Thobiae Nonii iurisc. Perusini Interpretationes in nonnullos Institutionum titulos primis annis in gymnasio Perusino explicatae. Cum indice totius operis

발행: 1586년

분량: 703페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

411쪽

Institutionibus

fallor ratione:quia nulla datur ex contractu obligatio : qin se consensum non habeat. d. l. j .f. adeo. sed ex hoc eo tractu datur ciuilis obligatio, secundum istos:ergo habet consensum,& per consequens naturale obligationem, quae ex consensu oritur. l. j. F.de pac. Doct. in l. l. ff. de cond. inde b. Mideo ego puto,quod si qua nata est obligatio, quod illa potius naturalis sit, quam ciuili se eum ius ciuile ante biennium non approbet hune contractum infra d.titu de literarum oblig. circa med. Cogitare tamen, quia materia est supra modum difficilis. In ea legi. ibi, nam si pactum fieret de non petendo,&e.1 Habes, pacto de non petendo 'tollitur naturalis obligatio, Sc ciuilis remanet, ita tradit Accurs. sed cum haec conclusio duo membra contineat, singula sunt diligenter excutienda. Piimum igitur me bru est, qd pacto de non petendo tollitur naturalis obligatio, hane opinionem sequitur hic Aeeur s. Pori Toll. Bello.ec alis comuniter: eande opsenione sequitur Bar. IasAlex. Sc alu in l. si unus. pactus nepeteret. E. de paci. Saly. dc Aret in l. creditori. C. se pact. Se haec est communis Si recepta oti . pro qua plura adducun 'tur. Primo adducitur ab Aeeur l. tex. in l. st rchum .f. natura lis .ffide solui. Verum huic textui ex mente Guil. de Cun. respondet tirio non loquitur in pacto de non petendo, sed in pacto liberatorio: de quo nos non loquimur . Secundo igitur, adducitur a Bar. tex. iii l. si unus. ι. sed si stipulatus. ic. de paci. ubi expresse tex. ait quod quemadmodum inlullone,de accepti latione tota remouetur obligatio ita etiam Ierno uetur pacto de non petendo, sed solutio ipso iure tollit naturalem obligationem, ut infra quibus modis tollitur

Oblig. in prin. ergo pactu quoq; de non petendo ipso iure

tollit naturalem obligatione. Hule tex. respondetur,P aeq. 'peratioc quae fit ibi inter selutione. Sc pactu de non peredo, Lon est circa resolutionem obligationis, ted circa efferuini, quia si quoad resolutionem obligationis esset, tequeretur , quod ita tolleretur tota obligatio pacto de no petedo, sicuta ollitur solutione, sed conseques est,quia solutio ipso iure totam tollit obligationem .d. piau. Infra quibus modis tollis obli.

412쪽

De obligationilus. I 8I

obli .Pasum vero de non retendo Dpe exceptῖonis. f. prae testea infra de excep ergo falsum est et antecedens , v quoastre lutionem obligationis pactum de non petendo Gutio aequiparentur: & sic vult dicere te a t. qucis in effectui de operatur paetu de non petendo, quod operetur solutior tum pacto oriatur exceptio, tua debitor postea absoluiturydit inde,atq; si soluisset,& in hoc fit ea aequiperatio ibi. Tertio adducitur. l. creditori. C. te pac. ubi si pat tem debiti solui, alterius vero partis non petendae feci pactum, rescripsi Anto. Imper.quod paltim iii reciuili, partina iure ho-

