장음표시 사용
101쪽
cohonanti. Haec Galenus quae antecediant ac seminiur
Non poterat apertius dicere Galen quam dixit ,Ηiae pocratem stilicet ideo tempora per siderum omin o asus describere,quia menses non omnibus ijdem sint , ipse aute omni,as prodesse cupiuerit Neque aliam ob cauciam Astronomiam discere Medicos iussit quis ut horum siderum ortu occasuobseruato,temporaanni interstimguere,& qualia in loco quolibet sint, in bicere vescanti Addit postea Galenus,si ita sint merue ut apud Romanos, constituti, ut dies aequinoctiorum et solstitiorum certus nominari possit non est opus obseruatione ista Hippoco rica Neque Hippinarates;air,mentionem fecisset,si omno Nationes menses habuissent recte similiterque constitutos inneluce meridiana virtus pate nihil ista Hippin ratis testinionis Astrologis ad vaticiniorum suorum assertionem prodesse. Quodsi Galani iudicio standum nobis censes,obiecta iam plane dissoluim Sin aliter sentis e siderari fortasse aliquid adhuc inuerit. Quanquam non video,cur quisquam se melius mentem ac sententiam μγ cratis videre,quam viderit Galentis,existimet.Vterum conccisamesse aliquem hodie, qui neque iudicio, neque studio α diligentia, quedoctrina Galeno cedat, id quod mihi non temere persuadebit Astrologus, non tamen ille aeque commode Hippocratissententiam perspexerit atq; Galenus. Etenim si alia in re nulla, in hac saltem inestore
in conditione usus, quod plurimosin praestantissimcn
102쪽
Hippocratis interpretes legere potuit,quorum vix nomna sola ad nos peruenerunt. Ab his quoties dissentit in re alicuius momenti, libenter commemorat Facit quoqtae horum4 similium tam ii equenter mentionem Vt creat non possit,alios secus istos Hippocratis Iocos intellexisse, quam interpretatos ab eo paulo ante audiuimus. Qui fa-pit,Galeno hac in re assentietur potius, naturae Sc sententiae Hippocratis consentanea afferenti, quam nugacibuSAstrologis diuersum amrmantibus Longiore enim interuallo Galenum urbsequuntur,quam ut comparatio inter eos aliqua iniri tentarique debeat ac possiit. Quod si vero contentus else nolis ista Gaaeni expossiti ne i pilas locos diligenter ut introspicias laOrtor, SI alterulocum per alterum Bis enim in eodem libro aperte, faepius obscure implicite, ut vocant, idem dixit exponas moneo. Si enim ipse pervidebis, non aliam pitu fui1ie arientem, quam eam, quae divi est Equidem non dicit Hippocrates,ex siderum ortu occasu&ad caeter alpe vario prae citi aeris futuram temperiem posse.HOc ait. obaeruare Medicum debere,quomodo sidera iam sepe nomi ara oriantur Sc occidant, vi sic temperiem omnium temporum notet. Qua cogntra,facile ei sere adhibitis cae reris coniectaris,cle tuturis morbis in qualibet urbe recti aliquid praescire praesentireque Quocirca cum eo ipsi Ostendat se de Astrologia vaticinatrice ex sideribus non loqui,quod neque omnibus anni similiter,neq; uno in m.
