장음표시 사용
441쪽
reserantur. Sub idem tempus etiam a Panormo naves frumento onustas rapuere Poeni, DI Uputiumquc aVexere, et vicissim ex agro droparaitano Commoutus Lilylvoum importantes, omni genere bonorum obsessi fi large rosecerunt.
XXIII. Νθque hic substitit ejus anni fortuna, quin alio
quoque magia D incommodo mactaret Romanos, neC Possessione modo maris, sed etiam spe potiundi depelleret. Alter enim consul Ib. Ititi ius , cum Onerariis multis, quibus ann tiam ad exercitum deferret, rostratisque sexaginta ex Italia prosectus, ubi Messanam appulit, Obviam aliariam navium multitudinem habuit, quae tum ab exercitu, tum aliis Siciliae partibus eo Convenerant. His asSumptis, et Classe facta navium longarum CXX, onerariarum prope DCCC, Syracusas provehitur. Quo postquam Venit, quaestoribus Partem navium Lilybaeum ducendam tradit : ipse substitit Syracusis, exspectans eos, qui Messana proficiscentem consequi nori potuerant, simul annonam Cragoras, quam ex locis meditor-raneis socii subvehebant. Int rim Adhorbal missis Carthaginem navibus, hominibusque captivis, fortuna gloriaque ad res gerendas incitante, Carthaloni, qui suas septuaginta naves cum totidem ferine oneriariis ex Africa adduxerat, triginta alias addidit, misitque hominem ad naves Romanorum , quae in portu ad Lilybaeum Stabant, abstrahendas, aut
XXIV. Ille sub primam lucem magno torrore in V Ctus, quum aliis navium manus, aliis ignem injiceret, et in RO-manos ad defensionem navium acCCurrontes, Piet sectus ur- his Himilco mercenarios eruptionem facere jussisset, magna in castris trepidatio suit: ad extremum Carthalo Confractis non ita multis, abreptis quinque, II 'ruCleuita VPI SUS Cursum direxit. 1is locis excubanti , ne quis Romanorum impune Lilybaeum navigaret, nuntiatur, navium omnis generis ClaS-sem haud poenitendam ad votitare. Iam ille prici optos alios ad se pertrahendo naves honas ad centum viginti effecerat:
442쪽
colafisus igitur viribus , et superiore victoria , confestim egr ditur Portu, venientibus Iue Occurrit. Iuxta Geloum litus in conspeCtum Classes Vonere : sed romani quaestores impar certam esu veriti, ad Phintiadem, quod in amicitia Romanorum erat oppidum, deflexerunt. Portus ad . Phintiadem nullus est : Lia itum ProcurrenteS in mare petrae Stationem navibus haud usquoquaque in Commodam Praebent. XXV. Hic Oxscensi otio sacria Romani hostium adventum instructi exspectabant, catapultis atque ballistis esx oppido advectis, et pro litore ad tutelam navium dispositis. Cartha giniensibus initio consilium fuerat obsidendi hostem , quem putabant motu perculsum stati in refugiturum in Oppidum ess , navosque ad praedam reli Cturum. Sed ubi Romanis graviter se defenderitibus, Certamen Periculi plenum experi hantur, pitvloroaque loco multa hahenti incommoda parum sid hant, destiterunt; paucisque naVihus ex earum rarim Cro, Ita P Colum Datiam voli 'bnial, abductis, ad Haly rum fluvium, qui haud procul inde aberat, discessorunt : ibi dum saucios reficiunt, hostium abitum ex Commodo Suo observat iri. Alii scriptores, credo Philiniim, seculi, haudquaquam leui damno Hreunc os esse Romanos, volunt : sed primo statim aspectu hostium Perculsos qtimstores, dum Phintiadem cursumtunt, oraerarias ua es, aliasquc pra Ier bellicas, deseruissse rin ipso et ero Iiradio roturida Romanorum napiora quinq&agirita, longas Nero se es sexaginta depressus, tredecim ita