notario sum liberatus,& lic expresse probatur ibi, quod de pacto de non petendo liberalio Glingit, stringitur, ua quoties verbum aliquod duo, vel plura respicit, det ea pari formiter determinare .l. ia hoc iure. T de vulg S pu p. sed uel-bum liberatus respicit ibi, tam solutionem, qua pessi de nopetendo. ergo quemadmodui ipso iure per lolutionem contingit liberatio, ita etiam pacto de non petendo. Huic qusque tex. potest responderi, quod pro ea parte. pro qua in istum fuit pactum de non petendo:non est ipso iure libera tus, sed ope exceptionis: vi in fine tex. explesse ait. pactu. n. de non petendo non directo, sed per obliquum,& exceptionem liberat debitorem .s praeterea insa de except. Quarto naturali sobligatio ex nati.irali aequitate inducitur, ut declarant Doct. post Ba r. in l. i. & in l. Iulianus .ss de condit. indebit & nos dirimus supra in rub. Sed naturalis aequitas alia naturali aequitate tollitur ipso iure d.,. nataralis. ergo naturaIis obligatio det ipso i ui e ex pacto de nopetendo tolli. Huic quoque rationi respondetur, quod naturalis aequitas aliam naturale a quitate tollit: ubi ambet circa idem uersantur,& ita procedit d. g. naturalis. sed inpiω-posto istae naturales aequitates circa idem non versantur.

quia altera respicit, ut aliquid sit debitu .' altera uero ut debitu istud peti non possit.eigo una altera perimere nodet. quid. n. prohibet, quod res aliqua peti non possit. Si ramensit debita: nam licet obligatio ista non habeat hunc est ctum, habebit tame alios. Quhito adducitur a Bal. quia destructo sine censetur et destr ucta omnia, quae rendunt ad λαμ

413쪽

Inctitutionibus

enε, eum finis, ut principale se habeat:quae auteni ad finemeendunt, hebeant te, ut praeambula,&accessoria r & destructo principali corruant accessoria. l. cum principalis.st. dec .iur.sed finis obligationis est petere. ergo destructa per ractu petititione eorruit,& destruitur obligatio. Huie duo eue tationi respondeas,quod non est verum, P finis obligationis sit petitio, nam immσ est debiti consequutio 3.alteii infra de inutil. stipui. l.stipulatio ista.3. alteri. E. de veris .obli. petitio autem est unus ex modis consequendi d hilum.quare licet hoc pacto tollatur modus iste perueniedi ad finem, non tamen tollitur causa, ' uae potest ad finem alijs modis peruenire, ut sislutione,& aliis modis: Et ex his coustat, omnibus fundamentis huius receptet opinionis .otest responderi. in re altera est opinio,quod immo p ctum de non petendo nullam tollat obligationem : sed i Ium producat exceptionem,& hanc sequutus fuit Gul.de Cua.& Iae. Butr. ut iefert Barto in d .f. pactus ne peteret: col.3 .in principio.& videtur sequi Bar. in l. i. ssi de conditio.indebiti. col.Peu .nu. 13. quamuis ibi non se firmet, sed se alibi dicturum polliceatur,quemadmodum etiam facit in linum quis nu. x .Qde iur. fact.igno .Pro hac opinione dueitur.primo quia actus non debet operari ultra intentionem agentis .l. non omnis. f. si certum petatur. sed in-

lentio paciscentium non est tollere obligationem , sed so-um impedire petitionem,ut probabo, ergo pactum istud

ultra eorum intentionem operati non debet. Minor probatur.quia Verba mentem paciscentium significant l. Labeo:

si de suppel. lega. sed verba Ipaciscentium non significant. 3uod tollatur obligatio aliqua, sed quod solus tollatur esse-:us petendit ergo intentio paciscentium non est tollere obligationem, seci solam impedire petitionem. Huic ratio

ni potest responderi ex intentione Bal.& Salyc.quod tollendo quis petitionem. censetur etiam tollere omne necessa rium autecedens ad illam petitionem:arg. l.illud. TM acq. red. sed ut perueniamus ad petitionem seeundum iuris . tramites exigitur obligatio praecedens. l. licet. . ea oblisa- u..issita procurator. ergo remouendo paciscentes petitio-

