장음표시 사용
151쪽
Theotim. De semine,& sanguine menstruo. II s
ptimum:quia non est continuum grateranti. Neque secundum:quia vel sub alia specie contineretur, vel aliud esset eiusdem speciei individuum. Prius dici non potest:aliis non homo, sed aliud animal
ab homine reneraretur. Neque posterius:quia iam ante conceptum, anima geniturae esset infusai quod est abluidissimum. Liceti autem viri clatissimi sentemsa,cui adhaetentes aliter huic argumcnto responderent insta examinabitur. Praeterea sequeretur cum semen invitoque teste perficiatur,&ab utroque ad prostatas eomm nemque meatum ad eiaculationem conueniat: vel ante perfici, quam animetur quod quaerimus, vel in utroque teste animari, deinde confusiones fieri plurium animatorum corporum, ex diuersa. tum partium seminis ad eommunem meruum coitione. Quod quam sit absurdum cuique patet. Adde animam esse actum primum 4 colporis organici in potentia ad actum secundum vitam habentis: sed semen organi eum non est,hchi sit rationi non sentit heterogeneum. ergo neque animarsi. Tandem ideo maximE,semen animatum esse digitur,quia alias non potest assignari agens errata, quod possit attingere productionem formae geniti:riam nihil petsectius ab impersectiori produeatur. Sed in hominis generatione semen qualecumque statuatur,non potest attingere productionem ani. rationali quae immediath a Deo producitur imo neque alterius genetis semina possunt ad alia. rum formarum efficientiam principaliter concurrere. Ergo frustra semen, ac maximὶ humanum,
Verum plurimis andacior paulis videbitur ea propositio:nullius seminis potentiam posse atting te productionem animae non rationalis sollim quod liber. admittiturista ne sentientis quide autum gelantis imo quod exinde videtur sequi nullum agens creatum, posse ullam formam substantialem vel etiam sibi similem producere. Quae si admitterenturiiure liceret inferre,nullam substantia posse aliam sibi similem generare omnes substantiales formas a Deo immediat E producularian etiam ete ri r easdemque pet se subsistentes esse,ac simul immortales. Quae omnia vel leuiter eruditi absurda
Volim nihil nos hi morantur obiees: quin libeth eum Philone Alexandrino, e Doto, Petro de Aliaco, o Gabriele, Nipho Suessano, & cum innominaeis his Philosophis quorum meminit Di.uus Bonaventura, profiteamut nullam potentiam ereatam principaliter de per esse rum influxu, posse attiagete productionem sermae substantialis, Quam propositionem ά paucis receptam sie confirmamus. omnis substantialis ibimae productio quantu ad formae indiuiduale entitatem pertinet, est mutatio , non esse simpliciter ad esse simplieitet: sed nulla potentia creata potest quidqua,non esse simpliciter deducere ad esse simpliciter, ergo neque substantiale forma produrere. Maior patet, quia nihil formae productae ante eius productione
erat in rerum natura:cum illa incipiat per primum sui esti more substantiaru,quae'habeat totum suu
esse simul. Minor aure probatur:quia quod a non esse simpliciter deducitur ad esse simpliciter,ex nihilo prae existente fici alas seeundism quid praefuisset. Sed creata εe finita potentia , non potest quidquam ex nihilo non solum subiecti seis ne quidem ex nihilo matellae proὸucere, ergo neque aliquid, non esse simpliciter dedueere ad esse simpliciter. Confirmatur, se a substantialis quacumque ea
sit.dum producitur de extra causas ponitur: vel ex aliquo fit,vel ex nihilo. Non maliquo: ergo ex ni hilo. illud probatur:si ex aliquo fieret, fietet ex aliquo correptii sed cum in corrupto, tam uin essent materia, ima de dispositio faex nullo autem illotum fiat.ex nullo fili Quod ultimum assiumptum sic probatur. Non ex dispositionibus quidem. quia accidentia communia genito dc corrupto rem nent,&quia ex accidentibus non fit substantia. Non ex materiar quia haec ingenerabilis est de inccidii ruptibilis: de prineipia ex Aristotele,3 non fiunt ex se inuicem. Non ex formai quia unam in alteramlitransire oporteret. de naturalirer fieri partialem saltem transubstantiationem. Cuius rationis ea est visi Vt coegerit Fonseram admittete nec formam elim plImlim inducitur in subieetiam . nee patrem formae quae superadditur, fieti ex subiecto ut ex parte sua aut ex partes prilis Gistente in subiecto.
Quod etiam plurimis apud Saater, eonfirmatum legitur. Qui vim argumenti minimἡ euadit, aLI: serendo susticere ut quod produeliat ex aliquo subiecti seu dependentet a praeiacente subiecta si , , quo id possit ab agente eiusdem speeiei produei. i menim materia vi subiectum nihil sit mimae sed aliquid tantam compositi r non potest ipsa
formae emitas ex nullo sui praeexistentriatque ideo in non esse simpliciter, , finita potentia deduci ad esse. Nee opponantur aeeidenria quae cum sint min)s entia 3e quasi substantiarum modi, possum a similibtis in vi substantiae principaliter & ut quod operantis produci. Neque propterea non licebit assit mare consequentet ad volgarem rationem loquendi, similia a si . milibus generari. muis enim creaturae nδn possint ad hane essicientiam pet formae substantialis productionem naturaliter eleuati:sed Deus modo explicato per se de immediath substantiales r-mas producit: quia tameα Deus se rebus quibusque ita applicat,& illis instrumentariὶ sic utitur r uti Κ cum
152쪽
l 116 Artis Medicae pars prior.