percussas quassatasque, ut Hinc 'Ps usui esse nequi rint. XXVI. Non longo post tompore, P is adhuc Stationem ad Halycum amnem habentibus, L. Iunius cos. I Chus, quarum gratia Syracusis substiterat, persectis, praetor Pachynum promontorium, vela Lilybaeum versus faciens, a SP culatoribus Carthalonis cor spectus est. Carthalo, re Nuntiata, quanta potest Coleritate obviam consuli proficiscitur, ignaro eorum , quar ad Phintiadem gesta ossent: quo longissime aquaestorum classe Cum illo dimicaret, neque juvari illo facile a suis posset. Consul P minus visa Poemorum classo
443쪽
quum neque Confligere auderet, neque hostem instantem effugere inisset, juxta Camarinam in lopum asperunt ot importuosum naves adigit; metum hunC viti Conte alio mas remetu, ne alitor rini Versus exercitus in potestatem hostium deveniret. Carthalo eadem loca intrare non ausus, ad pro montorium quoddam Stationi locum capit, ita situm , ut inde pariter in utramque Romanorum Classem intentus esse
XXVII. Neque multo post ventis vical onter stantibus, quum ingentis tempestatis signa Carthagini tisium glaber natores rerum istarum Periti Vidissent, Carthaloni persuaserunt, lati relicta , quam Ceperat, statione, I'achynum flecteret; ita nec sine magno labore vim tempostatis punica classis e ligit : at Romanorum utraque Classis inter Saxa cautesque deprohensa sinditus interiit, uti ne tabula quidem tilla ullius usus ex naumagio reliqua fuisse Credatur; duabus exceptis navibus, quibus postea Consul, r liquos ex Pa clade militos remigesque secuiti ducens, Lilybaeum pervenit. HOC
naufragio naves, quie an nouam portabant, omnes, longas supra centu hi periisse traditum : exertritus tamen servata pars est, inultis in vicina litora enatantilius eiectisve . . t SE- natus, qui Paulo ante P. Clodium consident ob rem male gestam ex Sicilia revocaverat, quum insuper tristis de juniana clade nuntius advenisset, in classe quidem spem habere desiit: caelorum ab hellum terrestri marte Prosequendum, a Dimum consiliumque stronuo advortit.
XXVIII. Et Lilybaei quidem obsidio noua solvi noti est
visum : sed datum idoneis hominibus D Pgotium, ut necessaria exercitui justo tempore subVPhoron tur. Spem faciohat, quod uti mari Poenus, ita Romanus terra plus pol 'rat, totamque forme Siciliam ditione aut soleribus Complecte ha tur. Sed neque consules ejus anni placebant: nΡque consulari imperio , quod isti contemptu religionum profanassent nam et L. Iuli ius contra auspicia navigasse dicebatur ros
444쪽
ΙΝ LO C. LIB. XIX LIVIANI. 433
putabatur feliciter geri posse. Igitur a i rem novam et inusitatam ventum , uti iliCtator iliceretur, qui in Siciliam iret; quum mi eam diem extra Italiam nomo ra potestate praeditus exercitum duxisset. Mira eo tempore et prope incredibilis P. Clodii consulis insolentia fuit : jussus a sonatu dicta Orem dicere, tanquam partitii in patriam ii liquisset tantae cladis auctor, nisi dignitatem etiam imperii contumelia et derisu macularet, M. Claudium Glyciam dixit, scribam aut
XXIX. Τuin vero coorta merito in eum indi natione omnium, Coactus abdicare, ac in populi judicium adductus est. Condemnatum ait Iores, quos Cicero vidit, retulere; sed apud alios annotatum est, illuam hauci dubia jam populi Uoluntate, casu creptum osse imminenti damnationi, quiam subito coortus imber comitia diremisset: tum enim Delut quostionem interpellantibus diis, aliam deinceps institui non placuisse. Cae torum Glycias, quod tuti inae sortis hominem in maximo imperio conspici pudor civitatis non ferebat, coactus abdi- Care, ludos Limen postea praetextatus spectavit. In ejus locum dictator Creatias est A. Atilius A. F. C. F. Calatinus, dixitquo
