Ad Libavi maniam ... responsio pro censura Scholae Parisiensis contra alchymiam lata / [Jean Riolan]

121쪽

parante. Quoties scripsisti principia cliymica

non extrahi sed mixta in haec cita transmutari Adscribam locum vn una qui erit instar om-nsum Antigia maniae pag. 12 . Fuimin, inquis,

Tarace litas ae urores: nam de rigore deἷebamu Omma eorum uerter phanta mala C ad Huictum mercu-

Hunis, alem v bure dicere, quod elementa esse nequeant, cum n na Iu in t ne olen Apropinqua

C naturali, nec naturaliter educantur, es arti, Deae et lentia , clua transimulantur res, m ech cuntur.

Item ne cir in nobis esseti hur mercurium , ne que ilia dor ab illi educi sedat quidparumper i mile. Quid aliud p tuit dogmaticus, ut demonstret falso a cliymicis essentias extracta nominari Estne credibile in romanem sanae mentis tantam propos ortam inconstantiana cadere potuisΓe potuitne h. ecdiaequisitio conuenientiore quam tib imaniae titulo inscribi Si essentiae chymicae essent aliqui ,res sent prius quam

ferent. Non memini me scripssse : Si ellant aliquid sed scripsi aduersus Haruetum, qui illa formas appellabar Stillent formae, ictu

sint inmixtis, res esset priusquam fieret. nihil fieret noui, quia res fit nouae formae acccssione praesente forma iam est. Exempli gratia si elementa quae constat reuera inest e, quamuis indefinite essent forma mixti, cum ex illis resiit, an esset nihilque stret noui. Simili ai gumento PeriPatctici conuincunt Platonicos,

122쪽

per elementa, sitque sorma mixti, quid fiet noui cum res stiam erit neque ortus simplexerit introductio nouae formae, sed latentis in apertum ductio. Si vestrae essentiae sint formae&aci uunt inclementis quid fiet noui, cum

ortus simplex sit noua, essentialis formae accessio 'Si possis pro Platonicis,poteris pro tuo cliente responderes eadem nim est quaestio.

Si non int mixto m. elementorum communia,

dabitur in natur ahquod corpus illorum expers. Nonne hoc verum quid respondes Paci iure obiiciam, inquis, dari in natura aliquod corpus expers contrarietatis. Equidem coelum constat tantum materies forma est expers priuationis, quia materiam habet loco tantiimmobilem, non transmutabilem, materiam habet ita suae formae sociatam , Ut non appetat nouam propterea illic non apparent

noua generationes, imo ne alterationes quidem insignes. Hoc factium est summi opificis

eousilio vi caducum ab arterno regeretur. AEquum erat, ut corpus principio diuinitatis vicinius esset diuinioris essentiae. De beneficis istic diuinis corporibus quam reuerenter loquendumst, copiose lato in Epino mi d C. Si quis t, c. Omnis causa st natura pilor suo et 'ectu verum si bymica principia sint elementorum principia , quandoquidem mixta,erit Tectus natura prior sua causa, mocrit causa suae causae, principium sui principii

123쪽

Respodes ausim Melibet tam cile simul tem - ore. Qia id tum' Desinit ne causa est natura prior suo es Sectu Possuntne elementata es se natura priora suis clementis 3 csse causis elementorum ' Pollunt ne composita primi; simplicissimis corporibus esse priores DixerisDiae Iaaec paradoxa ab honalia sanae alientis profecta 'Vt defendas Paracelitici Quercciani paradoxa cogeris ineptire de philosophiae mille colaphos impingC C.

Qinta ratio in citiae Q Zorotici veten prae et ar mentum. Ita CG aduersus iuercet an uni

Vt stabilia tua dimiis omnia artis playsicae principia, infinitorum seculorum auctoritate iani approbata. Quod inductione longa illius a C

tertionum dei non tiavi, ut, o tam esse ionem elementarem. Esse tant m tria elementa, ex qu/sus exurgit quarta ei coelestis sent a Co iampri uasa pientia bis cal rem metus impertiri. Quo loco argumentis ex Aristotele petitis demonstraui necessario ponenduna esse ignem elementa

quando ex vulgari co sic tudine loquendi sum

mana acris regionem appellamus ignem, ἔ - , reuera tamen non est ignis, edi - ει ignis simulacrum, igni elementari aliquid simile. Quatuor elementa Hippocrates primarum qualitatum concretis nominibus valde accommodate ad do Chri naua Medicorum appellauit res auem , mutata nominaci ira a Primum calidum esti nis.

124쪽

ris Lia Avi primum frigidum aqua, primum humidum aer , primum siccum terra. Fernelius nostre toto libro demonstrauit in viventibus

duos esse calores, unum elementarem altera coelestem.