eum singulis eum sequatur agendi modum eamque operandi rationem, quam illae ipsae sequerenis tui, si per se tale quid producere aptae essent:singulae dicuntur sibi simila generare a quia ad talium productionem Deus illis instimentarie utitui,& se ad talem particularem effectum producedum
Uod praeterea obijciebatur sequi omnes formas substantiales errari,eontrouersia est de nomune. Nam lieEt omnes ex nullo praeexistente fiant,per conuersionem scilicet illius praemistentis in subsequentem formam:aliae tamen ab anima rationali, non dicuntur propriε creari , quod Deo producantur dependenter a materi ita ut non possint naturaliter in esse conseruari a materia s paratae sed simul natura,ab eodem agente,& per eamdem actionem productae, dc unitae inreti de pendeant subiective in fieri Ec in conseruari a materia;non ut ex qua,sed in qua fianti mare huiusmodi formae neque incorruptibiles erunt,neque per se subsisteres. Anima autem rationalis quia independenter , materia producitur,x ut docet Suarez, ' una eadόmque actione producitur de unitur,sed prius natura in esse intelligitur independens a materia, quam unira materiae concipi
tutatque ideo eius existentia dc unio cum corpore duplici etiam actione conseruantur; ita ut censante actione conseruatiua unionis,mors adueniat, at cessante actione conseruatiua existentiae anamhilatio sequatur:oc verὶ creatur, immortalis est 5 per se subsistere nata. Propith enim creati id dicitur.quod si completum ens fuerit M. vere hoc aliquid subsistens ex nullo sui praeexistente fit: vel si incompletum quid fuerit x pars suppositi,non solum ex nullo sui praeexistente extra causas ponituri diu nullo etiam praeiacente secundum naturalem eius potentiam atque ited ab eodem dependenter producitur. 4od inter substantiales formas uni animae rationali conuenit,non item aliis:quae ex naturali materiae aptitudine possunt in illa recipi,atque ideo de potentia materiae educi dicunturi& ab eadem in conteruari dependent. Uibus explicatis ad aut rem formationis foetus inquirendum transeamus. laboriosa est,& difficilis perquisitio. Galenus enim omnium Medicorum solertissimus,ν postquam sedulo M' l accuratὶ rem examinauit.in haec tandem erumpit. Fateor itaque de foetitum formatrice causa ambigere: nam cum summam in horum fabrica & sapientiam & potentiam videam, non possum existimare eam quae in semine est animam vegetalem foetum ipsum formare: cum non modo sapiens non sit, sed omni prorsus ratione carere videatur Cum autem rursus similitudinem quam filij habent cum patentibus specto,ab hac opinione non longε diuersus abeo. Qui paulo ante praedicta.' non erubuit suam hac in parte ignorantiam profiteri,dum inquit. Quamobrem maxima tristitia affectus,mecum ipse hactenus inuestigaui an aliquam de fabrica animalium validam rationem posisem inuenire:ae nullam tandem potui. Id quod in hoc libro testatum relinqvo ; petitos hae in re Philosophos hortatus,ut si idoneum quidpiam inuenerint nobiscum id velant sine inuidia communicare. Quare nec mirum etiam nobis videatur, si quasi nutantes le anxij nostram hac de re proserimus sententiam:expectantes ab acutioribus ingeniis quidpiam quod oculatis mentibus undique sarisfaciat. Vulgo receptum est,semen non materiam solum praestare sormando foetui, sed eam etiam planὶ stupendam conformationem aggredi. Qii Odided animatum dicunt plurimi ι ut ea anima quae in eo latere putatur. se postmodii in explicans, tuum sibi domicilium parare intelligatur. Cumque unum atque idem secundum idem non possit esse materia de eis ciens huius admirandae fabii caeri lquiunt semina in utero partium permixtione confusa,cum duplici substantia constent, una crassi re, altera vero spirituosa illam ex Galeno, cedere in materiam earum partium scelus. quae totius corporis quasi Alera sunt de fundamenta seminalόsque appellantur; hanc xeto spirituosam, a V lesio s spiritum complantatum,& ab aliis spiritum geniti um appellatam, uti ad motum est expedita,ita totam eam vim in se continere per quam ex crassiore reliqua sies sociata substantia tam assim rabi Iis corporis humani fabrica effective absoluatur. Verum quia ut ait Galenus huic imprudenter rationem quamdam intellectumque tribuere non licet:in foetuum autem formatrice causa ex eodem' summa sapientia potentiaque inest. Malim cum Platonicis illis apud Galenum, Scoto, Auerthoe dc Suater, assirmare Deum optimumina ximum tanti Ec tam mirabilis opifici, authorem esse: qui sua infinita sapienti, ac potentia, spiritiim genit tuum seminis ut sua escientiae instrumentum dirig s, exi crxssiore reliqua genituraei vi 'substantia,totum formationis nostrae opus inchoet dc absoluat. si res in Deum referenda Minoia videatur:quod is soleat ea creatis agentibus committere, quη infinitam potςntiam non re- ά . - quirunt; suo tamen proximo dc immediato concursu illis minimi interim denegato. Cum nostris' i corporis fabrica quae motus localis de alterationis ope potis est perfici infinitam vim in confose . . . is it mante non requirat:affirmari posset intelligentiam aliquam atque eam ipsem quae in generandi cu- stodiam destinator, Dei praescripto obsequente totum nostrae conformatimus opificium absoluere. Atque
153쪽
Theotica. De semine,& sanguine menstruo. III
Atque ita ad stupendam illam membrorum nostrorum fabricam concurreretur ea quidem exequaritur quae talis essicientis concursum requirunt,quod cognitione sapientia,& potenti,,non semen s Idm,sed animam ipsam rationalem huius constructionis ignaram de nesciam excedat de superet: singula vero sic dispensando,extendendo eXCauando,& pro sapienti ratione efformando, ut operis ratio&materiae aptitudo, innat que temperies expostulam: genitivi spiritus ope instrumentaria per omnia utatur. Quis enim est tam huius stupendi operis ita ignarus, qui rem ut par est contemplatus,non agnoscat:& inanimum semen,& anim-m ipsam Vel rationalem etiam omni tunc cognitione denudatam ineapaeemesse paruam illam geniturae molem adsensum similarem,in tot & tam varia dissimilaria organa tam sapienter dispensare,iam concinnὶ singula efingere, ae tanti bleui tale tam grande opus absoluere. Quae cum Galenus apud se meditaretur, v cum quidam ex Platonicis diceret,inquitanimam quaeper locum mundum diffusa est Deum scilicet, foetus formaret attem quidem M potentiam quae foetuum fabricae adhibita est, dignam ea esse existimabam i neque praeterea materiae animam,tantam artem assecutam fuisse credibile videtur. Q d idem licet paulo obseutius indieatat inquiens, ' mihi minus rectὶ iacere videntur qui solis qualitatibus formandarum partium causam assignant: rationabile en)m est,haec organa esse, formatorem alium. Clarissi mὶ veris quid hae in parte sentiret insinuauit,cum dixit: non enim quia nouit ad quid utilis eiu humor animali psius facit pars generationemmisi talem debeat habere intellectum,qualem habo re ciuitatum gubernatores arbitramur oportere:sed animalis quidem opifex, illum habet intelle ctum,ipsa autem pars potentiis regitur naturalibus. i toties opificis sapientiam de prouidentiam admiratus,' qualem agnosceret opificem indicauit, cum ait, ' tantum verba nostra sunt sapientii eius qui nos condidit inferiora,vt ne exponere quidem possimus ea quae ille nullo neyotio condi dit. Et mox. Satis habes tantum quidem inuenisse quod pars omnis qualem usus exigebat , sinteonstructat fetutati autem, quo pacto talis facta fui si aggrediaris,conuincaris non intelligere, ne que tuam imbecillitatem,neque opificis tui potentiam. Quam sententiam sacrorum voluminum restimonia cons ant. Lumen enim illud patientiae Iob, manus tuae fecerunt me ait, & plasmauerunt me totum in circuitu. Dauid praeterea ma nus tuae fererunt me & plasmauerunt me. seu Vt Diuus Ambrosius iuxta lectionem septuaginta interpretum habe plasmauerunt de fecerunt me. Indicando consormationem sorporis , animae praecedere creationem. Tum aliλs. 