Ad Libavi maniam ... responsio pro censura Scholae Parisiensis contra alchymiam lata / [Jean Riolan]

81쪽

MANIA.

Caeterum nolo repetere quae fuerit sententia Libaui Antigra manici emineralibus extractis olle inuictis argumentis eorum,siimes se perniciosum, nec minusquam Scyllam aut charibdin fugiendum demonstrauit .Prima

laus est Libauit perpetuo loqui pugnantia.

Ad pag. 32.

Facis iniuriam manibus viri doctioris te, quod non potuerit in seipso colici cruciatus causam dignos eres putauit esse a flatu quia pro remedio anisi hymicum oleu usurpauit: Atqui potentius uitanisi deco istum quam illius essentia: Non video' i iure possis dene- , par anisi decocto vim diui pandi fatus clim

Distatu lentorum correctivum S quotidianus usus demonstret esse potens carminativum.

Genuina biritu manet in extra su potius quam in

infusis aut et cili, c. A Libauio Chymico prouoco ad Antigram anicum,ubi ille ita Solius est caloris moderati purum ab impuro separare, exuperans enim corrumpit, quod demonstrat hoc argumento: Ventriculus temperatus cogit homogenea in chylum heteroge ne vero ut faeces separat quod si fuerit ali dior, stabit, non elixabit, corrumpet alimentum iu male nutriet. Alchymia igitur nostra quae similior est elixationi, quia calore blando mixtorum vires separat praeferenda est vestrae spagiriae, quae calore vehementi non asiat, sed torret, urit, quin etiam te iudice corrumpit: quia solus ignis moderatus separat immode ratus corrumpit. De alio genere extractorum,

82쪽

mirabor tecum cur praeserant hymici extractum ellebori eius decocto cum sit ingratius &vehementius. Ut fiat extractum Rhaba bari, infusio coquitur ad consumptionem liquoris, ex preissio iterum coquitur ad crassitiem mellis adiecto saccharo Duplici illa coectione non potest aliquid virium illi non d perire: quia vim purgatricem habet in spiritu:

Propterea nos praeferimus infusum extracto. Placet ne ut teipso iudice lis tota componatur ' evoca in memoriam quae scripsisti Antigramania pag. 3 6. Veteres lota re feliciores C circum e Lores fuerunt in extrahendo per implices μ' foves, quae reue potis imam essentiae partem non silurii a primae iis aestione intima educ t. Et quidquid deri e sentia habent pararet ci, id omne tali

extra filoni debetur re quae operae potius uni cirruptiones, dcc. Quid aliud sperare possis a iurato dogmatico, qui velit suas infusione Chymicis extractionibus praeferre 3 Tam differt iste Libauius Antigramanicus ab Antiriolanico, quam sapiens phrenetico .

Ad pag. 33 Vt demonstrarem quemadmodum olim, teres. ita hodie doematicos sine ulla sanitatis iactura Chymicis praeparationibus carere of se sic ratiocinabar Praeparatio hymica est carior minusque essicax ergo inutilis Cariorem effudemonstrabam Primo, quia longior sit, operosior nostra ordinariavi vulgari. Se cundo, quia auia ore Dornelio approbatoru

83쪽

MANIA Libaui ex una libra materialiun vix Vna dragma spiritus elicitur. Ita enim Libauius Antigramaniae pag. 1 6 Essentia di toto aliquando vix est centesima porti, iam , ut assirmat Dornesius, hymici reducunde ad eam tenuitatem ut librae respondea dragina una: Centenario ponderi libra: Ani horae dimidia

mensura mensurae tres guttae tautem longiorem eliseri penosiorem tenderem, comparabam decoctum cum di illato, in funicum extracto. Nosti Pharnacopoei dies ocitius parant poZema Medc praescriptum, Chymici non ita expedite stillatum. Insu sum hei citius parari quan extractum patet: Quia infundi prius , dein, bis coqui debet extractum : Quod inti; si es sica quana infusum, ex eo monstraban, quod una ra-

gma hei in insus plus p aestet quam duae in

extracto Praetermitto Deralium purgatrices essentias quas Libavus tanquam Venena

putat esse fugiendas P his concludebam dogmaticos hymica re taediorum praeparatione facile carere posse neque tamen illas aspernari, dummodo ad Phania aceuticem reserantur, suoque loco de ordine in antidotariis collocentur, non nouam edicina sectam constituant ab Hippocratica tam distantem, quam coelum terra.

Non modo homini ad bene beateque vi uendum necellaria est boni scientia, verum etiam mali cognitio quamuis unum eligere

gii sum , alterum fugere perpetuo dcbcat.

84쪽

6 L1BAVI Historiograihi nobis ob oculos ponunt res

praeclare gestis a viris illustribi is , ut cas veluti vitae exempl. imitemur, sceleratorum quoque hon inuri sacinora oculis obiiciunt, VCI uta, ut ea de linemus Proposci historiam

praesidis quei Chrysopce perdiderat, Vt caeteros illius exim plo ab artis damnose studio deterrere. Prolosui ad eum fine Roberti allensis historiam potui alios innumerabiles.

