De astrologia diuinatrice epistolae D. Thomae Erasti...: iam olim ab eodem ...

발행: 1580년

분량: 254페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

liarem. No enim natura suam a calore ira

actu pro sua natura agedi Eodepra ,singulae prositae naturaem rario peres ex selius insiti caloris notitia quinquam praeimelligere posse quomodo aut quid medicamera quae certo homini offereda oblataiie sint, perfectura sint: Non tantum,arbitro de te nobis polliceri audebis.Quin potius impossibile dicos, ac medicamentorum exacta cognitionestingulorum opus esse fateberis ei, qui praedicere ista rectet Velit Almo minus impossibile est ex inspectionein notitia motus fidera praeintelligere, quis quomodo Kk omnia acturissint,nisiibe singulorumatura cognita sit Caeteram si hςc sint accurate cognita,ne opus quide eri nisi genera Αli quada cognitione coelestiu.Intelligi,qd dixi,ex his potesti Qui naturam Rhabarbari exacte percepitiis quid inco pus hominis possit agerricu abitato calore adactumpe ductum est, tametsi caloris naturi modu, quo in actum ab eo perducitur ignoret. Qui nouit alique possidere ventriculum recte apteque temperarum, recte cococturum o

latos cibos intelligit antisper dum ipsius tempex es no lan fit. a corde vita recipit. Sic qui nouit mutam vim habere generandi equum, non opi in halint ad huius icior tiam siderum aspectione, ut quando & quid generatur sit praeuideat Sane Rhabarbarum omni tepore bilem pu gar,cum a natiuo calore est in actum perductu quocuq, tandem sidere obtuleris, modo in corpore bile quae edi ci possit ostendat. aam ver,quis nestit Astrologos temperat ras, natur , vires, proprietate illarum rerum, de quarti malationibus nugalitur in suis vaticinijs,prorsus ignorare, quinetiam noinquirere Supponut utliore Bellantio ateria, An possit aliquid magis ridiculum fingi Sic ratiocinans ICHic natus est,cum talis quidam in coelo appareret sideo sum positu Maspectus.

222쪽

Aj mmissi tali sidere nascitur,propesum gerit anumum ad latmcima duo Ergoructum a cliue possidet animu ad dicta stetera

Viti ratiocinationis vidubio cerni&Sic tu re u

lilaei ita afficii, ut affici apta est, festos etia,qui talibus coelestia viribus praedita esse stuldunt Mat Aristoteles, erroes,ac vere Docti omnes alia ter sciatiunt. No enim costat,utrinquinascebatur aptuS eL1ht,ut a coelo huc impelli posset.Si ducociperetur pr paratam materia cu Astrologis dicas, rursius respOdebo,tam no stare trusa materia apta esset ad recipiendu tuc talem praeparation qu m est incertu, an, cu prodiret ex utero in lucem, aptus idoneusq; ad peculiares istos coeli impulsus fuisset Si omnes aptos respodeat Astrologus,ssic percuncta-hoTCur non omnes homi ncs,quos illi si1deru lateres radij attingebar auc perpulexut Cur ilias nati pueruli animurivi a coeli floecit'An hic solus erat aptus Aliud r oderinonpOLSed ponebatur oes esse idonei. Et hoc nisii ponere- tum posse osted utraeis,il in luce exij aps esset Quis qso mimos docuiΠhuc nascete magis,quareliquoS idoneu eristere An coctu aptu reddidit e Redibit mox quaestio prum cur non etia alios reddiderit aptos Quid hic resipondo his Si ad coceptione refugjas,eade hic quoq, interrogabo. Addam iam&tertium exemptu, liba Galenide usu partacap 3. desumptum Ouidiuersi generis,anatis scilicet, anseris estudiaris olumborum,gallinarum ni supponito gallinae,ut calore suo foueat Calor quo omnia haec ova fo-ue nicus 4impici est Nec aliud iacit,qua quod ex quo omnia calefacit No enim alio calor siue alio modo gallinace alio anserina,alio rursius anatum oua calefacit ac ii u sed unico simplici omnia aequaliter calefacit,eodeq, modo, ut disparitatis ne fingere quidem aliquid hic possis. Calefaciendo ergo ac fouendo excludentur diuersi generis pulligallinacei,anserint, lumbini,anatum,&QQuae nam dicetur caussa diuersitatis animaliu istorum esse: Nocalor incubantis gallina qui unicus ac simplex est

