Pauli Iouii Nouocomensis medici De Romanis piscibus libellus ad Ludouicum Borbonium cardinalem amplissimum

발행: 1524년

분량: 96페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

31쪽

nullis ossibus.spinis ue intersitis. quum Sturioiiam habere ossa manifeste appareat. Existimo enim Plinium intellige reuoluisse Liamin una tantum perpetua, qua traiicitur,spi na esse contentu . nullasq; subinde spinas uti in aliis accidio a sphondylis oriri. quibus tota caro .corporisq; ambitus ueluti costis saepiatur, delicataem illae pulpae multo cum fastidio.tum periculo comedentium contineantur. Caeterum uti ego arbitror.Sturiones non eo in pretio fuere antiquioribus uti nostris reporibus videmus, siue quod eius caro per se dura re multo mucore pinguedinis repleta celeriter sul desiderium primis mensae congremibus auferat.siues, pera grauiS.ac molesta tenuioribus stomachis esse deprehedatur.

uidetur re nonnullis Iuvenale uilem omnino piscem Siliru annotasse.quu dixit.Uedere municipes fracta de merce ibituros. sed uenditorem potius vilem qua mercem ipsam hoc est Crispinu ab Aegypto. Iuvenalem innuisse credide/rim . qui Siluros fractos idest membratim cassos.uti hodie videmus. aliquando in humiliore fortuna uenditarit. Quo in loco Iuvenalis.Georgius Merula oculatissimin gramma ticus Siluros non esse multum absimiles a Sturionibus ambiratur.ut pote qui iam animaduerterat illos qui Lupu Atti iam ueTorsionemq; & Ηyccam Sturionem dicerent.a Ueritate plurimum errauisse. Quantu autem pertinet ad piscis naturam .dicimus eum tarde concoqui re propterea ex eius cretionibus multam generari pituita. Vitium eius carnis aliqua ex parte tolleretur.si in tabellas pollicis digiti crassis' tudine secaretur.torrereturq; in craticula re quide ex pra cepto Galem.oleo.sale. acetoq; lentiatque Iterata aspergine inditis.

32쪽

inditis.sed qui palato potius. b stomacho studere uidentur

elixum eum cum leucophago passim comedunt. Is quum toto sere capias anmcircuitu.aestate tame adulta longe probatissimus aestimas. Siluri selle cum Attico melle permistos . Mutasos bovum oculosueteres inungebant.ut Aecius affita' ' μ mar.qui medicae artis praecepta Graeco sermone coscripsit. Sed id potius ex eius humoris acredine.qua ab occultiore Siolari piscis proprietate prouenire putauerim quum etiam ex felle quadapedum ac uolucru ec inter alias Perdicu,aegris hominum oculis nota collyria iniicere soleamus. I De Umbrina Caput. U. Is ut iit. h2M U Z Cis uriti u. il est silao qEcundum Siluros Mima e grandibus primam saporis obtinet claritate. Ea.Μ. Varro re Columella U mbra appellant, quam re Enniusquom celebrauit,ut ex Apuleio

deprehenditur, dum ait. I i a Melanurum.Turdum Merulam Umbramq; marinam.

Haec tota latioribus squamis integitur.deticulata est.& Arustotelis.Pliniim authoritate in capite lapidem habere cosueuit.agilis est re plurimu uorax. Propterea Ausonius ait, colar Umbra natati sapis cu Silaris frequenter circa ostia fin. - ulom re in alto etia. si Siluris no contingit.1psa quom cani. -- culatibus diebus pinguescit parim sere pretio cu Siluris aestatis tepore uenundagram hodie Romani Umbrina uocat. capita Umbram sicuti dc Siluroru Triumuiris rei Romanae Conseruatoribus dono datur.qui piscatores meterata quadam cosuetudine eoru capitum tributi nomine uectigales

33쪽

secerunt. Capiti enim summa inest gratia. authotitate etiaΑrchestrati,qui In parandis obsonius. quod eorum ingeni sissimus esset artifex.Daedalus a Ctaecis appellaba. Is Umis brini capitis nobilem quandam condituram,ut apud Atlimnaeum uidere est.multis carminibus e stiti propterea ho- . die etiam quum pretio parari non possintsulosi ea capita qua auidissime consectantur.Extat adhuc in ore quorundalacetorum rideda fabula de.Τ.Tamisio.qui Romanis.auliiscium salibus erat insignis. sed gulae adeo prostitutae.ut infamis haberetur. Is quum per seruum qui in soro piscario meam curam intentus excubare solebat. ingentis Umbrinae caput Triumuiris delatum esse cognouisset,in Capitolium protinus ascendit. ut simulato apud magistratum negotio, sermonem de industria protracto prandium captaret. Ueruillud Triumuiri iam Mario Cardinali donandum decreuorant.ita Tamisius quu limine curiae efferri Ingenti.corona