magistrum equitum L. Caecilium L. F. C. Ν. Metellum qui de Poenis triumphaverat. Hi prosecti quidem sunt in Siciliam, sed rem memorii bilem nullam gesserunt. Interea L. Iuni IS anxius rerum suarum , et naufragii culpam egregio fa- Cinore abolero studens, illium in omnes Occasiones intentus esset, Erycis occupandi viam, proditione ni Cturna quorumdam , quos donis et promissis suos secerat, invenit. XXX. Eryx mons est Sicilia' post Etnam editissimus, in. ea parte insulae, qua Italiam respicit, medio sermo inter Drepana et Panormum situ e sed ab illa parte asperior. In vertice planiciem habet cum templo Veneris, quam ex loco Erycinam V an , longe omnium , quae in Sicilia sunt, opulentissimo. Sub ipsum deinde cacumen, in medio montis
S XXVIII. Poreb. I. 54. - Cie. de Nat. Deor. II, 3. - Liv. Epit. XIX. - sue . Τι b. I, 2. - Fasti CapitoL - g XXIX. Polyb. I, 52 et 55. - Cic. de Nat. Deor. et de Divinat. - Val. Maxim. VIII, F asti apitol. --Plin. VII, 43. - Dio, lib. XXXVI, in orat. Catuli. - Zotiar. - Diod.
445쪽
urbs est cognominis, accessu valde difficili, qui a radicibusniontis peI' Iongas et angustas semitas, noti citra laborem expeditur. Igitur L. Iunius, loci natura Perspecta, tum in summo montis jugo, tum in laucibus, quae Drepana spectant, praesidia constituit, tutus loco, et si in Esseretur, vim hostium levi negotio propulsaturus. Sed et aegit hallum muro cinxit, firmavitque praesidiaria manu militum octingentorum. Caeterum Carthalo noctu expositis ibi copiis castellum expugnavit : praesidiarii partim Occisi captive; partini ad Erv-cem perfugerunt. XXXI. Caetera de L. Iunii rebus incerta sunt apud script res : quidam enim a Cartha ne captum ci ithalgi; alii, metu accusarionis ob classem amissam sibi necem conscioisso, prodiderunt. Neque minus de secularibus ludis anthigitur, tum ne potius tertium celebrati fuerint, an quartodecinio post anno, P. Cornelio Lentulo, C. Licinio Varro consulibus. Credibilius tamen arbitror, itoc anno factos, incitante etiam ex tot cladibus metu, et Spe meliorum temporum , si religiones diligentius colerentur. Fertilis hic aurius fuit, oleique librio duodestiae singulis assibus veniere. Interea quum dictaturiae vel tempus effluxisset, vel abdicata per Calatinum potestas esset, magistratum inierunt C. Aurelius L. F. C. N. Cotta, P. Servilius Q. F. Cn. N. Geminus, iterum uterque consules. Hi res in Sicilia satis prospero gesserunt, Citria
tamen magnae aut victoriae, aut utilitatis gloriam. Coercuerunt sane Poenos Lilrbaeum et Drepanum tenentes, ne tam aut frequenter, aut late auderent excurrere; et quio in locis a mari remotioribus praesidia habuerant, receperunt. XXXII. Adversus hos Carthalo quum multa conatus frustra esset, consilium italicae orae vastandae cepit, ut hoc tumultu cotis ules a rebus siculis distraheret; aut si auxilio venire suis neglexissent, occasione temporum ad Populandos agros, urbeSque Capiendas uteretur. Caeterum ne hic
I XXX. Dicia. - Poreb. - S XXXI. Ge. de Nat. Deor. II, 3. - ZOnar. - Liv. - Val. Antias apud Ce . de Die ita ali. x . - Aug. de Civ. Dei. III, 18. -- Plin. XV, r. - Fasti Capitol.
