est, sed spiritualis, hinc luxuria eius , non cadinalis appellatur a Scoto, sed spiritualis.c Secundus explicandus terminus
dibi, est nomen ruperbiae propositum in
quid quaestione ab initio. Et quidem supe
hia dupliciter sumitur, vel rigorOSe,ophoprie, siue adaequate, vel sumitur sectindo large, improprie, in ad quate; Primo modo loquendo, idem est supe
Superbae hia, ac inordinatus amor propria excellentia super alios, inuidem idem appetit superbus, nempe aliis praeire, Praecellere; quod prosecto elicitur ex verbo ipso superbire, cuius ethymol gia,eadem est, ac super alios ire, ita de Lucisero Isaias loquitur, Erech. 28. I ui dicebat in corde tuo in Coelum conscendam supera Bra Caeli exaltabo soli meum similis ero Altissimo de qua re August. I . de Civit. Dei, ait, ut, id est superbia nisi peruersa celsitudinis appetitus . Secundo modo idem est sic large sumpta superbia, ac inordinatus amfrfui, siue immoderata complac&ia propria
virtutis, o excellentia. Differentia inter utrumque modum sumendi super-hiam ea est, ut primo modo sumpta dicat respectum ad alios Secundo autem modo dicat respectum solummodo ad semetipsum, excludendo respectum ad alios etenim superbus in rigore is est. qui, tra legis debitu exoptat praecellere alijs, Mita respectum dicit propriae excellentiae super alios. Secundo autem modo nil aliud implicatur, nisi immoderata complacetia siue superflua existimatio propris excellentiae ultra debitum rationis complacendo in semetipso, atque de propria excellentia, virtute gloriando absque tamen respectu ad praecellentiam aliorum. Prima autem superbia spectat vere, ior maliter ad ipsum capital
genu peccatorum, quod vocaturi perbia Secunda autem spectat adsuperbiam improprie dic tam,quae voca Praesiipti tur praesumptio, ut Scot habet d.6. q. E.
quid . in responsione ad primum argumentuprincipale,etenim praesumptio,est etiaspecies superbiae praesumere enim est immoderate semetipsum iactare, siue immoderate de semetipso delectationem habere.
6 Ulterius explanandus traminus occurrit de duplici amore, de quo, ne Amor ami cessario agitur in quaestione : Alter R, connamq; est amor amicitiae,&alter amor 'Pi 'etiae concupiscentiae. Primus est quo mediante aliquem amamus in ordine ad se sipropter se, quandocunque virtu te,& meritis emicat taliter, ut ille propter semetipsum, uin ordine ad se ipsit
ametur. Secundus est, quo mediante
amamus aliquod propter aliud xin ordine ad aliud, siquidem quia, amicuamo, hinc est, ut propter ipsum,: in ordine ad se ipsum concupiscam sibimet ea, quae sibi proficua sunt, , ilia Et hinc est, ut ista talia amico, tilia, non amem propter se, sed propter amicum amatum,concupiscendo sibi, Sordinando ad ipsum , haec bona, tilia , De hoc duplici amore mentione agit Arist. 3. Aethic cap. . dum amo Boni diu rem diuisit, siue dum distinxit iplano v
bonum, in bonum honestum, utile,&delectabile. Redendo autem singula singulis,bona haec condiuid titur iuxtIcondiuisione duplicis amoris Et quiadem, bonum honestu pertinet ad am rem amicitiae Ratio est,quia honestu,
revirtute praeditum, diligibile est propter se, siue propter propriam virtutes meretur namque iste talis amari, diligi secundum se, ideoq; amor hic,
catur amor honestir vocatur etiam
amor amicitie,quoniam vera amicitia suntari debet super honest qua honestate , .virtute semota, destruetur amor verae amicitiae, siue amor hon sti, sitransibit amor iste in amorema concupiscentiae. Bonum igitur hon stum est obiectu amoris amicitiae, siue amoris honesti. Bonum autem utile,
atque delectabile pertinet ad bonum a concupiscentis, siquidem amor hici per utile fundatur atque super delectatione,& sensu; ita abstrahendo haec ab omni ratione virtutis,chonesti, nopossunt habere rationem obiecti veri amoris, unde fit, ut non possint hon stare semotis persectionibus,tavirtuti-hus, ipSu amorem,immo corruet amor
ipse,corruente, siue cessante delectabiali, Mutili.Vtrum vero amores isti duo, sint v nu, ridem, an vero distinguantur omnino ex suis intrinsecis rationbhus formalibus,videbimus insta.
