장음표시 사용
141쪽
tionem mixtorum omnium, propterea omnia
ortuit interitu sunt obnoxia. Praestitisset telo didicisse, quam humanae sapientiae summo magistro tam iuueniliter insultare. Vbi sal a pnn pia, ta/μὴ κοιλ ίς ἰχόντων,
χαλεπὸν γειν καλώ ς , ut ex Epicharmo citat M
t physicus praeceptor. Ex principiis falsis dis ficile est sequi verum. Disputator quidem ex
falsis concludit, sed visormae non materiae. Nu- quam doctor ex falsis gignet scientiam in animo suorum auditorum. Itaq; meam obiectionem sic iri uertisci Conclusiones demonstrant principiorum veritatem, quemadmodum per artificis veritatem artis Atqui perachymica sunt vera Itaque principiorum: artis eritatem demonstrant. Eodem argumento superius utebar, cum docerem te ipso iudice falsia
esse principia, quorum conclusiones sunt falsa Atqui conclusiones quae necessario hoc primu Alchymia principium cosequuntur, nimirum morbos ex chymicorum principiorum immoderatione oriri, similibus, ut morbos salis si te, curandos, te consentiente sunt falsa ergo falsum est principium ex quo dependent. Sic effectus prodit suam causam. Opera hymica non aspernamur, sed artis potius quam naturae opera esse contendimus proinde non posse esse
rerum physicarum physica principia. Non propterea Alchymia quidquam detrahimus, imo plus laudis illi accedit,si dicamus tot rerum miracula valde solertervi ingeniose quotidie fieri
arte sipa rica. Quid si dicere illam plus habereI iij
142쪽
ingenii solacii quam utilitatis, plus suci
quam veritatisὶ I9. Hoc a umentum Placet in isto campo paulo liberius expatiarici quia est unum ex praecipuis capitibus nostrae contentionis. Ex principiis hymicis natura nil potest gene
rare. Illorum,nio verius compositio quam generatio diceretur, verius concretio quam mixtio. iis serunt enim synthesis, genesis,ut ars natura Natura dat sitis rebus naturalem mam cuius beneficio sunt id quod sunt di spo- te mouentur Ars vero non potest dare suis rebus insitum principium in tus, dat tantum siguram Melincationem exteriorepit. Formana iralis est substantia, quinetiam praecipua pars totius Artificialis vero est accidens constituit quartam speciem qualitatis Introducitio naturalis formae generatio est introdu-chio vero artificialis si proprieri philosophice cum Aristotele loqui velis synthesis. Sola igitur natura proprie generat, hoc est, naturalem formam inducit, inseritque operi suo
principium motus Ars componit inducendo legitimam partium omnium structuram. Natura generat mutatione potentia in actum
ortu enim simplici facit, ut materia sit actu quod poterat esse Artifex componit, cum iam ad ii existentia connectit: sic architectus cctici domum ex cemento, ignori lapidibus, quae singula iam actu existunt, sunt opera naturae, ex quibus tanquam ex materia artifex res suas componit sic Pharmacoporus efficit
143쪽
suas compositiones multorum simplicium iam actu existentium congestione, diciturque composuisse non genuisse. Quod inde exurgit opus, artis opus dicitur, non naturae.
Atqui principia quae ostenditis sunt corpora
inistat certa forma determinata, non minus cxistunt quam caementum . lignum lapides: ergo quod ex illis consurget opus, compositum non genitum, artis non naturae opus dici debet, concretum verius quam mixtum. Nam quae miscentur, tota totis permisceri necesse est. Atqui corpora iam composita sine penetratione dimensionum κανολον misceri non possunt Itaque melius concreta quam mixta dicerentur corpora ex vestris principiis composita. Huc pertinet illa quaestio contra Veteres physicos ab Aristotele fortiter pugnata An corpora
naturalia fiant concretione,an mixtione, si concreta an mixta dici debeant. Democritus existimabat atomorum cocretione de veluti agglutinatione omnia generati Anax agoras similarium, quae sunt in seminario, unione Primus Empedocles docilit generari clemetorum mixtione, seu alteratorum unione doctius auctore Aristotele, quia non possunt tota totis permisceri atoma neque similaria corpora proinde si cum Anaxagora de Democrito mauissentiret quana cum Aristotele, omnia ex vestris principiis nata concreta dicito, non mixta.