icu Ut quid per sGnon distincti genere facit,nempe

223쪽

repemit oua Non ergo ca- ὰ-rum mista sa est,cur non unius naturae pulli ex omnibus prodeania Me aliis alij id igitur ocis cotulit ilinae calciis

vini in ovis potentia eritantem excitavit ψnfirmauit,a

xit ad actima perduxi Hoc facto, qui in singulis inerate lor diuersiis, ex subiecta sibi materia animai tale inbrma uit atq, finxit, quale fingere poterat Nihil ergo aliud omnibus quam calorem conici butha quo congeniti ouorum

calores de potentia ad actum perducti sunt. Non putoiam quenqua homine inueniri tam fatuum, qui speret, se ex notitia caloris gallinacei, siue ex eo, quod gallinam intelligit desiderare uis incubare intelligi hoc potest ex ipsarum voce cilicet custocitant praeintes ingere

cuiusmodi animalia fotu suo ex ouis sit generatura Noeminus vel dissicile vel impossibile est, ex inspectioneae ora

cognoscerriquid hic particulatim sit euenturu Sicut enim gallinae calor per se nec gallinam,nec ansere nec anarem generat ed cicalore ingenito anserint oui anserem,cu coqui in anatum ouis ines natem eum gallinacei oui canore, gallinaceum pultu generat ita coetu perse nihil sigillatim essici ed cum secudis caussis omniassit ut insitio rum calores, nisi caloris externi fotu, gallinae,ex li gratia, quasi de somno ciccitarentur, siue adiuuarentur,non poterant in actum exis c pullos sui generiSexcitare ita propemodum terrena sta sineialutari ruiuifica siderum potωtia iacet nec in actum exeunt. Adiuta autem pro sua natura omnia alacriter agunt , ut in ovis inclusi natiui calores. Hareerea ut a valido gallinae calore felici Gua excludum tur quam ab imbecillo, Ma teperato melius quam intemperato ita coelum quoq; felicius Hesius quaedam aestate, quaeda vero hyeme anicit,quatenus videlicet uniustulust natura valido aut imbecillo indiget calorci Ead ratio est omnii coeli virtutu,quod ad hanc re altiunet.Haec enim nostratia Ouctu quia ilia mouetur Qtabaaute hoc modores libet magis mouetur,qua alio quoviri hoc a sua natura singulae habet,non a Celo esse accepersit.

Calores in ovis mouet, MCaior incubaris Sestinae mouet.

224쪽

Quod ante hic anserem ex suta iecta sibi mate labricatur, hoc ex sua natura singuli ha-

iraio ab incubantis gallinae calore nanciscuntur. Ex omnibus istis Gep is pulcherrime intelligis, uniuer- suem caussam,nunquam posse particularem cauilam fieri, ratione comparatione illorum,quom causa uniuerinis existit Quod commune aliquibus rebus est,non potest at Lmaius illarum esse proprium,ut nemo non intelligit Caelorum coelum coelestia uniuersales caussas e1le particularium effectuum huius mundi, alibi satis probatum est, hic

non eget probatione apud te,qui non negaS. Quod cum dico,n nego sidera particulares caussas fieri, quoties cum particulari causa iunguntur, currim ea eL sectum particularem producunt. Sic virtus cordi cu emtriculi potestate coniuncta , parricularis cau1Ea concoctioniis,quae in ventre fit liquo modo mistimari potest Sic eadem cordis potestas tam hepate sanguinem generat, cum liene eundem a fece purgat, cit oculo ut sic dicam videt, cum auribus audit . cu omnibus partibus omnia efficit. Sic etiam coelum cum homine generar homine, cum heribae semine herbam, cum lepore leporem, cum re qualibet rem quamlibet, ut iam expositu est. N aliud tu quoqidicis, cum uniuersalem caussam per aduentu secundarum caussarum contrahi scribis Vt aute res tota explicetur,nec strupus ita re inquatur, libet quae Bellantius hac de re affert, confutare. Facio vel ob eam caustam libentius, qubdproties idem tu quoq; sentis in his literis Verborum Bellanti, in a quaest artico ubi particularem caussam trifaria dici monuisse haec fere sentetia est. Coela etsi ratioe plurimor effectuu niuersalis caussa sit, in quia bus da tam particularis causseratione habere posse cilicet

in generatione murtu, nam, alioru animaliu,que noem

femine ed ex putredine limonaucurunQuennox de Ioue addit neptillime ad cribuntur ab ipi,cu aliud nihil sint principi petitio Audio Bellantiu dicere coetu particulare caussa essetii u,quq sine manifesta caussia Spria lenae conmΚretin putredine ginoatur Atlbatione nuta audio. Si