nibus locis modo sidera ista oriantur Sc occidant,fatis esse hoc diligenti poterit lectori. Deinde est quod ab eo dicitur,ac si hoc modo pronum classet ea verba Studiose ob1eruare in qualibet urbe Medicus debet si peregrinus sit quaesitatarumni,iayemiS,veris,aestatis, eo in loco temperies. Hoc intellecto,sacilius de
morbis qui nascisuri videantur praesentiet. Non enim Metio eadem eis norum temporiam in loci omnibuS. Saepe nanque vicina duas urbes, propter sit tu diuerssitatem,ut cum altera m Onrib a dera in planitie posita aedificataque ei. , reperias imaIn nabere ducrimiais hac in
103쪽
pacie In altera frequenter liliaedia vi mo-
bit multo maicis longioreque in ore, quam in est Verumuiri quoque allos omitibus communis alium es tae regioni propxiosa peculiares eta
ipsemet Hip in principio libri a recitaria mini t Aristotelem Theophrastum omittam.'Ex istis,nisi fallor,manifestis liquet,non aliudHipp-ra
tem, Cum ad certorum siderum obseruationem nos ad hortatur,voluta quam quod Galenus eum voluisse cena fuit. Confirmat eandem sententiam illud etia quod nonisi paucorum semper siderum meminit, scilicet illorum quibus anni tempora antiqvi circunscribere ac denomiare solici erant Quid contra haec dici excogitaraique possiit non video,si modo qui contradicere volar,non indiligen, ter Hippocratis tempora consideret,& quam unc istae: Astrologorum ineptiae non multis per Grςciam notae uetrim non ignoret. Qui indisi1ITinianter ei mal rix sias, qualem esse neminem aliquando situ re putaui, is centadi incerta re aequo despicietridebitque.Sed dum inepte
ridetis non stupidis quis sit facilius agnoicitur Tibi me in praesentia satisiectit nihil prorsia ambvio. Restat ut de Galeni loco aliquid attingam tum Non enim aliaressitatione indiget,quam ut cum antegre ac mox sequentibu conseratur. Hoc qui fecerit,ingenue fatebitur,nihil eo pro si posse Deinde nullus extat in rammultis Gaieni commen locus,qui ipsum os in de tutura aeris temperie iudicasse velandiaet istam quisumbin 3. Decret.Ubi maxime conatus est Astrologus Mihil a te dixit Quod de tempestatum prae one in eo libro protuli ex Arato de inrisit Eet quidem ex eo libro, in quo quid meteora in aere apparentia significent descripsit Smpra etiam docu quot modos venturae pluuiae samoscem dae cognitos habuerita Certe si plures norat tacere illo in loco,& ali; compluribus,ubi de aeris temperfieri qualit tibus loquitur, nainime debebat. Hic latis est declarassis, neque Hippocratem neque Galenum ex coeli sideribus more Astrologico de sicura aeris temperie aquam diu,
104쪽
ias atque locis illo quibus nituntur ad destria sua comprobanda Astrolmi,nec prodesse ipsis posse, nec a Gai no ita intellectos di positos in vise eram ipsi intellis sunt Possem hoc oco disputationem abrumpersi& plura me in illis literis non quaerere volutis icerαSed ne ita
quaestiones argumentaque tua luere videar volutise,ut Gordonis nodum AlexanderMagnus,cum soluere nequiret aliter,nec insolutum sinere vellet tamen, secuisse legi tur:ill a quoque perpendenavis breuiter, quae in altera tuarum literarum parte mihi proposita avi sunt. Qi bd siderum coitiones variasque radiorum misti nes non iudicas eras d propinquas cauilas eventuum, qui circa hominem accidunt particularium ibenter ace
piore agnosco pro vero. Quod deinde Solis atque Lunaei arbitror te de alijs quoque sideribus idem hoc dictum
velleo facultates primum magis in aere cerni ac deprehendi affirmas, quam in conflatis ex omnibu elememtis corporibus, id quoque rationi coninum est. Etenim
quoties caussa aliqua una in duo agere apta est, semper inia,quod propinquius est,tum citiustum cacius potintius agit, Aerem esse sideribus viciniorem nobis,apeditum est Aristoteles sententiam in Analysticis hanc posuit: Pro re quod res quisbetralis , tamagis raus Haec sempiternς veritatis cristit,cum recte intelligitur Intelligi a tem eo pacto debet,sicut praeclariis philos hia viri recte docuentant,ac ipsum,quod adfert,exemplum probatN-pecum affectio unain duobus reperitur, atque in altero propteralterum inest,rum sequitur semperimagis illud tale implexquod alterum tale factum est,quatenusin, mirum tale existit propter aliud Nisi hoc adhciatu allet interdum regula. In nostro propolitoconcessum est,elementis pariter ac ex his coalitis rebus hocadesse, ut a coelo mutari alterari, perperiu possint Athisce id adest propter illa, Quicquid enim non ex elementis tum effectumque est, id muta tioni siderum minime se citur. Vnde Astrologi quoq; fatentur,animosnostros vere ab actione siderum non pati