'Tii sermasti me,& posuisti super me manum tuam. Quod quiali admirandum plane est opificium consequenter addit. Mirabilis facta est scientia tua ex me, eonfortata est,&non potero ad eam:ob incomprehensibilem scilicet modum procedendi diuinae boni tatis, ut exponit Liranus. Et ne id quisquam explicet deformatione Adami, in quo ranquam in capite de origine fuisse dicimur,mox addit, non est occultatum os meum , t quod fecisti in oe culto. Et alibi dixerat, qui finxit sigillatim corda eorum. Esayas item. Et nune Domine pater
noster es tu, nos vetδ lutum:& fictor noster es tu, dc opera manuum tuarum omnes nos. Tum Ie
remias, ' priusquam te formarem in utero, noui te. Et apud Machabaeos, ' singulorum membrat non ipsa ego eompegit sed enim mundi creator,qui formauit hominis natiuitatem. Tandem, stulti 'de nonne qui fecit quod deforis est .etiam quod deintus est,fecit. 1 Tertulianus vero non Deo,sed intelligentiis eius ministris hoc ipsum tribuiti Qui omnem in-l quit, hominis in utero tetendi ,struendi,fingendi paraturam: aliqua utique potestas diuinae volum talis ministra modulatur,quamcumque Illam rationem agitare sortita. Haec aesimando etiam superstitio Romana, Deam finxit Alemonam alendi in utero stellis: vi Nonam de Decimam a sollicitioribus mensibus: εc Partulam. quae partum gubernet; εc Lucinam quae producat in lucem. Nos ossicia diuina Angelos credimus. Sic antiqui etiam illi Romani. Vt apud Festum est, Genium Deo. rum filium esse rebantur,de patentem hominum ex qoo homines gignantur z de propωrea genium meum nominari quia me genuit. Quem Nonius Marcellus ex La io, generis Deum appellat, genetisque nostri parentem. Nec mirum tanti operis curam Angelis esse demandatam . com eisdem nostii specialis custodia committatur, ut ex fide docemur , dc Hesiodo antiquo podiae fuit cogni- itum. Qui,
Harum autem sententiarum alterutri in re ram abstrusa insistamus,propius ad veritatem accessuros nos existunarim : quam fi alterius cuiusquam opinionem sequamur. Etenim cum in assignandis
154쪽
retum causis id maxime studendum videatur ut eam inueniamus quae possit effectum producere, arat que ea omnia habeat quae ad eius rei de qua agitur effectionem requirunturi Inter ea omnia quae fa tim in utero formare dicuntur; nihil est quod praeter Deum,aut intelligentiam aliquam, praestate id aleat. Nam clam ex veriusque parentis seminali confus/ paruae molis massa. Ac nullus feth heterogeneitatis . tum membranas festum inuolututas,tum embryi ipsius omnem illam membrorum tam dispatium admirabili ordinatam arte congeriem,conformare oporteat; in quibus & varie alterandis, & multifariam effingendis, singulisque pro ratione disponendis magna opus est sapienti iv potentia: quis vel facultatem in animo semini inditam, vel patris mox a concubitu aliquando extincti influ xum, vel uterum instrumentis tantae & tam variae organisationi formandae necessariis destitutism hi, ius figmenti aut horem diceti' habet inter caeteros Thomas Fienus, vir magni nominis de doctrinae, amen rationum ad omnes eas sententias expugnandas. Qui cum lassiciat unus ad instruenda studio Gum ingenia ne his erroribus inficiantur, aut in tales prauarum opinionum cypos impingant:abea-xu m refotatione abstinebimus.
Sed velitaris quaedam dc modesta eum tanto viro ineunda nobis est dissertatior qui animam ratio
natem semini mox la coneeptu ante omnem organi sationem infusam .suum sibi formare habitaculum retur. A cuius sententia quae me inter metera auertum haec sunt. Primum qiad 1 dicat animam rationalem infundi in materiam seminis nulla praecedente organisatione. in miam omnibus formis inditum est, eas in materia dispositiones expetere quae suae naturae sint ita conformes, ut cum illis op rati possint. At anima rationalis, in materia quae ne tu dem quidem aliquam organisationem , ad vetam nutritionem sufficienter inseruientem accepetit: nullam potest operationem edere. Quare ne-
qtie illam informare. Consequentiam probo; quia cum quodlibet se habeat ad esse, ut ad operari: ubi anima operari non poterit, neque ibidem esse. Minor vel δ syllogis ini probatur; quia in materia non
organi ea nec potest sentire anima nec intelligere,nec loco mouere nee nutritionem procurare: attamen ad haec.omnes viventium facultates reseruntur. Ne quidem nutriri corpus inorganicum posse,
eum de caeteris euidentissimum sit .ita probatur:qudd cum ad n ut itionem requiratur alimenti intus suseeptio, quae non nisi per ductus aliquos atque ideo organa sibi accommoda aeti potest, nutriti non poterit quod fuerit omni organo destitutum. uius argumenti vim ut Fienu elud 4t,inquit animam licet nihil praedicto tum cum pthnum infusa est agat; non tamen otiosam esse: qudd statim membra ad hominis pet sectionem requisita ex semine conformare aggrediat . Sed licia ipsum est in quo controuersiae caldo versatur: eaque suppositione mersa, de responsio apparebit nulla, de illius senten. tia in integrum erit expugnata. Animam ergo rationalem non posse primam corporis organisationem facere, sic probamus. Primb.quia vel anima per suam substantiam immediath hoc operate turrvel alicuius facultatis intermedia opera uteretur: quorum neutrum dici potest. Non primum, quo- iniam anima nullius actus praeterquam informationi, J per se immediat hest authot: ut insa probabimus. Sed neque se uir dum, a b Clarissimus Fienus inclinat, mroe arx potest Nam oporteret illam facultatem, cum sit acciden ς, habere pro subiecto proximo Sc immediato , vel totum tu inpositum illius hominis seminalis, vel animae substantiam, vel solam inorganicam seminalem corpulentiam : in quorum nullo utiliter potest consistere. Non quidem toti supposito potest inhaerere praeterquam denominat tu E. Quia torum suppositu nex parte materiale, de ex parte spiritale, non potest secundum se totum Ae utramque sui partem esse subiectiim eiusdem numero aecidentis, quod oporteret 6c ma- rei tale de spiritale simul esse. Neque potest ea facultas in animae substantia recipi: quoniam illam spiritalem esse sequeretur, de anima separati perdurare i quod Qt perperam fieret, ita dicere ab idum est. Nec demum eadem ad quidquam utilis erit seminalieorpulentiae inhaerens. Etenim formatrix facultas quae enmque ea sit, operatur actione transeunter sed facultas seminali corpulentiae inhaerens,