Quid respondet ineptiarum Quercetani patronus , Parisiensis censurae examinator ineptissimus Probatia ro suo cliente coelum celementis tribus consatum Irobat ne pro sua sapientia nobis etiam frigus dispensare Trobat ne nullum esse ignem elementarem Tropositis ex Aristotele inuictis argumentis putas ne illum respondiis, Mininae gentium. Quid ergo i Audite Boeoticum responsum: pa ge comissi lim an s. Bacchus hoc tibi suggessit responsum, non Apollo, non Musae. Septima, in fra est non argumen m. Natura res suas postremo in ea resiluit, ex quibus eas primum composuit, de conir . Atqui non dissoluit postremores suas in hymica principia, sed in quatuor elenaenia redditque terram terrae, quam aquae eis denique redeunt omnia, unde prim in prosccta sunt 2Conperitin toto quidquam mihi credite mundo. Conquiescit intcritus a istorum in clementis, non resollauntur a natura clementa in chi merica principia. quandoquidem ipsa sunt et mentata de in simpliciora dissolui possunt.Ponamus platam aut cadauer via putredinis corrumpi, resoluto sensim utroque humido cinerescent, corumque interitus eii ortus elenae torum. An ortus suillhuris, salis de mercurii

125쪽

Hic dum sentis te premi, respondes ignes fatuos monstrare sulphur, halinitrum salem, liqua men cadaueris, mercurium. At ista quoque tria sunt ista ρ in elementa solubilia, neque potius possunt esse mixtorum omnium

communia coelique&elementorum principia, quam sal, ilphurri mercurius proinde

quaestio eodem reuoluitur. Ex hoc tuo respos liceat mihi sic argumentari: Igne fatui, hali nitrum liquam ei sunt prima, mixtorum omnium communia principia, ex quibus natura res stas componit, cin quae easdem re soluit. Atqui Libauius est corpus mistum ergo natura illum composuit igne fatuo, composuit halini tro. Quid si non putreret, sed cremaretur, essetne ignis iste fatuus 3 An tu ipse

cum tuo igne fatuus malo ille γέλα qui semel tantum risissa dicitur leetens haec I ibadii paradoxa potuissetne risum continere Ponant,inquis,Paracellici ista principia, dummodo ita mentes non sint ut faciant constitutiva nutrientia; nonne his verbis manifeste sateris te esse a mentem qui defendis illa esse costitutionis principia Antigramaniae pag. a . Non refert simi tacita an potentia. Imo tantum refert ut sit unum ex praecipuis capitibus nostra contentionis. Nos enim contendimus vestra principia esse tantum potentia inmixtis eo modo quo omnia in omnibus non actu, ut putabat Anaxagoras neque enim, ut Aristoteles sapienter obiicit μοι νε α ut caro is sunt in τανα ineuία nisi potentia proxii pa vel

126쪽

ii Lia AVI remota sanguis est caro potentia proxima, qtita leuissima alteratione mutatur in carnem: panis potentia remota; quia non nisi praeuiis multis alterationibus in illam mutari potest Prius enim verti debet in chrium, deinde insanguinem, post remis in carnem Materiail liquatuor clementorum communis est omnia potentia ; quia ex illa de primis contrariisset post intomnia. Hanc potentiam materiae placet familiariori exemplo declarare. Hepars anguifica sua facultate minisi eri caloris ess-cit sanguinem, id est quatuor humores imul: quomodos Ignea chyli portionem conuertendo in bilem, ac ream in sanguinem, aqueam in pituitam terrenam in melancholiam. Faciamus moderatum illius calorem intendi He- enerare in febrilem producet bilis non naturalis vatias species, porraceam,aeruginosam, glast eam, caeruleam, atram. Vna eademque adnumerum materia pro caloris intensi vel remissi gradibus in tot rerum species mutatur, Dixeris ne onmes actu fuisse in portione chyli inflammabili, an potentia'parumne refert utrudixeris: ne potentia quidem insunt, inquisinis remota, eaque non naturali. Si in essent, remaneat semperamen' tum latis

QVamuis haec quaestio ab initio disputata

uerit, nihilominus quia iteratur, reco-

127쪽

quenda nobis est . Manetiae in diuisis eadem crasis quae erat in coniuncti Z ininae vero : E aliud enim est totius, aliud partium temperae mentum. Concentus omnium partiti in unum i conspirantium est temperamentum totius, singulae distractaea toto suum habent proprium. aerum , caseus d butyrum habent singula suam cras ira disterentem a cras lactis, quamuis coniunctae sciant lac illius rasim Essentia magnetis non potest eam vim retinere quam totum quia ad actionem requiritur materia certo modo temperata formata. quae tollitur essentiae extractione. Si vestraeessentiae agerent per se sine materiae adminiculis, ut intellectus humanus, post ent extra mixtum eam agendi vim retinere quam habebant iuncta materiae sed formae physica egent corporeis instrumentis, quibus destit hitae, aut feriantur, aut aliunde actionis suae principium mutuantur. Faciamus igne chymico dc artificiali separari, ste ab oculo saluum incolumen spiritum visi tum retinebit nepotentiam videndi a Separetur auditorius ab aure, quidni audiet ' quia ad audienduli opus habet materia certo modo temperata conformata. Extrahe de iecore quintam stentiam, retinebitne vim sanguificam asse nati succini trahitia paleas Essentia ossis, milui piscis trahet ne aurum 2 De hac quaestione quid ipse senseris , audiamus Anti- gramaniae pagina S9. Ut miratis quadam rasi rampo tia quae in partibus diremptis esse ne mi

