Titus Livius Patavinus ad codices parisinos recensitus cum varietate lectionum et selectis commentariis item supplementa J. Freinshemii curante N. E. Lemaire. Volumen primum duodecimun pars posterior

발행: 1822년

분량: 510페이지

출처: archive.org

분류: 로마

351쪽

accurrorunt. Hiero molis ex agro Irrantertino castris Mylas

urbem, et in ea milites mille quingentos Capit: inde castellis aliquot aliis raptim potitus, Ameselum procedit, medio inter Aorium et Centuri pas loco situm. Id quoque, licet munitionibus et praesidio firmum esset, expugnatum diruit: priesidiarios in fidem acceptos sibi militare cogit : agrum ameselanum Centuripi nis Agyrinisque dividit. XU. Hoc successu rerum alacrior denuo in fines Mamertinorum irruit; Alesum oppidum deditione capit: Aha ni nos atque Tyndaritas ipsorum voluntate adjungit. Sic ab utroque mari proximis Messanae urbilius Hieroni parentibus sitam et et ruscum mare Tyndaritani habitant; siculum Guromenii accolunt, et ipsi SyraCuSanorum eo tempore socii) Mamertini in arctum coacti, Cio quodam praetore copias opponunt ii osti, ad Longanimi amnem in myleo campo castra habenti. Pugna commissa, quum dubio marto certaretur; suhito in latera Mamertinorum recens impacta cohors, haud dubiam Hieroni victoriam tradidit; nam ante prae lium Hiero ducentos Messeniorum exsules, sortitudine

et Mamertinorum odio praestantes viros, additis de suo exercitu dolo torum quadringintis, Ῥι istum collem, cui Thorax nomen est, circumire, hostemque incautum impro so incursu Iurbare iusserat. Ii mandata gnaviter exsequuti eis erunt, ut universus Mamertinorum exercitus internecione caede

retur.

XVII. Cios, re desperata, iam nihil aliud quam mortem

mereri manu cupiens, multis vulneribus affectus Capitur, et in hostium castra deductus, fidem extorum aruspicumque praedictionem, alio quam speraVerat eventu, comprobat; nam ante pugnam immolanii vates inspectis extis promiserant, I are ut in castris hostilibus pernoctaret. Id ille in spem victoriae trahens, sero se umbigua praedictionis interpretatione deceptum agnovit. Hac aegritudine Consectus, quum postridie inter equos Captivos eum videret, quo filius iii Pr.Dlio usus fuerat, hunc etiam occubuisse conjectans, ias-

S X v. Diod. Ei l. lib. XXII. - s XVI. Polyb. I, 9. - Dioti.

352쪽

ciis lamentisque vulnerum revulsis spiritum indignantem efffudit. Mamertinos clade comporta cleSperantes, jamque victori cum insulis supplicii in occursuros , ex inopinato som

XVIII. Forte sub iclem tempus Hannibal Carthaginiensium praetor, in Liparaeorum agebat insulis , quae Sicili ze adjacent.

Is audita Hieronis victoria, metuens ne Mamertinis penitus excisis syracusana potentia Carthagini gra is et intoleranda fieret, specie gratulantis ad Hieronem ocius venit : eumque moratus ne statim ad Messanam duceret, Mi hem ingrcssus est prior, Mamertinosque deditionem sacere volentes non modo verbis ad spem retinendae libertatis revocavit, sed etiam praesidium suorum militum introduxit. Hiero astutia Poeni se delusum intelligens, quum ad obsidion om jam difficiliorsem futuram haud satis paratus esset, Syra CUSas rediit : ex optusque magna omnium la titia, et ah univorsis Copiis rex acclamatus, postem quoque nomen istud civium externorumque consensu retinuit. Hierone digresso, Mamertini, quum fiduciam paulisper resumpsissent, de r hiis praesentibus deliberantes, duas in sactiones scindebantur. Alii non esse disitandum auturnabant, quin Carthra niensium tutelin se permitterente quum hoc non modo plures ob causas conducisisse, sed etiam, admisso jam pra stato, necessitati Pr

ximum viriretur.

XIX. Contra dicebatur: non minus infensos Mamertinis Pomnos, quam Hierone uisse : neque dubitandum, quin illi non beneoolentia , sed cupidine dominandi Messanam d fendere statuerime: a multis jam intratibus eos imperiin affectare SAcium, non exercituum, non classium damno, ne suarum quidem rerum metu et africis helias, ab improba spe deterritos. His igitur si se committant, classem validam, et ipsius Sicilia pleramque partem jam obtinentisus, sine exceptione ullo ser Miluros esse. Minime igitur expedire vocari auxilio Carthaginienses , populum impotensem, insidum, graviusque jugum impositurum, quam a bracusantis tr issent. Prinsidium ρα-

s XVIII. Strabo, lib. VI, p. a G. - Diod. - Polyb. I, 9.

