장음표시 사용
451쪽
- peccari posse P Sed elevant illi rem, parvuntque videri d
α lictum volunt, quod ultra vertia non processisset. Hoc a enim restabat, ut conatum, studium, facta Conjungeret, . cum Poenis Consilia sociaret, centuriaret homines, arma-α ret servitia, Occuparet Capitolium, et pestem, quam civi-α tius Verbo voverat, opero quoque ipso et manu inferret pXLll. - Αtqui legibus proiecto non facta magis, quam re consilium et animus patrantis puniuntur : neque enim si α quid furiosus aut insatis nocuit, iure adversus eum proditan est actio: animi vero cujusque militis in causis non minusu certa ex verbis, quam ex operibus, indicia petuntur. Quaen sic optat, quid faceret, si facere quod optet, in seius manun esset y Quod si aliorum quoque hominum judicia Donu contemnimus cur autem contemna iuus λὶ etiam ali hi pro
is scelere habitum vindicatumque est impium votum. Ath unis, quae Graeci o Civitas prae caeteris sapientiae laudibusu clara habetur, damnatus cSt, qui magnum lucrum optare verat, quum DCCessaria funEribus Curandis vendoret, quod consequi posse non videbatur, nisi multi mortalos in toris-α sent. Et tamen il Iis in verbis locum habere poterat mitior α interpretatio : haeC noti ambigue neque perplexe, exitium α Civibus,, Cladem exercitui, calamitatem roipiatiliC ast optavit. - Utinam frater meus reviviscereti votum improbum, etiamsi α fratris causa sic optavisset
XLIII. 4 Cur enim illi reddenda vita esset, cujus opera a tot civium millibus erepta est y qui rem pul dicam non minusu Per Superbiam de spexit, quam per temeritatem a filixerat p- qui praedamnatus Omnium hominum Sententiis, non itis α miam ejus judicii, scd poenam casu et fugit Z Ilunc tu , si
σοῦ Peres, Optares revivis Cerest cujus si memoriam eodem - tumulo potuisset Obruere, quo cinores toguntur, nihil an- utiquius habere clobuisset. Quemadmodum enim fratrum re gregiorum fama aliae matronae noti inepte gloriantur; ita. tibi hic pudori esset, si quidquam apud te pudoris retriau neret. Sed ignoscamus seminae nobili, si fratrem stulte
S XLI. L. I, ae de V. S. lib. L. tit. 16. - S XLII. Senec. de Benes. VI, 38.
452쪽
ΙΝ Ι , o C. LIB. XIX LIVIANI. 44 i
. fortassis, sint tam on pie desideravit: inimo absolvite eam, . . si tam insolens ineptumque Votimi, quam causa optandia abominabilis fuit. Cur Enim voluisti fratrem reviviscere pu ut aspoctus propiti qui hominis te recrearet y ut opera ejus . utilitati, auctoritas Praesidio, honores ornamento ossent pis nillil horum : quid igitur ξ ut iterum Classem duceret. Hoc
uenilii Erat, o scelestissimum Cuput, Cur, quantiim in tea fuit, suscitare mortuos, naturam in ordinem cogere, in-α seriarum refringere Claustra cupiVi Sti, ut reperires, per qu Um PCrirem DS
XI, V. α Haec est, Quirites, cuius misereri Vos jubent, qui, α dum honos so propinquos probant, ViX Satis Cavent, ne α mali cives habeantur. Et tamen interCedit nemo, quina ipsorum a rhitratu misereati ini, si cujusqliam vestrum illa α miserta est. Sin vero aliis interitum, aliis luctum et Orbi-- talem, omnitius Calamitalcm, cladem, pestem impreminu est; tam inopia mansuctudine quisquam orit, Ut animum . tam hostilem, tam insensum, tam iid umanum ulla mise-α ricordia dignum existim ty Nuper quum lustro consectoa ivium Numerum censores edidissent, qui gemitus homi-α rium, qHanta moestitia suill quanquam multa prospere pern annos istos evenerant, vix tamen honis viris satis salvare videbatur respublica, quae mitius nun C civium numeraret,
quam superiore lustro habuissot. At haec illorum jactura,
. qui periere, nihil movetur: hoc dolest, quod aliqui super
η suorunt: nimiam Romae turbam esse queritur; reviviscere optat eum ipsum, cujus maxime culpa sup I4Oris censusu rationes decrevere. Sed ipsa quidem mulier indigna estu misericordia vcstra : cieterum si quid peccavit, majoribusu rius et patri condonabitis lXLV. 4 Hoc igitur jus in civitate nostra Statuemus, ut sin quis patriae quoquo modo Prosuisse dicatur, ejus poSteri η possint eamdem illam patriam impune laedere Θ Minime pro-- secto sic sensere majores nostri, qui M. Manlium de saxon deiecerunt, quum Capitolium, ultimam tum spem romani generis, non pator ipsius aut avus aut progenitorum alinquis, sed ipse servavisset. Non debi bat quidem adjutae