tam patina caput illud nobile conspexisset primo deceptuscosilioullud shbsecutus est praemio seruo.qui uestigiis deseretium ministroru msisteret.Nec muliopostqvu Marianis aedibus inferrerur,ene habet.salua res est .inquit Tamitas. opipare excipiemur.erat.min primis mensae Marianae,quae longe omniu semper lautissima fuit.familiaris. At Marius, ut erat natura mundicus.mammu Inquit hoc Triumuirale caput maximo debetur Cardinali tatimq; Federico Sanseauerino proceritatis admirandae Cardinati transmittitura colligit extemplo togam Tamisius. Riarium intepestiua munificentiae Incusans.In mulam cs resilit.α munus ad Sanis seuerinianam domum consequitur.Idem pari liberalitate

34쪽

c i . iacit Federicus. caputq; ipsum spIendidis exornatu uerbis auratam illatum patina Chilio Publicano ditissimo deserti

Q Q. Pil iubet.quod ei multo aere alieno grauibusq; usuris obstrustus erat.Uolitat tertia iam spe auida frustratus gulam aestuans Tamilius. festinabundusq; incalescente iam die in transty- herinos hortos quos ipse Chilius magnificetissimos extrum his.contendit. Ibiq; sessis admodum re multo sudorem, didus quod grauis erat abdominis.quarto a sortuna decipi. rvr.quippe qui Chilium caput illud recentibus floribus re dimitum adamato Scorto cui ab sorma.eruditium illecebris imperiae cognomen fuit.ut extemplo deserretur curantem repetit. Flectit itam indignabundus habenas retro,nec tamen subiratus gulae.quae herculeos labores attulerat re ad 1 mpenam iam multo sole Sixtim Pontis semitam exurente equitat. Ad extremum anhelantis gulae ea uis atq; libido ruit.ut qui per totam urbem fuerat raptatus idem re toga senex cum scorto admirante noui hominis aduerutum. nullo pudore discrubuerit sic ut mirari desinamus ApD.4 trum.qui ut ait Athenae .cum Lintem Astacos cancros piscaretur.audisseim longe maximos re nobilissimos in litore Aphrico reperiri eo propere stimulate gula .insigninauigio delatus est. Statimq; prius ch in terram descenderet. currentibus ibi piscatoribus cum asiacis. quod famae expectationiq; minime respondissent. protinus conuersis uelis. nee salutata quidem Aphrica.in Italiam ad gradiores astrucossit reuersiis.Cartem eade prope Umbrinae ac Siluro catantu coditio.utraemenim ut diximus.no mediocre imbecillioribus stomachis negotiu facere consueuerunt. . a

35쪽

THynni multitudine sua omnibus litoribus sunt . uti,gregatim uagatur,ob id in Euripis maxima eo.' rum est captura. Irrumpunt Maio mense in mare nostrum ab Atlantico Oceano cogetibus Xyphus,hoc est Spath pD scibus. qui telo a rostris prominente instructi eos toto mari persequuntur. Simplicissimi sunt Piscium, propterea uesinanibus terriculametis acti facile uadis atq; litoribus iure duntur.eo modo Gaditanus populus infinitam eorum multitudinem magno quaestu.solennim spectaculo retibus eratrinit. Saturantur inde captorum recentibus pulpis circumfusae gentes,reliqua illorum multitudo cetariis infertur.salia δε--tur .assemati uero membratim cadis celebri mercimonio L Per omnem sere Europam ditanduntur.uerumsolo abdo. ne ualent,quae Pars a Romanis Tarentessu dicitur, quod etiam Tarentino in sinu. ubi opima piscium omnium c plura est, Thynni sale asseruentur. reliquae corporis partes, ut pote quaepingui succo admodum careatan ignobilispmpullusum ueniunt. quae Melandrya a Plinio nuncupantur. Primus ab ipso statim oThynnorum scelus Cordylladicitur,qui mox in Limarias euadit ex Limariis autem adoleis scentibus Pela des fiunt,sic a luto dictae.quas nunc etiam Palamitauocamus.quum uero Pelamides pedalem excessore magnitudineman Thynnos abeunt. Porro ex Τhynnis cui Athenaeo placet authotitate Sostrati)quum in summu excreuerint.Orcyni infesti caeteris piscibus emciutur. Adeo enim Thynni augentur,ut Plinii testimonio caudae eorum latitudinis duorum cubitorum reperiatur.qui postea quimdecim talentis pependerint. Sed huic opinioni aduersari