353쪽

nicum , si eo tantum consilio venisset, ne in manus Hieronis mamertina cisitas incideret; re Iam perfecta dimitti bona eum gratia posse : si qua Nero clandestina subesset molitio; eli intentiore studio ancipitis amicituD fallacias prinoeniri oportere. Romanos igitur potisu implorarent, armis in pictos, sideprcrstantcs; neque camam retinendm sub sua ditione Messande, neque facultatem halituros e quibita in Sicilia ne mestigium quidem soli, neque naνalium reVum ultita usus, aut adeo cum

esset.

XX. Hos satis hiabituros, si Carthaginiensihus et Hiemni Messana urbe tanquam obice quodam eis caeno cupiditatis o jecta, securam ab his Italiam retinere possint. Perse rarent igitur Romanorum Potius fidem , quam cuis quam alterius gentis, experinio neque honeste ipsos et Parium D Ortune priora con itia muraturos esse, minis jam legatis, et auxilii spe impetrata. Quippe ante postren linI Cum Hierone praelium, illimitere jam rebius suis incipientes Mamertini, Romanorum opem , uti consan uineorum, imploraverant : et consulibus

helli gerendi cupiditate plebem incitantibus, populus auxilium ferri Mam ortinis jusserat; sed senatus auctor fieri pudore cunctabatur. Qui enim modo suos oh Rhegium per Scelus Captum severo supplicio assecorant, ii, si jam Mamertinis pari perfidia Messana potitis opitularentur, destrui videbant gloriam justitiae ac si dei, quam priore iacto late

quaesivissent. Caeterunt clade Mamertinorum mox audita, quum jam dubium csse non posset, quin, relicti a Romanis, Poenorum opes respccturi essent, praevaluit sententia juvandos esse Censentium : nam ct in senatu plures eodem inclinare o operant, prospicientes, ni fieret, Messanam statilia, et paulo post caeteria in Siciliam totam Carthaginiensium scire : quod si evenisset, populum romanum cum pinno de Italiae possessione Certaturum.

XXI. Nam istud periculum inevitabile, tum cupiditas imperii potentibus insita, tum ipse locorum situs efficiebat. Quippe Italiam a Liguribus et Venetis inter duo maria longo

354쪽

tractu procedentem, qua Bruttiorum ager est, a Contactu Siciliae tenue fretum dividit. Neque dubitatur, continentes Olim has regiones fuisse; mox intercurrentibus aquis diremptas, sive humiliora ea Parte loca mare aCC perunt, sive major aliqua vis terrae motus aut incumbentium undarum angustias isthmi perrupit: a quo eventu Rhemum nominatum putant : tali enim aliquo Vocabulo quio rupta sunt a Graecis appellantur. Itaque Primos Siciliae cultores ex Italia venisse credit,ile est, etiam ipso nomine confirmante conjecturam. Messanam enim ex adversso litoris italici sitam civitatem Opici condidisse traduntur : quam, quia in sinu falcis referente figuram ost posita, Siciliam credo appellarunt; quod advenientes postea Graeci Zanclen sunt in te pretati , utraque illa voce diversos apud populos falcem significante. Inde, ut solet, toti ingulae haec appellatio haesit, Ut ipsa quoque et Zancle, et a pluribus Sicilia vocarptur. XXII. Insula vero ista quum magnitudine, tum etiam fertilitate, omnes, quae in mediterraneo mari sunt, longe antecellit : olei, vini, frumenti optimi supra fidem ferax : populo frequens, multisqu et maximis urbibus ad mira Culum exculta : portuum autem situsque totius commoditate vix alius tilagmun imperium constituero Cupientibus aeque idoneus locus est. Nam Italiae conjuncta ex diversa parto Africam respicit; alio ex latere Sardiniam : ah Oriente Peloponnesum et Graeciam ionio mari discretas habet: quaqua-Versum navigationci brevi, et ad emittendas accipiendasque classes facillima. Nequε dubium est, cupiditatem hac insula potiundi, quam eodem tempore et romanus populus et Carthaginiensis affectabat, musam bello dedisse, licet alia dicerentur : nam Romani Tarentinos contra foedus ad Iosarguebant: Poeni societatem cum Hierone, ut adpersus se initam, criminabantur. XXIII. Caeterum eo jam potentiae civitas utraque pere