non potest in eamdem conc ptae geniturae materiam actione transeunte ager: ergo neque illam conformare. Minor est euidens nam actio transiens nunquam in proprio subiecto facultatis recipitur. Maior probatur. Forma ticis facultatis duo omnino sunt opera, alterare de conformare. Alterando debitam singul1s membris tempetiem dide conuenientem modum substantiae, tenuitarem, crassitiem, raritatem densitatem, mollitiem, dui itiemque imprimit. Conformando figuram externae superficiei: meatilum,& internae cauitatis: magnitudinem: numerum:& situm ia debita positione, ac connexione consistentem euique membro tribuir. Non enim esse organicum est, esse taliter ac taliter figuratum. Alias lapis Iudaicus quia natura est Oualis Sc striatus : adamas de rubinus; qui non casu sed
semper erescunt sub octo hedra figura: smaragdus qui in cylindium angulosum duodecim facierum
est emgiatus, extremorum altero muctonatus, altero planus; amethistus utrinque mucronatus , de pentagonus; crystallus hinc indeque paritet in mucronem desinens, Sc in superficie exagonus: essenti organici. Sed esse corpus organicum est. ita eam extra quam intra se esse Conformatum , ve ad actiones vitae edendas inseruita sit aptum. Alteratio vero primarum qualitatum ope: dc conformatio
155쪽
Theorica . De semine,& sanguine menstruo. 119 l
ptaesertim per motum localem ab luitur. Qu litates autem primae, M vis quaecumque cor eorum limotrixditione transmiat peran-. rare dc io totum OH , facultate , consimili ii actione absoluetur. . . . 2 i l
Secundδ anaiam ratibnalem neque pet se, neque spiritu complantato ut insitumento utendo is quod ptobabilius videretur nequo intermedi facultate operanὸo,posse embryi formationem facete: id potentissime probae, quod sibi ipsi obijcit Doctissimus Fienus: ' quod scilicet animae latio- , mu rece in seminast milarinatione embryi concredit oti posset assignara ianoe simili mineis
libetotqm ad patent Met4mi respondet similitudinem fieri me hoequbd in semine suci
cies intentio es, a ius vis Ni liqua sinist-hraimpressa a patentihus, ita tam quae animam. troducta organi Mimpnal stquam piam piogit secundium figuram pisto pi sibi oriectit mano est figurinis introducet ri linoribus vel 4 4Me. Quomodo species intemio sesamitas semini si raetura:cam huiusmodi qualitates Misrmaa,in fieri & in cantauati ab istin pendere cuiquo
sit euidentissimum. . . l . . I RI. adi
L Praesertim si naturalessitas, hoc est, pro more congerierum speeterum genitati Sed forsan natura in appellat:quod vela illas seinini congenitas esse, quas ided si quis nolit inelex dici, fimulachra
nominat Αt νocem mutam ullam euidentiorem propterea rei notionem insitinaci t Quaeso a quo producentur ea simul cur Nona testibus: in quibus tamen semen ut suae tutae completne uiri accipit, ita deberet in eisd-ιillitinaesentationis parentum inrugine imbui, aut inforarari. α oci ienim testes pictoriam artem norum, aut plastieem. Sed neque singula parentum membra suam iunia lprimunt essigiem potiioni seminis ex se )eciduae retam semen ex toto non decidete ; ut abunde a 4 summis viris probatum iam amea 'supposuerimus. Praeterea, quocumque efformari ea simulaetati 'dicantur; dam vitiusque parensissemina in utero confunderitur, an non illae etiam effoea prioris repraesentationit caractbetem perdent i Ac demu ad quam patrem seminis pertinebis, s mulachrum membranarum foetum inuoluentium plasmatrici animae repraesentate 3 Quis erit huius simulachri aut hor P Tandem quomodo ea simulaehra animae rationali innotescent i an per sensus ' Sed nulla adhuc efformata sunt organaisne quibus, nec sensus nobis insunt. Forsan intellectus ea immediaiὶ cognoscet. At naturae lage cautum estantelligentem directa saltem intellecti vi mirati ad phan. talmata. Concreatas essein intellectu ad hoe munus speetes , dicet quispiam. Sed ituellectus est velati tabuli rasa in qua ante cogitationes quassensuum ministerio elicit nihil est depi m. Et no strae aliquando consormationis memoraremur i si illius exemplar iurei lectui esset ingenita Quare
nihil mirum si Clarissimvs Fousin re tam aliena a ver pugilantia dicere cogatur. Qua enim rati animam tempore formationis efferamum cognoscitiuam inpotentiae proximEsequetur asserit eam
dem instinctu quodam naturali vel E diuino oc admirabili posse illa simulachra antenendαe ω
Atque hare filiorutis ad palantes similitudo.maximum negotium facit, omnibus aliis qui nos taesententiae aduersantur. Nobis autem nullum. Quia Deo quidem,ut tabuerit valle M agere datur. λα- gelus autem,quia potest ea omniamoliri quae localiter mouendo vel applicando activa passuis absolui possitnt: quidni poterit spiriisis eomplantati ministerio vias,humani embryi conformationem facere. Sed magis placet, hanc Deo optimo Maximo.iuxta sacrae scripturae relationem de reaela tionem habere gratiam. Qui nos per Iesam Christum sic orare docuit ut Deum solum verum patrem agnoscentes:nosa parentibus quidem genitalem limum accepisse, sed ab eisdem, aut a nobis, nee
conformat .nec animatos intelligmus. Nam de a Laeone ptimo Pontifice Maximo scriptum est, catholicam fidem omnem hominem incorporis animaeque substantia a conditore uniuersita is foris alvis .io mari atque animati intra materua viscera confiteri. Et ' Deum animarum creatorem este, deaorpotum. Necnon Divus Augustinus, Deum larmatorem corporum dixit esse. Idόmque seu Genna-lz dius Massiliensis. ' corpus Dei iudicio coagulari in vulva,& compingi atque formati seripsit. Quod vero Aristoteleri ab hac sententia reuocauit, imbelle est argumentum. Quia scilicet fieris ... ia, ..
non potest ut quod non tarmi moueat,de quidquam ab eo quod non moueat assiciatur. Cum enim Contactus ad mouendum necessarius non solum mathematicus intelligaturae corporum se mutuo Comingentium: sed etiam virtutis,vel per approximationem spiritalis substantiae,vel per impressionem iacultatist non videtur alienum a ratione Deum qui rebus omnibus intimus est,uel Angelum
qui se quibusque corporibus insinuare potest viscera atque aha membra efingere. Verum illud uberiusadhue nobis explicandum restat, quod Galenum a praedicta sententia retrahens, dubium de anxium reddidit: quomodo scilicet i tus parentibus assimilentur. Vel si aliquando proles ad exemplar parentum essingitur quomodo eisdem al iquando dissimilis euadat. Ac andem qua ratione, cum tantaeam excellentis opificis scientia de potentia, simul monstra adueniant. Mod quia longiorem perquisitionem postulat, sibi proprium dc peculiare caput exigit.
