장음표시 사용
111쪽
cui miis non enim quemvis indisserenter sed peccantem primo acuant, caeteros consecutione seu fuga vacui. Ad occultas qualitates pertinent venena, quae quo spiritualiora, eo deteriora, qui essicaciora. Hanc praero dativam spagiriae facile concedimus. Huc quoque pertinent, quae substantiae quadam similitudine cum singulis partibus consentiunt,Vnde nomen acceperunt. Quae consenti in ille-ni,splenica, quae hepat hepatica, quae cerebro cephalica Non dixeris cur betonica plus habeat similitudinis cum cerebro, quam cum liene aut iecore. Hoc experientia longa maiores nostri obseruarunt, causamque in substantiae similitullinem retulerunt quam o decoct is infusis melius quam vos eYtractis aut destillatis conseruamus. Ad hoc etiam genus qualitatum pertinent, quae certis morbis proprietate quadam resist iant, unde pileptica, ne phritica arthritica cura an cica Orninantur. Hae csubstantiae inexplicabili disidio aduersantur morbo: Vt ungula Alces cranium humanum, viscum quernum stercus pauonum, paeonia, epilepsiae Me quibus qui materiam separarit, specificum simul sustulerit quia resis ut morbo totius substantiae contrarietate inexplicabili. Qui dicit totam substantiam cum forma includit materiam quam vos corrumpitis vi
delitescentem in illius sinu essentiam si Diis
112쪽
tria Irincipia in 'mica, non gramania Eim ab eodem animose, fortiterque
O Vae praecesserunt enco mi Alchymiae
praeparatricis , parerges praemissa sunt: quia patronus probauit quod non est ab aduerissariis negatum, laudauit quod non est vituperatum nunc ad rem ipsam aggreditur .estote menti. Ars noua medendi a Paracelso introducta, uercetano Marueto defensa cuiu*principi Hippocratis doctrinam funditus subuertunt a Libaulo propugnatur, qui Antigramaniae pag. 729. promittit sancteri iurat se a veteris medicinae principiis ne latum unguem unquam discessurum qui tria illa quartae sectae principia eodem libro caduca, putida falsa, anilia, phantastica, impia nominauit qui putat eos despere , qui illa constitutionis aut nutritionis ponunt elle principia qui cepe accusat Paracelsum illius discipulos quod cuconstituerentillatria ut constitutionis, itania tritionis principia . nos tamen solo merciario nutriri existimarent, prima coctione sulphur, secunda salem separari. Audebo. ne etiam inserere quod ille aduersus Gramanum Paracelsicum, istorum principiorum defensorem acerrimum euomuit,Audebo, quanquam anamus meminis e horret, ut intelligatur quo animo ad principia tam peruersa doctrinae defen-
113쪽
denda accesserit, contradicendi scilicet &vincendi studio, non inquirendi veri. Audiatur arti leti tu mundi sique huc compr
bataprincipia interna repudiat, e exotica quaerit, is ab arte tantum abest, quantum ab eis principi fro loque pertinacius nexoticis haeret liisne,inquit.
Assumo: Atqui Libauius artis medicae ab ini. io mundi usque huc comprobata principia intcr-na repudiata exotica quaerit. In locum pr n-cipiorum Aristotelis S Hippocratis, chymica substituere conatur, quae alias caduca, putida,
falca, anilia, phantast ica di impia Te assirma
uit. Conclude, inquit Conchido ergo Libauius a vera medendi arte abest logissime. Subiungit: derasse Euria illapulchre emergent,uem p quod di immundii canis, C amica lutosus, aut an uis pera, sacraris ne is sis arcen M. Gra- manus Libauio quod tria Paracelsi principia approbarit vipera sus canis iudicatur Liba uius Antiriolanicus qui nuc personam induit Gramani, qui eadem causam, eademque sincipia defendit quidni iisdem honorabitur tituli. Cum renuntiaretur Alexandro Philip
pum copiis quidem Olynthum, sed solo ad
aequasse; quando inquit talen ciuitatem a dificabit Facile es demoliri, sed ostru credi Lficillimum Libauius Hippocraticae medicinae Peripateticae philosophiae fundamenta conatur destruere ut totam artem subuertat;
quando talem aedificabit quando iaciet tam solida fundamentas' Verum quibus machinis dirua:itur, expendamus : ctiamsi Aristoteles
114쪽
ios L 13 AVI non platet escte sapientis, curare quid quisque dicat Libauimaniam exorditur a reprehensione trium principiorum Aristotelis quia hi possiti, concessis ruunt Paracellica nam si sit materia quaedam prima, primarum implicissimarum qualitatum primum subiecta aut nihil erit prius, ut falso ista absolute pri
ma nuncupantur. Idrum naturabum iri pris tele con- litura, a Libuum amas enduntur.
