Tomus primus continens quinque libros Mosis scilicet Genesim Exodum Leuiticum Numeros ac Deutoronomium R.P. Antonij de Escobar et Mendoza ... Commentarij litterales, et morales in Vetus, ac Nouum Testamentum. Tomus quintus complectens quinque sapient

발행: 1667년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

1 o Liter IV. Commenta iij I iterales & Morales,

bitur. J Et imwentus celerias consi et ta togam avii sti. Et iustus breuem vitam ducens condemnat longant vitain iniqui. Quia breui teli ore multum in virtute prosecti , impius very diuturno nihil. A. s. 17. H. Abiit enim tu in Sapientis, aspici eiu stulti viri iusti immaturam mortem. Et mu interigent. ιritia cogitainmt Deas, seu quonam consilio , q ianam prouidentia Deus ingessesit, ignorabunt, Inui, seu securum illum fecerit, in locum tu

tum ducendo, non ca illabunt. 21 is .i'. co item utit eum, non

intelligentes diuinae prouidei se consilium, putabunt, infelicem eum suisse.qui Lim ei to fuit extinctus. Mai a,tem Dominus irritini. m. Post diuturnam in deliciis absumptam vitam pleis iue despecti omnibus corpore Sc animo morien- fui ins tur si ii eorum, qui aeterno supplicio torque-buntur. Haec plerumque bic impiorum poena,vi morte infami decedant e vivis.JA per illos in lutos, sine voce Deus conteret impios superbos, non habentes quid dicant, vel

sibi timentes grandem summam iniquitatum. iii .

Et tra cent mo ex aduerso inii uiuuet i soram Grae ac conuincent, coarguent, palam decla

rabunt,& ante omnium oculos proponent suas iniquitates. Ex aduerso quidem. Non enim erit tunc opus aliena vel accusatione , vel testimonio , ut inari conuincantur. Conscientia erit

pro mille testibus, & ipsa scelera quas ex adum , stantia illos redarguent. Preme illud.

no timc uinio peccat m. In tartaro enim crudelissima tomira erit amara admo. dum peccatorum recordati l

Fleto impiarum inutilem Sapiens exprimit, in horribile eorum Iupphcium manis lat.

V Nc stabunt iusti in magna constantia, aduersus eos qui se

angustiaverunt, de qui abistulerunt labores eorum. 2. vi - . dentos turbabuntur timore liorribili, de mirabuntur in subitatione insperatae salutis, 3. dicentcs intra se, paenitentiam' agentes, Ne prae augiistia spiritus gementes: Hi sunt quos habuimus aliquando in derisum, de in ii militudinem imprope- iiii. q. Nos insensati vitam illorum istimabamus i insaniam, Zc finem illorum sine honore: s. ecce quomodo computati sunt inter filio, Dei, de inter sancti sors illorum est. 6. Ergό errauimus , via vcritatis, Ac iustitiae lumen non luxit nobis, de Sol intelligentiae non est ortus nobis. 7. Lassati sumus in. via iniquitatis de perditionis, de ambulauimus vias difficiles, viam autem Domini ignorauimus. s. Qii id nobis profuit superbia Z aut diuitiarum iactantia quid contulit nobis 8 9. Transierunt omnia illa tanquam umbra, dc tanquam nuntius per currens, io. dc tanqiuam nauis, quae pertransit ii uctuantem aquam: cuius, cum praecetierit, non est vestigium inuenire, neque semitam catinae illius in fluctibus: 11. aut tanquam auis,quae transvolat in aere, cuius nullum inuenitur argumentum itineris, sed tantum sonitus alatum verberans letiem ventu, dc scindens per vim itineris aerem. commotis alis transvolauit, de post hoc nullum signum inuenietur itineris illius: Iz. aut tanquam sagitta emista in locum destinatum, diuisus aer continuo in se recliisus est, ut ignoretur transitus illius: 13. sic de nos nati continuo desiuimus eise: de virtutis quidem nullum signum valuimus ostendere: in malignitate autem nostra consi impii sumus. iq. Talia dixerunt in inserito hi, qua peccaue runt: is. quoniam spes impiu tanquam lanugo est, quae a vento tollitur: de tanquam spuma gracilis, quae ὶ procella dispergitur: de tanquam fumus, quia vento diffiisus est i de tanquam memoria hospitis unius diei praetereuntis. i6. Iusti autem in perpetuum vivent, M apud Dominum cst merces eorum, de cogitatio illorum apud Altissimum. 17. Ideo accipient regnum decoris, de diadema speciei de manu Domini . quoniam dextera sua teget eos, de brachio aucto suo defendet

illos. is. Accipiet armaturam zelus illius, dc armabit creaturam ad ultionem inimicorum. I'. induet pro thorace iustitiam, oc accipiet pro galea iudicium cc tum. 2P. sumet scutum inexpugnabile a cluitatem: zi. acuet autem duram. ' iram

152쪽

. . ad Sapientiam. Caput II ' i i

miri lanceam, di pugnabit cum illo orbis terrarum contra insensatoς. 11. Ibunt directb emistiones fulgurum, de tanquam a benὸ curuato arcu nubium extermina buntur 5e ad certum locum insilient. 23. Et a petrosa ira plenae mittentur grandines, excandescet in illos aqua maris, Aciliamina concurrent duriter. 2 . Contra illos stabit spiritus virtutis, de tanquam turbo venti diuidet illos : de ad eremum perducet omnem terram iniquitas illorum , de malignitas euertet sedes potentium.

. ERS i .rine seu ita mortest inti consistent coram diuino tribui tali constantes,' eousa es, intrepidi, a sis eos trinos, ero . , qui eos a Gont stra: Et Loorti eorum, seu

brius Ebolum ire, talicet, & bona, quae sibi Mi tuo ubore pepererant. Agit hic noxime: I. 'i Jicibus iniquas pauperum expilatoribus, --i qui seruientes , seu lai antes sui more se stati riae ede defraudant. Q us strictum iudi-

3. Vi uri turba 'itur re. Graec , istu-Pebunt, & in extasun rapientur propter inopi iratam de inexpectatam salutem ac felicitatem, quae s ibi id iustis obuenit. Duento iciscet, intra se premuntia et ira, ct yra a gust iri ogem tes,iton setiam poenitenti an , qtiae st is virtuti edii iii,&seram quam de pe- ratio Se torimenta expri inunt: M Mus aliquod. o. . oe ire tu diemi operis GraecE, Inparabolam, inproucibium. Nam cum vellemus aliquem ludibrio habere, ei probris ac contum liis confistere, dicebam sordidus. Ne pauperem.' a. - nudum spernas sortati e ex iii xiae e. in. gratum quam saeculi Princi mira in si, im irae s. D se satis iam illorum aestim infimi , ct finem e ruo, seu obitum ME. - . siue honore indignum. Ecce quo duri exieriis cum rari fiat in e suo Vt edicos, ex mi specie externa animi merita, vel demerita non rimari: Dei enim sunt Metilia iudicia de sub

Licet enim radi ecclesiis ibi is, seu gratiae diuinae Oionibus sunt ei ter praestetur: tamen I iis, caecati, de siluatis non lueent de facto, eu es a citet , cum illos corde cio excludant, aditum denegent, Praepet aiat auri ne cui citer

penetrent.