225쪽

Sed age expendamu accuratius. Dum Sol in limum agit, ranasque ex eo generat virtute illa suaranarum generatrice non ibium lintrefactum limum,sed alia omnia,arbores rerbas,animaliaitata attingis afficit Quare ergo non ex omnibus his ranas generat Dices nelianc Solis βατρα ποππια ν λ - hanc enim pro exemplo posita duntaxat limum alterare posseZAt hoc est sensui, rationi omnium doctorum hominum intentiae contrarium Constatcnim omnia omnibus coeli viridi subiecta G,omniaq; ab ipsis assici,mutari mouerique pos se Namsicut corporis nostri partes, aptae sunt pro recipienda cordis viribus vita cita maturalia cuncta apta sunt pro recipiendo a coelestibus actu. Quid igitur ad praedi quaestionem responderi aliud possit,quam non esse omnium eandem naturam &dispositionem recipiendi, oce te videre nequeo. Caeterum quae que caussa res diuersas una eademq; potestate assiciens, unamquaq; ira mouet, ut mouerit nea est, ac res omni tempore diuisissimas, pro diuersitate patientium, essicit ommunis generalisque caussa est, ac dici debet. Sic vitalis in homine calor ex quibusdam humoribus putrefactis uermes generat, ex aIL ter vel temperatis es affectis no generat,quantumuis e dem utrosque modo assiciat. Quid ad haec respondebit Astrologus Dicet ne Solem disponere limum,no ver alia,pro tali receptiones Ratio prorsus eadem est,a quocunq; siue qualicunque coelestia positu fieri cogites. Ego namq; claritatis gratia Solem ista facere pono, ut plerique omnes censent At redibit prior quaestio ur, cum adalias es plurimas pertingat, noeasdelitas similiter sic disponat siue praeparet,ut praeparare limii putridum creditur Respondere Astrologinihil aliud poterunt,quocunque se vertant, quam non omnia idonea fuisse,quae ita praeparareturata quo conficitur, coeliarem qua

libet ita assicere lassici potest. At hoc uniuersalis caussae munus ex officium, a qua particulares effectus non di stinguuntur, ut eae supra enumeratis exemplis liquido a

226쪽

paret Ergo ideo ex limo putrido ranas generat, quia apis tudine et preparatione adhςc habebat.Si cςtera eande habuissent,ex omnibus ranas produxisset. Eade ista coeli vis, quae ex disposito luto ranas gignit ex apta materia mures generat, uel alia consimilia animalia. Quod si siondus recte percipis quae dicta hactenus sunt, Gephina de ovis in memoria reuocato.Certuaes ingenita in singulis ovis calore,effect erasse pulli si generatur Et

hic nulla est com ouers1a.Νo minus certu est auri cogenit ouis Calore imbecilliore esse, qua vi pultu generet uinequa,nisi ab externo calore corroboretur. Acque notu Ο-

sessum qi cunctis est hominibi is,eXteria si illii calore, galli nae scilicet aut huic astu simile ex ouis tauqua pultu genera

Si non omni aetatu certa experientia id nos fIterico geret,ex eo salte cognosci posset, quod casul, aftaneis Ouis incubant gallinae,putredine pro pullo generant. Cur lion

laic etiam gela erant pullos uia calor pulli est effor,qui cuilibet otio suus est 'proprias, in vilibus uis nai us adest Sicut gallinae calor absq; Ouorum Calore tali corrumpit potius Oua , qua pullos exi piis generet ita coelestis figura quaelibet sitae Sol in limum agens, in On calorem in eo inueniat formandi gratiis muribus aptum atq; idoneu,

tantum abest , vitalia tunc animalia eYluto generet, Vt multo naagis putrefaciat aliterit corrumpat Non magis caret lutum pro generatione murium aut ranarum dispositum calore suae naturae acconamo dato , quam si mina,licet non perinde nos intelligamus, inde ipsum a ceperit,aut quomodo paulatim in eo generatus sit.