H iiij

128쪽

12 Lis A v INihilominus quia his velut aculeis sentis te pungi respondes conuitiando pr0 tuo more. Garris en or ebrio Orum omniantium οὐ Cre

de mihi nisi philosophia, a qua tu es alienissimus,intra fines modestiae me retineret, non

abire impunitus Mirum est quod de tuo su- rore nihil remittas. Hoc solii in habes com mendabile quqd bene noris maledicere. Ad pag. ''Necimum ari umentum risu um est. Elemeta reuera esse in mixto negari non potest: quia in ea tandem resoluitur. Vetum quia inlunt refractis viribus, neque enim ignis inest calidissimus, sed a suo contrario temperatus, dicuntur potentia seu indefinite esse. At neque definite, neque indefinite insunt sal sulphur 5 mercurius, sed eo modo quo quatuor humores in chylo aut cor in sanguine potentia scilicet Q id ergo sibi vult Aristoteles, cum

scribit secerni primum cora natura de materno sanguines Vult secerni materiam cordis, non cor Sic igitur te auctore ratiocinemur: Quo modo natura secernit cor de menstruo,

codem Chymici sua principia de mixtis Atqui Natura non cor ipsum,sed materiam cordiis cernit de sanguine materno. ergo hymici non sua principia quasi iam existentia,sed materiam suorum principiorum de mixtis excernunt. Natura suggerit materiam, Vulcanus adiicit formam. Qualem Congenerem sibi, hoc est, violentam, neque naturalem neque naturali analogana Dicam facilius. Id solum vere

129쪽

proprie dixeris secerni quod actu inest sic

proprie secerni dicitur humor morbificus amassa sanguinis per crisin, sic renes a sanguine secernunt serum lien limum, vescula fel sic serum, caseus, butyrum a lacte secernuntur: Improprie vero dixeris secerni chylum a pane, singuinem chylo cor sanguine melius dixeris fieri cor ex sanguine, sanguine ex chylo, chyli ex pane. Similique modo si vere ith prie loqui velis, dicendum est, Vulcanum portionem mixti infaminabilem mutare in sulphur, queam in liquorem mercuriale. Cuius sententiae teipsium auctorem citauimus disquisitione ad ag ὁ - Ad pag. O. Vt demonstretis vestra principia actu inesse

mixtis non tantum potentia, habetis hoc argumentum familiare, quod priae se fert aliquam Ueciem veri,incautos tamen fallit Nos ins paramin. separatra oculis sub cim quare ero tam obfi rete negat in Vertim vos ipsi di soluitis mixta non natura. Videmus quidem naturaliter occidere omnia in te enta nihil videmus a natura in vestra priiaci pia dissolui siue corrumpatur putredine, siue ustione si vultis vobis credi, docet sensu aut ratione, ut in elementa sic in vestrati incipia mixta abire

reddique sulphur sulphitri, salem sali, mercurium mercurio. Nam clim omne sinitum dea tractione finiti an in absumatur , nisi leamenta recini rei cur suis toris, iampridem ortus

des t. Dic bona fide si obseruaris unquam

130쪽

solui in ignes fatuos,qui reianiantur igni fatuo, dissolui in hali nitrum, quod ad primum hali- nitrum veluti ad suum principium reuertatur; resolui in mercutiuna,qui toti suo homogeneo restituatur hoc enim necesse est . alioquin iampridem uniuersitas periisset Volo eiudice litem istam dirimere. Tu ipse negas ineste potentia nisi remota, eaque non naturali; defendis nunc uos illis ut principiis cons arc&nutriri. Cotra Gramanum stirmas eos desipere qui nos ex illis consi itu nutriri exist imant. Ex tua assertione sic argumentor: Libauius constat igne fatuo tali nitro actune' non est verisimile naturam doctissimo Liba uio dedi se spiritum fatuum non credo, etiamsi ipse assii mei tribuo hoc consuetae hominis modestiae, qui de se solet sentire iraedicate abiectissime. Malo igitur quod reliquum est, ut illo constet potentia non actu.

potentia inquam remota, eaque non naturali.

Estne spiritus aquae at lentis idem cum spi- ritu vini, spiritus pomacii , aut pyracii idem cum pomacii in pyraci spiritu mon videtur. Nam ut idem dicitur tribus modis genere, specie demulaeto, Idem numero rursum tribus modis, accidente, proprietate essentia seu definitiones Ita res totidem modis a se inuicem disterunt : Atqui aqua ardens specie disteri vino transit emo in aliam speciem , quoris,imo in aliud rerum genus quia omnes aquae stillatitiae sunt aqua artificiale neque