ιν ι tu vis . G. Quid inmuri, tanta impii uiliti ille sutile M - ais: is ii viam virtutis ilotidam deserentes, iniquitatis inierunt desertain a Deo, ab Angelis, in omni bono, virtutibus vacuam, de iii cellam, a daemonibus intestam , tenebro iam, inuolui uni uillena olei itis, mille perieulis resertarii, a salute rei notissimam, ad aerei md insen- sibi tionem ac perditionem deducentem. v insensatus, qui tam immenso labored ima isti Ata conci qui ii, qui iacilius admodum, iii, Atm aequi. Gravis PQ ex zxi ex infelicitatem com p rare.l iam Donini leno iam is esse placidam, cilem itemni, stolidam,planam Deo,& - gelis peritiam. se Lainiri si saeculii studii M viati a

nobis aut statuin aeternum i Diuitiae etenim periere nobis aeternam miseris. τὸ --

tri L pratocurreni. ' Diuitiae sallaces api. Nuntium quidem praetercurrenti nuticiis comparantur, in 'liod veἰociter avolat, & plerumque si fiu- 2ti sium sit mendax deprehenditur. J D taliquam

ι , seu iudicium, lignum ; sed tantum

sonitus Marini o berans Iouem ventum , ct scisi dens per visis itine u a rem, oeci per vim inquam itineris, seu violento impctu ac motu, quo stridor excitatur. Aut tornam sagitta emi a in I -- tinuat,m, seu in i copiani, divisus aer coistium in se reclusio e i , si ignoretur trassem idi, j. Sagittae. Sic o mi nari contorio dis mi esse, breuissimum namque est huius vitae tempus: Et virtutis quidem custum dum s o te dere, quia noluimus. ' Dicunt impii. Non Deprauatae post linus pid viuere. Deprauata voluntas ite iv tenaciter vitia amplectitur, ut videaturimi ossibile elle rectitudinem inchoare. J Ia tui. maiianitate aurem no a Uumpti sumiti, siue in peccatis nostris. ' Peccata enim non solam Pe, cita eo animam perdunt, sed de corporis valitud nis emita corrumPunt .l punt valetu i . is. Talia ἀπι aut in Ue hi,

peccauerunt. Heu miseri , qui ii eidem semel dicerent, dum superstues eram . Domino, nconseilario, non aeternum line fructu repab a tui iam Trent i Quan im sterim tali in ta ue' est qua re it. a vento to iii , cte. Pro ucibo ilio. γε licita, in mam Di impii. p. saύre. V ni felicitari s. pii seri, test cum spe telicitati, ii selicitas possidetur ex vero ad situra rei Pieit i Certe pollessio felicitatis imp oriim, non est posset si , scd spes, eum acquiri

nun a iam etenim extat; leutam breuis est, xttvt. Proiliis noti ei te videatur. Vnde Lisce rebus velociter praetereuntibus apposite comparatur.J Te s. ic. Itisti autem in eremm tauerit, crapud Pommuis est merces, seu Praemium eorum.

Et cuit uio idori, apud Amisi m. Deo adest cura, solicitudo, seu cogitatio prouidendi iu-Dum Iustostis eos ille tuendi. Nam dum iustus attente cogitat, qu cogitat, quonammodo Deo impensius seruiat: videt ui Deus attente i in excogitare, q) - . nam nodli eorum incolumitati, de villi ait, Aquis e Murraemio dabit operam .l quo imi e . r . Ide , accit ι Ree tum deco D, Regnum ornarii limum, pulcherrimum, maximeque decorum : Pecui seu coro- . u.

S , nam

153쪽

, o Liter IV. ' Commentarii Literales & Morales,

in speciosissimani δε niam Diadema, vitta, vel lascia e , quacaphis tempora circumligabantur, insigne Regni seu victi, riae. Iusti autem & victores & Reges erunt glo-erum, N Re riosissinu.J s uiso doti sua riget eos, ct auei aeui, ne ab hostibus inuisibilibus superentur,sed triuini humagam, de diadema stipentur.

Versi 8. 39. Accipiet a vivira et in eius. Graece, lum. Id est, armabit eaelo suo. Et ar--4.tineaturam ad inio rem inimicorum, creaturarum exercitum in aciem educet , ut inimi Oso ulciscitur. Inducet pro thorace i Ariam. De enim loco armorum virtutes suae sunt: Et a ciput 'V Mea in auium certurai,Graece, inco

non lictum, sed plenum aequitatis. Non erit hypocrita, autum persona, nec distimul' t, aut sibi imponi patietur, sed vere ac seuere iu- iussim lex dieabit. Oim igitur Dominus intendit im-- hia,' Pios, errore aisceret se toruinarinatum ostetat: in 'um pes Arritia ludi ion: Vt innua tur quam horribile sit iudicium. quoa loco galeae sortiissimae Deus capiti pugilaturus a

in .io. ri . Sumet sutum ui pugnabili vitarem. . Hic erit Des exercitus,& copiae in litares , nemin, creaturae omnes quae tum iri impios exsurgent vlturae sitas & Domini i ii iniurias. Siquidem peccatores cieatutis abutuntur ad voluptates suas contra Domini voluntatem.Vnde ignomini assectae in peccat Dei benesi res crudeliores exstrvient. ' Dei munere ii cla K PM mines et turas acceperunt, & indicii instantia horribiliores hominis ingrati hostes ade-hom G riant beneficia, quibus illi fuerint abus J Nam

elidita tunc.

Versi i i. Ita a directe emisisset M M ut seu fulgura direct illa, de contoro, quae nusquam aberrent: Et loqua a Mia eo miro Uarcu nubium extermina mur, m. Haec sul aura E nubibus emittent ut velut ab arcu vehemen- .

ter inflexo, quo pollit maiore vi ferire de ad propositum a Deo scopum attingent. Sic videmus fulgure absumi ensem intam vagina: liquefieri aes intam crumena: olla comminui carne illaesa: ouum absumi de vinum exhauri ri, integro putamine ac dolio sic in AEgypto Vmeat pet Plagae seriebant AEgyptios ii racilitis

non timebit Dei irati castitiam in im '

v i . Et a perosa ira pleuae mittenti pana ues. GraecE, abi a petras iaciente vi- . brabuntur grandines solidae magnae. Al-

ludit ad catapultas, seu tormenta bellio.

