장음표시 사용
41쪽
verum que per diametram oppon tur, non contingusimili tir ueras esse mulsed contingite , Nunc disserentiam tangit inter non ures & res. Sed laborauertit veteres, qui d Arist. piae angular intelligat,quod graece est per din triam oppositae, vos
non pthum non mirari, cum tantula laborauerint, cures ipsa sit cognitu sici Id ' debes scit mi r diametrum oppositas sit ea quae oppo tui r qualitate praedicatoru sola . Et sic Iis D diametrii opponunt. Ois homo est iustiis. Ois homo est i iustus. Niae diametrae sunt non Ois homo cshiusta non Ois hostio est non iussus.Inquit, verum quae p diametru Oppo nates, no contingit similiter essessimul verastatrui aperiores ii ins riores:ut erat in non uniuenalibus. ubi tam diametrae superiores quam diametrae inferiores erant simpuverae. Sed contingit quandoq; ι idest, seu continest si tum in aliquibus,utpote in diametris inicinoribus. Hae enim stant simul non Ois homo est n6 iutius. & no esshomo est iustus. Nam prima valet hanc,aliquis homo non est non iustus.Secunda valet illam: aliquis lippio non est ilistus, modo hae stant simul. Nam prima verilicatur pro Socrate iusto. secunda pro Pbalere impio.
Poopter quod illud verbum graecum pote: quoa Iasene est ali in siueqnq; siue interdum, iliciu 'itur in
aliquibus. Haec vidctur cxpositio Her ijς m. 1υμλμ. I Aequidem it arduae intersie opponuntur, LI sunt: cum non bonis laquam si redam quoddam accipitur. Vt est iustus non homo, non eil iustus no homo. G non iustus non homo, non est non iussus no homo. Atq; plures his oppo itiones non erunt . Mae utrostorsura ab illis,t saeper seipsas erunt,modo non homo tanquam no
semata infinitudine. Disserui aut hae Gillis, quia hae 'seorsum sunt ab illis:quia semper in his seruas silbiecti infinitudo.Illis vero infinitudo. Et propter hae sunt alis ab illis discretia subiectoritae erunt lis interscita
quo ad consequentiam & oppositionem ut primae. modo non homo tanquam nomine suo subiecto viam Hoe indummodo semper subiecti seruetur infiniti do Et ditat tanquam nomine: quia nomen infinitum non est nomen sed vicem nominis tenet. Debm scire D - - ν hae sunt disperata: primis. prima differentia subi l mia urere elorum ut dixi in secundo,quia negationes liariam nasequiituras Ermationes illarum, propterea se habet inter se ea Oppositione,eo ordine, quibus & primae se habebant .Et ut multiplicauit untiationes non uniue salesata potasta uniuersalis multiplicare, quam ma
H c sent quae Arist. di sit de multiplicati
ne chiantiationum visi verbum ipsum est praedicatur aut secundum aut tertium adiacens.
Quibus vero non accommodlatur ipsum est, vi tam boponuntur, ualet crambulat.In his idem facit Foe modo positum, ac si ipsium est adderetur: ut calet omnis homo,nim Malit Omnis homo, t oli mn homo,non ualet oisnon homo. . - i Tertio docet multἰplicare enuntiationes de tertio adiacente penes subiecti infinitudinem. Vnde hae a primis non differunt nisii ia, in illis sempeξ subiectum finitum seruabatur.In his autem semper infinitum.De verbo vero & praedicato verbi agendum est ut in primis. Epilogat igitur& inquit Hae igitur duae inter se opponuntur. hoc est duas esse opppsitiones sempsubiecto exiit e finito patet. Aliae vero duae sunt subaudi subi cto semperiitcte infinito quam exempla in figura ponit ac sermo patet. Tunc quasi epilogando, dc ponendo differentiam interhas ubi semper subiecti infinitudo finiatur , S illas ubi subiecti snitudo semper aderat, inquit,atq; plures iis oppositiones non erunt,
qui duae in primis seruata finitate sibiecti. Duae inliis
Docuit multiplicare enuntiationes de verbo ipso CA M. est,nunc docet multiplicare illas in q; bin non ipsum est po-
42쪽
est poniti ir, sed caetera verba adiectiva, ut in quibus ponuntur haec verba ambulat & valet. Et inquit, quibus vero non accommodatur ipsum est:vi cu haec ponunati . l. s. tur valet δἰ ambulat. In iis ide acit hoc modo positu. Ac si ipsum est adderetur vi per exeinplaondit. Debes scire v, in his variatio est penes subiecti finitudine de ins nitudinem: quia ut dicetur penes ipsum verbum obstibari non potest. Rursus licet in his duae opposi-
tiones fiant, quatuor quoq; enutiationes quemadmo
dum in illis, non tamen simili modo hae se ii bent seccundum ordinem dc consecrarentiam. Nam negatiuae stippositae non sequuntur ammationes simplices. noenim sequitur, ois homo valet. igitur ias non homo non valetiqui a contradictorium consequentis, aliquis non homo valet: stat cum antecedente. potest enim valere equus aliquis non homo. Nec sequitur omnis no homo valet. tatur omnis homo non valet. Potest n. . antecedens esse verum:& conlequens salsum. & ita fisse habent simili modo cum illis quo ad multiplicati
nem atq; oppositionem: non autem quoad ordinem dc consequentiam. Sunt qui dicantu, Arist. comparat has ubi adiectiva verba ponuntur musationibus,
ubi ipsum est secundum adiacens praedicatur: &tunc sensus est apud eos,quibus vero no accomodatur lysiim est: Π cum haec ponuntur valci & ambulat. In his idem facit hoe modo positum: ac si ipsum est addere. tur.Et ita volunt ensitiationes tales csaevituti illas ubi ipsum est secundum adiacens prNicaturr quo videlicet ad enuntiationem numerum oppositiones & consequentias. Et ita iste sermo non trinariis, sed binariis c. - -- similis est..Haec cxpositio puerilis est & friuola. Aristo. enim coepit de trinariis loqui: ut nunc redeat ad binarias transgressio esset. Propterea malo errare cu Ammonio: qui textum comparativum facit non ad binarias sed ad proxime dictas: I .n .homo ambulat, ii mo non ambulat, non binariae apici praecos habentur sed trinariae.erit igitur comparatio solum quo ad numerum&oppositioncs, quo vero ad ordine minime.
Erit cita dissimilitudo: quia bis in enuntiationibus se, iecti attenditur variatio. In illis secus ut dictum est. De multiplicatione vero omnium insimul perquire doctissimum Syrianu Philoxenu, qui subtili ratione omnes collegit,atq; in numerum & normam redegit. I Non enim Mendum est non omnis homo, sed ipsum nom
ipsi termino homo addendum est. Ipsum enim omnis, ηει uniuersili sigmscit sed quoniam uniuersaliter . quod quidem
ex his patet. ualet homo , non ualet homo. valet non homo,
non ualet non homo. Haec enim ab illis differunt ex eo quia non sutit uniuersaliter. Quare ipsum omnis aut ipsum res ius nihil aliud significant quam nominis uniuersaliter osa firmationem aut negationem. igitur caetera id genus ad adi oportet.
Crea dicta fortasse ambiget iunior utrum negationis nota, videlicet, ipsum non sit addenda ad ipsum, omnis,an ad ipsum homo, Si debeat enuntiatio reddi infinita siue de subiectoaoritato : Et briaste argu tur st sic. uniuersale potest aoristari insinitariq;. Sed ipsum omnis siue ipsum nullus stant uniuersalia, igitur pollunt infinitari.&ita illis addenda erit negationis nota. Respondet si enuntiario debeat reddi aoristica siue de subiecto infinito negationis nota non ad ipsum omnis addenda est, sed ad ipsum homo. Inquit, non enim dicendum est non omnis homo I si enun-
satio videlicet ipsa a oristica fieri debeat sed ipsi m n5 .
ipsi termino homo addendum est dc tunc erit enuntiatio aoristi ea de iii biecto in sinito. Ad cauillum respondet v, ipsum omnis non est uniuei sale, scd univer sal ter significat:siue est uniuersilis praedicationis nota.Et tunc minor cauilli falsa erit. Inquit. ipsum enim omnis no vniuersale significat, sed qm uniuersaliteri consignificat, estq; uniuersalis praedicationis nota. Et hoc declarat excplis.&inquit quod quidem ex iis patetivalet homo, non valet homob v bi ambae sunt simplices ob ipsum terminum homo non valet non homo, valet non ho Hus sunt a oristice: quia terminus homo aori status ex illisi in illis. hec. n.ab illis differunt ex eo, quia non sunt um&per consequens ut in his a ristatio penes terminii ho habetur, ita in uniuersaliubus uniuersaliter.Ideo inserisquam ipsum omnis aut
ipsum nullus nihil aliud significat qua nominis uniuersaliter affirmatione aut negatione. PIgitur caeterahi, similia id genus addi oportet F cum his duobus: de dicere de illis vide his quod aonstari non possunt.
