장음표시 사용
351쪽
aue intra quartum diem ut Galenus ait. Atque id ex celeri coctione pendet,quae naturae robur, de
materiae benignitatem ostendit. Facile autem idem est quod prompt. sine dolore ullo,absque milesta Sc multa tussi,& sine dissicultate screandi:ex quibus 8c robur agentis, dc expedita esse instru lmenta,& quod mouetur facilε obsequi nec nimis aut tenuem aut viscidam eo materiam signi secatur:quarum illa impellentis impetum eludit,haec veto adhaesione resistit. InmC A p v T VI.
VR I N A s non ad diagnosim solum sed ad prognosim etiam Vriles esse, Ac plura quis aliud
quippiam eorum quae ex nostras corporibus euacuantur,significare posse:& ratione,& usu ex-l perimentoque Medieorum certissimum deprelienditur. Illae enim non sinium qualitates produnts succorum qui in vasis, venis scilicet,& arteriis continentur,ut a Galeno accepimus i sed etiam ea dctegunt quae ad venas renes,& vesicam pertinent. Imo dc quae ad instrumenta nutritionis spectant. Sed praeterea coctionis sunt aut cruditatis indices,ut infra docebimus : Atque ita eodem Pergameno monente, ' iudicationem etiam aut saltem morbi solutionem futuram praenuntiandi vela se docuit Christophorus a Vega in praefatione tractatus de urinis Neque tamen ea est urinarum dignitas, ut quemadmodum Fernelio visum est, ad quoscumque morbos dignoscendos, eorumdemque exitus praenoscendos indicia suggerant: sed uti ex Galeno colligimus in morbis tant imi ventriculi,iecoris,renum, vcsicae,ac vasorum c quales sunt febriles affectus per se sunt signifieatri-lces. Non enim serum quod in urinam sccedit,caput,thoracem,externasque partes attingit : sed ea portio in halitum insensibilem,aut in sudorem abit.
Quod si in aliis morbis urinam inspiciendam ei se,ad Hippocratis imitationem Galenus o ipse iu-lbeat. Id non ideo consulit,qubd inde ad talium morborum cognitionem veniamus:sed qu5d si alia lpraeterea videatur esse in corpore praua affcctio, aegro malum accrescere iudicemus.' Non enim contra si urinae bonae apparuerint in pectoralibus morbis, & similibus I magnum eas praebere m mentum ad salutem sperandum est. Quare iure cum Langio,probis eos iii sequi decet qui sola inspecta urina, quaecumque in aegro. tantibus insunt,& quae ventura sunt, se nosse profitentur: ac temerariὸ ignotis aegris ex lolio praeseribunt raro ad salutem,frequenter ad perniciem; ne quod offertur vile lucrum perdant. Quibus h c in parte non inutiliter praefatis,ad rem veniamus: Vrinae naturam,differentias, ausas, dc praesa.gia inquirentes. Urina ergo vel sanorum est,uel aegrorum. Sanorum quidem urina, est excrementum tenue de aqucunt potus praesertim,tum Ctiam ciborum cui bilis aliquid admixtum cst, & a renibus in vesicam expellitur,ad sanguinem expurgandum ut iit corpori conuenientius alimentum. AEgrorum autem urina,est excrementum Iuluidum per reneS in Vesicam expulsum,quod tum ex aquea potu uciborumque substantia tum ex humorun cro& icoribus,ac liquametis partium constat:quodque non raro varios in se continet succos,variasque substantias in nobis pramex nato ram genitas. Caeter uin, sanorum urinas non ex potulento solum liquore generari: demonstrant, tum cuniculi & similia animalia quae sine potu metunt tum copiosior mictio in illis hominibus qui fructibu, herbasque vescuntur. Eidem autem bilis portionem admisceri colore detegitur. Quod fit non viserum familiarius aut minus inimicum reddatur partibus a quibus attrahitur, quemadmodum vi sum est Capi ccio tractatu de urinis: sed quia serum dum permeat iecur in quo bilis generatur, non potest secum aliquam portionem illius succi non vehere, qui ob tenuitatem quibuscumque aliis facith permiscetur. Ijque eo fine a naturi etiam procuratur: ut quaedam inde irritatio fiat; aqua vesica ad urinae secretionem prouocetur: neque vero illa praeter rationem videatur: nos una 8c eadem definitione sanorum aegrorumque urinas non comprehendere: nam alia est natura viriusque,matoriaque plurimiim dispariquas ideo ad faciliorem doctrinam distinguere Aaluimus,qua
ad unum caput utramque referentes,viam controuersiis aperire. Sanorum ergo urina,quae caetera