144쪽
Z36 . LIBAVIDani commentiana r se fert aliquam veri speciem, In seminibus radicaliter inesse principiachymica, quae sensim cum plantis adolescunt,&cum substantia paulatim vires acquirunt Verum succus ille quo semen nutritur, quem planta fugit de terra ad alimentum desincremetum constat terra aqua spiritu igne, non
aliterquam succus quo fiunt&nutriuntur animalia: adolescunt sensim ista elementa vos exterrestri portione tande cilicitis sales ex aqueastillatitias aquas, ex aerea olea , ex ignea spiritus, quem, si placet, appellabis sulphur,quem
admodum quam mercurialem liquorem, terram salem. Neque enim admodum laboro denomine, tum modo ostet de re non erant haec
tanti, ut debueris Hippocratisi Aristotelis principia excludere, ut tria illa chymica in illorum locum sussiceres.Demonstro tibi in succo plantae genitivi nutritiuo quatuor elementa, demonstra mihi tua radicalia principia. Ad haec : Debent esse constitutionis eadem quae dis lutionis principia. Atqui dissolutionis vestrae principia sunt composita ergo oportet radicalia quae fingis,esse quoque composita: Sapientius illa phantastica de ridicula aduersus
ro Cofusa&apposita possitiat se inuicem facile separari perfecte mixta non ita. Appo nuntur sicca siccis, ut scobes scobibus, 3 humore veluti glutine sociantur quomodo si
bat veterum σύγκρισις , concretio, quorum facilis est 'lάκριας, secretio Confunduntur ve-
145쪽
MANIA. 737re liquida ut aqua. vinum in comate,seruna, butyrum, caseus in lacte qua quidem etiam arte separari possunt. At quae tota totis ita sunt permista, ut non sit particula quantumuis exigua minus mixta quam totum , vere a natura sola separantur, arte potius transmutantur. Vt concipias modum mistionis terra tota perfundatur humoreaqueo, quomodo pistor facit panem, Prometheus ex luto hominem: ecce naturalis ortus primum fundamentum: truque permeet cucia rerum penetrabilis aer. subeat ista tria quoquoversum ignis, nulla erit particula quantumlibet parua, quae non constet quatuor elementis exquisite permixtis Finge minimam particulam a toto distractam, illa nocrit minus ista, quatuor elementorum Vnione constituta quam totum re se luetur anatura tandem inquatuor elementa Calor Vanescet, trumque humidum sensim dissabiatur, minimum quod inest terrae, supererit. Illud minimum potestne tribus vestris principiis iam mixtis constare Potestisne illud in tria vestra principia resoluere)2 Si principia vere iniuntur, quae non fiunt ex aliis, neque ex se inuicem, sed ex iis omnia: vestra principia quae fiunt ex aliis, quia mixta, non possunt dici principia. Obiicis Elementa constant materiaci forma proinde neque poterunt dici principia. Non dicuntur principia, nisi improprie cum adiuncto, secunda principia quomodo vestra, quia elementata erunt
tertia principiar Aristoteles in analyticis de-
146쪽
333 131 Imonstrat principia debere esse prima quia si
haberent priora essent illorum conclusiones,
κτα , neque demonstrari debent, neque sciri sed intelligi eorum veritas solo intelligentiae Iumine concipienda est, quae idcirco ab eodem χὶ οι χοῦν principium principiorum nomi
ra. Non potestis ostendere vestra principia in mixtis, quia reuera non insunt sed potentia tantum eaque remota Potestis in extractis, quia ficitis dum capacem materiam in illa tras mutatis. Non possis ostendere chylum in parte, quia non inest possis in transmutato. Nota lalc contradictionem. Contradictio est eiusdede eodem in eodem significato. 23. Elementa non sunt primae substantiar, quia constant materia de forma, sed prima da simplicissima corpora, quae materia elemento rum communis non est eras logicum, sed physicum . reale, non notionale.physica enim abstractio materiar a forma similis est abstractioni mathematicaruna formarum a materia VeMathematici definiunt suas formas nulla facta mentione materiae, etiamsi necesssario alicui in sint subiecto , quia sunt accidentia, ita physici materiam definiunt sine forma quamuis illi necessario minseparabiliter cohaereat: quia alia omnino est ratio materiar, alia formae. Vnum est agendi, alterum patiendi principium. Excusas Quercetaniam quod eo iure
cbymica principia appellari principia , quo
147쪽