356쪽
Vtrum primum pece Luciferi fuer superbia. sax
His praelibatis sit prima conclu-
sio, primuin peccatu Angeli fuit ino
ii peccatum ei natus amor sui ipsius, quod peccatu
uinoi potuit me thaphorice appellari luxuria
spiritualis Conclusio haec est Scoti, Gabrielis, Bas iij, ricolistarum, hi
supta. Frobari ira uteratione Primus
actus voluntatis Angeli mali inordina .ruso immoderatus non habuit pro obiecto Deum ergo habuit pro obiecto semetipsum Probatur antecede quia Deus est ordinate amabilis secundum se, cum Cretineat omnem rationem boni ergo sequitur consequens, ut talis actus amoris inordinatus, suerit actus amoris amicitiae inordinatae, erra emetipsum mola Potuit autem ,
siue non potuit verisimiliter dici, quod talis amor primus habuerit pro obie
aliud a semetipso obiectum creatu diligibile quoniam inclinatio naturalis magis inclinauit neelum ad diligendum prius se, quam a jiud obiectum
creatum ergo a primo ad ultimui , primum peccatum 'ngeli fuit amor amicitiae inordinata erga semetipsum,
consequenter proprius Angeli erga
semetipsum amor intemperatus, fuit primum peccatum eius. V Confirmatur conclusio haec au.ctoritate August. q. t de Ciuit cap. e. t Initium ab oluntatis elisibi xii miscomplacere L ibidem ex eodem Aug.
ita habetur, Duo amores fecerunt duas Ciuitate; amor Dei usque ad contemptum
fui fecit Ciuitatem Dei, di amor suid ,
ad contemptum Dei fecit Civitatem Diaboli idem etiam Au lib. ta.de Civit. cap. 6. sic de malis Angelis ait, Cum
quaeritur, inquit August quae nam fuerit causa miseriae Angelorum, respondit, ea quidem occurrit, quod ab eo, qui summeen auersi a seipsos conuersi sunt; Mdenique lib. ii. de Genes ad litteram cap.rs concludit, eruersus sui amor, nempe Angeli, priuat sancta societate turgidum Spiritum dex his Aug. locis aperte habetur, primu peccatum Angeli fuisse inordinatum amorem sui ipsius;que
veritas adeo aperta est penes Augustinum, ut conuictus Suate his Augustitii locis concesserit denique ita eLI , nempe primum peccatum Angeli suissse inordinatu amorem ne micitia erga stipsu Haec quoad .par. conclusionis. Secunda autem pars conclusionis. Probatur nempe talem inoidina invitaria ptum amorem amicitiae vocari postra rix Dii in metaphorice luxuriam spiri rualemaeu A i rumi' ius quidem probationes iterat opus non est, etenim probata remanet pars ista in primo notabili, hi conclusimus ex multorum sententia, etiam luxuriam transferra posse metaphorice ad alia, quam ad ministeria venerea nquapropter cum maluSAngelus ino, dinato affectu dilexerit semetipstim, noimmerito ad luxuriam spectare posse dicimus hunc suum amorem; quia vero Angelus ipse crreatura est in corporea, spiritualis, hinc est, ut abstrahendo a corporea, O sensuali venere, dici nil illo minus possit luxuriari ipse Angelus spiritualiter.