414쪽

De οὐ ligationilus. Ist

nem,eensentur etiam removete obligationem, ni si respondeas,quod molunt tollere Obi gationem respectu petitii nisnon respectu alioru effectu aim: quos habet obligatio: δε io ipso iure obli statio non tollit hir . Secundo idem operatur consensus respectu obligationis : quod operatur respecta dormnii:cirm ex solo consensu in cia, qui rem d. timet, ii minium illius iei transferatur. l.quaedam mulier. E. de rei, vendit . quemadmodum ex solo consensu naturalis obligatio n. scitur. l. I. T. de petet Doch in l. r. f. de cond. iudeb. sed , pavi tim de non peterito non tollit dominium. l. si prosundo.& l. apud acta: ubi glos. C. de tran lac ergo idem quoque pactilin naturalem obligationem tollere non potest. Huic et rationi ex intentione Salyc. respondetur, quod ex eo pacto de non petendo dominium non tollitur:quia ex solo cosensu non inducitar, nisi accesserit traditio, uel quasi l. tra ditionibus. C. de pac. led non ita est obligatione naturali, cum ex solo consensu absque facto alio inducatur.d. l. I.T. de paci. quare alio contrario consensu tolli potest. argu .Lnihil tam naturale. Is de reg.tur. Tertio,quod est disposita in ultimis uoluntatibus, in contractibus quoq; loeum sibi uendieat l. fili. ubi Saly.C.de leg. supra de lege sus can. toll. sed si testa tot dixerit haeredi suo, ne petat debita a suo debito. e, nulla tollitur obligatio, nisi accepti latio intercesserit. l si quis decedens. f.nunc de effectu. is de Ib.lega .erga idcm quoque debet este in contractibus , ut si nartes con senserint, ne debitum petatur, nulla tollatur obligatio, nisi aliud intcrcesserit. Huic rationi ex Bald.&Sal. respondeis tur, P non nitrum si in ultima uoluntate ex illis uerbia nulla tollitur obligatio:quia cum obligatio fuerit introdire is duorum consensu, non potest postea unius consensa tolli, at g. l. pro uti ff.de solui. sed secus est in contractibus. quia adest senius utriusq; quare quemadmodu utriusq; sensu inducta fuit, ita et utriusq; consensu tolli potest; arg. l. nihil tam naturale. Ede reg. ivr.uuarto pro hac optinione adducitura. si tibi.*.de eis.sside pach. secundum intellectum Bald.quem Iaso. ibi sequitur. dc est magis amiseus literae: nam pi5nori. Eouus utao uado pacto ipso iura polli; M.

415쪽

De obligationibus.

tiem, ut supra d ximus in rub. ergo deficiente altera cbi getitione, ut pora naturali deficit actio. Huic text. ita corroborato respondet hic Port. quod licet ciuilis obligatio per se octionem producere nequeat, ex quo tamen, fuit iuncta naturali propter reliquia naturalis obligationis eam producere potest arg. l. 2.3c 3. Tretia amot. l. unius .f. seruuS in eius.1Lde qua h Haec solutio omissa reprobatione Tollen. quae sacile posset euerit, mihi non satisfacit ex duobus .Primo , quia non probat Port. quod supersit reliquiae naturalis obligatio nisi immo cum ipso iure tollatur secti dum eos nulla ui persunt. Scito & ultimo, quia runc cellante causa esse eius non cellat ob reliquias pristinae causae, cum expiesIe id a iure dictu fueri , alioquin cessam e ca, & si supersint reliquiae piistinae causis e flectus incessat, ut siepius diximus post Tira quel. in tractatu de ca cessante. in i 6. limit. in fin. 1ed a iure expressum non est,q, isto casu detur actio ex sola ciuili py reliquias naturalis obligationis: ergo,&c. Sexto,& ultimo omissi sequae posent adduci,adducitur te T. in l. i. iunc.l. quia naturalis. R.ad Macedo. nam in Al. dicitur, et,qui mutuam pecuniam filiosa milias dederit, actio petitioque non datur:& tamen ex hoc non tollitur, quin is obligatum habeat filium f. naturaliter.dd quia naturalis. ecce ergo, quod a quo remouetur petitio non remouetur obligatio eri a naturalis: sed pacto de non petendo Iemouetur . siue impeditur petitio, ut uel ba sonat,eigo non debet remoueri, vel impediri naturalis obligatio. Nec dicat quis eum Sal. quod ex eo sit in d. l. i. quia senatusconsultum Maced. ulterius processit, at s smpliciter dixisset, quod petitio non detur, utique ipse i me obligatio tolleretur, Quia respondeo quod senatus ulterius non processi si sed illud cacepcione inti Cdlictum fuit interpretatione Iurisconsultorum. Et ex his ego cum hac Gul.opinione communi ιer reprobata Dasco, quod pactum de non petendo nullam tollat obliga.