355쪽

324 IO. FRE IN S HEMII SUPPLEM.

Iteriit, ut evitari Iton potuerit, quin aliquando quacumque

de causa colli clerentur. Quoma imo luria enim artiores non

magnci intervallo consitae, aliquam quidem diu non imp diunt invicem magnopere; auctae vero, alimentum atque succum mutuo intercipi utit; quum grandiores fieri coepere, radicit,us et ramis commissae atteruntur : ita surgentibus imperiis vix per naturam diutius fida manere potest Concordia, quam donec, extrito quod medium fuerat, Conjunctis jam finibus concurrentia urgearit inter se trudantque; neque priorem intra modum standi impetrabili voluntate; neque libero, nisi remotis obsistentibus, ad majorem amplitudinem procursu. Accedebat ad has Causas in utraque

civitate magna plebis et potentia, et suscipiendi sellum cupiditas : nam in carthaginiensi republica vulgus valebat plurimum; quod a uotis civitatis opibus, variis et ipsum Commodis locupletari solitum, quaestus dulcedine bella ex bellis seri non itivitum patiebatur. XXIV. Neque multum diversa conditici romanae multitudinis erat; quae damna rei familiaris, superiori bello illata, siculis divitiis facile reparari posse sperans, pro jure nuper Patribus extorto, sententiam bellum suadentium plebiscito cor firmavit. Quo armatus consul Appius, quum alioqui,

victis antiquae sectae viris, major senatus pars assensa eS Set,

sine mora C. Claudium tribunum milit. cum paucis navibus Praemittens , obse mare occasionem, et si qua oboenisset, in Sic lium transire iussit. Ille quum nilegium venisset, in casum dare triremes ni,n ausus, quod longe majori Poenorum classe fretum obsidebatur, piscatoria navi conscensa Messanam vectus est: ibi cum Mamertinis, ita ut praesens usus postulabat, collocutus; quum Poenis reclamantibus parum proficeret, insecto negotio rediit. Sed paulo post cognito Messanae discordiam esse, multis Romanos advocandos esse negantibus, magna parte carthaginiense praesidium haudquaqtiam sequis Oculis aspiciente, rursus transmisso freto,

quum alia tempori apta disseruit, tum hoc maxime in te

356쪽

iecit, se non nisi ad liberandam cisitatem venisse e hoc tibi perfecisset, e Nestimo discessurum esse. XXV. Quum ad haec Poeni responit rent, non esse Romanis laborem ullum suscipiendum in liberanda ciuitate, quin sui juris esset : jam benseio Carthaginiensi m propisum, ris

Mamertini seroire S acusanis cogerentur e facesseret igitur Romanus; aut si quam aliam justam haberet causam, curenet Messanar, exponeret: negavit Claudius ligoram ridericiostatem , in qua Proesidium alienre gentιs, non sponte oppiadanorum ageret. Ad ea quum responderet nemo, Poenis praesuperbia, Mamertinis metu tacentibus, vir vaser et promptus, amaret, inquit, ex hoc ipso silentio mestro, Carth, mensium causam injustam, et Mamertinos libentatis apidos esse: nam ni sta foret, et illi de jure suo disserere non graparentur, et isti, nulla, si cum Carthaginiensibus sentirent, dissimulandi causa, palam et verte instituitum illorum approbarent. Ad haec verba fremitu Mamertinorum orto, multisque orationem illam ut veram et intimis sensibus suis Congruontem laudantibus, satis in praesentia promotum Esse putans Romanus, quod habitus tamen animorum exploravisset , Rhegium regresSus ESt. XXVI. Neque multo post adornatis quas habebat trir milius , tentavit transitum. Sed Poenorum praefectis et mulutitudine navium, et in maritimis rebus solertia longe inserior, ad haec fluctuum illorum violentia, quos orta subito tempestas praeter solitum exasperaverat, repulsus, amissis aliquot triremibus, caeteris aegre servatis, in pnrtum, unde exierat, rediit. Neque deterritus hoc incommodo, ut meliori alia opportunitate fortunam iterum experiri posset, naves reficiebat : quum ab Hannone sis mamertino praesidio fretique custodiae praeerat) venerunt nuntii, quidquid

triremium hominumve superiore certamine Poeni ceperant, adducentes. Cupiens enim foederum ruptorum infamiam Romanis impingere, consilium hoc amplexus erat Hanno,

357쪽

questusque, Possessi Carthaginiensibus freti per ω- tentatam nari tonem esse, ad Pacem et isdem majori deinceps eura servanda provocabat: sed audito, Claudium nullas conditiones admittere, nisi Messana praesidium deduceretur; fretique trajectionem iterum moliri, exclamavit, se vero non esse Passurum, ul Romni vel manus in isto mari abluerem.