io Additq; transferri posse nomen Luxuria hoc, etiam ad Geometram, . . siue ad transfertur
quem cunnue alium philosophantem, id ad Geo speculantem, ita ut nimia condete inrum a V
cstatio, atque immoderata complacentia Geometrae siue cuiuscunque alterius philosophantis de coclusione aliqua geometricali , siue philosophali, censeri quoque possit delectactio inquam talis immoderata, S superflua uluxuria spiritualis Hoc totum adue timus contra Caetanum, S Motinim negante nomen 'c luxurie trans serri posse ad alia, cum proprium sit ipsius
luxuria versari circa tacitis illicitos, venereos . Hi tamen Auctores falluntur omnino,qui ex Ambri atquela teris supra constitit metapho ice trans ferri etiam ad res ipsas inanimatas, siue vita caretes multo igitur magis tran serri poterit ad ipsas cteatura vitae teu, siue corporeae sint siue spirituales. in corporeae, ut Angeli. In eo vero pinquit Molina, si nimia, immodera et coplacetia de speculatione Conclusionis alicuius, non pertinet ad luxtirievitium, sed ad vitiis curiositatis in hoc ergo fallitur, quandoquide eadem nimia curiosita vocari, iure potest luxuria spiritualis; ratio patet ex dictis quoniam immoderata, supersua, siue nimia complacentia, has sectio alicuitis rei pertinet ad luxuriam suo modo redendo singula singulis curiositas autet talis, quia consistit in superflua, nimia, atque immoderata conquisitione, seu X inue-
357쪽
inuestigatione, siue complacentia veritatis coclusionis alicuius ergo a primo ad ultima , ipsam et curiositas i pectabit metaphorice ad luxuriam intellectualem, siue scientiale, siue spiritualem, ut placet. Haec etiam est doctralia D.Tiu mae, qui fecunda secun dat hi e art. I. docet, in omni genete peccati, siue actionis moralis omnem supei flui talem posse vocati luxuria metaphorice translatitiae quod contii matur auctoritate Glosa super quinto ad Ga latas, dicentis, Supe stivas ei quaelium luxuriari sim luxu ita es quada in superfluitas, intelligenda est autem Glosae metaphoiicta tra latatiae, ut supra diximus, quod aduertimus cotra Vulpes,qui disput. Ei .art. I. contendit, tu diuriam istam spiritualem vocandam se ille propriam luxuriam, at non placet, ut constat, quia proprie accepta luxuria reperitur m actibus corporeis v nereis ut bet ne contendunt Aduersari j. qnod etiam nos concessimus, loquendo De oro Se, proprie .ex opposito autem no potest ad spiritualia ut est Angelus, siue ad alia applicari, nisi metaphorice, translatiliat, improprie.
Amor ami hecunda Conclusio, amor amicitiae, con citiae. amor cocupiscentis sunt actus
pilaenii omnino distincti tealiter, Mobiecti ue
t met inter se Statuitur ista conclusio con
tra recensitos Thoria istas est autem conclusio ista Scoti,in discipulorus , eius. Probatur vero auctoritate Arist.recensita latenim Arit omne bonum
amabile distinxit in bonum honestu, utile, S delectabile unicuique autem
amores, suum applicauit obiectum amabile, siue bonum amori namque ambcitiae tribuit bonum honestum, ideoq; amor amicitiae, nepe ordinatae appellari etiam lolet affectio iust amori autem concupiscentiae tribuit pro obiecto bonum utile, delectabile unde metato amor concupiscentia appellaeri solet affectio Commodi; sed bonum honestum distinguitur obiective a bono delectabili, utili ergo amor concupiscentiae hamor amicitiae distinguntur obiective, siterminative.i decundo actus distinguntur per