105쪽
turae ipsi conimitantii celerius eum amplius S illusari ininibuSpermutari,quam Collis initiis quoque Arimen Faca escit aer quam agia hacra Hactemu cum nihIl dictum aeterid a quod ab ipsa rerum natura alienum menta-uia mpum
caeterum quod cum hisce mox connem,id mihi nemverum,neque ex dictis consequi videtur sedera citius acilius,porciaetius maerem agunt,quam in composita ex elo mentis corpoS, Ergo Gnotitia coitionum S positus siderum futurae tempestates aeris praedici queanti Non et equi Tes a me hic,puto, verbos ut Probem argumentum nihil concussiere Solem ego potenti ac facilius actem cales,cere quam aquas,terraS,corpora animalium,facile concedo. At hinc non sequitur aeris propterea qualitat me praedicturum hinc esse Non enim iam calefacit, mox hasemectat Solici se aerem attamen iam siccitam, mox pluuiariam caussa existit,alia tamen ratione, interuenisc
tibus scilicetesiis muris .Ratio eadem est ruriae&sdein aliorum. Non semor eod a mcdo amni, siueidem essiciunt in aere ii neque Scyl eundem Oaliter ean c lefacitAnipsiscerte diebuscanicularibus tamadmodum
frigidum aerem experimur ni etiam meridie Quod cum dico,ncinid vitelligo lem,quodad Uium attinet, in non similis per modovere acauilain corpus natura si
te est,ideoque1 pereodem modo istin quamum om- ninopotest, pra-tim cum mutationi nulli sibiiciari r Quare semper aerem pro suis viribus calefacit δε non si militer hic semper calefit. n caussa est,quod moab: rior, modo impurior per administrationem vaporum de terra eleuatorum istit dem de caeteris mihi dictum p ta Si igitur ne de Solis quidem viribus aliudicaciaicii
test,quam calefacturum ipsum aerem ac terram,quatum
Pro affectione eorum possit,quomodo de alius certi quiae
106쪽
piam praedixeris,quorvia actiones luiu exile Iralde, de vi pedici facilius multo possunt Sed redearmis ad argumetin Sidera magis mutant aerem quam caetera, ergo pluuiqex eorum motibus praedici poterunt. Hoc tautam ad amtecedens sequitur. Ergo aerea permutabunt tunc etiam,
Cum composita non sensit liter permutata conspiciemus At vero hoc ipsum volui,respondebis forte, inferre. Recte hoc sequi dixeris. At ne sic quidem propositum conclute ris,nempe Tempestates indicaria coelo sic existimo, ut nihil dissimulem, te volutasse argumentari. Sidera quaedamnaturali vi praedita sunt, pluuias aut ventos aut alia simi lia efficiendi Nest frustrantur uia actione, sed in aere facile quod postant perficiunt ergo qui congrinita eorum t les obteruare didicerit,futuraMaeriS muratioae praeintelliget. At hic percunctari me oporter ouae sitirta in sideribusvis suscitandi ventos,aut procreandi plutatas, scilicet, an hoc per se essiciant sidera, eo quod aerem permutant, an vero vapores quos in aere cogunt dii prius firmetur, necessarium est nil aliud esse pluuiasin VentoS,quam aeris affectiones 'ualitares,non autem subistantias. Sic I antiqui aliqui, tuos Arithoteles primum, deinde etiam Galenus confutauit ac reprehendit, Ventum nihil aliud
esse,quam aerem motum duxerunt Nisi,inquam,haec sententia voea sit, vera eme ista opinio de generatione e torum nequit Et ut de ventisad recte dici contendat alia quis de pluuia,niue,grandin nubibus, defendi sententia tamen nequaquam poterit Etenim iam enumerata, sub stantiae sunt, non simplices ac nudae qualitates. Ergo per coactionem vaporum ex aquain terra in aerem Elatorum pluuiaS generabunt,ac Vcntos sidera. Hoc posito, fi ustra illud positum est, sidera milius aerem permutare.Non enim aeris, sid aquae ac terrae permutati necessaria erit,