as Sed hic succedit alia inspectio,quid si non fuerit factsi

pactum de non pctendo, sed pactum liberatorium, pone debebas mi, i decἀcae stipulatione, modo fecit tecu pactu ui,

416쪽

ν amplius illam decem non habeas,nunquid hoc pano naturalis tollatur obligatio ipis iuret Domui a s uo

Demi r ex text.in laticlix in se xa tri H ς i reme dicitur ipso iure naturavis Obligati pacio tolli. os uoudet Aleiat.iu i rogetitia .i. in i . locis u certam etat. uod ex eo pacto ibi to.li r natureis obligatio ip- L iu Lui, pacta illud non est urinplex,& nudum, ut nos orobatur ex eo, auod illud appellat iustum pacta M utique

a.d ei ut ita: in iure,quos secadam leges

sse non servaturum praei r Pollicetur l. uri entium. Praetor ait T. de paci radeo uos melius respon eis ex intentione Beu

417쪽

l .eum prinei palis .ff. de reg. iur. Secundo,& ultimo pro hae opinione potest adduci tex. in l. fin .sfide iureiur. ubi pactione obligatio tolli dicit ut . uerum illi text. potest lesponderii ollatur non ipso iure, sed ope exceptionis iuxta.*.pIaeterea infra de exeep. Contra tamen hanc receptam opinio nem obstat tex. in l. si unus. f. pactus ne pereret. V. de pacta ubi pactum de non petendo non tollitur ipso iure ex postoriori pacto de petendo, sed ope replicationis. ergo naturalis obligatio pacto ipso iure non tollitur. Huic text. plures accommodatur solutiones, & circiter dece uel quindecim

emimeraui, veru quia pro maiori parte reprobatur a Doct. iud. S pactus ne peteret,ic alibi: ergo tres tantum reso a.

Primo igitur loco riadet hic Pcr. post Aeto. quod ex eo secundum pactum in d. f. paetus ne peteret, non tollit praecedens ipso iure, quia obligatorium est . cum uelit dabitum peti alioquin si liberatoium esset: utique ipso iure tolleretur, cum proniores simul ac dissoluendas obligationes, qua ad eas inducendas iuxta. l. Arriantis. T. deact.& Obl.l. sauora biliores.sfde regul.tur. Hanc solutionem licet hic frequeritiori calculo receptam dicat Tollen .doc. in communiter inter in d. . paetus ne peteret reprobatit, ut de ibi Alex. testatur. col. 2.& hic Bello. quia text. non innititur hac ratione: quam post Axo. considerauit hic Port. sed quia in pactis pactum uersatur, ut ibi expresse dicitur: quare text. illum ita generaliter loquentem ad sola obligatoria pacta restringere esset prosecto nouam legem condere. Secunda igitur est solutio frequentiori calculo recepta, quod ex secundo pacto de petendo tollatur naturalis obligatio: qiuromeret ex illo pacto de nou petendo,sed remanet pactu in illud propter alios esse cras illius pacti, quia elidit ciuilem obligationem, producit exceptionem , & alios pari t etiam effectus rqui enumerantur per doct. ibi. Verum haec quoque solutio i icet steque briori calculo sit recepta r mihi tamen nouplacet ex duobus .primo, quia eo uitio laborat,quo praecedens solutio : non enim dixit text. ideo non tolli iplo iure praecedens pactum , quia supersunt alii effectus eius praeter naturalem obligationem,sed quia in pactis factum uersatur