Sed circa haee dubitant an verbum in oratione aO G R i , lastari siue infinitari possit' Quidam graecorum expost Antorum dixerunt verbum aonari posse in oratione. Primo quia tunc no posset a oristari participiti: cu nia hil alisad sit participium quam verbum resolutum siue derivatum:vt Averro es dixit in paraphra se primi hi ius. Secundo, sic verbum est A finitum& in sinitumi ubi in oratione n5aoristes: frustra diceret in sinitum. Tertio, Plato in quodam dialogo volens probare insensus non attingit veritatis notione sic syllogizati Sensus non contingit ratione substantiae, quini non contingit rationem substantiae nec ipsius veritatis notio nem contingit. Sensus igitur veritatis non contingit notionem. Modo videtur ex negati uis Oibus syllogismum secisse.hoc autem seri non potest: nisi verbum aut participium inlinitetur. Alexander aphrodisius propter haec tenet verbum ao istari non posse in oratione. Immo semper stori statio verbi in illius participium resudat.Causam huius attulit, quia verbu uni nem extremorum de proprio significatu habet: talis autem unio a oristari non potest. Ideo si verbum adiectivum a ori stetur, id propter participiu sit, in quor
soluitur. Tunc patet lolutio. Ad primum enim patet Verbum ea parte qua syncath gorema est aoristari noposse, sed qua cum participio conuenit, di ita cons quentia nulla est. Ad secundum dici pol verbum n5 ea ratione qua syncathegorema a ori statur, sed ea parte qua in participium redundat. Et hoc modo in oratione poni potest ut in sullogismo Platonis patet. Ad
syllogismum Platonis patet sollatio: accepit enim verbum non contingit pro participio,idest, non continis gens est. Secud quaerunt an syncathegoremata possint ao istari sorticolae nonnulli tenere persuadent D. ---L
possunta oristari Primo,omne sinitum potest ao istari:lyncathegor a cst ens finitum: m non sit res sinita.igitur potest aoristari.Secundo signum quanti siniti potest reddi infinitum: modo syncathegorema est
signum termini finiti uniuersale aut parriculare. Te tio quod praedicatur deente&non ente videtur a oristatum:modo iste terminus non omnis praedicatur de ente&non ente. Hsc est enim vera, hypocentaurus
est non omnis. Et haec similiter, equus non est om nis. Et ita volunt propter hςc argumenta eiusmodi sis cathegoremata polle inristari. Haec positio sic nude re n. Et ara
43쪽
Qu. - citata expresse Aristoteli contradiciti Verum potest
trahi in bonum. nam syncathel oremar ut omnis nullus: & id genus: potest capi materialiter proseApso invoce&sibi consimili inscripto aut in mente ut sorticola tradunt. Et hoc modo non syncathmorema sed terminus ligniscativus dicetur. & hae ratione possunt
talia a litari In ultimum argumentum cocludit, quia
de ente & non eme praedicari potest. Alio modo lumipotest pure syncathegorematice:&ste no est ens: sedentis uniuersaliter aut particulariter sumpti nota. Et ita patet ipsum ut sic non,posse ao istari: sed bene est nota aut aori stati, aut finiti termini. Tune ad primu patet solutio. nam haec syncathegoremata syncathego--. rematice accepta non sunt entia,sed entium signa. Admin. secundum maior est salsa.quonia signum est no est terminus: sed termini signum: Tertium vero cst solutu. Sorticolae colligunt ex regulis Aristotelis ab enuntiatione ubi verbum tertium adiacet sequi enuntiationside secundo.Nam Arist. vult in ex negativa non sequatur affirmativa. Et hoc quia astirmatio ponit subi si esse.Propterea non valet. animal non est iustum: igitur est non iustum. nam prima non ponit animes esse, I cunda vero poniti rem hanc persuadent. primo, quia
subiectu debet sumi sue supponere secundu vim Ie hi: modo in hac,animal est non iustum, vis verbi est prasentia & affirmata: igitur animal pro pisentibus& affirmatis supponi debet.Secundo haec consequentia valet. animal est iustum: igitur animal animal est quia si non. detur oppositum, tune est non aIal: vltra non est animal igitur animal non est enLab aequi ualenti ad uiualentem. animal non est ens: igitur animal non est iustum, superiori ad inserius:&ita ex opposito cosequentis sequitur oppositum antecedentis: &per consequens illa consequentia bona erat, anim es est iustum: igitur animal est Rem hanc ad tempus trans. mittimus, lumus enim de ea nonsemel dicturi. M tam autem bule astimationi,omne animal est sellam ra
tctu negatio e iraria sit, pix nazara animal esse iustum signi It
eat hae quidem ines verae mul nec in eoeliu fini perspieuum est. His uero opposi sunt intrdum, ut non otine animal estiustum,cr aliquod ani nil est iustum.
possunt esse simul verae. Sccundum estu, subcontrariae possunt esse simul verae. Inquit scum autem huic assi
mationi,omne animal in iustum, ea negatio contraria
sit, quae nullum animal esse iustum signiscat hae quidεΦ neq;.verae simul, neq; in eode sint: perspicuum est. hoc in primum.his vero oppositae vi subcotrarii quae oppos dicuntur: quia illi s contradicunt ex traluer raut quia quantitate disperatae sunt sunt interdum simul verae,ut per Esa patet. vero ad gmo verba attinet, ditat neq; simul P nam pro diuersis temposibus esse possunt verae. Haec. n.aureo seculo vera Crat,
omnis homo iustus est. nostris vero temporibns. lx contraria illi est verae nullus homo est iustus. dixit neque in eodem. Iquia respectu diuersorum suppostoru e possunt verae simul buthae. omne animal in rationale, ut animal sumitur pro hominibus.nullum animal est rationale. pro equisii impium. subcontratiae autem possunt esse in eodem tempore simul verae, non tamen in eodem.hae enim in eodem, quoddam animal est iu stum quodda ales non est iustum: vim habent contradictionis si pro Socrate animal utrobiq; accipiatur. Sequuntur autem etiam hae,eadem quidem quae est, oriuris homo est non iustus illa quae est,nullus homo est iactus: hinc vero que est, non omnis homo esὶ noci iustus, ea quae
est illi opposita, aliquis homo est iactus . necesse est enim ullum esse.
Aristoteles vult repetere regulas consequentiariam rideo antequam eas resumat: repetit quae in primocta sunt de enuntiationibus quomodo se habent circa verum & salsum t dicit duo. Primum v, couariae GNunc ponit Arist.duas regulas. Prima est, abasi; maliua uniuersali de prsdicato infinito sequitur negativa de prsdicato sinito, inquit. ssequuntur autem etialiae. eam quidem quae est, omnis homo est non iustus. Illa quae est,nullus homo est iustus. Secunda regula, a negativa non uniuersia de praedicato insnito, sequi tur affirmatio non uniuersalis de prsdicato finito subiecto constante ei aliquo necessario existente. Inquit, non Ois homo est non hastus,sequitur ea,quae est illi opposita , videlicet negationi uniuersali de praedicato sinito.aliquis homo est iustus:& quia hoc videtur contra cictai ubi di ctum estex negatione non sequi as Emmationemradditinecesse est enim allque esse.q. d. hanc regulam valere quando subiectum negative necessi rio est aliquod. Multa hic iuniores coponunt, & oia proficiscuntur ex malis translationibus' quas habebat. Vnde laudare eum qui vult virum graecum c6ment
filiserarum Iscarum prius deberediscere regulas.alia
44쪽
ter non semel in pueriles genas incidet: atq; in de asimaginationes. De s scire ιν Boetius aliter I t sit
ram. Ipse.n.vult scd am renida m esse in particulari aias rinatione depraedicato imito sequi negationem de praedicato iniimio. Fortasse I codice suo gr O sic seri Debat. Ego autem in meo tu i ad verbum ut transmili: & credo meum esse veriorem, aliter verbum illud necesse est enim aliquem esse. F ad nihil adderetur. spicuum etiam in Pipularibussi verum e t interer
gatum negare,affirmare etiam veram esse: ut puras ne s crates ipiens os non . Socrates ergo nonsipiens. Inumauer ilibus autem non est uera que similiter dic stur: sed neugatio est vera. ceu putas ne omnis homo sapiens ess s Gn. omnis ergo homo non sapiens. hoc enim falsum est sta no. ergo omnis homo sapiens titra est. Est autem haec oppostata, illa conreum.