obiecta sed obiecta ista istorum am tum sunt distincta ergo ipsimetrum res erunt distincti. , Tertio, amor amicitiae sequiturre aulam rationi rectae, quia fundatur super honesto recto, quamdiu a in
citia et ordinata se recta amor aut e concupiscentiae, sequitur inclinatione naturalem, siue naturalem appetitium,
ad commodum &ad proprium uti ira, atque delectationcm sed constat haec omnia esse omnitio diuersa, ergo erunt anaores ipsi diuersi.I Quarto, amor amicitiae stare potest sine amore concupiscentiae, ergo realiter distinguiu inter se ipsos Pr
batur anteceden S,amore amicitie possum contemplari virtutem, Prestantiam alicuius obiecti, In ipso mihi maxime complacere , virtute eius adnitrari, atque ipsius et praestantia, elegantia ordinate condelectariri Et quietem haec omnia, imilia non excedunt limites amoris amicitiae possum vel inde eidem amato obiecto, bona, honore S, diuitias arsectare, siue de si rare constabit vero hinc am res istos duos, tale esse, ut Primus terminetur solummodo ad ob lac ni In
se absque eo quod eidem obiecto assectem,amando, bona aliqua quae tamen
bona per distinctum actum subsequenter assectabo eidem amato obiecto,qui actus vocabitur amor concupiscentie, distinctus omnino a primo amor
1 Quinto, amor amicitiae prior est
amore concupiscentiae, saltem prioritate naturae, latenus , quatenus est prior, non dependet ab amore concupiscentiae, ergo sunt omnino distincti. Probatur antecedens, quia prius contemplor,hadmiror prustantiam, excellentiam obieciti, in ipso mihi complacendo, ipsumque diligendo. Inde cupio, i flecto omne sibi bonum,
siue utile, siue delectabile. 16 Ultimo, amor amicitiae est causa amori S concupiscentiae causa autena distinguitur realiter ab stectu ergo amores ipsi distinguntur realiter Antecedens patebit ex conclusione se quenti concluditur igitur, actus istos duos istorum amru esse inter semetiaesos distinctos, tium realiter, tum obie-
i Tertia Conclusio, amor amici heustiae, amor concupiscentiae ita se ha liae eo
358쪽
Vtrum primum pece Luciferi suer superbia. 3d
bent utlanti si caula alterius halter nam traditam Scoti, a qua conclusio-ter sit a term et lectus ita etiam se habent ut unus virtualiter contineat ab
ter ui atque denique ita se habent, evnus praesul ponat alterum, licet non viceveria Probatur, ex amore amicitat oritur ut obiecto amabili exoptem, S desiderem omne bonum hergo amor amicitiae causa est amoris concupiscetiae. Probatur antecedens, quia dato opposit, quod obiectum aliquod vel odio prosequar, vel saltem non pro qua alia ore , utique eueniet, ut nec illi bonum aliquod exopten a igitur quod eidem bona exoptem, in caula erit amor antecedens amicitiae, siue ordinate siue inordinate,quo ipsuam abile prosequor . P, ohati amoris exhibitio est op m, inquit Gregorius , igitur signum amoris amicitiae siue ordinata sit, siue ordinata, est exoptaro, desiderare bonum ipsi obiecto amato insuper, negat hoc signo amoris,
utique conqueritur contra amantem sipsa persona amatas siue nulli aestimat
arga se in amante , experiri fidelen . amorem dum namque ostensio cessat, ac de monitiatio amoris, nullus e limatur adesse amor ereo a primo ad ultimum, amicitiae amor colatinet virtualiter concupiscentia amorem , atque est vera causa concupiscentia amoris.