Felix, en aiunt aliena periculi cautum. ς, apiantis prim quam a mner ibi .pe tet astat rem a.

Hoc est nun ex praecipuis capitibus no

strae contenionis alias a nobis contra tuos chcntea dispitatum, recoquemus nihilominus hanc cram rem Primum argumen tum iusmodi fuit Medicamentum oportet vincia naturan citra ut reducatur ad actu: Plantae arteris paribus melius reducuntur adactum a calore nosti quam metallicaci Illa enim simi duriora, quam via benigno de moderato calore vinci possint. Accedat quod sunt venenata. Respondebant tui clietes posse arte ita pra parari, ut facile vinci possint a nostro calores venenata qualitas iuperari: Verum placet medicis notae nielioris igne reddi deteriora, Utque agendi, ita nocendi maiorem celeritatem ab illo accipere quia venenu

85쪽

habent in spiritui non onania, saltetia amaa

exparte. Secundum argumentum erat ciusmodi Praeferenda sunt remedia naturae ostra si miliora plantarum autem cum natu a humana maior est similitudo u in in ratium quia sit milius est an iuratum animato, cuam inis animatum maior est ius quod vixit cum viventesmailitudo , quam eius quod nec vi uir nec mi unquam. Vt nim maxuo dis runt' quae specificis: stentialibus distereti isdistin suntur ita maxim sunt similia, qua cconsentiunt formis,in quo maior est formarum inter esse eo rerum quoque a linitas maior, Ani

imae cum anima, egetauris cusentiente, maior est cognatio, quam naturae cum anima' inani. mati cum animato. Obiecerunt tui clientes

idem plane quod tu , quasdam scilicci plantas

esse venenatas, plurima quoque animalia ven nata , quaei ολα nominantur. Venim

an quia multa animalia venenata, idcirco non erunt potius ab animalibus quam . mineralibus petenda alimenta multae sunt plantae, nenatae, quid tum poste, An non romo accepit prudentiam ad eum sinem , ut discernat ab talibus nocitur 3 Facilius possunt vinci plantae quam metalla,c aeteris paribus inquam,

hoc est, comparando utile cum utili non uia tendum cum expetendo Sapiebat itaque I .ibauius Anti gramanicus dum scriberet a r. 6s Dogmatici non uni adeo dementes, arci οὐ G siecurastras petam ex γε et ii in anim im

86쪽

dimenda apirobent dourpentque.

Vt logicus primam rerum distinctionem si1-mitas pec ficis disserentiis ita physicus amaxima distinti a Mineralia nobis distant longissime , oinde abstini non tantum logica sed

etiam ph sica disterentia longius quam plantae. Cum igitur appetant ad manum tot plantae 3 animalia, cur itur in viscera terrae, ut tanto cum laboremineralia cathartica perquirantur ' Haec Riolanus quae valde consentiunt cum sententia Libauit Antigramanici nouissime transcripta. Riolanus,inquam qui ne somnians quidem haec cogitauit Chymici ausi retolan faciunt qu:ntas essentia ,quae non sunt in mundi 8 ib. Libauit proprium est imponere,men tiri, conuitiari. Scripsi materiam essentia mi nerat s latere in mundi medio nostrorum, ro remediorum in superficie terrae.

An nutrire possint quae nunquam

dixerunt.

HAE qu stio copiose disputata suit adueris

sus Buacinetu qui idem quod tu, obiiciebat, quam scilicet nutrire quae nunquam vixit, aere reparari spiritus. Cui respondi partestant ina solidas vere 3 proprie nutriri: Aquam vero non nutrire, quia similis est sero, fuida

constat substantia . quae nihil habet pinguedinis, cuius causa ais 'pos it Praeter Hippocratis, Aristotelis Galeni auctoritates, plurim

87쪽

proposui argumenta Antharia et paπ.p g. i. Cur non soluisti, prius fiam sta dium quod a feliciter illi decurrerunt recurreres Aut cur gladiis non pugnas acu loribusὶ Placet, quam tum attigi dem ostrationem paulo fusius explicare. Assimilari non potest

viventa, quod nunquam Vixit quia non potest fieri actu vivens nisii ex potentia vivente' Potentia autem vivere dicitur cui inest appetatus utrinchoatio vitae, si malis propen tio naturalis ad vitam ita enim docti poten- tram interpretantur atqui lapides, metalla dum naturam seruarent integram nullam ha Debant ad vitam inclinationem. Non appetebant utere, quia hoc feci silant praeter naturae institutum Vnde igitur illis dissolutis ista pia petitio ' unde naturalis ista ad vitam propen si Obucis me nutrire quod nunquam vixit: Respondeo heri ex his quae vixerunt, retine que ex illis vitae primordia sic me aereum quod sit ex concreto rore, ab arbore, cui innascitur, accipit vitae rudimentum Aristotcles docuit unico elemento nihil enerari aut nu

triri posse: Mu' nos circumstant impura,

alieni contagione infecta, non potius nutristbunt enim elementa mixtorum communisaarateria, ad omnes peraeque ornaas fiucta sed cum mixtione definitur incientia noua tormae in ei tam rerum speciem materia illa adducitur, deponit istam potentiam inde in iram, neque potest amplius an aliam specie in rei nutari.