si generari pluuiae debem. Sed hic quoque tuam sentent1am de omnibus emeta tis accipi, concedo. Non quidem quasi veram esse nihil dubitem, sedit quid hinc effici queat animaduertam.S
107쪽
lis: Si icra,quae vim habentinsitam plumas caerandi lius vapore ex terrain aqua extraliunt, Mam cimposita ex elementis corpora sensibilitopermutent.Ergocum otalibus generentur pluviae, nives, grandine δε μα ac
certius tempestates ex sidoibus proolauntur,qtram corrorum pcrmurationes-liique particulares effectus.Vt tintum argumentum concedatur, inamter tamen gloriem
tur Astrologi Nam si paulo etiam certius primosti pluuiqe tempestates queant,quam aliarum rerum permutati nes, quid inde concludetur: Hae nullo modo praeuideri possunt, ii pergo paulo minus non cognoscuntur. Nihil hinc aliud concluseris, quam incertam esse totam hanc praedicendi rationem , paucula quaedam tamen, eaque perobscure posse consici quae tamen nullum tabeetum
Sed exactius per denda sunt Qui siderum effectiones
siue actiones facilius ab elementis recipi hoc modo,ut certa, ex ea re consequatur effectusαόnceduntxon illud etiaconcedere coguntur, ex siderum inspectionemruras temrestares praeuideri posse Etenim non ita Munt in haec toxena sidcra,ut statim euincat,sic dico euincant et paniculares isti effectus consequantur. Actum lare ea omnibus, v pro sua natura res sing is id agant,ad quod peragenda fati simi,non negamus. At similes hinc in omnibus operationesvi effectus prodire ses,quod negamus Sol cerae omnia, quod in se est, ex aequo calet acit,&calefaciendo etiam rarefacit,quae rarefieri possiunt. Sed neque aequa, liceromnia calefiun ac rarefiunt a Sole,nec duobus etiam diebus deinceps res eadem similiter a sole semper affici, tu aut similiter temper patitur. At huius facultas longe manifestissima efficacissima est, si cum aliorum omniuastrorum viribus conaparetur. Multo ergo inin alia sidera eosdem semper producent effectus. Quare ut verum sit, essie quaedam sidera quae peculiarivi exterra excitare vapore valeant, non amem eodem
semper modo poterunt Nam terra alias magis , atra mise
108쪽
nus apta erit ad excipiendas astrorum vires. Reddet uno tempore vapores inuitata a coelo plures,quam alio. Qiloadum ignoratur,necesse est illud etiam ignorati, antidera terram praeparatam ad reddendoS vapore repertur stat. Et quba non semper similiter sit idonea, vel ipsi demon strem astrologis testibus irinceps eorum Ptolemaeus hinc plurimum variari praesensitone ipsemet contΙtetur,dc explicando docet. Caeteros libenter non nomino, quod ineptiores mula,sint. Frustra igitur sciet Astrologus,nde rum quandam coitionem fiuturam, quae aerem Vapori-hus refercire possit,nisi hoc simuI non ignoret,aptam esse faturam eo tempore terram,ut radij S illorum percusso va porum copiam effundat Si sempet paratam esse dicas,& sola attractione opus ebse in sublime rugari vitaberis Etenim hoc modo omnia sidera talia semperpluuia producent At non semper, imbrar,pluit,cum praedicunt astrologi plautas,id quod negare nec possunt ne etiam solent, cum scri argumentiSpremuntu hoc in parte. Certum est OsemLunam,aliaq; omnia astra,facultatemhabere attrahedi vapores silviam de terrae Si ergo satis magna semper eorum praeparata est copia, semper tot attrahentur , quot suscitando vento ac pluuijs suffecerint. Qubd si1 non ta multo suppetere OgiremuS,educi eoS ex terra oportebit SC aqua. Sed hoc nolit, nisii calore rarefiant a frigus ressistis calori. Facile ergo imbecilidus non in lis astrorum calor eludetur irritus que fiet in frigidiorem incidens terram. Etenim ne Sol quidem calefacere eam sempeT potest. Ηyeme, exempli Maria,tametsi1 Sol sit infirmus apud noS,potentior tamen est alijs11deribus quaecunque tandem, proponere libeat. At non posse tunc ab eo terrae frigus ita siperari, Ut in vaporem aut viri a solutae, in aerem ascendat, notius est quam ut probationis egeat . Quanto ergo minus reliqua
id sideratum perficienti Taceo iam quodprimo loco di
ctum oportuit,impolisibile est ut tam breui tempore, qua AstrologicLaspectas per durant, mutatio aliqua norabili S. Vel in aquae vel in terra effici posui. Vix momen Io curi
