Pauli Iouii Nouocomensis medici De Romanis piscibus libellus ad Ludouicum Borbonium cardinalem amplissimum

발행: 1524년

분량: 96페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

71쪽

DE ANGUILLA CAP. XXXIII.

A uillas.quod anguibus assimilentur.M.Varro diactas existimauit. nascinatur ex limo,sgarum putredine imis in lacubus re fluuiis.nullo coitu, nullam scetura, M. καut ait Aristoteles.uiuacissimae sunt.quonia branchias habet Perangustra, unde etiam fit.ut turbidas aquas dissicillima tolerent. Reperiunc ec in mari Anguillae secundis amnibus ς'. deuectae secus ac aliis contingat piscibus qui e mari subire amnes.allecti aquaru dulcedine consileuerutiet eae quidem multo sapidiores uidentur. Θ ipsae prognatae,nutritaem in amnibus.ueluti quae uiscosum, lentum illum habitum p nitus exuant salsarum aquarum egregio temperamento. Neq; tame credendum est,in alto ac profundo mari dulci rem deesse humorem.quo maxime pisces foueantur. Nam ut ait Aristoteles.in profundis vadis aquarum dulciu uenae Perennes eximini, re in ipsa marinarum aquarum mole portio certa dulcioris humoris reperirur,quum maris aqua. neq; simplex sit.neque, ut aliqui uoluerunt, puru elemenis tum,argumeto stat uasa cerea e nauigiis in altum demissa. quae paucarum horaru spatio dulci aqua per meatus subiblissimos recepta. manifestissime replentur, ut Democritus ante Aristotelem.& utroq; posterior Theophrastus experimento deprehenderui. Caeterum Anguillae in mari rati me, frequenter uero in omnibus se e fluuiis ac lacubus

Italiae capiunf. Sed ingentes mapidissimas alit Uulsinesis

Iacus.quarum incredibilem multitudinem capi uidimus in excipulis ad egressiim Mariae amnis fabricatis cum Alexanis der Famesius Cardinalis Leonem Pontifice in eam Amc

nissimain regione ab urbe uenandi studio secedente regali

72쪽

magnificentia suscepisset. Anguillas omni ex Ioco.Omni tempore dc praesertim circa solstitium Medici detestantur. 'Stomachis enim ec renibus sunt inimicae, sed praecipuum sentiui nocumetu ex earu obsoniis,qui harenulas mingere cosueuerunt,quonia illae anguillari glutino in calculosconre astringi uideant .podagra quom laborantibus manifeste officiut.nec ullis morbis medens sic ut inique fecisse natura uideas quae tam suavem refutandis .equedisq; piscibus R. Porem Indiderit. Caeteyt Anguillas minime noxiassed quae Propter exilitatecomode verubus torreri no Possint.gignit Serius Cremonensis agri fluuiolus.qui in Adduam excurres υνε Uidae poetae paternas possessiones interluit. De Lampetra. Cap. XIIII.

Ubeunt Arnum. dc Τyberim Lampetne.atque in his praesertim amnibus ad generosum habitu adulescutitata

Anguillis .uel paruis potius Μurenis assimilantur.sunt enim labricae, ec nigricantes.tendente tamen earum parte prona ad c ceruleu colorem utroq; autem gutturis latere forami. nulentae.si quide septenis paribus fistulis mirabili ordine a ι ' natura fabricatis acceptam aquam emittunt, quum branochus omnino careant. nec cubitalem excedere magnitudi nem soleat.Omnibus aute Galliae Cisalpinae rivulis ipsistupraesertim Ticini.atm Adduae emissariis multae repetiumrfitiosae admodu .quassi minimi digiti crassitudine rarissime saperet. Sed Romanis pcipua nobilitas a magnitudine atq; sapore.adeo,ut denis sipe aureis singulae ueniat,ipo Psertim

73쪽

uere quo maxime probantur.Nem enim dum ieiunamus de frugi esse debemus luxuria castigatur. Retulit Platina in cuistinariis suis duoru Cardinaliu luxu.superbiam certantium