Volens Aristo. dare differentiam inter singulares& uniuersales. quo ad negationum transpositionem eam nanciscitur ex diissere mia interrogat: onum dialecticarum, & innuit duas regulas. Prima, in nrgatiua praeposita, sequitur negativa transposita in sine. laribus. Inquit,sperspicuum est etiam in singularibus si verum dii interrogatum siue interrogantem negare negitione praemita, allirmare etiam negatione trans ita verum esse Iut putes ne Socrates sapiens in s Respondendo P non . Socrati ergo non est sapiens : erit verum dicere . Secunda regula. ex negatiua psolita non sequitur negatio tras polita in uribus: sed bene contradictoria .inquit,vribus asit no est vcra
i sili dr sed negatio siue tat radictoria est vera: ceu putas ne cis nomo sapiens est Si respondetur cy non:omnis ergo homo non est sapiens hoc. n. salsum est,sed non ergo omnis homo sapiens est: vera est Est autemhse opposita hoc contradictoria. illa contraria transposita. Ex his sumunt serticulaeu, in singularibus noresertur negationem praeponere Se transponere ' quia Lesese sequuntur . non Socra. est sapiens:& Socra. noest sapiens. causam aut asserunt: quia in singularibus terminus super eodem modo singulariter stat: in nosit confusionis capax. Ita.n .m hae. Socra. non est sa-' piens, ille terminus Socra. stat singulariter siue discre- te: ut in hae non Socra. est sapiens. Sed occurrunt Aristoteli primo: quia resert dicere, non im Socrati bibit venenum: & iiii Socrates non bibit venenum. Secundo: quia refert dicerc. non Socrates habens silium diligit illum: & Socra. habens filium non diligit
illum. Potest enim secunda esse vera: ubi habere duos: quorum unum diligere' alterum odiret. Prima autecst omnino falsa. propter haec omnes sorticolae intelligunt regulam de singularibus simpliciter tentis de non compositis sine ratione adiuncti sed hic omitto. - -- ille vero quae secundum infinita hominu er verba contriticent: at in eo quod est non M ernoni stus: uelati ne
gasiones sine nomine cr verbo e . uidentur: sed non sunt: D. nam semper aut uera, aut falsa' negatio necesse e i. Qui uero dixit non homo: nihil nisus dixit: quam is qui
homo protulit: sederiam minus uero uel falbus fuit: nisii
Pispiam addatur. .is. Sunt qui dicunt Aristo. soluere.quaestionem an nomina de verba infinita sint enunciationes negativae,
quod non mihi placet: nam in principio huius hoc absoluerat: ideo non est Aristotiimponenda repetitio
ubi seri trinon imponatur. Ideo videtur mihi Ῥquaerat vinam nomen inlinitum siue verbum infinitu Opponatur nomini & verbo linito enuntiative. de primo ponat id quod videtur primo asipedita: de inquit, illla vero quae iccundum inlinita nomina & verba contra iacent ut in eo quod est non homo: & non iustu v luti negationes opposit rasurinationibus sine nominervi illa non laborat,& verbo, ut i sinon homo non iustus,tenetur. n. illa particula itineἱ singulatim singulum siligulo reserendo: nam illa de ntae infinito videtur sine verbo, de tacito in verbo illa de verbo infinito videtur esse negatio tacitum homine. Respondet, sed non sunt: cuius rationem dicit, nam sempcr aut vera aut falsa sit negatio necesse est. modo hae neq; sunt limul verae nem simul salsae. homo non homo: quia non sunt enuntiationes. Qiu vero dixit non homo: nihil magis dixit: Fam is qui homo, protulit: sed etiam minus verus vel nisus sititis qui dixit homo nili quicqua addatur. Vc bum illud praece euon latinae a inus pro minime accepit : quasi sit sensus.quod nec ille, qui dixit homo nihil addendo , verus est aut falsus: quare nec qui dixit
Haec autem, omnis non homo est iustus: nulli illarum idefignificat. Nec huic opposita que est,omnis non homo non est iustus. At illa quae est, omnis non homo est non iustus ei quae est, Ilum non homo est iustus, id significat. Quem auia ordinem atq; consensum habeant enuntiationes de subiecto inlinito variatae penes praedicatis nitudinem vel infinitudinem ad enuntiationes de subiecto finito nune docet deponit regulas. Prima est, enuntiatio de subiecto infinito S praedicato sinito nui. tum habet ordinem ad enuntiationem de subiecto sui tot siue lit haec affirmativa, siue negativa, inquit, haec autem, omnis non homo est iustus , Se sibi simile, nulli
illatum idem significat, hoc est habentium subiectu finitum: quia nec valet hanc, omnis hocst iustus, nee illam. nullus homo est iustus: & ita in his nec est consequentia,nec consentus: ut Boetius ait. Secunda regula enutiatio de subiecto in sinito negativa cum nulla illarum de subiecto linito habet Ord: nem aut consensiim.
Inquit, nec huic opposta quae est,ois non homo est notustus significat idem alii cui illarum: quia nec idem qd haee,omnis bo est iustus: neq; idem quod illa. nullus homo est iustus:& per idem nec conscquentiam nec consensum habet. Quo vero ad verba graeca attinet verbii illud amiceimcna: licet in stequentiori usu pro contradictoria sumat Ai ist. hic iuxta exemplum eius pro contraria acceptum est. Licet idem sit de contradictoria inam haec. non Ois non homo cst iustus . nulli illana idesignificat, videlicet, ois homo est iustus vel nullus hocsi iustus.haec autem, non omnis no ho est iustus csit radicit illi, om nis non homo est iustus. Tertia regula est, ab asstinatiua de subiecto & praedicato in sinito sequitur negativa de subiecto infinito & praedicato sinito. Inquit, at illa quae est omnis non homo est non iustus. significat idem illi quae est nullus non homo est iustus: di ita inter has est consensus de ordo consequentim Nomina ueros verbo transpostia idem seni'ant: eo homo ess albus, albus est homo: nam si ita non sit, eiusdem a se firmationis plures erunt negationes: ut ostensium δὶ una esse unius opposeam ratus enim quae est,homo vi albus, negarutio s. honio non ψ albus ullius vero quae est,albus o iam.
45쪽
si non ol cidem illi, homo est albus, negino erit aut in me in m homo aut in m non est homo : sed inera padm 6ὶ
negatio quae est album non est non homo, eiu est, quae est, clabus est non homo. Altera autem h u. homos albus: quain re erunt duae uniar. Qxia igitur transposim nomine G uerbo ea levi fiat unirmatio G negatio perspicuum.
Quia superius in exemplis nunc anteposuit praedicatum & postposuit subiectum, nunc contra subiectum praeposuit& praedicatum postposuit,idcirco transpositionem nominum & verborum significatum nominu& verboru no variare declarat. Et insup alia causa' qm rhetores & poetae transponunt nomina & verba ut ornatum seruent. dialectici minimet ideo inter hos quasi consultat: ostendens θ nomina & verba transposta idem significent. Sed quid velit Arist. iuniores multas
confusiones componunt:& omnes stant extra Ari. metem. Propterea debes scire in nomen adauum signis catum liaba triplicem hab tudinem,unam absolute: qua illud significat ab institutione: hanc habet tam in or tione quam extra orationem :&haec habitudo signifieatio est nominis Aliam habet sm exigentiam verbi siue temporis verbi:& hanc serticolae vocat stippositio . nem quam Arist. in Henchis vocat usiam termini siue nominis pro re. Inquit enim clim non est res ipsas seretes disputare nominibus P rebus utimur notist S hoc est supponere iuxta loquendi modum sorticolarum. Aliam autem sin exigentiam praedicati:&haec vocatur veri scatio. Hae autem tres habitudines ita sunt: q, significatici esse potest sine suppositione lappositio sine veri scatione:&non est econuerso . Vult igitur Arist. et nomina & verba transposita idem signiticent: ita via
prima habitudine nunquam absoluantur: utrum vero
absolui possint secunda & tertia habitudine per iras. ostionem: hic non dicit, sed antea dixit in singularius non referre. hoc inquit, nomina vero di versa tras.