139 Aristoteles elementa. Vertim ille etiam coeloi elementis priora esse duobus totis libris co- tendebat proinde absolute esse prima.Propte- ea si vis ad illius mentem disputare, disputa- onem his finibus circliscribe: loce mixta pos se dici principia primorum simplicissimoru corporum alioquin ludes operam quia poti6simum aduersus hanc assertionem dirigebatur schola nostrae censura. Cum veritas sit una constans, potuitne licri esse verum auctore Libauio tria principia hymica esse phantastica, hodie eodem auctore esse vera': Quia mixtio est mixtilium alteratorum vitio, quae miscentur, prius alterari necesse est alterantur dum actione, perpesssione mutua ad temperiem adducuntur : .alorem ignis obtundit frigus aquae, siccitatem terrae, aquae, Macris humiditas contemperat .Miscentur autem non secundillia substantias, quia tota totis fieretque penetratio dimensionum, sed secundum qualitates, quae mutita pugna suas vires obtundunt in comuni illo stabiecto quod Aristoteles idcirco primum contrarietatis subiectum definiuint. Miscentur clementa At inde amixtum aliquod cxurgat: At singula vestra principia iam sunt mixta proinde ex tribus mistis nascetur mistum. Quomodo illa alteratione praecedente niuntur, clim sint persectar substantiae, substantia autem substantia non aduersetur ' Respondes de vestris principiis idem dici posse, quod Aristoteles de elemen-
148쪽
a o Lithv Isiilphurenina calidum siccum mercurio sit gido humido temperati Verum sali quodnam oppones principium ' stabit ne spectator otio sus conflictus sulphuris cum mercurio ipse in- alteratus Scilicet veluti arbiter sedebitri viru-que coagulando litem componet Rides Aristotelem quod scripserit materiam per se non opponi formae sed ratione priuationis; quidni potiore iure ridebit ipse tuum tertium principium inalteratum misceri quia non habet co-trarium a quo alteretur aut alterari ine con trario. Verum demus vestra principia quanquam mixta poste tamen tota totis permisceri, fateris tamen ut elementa, hoc est, secundiim qualitatem misceri , non secundiim corpora quia calidum sulphur Mercurius rigidus temperat. At quod est causa cur quidpiam sit tale illud magis tale esse necesse est ex te primae qualitates sunt causae cur vestra prinopia misceantur ergo primae qualitates calid am , frigidum , humidum , siccum sunt prima Sc verae causae mixtionis sunt vera uenuina mistorum omnium principia, quae vocabis quomodo lubet, nos cum Aristotele primu calidum appellabimus ignem, primum frigidum aquam, primum humidum aerem, primusiccum terram. Sic veritas a suis aduersariis in uitis aut aliud agentibus sui consessionem e
149쪽
Sola mens est separabilis, quia oli occil
absque materia suas actiones Xercere vi telligit enim absque corporeis instrumentis,c tera forma naturales ita sunt alligatae materiae, ut sine illa certo modo temperata: conforna ta orientur. Animus priuatus oculo videre no potest, cerebrum laesum in sua temperie co-sormatione aut actione suas omnino no edit.
aut male, hoc est, imperfecte vel deprauate Materiae cras ita coniuncta est , ut disserant sola ratione, quare qui materiam tollit, simul temperiem .consormationem tollat necesse est quae sunt duo obeundarum functionum praecipua instrumenta, quibus orbata formaphsica, otiatur : At vos cum materia ista duo principia corrumpitis ut in illius sinu essentiam perquiratis ergo actiones quoque naturale istorum principiorum consequentes simul cor. rumpitis; in earum locum non naturales introducitis. Caetersim quod inseris ex Aristotele ignem nutriri fumo. vapore, iam distblui eodem auctore. Aliquando, inquit ignem, qui nutritur,ex Vulgari loquendi consuetudine ap-dellamus ignem, non est tamen ignis, sed i - ε, δὴ igni elementari similis, naturalis ignis simulachrum. Proposui argumenta quibus Aristoteles demonstrat esse ignem tenacia tarem,
150쪽
L 1 a xv Ιcur non soluebas, si putares Aristotelis esse figamentum Notiar umentum ex Censere. O pugionem acutule Succus auctore Censore est anima plan-
tae: Atqui est separabilisse ergo forma physica est separabilis. Disces domine examinatos, quemadmodum Deus, quanquam Vbique, tamen dicitur in coelo sedem posuisse; quia unu-
quodque illic potissimum esse dicitur, ubi il
lius potestas magis relucet Ita quia vires plantarum potissimum insident succo propterea illic anima dicitur residere. Hinc illa contraue si inter Peripateticos: Medicos,utra in parte potius resideat anima , In corde an in cerebro, quamuis per totum corpus sit dissula Medici illius praecipuam sedem reponunt in cerebro: quia illic Osi,vo,iκον, physici vero in corde, quia illi: 'οκφύν. Dest Iliones non infirmant nostra artes, di neque culmana. Iam tui clientes non semel si sunt hae similitudines feres idem responsum, vos esse similes malis coquis, qui non elixant, ne
que assant, sed torrent rurunt carnes Secundo coquus reiectis partibus nutriendo ineptis retinet tantum quod est edendo; seruata tem perie, nec gloriatur se posse conseruare formam destructa rasi cum materia. Si natura trahit, retinet, excernit ministerio fibrarum
discerptis fibris possisne vim trahendi, reti nendi de excernendi integram conservares Sinatura ut bonus coquus beneficio caloris moderat elixat, Immoderato, ut febrili torret