453쪽
. . reipublicae praemium uberius quaeri, quam facti consciena tia : sed tamen si qua bonam ei operam Ap. Claudius praea stitit, merCedem abundo recepit, locupletatus opil iis , α satiatus honoribus, quibus ad ultimam usque senectutem η perviguit. Quanquam fortasse satius fuisset Appii et sua periorum Claudiorum mentionem praetermittere, quamu admonere vos iniuriarum, quas domus illa ab extrema ori-- gine minime popularis, atroces vobis Saepe et acerbas in-- tulit. Quem enim Appium vos meminisse volunt alium ne, quam illum, qui semper commodis vostris inimico animo i adversatus est; qui PotiuS cum exercitu I erire voluit, quam a plebeio Consule, collega suo, servari; qui censuram a ultra legitimum tempus gerere invitis ordinibus omnibus
VI. . Si jam placet, ulterius merita claudiae gentis
ψ populo romano exprobrent, et ad decemviralia usque tempora procedant; vel ad ultimam usque generis istius, originem ζ reperioni Profecto potius, quomodo superbia o et Contumacia mulierem istam majoribus suis similem esseu ostendant, quam ut illorum in gratiam huic parcendum esse demonstrent. Quid igitur causas, cur haec mulier im- pune peccare debeat, vel isti attulerunt, vel afferre quis- , quam potest y nisi forte metuitur, ne tam salutaris ex m- , pli seminam ex civitate nostra amittamus. Quod si vos i etiam veremini, Quirites, retinete, retinete hanc Claudiam, ut, quum matronae nostrae dubiis reipublicae temporibus
. ad pulvinaria deorum supplicatum ibunt, illarum pia votan contrariis votis haec moretur : ut, quum illae salutem ni illa tibus vestris; haec exitium optet : illae incolumes videre; η haec audire oppressos, concisos, trucidatos voveat: illae sol-α licitent deos, ne multi in bello pereant; haec incuset, si
XLVII. α Retinete mulierem, quae, sicut aliae matronae,u clarorum virorum aemulatione liberos propinquosque so-- lent ad virtutem, ad amorem patriae, ad cari uitem Civium η incendere, suos exemplo P. Claudii pugnare temere, su-W gere turpiter, cives sceleste perdero, Pen publi Cam Conit
454쪽
α nieliose despicere doceat: haec ah infantia meditanda pro a ponat nobilibus pueris; haec imitanda adolescentibus; sic , imbuatitur, quibus Classes vestras, quibus exercitus Com- . missuri estis . . Talia quum ultro citroque jactata essent, missus in suffragium populus damnavit ream, mulctaque ei dicta est aeris gravis quinque et viginti millia. Ex hac alia- qtie mulctatilia pecunia Ti. Sempronius aedilis aedom Libertatis in Aventino fecit, dedicavitque. M. deinde Fabius M. F. M. N. Buteo, C. Atilius A. F. A. N. Bullius; consulatum ineunt. Coloni tum deducti Fregellas, urbem Etruriae maritimam, ad Donum lapidem ab Alfio, colonia ante hion nium deducta. Pugnatum his consulibus est navali praelio magno apud IEgimurum, neutris laeto exitu e quippe magnum et hominum et navium numerum perdidere Poeni; victrix Romanorum classis ex hoste parta ingentia spolia, vi tempestatum amisit. XLVlI1. in Sicilia pari et consilio et fortuna ros gestae, quam superiore anno sactum fuserat: dissicili eonsulibus bello non magis ob asperitatem locorum, quam Oh Hamilcaris ingenium, qui sicut in audaciam promptus, ita ad artes belli Callidissimus erat. Quibus rebus illo tempore RomanoSila sustinuit, ut non modo loca, quae Ceperat, tutaretur, hostiumque socios in Sicilia Italiaeque ora incuriaret; sed etiam in alia intentus, ruentem rem punicam ubique fulciret, industrius i lem, et cum animi firmitudine consilii ex tempore capiendi artifex. Itaque Lilybaetarios, qui terra maxime premebantur, inopia et metu liberare cupiens, partem classis, ut Lilybaeum petentem, in alto jussit obversari et Cujus ad conspectum quum Romani evolassent, ipse cum navibus, quas ad hoc in loco, undes conspici nequiverant, o ultas
habuerat, porium occupavit , obsessosque praesentia Sua et rerum necessariarum inveCta copia, magnam in s m alacritatemque erexit.