osita idem significat:ceu homo est albus,albus est lis. oc probat dicens: nam eiusdem a stirmationis erunt duae negationes:hoc facile patet: quia habebit negationem sibi propriam oppositam & negationem suae conuertentis .Hic enim enuntiatio.h5 est albus. liabet haesbi propriam negatione. nullus homo est albus: & ha bebit negationem suae conuertentis, videlicet, illa nullum album cst homo: quae est negatio illi ps album est homo: quae est conuertens primae.Inquit, huius. n. quae est homo est albus: negatio est. homo non est albus: siue nullus homo est albus. sumit enim indefinitam pro uniuersali. illius vero quae est albus est homo: quae est conuertens primam: est nullum albu est homo, inquit, modo si non est eadem illi: hoc est, si conuersa & conuertens non idem significant negatio conuertentis, videlicet,illius album est homo: aut album est no homo: aut album non est homo. lectarat in non est illa. album est non homo i quia hec habet suam oppositam aliam a prima videlicet, nullum album est non homo: igitur opposita illius, album est homo: est illa, album non est homo, inquit, sed altera quidem in negatio illius, albuest non homo, videlicci, quae est, album non est non homo: siue nullum album est no homo: igitur illa. album est non homo: non est opposita illi. album est homo: uia tunc haberet duas oppositas. se igitur patet oppota illius album est homo i est haec, vid elicet, albu non est honio: siue nullum album in h5, altera aut est ne
gaso huius, io est albus, vidclicet, illa. nullustio est ἁ-
bus: igitur illa, bo est albus f n5xqui ualeret in sinimotu illi,album est h6:haberet duas negationes oppositas: altera in merito sui: alteram merito suae c5ueitctis.
Sed dubitare solitus sum. Primo Π, haec vidctur habere duas oppositiones de facto, videlicet, homo est vibus: ut illam. nullus homo est albus:& nullum albu est homo: igitur sequitur idem, siue sim idem, sue diueri. sv: Secundo diceret aduersarius caia illator, Q, illa. nullum album est homo non opposita illi primae dissed si conuertentis:&ita non sequitur duas oppositas uni csse. Ad primam dico ν illae oppositae habet una vim. hae enim nullus homo est albus & nullum album est homo:vnam habent vim, quia sele mutuo in serunt per regulam conuersionum. Vnivcrsalis. n. n gatiua convcrtitur interminis primo priorum. igitur non repriaturni si proma, Ad securidam dieas O illi est opposita
primae nam hae no stant simul.homo est albus &nullum album est homo: quia tunc hae starent simul. homo est albus .&nullus homo est albus, qmillae sese inserunt videlicet nullum album est homo: & nullus homo est albus:& ita patet 0, opponitur hse primae. Deinde epilogat:& verba palint per se circa finem praesentis capituli. Debes scire q, Arist. dedit in illo capituloquatuor regulis. Prima fuit ex astimatione negatione transposita sequitur negatio recta, ut homotist non
iustus: igitur homo non est iustus. Secunda fuit huieeontraria,videlicet, ex negatione recta non sequitur affirmatio negatione ipsa transposita: quia non valet. noncst bonum,igitur est non bonii. Nam centaurus
non est non bonum , & tamen non sequitur u sit nobonia. Tertia ex affirmatione recta. sequi par negatio trajosita negatione etiam. ut est aequale, igitur non est
non aequale. ria regula econtra non valet. non
enim sequitur, non est non bonum: igitur est bonumecum centaurus non lit no bonum: & tamen non sequitur q, si bonum. Contra has regulas multae a sorti colis fiunt obiectiones. Primo contra primam. nam non valet aliquis homo est non iustus, igitur cis homo non est iustus.Secundo non valet. Socrates potest non pugnare,igitur Socra. non psit pugnare. Contra secundam obiiciunt, quia vali t, ois homo non est iustus: i turtas homo est non iustus. nam Ois homo est iustus vel non iustus. Cotra tertiam arguunt primo quia novalet. Socrates in dominus igitur non est non dominus: dato v sit limul respectu unius dominus: & respectu alterius seruus. Secundo non valet, senex fuit puer, igitur senex non suit non puer.Tcrtio non valet. Socrates vidct equum,igitur non videt non equum: dato θvideret equum di bovem. tra quartam arguunt equia bonum de non bonum sunt contradictoria: ideo si. A. non est non bonum: sequitur m sit bonus. Pros
lutione ad omnes rationes debes scite primo in omnes regulae intelligi debent omnibus similiter se liabentibus i ta variatione facta penes praedicatum de sinito ad infinitum. Secundo debes scire et, enuntiationes inci libus subiecta variantur pcncs snitum de inlinitum. teris in omnibus paribus sunt inuicem impertinentes. hoc estu, una non sequitur ad alia, nec repugnat, ut iste homo est iustus. non homo in iustus, & homo non cst iustus,no homo non est non iustus. Vna enim harum ad aliam non sequitur,nec alteri repugnat, tuc iuxta his tolluntur obi oncs. Prima quidem, quia
non sunt in caeteris similes, cu prima sit particuli is de secunda uniuersalis: & ita non arguitur per rem m.
46쪽
Adsecundum contra idem respondetur eodem modo. Prima enimnsierat de praedicato inlinito : sed de bebat esse luc. Socrates si non potens pugnare, ideo valet: non pol pugnare. Ad aliam contra secundare malam iam Arist. primo priorum. in sine res ondit ia, album & non album no sani contradictoria sed bene es se album: vel non esse albu: S ita in proposito dico ιν illa nolunt cotradictoria: nisi intellecto verbo cutermino. Ad alias cotra tertia eode modo solutatur. Dico. n. ad primam ui valet tenendo verbum illud diis eodemmo: erat. n. dias ad. A. S r pectu ipsius. A. et non est non dias. anquam sbrticola dicant regulam tenere in absolutis: quod non puto esse necessarium. Diximus.n.re imposita. Propterea subdit. non sit autem qu ianum gulas valere Cuteris 'ibus sumptis eodem m6. Ad si ex illis vel desinitione,aut subiecto.&exponit pcrex
iuctione aut subiecto aut descriptione aut dcfinitione:
enuntiatio non una erit. Haec est regula communis.
Ais unum dico: non nomen uetum fit postum: non sit autem quid unum ex illis. ceu homo est for tau Cr amniat,
bipes σman uerum sed ex iis unum sit. Ex es o vero πhomine crambulante non unum est. Proptereas quis unum
d de his affirmaseno uria eritas imatiosed uox qde una. ymati es uero plures. erect de uno tac d similare multae.
Exponit nunc Aristo. quid velit per unum &inquit: atq; unum dico: non si nomen unum sit positu, veluti est aequivocum X quod est una vox pluribus abiunctis
cundam dicunt regulas Aii teneri in enutiationibus deliraesenti: sed hoc in friuolum, non.n. essent uniuersa- es: ut oci praeci voluti Propterea melius est dicendu mola caetera Se verbum debet sumi eodem mo: & pro eodem praecise tempore. Propterea debet sic argui . si exsilit puer: igitur senex non seit non puer pro eo tepore quo suit puer. Diramus.n. regulas esse veras caeteris similibus sola variatione facta penes praedicati sinitudinem. Ad tertiam dico u, non arguitur per regulam. Debet
enim argui. Socrates videt aequum: igitur Socrates noest non videns mula. Ad ultima,soro patet ex dictis ad Gnem contra scdam regula Haec de isto capitulo satis.
De En murationum Vnitate, ac Pluralitate quomodo irem valeat consiquentia ab en tiatiine de priaicatis diuisis ad enuntiatio- ne depraedicato co Go ejectae δ. Cap. II.