Denique amor in se concupiscentie talis est, ut ipse inferat amorem amicitiae Ioquendo a posteriori, siue manifestative . Ratio est quia e tactus insere sua causam, no ab este citi licet colligere causam, sed amor concupiscentiae enesterius amoris amici ei a , ut diximus, ergo ex amore concupiscentia interri potest amor amicitiae, beneficia namque, munuscula, siue honoreS fiue
similia exibita alicui ostendunt deme sona beneficate in exibente erga pedisonam beneficatam animi propensi Lem, amore, quia probatio dilecti ni exhibitio est operis, ut Greg. Prim i ree i Quarta Conclusio,primum pec- arsi fuit succatum Angeli, siue in Ordinatus amorruiui tam iniicitiae mali Angeli erga se ipsemis poterit vocari superbia, non quidem Proprie, sed solummodo improprie, virtualiter acoriginaliud minterpreta illae . Conclutio haec a :rtissime M
Optime explanat, ta coprobat doctri
ne nemo deberet dissentire eteniet a
adeo vera est cum tali explicatione, ut si eam perpenderent Ilioni ista necessarium utique esset, ipsam amplecti, ac similiter assentiri, ut nos dicimuS. Pro batur aute Primo amor amicitiae in Drdinatus circa se ipsum est caula appetendi praecellentiam , atque piardominium supra alios ergo causaliter xvirtualiter, atque originative vocandus erit superbia Antecedens de se patet, ut docet experientia. i Secundo, inordinatus amor sui timor sui caula est aspernandi,&contemnendi ei causa , abos, qui vel mirem sibi non gerant, ceteros as vel ex opposito, eidem contrarientur; et nan talis autem contemptus, S aspernatio proximi vera est superbia, ergo ino dinatus amor sui est originative superbia. et Tertio, ex aut horitate supra allegata, Amor sum sque ad contemptume I et fecit ciuitatem Diaboli ergo inordinatus amor sui erit e flectis superbia, quoniam inordina e temetipsu amans extollit semetipsum supra alios , aspernando contemnendo alioS.ri vario liqvid contiat, quod amor inoid in us ibi ipsius caula est,
origo malorum omnium, igitur causa erat, de origo superbiae ergo poteritidem amor in ordinatus appellari interpetrative superbia, etenim virtualbter continet superbiam. caula est, velametsi sum inordinate extollat supra alios ei eo a priri o ad ultimu est concluden Clum, iii ordinatum amorem sui, solummodo ericii L. , originatiue in virtualiter esse caper bram . siue in te pretati ueta Addendum etiam , ut addit Amor sui Isai totius Conci mitanter ratio est eade, inordinatus quia in ordinatu mimorem concomi es supei a
tatur ipla superbia Vel denique con si
cludendum appellari poste luperbiam ecte non proprie citctam , sed iproprie, ut iam diximus Ratio autem optima est, quia superbia proprie dictaei actus, passio irascibilis, inordiniatu autem amor sui non est passo irascibilis, sed spectat ad concupiscibilem,ergo non erit proprie, sormaliter superbia; nullus aute actu superbi oritur excocu piscibili, loqueao directe primo, serie licet concomitetur xsubseqMatur
359쪽
ad concupiscibile ergo inordinatus
amor non erit proprie superbia. 11 His actis, facile erit soluere argumenta pugnantia in oppositum,
quidem D I hom.*63.are. r. D.Bona uent hoc in loco, lex Alens et . pari. q. q. membr. 2 cum plerisque Recentioribus autumanti primum peccatum suisse superbiam, probant vero, tun scripturarum , tum Patrum auctoritatibus ait namque Isaias de Lucifero cap. I omodo cecidisti Lucifer, qui dicebas in cordet o. in Calum conscenda,
detracta es ad ns os superbia tua . Tob. Is de superbia loquens, inquit, In ipsa
initium simpsit omnis ei citio,Psalm. 3. habetur, Superbia eorum, qui te oderunt ascendit semper Ecclesiastici io. Initiuomnis peccati superbia. August. q. de Civit Dei cap. 13. Nata voluntatis initiu quid potuit, inquit, esse nisi superbia.
Idem repetit lib. 12.c . D. Leo serum . de collectis, Inuentor ille, inquit, uempe Diabolus ahctorq; cccati,primum superhus,deinde invidus, hoc idem habet Ber- nardus serm. I . in Cant. Ambr. Psal.gy.ci plerique alij.