Cogita carnes putrefactas asini, qui bovisse avituli ibi eo de modo expositas essh,&ab eadem Solis aut coeli

diuersionanino generis animalia nasici conspicaberis Andiuersa ista anina alia absque ope auxilio diuersorum calorum, qui in singulis carnibus inerat, generasse coeluna credes:Nori arbitrosiquemadmodum neque gallinae calo icin pullum excludere ex ouis apto calore destitutis audi

227쪽

lestia particularis caussae rationem inclare da terra aut fimo generantur animalia quaedat in indiget Morciqui in re pinridainei que cerice Naemo

nae mentis dubitabit unquam. Hactenus exposui quae esset uniuersalis caussae proprietas.Declaraui etiam, omodo particularis caussa fieri nequeat,nisi per cfiunctionem particularium cavis rum Tali autem particularitas, ut sic vocem,Astrolo snihil omnino iuuat Bellanti praeterea sententia,qus eadecum tua est,iatuam esse planissime docui Coeltam niue sale caussam esse,hic non probaui ex professis Hoc enim tibi feci,& quomodo ad ea tu respondeas,etiamHunc expecto Deinde non fuit IpuSAt pluribus ostendere,cum Pra sertim te negare nonposse ex tuis literis areareret.Quanquam si attere omnia obseruabis, iuc etiam ratione simul atque experientia conprobatum perspicies Ex quibus omnibiu liquetia sum eis quod scribis, euentusliquidbstendere, astra interdum particularis causis rati 'nem ii bere Si veram est saperiora quolibet tempore hunc inferiorem mundum,&in eo res singulas ita mouere, Vim

uerisingulae aptae sant, Hinc secundis caussis nihil parti culatim efficiunt manifestum estrecte me cum Picora gari quod Feram tu cum Bellantio affirmas.

Male illud etiam dicis , me viris do in prudentibus

multis sensium commumen adimere malle, quam admi Stere aliquas esse demonstrationes ex effectibus simu ago hoc ne dixi nec scripsi unquam. Hoc aute dixi, d nunc quoque dico, Astrologos non possie aut ratione aut expc rientia docere,particulares huius munia mutariones a sideribus per se fieri NO est veru quod tu putas, pr cepti strologica ex effectibus, ut Medicinae Nauticae orta esse. Quos enim putatis sideram effectus esse , non sunt ab ipsis , V a proprijs&per Ecaussis profecti, sicuriam Cinpiosei plai: explica e me puto . At Medicina Naurica effectaum , de alba praesagiunt, proximas peric auctas coris cranz, bc eae a s siue ex harum actionibuε Ee

228쪽

ivinam. netiam qui impedita a ardari. impelli ab accitantibus alijs caussis intelligunt MediciαNauta non ante praedicunt aliquid futu

nim,quam iam produci aliquo modo perspexerint. Sed nec causias duntaxat propriasin finitimaminspiciunt, vertim obiecta quoque contemplantur. Ex mutuatiorum isone S perpessione cognita praesagiunt. Ex effectibus

talibus,quorum causas proximas,proprias,determinataF, veras perviderant,sua praecepta collegeruna Astrogoti contra, quae in alias caussas veras proximaS referre debebant, in remotissimas, communissimas in contractas retulerunt Et nunc in diuinando non alia contuentur,quas tamen per acciden producere talia certissimum in.Materiam nec conssiderant, ne considerare possunt ted supponunt Non iecus faciunt,ac si tota natura id tantum facere posset ac velle quod illi praementiri volui dicere praenunciare statuissent lactitant etiam se Ogo ante tempore quam eueniant omnia praeuidere poste. Quo

sit, Vt cx omni parte Nauzar An medicorum praesagijs miliariae intinuo Q9is non rideret Medicum particulares crura ex solius naticii calocis consi

a rationem 2

1 morem aptum expulsionis Perinde is taciat, acis; qui ea incubatione gallinae praedicere Vesit, quos pullos excit ira siccum ignoret quibus uis insideat.Ta tis illius etiam ccmatuSiuerit,qui ex contacta arteriarum, hoc es latui ordi cognoscere Mideat partiuin omnia Orporis naturam,actionem emperie robur,sanitatem,

inorbos similia simian non merito dicerentur

infinis qui talia stulte ientarenr At vero non aliud factiunt Astrologi,cum e coelo hariolantur apposita materia recte praeparata Valde scire velim , cur tibi Picus oscitanter expendisse videatur sententiam Aristot in L Mereor qua hunc mun- Eum a superiore gubernari asserit an tu aliud Aristor illo loco per inferiorem mundum inpellexisse cenues, quam lememarem Lanc machinam aquidemnes ius rei quam