88쪽

contrari1 depe endi.

Contenti puerilis est de contra simit in

dec. In medendo primum est ut dignoscas, deinde ut cures. Inueniendum autem remedium quod conueniat morbo depellendo Indicatio prima sumitur a morbo, qui hoc ipso quod naturam laedit, se depellendum indicat. Quali remedio Simili-nean contrarior

Non agit simile in simile sed quicquid patitura contrario patiatur necesse est. Qia rendum igitur contrarium. In hoc consistit curatricis medicina primum piincipium: remediumenidi non est nomen absolutum, sed refertur ad suum contrarium, nempe morbum finirique potest illo tanquam correlato depellendi morbi instrumentum.Vnum &idem potest re- serri ad seruandam sanitatem Mad eandem restituendam vertim seruabit sanitatem ut alimentum, dum substantia sua vires restaurabit, restituet vero ut medicanasiatum, dum aliqua qualitate,ut frigore tot vel pa' alicui calidiori temperiem msanitatem restituet. Ponamus Socrati cui si iecur calidius, praescribere artem seruando sanitatis, duos habebit scoposci aut intemperiem illam naturalem , quae non longe a mediocritate recessit, conseruare, aut sit absit longius, cor 1igere ad temperiem reducere. Prio rem scopum usu similium consequetur, po-r sterio-

89쪽

sterio hem tu contrarioriam. Quid sit intemperies illa fuerit morbosa actionem manifeste laedat 3 6nne Therapeutes potiusquam ιγ Vox contraria praescribet Non est ergo puerile hoc Hippocratis theorema Contrariorum contraria debere esse remedia Non est puerilis demonstratio huius axiomatis a Dud Galenum lib. de Constitutione artis sed puerile est existimare in medendo parum referre,si simile an contrarium remedium deligatur noenim a pharmacia tantiim , sed etiam a diaeta, seu rerum no naturalium usu dependet mor- Dorum depulsio sit ri,' μεν ira scribendus aer, est ne puerili dubitare, si similis an contra ius conueniat morbo depellendo Existinia ne puerile dubitare quis potus illi conueniat calfaciens an refrigerans Vnus ex tuis

clientibus scis quem velim Chymico subnixus principio de vivis aegrum sustulit, puerile erat, o cogitare, simili ne an contrario esset aeger percuradus. Hic erat status totius acculationis Cur non excusas caeterum nolo mihi deinceps rem esse cum ii ercetano quia inueni, quem quaerebam, athletam robustiore. Vtinam Aristoteleae, hoc est, verae solidae

philosophiae peritiorem non esset mihi toties aduersus negantem principia disputandum. Egone scripsi integra esse praeferenda monmemini. Damus enim saepius infusia vel deco-cta, sed scripta a nobis infundi, coqui totam

substantiam femediorum tam alterantium quam purgantium, ut cum formavi temperie

90쪽

ri in AVI naturales facultates tam manifestas quam occultas Delius in liquoreo transumanus , quod non possitis de vestris essentiis polliceri, quorum materiam corrumpitis, cum materia cra- sim, cum crassi naturales facultates. Vtar tuis verbis , Laceratis mixta ut inde tria arcana

Chymica producatis ope Vulcani, qui essentias internas euocet, veluti lictor dominis tradat. Hoc .estinum ex capitibus praecipuis nostrae dissensionis proinde paulo susius nobis demonstrandum . .

od Aristoteles scripsit de anima,verius de natura seu forma corporis similaris di i potest: Formaphγlica est in toto&in qualibet pa te tota, temperies corporis similaris, aequalis cst in toto δ in qualibet cius parte naturalis littus fixus , quem vos quaeritis non insuentem, non est potius in hac qu in in illa parte sed per totum corpus aequaliter diffiisus. Atqui ut illum extrahatis , materiam to iam corrumpitis, quasi ille certa in parte resideat, cum materia crasina cum cras formam& spiritum ergo vos estis natura hostes&destrue pres Alchymiae naturalis similitudomi crum est perfugium mula anima coquit ministerio caloris moderati, cuius solius est generare de genitu conseruare: cuius solius estheterogene separare, homogenea in v- num cogere. A de quod Alchymia natura sit in instrumentis antinatis, ut in ventriculide iecoris ossicinis, qua extracto vim suam , temperiem, calorem de spiritum naturalem