Et exca uti set aqua maris, Graece , docet, e Me v. ut fit in aestu illius extrao dinario. Et lumina concurrent δε iter. Graec Inundabunt maecipitanter, quasi ruoddam diluilium, disruptis violent E aggeribus, superfui denturagris. l. a . Contra illo stabit tritio vi iuriis, orari in turba ventiatu do illo . . Ex Graeco, velitiis vehetnens ad solitudinem.& desolati nem omnem regionem rediget. Origo autem omnium in lorum est iniquitas & malignitas impiorum. ' Cum videris Regna iacere , & Desolatio Vrbes iii deserta conuerti, oro certo habe, ciuium peccata, tantae desolationis cile orici Agitur hic de poenis, quibus impii uoluentur toni ante,tum poli iudicium uniuersale; id est tuin Antichristi tempore, tit in tempore conflagrationis, & euersionis mundi, ter ra sub impiorum pedibus dehiscente, de mali ex suis alueis undique ut terram obruat, & in- uoluat erumpente.

Sapiens hortatur Principes ac Maristratus; ut Sapientiam ample tantur, quIreADIuo munere fungi , Regnum suum stabilire valeant: alioqua Demoseuerum experturos . Domum promittit , se viam sensurum, qua Sapientiam assequantur.

E Li o re est sapientia quam vires: fc vir prudens quam

sortis. 2. Audite ergo reges, & intelligite, discite tu dices finium tetrae. 3. Praebeto aures vos, qui continetis multitudines, & placetis vobis in turbis nationum: q. quoniam data est a Domino potestas vobis, de virtus ab Altillimo, qui interrogabit opera vestra, &cogitationes scrutabituri . . s. quoniam cum essetis ministri regni illius, non recte iu-; legem iustitiae, neque secundam voluntatem Dei ambulastis. 6. Hortendἡ ω cito apparebit vobis i quoniam iudicium durissimi im his,

qui praesunt, set. 7. Exiguo cnim conceditur miscricordia: potentes autem porci rer tormenta patientur. s. Non enim subtrali et personam cuiusquam lacus, nec verebitur magnitudinem cui os tuam: quoniam pusillum A magnum ipse fecit, de aequaliter cura est illi de omnibus. '. Fortioribus autem sortior instat cruciatio. o. Ad vos ergo rege sunt hi sermones mei, ut discatis Sap:cm: am, de non ex da- .

datis. D. Qui enim custodierint iusta iuste, iustificabuntur: ecqui didicerint ilia,

154쪽

uenient quid res pol ideat. 12. Concupisicite ergo sermones meost diligite illos, et habebitis disciplinam. Claraeli, a quae nunquam marcescit Sapientia, Id facile vidctur ab his qui diligunt eam , bc inuenitur ab his qui quaerunt illam. . Praeoccupat qui se concit piscunt . ut iliis se prior ostendat. is. Qui de luce

vigilauerit ad illam, non laborabit: assidentum enim illam foribus suis inueniet. 6. Cogitare ergo de illa. sensus est consi immatus t&qui vigila erit propter illam, citis secutus erit. i7. Quoniam dignos seipsa circi ut quaerens in viis ostendit se illis hila: iter, de in omni prouidentia orcurrit illis. 18. initium enim illius et is inacii disciplinae concupiscentia. i'. Cura ergo disciplinae, dilectio cii: dc dilectio, custodia legum illius eii: custoditio autem legum, consummatio incorruptio ius cst: a. o. incorruptio autem facit ei se proximum Deo. 21. Concupii cel la itaque Sapientiae deduci: ad regnum perpetuum. 22. Si ergo delectamini sedibu de sceptris, o reges populi, diligite Sapientiam, ut in perpetuu ui regnetis. 23. diligite lumen sapientiae, omnes qui praecilis populis. 2 . Quid eii autem Sapientia r quein admodum facta iit referam :& non abscondam a vobis faciamenta Dei, sed ab ruitio nati xii tatis inuestigabo, α ponam in lucem scientiana illius , Ne non praeteribo veritatem: as. n. ii ccii minuidia tabesce me iter habebo: qitoniam talis homo non erit particeps Sapientiae. 26. Multitudo alitem Sap entium sanitas etl or. bis terrarum : ec rex sapiens itabilimentum populi e L χ7. Ergo accipite discipli- nam per sermones meos, A. proderit vobis.

OMMENTARII

' LRs i. est sis sentia,

qua vi G. iiiii e naturales, siuei ivilitares. ' unde Reges arten- dant, felicior s ei se tua l.Ppe- rici obuenire ex sapientiam Mi nititorum gubernarione, quam relisi e ex bellaeo plurium copiarum apparatu. Et q mPrudentis enim Con im nil im ita alibi et Remini differetitias imis M. cou orie, ut ne ite non sit delli violetiria nr . ar in r. Audi t. Re o. o iurecti et te H - - αι ei uim uria ii dices monet ni Sapientiam necessariam quidem ad multas iuunt recte obeundum. Reges vero ut audiant, & i melligam : audiata tallicet pris demum monita cuca Regni ilatum, & intellia g. rit, vinde qua telae suba tot una proci dant. Mi xi. Huius auditionis Sintelligentiae dc Dinisium. α im in Regibus Regni parit exitium l s. . s. Praete os vos, qui continetis biiu haes, icii qui multitudini dominamini, ut iis o Det tunis nationum, de placet vobis, vel gaudetis, quod multas nitiones subiectas hadotis I militur non omnibus Regibus.

sed 'uibus id placet. Multi enim Regos prudentissimi malunt haereditariis terminis coit tineri, quam eorum prodare otii incumbere. Hon. ,' ' Vt enim alienum quocumque iure acqui- rarat, propria bellis ae exactionibus inimia . quam iis terrogabit , seu exarim mini stricto adlicet, ope a vestra. T cogitationeso m. Frioisili, Attendant Reges Deum d inii in disse Regni; eos autem Regni non do

vias, minos, i pa Mimii ros. Regni Domino de eius

is et s. 6. . I x e . ct cii. appa, bitii alatinis auri hii, pr furit IN. Breui superueniet vobis iudicium seuerum,exactum &i ludice inexorabili. Plaesulii, is enim Lincibile iudicium pra paratur. Qies cum alios iu et

iudicant, deberem prae octilis liabere. Rectitu i

dine namque i ii iudicii Dei iudiei A

pauperi, vulgari plebeio,qui non praxst aliis, piae oculis mitiorem ic Iudex cci testis exhibebit i tabe a

ter autem putenter to menta parientur.

piam Dem. non accipiet personam, qaia Rex, ruta Pontifex sanamus: nec vere tur re. - , σα Princeps S plet eius at a taliter Dei sunt creaturae aer liter curate de m uni λυ : Omnes Dei prouidentia fouet. Non negatur hic quod Deus magis amet, ct curet iustos, quam impios, ut sonuitarunt Pelagiani ; vel qii pro variis hominum con ditionibus de finibus varia naturalia, vel si iret naturaliadesignet auxilia, ut Cassianus, Pausius, de alii semitelagiani volebant. Sollina allerit sapiens, iri luin omnino hominem si ibtrahi a prouidentia, de cura diuitia, debita ille retributione seu praemiortim, seu poenarum. Fortioribui urtiar cruciati . GraecE, sinuari . inquisitio, de secundum meri cum ac menias iraira repertorum eriminum seuerior tequivir sententia, di amplior cruciatio. Certe Procm potent i laribus dicior plerumqtie imminet poena, quia ex saecula solet potentia, ex diuitiar .im adminiculo Gletitvbe- 'μ T.