XLIX. Quum ad hunc modum tompus in Sicilia bellando
455쪽
Extraheretur, consules A. Manlius T. F. T. N. Torquatus Αtticus, C. Sempronius Ti. F. Ti. N. Blaesus, iterum, ad exercitus venerunt. Sub id tempus non tam commutata, quam magis adstricta eius helli ratio est. Romani, uti paulo ante narravimus, supra EUCem urbem in summo monte praesidium collocaverant, aliud itidem infra urbem in radice montis : munitio praeterea situsquo loci, quum Custo liae tales
accederent, facile efficiebant, ne quid ei urbi ni 'tuenduin videretur. Sed audacia Hamilcaris, nihil homini impervium esse passa, quod aggredi libuisset, rem tantam brevissimo
tempore perfecit. Ille enim noctu cum copiis appulsus, et asCensum stadiorum triginta silentio emensus, quum i PS ante agmen suorum prinCeps in Cederet, nec opinantes oppressit : majorique parte eorum, qui in urbe reperti fuerant, interfecta, caeteros Drepanum amandavit. L. Ex EO tempore mira facies rerum ot valdo severa militia fuit; nam Hamilcar inter duo praesidia hostium medius, ab inferiore obsid batur, quum ipse vicissim stiportus obsideret : Romanique pariter Poenique, toleratis laboribus et periculis incredit,ilibus, quum in tanta vicinia castrorum nulla non dies modo, sed ne hora quidem , aut discrimine
proelii aut metu vacaret, fortissimorum virorum opera Perproximum serme biennium ediderunt: non fessi cedentesque invicem, neque sua aut victoria aut clade dirempti, sed ad extremum pares invictique, et navali interim pugna ii Creto bello. .Iisdem consulibus Brundusium in agro sallentino colonia deducta est, vicesimum post annum, quam in deditionem regiones istae venerant. Sub idem tempus T. Coruncanio, qui primus ex plebe pontificatum maximum geSSerat, in extrema senecta mortuo, L. Caecilius Metellus in locum ejus iactus est. Interea consula us Romae C. Fundanio C. F.
Q. N. Fundulo, C. Sulpicio C. F. Ser. Ν. Gallo mari latur. LI. Tum quoque pari forma et fortuna, ut ha tenus, bel-
456쪽
IN LO C. LIB. XIX LIVIANI. 445
liiiii cum Hamilcare gestum est: nisi quod Gallorum mercenaria manus, aliique nonnulli, qui Poenis militaverunt, obstipendia non soluta injuriasque alias, Erycinam urbem Romanis conati prodere sibi enim praesidium agitabant) postquam consilium irritum fuit, ad consules transfugerunt: primique exterorum ab Romanis in commilitium adsciti sunt. Sic auctis viribus, tamen pedestri exercitu finem bello im-Ponore noti poterant, obsistente quumprimis Hamilcaris
audacia, qui neque decipi dolis, neque domari viribus pati
batur. Ergo denuo reditum est ad classis instaurandae conissilia , marisque repetundi: neC enim aliter posse Carthaginienses prohiberi Sicilia, quam si maris usum perdidissent: spenique non Vulgarem secerant res superioribus annis privatorum ausu bene gestae. Sed pecunia deerat, inani dudum aerario, et sumptus tam diuturni belli male sustinente. Tum vero romani mores laboranti reipublicae tempestivo auxilio subvenere. LII. Quippe tanta ruit senatorum eo tempore generositas , ut in publico discrimine privatis opibus puderet Parcere,pliisque statim pecuniae reperiretur, quam ad impensam classis opus esset: nam ex ditissimis singuli, aliorum bini
ternivo, ut facultates erant, quinqueremem unum Cum armamentis omnibus justoque remigio praestandam sus 'ipi bant, ea lege, ut republica meliorem in statum reversa, sua cuique pecunia restitueretur. Hac cura consilioque quinqueremes ducentae comparatae sunt: quas ad exemplum n
vis, quae Hannibalis Rhodii fuerat, fabricandas curaverunt. Magna inde exspectatio suit, certis hominum animis, quod ad extrema remedia ventum esset, hac classe de summa helli necessario decretum iri. LIII. Dum haec ita fiunt, consulatum C. Lutatius C. F. C. N. Catulus, A. Postumius A. F. L. N. Albinus, inivere. Flaminium martiale A. Postumius habebat; eoque provinciam sortiri cupiente, L. Caecilius Metellus pontifex maximus dicta mulcta prohibuit, negans fas esse flamini a sacris recedere :