obsonatores centum aliquando argenteorum numum uni

Lampetrae pretium fecisse.quum in Dro piscario ambitiosius contendendo eum piscem pertinaciatas insana profu- -- sone ueluti ad hasta licitarentur. Lampetra neoterici quasia Iambendis petris dicta putant.qua Cnecis Caleum.lacinis uero Mustela fuisse arbitramur. Eam Ennius Poeta ptiosissimis aequalem facit ec Plinius bonitate Scaro proxima esse -- testatur.& Ambrosius gustu suauem uocat.Porro Caleoru PIura stat genera. utapud Aristotelem.Athenarum Oppirunum,ac ipsum praesertim Galenu licet intueri.dicitur enim Piscis Μustela e Caleissue ex Mustelino genere,ut Theodorus Gaza passim interpretatur, prolem ore suscipere a Tursus emittere,ut illam a pisciu maleficoru iniuria tueas. Caeterum Galenus in tertio libro de alimentis Philotimum reprehendit qui Caleum in ordine duras habetium carnes collocabat.quu Galaxius sit is piscis e genere Caleoru γε latini Mustelam appellat piscis inquit re molli ec apug manos gloriosus.Neq;. n.ille uetus pariter,ac ineptus GalenI interpres unqua pro Caleo Mustela interpretatus est. Quod Prosecto Theodorus secisset qui semper nominibus Graecis Pro uirili.latina uocabula reddere cosueuit. Icesius pariter in libro de materia.e genere Galeoru meliores re molliores

Asterias appellauit,ita ut lanasse putandu sit eu pro Astoria Lampetra innuere uoluisse. quod Lampetra quasi ama cutis,quat obscurioribus stellata sit.ec mollis di delicata.

74쪽

Inuenio quom nonnullos authores.qui paruam Murenam pro Lampetra intelligant ut ait Athenaeus authoritate V rionis. apud quem fluuialis Murena .quae marina sit . multo minor Gallaria nuncupatur .quoniam unam intum habeat

inam. Potest quom acciderent ide sit Gallaria Athenari. di gloriosus Galaxius Caleni unius literae commutatione. nem mirum esse debet.quum utriusq; authoris Graeci codices corruptissimi habeantur. Albertus quom magnus Lampetram,Murenam paruam appellauit.qui quat sit ineptus μυ .dic barbarus.minime tame hoe somniasse putandus est.quuex ueterum potius comentariis laboriosissime excerptis.m a multo nobilioris ingenii acumine tot.tantaque uolumina condiderit. Id uero me plurimu mouet.ut Galeum preti sum apud Graecos.nostratem hanc Lampetram no esse existimem.quoniam is Caleus qui Rhodi longe omnium dei,catissimus est .ab Archestrato in eo libro .quo uitam quaerit Sardanapali .dicitur esse Accipeser qui Plinio authore rarus inuentu est.& squalius ad os uersis conspicuus. Uerum ipsi Graeci infinita quadam nominum congerie Accipenserem Ssllat.ut qui modo Ellopem .modo Callionymu .modo Anthiam .dc pulchrumn Calichthyn.quem etiam mirustricum tibiis coronati conuiuiis inferrent,eum uocareconsumuerint. Sed ut arbitrer Lampetra antiquitus fuisse Mustela. Plinius apertissime suadet.quum dicit in lacu Rhaetiae Brugantino Mustelam esse marinae aemula.Nam is hodie Lacus Hydrius est in Tridetinorum finibus. qui proculdubio anti quitus fuit Brigantinusas emittit amnem Clisium in quo Lampetrae reperiuntur.Sebmus quom Brixianorum Lacus i. I

75쪽

Brigantino proximus.qui hodie inscius dicitur re Ollium

amnem emittit.ut plures eius accolae mihi affirmarunt.aliquando Lampetras Etruscis ac Romanis spGie.saporeque simillimas praebuit. Neq; propterea dixit Plinius marinae

aemulam quia captam mari intelligere uelit.marinae enim

sunt.quae in Amo ac Tyberi capiuntur.Distat siquidem longo interuallo pulparum bonitate ab his.quas in alto mari expiscari aliquado solemus.quum subandae,agrestesqi sint. ita ut exprimere Plinius uolueritMustelas.quae nunis mare attigerint.sapore comendandas dulcibus in aquis reperiri. /Nemenim Pliniu Lampetras paruas quas Lampetroccias l-- sumamus Marinis comparare uoluisse crededum est.nam si re de paruis intellexisset, ad Brigantinum ignobilem lacum ec ipsis abstrusum inalpibus minime fuisset recurrendum, quum uti supra diximus.tota Gallia Cisalpina in omnibus fluuiolis ac rivis copiosissime reperiantur. de uero Lampetram antiqui Μustelam appellarint,incertum est. Uerum ego piscem illua longitudine . candorem uetris N a tergo. - , itaris superioris subluteo colore utriquadrupedibus Mustelis videmus di mim esse putauerim. Fuere aliqui erudit; τnostrae tempestatis,qui Lampetram apud Plinium Lumbricum fuisse crederent.quu in nono dicat.Duae omnino sunt pinnae longis piscibus ut Lumbricis N Anguilludi Cogris. quu ec Lampetrae sint logae dc Lumbricis terrestribus certo 'confinio affinitentur. Uerum locum ibi deprauatum esse ostedit Alcyonius uir doctus. quum Plinius eadem uerba ab Aristotele mutuatus esse manifeste deprehedatur. Uerba autem Aristotelis haec sunt ex libro primo de natura animais