156쪽
Theorica. De semine, SI sanguine menstruo. IZI
constet,& posteriore matris:anterior capitis scelus pars,patrem;posterior matre m referet. Imd aduenit aliquando,ut mihi certo exemplo innotuit,stecum uniuerso capite matri respondere , particulatim vero auribus patrem sic aemulari, ut foramen quod patri genti litium est in anthelice, retianeat. Rudd scilicet elim capitis figmentum inciderit in partem seminis ex matre decisam, accidelli, minimum paterni seminis ibi fuisse permixtum alteri,ubi sormanda erit auris. Quod ut in omnium membrorum conformatione obseruatur; ita Ac ita eo membro quo sexus distinguntur. Vnde aduenit plerunque, elum externa Corporis si perficie ac vultu patri maxima ex parte respondere, sexum tamen habere nemineum aut contra. Atque hinc etiam aliquando eadem portione seminis quae in genitale destinatur ex utriusque parentis genitura constante; mira fit androthelium varietas pro commixtionis diuersitate,mixtorum seminum in aequali vigore, de alterutrius euidentiore
meteorismo. Quae vero a nobis hic dicta sunt sic bellE sed paulli obscurilis expressit Lucretius.
Et commiscenao cum semensorte virile
Semina rum veneras Τιmotis excita per anas obuia conflixit conlirans mutuas ardor. Ei neque virum superasit eorum,nee 'peratum est,
Per quae,omnis foetuum ad parentes similitudinis ineonsormatione ratio facillimδ explicatur. Nec minus euidenter expressa est oceatio ptopagationis morborum qui in parentibus inerant ex laesa consormatione nati :tve eorumdem aliqi ando emendationis causa, non difficilὸ exinde etiam colligitur. C im enim idem vitium tu utroq e parente non adfuerit: poterit nonnunquam integri, alias vitiosi parentis semen in talibus men. biis conformandis praeualere. Hinc vari aliquando ex varis,uatij ex vatiis, ac Valgi ex valgis,3c manci ex mancis, atque alii alias referentes offensas nancuntur. Imo dc naeuos, Verrucas,cicatrices,&soraminuta quaedam in quibusdam parentum membris apparentia pariter in natis impressa aduertimus. Alias vero ex altero parentum gibbo,maneo, elaudo aut distorto: integrE 3c affabre formatos scelus generati Zc nasci experimur. Quod ad temperiem autem spectat; ut facilius intelligamus,quomodo corpora Iratorum parentum temperaturam imitentur:primo discendum est,qua ratione semen, generantis crafim retineat.
Ad quod ineminisse oportet,materiam seminis,ut docuimus, ex venoso arteriosoque sanguine &spiritia animali desumi. cum in principibus membris genita. eorumdem temperiem redoleant: post mixtionem demum N at terationem quam in parastatis ac testibus subeunt, illam in tota sua substantia erasim aut dystrasiam seruant,quae excellentior in generante vel salubris temperatura vel motbosae eonstitutionis est radix. Cum autem praedictae substantiae, quae ad consectionem seminis partes principes conserunt, neque sint in confecto semine discretae, neque secedane singulae ad singularum partium principum peculiare figmentum sed ex communi massa omnes fingantur: non potest illa singularium crasium praecisa imitatio obseruari. Liche illae aliquam semper heterogeneitatem in semine retinentes,in singulas sede, sui ortus imitatrices, naturae quidam analogia, particularius quidpiam influant. Quantumeumque verbinter se mixtae,& multiplici praeparatione ab ingenita crin quadantenus recessierint: eam tamen semper anquuntur temperiem, quae in generante ex ευκρασία aut euidentiore distempetie partium principum excellentius eminebat. Atque ut seminis laudata temperies,in genito natiuae saltibritatis est author: ita quae in eodem concepta est dr rasia,licet aliquando in prinei piis gen erationis lateat, per aetatem tamen Vires resumptura, morborum haereditariorum qui ab intemperie nascuntur est fomes. Hinc hrdropem, tabem,podagram,melanchol iam , lithiasim, lepram consimilesque morbos, ab exeellenti aliqua intemperie nascentes, reditarios esse deprehendimus. Utque scribit Damascenus, quemadmodum tam vi itia animi spei propensionem scilicet quam figurae corporis,ab avis N a parentibus cadunt de hin 'reditantur: ita quoque morbus diuturnus,le maximὶ si fuerit in principali membro. Quemadmodum ver5 si utriusque parentis semen pati distrasia fuerit inquinatum, molestior mulio est Ac grauior affectio quae transfertur in liberos itas alterius genituram in contrarium temperatam effeconting t, poterit per energiam seminis a teperatiore parente decisi,alterius noxa aut obscurari aut retundi salte. Testatu enim a Valesio legimus, ε muliere satis decora, nata ex patre leproso dc matrei sana. Atque hae cuiuscuque similitudinis inter prolem de altarum aut veruque parente sunt causici Quod autem liberi parentibus aliquando dissimiles evadat, tribus praesertim ex causis oriri posset non tam affirmamus,qua coniectamur. Scilicet vel a coelestiuinfluxuu in conceptu ες formatione
157쪽
a1 1 A1 tis Medicae pars prior
speciali colafigii ratione: vela maternae imaginationis crrore: vel, dispari seminum concuritia, per ldiuersbs gencrationis ordines. Materiam enim ad sigment tim noliri corporis destinatam; ve lidera lia 3s influxibas alterant: ita eandem diuersimode ad hanc illamve conformationem . facilius excipiendam dispomini. Q d aduertens Aristoteles. 'Solem dixit Zc hominem, generare hominem. Ille enim pro varia coeli in cuiusque geneti configuratione, varie calorem nostrae generationis prm cipiis insitum soli et de alterat. Vt autem figulus ex argillae dispari firmitate aut mollitudine , cogitur eiusdem speci ci vasa inter se dissimilia facere ita Optimi Plasmatoris sapietia nostrae I accommodans infirmitati ab exemplaris imitatione descit aliquando, pro materiei ineptitudinC. Hinc alienos aliquando referimus t eaque ex causa tanta similitudo nonnunquam inter diuersae sortis imo S gentis viros animaduertitur. Cuius exempla suarima leguntur apud Plinium. Cum enim Astrologi profiteantur dominum ascendentis dispositive saltem praeesse conformationi corporis embrionis: si interuenerit magnum esse dissidi iam inter dominum ascendentis nati parentum,atque illos se in nati genesi aduersitantibus aspectibus intueri; nihil mirum si prolis Ze parentum dis-ssimilis sit conformatio. Si vero dominum ascende litis in hora conceptus diuersorum eundem esset contigerit, aut utriusque Iloroscopi dominum consimilis esse naturae,qui se per trigonum , aut per exagonum intueantur, citra omnem aduersantis planetae societatem vel aspectum di tales inter se specie & forma mirum in modum similes esse continget. Ita si acciderit particulares aliquas siderum malignas configurationes morbosarum constitutionum disposi trices de quibus sese Pontanus, Vin diuersorum conceptionibus pariliter conuenire: consimilium vitiorum M valetudinum in diuersorum conceptionibus pariliter conuenire t consimilium vitiorum M valetudinum in diuersis occasionem dabunti Maternae autem imaginationis impetus non per suum simplicem actum , nec per.speciem sbi impressam