AT uero unari de multis, aut multa de uno ut more π negare, nisi Mnam Pid fit id, quod ex pluriabas tuas signifieatu non est afrmat ira, neq; negatio una. Cum Aristo. velit nunc de ordine siue consequentia enuntiationii, in quibus pridicatur unum de pluribus, aut plura de uno hoc est quonam 5 valeat diuisis ad coitima coniunctis ad divisa. Resumit rursias i sit ne gario vel astimatio una: quae nam plures siue non una: quae longius in primo huius absisluit. Multiplicari itaq; pnt enutiationes ut diximus in primo auctoritate Ammonii hunc in modum: nam aut in enuntiatione unupraedicatur de uno,aut unum de pluribus: aut multa de multis:aut multa de uno. Si quidem unum de uno i autvnhiocum de uni uoco, ut ho est animat: aut uni vocum de aequi uoco,ut canis est albus. Item, aut aequi cum de uiuoco: ut acutio est acumen: aut aequi uotum de
univoco,ut animal est canis. Simili mo si unu de multitis: aut unum vniuocum de multis: vi ho bipes est alat: am aequivocum de multis: Hales latrabile est canis. Itenim si multa de multis: erit aut multa coitincta de multis coniunctis: ut ita ronalis est aiat mortale. ambo. n. des nitione coniunguntur siue ho & bipes & crispus est inimal & sensibile & disciplinae capax. Haec. n. ambo copula coniunguntur 3c aliis modis: aut coniuncta de abiunctis vilio bipes est ales album. aut abiuncta de abiunetist ut h5 crispus amicus est ais iustum benium lum. Simili mo si multa de uno: aut.n. multa de unius : aut multa de aequi uoco .piat eua multis aliis modis multiplicari: ibi susticiant. Misto. igitur tale coem constitist regulam qn praedicantur multa de uno: aut v nudemulus: nisi illa multa sint aliquo mo unum aut con-
plum quid sit ex multis unum esse:& inquiti scev ho est sortitan & aiat & bibes & mansuetum i sed ex iis unumst: aut copulatione: v t placet Porphyrio:aut definitioncivi videtur Aueriin paraphrase.Quid vero sit ex multis non esse unum: subscribit dicens. ex albo vero de homine & ambulante non unum est delinitione, vel copulatione si dematur copulti. Propterea concludit i siquis unum quid de his alii et: non una erit a stirmatio, licet vox quidem una, asiirmationes vero plures: nec siquis haec de uno assi a uerit a iiirmatio .una erit: sedi in multae. Sic igitur patet quid sit unu: quidue ex multis unum esset&quid ex multis non unum esse. Sed du --.bitaturiquia Arinit m si quis a stirmet de illis unum,aiasirma nes erunt plures. Quaeritur quona mo hoc siti Auer. in pnti paraphrase videtur dicere in sit una veluti
aequii ioca,sed cotra: quia enutiatio ubi terminus aequi uocus aut subi jcitur aut pradicatur facit paralogismii. Sed haec enuntiatio non facit illum. Scdo:ois enunti
tio aequivoca s distingueda: sed haec no distinguitur.
Tertio ex iis sit salte unu in sibiecto no sicut ex aequi uocis. In verbis Auer. apparet sol o. subscribit. n. sila est disipositio in enuntiatione inquantum aflirmantur intentiones multae ubi subiecto ter nota diuersat q. d. v quantu ad hoc ve esse similitudo aequivoca enutiatione: ua in hac multi sunt significatust vel exple subieima uti dicati:sed quo ad alia no: virecte cogutrones.
Si igitur interrogatio dialectica responsi is est psu
latio: aut propositionis: aut alterius partis conuatimonis. Propositio vero contradictionis unius est pars: non erit ad
haec una sane responsio. Nam nec interrogatio una est: G si etiam uera sit. Sed de his in topacis dicitur.
ridulanus & alij multi volunt Aristo. probare id ql eia ,
pauloante dixerat:&se syllogisticiis aciunt texis. Sed haec expositio friuola est. primo: quia Aristo. assui sis set i notius ad declaratione ignoti. n. hic sumit in topicis declaratur ut ipsemet ait. Moea quae dicuntur in topicis sunt posterius nota:cu hic liber sit primus: ut
Ammo.&Porphyrius: S caeteris dixeriit.Amplius non consonat textui. h. n. in graecissensu&verbis illativus: ut intelligenti verba graeca&ntas transtationes patet. Videtur itaq; mihi textu esse illa suum. Infert. n.di': quom primum estu, plurisino est una rnsio, atqimul
tiplicis minime. Syllo sat aut ut milii vide0 sc q.
rum non est una interrogatio eoru non est unam io plurium non est una interrogatio:igitur plurium no est una rnsio. Ad huius syllli primo sumit unum ans c putatum, ex quo vult habere probationem minoris: &in it. Si igitur interrogatio dialectica rnsionis est postulatio: aut is ponis: aut alterius pus tradictitas petitio. Propositio
47쪽
Propositio vero contradictionis est pars. Ex ijs vult habere probationem minoris, qus potest ad syllogismusic reiblui,quorum non est un a propositio aut pestulario,eorum non cli una interrogatio per nunc dicta horum plurium non est propositio aut postulatio. I tur nec una intcrrogatio, & ita minor patet:tuc insertconclusionem,& inquit, no erit ad haec una sane rnsio. Cuius minorem epilogat dicensinam nec interrogatio illorum plurium una est:& si etiam vera sit. ccce quomodo non syllogistica est litera, sed illativa. Debes scire ut ex primo Topicorum.ca. q. satis habetur cui ii terrogatio est quid c ad problema, quod dicitur responsio, de ad propositionem dialecticam, quae est praemisia siue interrogatoria propositio, quae vero diis rentia sit inter problema & propositionem: perquireii illic. Propterea Aristo. ait interrogationem dialectica esse aut responsonis postulatio siue problema:aut potitionem propositionis siue alterius partis contradictionis quae est propositio interrogatoria. Secudo debes scire 'disturi etiam quaestio S coclusione & su positione sue principio: id. n. quod in demonstrativis est quaestio ante demonstrationem .in sne demonstrationis est conclusio,dicitur enim.2.posteriorum. Qui stion sunt aequales numero is suae scimus. Suppolitio autem & principium propositiones sunt siue p misso denaonstrationis. Qua ratione patet problema in dialecticis se habere ad responsionem: ut qussio ad conclusionem in demonstrativis, & dialecticam propositione ad βyllo linu in dialecticis uti suppositiones siue principia ad demonstratione. Haec aute sorticolae
oes ignorant & recutiores.ob.n.ignorantiam terminode facili paralogizamus.I. clenchorii:&ria considera.
Insii per et i Isimul per lucua di ipsum quid est interrogaranem non esse dialictita . Ni oportet ex interrogatione dari ut eligat utia uellac piradictionis partE.C uti is qui interrogat debeat distinguere utru homo sit homo, aut nosti hocio ora. Secundu quod cocludit est: in quaestio quid est non si interrogatio dialectica, de sylli est. interrogatio dialectica interrogat utraq; parte contradictionis. quaestio id e no interrogat utraq; parte cotradictionis,sed unatatum, igit quinio quid est non est dialectica interrogatio. Primo sumit conclusione, di inquit. insuper etiasimul cum conuersone proxime dicta perspicuum est ipsiam quid est interrogationem non esse diste caminimo nec si est,nec quia est, nec propter quid et t. Sumit deinceps maiorem s) llogismi:&inquit.nam oportet ex interrogatione dari atq; permitti ut eligat rejondens utram velit contradictionis partem,cuius ratione inquit:qn is qui interrogat: debeat distinguere virum hoc sit homo,aut non sit hocivi utrum sus sit moria lis an non. Legitur autem in praecis codicibus verbum
illudfquado aduersative: sed sonat expositive veluti alibi saepius Arist. verbusallabsumpsit Ex iis patet quaestionem se habere ad demonstrationem ut problema ad dialectieti syllogismum, nam est quaestio ante de- nstrationem, in sine concluso. problema etiam an
syllogismum in sine responso siue illatum.
aut eorum,quaestorsum praedicatitur, alia dia, composita predicentur,ut unum omma praedicatum euadat. alia uero non, quae etiam sit discrentia De homine iras Marum es dicere,G seorsum animal crseorsum bipes, πhaec eadem ut unum er hominem eν album, er haec eadem ut
itus. Actae si quia seorsum utrunque est uerum, operis etiam ambo vera ese , multa erant etiam absurda. Da homine nanque quodi verum ea dicere, et quae est homo. er g est albus: quare er tot si Rursus si albu σ totu uera est scere, erit etia homo albus albunc dic hoc in infesta. Et . rursus miscur albus ambulas,et bre saepius coniuncta in inis fultum dieretur. Praeterea si Socrates i socrates et homo, etiam socrates erit Socrates homo: σῆ est homo abi in etia erit ho bipes. Igitur si quis Impliciter dicat coplexiones feris larima ab urda inde contingere dices,persecuum est.