rum est quasi regula Sc norma:apud Galenum, , sequentibus notis insgnitur Mediocris est crassitiei quam a c. ictione consequitur:colore est subrufis,a permixtione pituitae dc bilis, potius quam subflauo, quem colorem acciperet ex synccra bile. Praeterea excreta sibi similis manet, ut ait Aetius. Ac tandem potus quantitati respondct. Albidior tamen est insteminis, quam invitis,in pueris,quam in adultis:ob priorum.quam posterioruna, alorem remissiorem. iSed controuersum est,an in sanorum urinis appareat aliquod sedimentum. Id affirmat cum Ae itio Cap Daccius: ' negat neeessarium esse Trine rius in sua Theorica. Cum quo, de Savanatola, l
352쪽
' ausim dicere,adultum exquisith sanum,qui in nullum coctionis vitium incidetit, nullum in urinis habete sedimentum. Quoniam quod in hepate in sanguinem non transit, aut est melancti olla , aut hilis,aut serum: melancholia, in perfect E sanis non praetergreditur hepat; bilis,a medio iecore expur- lgatur,eystis selleae tam is eam suggentibus praeter tenuissimam quamdam illius portionem quae pet- lfecth commixta seto. transsunditur in venas Ec ab illo nunquam deinceps secernitur. Quare dum serum per renes transeolatur. nihil illi admisceri concipitur, quod ubi excreta est urina a se ii subst .ntia separatum aliquando subsidear. verum quia vix quisquam reperitur, qui non plerumque crudum aliquid cum chylo transfundat in iecur,quod haemato sim subterfugiens, cum sero deinde per renes expellatur in vesicam, dc secretum tandem in matula attenuante calore destitutum concrescens subsideat: frequentissiti; h in sanorum etiam urinis,sedimentum apparet ; copiosius in forminis quam in viris,M copiosissimum in pueri, in illis ab otio. in his ab ingluvie. re apposith praedictam con .erouersiam si e dirimit Galenus, 'cum inquit urinas nullo pacto sedimentum habere si tenuit et, copiosum veris si largius , exiguum si modicε vivatur. Q antumcumque autem illud sit, id ipsum Aetius, omni tempore album, laeve,&aequale est e profitet ut: quod semper a calore euictum , decoctum sit. AEgrorum autem urinae,seu neutrorum etiam i quos sub illis hic comprehensos volumus multi- lplex in varietas; quae vel in substantia, quantitate,colore, Odore, excernendi modo , I et tandem in leruntentis apparet.
Quoad substantiam, seu consistentiam spectat s vitum uis enim dicatur parum refert J quintuplex
est vianarum differentia. Quaedam tenuis est, alia crassa; quaedam diaphana, alia opaca, alia demum inter utramque contrarietatem mediocris. CrassἹm ab opaca dilferre, oc tenuem , diaphatia, exemplis doeet Avicennas: p atque id in explicandis singularum causis apertum fier. Tenuis utina ea dicitur quae per alterius corporis poros facit E penetrat.' Talem autem conditio. nem subit,vel a defectu permixtionis aliorum liquabilium cum sero, vela vi caloris di luentis de attenuantis ea quae sero permit centur. Defectus quidem permixtionis. aduenit pila. o ob obstructio. nes meseraicarum, ecoris εἰ renum: quae vias per se exiles magis occludentes, aqueam seri substantiam ita percolant,ut nihil quod illi permixtum sit piaeterlabi sinant. Ita aqua salsa ob densae por. tionis terreae permixtionem, si pet tenues cerei vasis poros transcOlci ur: cum crassitie, salsedinem perdere dicitur. Quod licὲt improbetur a Valesio: qui crassitiem ex pertu ibatione ortam colatura at. tenuati admittens Ram quae coctioui succedit posse colando renuiorem reddi negat. Id tamen rationi est consonum,quoniam nusquam tam perfecta est crassi cum tenuibus permixtio a coctione iuxta lAristotelem , facta quin crassiores partes eius,quod permixtum est colando resideant atque id ipsum Avicennae, Actuario, atque aliis abundd probatur. Vel secundo patum aut nihil permiscet ut sero. ob imbecillitatem Gloris partium naturalium,ic defectum coctionis. Cuius vitio, materia potulenta leuem mutationem subiens, bc fusilium aliorum succo tum nullam permixtionem admirtens , sola
effluit. Tandem si ob immodicum renum calorem,serosa substantia intempesti vharitaliatur & antequam sue tum qui illi pet misceri possunt facta sit dissolutio de vitiusque perfecta coctio eadem impermixta elabituri in quibus omnibus casibus,vrina vel aquea, vel subpallida, neque unquam coloratior visitur. A calore autem per corpus uniuersum, effuso, urina tenuis etiam aliquando redditur e quoniam eum caloris strare facere, liquare,& attenuare: si is in succos sero intra venas permixtos e ficaciter agat,eosdem vehementer attenuat,& ab eorum attenuatione tota urinae substantia tenuis efficitur. Sila urina quae post mediam totius corpotis calorem acuentem J mingitur,tenuis dc subcrocea con .spieitur,minimum aut nullum ex Actuario contentum habens.