229쪽

es emetorum affectiones,illis in libris

verba,quae antecedunt,&, tinuuntur,hanc opositione requirunt mo nobis exto et, ut illa scriberet, illo

inloco caussa eiiviralisCerto omnsemper interpretati sunt ibi plus videturdicere volvis se. Verum non quod tibi aut nassu 'idetur,dixit Raristote las,sed quod,emmiudicauit Verba diligenterpondera da primum sunt. Deindoeest intelligentia eorum ex dicendorum caussis, ex ipsarei de qua dicuntur natura, ante

gressis consequentibus eruendou vide nolocum parii diligenter inspexeris,&magis quid Astrologi contra mentem authoris ex coelo particularena caussiam facientes aestim dixisse cupiant, quam quid dicere voluerit, spectariS. Uan quam non tecum litigena ,si hac eam sensingnificasse asseveres , Omnia huius mundi a coelestiibus uniuersalii communi ratione gubernari Idem nos α dicimus sentimus Et quid amplius ex propositis verbis Hici positi, o sane non video. Cum medicis negare caussas naturales contrahi posse ad indiuidua quid dicas ignoro nam expositi, as Muci 'mine generare homine,cuequo equu si herbςcuiuslibet semine tale herba,cum diuer rum formarum indiuiduis, diuersa specie indiuidua, cu unius speciei indiaduis diue sis, unius specie indiuidua da uersa. Explanari exempli . praesertim vero gallinae caloresbuentis ou diuersa. in si nonintelligis,quid dicere possini clarius non scio. Pol siinvex tui sinet verbis hoc loco posivis probare, coelestia uniuersales caussas esse Coelestium vires loge lateque patet,n hil certi efficiunt, , nisi ab alijs caussis determinetur nq; angustu cotrahatur, , hoc est,ad certum effectam producedum dirigatur cir

cumscribatur At tales cauu 3 niuersales,comanes, interi

230쪽

satader uoum animos o uparui, ut ne videre nec

audire possint quae alii viderit aud Nisi stactaviam di icuic iee auidissimilimsi generarit filiuNo ex eode semin no eode loco generatus e filius,ex quo et in quo paternatus fuit No eade habuere mat .no exsimili uterq; nutritus est sanguine no code uterq; modo educatus fuit Lege Cic fili epistolam, que in rodib.Fam cpistolarum extat. Huic adiunge Plutarchum in cita Ciceronis Mintelligesque re corruperint adolescentis mores.N5 ita multo an te; et ex tuis verbis ostendi,sidera caediuerso semine & fanguine,cum diuersis indiuiduis diuersos seu dispares foetus procreare.Qtiid igitur miri accidit,ς silvis no eisdem moribus praeditus fuit,no eadem usus est fortuna, o idem csi patre ingenium judicium nactus est Di artes caussae di Q ares pariunt effectus Sed haec satis.

liter huc ager cilicet efiicacias& minus etiRaciter Altiter namque Sol oriens occides, aliter in medio coelo haerens Me facit Alice dico, non alia vi alioue calore ed tentius imbecillias Sic funae motus hoc abunde arguit demonstratamc allud etia negaui unquam,hominitam cum coelo essecognationem, quae rebus naturalibus omnibus in negabam,coelos particulares causas esse

ine u quorum previsionem sibi falsb arrogant Astro1 . Huius rei probatione ex te auditura me speraba, ut saltem,quia facilius est docere cur aliquid falsum sit, qua cur veru sit, nostra te cossitaturu, sicuti podicitus fueras, suspicabar.Tu veris horum nihil adfers, sed tantum fingis me dicere scribere, qua per omnem vita nunqua cogi Item quod sensibus neglectis,terationes meas sequi iub aux Ceste Quod scripuna tenus, non vilis magis testibus, quam

SEARCH

MENU NAVIGATION