36쪽

uidetur Aristoteles. quum asseveret Thynnos biennio uita finire, idq; esse compertum uerisimili admodum ratione. quoniam certo anno cu piscatoribus Limariae defecissent. Thynni etiam sequenti anno defecerunt, ueluti omnibus ferme captis Limariis nullae reliquae superfuerint, quae in Thynnos adolescere potuerint,ita ut creda Thynnos biennii aetate excedentes aliis nominibus appellari,ut Orcynus ec Pompilus nauigiorum comes.quem de genere Τhynno rum esse Plinius arbitratur. Circa ortum caniculae oestrum Patiuntur, parua animante sub pinnis aculeum infigente. quo dolore incitati nauigia plerum transvolant. I dem accudit Xyphus.quos modo nominaui.Capiunfii circa Zeph quod extremum est Italiae promotorium, artiuenis tum a nautis hodie nuncupatum.Retulit Ioannes Marius Cataneus Novariensis multam literarum notitia insignis, qui Locrensi in litore Xyphiorum piscationi interfuit, eos tanta esse ingenii docilitare,ut Graecamcu sermonem, quo ille magnae Graeciae tractus utitur ab I talico distinguere uideantur, idque admirandis argumentis deprehendi.quum Graecas uoces minime resormident. ad Italicarum uero B-

repete diffugiant.quod coplures Brutu testatistat. Ii in

Oceano I ndi an tantam augentur magnitudinem,ut -- Π

Iidissimis rostris Lusitanaru navium latera ad sesquipalmu

aliquando perforarint. Xyphii bonitate Spretio Siluris seta σπ

me stat aequales.uerum haec litora raro adeunt,ueluti qui ιδ perpetuis maris aestibus ut in isto accidit Siculo .gaudere uideantur.propterea Xyphii forma ut in aliis fiet pistibus.pb rano exprimetur,quod eum uidere hactenus mihi non

37쪽

eontigerit.Sed Thynni pariter ac Xiphil. quum oestru pa

tiuntur. ueluti noxii damnantur mensis. Caeterum Thynni eximie pinguescunt.adeo ut porci iure Ipso nuncupentur.

cum etia.ut Polybius traditan profundis litoribus.uti Porci solent.glandibusuescantur.Τhynni receti pulpa iuxtauerutrem.ipsem pingui sumine.sicuti palato grati, ita stomachis languidioribus .quibus nauseam partui.ualde inimici.circa uero dorsum dc caudam contraria ratione.quemadmodum ab nimia ariditate parum delectantula stiperfluo nudati humore minus officiunt. Falconius Etruscus plebeius ganeo. --

sed eruditioris gulae, quum in Hispania cetariis praeesset. I 7

nouum ac sapidissimum obsonii genus e Thymorum uentre commentus est, circunciso abdomine umbilicos enu-ους -

eseando .dc saleacetoq;.ec seniculo inclusos catalis colendo ita ut mox id cibarii genus plerim appeteret, ac propter iucunditatem mirarentur. quem modo ut inutilem ex offa ' cinis euerrere coleuissent. Sed in uniuersum saliti Τhynni. sicuti uim alleuandi intermortui gustus mirificam habendita multa bile aggenerata.sanguinem incendere.iecinora adurere cosueuerui. Recentes pulpae rectissime coquuntur in uinocorsicano dc oleo pipere etiam cu cepis minutatim caesis superaddito quod genus codimenti Azeminum liginres uocant. Pelamides autem multum nutriunt ec urinam cient. sed tarde concoquuntur authore Athenaeo, qui in

men eas salitas stomachis conferre testatur. At Thynnorum iecinoribus mira proprietas inesse traditur ad prohibenda puerorum lanuginem.improbo quidem Μangonum inuorO.qui quum mares castrare,dirum atq; crudele nimis duce

38쪽

rent.ipsa tamen uirilitatis initia retardare,ueluti proposita Pleniore Iibidine contendebant. De Lechia Caput. VII.