Initi om- et Ad Patres,&Scripturas recen finis peccati as, respondet Bassolius, intelligi debe- superbia a re concomitanter, ratio est ex dictis,
erum rum quoniam ad inordinatum amorem sui
concomitater sequitur inordinatus a petitus excellentiae, supra alios, contra rectam regulam rationis rectat, fuit e
go primum peccatu Angeli superbia quidem non formaliter, sed concomi
et Respondetur Secundo, superbia non sum specifice in hisce locis, quatenus speciale genus peccati costituit ex septem capitalibus,sed sumi solummodo,generice,atque in comuni,quatenus omnis qui facit contra Dei vo .luntatem, contra legem rectam, dicitur aliquo modo se extollere contra ipsam legem Dei, ut peccare ex superbi ad verum ad rigorosam superbia requiritur expressa voluntas sic in ordinate se extollendi non enim sulficit voluntas implicita, siue virtualis, quia sequeretur omne peccatum esse super-hiam, quandoquidem in omni peccato extollitur peccator contra legem Dei. dis Temo respudet Pliuentinus,priis
mum peccatum esse superbiam te iminatiue, non initiatiue Sensus est, quia amor sui inordinatus terminabatur ad extollentiam sui ipsius supra alios, ideo terminatiue solummodo fuit superbia. non autem initiatiueu Verum obstat contra responsionem hanc auctoritas recensita Ecclesiastici dicentis, Initiuomnis peccati superbia, quod si superbia est initium , ergo etiam initiatiue, primum peccatum erit superbia Instantiam istam format Vulpes contra Faventinum, ideoque responsionem suano amplectitur Veru meminisse oportuerat quod ipsemet ubi supra, superbiae peccatum non restrinxit in primo actu peccaminos Angeli, sed in ulteriori subsequete, unde fit,ut neque primum actum ipse appellet superbiam a quod si primus actus per eum non est
superbia,quomodo respondebit auctor tati recensitae Eccl. Inatium omnis peccat superbia. Item primum actum ipsius Angeli inquit ipse, vocari superbiam originatiue, virtualiter, non auteformaliter quod ii concedit primum aetiim non esse formaliter superbiam , utique coincidet cum ipso haventino, quod primum peccatu non erit superbia initiatiue; verum quia optimun sensum habere potest Favetini responsio , dicendo primum peccatum non fuisse superbiam initiatiue, exponendo initiatiue formaliter, sed solummodo initiatiue virtualiter, ideo resposio I a. uentini sic explicata currit; poterit vero idem Vulpes eundem sensum habe.re, sicque conciliari,quoniam 'temet hanc eandem respousionem affert in substantia, ct in sensu explicato, siue
a Respondetur Quarto, primus a
peccatum fuisse superbia, non formaliter,ex proprie, sed interpretatiue, vi tualiter, eminentenoriginatiue, siue essective se improprie Responsio h cpatet ex ultima Conclufione S ex bscursu totius quaestionis,quae quidem ultimata responsio videtur vltra omnes, adaequata, siquietativa.
x Sed quid dicendum ad August.& uide Scotus respondet in fine quaestionis subditi R. quod primum pecca P summium, ex mente Augustini, recensiti,sui se b . praesumptio, qu quidem licet si spe an idem .