riori iniquitati opcram ex bibere. t

particulam. itur iudam GraecEst Π- pauperet. ratio. Cur scrutatio, i ii examen illud cruciatio 1 e etiam

appellatur, quae solet examen &consequi, non prae arre Plane qui scruta--Kore M tio illa de examiliatio tam hortibi iis cist ut cru- la est. i posectat: ' gehennae apte valeat ars lari.J se miterinae

i es, ut a scarii Sapis ilia , ct co exera H. ρο μμ R no, vel statu vel ro, vel iustitia. . enim cis erint iuste, usificabuntur e di ι inti a , se probe calluerint nempe iustitiam, de 'i titatem a inue mentiquiare omisant. GraecE.

155쪽

i Liter IV. Commentari j Literales & Morales,

Horbiis apologiam. seu desensionem, qua tum in rebus aduertis, tu in iudicio diuino tueantur , ubi illipii prorsus Ob iuulescent. Expende illud : Et qui aiata eram ho a mens videtur addendum. Et fecerint, quae

discis discere , si quod tara ' 'discitur , executioni non traditur. Profecto

mi st ea Sapiens appotite columniodo dixit, Et quidι λα- dico mi ibi. Qui ei lini vere ae plene discit vim tutis mota ita,quomodo poteli eam non iectari, si eo ipso quia ab eis recidat, tute penitus iit spientem , stultum ostentat.J Concupiscite erga sermo in meos Migite bab. u. . Iur. .

Graece, eruate i.

Dς ' ho. diti Ua eam. videt tir quidem facile, de via a cuilibet aspicienti eius pulchritudo delectat iaci iE aequi. ised non facile acquiritur, post ibi dii impigram colicitudinem. J Vnde addit, Et iuueritur

ab hu, qui querunt i Zim istud' labore. Praecos M. qui si concupis rit , τι imi se p/ior 6laudas. de luce vi silai Hritia ira in laborabit. illam requirens : asidenteran enim iram fm msuis iniunt l. ad illius studium inuitans. Cogitare ergo dei a se in est consumi uus. Cogitare de illa adipiscenda, & solicite id curare S uria Graeceὶ perferris est. Et qui virilauem opter ilia , cis plantiae to secivirm mi. GraecE, ID ε cio a. Nam s Deilia saecini pientia. demit sollicitudines , & inanes curas

tudine .

Hers 1 . i8. di nos, scii ingenio praeduos, seipsa ci crut prac rara. osten- se tali hila iter. O iis omni promolantia occurritimi. Passim , & quocumque homines diuerterint , te inserit consiliis eorum . S ad quodvis negotium icti disponendum, seu suscipiendum menti eorum praesto adest. Initium emon Elimur ii ima sed si ptina concupissentia. lnitium verissimi in Sapientiae est eam enixe concupisc Cuius ibo re , aut expetere. Et quidem omnium ne-eut xv gotiorum telix euentus ex affectu & concupis

rictu. quo atur niaximὸ pendet. lpto ranu. I s 19. Curii ergo disii ira directio est. Ex concupiscentia disciplinae oritur cura, vel dilia gentia eam adipiscendi : Et dilictio ι .d a se sumitatui est. Ex dilectione vero Sapientiae s quitur Dei dilectio. Nam qui sciendo ut oportet, proficit, in Dei amore crescit: amor autem

huiusmodi diuinae legis allieit ad custodiam. Nee dubium, quin Sapientia maxin E prosit ad virtutem. J Custodisia aruem se is, is

dest. in 'ii'ionis Legum custodia caulat incorrupti6nem integritatis tum antinae , tum cor-

ore tiara , quae est incorruptio aeterna , ct pellecta, cuius illa altera lenien quidem e i. Mihi credite litterarum studium studium maxime ad salutem animi coii serie: otii enim xς xu i Ommum vitiorum originis iiiii aiae praecauen si Io. horruptio autem, vitae, quae sapientia acquiritur u hominem es' 'inium Dco, seu proxime ad Deum accedere, illique elle simillimum tum in animo per sanctitatem, tum in corpore per continentiam, α integritatem.' Sapiens N ivi, i iis Princeps de hoc hic sese Pii uteri s mo procedit Deo est sinitiimus. Vnde &Gen- piens ac D

tilis id prositetur Plinius panes. Tiata. N

in stabulino inuti libitur, usu lini .ri innc tu in i lio Princιρι , qui quidem coni - queliter Sapiens ctit; Vetae enim Sapientiae ianctitas est enectus. V. rue a1. ii. as. Co F sienti S. . e uia deaeicit is Regumn μνωαι- . hoc est Regnum stabile , incorruptibile , immii ibi ic, quo quis Sapientia de canctitate iunctus Deo perpetuo imperat liuia in hac vita, tum in futura. Si res, delectamini sedibili et sepi iso Aegei popidi a gire Sapientiam, oec. V. s i . is. δε id est autem Samurra, O pis facta lit, reseram , cius omitii pro ii Q. se

tam Diuestigaso. pono in lacem hiemia istius Ur nou 'Heribo voitatem. Ab iniris, inquam , nasiuitatu . id est, primam originem illius apertam. Neiis cum imitidiatae e re iter habebo , seu non inuidebo auditoribus meis sapientiam meam. Capiti icquenti repetit.

Vς i. i 3. Qtaniam talis homo, id est, 'qui hiiiiii nodi inuidia tabescit , non m D.eps Sapi ni a.Nain vi liginiinicientis est ros ne docere : ita signum Sapientis vera α diuina sapientia, est et ii velle docere. Qui enim se Inspῖ aliis scientia non prodest, quasi particeps Sa - st fpicntiae non est, sed prorius inii piens repti tatur. Vera enim Sapientia charitati adlixi et az tirui vero est praeditus charitate aliis etiam .pr laetieile studet.Jners 16. i . Atilii titio autem Sapient fari' es bis terrai m. Iustitia enim , in natis, exemplo vitae populos in virtute continet. Et ideo Rex Sanem flatilis leni '' i est. Erga accipite Asci tua , doctrinam, eruditioncm Zersem ι -υ, Onia ιιι o.

156쪽

CAPUT VII.

Exponit Sapiens, quis sit oritu Sapientia, cy' qua ratione valeat reperiri sem exemplum apponit: qui Paesiuit Sapientiam, inuenit quem omnessequuti, procul dubio eam ad sentur.