E Si de Hius Generosus piscis magnitudine atq; colo

re medius inter Thynnum re Umbram.quem Romani pariter re Ligures Lechiam appellat.Eam aliqui Cen. trinam antiquitus fuisse arbitratur.quoniam pugnacIssima sit re atris solidioribusq; aculeis,quaqua no omnino longis circa dorsiun armata, ut Oppianus de Centrina express rit. At Lechia corio integitur minime squameo, sicuti in Τhynnisuidem .sed leui dc splendido. quod argeteu est, ec coeruleo colore perfusum. caudae uero pinna crescentis a lanae figuram efficit.concaua illa rotunditate ad circini ductum effigiata. Eius etiam generis quae Iatiorem habet uentrem.uulgo piscatores Lopidam re alium Lopida aliquato minorem Stellam appellant.Ego Lechiam antiquitus fuisse Amiam putauerim, qua Plinius cum Thynnis exire Potum asseri nam tota specie maxime Thynnis cognata esse uid tur . 8c Oppianus audaces Amias appellat. quas comparat Thynnis re inire praelia cu Delphinis dicit. Aristoteles quom Amias camiuoras esse . dc serratos habere dentes, branchisim contectas testatur. quae branchiae adeo patulae mihi minime uidetur in Lechia uti in aliis ueluti Umbris re lupisci Coracinis conspicimus. Sed ut de hoc nihil certi prosera. uerba Oppiani me mouent.qui dicit Amias hirudinu more Delphinorum exsugere sanguinem quod Lechus attribui

39쪽

iure no potest.quum re in tripedalem crescant magnitudinem .ec peracutis dentibus. lidisq; aculeis sint instructae quibus armis non sugendo.sed pugnando per uulnera re caedem de Delphino uictoriam consequantur. Uerum hoc de minoribus sortasse Amtis dixisse Oppianum aliquis existimabit. Illud quoque Aristotelis de Amiis parum Lechiis

couenire uidetur,ait enim propterea Amias sic dictas.quod gregatim uagentur. Lechias autem solitarias saepius capi manifestu est.quod raro accideret,si turmatim uti Thynni. ec plerique alii pisces per altum ec litora deserrentur.Cari rum ut Anaiam hodie Lechiam esse credamus.etia id argu mento esse potest,quod Amiae ec praetenera ec gustui su uissima carne a Graecis authoribus esse traduntur. Nam uticitat Athenaeus. dc Epicharmi.qui de Sirenibus scripsit. αArchippi antiquissimi Poetae carmina extat.quibus Amiae ab ipsa gratiore pinguedine magnopere comendatur pse quoq; Archestratus.qui uniuersam terram. cunctam maria peragrasse uisus est.ut gulae delitias.singula ubiq; edulia ex plorando.gustandoq; diligenter exquireret. Amiam ueluti nobilissimu pisce in nuptiis Hebes celebrauit.docuitas sol ni praecepto ea selicissime coqui.si cospersa origano .dc inuo Iuta iunco.cucurbitaem solus ad prohibedu succi delicatiorisessivinum mitioribus flammis torreretur. Modo aute con

stat Lechiam laudatissimo sumine re sapore praepinguium

pulparum esse pretiosam .cuius capita Sturionum.Umbrinarumq; capitibus Romae omnium iudicio praeferuntur.

Probatissima aute i Ligusticis litoribus capitur. Ottobonus Fliscus genere ac hospitalitate illustris.quum Genuae essem.

40쪽

sestiuo matronarum conuiuio tricubitalem nobis apposuit Lechiam.quae non modo Romanorum .sed di Pelagiorum Piscium omnium laudes magno interuallo superauit. Ita ut aliqui subtilioris gulae homines pulparum suauitate alle. I 'reti semesa ex Lechiis obsonia in columelia auiu atq; quadrupedu. in alteφ diem reponi sibi plerum praecipiant. Quo fit ut Lechiam proculdubio fuisse Amiam fateamur,quu nes. Ium.qui insigni sapore pstet pisce sine certo Latino nomine simus relicturi .ec nullus ab ipsa Lechia piscis hodie nobiso currat,que Amiae nomine appellare audeamus. Neq; enimihi persuaderi potest ut ea in illoru sentetiam .qui Lechiaeum esse piscem credunt.que pro Sturione Hyccam putauit Hermolaus.eo leui argumento,quod Hycca praeposito artido

Culo scuti nunc I taliae ueterem elocutione amittentis mos

inan Lechia abiisse uideas. Porro Icesius in libro de materia Amias ab optimo succo teneritudinem commedauit.airmno multa cu dissicultate in uetriculis secernised non multu omnino Pbere nutrimentum. De Como. Caput.UIII. Oruum eunde esse re Coracinum Theodorus Cara- existimare uidetur, uelutI a Como Coruta . siue Coracinus descendaticui Hermolaus&Volaterranus refragantur.quoniam authoritate Athenaei Coracinus a uerbo Graeco quod genas.oculosm frequenter mouere significat. non autem a Corvo,qui Graece sit Corax.dictum existimenta . Ago autem secus ac Volaterranus putat.Comum genete ipse a C oracino minime differre arbitror.ea maxime ratiod

Uod de Como nulla sere a probatis scriptoribuamentione

SEARCH

MENU NAVIGATION