XXVII. Neque tamen prohibere potuit, quin Claudius

observata freti natura, captatoque tempore quum refluxum ejus etiam ortus commode ventus adjuvaret, priusquam o curri posset, Siciliam teneret. Ibi Mamertinorum in portu repertorum CoaCta Concione, Persuasit, ut Hannsnem adυ carent, tanquam δε priamenti negotio cum eo deligeratini. Hanno enim, oppidanorum discordibus animis parum conssus, arCem cum suis occupaverat; neque Concioni Mamet tinorum se audebat credere : tamen veritus, ne hoc ipsum

querelas Eorum aCcenderet, si diffidere videretur, et per suam absentiam se Romanis protinus adjungerent, in colloquium venit: quo per disceptationes et jurgia diu extracto, ad ultimum iniectae a Romanis Hannoni manus sunt; isque in Curcerem conditus, Mamertinis factum comprobantibus. Ita partim dolo, partim terrore circumventus, quum alia conditio nulla esset, arce Mamertinis reddita, praesidium

deducere coaCtus est.

XXVIII. Poeni re comperta supra modum PXaCerbati, quum alioqui duces suos ob mala consilia quantumvis Prospero eventu punire solerent, simul stultitiam Hannonis,

simul ignaviam accusantes, in crucem miserum sustulerunt: et continuo navales terrestresque Copias Messanam pergere

praeceperunt; alio Hannone, qui Hannibalis erat filius, ad res gerendas in Siciliam misso. Ille eoaetis ad Lilybaeum copiis Selinuntem progressus, castrisque ibi factis, pedestrem exercitum reliquit : ipse processit Agrigentum, et ame communita, populum Carthaginiensibus amicum, ad SDCietatem armorum contra Romanos impulit. Hinc in ca-Stra reVersum repererunt ab Hierone legati, qui et ipse

s XXVII. Potab. I, II.

358쪽

ΙN LO C. LIB. XVI LIVIANI. 34

Romanorum in Siciliam transitu minime laetus, hoc maxime opportunum tempus judicabat, quo conjunctis punicis viribus, et ipsi et Messanam obtinentes barbari penitus ex in

sula exterminarentur.

XXIX. Itaque colloquio cum carthaginiensi duce habito,

quum utrique Messanae occupandae spe excidissent, lacide adversus Romanum, utrorumque pari damno supervenientem, societatem instituerunt, ut Messanam communiter

Obsiderent; nequo quemquam in Sicilia, nisi aut syracusani , aut punici juris esse paterentur. Ita poenus imperator, praemisso cadu reatore, qui Romanos, si Carthaginiensium amici esse vellent, relinquere Messanam, et infra prinstitutum diam excedem Sicilia juberet; totis viribus adversus Mamemtinos movit. Naves circa Pelorum stationem agere jussae et pedester exercitus ad Cubilia Eunas Graeci vocant), haud procul urbe Messana dissitum locum, castra communivit.

VPnit et ex pacto cum syracusano milite Hiero, et ab altera urbis parte, circa montem Chalcidicum nomine, consedit. Ita urbs undique circumdata, neque terra neque mari commeatum aut auxilia accipere tuto poterat.

XXX. Sub idem tempus, quum punicus caduceator nihil a Messana pacati retulisset, Carthaginienses partim ira, Pas tim diffidentia permoti, omnes qui apud ipsos militabant

italici generis conductitios crudeliter occiderunt. Quae Postquam Romae comperta sunt, e vestigio cum valido exercitu profectus consul Appius Rhegium venit : inde praemissis, qui cum Poenis et Hierone de obsidione solvenda agerent, ipse Delum acri custodia septum scicns, sollicitus intentusque rationem minore cum poriculo trajiciundi circumspiciebat. Legati consulis neque a Poenis amicum responsum retulerunt, et ab Hierone accurata oratione sunt increpiti, qui, commemoratis in populum romanum Osficiis suis, - Ambigo, inquit, meamne vicem doloam magis, an vestram, - Romani; nam ego quidem amicos aliquanto quam existi-