418쪽

Inaitutionibus

sito'. ut ibi expresse text.a1r, Ze sie hare stolutio est diuinat

piaeter opinionem illius text. Praeterea isti essectus . quos confiderant doct. ex eo remanent, quia naturalis ob ligatio ipso iure non tollitur: non econuerto, non tollitur pactum,quia remanent enectus. Quare Tollen. hic a f.

fert tertiam solutionem quodd. , pactus ne peteret. nihil faciat in proposito. quia nos quaerimus nunquid pacto tollatur naturalis obligatio sed in illo priori pacto de non petendo non aderat naturalis obligatio , igitur non miru si alio pacto non tollitur. Quod non in ei Iet probat ipse primo per t. si pater. g. quet debitorem. T. de iur. dot. uerum ille tex debet intelligi, ut ibi per Accur s. secudo pro ratur secudum ipsum quia si nasceretur haer naturalis obligatio, nasteretur in fauorem rei, ne a se pecunia peteretur, ted ego habeo, quod non obstante tali pacto reus potest conueniri. d *.pactus ne peteret,ergo dicendum est ex eo pacto no orlii naturalem obligationem. Verum haec ratio nullius est

momenti, quia lice t reus possi i conueniri ι quia tamen ex

illo pacto naturalis est nata obligatio, dat ei lex ereeptionem ad se tuendum aduersus actorem d.L pactus ne peteret. ultimo dicebat Tollent. nulla lege probatur, quod naturalis obligatio oriatur ex pacto de non petendo: quare non debemus absque i ita illam inducere argu . l. illam. C. de collat. Verum haec Tollent solutio falsa est penuus pace sua reui enim dubium est ex pacto naturalem or ri obi a tionem. l. i. U. de pae .l in iis , Imperator T. de sol ut 3c haesunt solutiones quas ego relatu dignas censeo. lunt I aliet,

ut dixi, uerum quia tum communiter reprobatur Ind. pactus ne peteret. tum etiam quia si eas reser rem nimium profecto candidissimas aut ea uestras Ostenderem, ideo eas mitsas faciam i sed cum nullam adhuc solutionem probauer Imus, quid nos in tanto doc.conflictus dicemus Τ Ego sane hic iudicium meum non interponerem, nisii illorum caluntas timetem,qui me in uerbis, nedia in factis aucupatur. t 6 iEt ideo in hac ego dissicultate duos comi ieran los casus reor. Drimus est,nuando debitam , super quo pastum sit ,

potest in iudicium deduci: quia scilicet Mnati aliter. α

419쪽

De obligationibus: i s s

ena iliter debebatur,& tune dico,quod pacto naturalis oblii 7 gatio non tollitur ipso iure, sed ope exceptionis. & φ ita procedit ter . in d. . pactus, ne peteret, dum ex posteriori pacto de petendo praecedens elidi dicit, non ipso ime, sicut sipulatio per stipulatione tollitur si hoc actum sit. sed opereplicationis, ex ea rotae quia in stipulatione ius contine