sed per excitatas animi passiones, spirituumque εc humorum consequentem motum epotest,uel imagines rerum quae tantae perturbationis fuerunt authores, in spiritus effusas, plasma tori per modum causae secundae agenti,obiacere: quibus enim a concepto exemplari avertens, illas illi pro exemplari suggerat. Ves conclusam in utero Mn: curam pcr spirituum collisionem caua distendendo, unita diuidendo,aut continua diuellendo multifaria in potest agitare: Sc degeneres multas configurationes pinacitare. vel in iam formato moi ' laxo scelu,per tpiritus de succos ex vehementi aliquo desiderio, indignatione, ira aut terrorc ζkttris concitatos Ec cum impctum quam piam extimae cutis faetus sedem effusas : multiplices aut sirperficiarias, aut etiam aliquando extuberantes notas imprimere. Ad foetum vero potius quam alio, commoti in matre sucei pelluntur tquod is continua illa Madmodum auida alimenti iactione qua pollet: illos quodammodo ad se attrahaz. A quorum vehementiore impetu . nonnunquam vel extinguntur sextus, vel abor suu in is rutatur. Primum maternae imaginationis operandi modum agnouit Empedocles qui ad muli Pum cogitationem quam inter concipiendum habuerunt infantes formari credidit: atqite illas quae pictam imaginem statuamue aliquam eo tempore adamabant, imaginibus statuisque similes foetus plerunque genuisse. Sic apud Heliodorum Catililaea ex parentibus .Ethiopibus nata dicitur alba; qudd regina eius mater Andromedae albam essigiem frequentius esset intuita. Huic Hesiodus, ad procurandam hilaris naturaeprolem: δυσφὴρισιο τάφου απον dis μαντα Σπερμα rra γενεῆν, αλλ αθυατων ἀττὰ δατός.
Seminato progeniem, sed Deream a conuiuis. Ex Aristoteles, ut errores qui in formatione foetuum frequenter adueniunt avertantum mentes vel δ grauidarum inquit, clontra atque corpora, desidiosus haberi in vita degenda couenit.Nam
quae procreantur, multa a matre contrahere cernuntur. Ideoque animaduersum a Plinio legimus, plures in homine quam in caeteris animalibus differentias adnotari: quoniam velocitas cogitationum animique ce Ieritas,dc ingeni, varietas, multiformes notas imprimit . Cum Caeteris animantibus
immobiles sint animi εο similes omnibus singulique in suo cuique genere. Plurima autem variatae exinde conformationis Detuum exempla,ficta,vero similibus permixta apud Fienum legere cuique licebit. Secunda vero ex causa fit, 3c membra plus iusto tumida aliquando emngi , de discindi nonnulla,atque aliter euariare quamplitrima. Tertia Demum ex causa, multiplices notas, informes aliquando, alias diuersarum rerum figuras aemulantes,in talibus iam formatis, i md de mox nasciaturis imprimi existimamus. Quomodo auteni agitati illi matris spirit' bc humores, in istus corpus de cute extima transfusi: non qualecunque nota,sed figura colore aut forma rei vehemctilis imagi natae respodente in Miu imprimant tet si evidet et explicati,dc certis dici lio possit; id tame pro in uer
158쪽
Theorica . De semine,& sanguino menstruo. I 23
mitatis nostra captu accidere sequentibus ex causis imaginamur. Tum scilicet qu5d humores eo lore rei conceptae similiores eo impetu succis impresso,aliis efferatius concitentur:& pro eorum diuersitate color in cutem effusus euariet. Tum quod pro vario animi pathemate , imo de excitatae passionis causa concitatorum spirituum,humorumve motio talis sit: ut hi,sub confusa quadam sye cie rei ex cuius violenta imaginatione appetitus Vehementius fuit perturbatus, impingant in cuiatem. Sic aer qui inter loquentem Sc resonantem echo est intermedius:ita a singulis prolatis vocibus percutitur. ut is rotuni illud artificium retineat quod in laringe dc palato ad loquentis vocem edendam absoluitur: unde idem,vocem priori similem in sonoris huiusmodi caveis iterum reddit. Tandem dissimilitudo quae inter prolem dc parentes a dispari seminum concursu per diuersos generationis ordines aduenit. bifariam accidir. Ac primum quidem,ut habet Lucretius. ηFις quo sue ut 1nterdum similes eripere auarum
Posset se reserant pravitarum saperi ras,
Pueterea, uia multi modis primodia minis
dit serente. Αuum ipse regenerauerit AEthiopem.Qui casus non aliundd potuit accideretquam quia Nicaei mater ex adulterae matris semine,in externarum partium configuratione praedominante, alba efficta. in visceribus,ad quorum figmentum essicacius concurrerat AEthiopis adulteri semen,pa tris temperiem retinuerit. Ex quibus quod deinceps decisum est semen ad Nieaei generationem , praelia lens in partibus externis,semini a marito eiaculato: in Nicaeo formam auitat formae aemulam externumque colorem eiuldem colori respondentem impressici Se cundb praedicta dissimilitudo sic aceidit: ut sectus non tam patrum aut matrum, quis auunisculorurn aut anularum crases,vel potius morbosos sequatur affectus: ac masculi quidem auunculorum foeminae vcro amitarum. Quod hac ratione contingit. Cum pater de amita nata: hisdem p rentibus orti,plurimum intemperie cconsormatione conuenire soleant; ea excepta quae a diuersitate sex is emanat,& quae solet ad differentes affectus inclinare. Si quando in reliqui corporis configuratione paternum semen potius metit dc copiosius concurrerit: in genitalibus autem materna genitura praeualuerit,filia nascetur quae vultu εc corporis habitu patrem referet eiusque temperiem imitabitur. Ex qua si morbi aliqui sexui muliebri peculiares,excitari in muliere sint nati: in his non poterit similis esse patri, sed amitae ex pari distrasia consimilibus morbis Iaboranti, similior apparebit. Pari modo,dum in filii consormatione,maternum semen copiosius fuerit suggestum; paternum tamen ad genitalia fingenda concurreriimatus matri quis patri undequaque simillor, in his affoib qui mares magis infestant quam forminas,auunculu potius quam patre aut matre imitabitur. Demum monstra,& foetus praeter consuetas naturae leges formati itribus praesertim ex causis contingere Videntur. Quarum prima est materiae vitium. Seu quod semen ex diuersae speciei animalibus in mutuos amplexus ruentibus decisum, biformi monstro occasionem dederit. Seu quod illius portio ad aliquod membrum in prima & rudi ori totius delineatione destinat ex quodam noui caloris influxu impen sius glandescens aut copiosior inuenta,in membrum consueto grandius Cedat, aut dup'icatum efformetur. Seu quδd idipsum vel a debita quantitate deficiens,vel aliqua in pariste frigidius aut densius,quam ut facile peruadi possit expediret: 1 membrorum complemento aliquid detrahitur. Secunda trionstrorum eausa est tum ex Democrito, ε importunus eoitus, & embryo recens in-lehoato adueniens superfoetatio:tum gemellorum mollium adhuc intra uterum ex casu aut ictu collisio. Ex quibus eatisis,distincti sortus,diuersimod. aliquandis coalescunt. Tertia tandem monstrorum causa est maternae imaginationis M phantastici erroris vehementia, uti supra explicatum est: unde mille modis, foetus a naturali conformatione & configuratione deerrare possulat.