359쪽

348 ID. FRE IN SI EMII SUPPLEM.

ae maveram deteriores; vos autem opinionem justitiae ac fidei, a qua apud Omnes Clari eratis, amisistis. Adversus Mamera tinos nulla Vobis unquam societas aut amicitia ruit: foedera a cum Poenis olim, mecum etiam nuper i istis. XXXI. . Haec in gratiam aliorum nihil ad vos attinentium a dissolvere cupientes, potestis dicero, qua vel injuria nou stra, vel merito Mamertinorum hoc faciatis 3 sed quia Car-α thaginiensibus quod pro se dicant, non deerit; illorum α Omissa Causa, quae me tangunt unum, in praesentia mea morabo. Mamertini, boni populares vestri, quum apud α Syracusanos, uti non ignoratis, stipendia secissent, ut iri. Italiam redirent dimissi, Messanae, postquam a miseris otα credulis Messeniis tanquam amici et socii recepti sunt, α lacinus post hominum memoriam longe foedissimum edi- 4 derunt; interemptis noctu hospitibus suis, Eorumque ho-α nis, uxoribus, liberis, et urbe ipsa in potestate retenta. . Quod nisi vos ipsi etiam eodem, quo Caeteri mortales Om-n nes, Sensu nefandum et intolerabile scelus esse judicavi u setis, profecto in iis, qui Mamertinorum imitatione idem α in Rhegi nos ausi sunt, illud ipsum tam severe non suissetis a vindicaturi. XXXII. . Qua igitur indignitate vos moti poenas ab De-- sariis hominibus repetendas esse putavistis, eadem et egon moV Or, ne Mamertinos impunitos pati possim; praesertim quum postea quoque latrociniis per universam Siciliam η exercendis, primi sceleris memoriam novis subinde faci- η noribus propemodum obruerint : nam, ut alia taceam, a Camerina Gelaque urbes ab his excisae, quum in fide Sy-ηrRCUSanorum essent, satis mihi graves causae videntur, a cur hominum importunissimorum nesariam audaciam juston pioque bello prosequamur. Quod si vero tuendos vobis essen propterea simulatis, quod eanem in Italia nati, quodam-α modo Consanguinei vestri videantur : quanto iustius fuit. Rhegiensibus Italis parci, qui cives vestri suerunt Qua in

3 XXX. Diod. Eclog. - Polyh. - Liv. XV, α. - S XXXI. Diod. log. lib. XXI.

360쪽

IN LO C. LIB. XVI LIVIANI. 349

α urbe recuperanda quum ego Vos auxiliis et commeatu iu--varem, divinare debui futurunt, ut aliquando me non I α viores ob causas Messanam obsidentem prohiberetis P sed α quid ego multis ago, Romani Z nam profecto si penes vos . aliqua adhuc fideique famaeque cura, si quis honesti intel-α lectus, si denique pudor superest, dubitare non debeo a quin me tam justa tenentem arma vestris viribus adjuturi potius, quam impedituri sitis : sin vero haec vobis levia α videri coeperunt, eventus quidem armorum incertus est: α sed hoc longe certissimum, OmneS ubique mortales ape utissi ine cognituros esse, non ulla juris aut aequi specie, . non ob acceptas iniurias, quod ne ipsi quidem audetisuprietexere, nulla etiam Mamertinorum misericordia, sed α sola ambiticine et nobilis insula, vestro imperio adiungendaea improba cupidine, Romanos ad bellum nobis inferendum

4 incitari. .

XXXIII. Quum renuntiata ista essent, Appius olim animadverso, excubantibus in trajectu validis classibus, sine manifesto periculo transfretari non posse, consilium itiit calliditatis et astutiae plenum : placere sibi negat, Hieron . ab Romanis alienari: neque adoresus ipsum duretum bellum

esse; neque injussu populi suscipi posse: die igitur praedictasOCios navales pri sto esse juhet, ac navigia ad cursum instructa haberi, tanquam domum abnavigaturus. Sciebat autem multos ox SyraCusanis atque etiam Punicis castris

milites per speciem negotiatorum , rhegino in portu Versari, per quos saniam illam coleriter ad cos , quibus maximo per- Suasum hoC cuperet, pervetituram esse judicabat. Sic igitur accidit, ut providerat: quippe quum die claro navibus conscensis juxta litus itali uni vela facere coepisset, Cartha nienses, quibus freti Claudendi negotium datum fuerat, restati in per suos nuntiata, Nullum jam hostilis transgressus periculum osse reliquum existimantes, transitum incustOditu ui dimisere, quo quemque ferebat animus, dilapsi. XXXIV. Consul, qui futurum hoc conjecta Prat, Con-

ς XXXII Diod. Eel. l. XXIII. - s XXXIII. Front. Strat. I, 4. - Zonar.

SEARCH

MENU NAVIGATION