V M quidem & ego mortalis homo, simili, omnibus, & exi enere terreni illius, qui prior factus est, x in ventre matris figuratus sum caro, L. decem mensium tempore coagulatus sum in saligui se, ex semine hominis, de delectamento somni conueniente. 3. Et ego natus accepi communem aerem, de in similiter tactam decidi tetram, & primam vocem ii milem omnibus emisi plorans. q. In inuolumentis nutritus sana . dc cutis magnis. s. Nemo enim ex legibus aliud habuit natiuitatis inincium. 6. Vnus ergo introitus est omnibus ad vitain, dc similis exitus. 7. Propier

hoc optaui, te datus est mihi sensus: de inuocaui, bc venit in me spiritus sapientiae: 3. M pixposui illam regnis de sedibus, & diuitias nihil esse duxi in comparatione

illitas. v. nec comparaui illi lapidem pretiosum : quoniam omne aurum in com- Paratione illius arena est exigua, de taliquam lutum aestimabitur argentum in conspectu illius. io. Sili tem de speciem dilexi illam, de proposui pro luce

habere illam : quoniam guibile ei flumen illius. ii. Venerunt autem mihi omnia bona pariter cum a te innumerabilis honestas per manus illius, ιλ. dclaetatus sum in omnibus : quoniam antecedebat me ilia Sapientia, dc ignorabam quoniam horum omnium mater est. 33. Quam sine fictione didici, de sine inuidia communico dehonestatem illius non abscondo. 14. Infinitus enim thesaurus est hominibus: quo qui usi sunt, participes facti sum amicitiae Dei, propter disciplinae dona commendati. is. Mibi autem dedit Deus dicere ex sententia, de praesumexedigna horum quae mihi dantur: quo in ipse sapienuae dux cit, dc Sapieno in em dat bir i 6. in manu enim illia, de nos, de sermones nostri, dc omnis sapienti M operum scientia de disciplina. i7. Ipse enim dedit mihi horum, qux

sint, centiam vetam: ut sciam dispositionem orbis terrarum, dc virtutes clemencorum : 18. initium, ερ consummationeni. de medietatem temporum, vicissitudinum permutationes, dc commutationes temporum, I9. anni cursus,dc stellarum dispoisitiones, zo. naturas animalium, de itas bestiarum, vim ventorum, de cogitationes hominum, differetitias virgultorum , dc virtutes radicum; 21. de quae cumque sunt absconsa Sc improuisa, didici: omnium enim alti sex docuit me .sapientia. χα. Est enim in illa spiritos intelligentiae, sanctiis, unicus, multiplox,subtilis, disertus, mobilis, incoinquinatus, certus. suauis, amans bonum: acutus, quem nihil vetat, benefaciens. 23. humanus, benignus,stabilis, certus, securus, omnem

habens virtutem, omnia prospiciens, oc qui capiat omnes spiritus: intelligibilis, mundus, subtilis. 1 . Omnibus enim mobilibus mobilior est Sapientia εἰ attingit autem ubique propter suam munditiam. 2I. Vapor est enim virtutis Dei, ec emanatio quaedam est claritatis omnipotentis Dei lincera : ερ ideo nihil inquinatum in eam incuttit. 26. Candor est enim lucis aeternae, M speculum sine macula Dei maiestatis. de imago bonitatis illius. 27. Et cum sit una , omnia potest : oc in se pcrmanens omnia innovat, de per nationes in animas sanctas sic transscit, amicos Dei de prophetas constituit. 28. Neminem enim diligit Deu , nisi euio . qui cum Sapientia inhabitat. 29. Est enim haec speciosior sole, dc super omnem dispositionem stellarum luci comparata inuenitur prior. 3o. Illi enim succedit nox, sapientiam autem non vincit malitia. I P. Ant. de Escobar o Menare. in SS. Script. tem. V

157쪽

, Q Litor IV. Commentari j Literales 3ί Morales,co MMEN TARII.

ERS. i. 1. 3. mi 1 h. semiluminibω. Conciliata Ciso seneriori attentione: a 'redi tur sub sua, vel Lilomonis rei cona, .. Ei f. vim , ac proprietates sapientiae celebrare. u. Mortalis sum reliquis similis hominibus , ex euere quidem terreri, seu de tetra formati itatius parentis omnium Adami , prior factiu

e sus tib is νη ventre matrissi in Gassum Oro. Ne Reges ex ea- superbiant Principes ex ea lora vulgarium mandem olea, sa procreati .l Dctem mensium tempore in Tota

narium inchoatorum, qui nouem Glares constituunt. qui terminus est maximὰ naturalis de communis. Ex semi ne hominis, o de ira eisia ni eo eui me, seu ex actu delectibili eou cubitus , qui solet concurrere cum nocte, &Gmni tempore. Somni nomine concubitus significatur Sie frequenter in scriptura a vire irili est cum illa concumbere. ' Vt in ratione x nuatur, dormire quidem, &a ratione alienum si actus, qui esse, qui carnis voluptat bus illicitis studet. carnis γ' si lieitis voluptas illa somno compa-

cE. iliter Iam naturam terream scilicet, ct fragilem, seu in v tam itidem passionibus, incommodis miseriis obnoxiam qu.e in terrapi;ι ἰνε, xx ni igitur. ' ut Principes recordentur hu- humani, mi- marios cise . & humanis acti aerumnis ediscint is obno- a filictis miteteri.l Et primis vocem sim tem --xu , discant Dii si sciis nutritio sum. curun guis. IV lchre quidem C Nimiaeuia risma uis. ' ut indicet, quam molesti impenditur Regum nutritio: aduocantur plii res nutrices,

in liculum fit de lacte e valetudine, electae cius de potus Medicorum arbitrio assignatur&e Demumque alibi et insantulus nimium delicatus euadere, iiii sagricolae cuiusdam uxori traderetur, eum line appanata salutari lacte domi propriae mutiret A: robulbim Regibus restitueret infantulum. l Nemo eni- . A gιλο

buit aliud natiuitatis mitia . Vers. 6. A. Pnus ergo introitus est omnibus ad

vira, ct similis exuus. ergo ex huiusti iu similitudine communi omnibus nascendi, de obeundiὶ Propter hoc optatis , o c. Q a com-m mune est omnibus natiuitatis mitium, Se vitae exitus, de quia vidi me in ignorantia natum sicut reliquos homines, ut vitam, in quam ingressis eiam recte. &diissimilem aliis pluribus traducerem: optaui seusu,seu intellectu mihi dato sicuti omnibus ben uti,dc post orati nem profus , a Domino impetraui, ut me sapientiae donaret spiritu. Porro quae hoc e rite & se uentibus de sapientia dicuntur, explicanda iniit de sapientia, ut abstrahit a ere

ta, Se increata : quaedam enim increatae conue- Ad se Alam iliunt, lilaedam vero creatae. Expende illud: utilem asse- Iuti e , o venit in mei tus Sap ensiae. Ad sapientiam enim utilem altequendam Plus profi- . orationi incum xe,qi iam volumina terer edbium te sui iliam Regnis. erc. Nam si R io. g Sapientia, vel Prudentia ornati non sint, etsi assiuant diuitiis, haud poterunt subile possidere Imperium, aut subditos iii pace cont