76쪽

hum .Quae autem in genere natantium pedibus carent.hm aut pInnis natant,ut pisces quorum alii qualemas.binas sebticet parte pruna re binas supina habet ut Aurata .ut Lupus. Alii binas tantum qui longi. leuesq; sunt. ut Anguillae αCongri .aut nullas omnino habent ut Murena.sed ita mari utuntur,ut terra serpentes.modoq; simili repunt in humo. re.Theodorus autem uertit leuibus loco lubricis. quandoquidem in mendosam Plinii Iectione incidit.nec satis amismaduertit quo pacto castigare eam oportererrat librari rum uitio lubricis dictionem in Lumbricis addito. m.litera abiisse omnino credendum sit. porro Hermolaus in castigationibus Plinianis nihil de Lumbricis disseruit.in corollario autem apud Dioscoridem,quu Mustelam nominaret quisnam is piscis apud neotericos esset.cautissime subticuit . ut Pote qui de eo pisce nihil certi adhuc se comperisse membnerat. Quod si haec nonnullis qui in explorata ueritaterosi sint,minime satisfecerint.operaepretium erit em Luna--brici nomen pro pisce apud aliquem idoneum authorem reperire . quod certe nunq. nisi fallimur uel acuratissima I. tene poterit meniri. At si lumbricus erit piscis.qui Lam

Petra dicitur.testimonio alicuius fortasse authoris ab inseris reuocati,quis demum contra piscis erit ipsa Mustela ab ambquis tantopere celebrata Quum nullus sere sit piscis palat' gratissimus.cui suum nomen .idenam antiquum non redduderimus. Lampetrae igitur suauissimae sunt Martio tamen Aprilim mensibus tantum.nam incipiente a state durescit neruus interior. qui illis pro spina est.caeterum delicatiore quodam condocto multo maiorem,l ab ipsis Pulpu,nO.

77쪽

hilitatem accipiunNecare enim eam in Cretico uino soloceim myristica nuce os clauderen foramina illa totide C riophylis adimplere . in teganom conuolutam in spiras additis auellanis tritis edulla panis. oleo,uino cretico . arΟ-Inatibusq; ad temperatiores prunas.certis momentis sedu- ' Io excoquere,quo condimento Leo.X.in minore fortuna, i ioci cause,ut conuiuium eatalararet Harianum Cucullatu

salsum re ridiculum hominem memorabili impostura decepit.Nam funem instar Lampetrae incoctum multoq; illo iurulento mersum gradi in patina apposuit.ut nota omni bus eius edacuatectaeam eluderet, qui iam magna pultarii Parte absumpta pseudolampetram aggressus diu.multum cum ea maxillis ac dentibus inhaerete colluctatus cachinnu. cunctis tollentibus sacetissime respossitntinam sic mihi sae. t t plus illudatisnam in hoccondimento non modo funes,sedec ipsas catenas.quibus insani uobis similes uinciunrur.& cu uoluptate quidem absumerem. Caeterum Lampetrarum pulpis nullam uim noxiam inesse putandum est.quando ecduricie α Iento pingui prorsus expoliatae sint,quibus maxime conditionibus pisces stomachis incommodi esse consite.

uerunt.Dicere autem eas ab occultiore potestate nemis acto M.A

uersari, Pudentis,uel scrupulosioris ingenii esse putamus. De Τrocta. Caput.XXXV.

Vid Trocta Romanis antiquitus fuerit.haud facile

adfirmauerim.quando unus tantum e latinis Ana. brosius. Iusque ex omnibus Graecis authoribus Aelianus

78쪽

Τro 'am nominarint.& id quidem admiratam est.quum omnium qui dulcibus in aquis generentur.hic piscis longe nobilissimus aequali cunctarum gentium iudicio censeatur. quamobrem in hoc presertim pisce condonandam mihi ab

eruditis ueniam existimo.si ingenue me nodum eius uocabulum a ueteribus usurpatum reperisse. minime inficiabor.