446쪽
quidem sori una e Pptis adsuit : missus enim ad prohibend. is sociorum injurias cum urbano milite praetor, de successu eon ilii sui dosporantem redire in Siciliam compulit. Ubi quum mercenarius miles seditionem excitasset, quod stipendia nou sol 'ρhantur; multos ex eo numero in desertis insulis exposuit, iniri tos ad poenam remisit Carthaginem :quam rem aegre ferentibus reliquis, niteo sunt exasperati animi, ut manifesta desectio omnium, et ex eo novi belli materia timeretur. Sod in tempore Hamilcar, successor Ca thaloni datus, advenit : tumultuantesque noctu adortus, alios occidit, alios demersit ira ait : caeteros veniam petentes, in gratiam concordiam lues recepit. Hic est ille Barcae e gnomento notus Hamilcar, quo meliorem ducem Carthagorion habuit, suturus incomparabilis, nisi Hannibalem genuisset.
XXXIII. Ex eo tempore durius Romanis bellum fieri
coepit. Statim enim Sedulia mercenarior tua motu, cum Classe ad Italiam devastandam profeCtus Hamilcar, Locrensium et Bruttiorum agros late populatus est. At Romani, quum Hieronis syracusani regis in eos cotistans fides et magna exstarent merita, remisso tributo annuo, quod priori foedere Pepigerant, perpetuam cum eo sorietatem amicitiamque sanciverunt. Interim Hamilcar ex Italia revsersias in finitius par ornritanis exscensione facta, iniser Panormum et Erypem castris locum cepit natura munitissimum. F.piercle vocatur mons omni ex parte abruptus, qui ex circumfusa regione in magnam altitudinem se erigit, non tenui fastigio, sed spatium contum plus minus stadiorum complexo: quae tota regio pecori alendo frugibusque serendis aptissima est, ut quae marinis flatibus .pportune adversa, pestiferis animalibus omnibus vacat. Ibidem verruca quaedain assurgit, quae et arcis vicem et speculae in circumjectos campos obtinere
XXXIV. Adiacet portus perquam aptus Drepano aut Li
s XXXII. Diodor. lib. XXIII et XXIV. apud Vales. - - 1. IV. 1Ο. Polyh. I, 56. - X XIII. Appian. apud Urs. - Polyb. - Barclay, l. II.
447쪽
436 JO. FBE IN SI IEMII SUPPLEM.
lybaeo Italiam petituris, cum aqua dulci copiosa. Τribus
omnino viis iste moris adiri potest : a terra duo sunt aditus, unus a mari, sed omnes impediti et perdiffficiles. Hie castra locavit Hamilcar, audaci plane consilio, quum urbem sociam habens omnino nullam in medios hostes. se demitteret : sed muniti Ono loci suaque virtute et peritia rei militaris confisus, plurimum negotii Romanis exhibuit, Carthaginiensiumque res valde confirmavit, quae jam etiam domisatis prospere ire coeperatit : namque Poenorum alius dux Hanno, cui cum Hamilcare virtutis erat aemulatio, gloriae parandae causa, simul ut militem citra sumptum civitatis ex hostico aleret, helloque exercerct, Libyae parti, quae circa Hecaton pylon est, arma intulerat; et ui ho Potitiis, obsidum tria millia Carthaginem deduxerat. Neque tamen usquequaque res eis laetae O tompore suere. Quippe L. Caecilio L. F. C. N. Metello secundum, Num. Fabio M. F. M. N. Buteone COSS. Privatorum opilius Parata classis Asricam vastavit.