Vers. s. io. Nec comparaui Hilapidem pretii. - . Nec reputauimininas dignaselle, ut pos.sem cum Sapientiae fulgore comparari. φν-t iam Mea,mum, quod ex terrae visceribus hominum extraxit auaritia, in comparatione illius arena est exigua, cte. Annon bona corporis valetudo , α pulchritudo alibi et a cordatis opibus praeseriti Quis dubitetὶ Ego autein si petialutem, de speciem dilexi illain. Annon lux oculorum, leu videre pluris habetur quam sit perbae opes Ego proh pra lace H e Maris,

Vzrs it. 11. Venerunt amem mihi omnia bona 'iter cura ita, ct imbu rabilis hon paι per militi illiu . GraecE . Inni erabiles .

uitia in manibat eius , id est , in pote itate illius, vel pendentes ab illa, &ex ea sequentes. Aliquoties hoc libro honestat ponitur pro Amitu , de honestare pro dimit m farer . Vulgin V 2 opinioni se Sapiens accommodo, qui nihil ho- ά iEst....

nestiim ess putat,ex quo dixi ti ruin vis abest J qvi, aevi Et laetatus sum in omni via , quo niam antece Abas absisti me illa Sapier. tia. Graec), Qtaniam sapientia horct .horuit , ceu Dux fons, re caput est, litae me ad ac liti titionem omnis generis bonorum dedocii. λι in . quo mam horum omnia is amator est. tibi praeter opinionem diuitia, oba iludio Sapientiae inten

uitione exitialiter

tus , de illi

' Dum quis spi

uirendis non erat iblicitus. itualibus incunabri de tem - uteri poralibus non curam, temporalia simul bona

a reicunt, iuxta Domini promi sum. 6 ἐ- Uit primum Regirum Des, V. s i s. i . si Visne didici , sine euli sine dolo. sincere , non frustra, sed in eum liciem finem, quem Sapientia ipsa requirit: o sine

inuidia liberaliter 5e est is P aliis comm inico, honestatem ill iis . seu diuitias xon auai E A1 condi. Infinitus euom thesaur, est hominibus S pientibus. ' Vnde quatit unici inique se Magister prodigum ostendat ad avo xim eruditi . Inem, thecurus sapientiae non αCur ergo te in.inistri tendis proximis insciis prα- . iiii eo in stas auaroni)ὶ Maxime tu: dem cum ad salutem ni eatiar ini ait imae scientia sit necetiaria Nam Vin thesauro titi ut, ut oportet, sunt avii itia Dei, Graxe, Cum Deo siti uxor urit praestat. Piliam. Propter disciplina dana commendati, seu Sapientia. & disciplina amicitiam Dei conciliante. Sapientis doctrina ad conciliandam Comesus, auditorum cum Deo an te tiam dirigitor: vnde Sariens Concionator non est, sed comaedus, qui aurium plausum ex ditui dicendo, & ad imi mari amicitiam cum Deo auditorum coiaciliandam auditotum

doctrinam non dirimi. J ς'

In sis 16. Mi: i autem a is Deus sui in a. id est, ut sentio, vel sic cogitaram, sitietis de animo destinaueram, sine umbris, sitie fictione, siue ambagibus, plane δε sumere si ii praemeditari uisua hortiis, qua mihi dantur. Dantur enim mihi,ut aliis prosint eos persuadendo, qui quidem est et lientiae sinis. V mim , se Deus si sentia Dux est, ct Sapientiumrmex tori Deus enim dirigit, de corrigi sapientes

cum errant, vel ne errent. In mauu inus uir,.sermones nostri, nu Sapicntia. O'

158쪽

ad Sapientiam

quasi diceret scientiae practicae heculatitiae nobis de manu Dei obue-

Vter I. g. 9. io. it. Ipse enim deit mihi finit, sentiam veros, omnium scilicet, quae in iocindo existim t. Vt Uinn di ostiis, m te'. - , seu constitutionem ex omnibus uis Pactibus, ordinem, ac collocationem inter Et virtuto elim intim, vim scilicet operatri iri. Inmion, talem temporum. seu annorum, mensium, varia-xuinque anni tempei tum , veris, aestatis feci quorum initium,medium, si em te nouisse Sapiens assis mat. V isti. Am. Wrnuarit oues.c u lcmpo io, .cum icilicet anni partes aestuoset vertuntur in temperata . & deindὰ inals es. Auri cis sis, Graece, circi. Istum missium. O .n au is istum, ita uatun urores,& serociam, vim vento- tariones iis iam , non singi ius sit gulorum , quae naturaliter, nec ab Angelis c

gia Oscuntur: sed uniuetiam, & in genere cogitatione x t Graece Dialogi , i seu ratiocinatio nes, se discutius hominum. Id aptius intelligo de patii laribus cogitatioitibus,& propensionibus , quatenus coniec ii ii notitia per siqua

suomicis dignosci. Diserenti virgiarnam, et rauicum. O c. Puto virtutes occultas metallor uni apidum caeterorumque isti uin, V gr. quae deno et succinis, remora ac similibus iradi ai letit. Per in musa vero luteul go, quae subito incidunt,& ex improuisis ocu-

occurrunt,quorum tamen obscurae cisn laesint causae, .gr. ventorum.

Gi e nini a sapientia scilicet, Spiritus Dii estimentia in ius. ceu sui est in Grae. Spirituis, a , ceu spiritus Dei intelligete. . saciens eos, quos speciali hoc Sapientiae mune

et domi. Uniciis ultiplex. qui cum unicus sit, propter persectiones v intinet, & Propter varietatem do os id iuri quae nobis largitur, Ad illis, quia ad medullas vi que pertingit, dc omnia pcrua sit, de scrutatur. Diserim, quia quos replet, essest eloquentes δεῖ, i. opes ιι enim tarda malintinaci ixum anesi rari aiebatAimbr. Iu inquina m. Nam sicut lumen cordes non contrahit, ita nec Spiritus sinctiis Graium est capax. Certis, seu clarus in iis, quae Iroponit, ita ut non dillimulet, Dee decipiat. suam . GraecE, mancum, seu qui nemini nocet. Amans bonum. Actum telox ait

dui, idem est quod o D qui tin. de quo vers. superiori. Sibulu. qui etiam prosenda Dei seru

tatur.

s L . x s. iis. Omnibus cnim ν Aldini rapi lire est sapientia, non loci mutatione, sed acti- - --- uitate enicacitate, α celeiatate, tum in rerum ita tinouarum productione, tam in conseruatione με omnium. Attingit autem propter fiam minuitiam. Permeat, penetra per omnia Pr pier abstractionem ab omni seculentia mate- iae,& omnis impotentiae, seu desectus impermixtioncm , est enim actus purus & inde fit, ut ubique sit,& omnia penetret. Vapor est emisturtutis Dei. seu eius Potentiae generativae, et uatio quae tu est clarit..tu Nimentis Dei sincera. docta metaphora a flamine, quod manet , sonte. O ideo ni id in litinatum incurrit. Candare sterim lucumeris . curitas, splendor,

fulgor, idque in quo Paterna gloria rei plendet. Et steti di sine Maiiaa Dei male latis. In l illo enim quali in speculo limpidissimo Patris si

ria ac maiestas relucet. Et ima a bonitatra icisti.