His suppostis accommemoratis.Nunc accedit ad c- ι- rem: S primo petit q5nem:& inquit. cum aut eorum quae seorsum predicantur diuisim, alia quidem composta p dicantur ut unum omnia praedicatum euadant.hoc est cum quaedam p dicentur divisim de sima alia vero non:quae nam sit disserentiat & quando licet & qn non,in qo: igitur vim semper liceat argui adiuisis ad coniuncta an aliquando sic:aliquando non.& quando sic:& quando non Arguit igitur pro utraque parte:& primo in valeat: nam sequitur. homo est animes: & homo est bipes, igitur homo est animal bipes. Amplius valet. Socra. in homo: do Soc. est albus: igitur cra. est homo albus. In contrarium assuit: quia non valet Paliquis homo est cerdo & bonus: igitur bonus cerdo. Secundo si valeret: tunc esset proces.sus in infinitum in complexionibus: nam de homine quodam ut de Socra. verum est dicere, est homo&u, est albus:quare &totum hoc simul erit homo albus. Rursus si de Socra.est verum dicere album & totum:hoc in si Socra. est homo albus,& alb is seorsum. Rursus cierit verum dicere sit ho albus albus simul atq; hoc in infinitum.Tertio non valci.Socra.est muscus&albus&ambulans: 7gitur est muscus albus am 'bulans: quia haec sepius coniuncta in infinitum dicerentur. Quarto si Socra. est Socra.&homo: etiam so crates erit Socra.homo:&s Socra. est homo de bipes: : iam est homo bipes: quod est salsum: nam ex non nugatoriis nugatio proficisceretur: qm in antecedznte non fuit nugatio.In consequente vero videtur esse. h. xcin .nupatio est. Socra.homo: etiam&homo bipes:
qm in indiuiduo species de in specie differentia intelliguntur. Sic igitur pro utraque parte haec sunt argumεD.Deinde epilogat: & sermo patet. sed quo nam modo id ponendum ' dicamus nunc. Eoarum itaque, qua praedicantur: atque de quibus predicari
sum tur , quacunque per accidens dicuntur, aut de eo dem , aut alterum de altero, haec non erunt unum. : ut Mismo est albur, π mincus: sed non imum s albam ipsum musicum. Accidunt enim ambo eidem . nequesinerum si dicere album muscum esse, alta mu cum prosim unuquid erit . Album enim per accidens musicum est : quaere non erit album musicam quid unum. Quocirca neque cerado bonus simpliciter eris, sed unimal erit bipes: cum non per accidens hec de illo sint.Praeterea nec illa,quora alieruulteriis st: quocirca nee affusaepius erit, nec aliquis homo est ho aut aut bipes.Insunt. n.bo bipes π aiat homini. Determinat qonem: de vult duobus casibus non sceta diuisis proscisci ad coniunctum. primus esti cuea quae divisim praedicantur de aliquo subiecto, de illo per accidens dicantur:siue quia ambo eidem accidui: siue quia alterum alteri accidens: ut non seqititur. h mo in albus de musicus. igitur homo in albus musi
48쪽
cus Aecidunt.nalbii musico ambo homini : nam licet
haec possit esse vera,album & musicum:in albsi musicunon erit quid unu: cum albu per acciri musicii sit:& possit esse & non esse. Ses o non sequitur. Socr. est cerdodi bonus igitur cerdo bonus: na pol esse Soer vir bonus & majus cerdo. Mos verocasus est qu unum illorupraedicatorum divisim acceptorum in illo includitur. Hac. n. rone non pota diuitis procedi ad coniunctum:
nam antecedens esset non nugatorium cosequens vero nugatorium: quocirca non valet.Socr.est ho & aial:
igii Socr. est h5 ais: nee sequii. Socr. est ho de bipes: igitSoc. eli homo bipes: quia in hole in lint alal bi sq;:&vnum est in rone alterius. Propterea soluit ad dubiit &inui:quocirca nec albia tapius erit Socr. nec aliquis horri Plato est ho aiat aut bipcs. Insunt .n. haec aiat & bipes hci. Isti sunt duo casus: in quibus non valet: ex quibus colligi pol in quibus valet. Per prim v. n. casum habetur-illa diuisa in sint per se subiecto. Perseimhabcto unum non insit inrisne ali crius: propterea bene valet. Socrates est ron ale & mortale: igit ronale mortale. Tollitur. n nugatio: quia neutrum est in rone alterius.
Tollitur processus in inlinitum: quia non licet polimodum argui est ronale mortale & mortale, igitur ronale mortale mortale: quia mortale secudo assumptum includebatur in rone illius totius rationale mortale. Debes scire ui cum Aristo. ait:quo circa neq; cerdo bonus simpliciter erit sed alal bipes eriti non vult absolute hac consequentiam valere Socr.est bipes&animat: igitur bipes animat: sta ait valere solum ratione habita ad primum impedimentum . Propterea subicribit cum non per accidendi te de illo sint: & ita valet ratione habita ad primum impedimentum non absiollatae quia ratione habita ad secundum impedimentum non valet. Nec
ignores translationes veteres oes hic erroneas reperiri.
Qui n.legit codices Ari. graecos :hoc sacile dijudicabit. im est autem dicere doli io: e simpliciser ut alique minE Jominem: ut aliquem hominem inum, homini arubumnon tamen perinam grando in adiecto aliquod qui A opposito rum inest ad quod siquitur eo tradictio, non ve ira rum. sed B um est. ut ii hominem mortuum dixeris bomin E. piando autem non in i verum est. Hactenus quonam modo liceat diuisis procedere ad coniunctum,nunc contra quonam mo a coniuncto
ad diuisa liceat arguere declarat. lit colligit primo, τverum est dicere:&inquiis verum est aut dicere de aliquo subaudi prinlicatu conitinctum & si mpla quodlibet illius: ut de Socra. supple verum est dicere coniunctim aliquem hominem: & seiunctim homine tint aut de eodem Socra.verum est dicere coniunctii aliquem
holem album: de seiunctim homine album, siue lita per se album per se. Igitur absolute 1 coniunctis ad diuisa valet,utrum vero in omni 3: de omni determinat: &dicit primo'non valet: qn in praedicato est contradicto vel oppositio: ut non valet Caesar est ho mortuus: igitur lio,nam mortuum de ho opponere videntur.In-
quit, non tamen semper: nam q5 in adiecto siue pr-icato:est aliquid oppositorum illi repugnans: siue diminuens ab eo ad quod sequitur contradictio:non verum est sed sitsum: ut si holam mortusi dixeris homine : quautem non inest haec in praedicato oppositio verum est procedere a coniunctis ad divisa. Quo vero ad verba graeca attinci verbu illud aptost licet interdia pro Oino:
interdii pro ust sumatur, hic sumpsit pro seorsum siue
seiunctim.Vlterius verbum illud proceimeno: licet hic pro praedicato adiecto siue adiuncto subiecto accipiat: aliqn ab blute Pol addito siue subiecto si uel dicato. Est igit sensus, in quotiens est op in i dicato addito
siue adiecto: tunc non licet. Solent dubitare metaphy- Diast sici quonam molire sit vera. sar est homortuus,videtur. n.abs lutes alla. Pertextu. n. hi villud pradicatu
compositi: m implicat opposita . Igitur est ro in se salsa & eum sit in se silla: vrde oi talia ut dicis. . Meta. & li- cet haec res spectet potius ad Mctaphysicam: quae coite
currit per manus cucullatorum: in quae dici tur ad hoc:&quae mihi videntur esse dicenda breuibus non recusabo dico . Dicunt quidama cum hodi mortuus co . ponuntur: non inicitur ro in se falsa: quia ho determinatur per ipsium mortuu ad cadauer . Sed lucriasios. c. f. aeri
uola est quia aut totum hoc:ho mortuus est Gin se salsa aut non,si sic: igit de quolibet salsa: ceu lio irration lis cum sit per se falsa:deς7 est salsa. . Meta.Si vero illud totu non est ratio in se si isti: hoc est contra textu & contra ronem. Contra totum quid ceqQ ait unam partem
inferre oppositu alterius pocontradictione. Contra ironem vero qm honiaqua perdit seu signiscatum: igiecur si qua significat nomen sit desinitio: ho erit sempcrates ronale:&ita corpus satum & ita viuu:et ex alio est mortuus. Igit illam est in se simpla filia: S ita de nullo
vera. Amplius ad principale:vt conceditur haec. Cesar eli ho mortuus:cur non lxvc. Caesar cli ho irronalis.