457쪽
cujus sacti posterioribus quoque temporibus probata ratio est. Aliud ii, tuenda religione patria exemplum iisdem temporibus senatus edidit, Vetito C. Lutatio Consule praenestinas sortes Consulere, Peregrinisve auspiciis in administratida iopublica uti. Tum ad belli curam conversis animis, quia neque salvis religionibus ambo consules proficisci posse, neque unus tanto oneri suffecturus videretur; alterum ex praetoribus, quum eo primum anno creari duo coepissent, cum C. Lutatio proficisci placuit : ea provincia Q. Valerio Faltoni obvenit. Hi quum omnes et publicas naves studioso collegissent, numero cirCiter trecentarum expleto, Cum POΠ- toti ibus aliisque navigiis septingentis, Siciliam, statim atque remisit hiems, petivere. Venientibus confestim lilyboetarius drepanitanusque portus patuerunt: quippe hostes nulla suspicione classis ex Italia veriturae Omnibus suis navibus in Africam regressi fuerant. LIV. Hoc tam prospero rerum initio consul animatus, quum et suopte ingenio impiger, et ad res gerendas incitatus esset, Drepana operibus factis obsedit: neque eo segnius ad prodistium navale, quod instare praevidebat, classiarios milites quotidie exercuit, eo successu, ut quos PudeSsere maritimorum Casuum adduxerat, ii satis jam ad quo Glibet discrimen cruditi paratique viderentur. Inter haec quum urbs drepanitana terra marique oppugnaretur, jamque muri parte deiecta res Poemoriim in summo peri Culo esset, Consul, dum inter primores Strenue pugnam ciet, grave vulnus in femore accepit; ejusque periculo perterrefacti milites, et ad
saucium Concurrentes, locum jam paene Captum omisere. LV. Nondum usum pedis receperat, quum maxima Poeninrum classis adesse nuntiatur. Naves erant quadringentae, resertae Commeatu, quCm ad exorcitum portabant, copiis praeterea militum permagnis, armorumque et PECUDiae una Plissimo numero. Summae rerum Hanno pri erat, nobilis
458쪽
IN LO C. LIB. XIX LI IANI. 44r
i innus : hic magno studio id agebat, ut Erycem appulsus, Onere levatas naves, acceptis ab Hamilcare strenuis viris Compleret, atque sic deinde cum romana Classe confligeret. Caeter IIIa Conceptum Optime consilium C. Lutatii consulis circumspecta prudentia fregit. Is enim victoriam in eo Consistet e reputans, si cum Classe gravi suisque apparatibus impedita congred retur, ante diem VII Idus Martias, assumpto in naves optimo quoque militum, Agates insulas, contra Lilybaeum jacentes, progreSsus, Hannonem ab Hie ronneso venientem Conspexit. Tum gubernatores militesque hortatus, pugnam in diem sequentem indixit. LVI. Caeterum orta luce, rursum ambigua consultatio fuit:
quod ventus hosti favens , Romanis adversus surrexerat Quare iactatis utrinque momontis rationum, Cum ventis et Hannone Solo pugnare, Classem onustam habente, satis Vi-Sum, quam permittere, ut ille navibus Onere levatis, florem pedestris militiae, ipsumque adeo Hamilcarem, quo nihil eo tempore formidabilius habebatur, in certamen adduceret. itaque conspectis hostium navibus, quae pleno Cursu iter Suum ProSequebantur, e portu Progre litur, et quo suis animum adderet, ipse, licet uti pede non posset, in praetoriam se deportandum curat. Poeni quoque viam sibi interes amc ementes, aCioni instruunt, vi porrupturi. Sic utrinque signo dato acriter concurritur; per valetudinem C. Lutatu, quae vicibus eum suis fungi prohibebat, Omnia imperatoris munia obeunto Q. Valerio. Neque diu pugnatum est, quin arpareret , utra ex parte sutura esset victoria.