XXXV. Quanquam enim senatus iterum abstinere mari decreverat, civibus tamen id postulantibus navigandi pol statem DCit, ea Conditione, tit naves ex publico acceptas restituerent; praedani servaroni sibi. Sic sacta classis non contemnenda, litoribus africanis multum terroris damnique intulit : sed et Hipponem regium urbem non e vilissimis adorti, naves Hipponensium et pellificia multa igne COnsumpserunt. Begrossuri dcin te, quum exitum portus Cutenis ClauSum P perissent, ex magno poriculo salutem sibi arte et consilio p psi erunt. Ita citatis enim navibus, quum Prora catenam prope jam contingerent, uti iVersi in puppes navium reCesserunt : sic levatae onere prorae catenas facile superarunt : hoc ita ti, contulerunt se omnes in proras, hisque depressis essecerunt, ut pNppes itidona supra CatonaS lapsae, lit,eri cursus facultatem periclitantibus redderent. Sic ingenti metu liberati, paulo post apud Panormum cum punicis navibus prosperam pugnam 1 Core.
448쪽
XXXVI. Consules autem romani, ili visis holli muniis L. Metellus Lilyl arunt, Num. Fabius Dr pari uiti Obsideshant. Athacet Drepano austrum versus insula, sive s opulus verius est, quem Peliadem insulani Gra)Ci, nos Collim hariam appellamus. Hau C occiso praesidio Punico per suos milites noctu consul occupavit. Νeque distulit Hamilcar, qui ad dolendenduna Drepanum a Currerat, orta luce ad locum recuperandum egredi. Quo animadverso con ut, quum suis opem ferre non posset, tota vi Drepanum oppugnare instituit. Sic reti acto Hamilcaro, tenuit insulam, caque deinceps ad obsessos acrius infestandos risus est. JaCtis enim molibus continenti eam annexuit; et quoniam illa parte infimmiora urbis erant moenia, operibus excitatis oppugnationem inde est OPSUS. XXXVII. Sed pugnas Hamilcari cum his et sequentium annorum consutilius pugnatas, neque ob frequentiam posse describi, neque ob similitudinem casuum debere Polybius consuit: quum triennio sere continuo Epiurotae castra habens cum ronianis ducibus, maximo postquam illi castris ante Panormiam lomtis, vix quinque stadiorum intervallum inter se et hostem reliquissent , propemodum quotidiana praelia socerit : ne lite enim aut quietae res esse poterant, quum Collata castris Castra essent; rioque rursum ad univo sar liniicationis discrimon ventum est: millia cnim Prohibebant: prae ipue quod pari copiarum firmitudine, loco-rrimque munitionibus, etiam qui in praelio inseriores suorant vicinitate castriarum protegersentur. Ita fiohat, ut inter Pugnandum se in per aliqui Oadorent: acie semel inclinata, tutus ad munimenta receptus esset. Caeterunt eodUm aDDO, quo Drepana obsessa sunt, non sicula modo, sed etiam italica litoria Carthaginiensium classes ins starunt : Ot ipso Hamilcar, depraedando quidquid adiri poterat, maritimam Italiae oram ad Cumanos usquct fines pervastavit.