St. n.concedit homortuus: ergo cadauer,&ita irronale:& hoc sequitur si verbu ho contrahitur, verbo mortu'. Videt igis mihi ιγ nomen habct dupliccm signiti tu, alterii propriae ves uti lisi Mera.& Platone: Altem transiimptiue ut liciem pictu cadaueri & id genus: ut Arist. inquit in praedicamentis si haec est vera. sar est h5 mortuus: im h5 sumit in signiscatu trasumptiuo,hsc at salsa. sar est ho: qm intelligitur in signiticatu a prio. An quidem quando inest, nunquam verum sit: quandiu ro non inessemper ne uerum usquPadmodum Home. est ali.
quid ut meta: ne igitur Home. Et elis an non. Per accidens. n.
praedicatur ipsum est de Home. quatenus quidem est poeta, non autem perse praedicatur de Homero ipsum est. Dubitat rursus contra solutione data utrii, videlicet,qn non est op siue contradictio in adiecto semper li- ι - ,π.ceat:& arguit P non: qm hec e vera colunctim .Home. est poeta: ubi totum hoc. est poeta pilicas de Home. Scnon est contradictio in illo: Zeno valet: igit Home. est: solo verbo est praedicante. Inquiti An quidem quado inest: nscita veru sit: quado vero no inest semo ne vini sit .l Quasi dicat, utrii ut qua do inest opp5 nunqua veruest: ita quIdo non inest: et semper versi sit i & arguit uinon inqt queadmodii Home. est aliud ut poeta, ne igie Home. est ei quasi dicat non. Respondet & vult ui non semper licet arguere stante illa eonditione. Et se addit secundam, P, videlicet, ambo illa praedicentur aeque principath de subiecto: & non unu principas & alteruper acciis:& sic sunt duae conditioncs. Prima,q, non sit oppo in adiecto. Secuda, ca, ambo praedicentur aeque principaliter. Haec secunda dcscit cxemplo de Home. Nam per accidens praedicatur esse de Home. quatenus
poeta: non autem per se quatenus ens & existens.
Q re in quibusculis predicatis neque e i contrariotis, si pro nominibus rationes dieantur, neque peracti drus : sed por se praedicimur: in his coniunctim cr simplicuer verum est dicere. Id autem quod non est, ποη verum
49쪽
est Arere esse aliouis titulas opinabile, non enim opinis de
Epilogat coditiones insimul:& inut. Quare in quibuscunq; predicatis neq; est cotrarietas .FqJ quide sa-cile discernit, si pro no bus rones dicatur, na cu rsines notum sunt opposita: in i dicatis est opp5: vi ho mo tuus: nam ro litas est alal ronale aiatia. Ideo mortui est cadauer sine aia:& hoc ad prima coditionem: neq; peracens: sed P sei dicans ambo: hoc est aeque principassi in his eo niunctim & divisim siue simpli:& Pm quid, &habet g mecus textus,vem est dicere. hae sunt conditiones. Et declaras scgam coditione inquit id 1iqi ii 5 est ut Home. no veru est dicere esse aliud: ia est opinabile remanes opmione holum, non. n. inio de ipso est i sum esse: sed ipsum non esse:sed supple tu .veru est dic re esse poeta: qi non est aliquid in re:sed in opinione. Sic igii phoc ν Home. est in ivinione: non pa hoc est aliud in re,hae sunt conditiones. Et cosequeis de re lis enutiationii a coniunctis ad diuita .sed circa hςc sunt qones non Pu. x.Prima quona mo. scda conditio intelligenda est idicit u compositis illud da praedicari psede sub ecto. Ve at ad hoc rudere Auer.in sua paraphrase dices. i. p aliud ab ipso: sed per se. i. pp ipsum: quia cuest pilicatu per accias sim istum modii salsificas cu sepa
Home.e,illa sit salsa tela sit nuc priuatus, 3e ca in hoc et 'ia esse pilicas de Home. ex parte qua est poeta non pdicatione prima p te ab soli te. Sic igit Auerri vult ci illud
conium si dicetur p se & F in q, ipsum de subiecto. Sed
huic obiicisit non ulli prinio: a valet. Sota est ho albus. igii est ho:& e albus. Scio ua frustra adderet & non paccns, M. n. hac exponem sepstua. Sed haec friuol, sunt. Ad prima diceret Averr. Vargmpse temet in tamateria, mocii liceat dare instantia in aliis satis est: ut .
primo Prio. cap. 22. & 1.TOp.cap. 2.modata est instantia in ille. Home.est poetat io regula est salsa. Ad aliud diceret Averr.illud esse additu i dicatu praedicari perses ni se & qiiodlibet sui: io sentiis est. nisi fim acens, hoc est
non rone partis. Sumit. n. per accias interdum P eo qlest per parte. Sed adhuc instabis contra Auer.quia tueprima conditio superqueret cu m satis explicet in scda. Cum . n. totum coniunctu Dicatur per se &nonroneptis de subiecto: vρ ιν non possit esse oppo in adiecto. α se sui quit prima: qua Ari. ponit in epilogo alia a secunda. Dici p5t v, apud Auer. illa no necessaria: sed posta ad maiore explicatu . Nos vero alli exposuim' iuxta Ammo.&Boe. mentum: ut patuit. Scsso trutvtru .
adiacete ad se adiaces liceat arguere siem p. Rndet Eseul. 9, 1 tertio adiacente ad sed in adiaces G nisi qea materiae valet p se at nunqua, hoc multipli xbat. Primo , coposito ad diuisa non valati sim termini no eodemo sum uni,sed senis ipsum est: qn territu adiacet accipit: ut dicit veritate enuntiationu: qn vero est scim aecipitur ut dicit actu e di & ita no valetis ego a segmud ad simpla non valet cosmii etia: sed cu dico, est alat: istis est arguit a scis in qd ad simpla: ua ab esse aiat ad eε simpla sigitur no valet. Tertio ablato ipsos acciis potremanere ipsum p se atq; necessariu . Sed haec Dicatiolio estive p accris,illa vero, h5 est aiat.est P se ac necessaria:igii ablata illap accias hsc sit remaner vera:& ira ad illap se& necessaria no sequit haec cottinges: de s accias.
Quarto haec est vera. nullo holeonteno est aiat. igie
ex hac no si tur illa ho est,ans imas: qm si no est vera: igit opposta e salsa, opposita est, h6 est n5 alahqin galde n5 aiat c5tradictoria sunt. Igii lite est vera, lisi in no aiat ultra gitur no ronale:& vltra, igii non ita: de multa alia impona. Antequa restata hac pone: dicamus qd peripathetici dicut hac in re.Debes igitur scire cui dicemus) q, triplex est enuntiatio siue prop6, una de inesse, alia de necessario inesse, alia de contingenti inesse. Tite constat in proponibus de contingeti inesse non valere 2 prop5ne de tertio adiacente ad illa de secundo, n6. n. valet. Socr.de contingeti est albus:igitur est albus: de in aliis sist. Dico scdo ut tam in proponibus de inesse qua in illis de necessario inesse, valet seruatis conditionibus
Arist. videlicet,qn non est opso in adiecto & 'in ipsum esse Se adieci in libi sque principare i dicatur de subiecto. Dico: qn non est oppo in adiecto ps tales. ho est mortuus. ho est pictus:& id genus. Dico secundo qn ip ssium esse&adi m praedicantur aeque principaliter. Propter tales centaurus est terminus, im hocst risibilis. Haec. n. ho est risibilis, est vera:& ipsum esse praedicatur de illo subiecto tin horsine risibilis: quodcumlitae conuertitur:isi non valet, ho est risibilist igiturtii, homo est i qm descit secunda conditio, licet nonnulli velint regulam esse veram in simplicibus. Alii dicuntu, debet sic argui, tantum homo cst risibisti igitur hoesi ritibili, i qm sic est a composito ad simplex. Ego vero dico ti, haec est vera,tatum alal est homo: pphciem qui vidi est alat, & sic esse copetit ipsi atali tili rone hola. Quod vero haec sit psi peripatheticorum declaratur,ois propo de inesse est illa quae exiuit ad acti m. Et Auerri inquit primo priorum ait esse possibile ad Sum deu tam: sed non est ad actiam exies: nisi subiectu csistet. I tur esse principast praedicatur de subiecto:&ycons quens a tertio ad segm valet. Ide confirmatur P Auer. eodem primo prioru cap. a. ubi ponit dῆiam inter propones de inesse quas inuentas vocat:& illis de necessario inesset solum penes hoc in in illis de inesse praedicatu invenitur in subiecto penes prin tris, in illis de necessario in ta tre, in ambae sunt in actu. Tertio si propo de
inesse non requirit subiecti constantiam non disterret . E contingenti. tenet consequentia primo priorum cap. ii. ubi vultu, propo contingens dupliciter exponitur. vno modo cum subiecti constatia: & sic miscetur cum illa de inesse. alio modo cum subiecti ampliatione:&sic est pure eontingens. Qiserto Aristo. cap. I a.pte illa