360쪽
Vtrum primum pece Lucastri fuer superbia. 3 o
etes superbiae, nihil minus non es me ira debitum rationis rectae , praecellere
6ione non coforrni ad ad regulam superiore
cies superbiae proprie sumptae , etenim presumptio, de arrogantia terminatura petisnam in se ipsam inordinata amatam, absque respectu praecellentiae si pra alios, hoc fuerit primum peccatum Angeli , superbia vero relatio-nt m illam dicit praecellendi alijs. et Sed in statur contra hoc quia ae sumptios haraogantia opponiturum ilitata sed vitium oppositum humilitati et superbia, ergo prae lumptio ergo praesumptio erit vera luperbia. et Respondetur, quod praesumptio, siuei: rogantia sic large S improprie sumpta, non opponitur directe humilitati, neque orn aliter, sed solumniodo in directe, interpretatiue ac virtualiter,
ut diximus batio est, quia abstrahit a relatione excellentiae superat osa Superbia aute stricte sumpta, ipsa est, quae directe de Ormaliter opponitur humilitati, quanqoquide sicut humilis gaudet,de gloriatur de sua subiectione, cotemptu, despectione ita ex opposito, superbus glotiatur, S extollitur de excellent a. atque increbita eminentia supra aliorum. go Dices, temeritam presumptio,&arrogantia relationem dicunt ad alios; sed primum peccatum , concessum estiuisse pr lumptionem, ergo cri vcra superbia
et i Responsio patet ex dictis , quoniam temeritas,arrogantia, S praesum
ptio, large sumpta, abstrahit a tali relatione excellentiae ad alios , consisti enamque presumptio in nimia complacentia de te ipso , prout docet August.i . de Ciu Dei cap. 3 inquiens, Praesump:io, eti placere sibi, rideo in sacra Scriptura superbi dicuntur nimis sibi placentes Ande est, ut ita sumpta abstrahat a relatione ad alios, S consequenter non sit proprie supelbia. Ir Respond. Primo in omni actione, inquatio adest conserinitas ad regulam superiorem , adest qui de superbia, vel tarmaliter, vel saltem virtualiter, vel interpretatiue Reloon1Secundo, quod ad peccatum verae supc biae, prout est unum de ptem viiijs capitalibus requiritur voluntatiexplici a directa nolendi se subiicere re
gulae superisti atque desiderandi conis
aliis, despicere ceteros G tunc quidem habebitur vere. directe peccatum superbiae per talem voluntatem explicitam , directam caeterum, si a sit voluntas solummodo implicita, in directa , non poterit peccatu hoc appellari vcre superbia , sed solummodo virtualiter, S interpretatiue, ut diximus Ratio est,quia sequeretur quod omnia genera peccatorum essent dragenere peccati superbiae, quia in omni peccato cuiuscunq; generis peccator abstrahit semetipsum a subiectione legis, regulae stiperioris, propriam voluntatem adimplendo, postponendo voluntatem superioris atque Dei, siue contem nodo, Si spernado tum ipsam
legem tum vero ipsum Superiorem ;verum contemptus iste,aspernatio, a
que negatio subiectionis ad legem superiorem est solummodo implicite, clavirtualiter in ipso peccatori siue interpretatiue, quoniam vere S directe talis peccans, non haberet voluntat cm aspernandi duperiorem neque voluntatem contemnendi, nec desiderium ,
semetipsum eximendi a lege Superioris; sed si quando peccat non utique tali proposito peccat, sed peccabit potius ex tragilitate, ve Lex animi, sensus imbecillitate . vel graui duci usu dic oppressiis tentationea ad superbiam autem vere dictam requiritur contemptus explicitus atque voluntas explicita, Mirecta nolendi se subiacere,, gulae superiori cum aliis, quae diximus huc usque . Ad confirmationem patet responsio ex dietis. 33 Congerie Scotus argumentia, plura circa hoc, quorum multa facilia sunt, soluuntur ex dictis, at aliqua dicticiliora a fieremus, sunt haec. Et quidem Ioannes in sua Epistola diuis dens peccata omnia reducite ad tria capita, ait namque, Omne quod est i
mundo, auceti, nucupiscentia carnis,aut
concupiscesia oιulorum, aut stipeibi vita, sed Angelicto peccauerunt concum piscetia carnis, nec cocupiscetia oculorer, ergo peccauerunt superbia vitae. 3 ratem in anumeratione peccam totum mortalium , primum locum temnet superbia , ergo primum peccatum est omnino superbia Iraeterea amor