iter, in pactis factsi uersatur. Hoc est, quia in stipulationibus continerit r. i.absq; alio facto hominis stipulatio exaltasti putatione tollitur in pactis vero factu uersetur. i. pactis iaci operatur ius, sed factum hominis necessarium est pactuali gantis. Quare adiecit postea Iurisc. & ideo replicationc eligetur exceptio ,3 c. & hic ni fallori est uerus illius.*.. sim sus: ciu non obstat si tu dixeris', ita intelligendo latio uidetur esse eadem cum dicto: quod non admittitur. l. fin. ubigi. f. de ossic pro c. ces quia respondeo, quod non est ea lecti sit generalior. lictum. n. est in pacto de non petendo, ct in pacto de petendo, ro uero est generalibus in omnibus pactis:& ira debet tex. iste intelligi, non ut doc. ibi con aminiter intelligunt. Cum igitur in pactis facium uersetur. dicendum est, P pacto non tollitur ipso iure naturalis oblis D: io, sed ope exceptionis, Sc hoc sibi uoluit tex. in s. praeterea infra de excep.dum ait pacto conuento obligationesi n omnino dissoluuntur: dictio. n. illa somnino j ipso iure significal olo. in l. i. f. si pecunia. sfdeposit. Alier vero casus, quanc O debitum, super quo factum fuit pactu, in iudicium deduci non potest , ut quia naturaliter sit det itum luat. l.iurissenti iitri . . sed cum nulla. Ede pact. & hoc casu Pulo natural cm c bligationem ipso iure pactione tolli , acravi es, quia isto calu no Iot e sse locas tacto hominis, cuxs debitu illud exigi non possit, & t hoc sibi uult tex. in d. l.

1iich um f. naturalis: dum ait naturalis obligatio, ut pecuniae numeratione, ita iusso pacto, uel iureiurando ipso iure tollitur. quia inquit tex9vinculo aequitatis, quo solo susti-Debotur, coniiciationis aequitate dissoluitur,&sic ex eo ipso i ure tollitur ibi naturalis obligatio: quia solo aequitatisti inculo sustinebatur, nec ciuili iuncta, erat ut ex illatione.

Q. postea secit a fidei usso te dato a pupillo probatur alioquThob. Non. A a si non

420쪽

In litutionibus

s non solo aequitatis uinculo sustineretur, uidetur ter. innuete,quod non ita dii Iolueretur:& hoc etiam modo intelligitur. l.fi. E. te iureiuran. dum ait obligationem pacti Q ne tolli: cum de pupillo loquatur, quamuis posset alio modo responderi ilii legi, ut supra dixi inus.& nec est mea opinio in proposita. q. uos tamen non tecedatis a communi et quia meam opinione n expressi, ut uobis materiam cogitand . darem, eogitare igitur super ea. Alterum uero membrum illius conclusionis,quet ex glo.

elicitur est : quod pacto de non petendo ciuilis obligatio

non tollatur. ita usit hic gl. Port. Tollent. Besso. c alij ς ommuniter: idem tenent et Bar. Bald. Aluxan. Ias. Ralij iii M. pactus ne peteret:& tradunt passim doc. Probatur tui et Iege, tum etiam ratione lege, ut in , . praeterea infra de ei. cepi. ratione, quia uti am quoique eo genere dissolui debet quo colligatum est, non diuerso. I nihil tam naturale. F. der . iur. l. pro ut T. de lolui. sed ciuilis obbgatio a tute ciuili introducitur ex eius serma. Sc solennitate seruata, ut sis. pra post Poc.&Tollen .diximus: ergo iuris ciuilis constitatione, non pacto, quod est iuri entium. l. iuris gentium iapii n. T de pact tolli debet. ιν Sed eum haec t ciuilis obligatio post pactum de non petendo remaneat, succedit alia dissicultas fiuiiquid istu ualida filiaia uero debilitetur, siue infir laetur ex aliquo 3 ita hoc in hac ius emόue duo ego consideranda tempora reor. primum ante Oppositam exceptiovem, alterum uero post Drpositam. Circa primum doe. tomimi niter in d. g. pactus ne pete ret,ac etiam 5abe. post dom. fusi in i pacta nouissima col remit. C.de pact.dicant hoc tempore elisam esse hanc ciuilein obligati Hiem . mouetur primo quia quoties duo erat simul iuncta, & alterum remouetur illud, quod remanet

debi litatem dξ argu 1. Bausti. Tai sena .co ac treo cum similibus, sed naturalis & ciuil s ora. gatio erant simul iun- ct e,3c pacto natus alis remota sui e g. ciuilis, quae rema'net, debilit ita infirma remanet. Huic ratiotii pollamus

respondere dupliciter. Pinno quod naturalis ip Io i aren .a

SEARCH

MENU NAVIGATION