Oporici at accire oi inesse.ldistinguit de duplici pro- . pone de inesse,una quae simpla est i non cst fim tempus
determinatu: altera ut nuc:& ad ambas vult esse neces
sariam subiecti constantia. Quinto Philop.I. prior. ca. 1 3.parte illa soportet at sumere non solii .P auctoritate Diadori inquit. Diadorus at inquit,alia quaedam signiscat possibilis esse, attin possibile esse: aut qgia exivit ad aetiim: qg dicimus nos inesset aut psit exire, nodum Et exivit, ecce quo propositio de inesse est illa: cuius stanniscatum est in actu temporis:&ita cum subiecti co- stantia. Idem sentiunt idem Philop. de Alexan .in principio cap. ii. Ex is accipitur peripathetice sentiendusem mi. per valerea coniunctis ad diuisa di a tertio adiacente adscem in propositionibus de inessedi necessario inese quando sint propositiones a stirmative: quia in prima& hae scia regula semo dea firmationibus loquis: seruatis iii illis duabus conditionibus: nec solu ut cortic lae aiunt. Arist. locutus cst debicato coposito ex note de adiectivo: ut exessa de aecinus verbore indic5t. Tite
adrones. Ad prima dicon verbum quando praedic
50쪽
iu totia tali & quodlibet sui de subiecto veriscatur,
eodem modo in coluncto & diuisse capit. nee variatur . . acceptio:na in coposito sumit ut dicit ese & veritate
aut esse allati est quid cotrahens esse vi r & simpla acceptu, de ita videi potius argui ab inscriore ad si perius,&no sim quid& simpliciter. Error.ncioni ex hoc oritur: quia re ut in simplici esse sumi uno m6,in composita alio m5:& non est ita. Ad tertia dicori haec pdicatio homo est:n6 est saccidri sumptu pro cotingenti contingens. n.est q/l nondu exiuit ad actu, & io haec est de inesse simplicitecnon inest perse&necessario inesse: sed est in ius; ne media. .de inesse. Illa vero,ho est aiat inde inesse simpliciter,haetho est: etia inde inesse simpliciter ideo bona cosequentia:aut sorte prima cst de inesse necessatio hec de inesse simpliciteri haec.n.apud
Peripatheticos Moxst nec est cotingens nec necessaria,nsi cotingens:quia exiuitia ad actu, nec necessaria: qano in materia necessaria:& ira de inesse. Ad quartadia eo-lixe,h5 est alat,nullo holeonte no est vera: sicut haec, rosa est pulcherrima stom in hyeme: sed coceduntur, qui aput esse verae. Ad roncm dieo alal & non sal no sunt contradictoria:vt in fine primi prioru h betiar Hypocetaurus. nec est sal, nec in m aiat, sed bene haec contradicunt,esse aiat & no esse aist A: sic de . hoie non existet enec predicat alat necnoates licet aut esse animal aut non esse aiat . Alij dicunt .nullo hese exissent elixe est vera. ho est sal non ratione ipsius verbi est: sed rone animalis:&sie descit se da coditio in casu illo:similiter&de illa, re si est pulcherrima floruid id genus.Naec sunt dicenda ad mente Arist. &oium peripatheticors:HPhiloponi,Themistij,Diadori, Alexandri, eophrasti:& Averrois. Sed dices: non valet: Socrates est gubernator equorsit igii gubernator: nec valet: aethiops est albus dentes:igitur albus,hae ia solui tae sunt. nommarguitur per regula:quia esse gubernatorem no verilicatur de Socrate nili rone partis: & similiter de aethiope:& ita novalet haec sim ori peripathetiun u. μ cos.Quia Arist.ω dithac,ho est mortuus: quae non potesse vera:ni sidci ampliatio verbi ad id qJ cst vel suit.Quaerunt utru ampliatio verbi sit peripathetica: &videtur tu, no vne v, ea nulli bi Arist. posuit. Tum in
verbu est forma extremora: it extrema accipiuntur secundu exigentia i pis & no ultra. Tertio,tunc aliquae
contradictoriae essent simul vos vessimul sals, ut hae. Ois homo est mortuus & aliquis h6 no est mortuus: patet prima pro vitiosequi est aut fuit. patet secuta prohola etia qui est vel fuit. Quarto, tue aliqua propositioesici sir de inesse de cotinges, ut nauale bellu est sutum. m. n.de inessetquia actu vera:de contingenti:quia esse ampliat pro eo myest aut erit. Multa alia adduci piit. a. -- haec satis: Sta vide ui ampliatio negari no possit apud pathcticos: saltem in cotingentibus: ipibus quae circulit psens.Primu patet primo prioru.ca. II. in illa. n. cotingit holem currere.ille terminus ho ampliat prohoie qui est:vel psit esse zvtibi deest, cui Auer. Philop nus de Alexa. resentiunt.Rursus in t pibus circuenti Dus Praesens: Π.I.Elenchorii est Ari.in illa parte, sanabat laboras. Diir etia alia tya circuetia praesens , quia saliet
sum sub diuisione significant:ut dicit B us,&P consequens illud seniscabunt sub disiuctionei ut lici suit mortuus, signi ucat qρ est vel suillio: aut ho est mo tuus vel pi s:sst: qin haec mortuus vel pictus sunt eriti tris.Vtru vero detur respectit Uis pntis ac ter
mini signiscatis re putem: ut in hac. Ada est primus homo:&illa Home.est poeta:alias disputabis in es his. Tuc ad rones:ad duas primas patet soliatio. Ad te tiam dico v pro diuersis tyabus illae no sunt contradictoriae,sed pro eodem tre. Ad ultima, illa proposito est pure contingens cum subieci uno costa. Animaduerte in ca, peripathetici his duobus modis expresse ponunt ampliati'ne ilicet alii voce ea appellatione m6 ophosti soleticolis:vt Alberius, alij termini vel verbi extesione,alij alio mo: sed de noibus no est nimis curandu. Sat enim in illud non esse cotra peripatheticos:vt a ctoritates innuunt,lite de coniunctis&diuisis.
His uero determinati consuerandum est quonam mo
d est habent Uyrmationes ac negationes inter ficita ui ducetraesunt de postibili esse, cr non possibili se,
ais de contingeniter non contingenti, rij imposiliti detrecesserio. habentenim quandam dubitationem. Antequam ad expositione textus, intelion*: eari ea. u. tus deueniam,primo accipienda sunt quaeda necessaria huic pertractationi.Et primo quot sunt modi enutia- mesonu siue propositionu.Est. n.in dictis Arist. no paruaesit radictio.Primo naq; prioru visius est velle esseduostin modos: necessariit,videlicet,& csit ingens. hic vero uatuor:quare aut hic superfluus,aut ibi diminutus,in-ίici,addit veru & saltu. Circa hac re oes peripathetici csiueniunt in eis quae Ammonius dixit primo huius νprplicatu adsubiectu habere psit triplice habitudine:
qua graeci materia enutiationis siue propositionis vocant. Prima est:qua pdicatu nodum inest&potines.se, aut qua inest & psit no inesse. Hac peripathetici materiam vocat contingcnle. Sc est:qua pili tu non insulit de nue inest:aut qua nue actu noincst.pri' vero infitit qu Auer.& Porplay. materia de inisse vocant in prioribus analyticis. .r. Tertia demu est:qua praedi. catu subiecto inest actu&no ino inesse zvel qua n6 inest actu vaec potinesse: qua quoq; necessaria vocant materia.Plures harvno reperiuntur: ut Porphy. etiam hic sentit:& Auer.Alex. atq; Philoponus primo pii ru. Ex iis apparet: ui licet veru & salsum videns modi propositionu,ut Ara. dicet:re vera no sunt alij oino ab
illis q dicunt in priorib'. Hi.n.& alij id genus ab aliqua
materia sumi no put propriacu nulla sit. Rurses vero quando coordinas cum possibili aut necessario.nam est aliquod veru se salsum etia cu possibili vel impossibili est.n. falsumlose& salsium impore, interdum coordinantur cu inesse,&ita nopon ut in numero.His habitis restat videre quot sint modi, qui suis proprietatibus notet in enuitatione aliqua habitudine. Ad hoc ν - rndent quidam storuuetau:quianonymi sunt: in modi no coincidetes sunt tres csit inges, videlicet,necessariu & inesse.na a mo c5tingeti sui propones de itingeti:quales sunt cottingit Cesare pugnare. a mo necessario propono sui ncccssariae ut necesse est ho7em esse aiilaminio vero de tesseis pones determinant de inesscivi dei esse ho currit .hec.n.est modalis a mo Iesse. dicut no coincidetes:qm pose incidiicii mo cotingetis, iussertin.selu ab illoma posepsit priuari, sta dicimus impore no sic cotinges,cla no dicimus i cotingest ut Boe i.xtius&Porphyrius sentiunt. Rursus impore ide est saebueg. Petilier. D a necciau