Item quae adnotante Dureto, in pituitosis praesertim morbis, Classa principio fuerat, deinceps vi ea loris membrix insiti, tenuis redditur: Nec non in bilioso morbo. acalore praeter naturam eget. luescente&effasa bile, urina russa fit 6e te numquae postmodum materia morbi si ea ad pepasmum de 'ducta, erassescit,&subsidemiam facit. Quod dixisse voluit Hippocrates, dum si urina tenuis in. quiens, berit, ac russa morbum crudum esse significat. non per imbecillitatem caloris, sed per excensum eiusdem, a quo exeitatus feruor succos nimium eliquat ac diffundit. Vbi quod addit, ' si .erbdiuturnus sit morbus, urina autem eiusmodi; periculum est nec durare aeger possit quoad morbus
eoncoctus sumit:recth sie explicabitur, minus enodatum ab expositoribus; ut velit ratem urinam diu in praedictis morbis perseuerantem. naturalis facultatis imbecillitatem a calida illa intemperie natiuum calidum exoluente,ortam, arguere, quae impedierit humorem nullius maἰignit aras participem per praegressum tempus coqui 3c incrassari: atque ideo imminere perieulum ne cum ea imbecillitate ερ calidi innati exolutiore, non possit homo sufficere donec emendato tantae intemperiei vitio
353쪽
ea urina ad coctionem perducatur,& materia morbi causa euincatur.
Tandem si vehementior adhuc reddatur is calor,& ingens excitata sit intemperies urinas de teis nues reddit & splendentes,quas flammeas nonnulli appellant.
Tenues enim quae lucidae sunt inquit Saxonia ' aliquid plus habent ignei caloris, ipsammet uria
nae lubstantiam subtilem ac claram reddentis. Α qua vero ex omnibus his causis, tenuis reddatur Urina, praeter couiuncti coloris speciem indicabunt, tum aegri pulsus, tum alia simul apparentia symptomata. Crassas utinas & dissicit E poros alterius corporis peruadentes. omnino permixtio facit r serum enim quod impermixtum est & aqueum, sensibiliter non incrassaturi sed ex eo quod copiosus succus sero misceatur,illi crassities aduenit. Qua vel apparens est, vel vera. Apparens crassities ex confusione succorum cum scro nascitur:talesque urinae perturbatae appellantur,iumentorum M subiugalium urinis similes. Quae ex Galeno fiunt materia crassa ac densa a calore agitata Meum sero confusaratque ex Hippocrate. ' vel praesentem , vel adfuturum capitis dolorem significant. Flatuo scilicet spiritu qui peragitationem talis materiae excitatur, prompte ad caput eleuato. Harum autem quaedam perturbatae metuntur,& tales perseuerant, quae verE vrinis iumentorum sunt similes, quas Duretus nunquam subsidere dixit. Talόsque magnam crudi aut putris humoris copiam denotant , cui admixta sit plurima flatulenta materia quae a calore praeter naturam agitata in vapores copiosos abeat, uniuersi corporis humores commouens & perturbans Atque easdem Galenus, ' dixit morbi longitudinem significare, si robustus sit aeger: in imbecillo veto lefractis viribus,mortem praenunciare. Aliae perturbatae quidem metuntur, sed postmodum attensantur , crassamentum scilicet sero confusum in fundo deponentes:quae ut author libri de urinis apud Galenum 4 scribit ebullitionem crassorum humorum cessare indicanr. 6c naturam eorum s cretionem inchoare t seu ut ait Galenus ipse, ' morbum cito solutum iri; vel saltem, morbum nouita multo post concoquendum significant. fAliae demum post mictionem solum perturbantur,destitutae calore attenuante: quae, ex eodem libro de urinis, x naturam iam primo aggressam esse coctionem ostendunt; aut quemadmodum emdem libro primo de crisibus legitur,t coctionem nondum inceptam esse r atque ideo indicare longiore tempore, de virtute non imbecilla opus esse ad coetionem. Quas postremas cum a frigore eo gel in te crassescere quidam existimarent , ut vulgares plurimi credunt aliunde non perturbandas censentes: in illos iure agit Actuatius, dc