SVmmus ille mirabilis opifex niuersi
uenerationis rerum sublunarium hunc ordinem instituit, ut non ex uno solo principio, sed ex pluribus, iisque contrariis fierent sublunaria omnia mutatio enim omnis a contrario est quicquid patitur a contrario patiatur necesse est: quia non agit simile in simile. Nisi res sublunares constarent principiis contrariis, perstarent in eodem statu non minus quarti coelum astra neque mutarentur assidue . Voluit autem Deus mutari nihilque esse subluna sempiternum. In eum finem Aristot les existimat non tantidira contrarietatem adiunctam elementari mundo sed etiam dedisse coelo contrarios motus unum ab ortu in occasum . quo firmamentum quotidie rapit secum inferiores orbes ; Alterum ab occasu in ortum, qui est proprius planetarum Timaeus
motum planetarum valde dissimilem eiistia
115쪽
mat esse causam naturae usque adeo dissimilis. Doctius me iudice Aristoteles contrarios quos
dixi motu sessicientes mutationis in inferiori, mundo existimauit. Prima contraria sunt prima qualitates primorii implicissa morum
corporum Calor ignis, ni rus aquae, humor
aeris. siccitas terrae, quae tral sinutantUr,agunt
que vicis ina repatiuntur incommuni subiecto, de quo veluti de communi possessa o-
ne decertant. Si forte calor vicerit, exurget inde mixtum temperamento calidum , si m-gus calorem superarit, orietur mixtum tem
peramento frigidum talia enim dicuntur mi ta a victoria dc dominatu primae qualitatis. Commune illud subiectum primorum contrariorum Aristoteles materiam primam appellauit neque melius potuit materiam primam definire, iusque vinari naturam ob oculos ponere, quam quod primis clementarium qualitatum transmutationibus subest: sunt entia accidentia neque posJunt, mutari aut subsistere sine aliquo subiecto. Hoc primum primarum qualitatum subieci iam materiam primam appellauit, quae nulli certa formae addicta omnium tamen vicissim cxcitapiendarum est capax , non aliter quam abii Ia nuda quarumlibet impresionum , aut mens notionum. Pone tibi ob oculos materiae sublunaris quamuis portionem, Illana incalescere . refrigescere, ut me cere vicisDfm siccessere ipso sensu obseruabis, nanosque contrarietates tam facile admittet,
116쪽
1Ο8 Lis A v Ivt nulli esse definite alligatam inde certo constare possit, sed ad omnes peraeque assectam,
nataram habere indefinitam, non certa qualitate aut forma terminatam. Haec potentia
Aristotelem induxit, ut illi comitem priuationem adiungeret est enim per se naturaque sua insorinis quia nulli addicta formae, ut coelum, omnium tamen peraeque capax. Vtrumque uno priuationis nomine simul inclusit absentiam scilicet forma introducendae, ne priussit res quam fieri incipiat, potentiam tamen illius excipie dar, quia non fit quodlibet ex quolibet sed ex determinato determinatum Ira
ire debet generationem mo I'Qοπι ς, aptitudo materiae, praeparatio,inclinatio quaedam ad formam. Hinc patet materiam non aduersari formae per se sed ratione annexa priuationis, videlicet quod sit informis atque ideo deformis forma autem sit μορφὴ pulchritudo& persectio rei, nam quicquid habent res naturae pulchritudinis persectionis, id totum acceptum debent sormae materia illam appetit, tres turpis pulchritudinem Substantia igitur non aduertiatur substantiae qua substantia est, sed quia talis, utpote deformis. Sic ignis repugnat aquae non ratione suae substantiar, sed qualitatis, sic quantitas aduersatur quanti tali ut linea lineae non quia quanta, sed i a talis, una recta, altera obliqua Quibus ita costitutis tuae vanescunt obiectiuculae Aristote ,
inquis, ponit corpm esse principium C contrarietates.