Et filius imago Patris perficia r praeientans omnia etiam ei lentialia praedicata illius. At po-ttili mi, in botitiatis mentio fieri videtur ; quia loquitur Auctor de Sapientia tibi liberaliter

communicata: ' Est enim proprium bonitatis risim est se communieared Fuit autem etiam bonitati, is inti'. si infinitae communicare seipssuri subflantiali isti ut scilicet Pater generet Filium, Pater verti ac . Filius Spiritum sanctum producant. V K 7. Et cinnsis a. omnia'es. Uria in eadem ei lentia Patiis : una reis ira Filii simplex ac indiuisa in sua essentia& per solis, nee unquam in plura dis iram; licet Gat, ae regat plura , & infinitorum vim , ac persoctionem in se eontiiteat. Et in se Perma ensimmota, & immobilis , omnia innovi, siue res producat siue conteruet, eas innovat. Uter uasiones in antini siue Iasse traffert, ut eas sanctificet amplius, quas prima gratia donaue rat. Amisos Dei. Ur Propheta. constituit. Prophetas, in litam, praedicendi dono praeditos qui cci -

lestis sapientiae lumine illustrati sutura praedi

cunt. ε

Vers 18.is. 3o. Neminem mim Digit Deus nisi eam . qui cum Sapismia inhabitat, seu qui iustius est. O .nim hic 'sur Sole. Iusta causa cur Deus diligat inlinitantem cum Sapientia, & quale quis det eat contubernium cum Sapientia expetere. Et per omnem aes sitian p. πιι m. positionem scilicet,situm, collocari Graecust quem nihil vetas, quo minus ubique nem, ordinem, quae ad pulchritudinem factivit. adiit. . propensus ad misericot- leomparata Dinoitu Hor, id est, potior. liain. Immanis ,rini tum , flabitu. facit enim Spiritu, anctus , ut non solum in proposito firmi simus, sed etiam ut illud promoueamiis. Cert-, securara. Graece sine salicisudore. Quos enitu possidet Spiritus sanctus diuinae voluiit Gamitiescunt, iace sunt anxie i liciti etiam in

aduersis. Om m halens virtutem, omnipotens enim est. Omma' piciem, omnia videns, de consacrans. Et qui capiat omnes itin, Grae-cti Per miro iis inius iniciligitari. 3 Pulchritudo enim & splenitot Sapientiae vincit lucem illam primi diei, e cui iri fulgore omnia ecclestia sidera suere succensa. Illi enim suo

litia. Nox lucem segat, ac vincit: δe iniquitatis tenebrae ; contra sapientiae lucem praeualere non possum. Apte illiquitas vel pectatum malitia nocti comparatur ι mentis enim suf- nox. fundit lumina de AEgyptiacas cordi tenebras

inducit. J

159쪽

Pergit Sapinis commendare Sapientiam, in qua omnia bona, quae assolent expeti ab hominibus, cominentur.

T TiN olet ergo a fine usque ad finem sortiter. de disponit' omnia silauiter. 2. Hanc ainaui, & exquisivi a iuuenti itet mea,oc quaesiui spontan mihi eam assumere,& amatot factus sum formae illius. 3. Generositatem illius glorificat, coni tubernium habens Dei: sed &omnnim Dominus dilexit il- lam. q. . doch. ix enim eii disciplinae Dei, dc electrix operum: illius. s. Et si diuitiae appetuntur in vita, quid sapientia

locupletius, quae operatur omnia λ 6. Si autem sensus operatur : quis horum,quae sunt, magis quam illa est artifex 7. Et si iustitiam quis diligit: labores huius magnas habent virtutes: sobrietatem enim, Ac prudent:am docet, de iusticiam, virtutem, quibus utilius nihil est in vita hominibus. 7. Ec si multitudinem scientiae deiiderat quis, scit praeterita, oc de futuris aestimat: scit versutias sermonum, &-di L solutiones argumentorum : signa de monitia icit anicq am fiant, & eoentu tem- . potum de saeculorum. 2. Proposui ergo adducere mihi ad conuiuendum : sociis quoniam mecum communicabit de bonis,& erit allocutio cogitationis de taedij mei. io. Habebo propter hanc clatitatem ad turbas, de honorem apud seniores iuuenis: r I. de acutus inueniar in iudicio, de in conspectu potentium admirabilis ero , de facies principum mirabuntur me: Iz. tacentem ne sustinebunt, dc loquentem me respicient, de sermocinante me plura, manus ori suo imponent. 13. Praeterea habebo per hanc, immortalitatem: de memoriam aeternam his, qui post me fit tuti sunt, relinquam. q. Disponam populos : dc nationes mihi erunt subditae. is. Timebunt me audiciates rcges horrendi: in multitudine videbor bonus, de in bello fortis. is. In trans in domum meam, conquiescam cum illa : non enim habet amaritudinem conuersatio illius, nec taedium conuictus illius, sed laetitiam, de gaudium. 17. Haec cogitans apud te, oc commemorans in corde meo: quoniam immortalitas est in cognatione Sapientiae, de in amicitia illius delectatio bona, de in operibus manuum illius honestas sine desectione, de in certamine loquelae illius Sapientia, id praeclaritas in communicatione sermonum iptius: circuibam quaerens, ut mihi illam assumerem. 19. Puer autem eram ingeniosus, de sortitus sum animam bonam. 2o. Et cum essem magis bonus, veni ad corpus incoinquinatum. 21. Et

ut sciui quoniam aliter non possem esse continens, nisi Deus det, de hoc ipsum erat sapientiata scire cuius ei set hoc donum: ad ij Dominum, de deprecatus sum illum, ecdixi ex totis praecordiis meis.