LVII. Quippe graves et propemodum immobiles Poenorum
naves arbitrio suo romanae leves et expeditae assultabant, caeteris etiam rebus omnibus longe superiores : quidquid enim hactenus infestum incommodumque fuerat, experientia
docti mutaverant Correxerantque e naVes ad optimum exemplar labricatae : onera pugnae inutilia diligenter amota : P miges exercitati validiquo, robur legionum, haudquaquam
459쪽
448 IO. FRE IN S HEMII SUPPLEM.
spernenda ad victoriam momenta, aderant. Contra Poenis gia via oneribus navigia, recens delecti remiges, et, ut in magna securitate, negligenter : neque enim Romanos mare retentaturos esse speraverant. Ergo, uti Ire cessurii erat, in tam impari certamine, non longa viCtoriae in Ora fuit. entum et
viginti navibus amissis, quarum septuaginta cum ipsis hominibus millia fertile decem erant) captae sunt, caeteri percommode mutato inter pugnae tempus vento, Hieronnesum
LVIII. Haec est illa nobilis Poenorum ad Agates insulas clades, quemadmodum a Polybio maxime descripta Θst: nani alii scriptores captas naves tres et scptuaginta, Centum viginti quinque demersas , duo et triginta millia hominum capta, tredecim millia caesa retulerunt. Praeda fuit ingens.
non in commeatu modo et armis, sed etiam auro argentoque . Ex romana claSSe naves interiere duodecim. Ferunt ab initio pugnae conSpectam in Caelo Supra romanas naves facem , punicio classi velut in sta cuspide minitantem, prέ Sagium eventus mox Cori Sc uti secisse. Hanno cum reliquis ex praelio navibus, praeter eas quae LilJhaeum evaserant, Carthaginem revectus, poenas infelicitatis suae supplicio Capitis luit. At C. Lutatius consul ad lilyhaetanum Oxor Citum prosectus, donec per uratur vulnus, recenseridis navibusliomini litisque captivis, imperandoque quid de singulis fieri vellet, tempus impendit. Inde profectus ad EI'ycein cum Hamilcare proelium Sccundum fecit, duobus occisis Poenorum millibus. LIX. At Carthaginierises, cognita Cladis suae magnitudine, nondum quid na animi ad instaurandum bellum, sed jam
viros et facultatos deficiebant: tioque enim e Cino Exercitui subministrare necessaria poterant, mare tenentibus Romanis : nequo si hunc amisissent, alium aut in ilitem aut duc in hahohant, Cui audorent confidero. Hac ne ossitate ad desperationem acti, miserunt ad Hamil rem, potestatem
S LVII. Hor. - Polyh. I, sar. - Diod. lib. XXIV. - S LVIII. Eutrop.
460쪽
ei deserentes agendi, quidquid e republica videretur. Neque ipse, quum hactenus optimi ducis officium fecisset, deteriorem patriae civem praestitit. Libratis enim rationibus omnibus quum videret, omnia Se expertum nullam amplius ad salutem civitatis suae viam, nisi per pacem, reperire; legatos ea de re ad consulem misit. Neque huic ingrata accidit paeis mentio: exeunte enim jam magi stratu suo, nullam ampliorem
sperare gloriam, quam finiti per se belli quavis ratione poterat; eam vero gloriam ad sum Sorem transmittore, quum sui operis esse videretur, importunum inconsultumque ii dicabat. Movebatur etiam notis romanae rei angustiis, et pii stlabores continuos tot annorum, aliquando rempublicam quiete re veri oportere sentiebat. LX. Itaque conditionibus ultro citroque jactatis, convenit , ut unioresa Sicilia Poeni excederent: heltam cum ma-rone , bracusanisque et sociis eorum ne gererent et cutis os Omnes sine pretio confestim re erent, itemque transfugas ramenti puri talenta euboica bis mille et ducenta ρer annos mi mi inquis pensionibus 'Merent et socii virtusque popuIi ab utroque turi forent: neutri in alterius disione gia uam imperandi, publiceoe inred candi, mi Doe inde conducendi
jus rasa; nequd aherius populi socius alter in amicitiam resocietatem admitteret. Additum est, Mec ita rata foro, si ρ palus romanus jussisset. At, ut arma, qui Erycem tenebant, traderent, quanquam a consule postulatum fuerat, obtineri non potuit; quum Hamilcar prius et patriam et so Dblaturum exitio diceret, quam tantam adiret ignominiam. Illam tamen conditionem, ut in capita duode cenis denariis promtilis, al
LXI. Missi deinde Romam et a consule et a Poenis legati, qui de pacis initae legibus senatum populumque romanum edocerent. Non probavit pacem populus : sed decem legatos ala res inspiciendas misti jussit: iisque reversis intendit conditiones, ut mille talenita statim, dei d proximo decennio