ciperet:& tum concepto foetui tum edito infanti alimoniam ad incrementum praeberet. Eamdem tali donauit temperie cuius ope tantam sanguinis copiam generaret, quae 5 proprii corporis nutritioni,dc quando conceperit embryi formationi, nutritioni,& augmento sussiceret. Quae ante
pubertatem quidem Sc maioris incrementi aetatem, id totum humoris alimentarii quod generae lin proprio corporis augmentum absumit. Et quae mare humidior est,mollior& laxior. alimentum l
159쪽
i 14 Artis Medicae pars prior.
pernianima me in brotum facilius admittit: celeriusque incrementum capit. At quando pubescete incipit, M ad minoris incrementi aetatem peruenit, minus alimenti in propriam nutricionem absu mens, copiosiorem in vasis sanguinem accumulat: cuius vacuationi nisi prouidentia naturae prospitaceret, importuna ea plenitudo mulieri graues in serret noxas. Ne igitur quae nondum utero gerit, nec potest superabundantem illum sanguinem in sui nullitionem totum impendere,ab eius copia laedatur: sapientissimae natutae instituto, statis quibusdam temporibus quod superfluit per uterum excernere consueuit. Pervierum quidem, quod ea liuic excretioni opportuna sit via Sc ut quo tempore qui superest sanguis, ad alendum scelum utilis fu turus est, in uterum transmitti solitus, eodem facilius feratur. Caeteris autem animalibus nihil tale contingit seu ut vult Aristoteles,' qudd reliqui M alimenti in corpulentiam, squam mas, pilos,aut plumas insumant aut in copiosam crassamque urinam diuer tant. Seu potiti quod reliquorum animalium foeminae minus otiosae, vehementiore exercitio super fluum alimenti per insensilem transpiratum digerant. Ac quoniam huius excretionis Vt plurimum menstrua est periodus t eo ,sior ille sanguis qui
excernitur menstruus fuit appellatus menstruum, ac mensis,at qae ab aliis aliter.
l Cuius purgatio ex AEgineta plerisque circa decimum quartum annum fieri prim lim ineipit: quo tempore inquit Aetius, dc pubescunt,de mammae ipsis intumescunt, seu ut habet Aristoteles,' ad duos digitos prominent. Aliquibus autem citius. Nam lcocto an Arum puella menses passam,iMON quinquenncm t quin etiam recens nat Im , memorat ex diuersis authoribus Schenccius. Non pauci, autem tardius quatuordecim annis. Huius autem ex critionis ut plurimum menstruam periodum esse dixi. Primδ quδd iuniore, quibus primum erumpunt, non singulis mensibus plerunque fluanta sed aliquot etiam menses non-n in quain citra omnem morbum interponant. Ita senioribus antequam im egrE deficiant longio cibus interuat Iis fluunt. minimo de de caeteris Aristoteles loquens, paucis inquit, menstrua singulis mensibus mouentur: sed uno intermita plurimis. Quod cum expetientiae repugnet, magis placet quod scribit Plinius: hoc tale tantumque omnibus tricenis diebus malum in muliere existit,& trimc stri spatio largius. Vbi trimestre spatium pari ratione notae,ac medici tertio quoque die tertianam recurrere dicunt: quod alternis met nisibus mulieres largilis sanguinem effundete in- ite ligat. Quinimo aliquae vigesimo quoque die purgantur, nee mensis finem praestolantur, Utque non paribus interuallis singulae euacuantur: ita nec parem copiam quaeque effundunt. lNam ut Aetius inquit,'' sanguis qui profluit, copia paulatim usque ad aetatis vigorem augescit: deinde aliquandiu aequalitatem seruans paululum penitus crescit aut minuitur: at ubi ad finem tendit, paulatim rursus minuitur, donec in totum desinat. Quantitas autem sanguinis quae per vigorem aetatis e Maere ut plurimum singulis periodis solet, ex Hippocrate, est ad duarum atticarum heminarum mensuram , vel aliquanto plus aut min4s. Attica autem hemina ex Galeno, pendet uncias decem. Neque verδ praedictum sanguinem affatim mulieres e Gndunt: quod nimia sic fieret Ze repentina exolutio. Sed i per quaedam interualla intra biduum aut triduum ex eodem Coo sene emuit. Et plurimae ut ait AEgineta ad quinque dies purgantur : aliae ad septimum usque diem e paucae etiam usque ad duodecimum. Verum quae longius tempus triduo aut biduo breuius ad hanc vacuationem insumunt: periculum est ne ex Hippocrate,' vel aegrotent vel steriles sint. Eibus enim parcior addit, quam tribus diebus purgatio contingit, paucique menses prodeunt si eae crassae sint, bene coloratae, virilesque: neque partus meminerunt,& ne concipiunt ipsae quidcm. Quoniam vero inferiora haec a superiorum influxu regi & dispensari acceptum ratumque est apud physicos: menstruorum statum tempus mulieribus secundum varias lunae phases dispensari notat Galenus. ' Vnde vulgare verbum.