Sed Troctam de Luporum genere fuisse apud antiquos crediderim .uti Moderatus Columella curiosos atq; oculatos llectores admonere uidetur.quum Lupos sine macula piscinis includi posse asseuere aliosq; esse Lupos dicat.qui Uarii appellentur.ita ut Luporum alii sint sine macula idest marini.quire amnes subeant,alii Uarii hoc est fluviatiles qui dulcibus in aquis generentur.unde &Τroctam ab aliquibus inglorus authoribus Uariu maiorem appellari videmus.certe Trocta admodum uaria est nigricatibus maculis totv dota sum speciose pingentibus. Digolae uero unicolores potius atm argenteae esse uidetur quam re ipsae ueluti ad retinenda Lupini generis appellationem, subatris punctis. sed minoribus 8c languidioribus. b in Troctis uideamus,notatae sint. Neque enim arbitrandum est Columella per Lupos tradinctos in Ciminum re Sabatinu lacus.uel Troctas uel Lucios intelligere uoluisse.superuacaneu enim fuisset Troctas indidisse.quarum maximam copiam suburbani amnes omni repore suggereret,ut ex Reatinis.Sublaqueanism.&exim Tyburtino Aniene quotidie videmus. Praeterea.neq; Romanae luxuriae neq; admirabilioris magnificentiae filisset alios

6 pelagios pisces illis in lacubus disseminasse. de marinis enim Columella loquebatur. α quidem nobilissimis.ut de

Auratis

79쪽

Auratis re Murenis simul cu Lupis ipis clare testatus est,quos tamen omnes deficiente paulatim eorum sobole.quum diu

naturae repugnare nequiuerint,penitus interiisse manifeste

videmus.Improbumq; illud factum ec dictum luxuriosum Philippi apud Cassinatem hospitem certissima facit coni cturam.Lupu illum,quem ut insulsissimi saporis expuerat. ec probro subinde fuerat persecutus, fuisseTroctam,quuin illis amnibus Caesiinatiu. Soranom re Arpinatium Troctae AH Plurimum capiantur, quas Spigolis tyberinis pinguioribus minime coparandas Philippusesse iudicabat.Plinius quom aliquos Lupos a candore lanatos appellari dicit. α illud quidem proprie dc erudite.nam Lupos idest Doctas inunDuersum secundum cames rubescere,Spigolas autem pela glas pariter ac Tyberinas insigni candore albicare clarissume constat.Caeterum Trinam non facile in Tyberi reperies sicuti nec ipsam Spigesam aliis in amnibus urbi proopinquis. Cur autem solus Aelianus Trocta ampliore elogio ceIebrarit, propterea id accidisse putauerim, quod il- 'Tu Ie fuerit Prenestinus. α ibi Troctae plurimae subiectis in 'amnibus capiantur. Qua etiam ratione Diuum Ambrosium Antistitem Mediolanensem ueluti Larianis Troctis

assuetum uuIgato etiam tum eius piscis nomini inseruire uoluisse, credendum est. Sed Aelianus Trinam e gene Te marinorum facit. quae cum Delphinis pugnare soleat, sic ut id nomen nostrati Troctae parum conuenire uide timeam dicit continuos habere dentes re eos quidem inci- sorios, captamque hamo non retrocedere, sed continue

seqvi,ut eo deglutito inferiusque demisto lineam abrodat,

80쪽

propterea a piscatoribus hamos ansae Iongioris suisse excogitatos saltatriam ab eo Trocta appellatur.quod re nostis', idie videmus. nam eas aduersos amnes.uele praeruptissimiΞ etiam cautibus decidentes incredibili impetu subire coperistum estis Nare.n.fluuio in Uelinu lacum.qui hodie Pede. M Iucus est.stupenda uelocitate uolucru modo ascendere creduntur.qui lacus ab altissimo montis uertice certis primo coarctatus agustiisu mox tota aquaru mole PcipitatuS,nec subiectis quide cautibus madefactis ueluti e coelo in ipsum Profluente Narem effundit .Nos quom Troctas maiores audiuimus in Latii ripis lasciuo excursu extremas arenae maris

gines aliquado adium pastis logitudine Osulcasse.Τrocta Ioge omniu maximae centu aliquado libraν podo Latio in , Iam progignuncmquide omni alio.uel marino etia pisce

sapidiores Psertim si Maio mese fc in Brestiae torretis ostio capiantur.mortuae paucissimis horis summa illam saporis gratia amittur,quoniam ob pinguem illam teneritudine locissime coputrescut.Coquutur cocisae in tabellasin Iebettibus lapideis tomo fabricatis. simplici in aqua.multo sale ' indito. aliam subinde accersita condimenta penitus asperanantur.Μusco enim quoda pruinae simili paulopost sponte emisso,rubentes pulpae protinus efflorescunt, ita ut quum

refrixerint,multo gratiores esse uideatur. Morus tamen nobilis parasitus.qui plurima.eruditiora in obsoniis pulmeista cometus est.Troetam cubitalem in praepinguis capi iure coquendam esse censebat sicuti re Phasianum adultum.que mediocriter in eode capi iure elixare,ac demu ad auerten-- .dam ariditate,quae torrendo conciperetur omenti licedini

SEARCH

MENU NAVIGATION