109쪽
rales perinanent. At sol cto igitur de aliis hina credere pol naus, quoi - auatiae a
nobis distincte nunquam deprehem Breuiter ic habet res: Mxorum inurMimae vix sunt momentam: Et silongisimo etiam temporc perdurent, nudo prorsu modo iis atqueLun viam aequare possiant. Quinimb nulla est eorunx virtutis adpintentiam Solis comparatio. Cum igitur pluuias 4 vent non nisi pervaporum suscitationem gignere queansilii ver,non nisi a calore rarefaciente sinitentur, mani sestum est,uix unquam quod debebant effecturas Etenim Domnem repugnanriam sua potentia Sol hactenus saperet, ut
quatuor anni tempora producat,nontamen eiusdem haec semper sunt temperamenti. Simili modo ut aliquid amrevia concedantur sidera,non tamen eodem modo petiiclaeni per tub Aeque tanto tantequedur minus effect S certus,quanto Sole imbecilliores obtinent vires. Quare aut rarissime aut nunquamdesideratum sibi finem cons quentur. Luna meristraa facit temporum discrimina At
non similiter haec etiam eadem facu cum caetera omnia
astra similiter habent inia in caussa est Non aliud qua quod actio non pro natura agentis cauit aesed pro affecit, ne varia dissimili patienturm varie dii Iimiliterque re iapitur Deinde quia sidera ista Muunr ut uniuer es causta Postrem quia per accidens ab ipsis talia eniciunturi
Interueniunt enim satae multae aliae usiis quae vel Pr mouent atque adiuuant,ves impediunt siderum actionem
generalem. Dissicilius alafit a Sole terra perfrigerata& humectara,quam si aliter affecta sit. Minus illustratur aer craIIo nebuli&resertus, quam purus Anterdum a densi eribus nubibus tantum non prorsus nobis lumen Solis eripitur. Idem aercrassior calefitetardius a Sole, at calefactus refrigeratur quoque dissicilius Exhalant saepe plurimi ex loco aliquo terrae vapores siue spiritus, qui multis ante temporibus inde Aunquam exire visi sunt. Qui sab terra
metallis effodiendis operam dant, mirabilia narrant d
110쪽
subterraneis mutationi,quas inclusus in terra calor efficit tunc u in aere nostro Omnia aequabiliter fiunt.Sic etia a pe in corporibus nostris non omnia omni tempore coae modo habent,tametsi exterius nihil admodum sit muta tum. Non factum est nunquam,ut vapores in nubem coacti pluuiam nobis minitarentur,ac vento repente exorro ex loco aliquo,disiiicerentur sine guttulae casu. Ista exem ignati araneum recensui, ut quam nihil hic certi lar cernaS. lam vero sic cogita Nihil certi est,ubi admittuntur pro veris quae incertissimi prorsus controuersia sunt. Quid igitur esincere nos posic sperandum fuerit, si probare prinoc:pia cogamur De veritate huiuS sententiae quaeritur, cilicet,an certa ssidera vel ex insita vi,vel propter pontum α octum ad alia,peculiarem vim nanciscaneu pluuias potius quam aliud quippiam producendi. Hoc tu pro vero certo ponebas,quod aliud nihil est,quam princi tum peter hoc est,quod probandum fuera tanquam probatum ponere.Ego concessa ea de causa,vi nihil tamen inde iuuari Astrologorum caussam perspiceres. Iam si,ut probent ita rem habere labeantur,quo id sint facturi modo ipsi vi derint Certe ratio nulla ab ipsis hactenus excogitata prinductave est, quae vel leuiter inititutum dcfendat. Quas Ptolemaeus in principio suorum de Astrologia li-hrorum adtert,admodum sunt ridiculae Et vehementer miror quomodo inuenire potuerisiqui ei fidem in ii. a parte habere potuerint No iam Ut Vera eis ei concedamus. nihil men de nostra caussa nobis decedere po. erit. Ese nim calefaciendo,frigefaciendo,humectando, exiccando, omnia ab ipsis effici sideribus affirmat. Sic Solem haec permutare notum est. Ipse quoque plero que planerara Solis viεinia calorem beluidem distantia frigus, terrae humore humectanda vire mutuato, asserit idem tu quoque hactenus sensisse videris in his tuis literis. Quod si ita res habet,plura praedici ex congressibus astrorum no Poterunt,quam calcfruitiara terram atque aerem magis minusque prout plura paucioraueralia coierint . Eadem de hunilaizate dicatis qua itacibus ratio est. Quanquam