117쪽
Primo falsum est materiam primam esse corpus quia concipienda es informis secundo non aduersatur formae per se, sed ratione priuationis. Harc cum sint tyronibus notissisma,tamen quasi victor redeas a certamine. uera inquis, pri pia nil telis sunt phanta mara
tarchus praeuidebat exotituros sophist astibi similes, qui sola freti audacia & temeritate reprehenderent, quod propter animi imbecillitatem intelligere non possunt. Qia i Aristot lis doctrinam reprehendunt, inquit, etiamsi dicant probabilia tamen propter reprehendC-di audaciam a scholis philosophorum exchr- dantur, iudicentur indigni philois hi titulo. His solis Aris oteles placet, qui in illius doctrina diu muliumque versati sunt Libat iis qui superficie tenus illius delicias libariat, qui corticem tantuna, non medullam attigerunt, qui
primis tantiim labris illius nectar us auerunt, quid mirum si displiceat 'os tria principia hymica sint in re
rio male attribui dena onstratum est argumento sumpto a definitione principii quia sunt ex aliis cum sint mixtari sunt ex se inuicem , quia sulphur ex sale, neque ex his omnia. quia non est verisimile elementa fieri ex clementatisci mulio minus coelum ouod est
118쪽
corpus primum Implicissimum. Quidni:
inquis sunt in coelo , cum myomnes. α iit insoles Dignus hoc responso qui pereas fumo fumi uendiale tute scripto publico professus es Paracelsicorum capitalem hoste, scripsisti non videri tibi sapere qui ista principia in coelo poneret tamen aduersus scholam dogmaticam, Hippocraticae familia alumnos, defendis hominem, qui te auctore mauult esse Paracelsiacus quam Galenicus Vt illius paradoxa defendas coniicis te in laqueos e quibus nunqlaam te expedies Aristoteles docet coelum non admittere elementares naturas, cum docet Sole non nutriri expirationibus,quas ipse suscitat e terris:vapor enim consistit in media,exhalatio in summa aeris regione, ex quibus illic fiunt meteora, ignea aerea, a quem sunt quidem' insole omnia vertim ut loquitur'. Thomas, causaliter Aristoteles . twαμει, ener ia, ἰντελε- λειοι, potentia, inquam, non passau ut in materia, sed activa cauta enim homonymae, si nescis, dant quod non habent: vinum non ebrium, inebriat cos non acuta acuit. Imovcro Aristoteles negat solem actu est calidum, sed rapido suo motu calorem excitare, motus enim calefacit, de quo velocior est motus, mobile maius sedensus eo calefacit ma-
sis. Atqui sol si corpus densum astrum cnim est densor pars sui orbis ceties sexagies
sexies maior tota terra e mouetur citissime:
quia una die raptu primi mobilis amplis naum spatium conscit. ergo vicina corpo-
119쪽
MANI A. irra ut aeris sum regio, non possunt illius motu non incalcscere. Hoc argumento Peripatetici negant blem esse calidum ne cogantur in diuino sempiterno corpore admittere repugnantiam, mutationis Omnis, Ortus, interitus alterationis principium. Nam sina sura posuit illic unum contrarium, posuit iualterum Z
poni prancipia, sed tib ratissimis speciei, quae comparat cra su dicuntur formae. Nonne tu sille qui contendebas vos in clsentiis retinere cra sim, nonne essentiae vcstrae quantumuis elaboratae sunt corpora mixti videntur enim gustantur. At ne elementa quidem vere dc proprie dixeris principia. Loquor coni para te, inquis hoc modo quid non erit principium ' Omne compositum erit principium compositioris Pudeat te istarum ineptia
cani mixtum in ilia transmutet,du extrahant r.
Tiriuntur res naturiae coniunctione materi: δἰ formarini eorumdem separatiOne, Ut animae corpore intereunt. Elementarcuera esse in mixtis hoc an seste conuincit quod terrena siccitas liti more queo velu
ti glutine necessario continenda sit, alioquin
120쪽
terrenum texrae, aqueum aquae.
Vos apua, dos tellus cunflos aliquando tendit. Aerem quoque ines praeter spiritus, ostendit humor oleosus, Ignem vero calor satis indicat. At salem, sulphur is ercurium reuera inesse, concurrere eo modo, quo elementa ad generationem mixtorum; lissolutione mixti
reddi sulphur sulphuri salem sali, mercurium mercurio tam falsum est quam quod falsissi
mum. Quid ergo reliquum est, quam ut potentia tantum seu materialiter in sua ' Est ne vestra Alchimia potior naturales Aeschylus reuera non est in pane , sed potentia tantum seu materialiter: quia scilicet ventriculus benigno calore secretis heterogeneis materiam homogeneam in chylum transmutat, sic sanguis est
in chylo Hepa portionem hyli generando
sanguini conuenientiorem benigni sui caloris ministerio heterogeneis secretis in sanguinemiransmutat Vulcanus vester ad imitationem naturae igneam mixti portionem transmutat in sulfur, aqueam in liquorem mercurialem, teri cstrem in salem. Non erant in mixto potius quam h lus in pane, aut quatuor humores in chylo. dixeris ergo vos extrahere de mixtis sulphur, salem mercurium , sed mixtum in illa conuertere scia ex propria convenienti materia salem, sulphur, mercurium
efficere, cx determinato determinatum Hanς litem te arbitro dirimamus. Gumunm, inquis