0MMENTARII.

titer. sapientiam non vincet malitia, nam potentia immensa sua uniuersae iraturae princi

pium , ae finem complecti: tui: nee aptius quidlibet in quovis genere melius, firmius eonstitui potest , qu in quomodo S pientia illud eonstituit. Et quavis eius potentia sortissinia sit, ἀθα- omni se mirer commode, beni Ut doceat Praesides, tunc sortius subditos adduci ad opera iniuncta gerenda , cum ipsi si ius ac uenignius exerunt imperium.JVer . ume in iis, ct exquisi is a iniuntur emea. . Adeo sapientiam adolescens amavi, ut eius pulchritudine assectus, eam mihi artati in spontis, procurati m. Sponsi dicitui sapien-. 'tra, ob singularem amorem, quo diligitur: ob delectationem, quae ex illa capitur. Si vis in vi in sapa . Sapientia magnos progressus facere, eam notatis profici quasi uxorem multi temporis remitti, amorellige, sed quasi nouam spons in i per nouo

affectu proiequere. t yge om

nrs. 3. Generosit Moni ius orificat, cte. inde qui dein apparet Sapientiae nobilitas quanta sit, quod cum Deo semper tanquam cum spoliab commoratur . & quod Deus illam ut i Pnsun charistiniam amauit. Vnde digni utina osteiditur, quae ab hominibus quaeratar, dc

ametur.

Dianae is est disciplinae Dei,

Graece

160쪽

ad sapientiam. put VIII.

xi a iii, et , initiatrix , sacerdos are scientiae Dei consscia, Meoriam apud mirrus interpres. Et electit x veriori id M. Non enim docet solana quid sentiendum, iam iri bonis operibus, quae ad Deum referim ut , quid eligere debeas , α quibus adimedii, vii. ' Non dubium , quin sapientia ad virtutem persectius sectan Iairi maximὶ conserat os dimtia a primi in invita. Diu Sapientia lacu uirus , q- op mnia' An Pecuniae on pia obedianti ita plane, quia qui pecuniis abuti dat. nihil intendit, quod non ineliatur. Locupletissina igitur est Sa pientia, qua omnia, qua quis potest appetere, iet itu comparantur. J Si a-ems sui perario, quii h tificum intelligentia ac peritia pulchra operas ita excitat, in s Sapientia vincit artifices, squidem creata omnia ipsa excitauit. sitiHucim ιν ι a luit : mu ιε dent initiis , , cte. Si quis simitatori coiise filii desiderat, labores, quos Sapientia sutapit eximias virtutes rarium : edocet enim temperantiam, irritilentiain, iustitiam, sortitudinem, risibus nihil utilio, in hae vita homi ius pon uirit excogitate. ' Certe Sapientiae fluidium

homines ad omnium vitro im exercitamenta

iraturalibus inoni uota eje videntur. Et Drentiui it rerum, seu consequentis aetatis annorum Quin explorat ex Planetarum aspectibus, ct so ἐπι- praeuenit murationes. 'ono ero, hoc a Acere mihi ad

-- . teuuteuet mihi sapientia perpe- od is Ei tua te ia. Tandra eniis qui x vel E vivit, ἡ a sapientia actiones moderatur. J Seisi, m cummum abit de bori , ex bene . -- o societatis. ' Mores enim frequentet edit scimus eorum, quibuscum commoramur .l o erit atae ui. cuilinionis .cti ar mei. id est me dulciter alloquetur, instat eius , qui inuisit

aegrotum, eritque curatum mearum lenimeni lit- tum , seu moderario. Studium equidem lit-λ- terarum lexperius loquoro tristitiae ei se audiet

Habebono ter ba, clari sem alio bi, seu apud populum illustris apparebo. aptioni i iii mi, licet ii in iuuenis, metu es sapientiam reuerentur. ' S pientia enim de prudentia in iuuenta maioris apud cordatos aestimationis est J Ei Matio remarini,dicis. seu eum tribui tali iudicaturus

allideam , ut patet in sententia celebri illa, qua mulierculatum pio filio superstite contendentium litem dissoluit. Et mori sectu potentiu ob iudiciu acumen ta ira H lis era, ct fario

m hi e musuit ra. Et quidem motuum, ac inquietudinum IRegnorum, aut Prouinciarum, immadens quae collum E iugo excutiunt, uia assolet esse imprudens gubernatio. J Timusint me te . to Reaeci horrendi. sev R e silli, nuprum potentia tua is Pii terrori est. D midiis i M vide t bonus, bellii Pi idoneus rebus in pace administrandi : r tiariis uincia tanti pratcbo. Expendo particulam tremula tutore, Pro qua alii vertunt Iet parce. Quid autem Bellum est cum pace multitudini ut hoc vocabulo Midii

rore Vibes ciuibus abundant; tempore autem velli Urbes elui biis vacuae solitudines ini tan- . tur tot copiis hostium gladio, do verius fame pereuntibus .l

In s. 16. Atros in amnum meam, comi messa

coiri, respirius scilicet , publicis negotiis, de domestico otio sitiens. Ipsi enim sapien- sapienturati adierit, quando incumbendum iit labori, &- quando latat ad relaxationem animi inierinittendus. Vnde docti, qui sine huiusmodi inter- .uimi tel missione testudio tradunt, valetudini admo- α dum uoxioSapientiae platair Gai laedi una mi r i Postquam autem quis externorum nego. tiorum ex munere se satigatum senserit, animi relaxationem ei te dignoscit ad Sapientiam

amicam accurrere alloquendam: Non erum habet .mia risuiu me memine simiola ui, A

r .i7.18. Hac culti mo a m/, scilicet 2. quae inuuntur , ct commemorans in eoiae niso, omnia , nempe quoniam im aliti s in cumii H G- is emiae , icii immortxlitatem prouenire iis, qui I sapientiam colant. Et in amicula irim a lesia tio bona. ct in operibai man um latus honestas Graee Ditii iiij sine a fictime, seu opes itide Accotini elatriuia illias Sapientia, 'sive quod in collocutione, & coexercitatione cum illa prudentia ediseitur. Et praciarita, incommum timis sermontim ipsi vi, sue quod saniae claritatem comparat,qui cum illa commoraturi

circuibam quarens anxiε ut miti illam assumo in sponsim,intimam contubernalem. Versis. Puer aurem era n iuge Ulia, qua

re studii laborem docilitas ingenii iuvabat. Et se ussumammam bonam. non solum ingenii acumine, sed & aliis dotibus prςclaris praeditam. sine acumine enim ingenti labor in cne Mimita litterarum aequisitione inutilis redditur. Vul- oeias iter expendam, Es mcear en=em stis. versio. Dci nes metu tantu, seu cum magis magisque per litterarum .' virtutum, labora consequentium ad Sapientiam, exercitium crescerem in bonitate, GH ad corylis Dic est qui-ππι- , id est, ebdeueni, ut etiam corpus mihi esset bene tempetatur non indum,&castum. de cum anima mitifice congruens. ' Litterarum L ii immenim exercitamentum ab otio vitiosum origi e e caluo ne abstrahens animum corporis Iuttur castit tem. t tui. Hersit. Et si sciri quoniam aliter non 'semes eminens, Venere, ita, vino, reliquisque vitiis, nisi D videt, id est sine Dei gratia limo ct hoc inam crat punita, scis e semcet, cu esset hoc iam , Dei incipiam ei ni η Dominatis.

SEARCH

MENU NAVIGATION