XXXVIII. His incursionibus, et siculis pugnis quum multi
449쪽
438 Io. I RE IN S HEMII SUPPLEM.
romanorum civium in servitute apud liostes essent, duces
roniani cum poenis pacti sunt, ut captivi permutarentur :ritra pars plures accepisset, argenti pondo bina et selibras in capita daret. Plures quum recepissent Poetii, quam reddidissent, pecuniam ex pacto pependerurit. Duas hOC anno colonias in Italia deductas invenio, δε sulum et Alsium. Linstrum item Romae conditum duodequadragesimum, ab A. Atilio A. F. C. N. Calatino, A. Manlio T. F. T. N. Attico, censoribus. Censa sunt civium capita ducenta quinquaginta unum millia ducenta viginti duci; quum superiore lustro paulo minus trecenta millia censa fuissent : tantam civium multitudinem eo tompore bellum et naufragia Consumpserunt. Nec ideo segnius suppleti exercitus siculi, M. Otacili C. F. M. N. Crasso iterum, M. Fabio C. F. M. N. Licino consulibus deducentibus. XXXIX. Hi laboriosam quidem et exercitam militiam habuero ; verumtamen , quia locorum , quae PraecePerat, opobrtunitatibus emovere Hamilcarom nequiverant, nihil memoria dignum gessero : quod sequentibus etiam aliquot romanis consulitius accidit, ob idem incommodum : et quia
repentini ducos adver sus Perpetuum veteremque delecti, Plus propemodum temporis in apparatibus, et locorum situ, militum voluntate statuque belli cognoscendo Consumere Cogebantur, quam ad res gerendas superabat. Quo etiam consilio sa tum videtur illo anno, ut quum instaret comi liorum tempus, dictatorem potius dici placeret, quam COI sultim alti rutrum ex Sicilia ovocari. Dictus est Τi. Coruncanius m. F. Ti. N. comiti rum habendorum causa : is
magistrum equitum M. Fulvium Q. F. M. N. Flaccum dixit. Intersea duci tribuni plebis C. Fundanius et Τi. Sempronius
Claudiae, Appii Caeci filiae, diem ad populum dixerunt, quod
a ludis rediens, quum turba premeretur, in conserta multitudine aegre ProCEdente carpetito, vocem miserat impii voti, utramm fater meus ne Disceret, stremnque classem duceret
450쪽
XL. Nulla fere nobilis Romae, domitis erat, quin claudiam gentem Propinqua cognatione aut affinitate contingeret. Itaque non cleerant, qui ream tuerentur, claritatem famia iam, patris Anii merita, fragi statem sexus obtelidi rates :inauditum esse, feminas ad judicium populi vocari e neque satis gra m causam, cur a Claudia mos no s incperet, quonialo aut consilio aut facto majestate prapiat romani dem nuta, tantum intra Uecta peccaυisset. Αaversum quae duci
tribuni plebis ita disseruere : α Quam impiam, quamque α detestabilem vociem Claudia iecerit, non ignoratis, Qui-αrites : neque enim testimoniis opus est, confitente rea:
a neque etiam illa negare, si vellet, Posset; quod palam α in publico, non Iovem , quum sub dio haec diceret. unon multitudinem ipsam civium, quam incusabat, TEVe-- rita, effudit. Quorsum igitur, quum de crimine constet, de poena dubitamus' parumne diligenter legibus cautumn Esit' an nos verba legum numerantes, mentem earum C,-α clinaveratri patimur Feminam hoc ju licio peti novum esseu Contendunt: esto : novum enim ι tiam est, feminam hoc pacto delinquere; necdum enim ullam tanta improbitate - mulierem urbs nOStra tulerat. XLI. α Atque utinan ne nunc quidem novum exemplum statui opus esseti mallemus profecto nullis delictis quietani - ac veluti conditam legum aciem pati, quam adversus DG centes, utili quidem, sed tamen acerho rigore distringere: Caeterum civitati stare volenti necessaria legum est custo-- lia : quas utique minime cleherent subvertere, qui rei pu-
blicae nostrae princi pos et columina haberi volunt. Quos profecto juris omnis pisitissimos latere non potest, quum . pluri hiis in legibus nulla sit expi ossa mulierum mentio, - verbo si quis, et similibus, non minus illum sexum, quamu masculinum contineri. Quid igitur mirum, si leges, quae , de majestate latae sunt, a l utrumvis sexum pertinere Cre ' di imis, quum exemplo sit isthaec laudia, ab utrovis in eas
s XL. Valet. Maxim. VIII, 1. - Liv. Epit. - Sueton. L. XXIXς ss. de Leg. lib. I, tit. 3.