Quod cum ad primum dico tomum tepidiores de humidiores Iunae in guxus, succos in vasi x con-stentos exagitent: iuniorum natura ad functiones omnes naturales expedita, a copia per meteorismus humorum irritata ad expulsionem sit prompta. Α secondo vero dicotomo,quia lunae irradiationes cum remissiore calore siceitatem etiam nostris corporibus imprimunt, siccitas autem ad nix unci traccidit se iliores robore per siccitatem expultrici secultati conciliato, luna ad deliquium inclinante purgari. Non enim omnibus, ut censuit Aristoteles, ' mensium profluuium decrescente luna con-ltingit. Quin i md neque semper quod vulgare verbum antea relatum habet,aduenit. Ita vero huius pro luuij incertae sunt leges ad indiuiduales conditiones cuiusque mulieris se a comm , dantest ut contra id quod principio adnotauim sis, foetas superabundantem sanguinem ini formationem dc alimoniam embri; insumere 1 quaedam reperiatatur , quibus non solum
160쪽
Theorica. De semine,&sanguine menstruo. I 2sl
ut scribit Hippocrates. menses perpusillum primo mense prodeant: sed ut apud Aristotelem te gitur, aliquibus etiam pradignantibus menstrua usque ad postremum gerendi tempus eiienianti quibus tamen accidit ut parua pariant,& proles aut minus Vitalis, aut infirma procreetur. Par erat cuiusdam mulietis nobis vicinae natura: quae elim utero gereret,simul puero iam bienni ad diem usque parilis alendo suo iam suffecit. Nec tamen quisquam existimet, quando utero gerentibus menses fluunt,illos per venas in uteri cauitates desinentes expurgari: sed per eum ramum qui adi vieti cerui eis latera Inseritur. Qua via tamen falsum est virgines expurgari, ut scribit Fernelius, ' aut saltem minus probabile. Demum progressa aetate, caloreqne remisso, M sanguine parci ius genito,mulieribus menses desinunt. Plurimis quidem ut ait Aristoteles, circa quadragesimum annum. Quod tempus quae ex-l cesserint, his ad quinquagesimum seruantur,cum iam nonnullae eo tempore pepererint. Quod ta-l mensequitur,minus verum est,ultra hoc tempus nullam posse menstrua protrahere. Nam aliquael licet paucae ex AEgineta de Aetiot usque ad sexagesimu purgantur:ve quibusdam a tricesimo quin-l to anno praesettim si pingues fuerint,paulo teste, desinere coeperunt. Imb nonnullis tardius adiat hue eruperunt: ut ex solenandro legere licet apud Schenexium. Notum est prouincialibus, mi tronam illustrem Sancti Marci Dominam,sexagenariam peperisse puellam,quae dum haec scribua tur iam granda ua est de nubilis, non miniis ingenio quam venustate commendanda. ICaeterum sanguis qui per menstruas periodos emuit,non eiusdem sortis a quibusque excernitur. Nam ex Hippocrate , y erassiores quidem dc copiosiores prodeunt in intermediis diebus, Ae postri l die sanguis si modo mulier valet qualis h victima est,citoque concrescit: pauciores vero & te- nuiores cum ineipiunt vel desinunt. Praeterea apud eumdem, ex iunioribus feth subcruenta pro deunt: seniores autem mucosos magis appellatos menses habent. At si mulier sit corpore math af fecto, menses aliquando biliosi decurrunt inquit, ' nonnunquam admodum nigri, interdum etiam :splendidi,quandoque velut aqua quae ex carnibus prodit: alias velut sanies, quae tanquam acetum
terram abradit,& quacumque mulierem contigerit mordet,vietosque exulcerat.
Qualis autem humor is sit quo sanguis inquinatur, cum bifariam discernete doceat e potior est ille modus,qui ex linteis ex sanguine intinctis,& post horas viginti quatuor Iotis locὁque umbratili exsiccatis desumitur. Etenim ex colore in linteo post elotum sanguinem apparente, quesis stl humoris sanguini pet mixti conditio discernitur. l Tandem vero ut intimam menstrui naturam peruadamus disquirendum hoc capite est, num illei sanguis quem periodich mulieres effundunt, tam malignus sit, Vt Plinio authore , nihil facile re j periatur mulierum profluuio magis monstrificum: ii quo diraVinfanda accidere alibi refert. Culi adhaerens recentiorum pals maxima,& muliebrem sexum hinc multifariam calumniantur, &in i Antiles motbos passim grassantes ex maligni illius &deleteri, sanguinis reliquiis ortos causantur. Quorum sententiae adhaerere prohibet ratio,& nonnullorum melliis sentientium authoritas. Ne, Vero paucos pluribus opponentes audiri recusemuriratione agamus oportet: cuius fulcro destituti, nihil nisi ruinosam astruere possunt. Ore primum quaerere ab aduersariis liceat, num sanguis qui per menses mulieribus emuit,in hepate eum reliquo qui in venis continetur genitus sit an vero Pieri membro sui orisis principium debeat Alibi enim generari qui diceret, locum generationis illius debetet assignare M pee quas vias in vietum secedat, si venoso non immisceatur , indicare. Quods totius masse sanguineae in hepare genitae pars est: vel ea mere excrementitia est, vel alimentari j humoris portio Non quidem meth est exerementitia,& ad alendum inutilis substantia icum neque pituita sit,nec bilis alterutra. Tum quod ille M ad efformandas carnosas embryi patiates,& ad idipsum alendum de augendum inseruiati necnon infanti iam nato alimentum pristet in
Camosas partes nostri sigmenti ex eo sanguine essingi indieat,mbra illa effusio quχ in rudimentis nostrae formationis aduertituri si prima illa emuuia muliebria quae sexto aut septimo die posti conceptum accidunt,intueri de cum Hippocrate, contemplari detur. Cum enim sanguinem ad illud figmentum concurrere inde doceamur, nee matrem suo genio defraudari par sit summam n rurae prouidentiam decet,id quod ad foetum impendendum est, ex ea portione assumi quae matri superfluit. Quod ita se habere,indieat Galenus eum scribit, ' ex semine de sanguine menstruo tan-l . mox quam materialibus principiis nostra formationis 3 nobis inesse calidum innatum. Tunc verb ape lth docet, cum partes albas de prima nostrae texturae stamina ex semine ait, ortum ducererintertex-' sis. Ahis ta autem rubras de carneas membrorum substantias ac parenchymata ex singuine effngi decisormari. Cui reliqua medieotum cohors, nisi insolens quaedam protervia interueniat, assen
Ex eodem autem sanguine scutum si pauci negant: cum maxima pars eorum qui nobis adireta