reprehendit Auerrhoes. enim impermixta est, nunquam a stigore perturbatur. Uerb autem,non apparenter,crassam eam urinam appellamus; quae non ex confusione succorum eum sero sed ab exacta mixtione per coctionem facta, crassitudinem acquisiuit. In his enim quae coquuntur,crassa cu n tenuibus permiscentur dc unum fiunti, quae ab iis ecillo calore simul contineri non poterant,ut ab Aristotele, test insinuatum. l vero cin ione permixta sunt; ita continentur,ut deinceps non nisi per putrefactionem separentur quemadmodum apparet in plurimis sanorum urinis,quae licEt crassae sint,aiu mediocremi saltem consistentiam assequutae,non perturbantur tamen, nullamque aut minimam subsidentiami faciunt quδd a perfecta de absoluta coctione,ad propriae consistentiae complementum deductaesint. Caeterum urinam exacte mixtam a confusa ita discerni posse,author est Capiuaccius, qudd pan. nus in urinam immissus,succi eonfusi colore inficiatur,minimὶ vero colore perfecth mixti. Opaca Trura appellatur ea quam luminosi radij non permeant, Zc cuius superficies visum terminat. -d accidet ab impuri terrei dc a calore nondum euicti permixtione: unde colligimus, op cam omnem urinam eamdem esse turbidam. Ideoque etiam constat,hanc ipsam de alieni sis i copiam,& cruditatem denotare.
Diaph ina vero,ea est quam luminosi radij pervadunt.& quae visum non tetminati vel ob tenubtatem substantiae impermixtae , vel ob puritatem eius quae Cum per se crassa sit, a calore tamen attenuata est. dc si petata ut fit in sabulo de lapidibus ignium vi in vitrum conuersis. Atque haec vel
eruditarem, si tenuis simul existat I vel coctionem si simul sit crassa in denotat.
Mediocris consistentiae ea dicitur,quae inter aqueam dc perturbatam media est, tum crassitis, tum diaphanetrate,sanorum urinis simillima:quae a natiuo calore suisicienter excocta, optima, dc sal uberrima indieatiuE iudicatur. In quantitate.vrinarum aliae sunt moderatae,potus quantitati & aqueae assumptorum aliment rum humiditati respondentes. A liae a conuenienti modo recedunt, quia vel sint copiosiores, vel iusto parciores. Moderatae commoderationern caloris,lc rectam meatuum dispositionem indicant. Copiosiores autem,excernuntur; vel a diu reticorum via , vel a perfrigeratione ab aere ambiente, qui insensibilem per habitum di lutionem reprimens,laccos inito pellit, vel ex naturae motu
354쪽
niat etiam morbificam expellete conantis,seu sympto maiic E D pratisi plo M a me coaIiationi, cu cilites euicta materia motbi causa:vt fit in casibus ab H ppocrate Iibio quarto aphotismorum 'expressis. Siquidem velut per ventrem: saepius corpus totum expurgaturr se adnotante Galeno, ' per o C. . . renes etiam & vesicam. Plaeterea urinae copiosiores metuntur , vitio caloris ει siccioris tenum intemperiei:quae vel sola vel altera diabetis eii causa. vel tandem a totius corporis fetuore, seu ichotessuecorum dissoluente,seu humidum patrium carnosarum colliquante. Paucitatis veris urinarum causaesunt primum permixta sero crudorum humorum crassities, argumento aphorismi sexagefimi noni, i ibri quarti. Tum meatuum obstructiones Necnon eopiosior alui ifluxus,exantithesi aptiorismi ultimi eiusdel bliquarti Nimia ite humidae substatiae quae inti apos est dissolutio a vehementiore calore tuta: seu is a febre, seu ab ambientis aestu, seu ab immodico exercitio sit excitatus. Vtinae enim materiam imminuens, amdem parCiorem reddit.Vel tandem renum attractrix vis effieta,aut vesicae expultrix sopita,eausa est ut patum mingatur. Colores urinarum incet lavarietate multifariam distinctos avariis: nos faeilioris doctiinae gratia eum Avertho ad quinque genera reducemus: quorum duo sunt extremi,albus oc nigerri tres vero inter hos media citrinus, rubeo dc vitidis. Albinomine intelligimus tum carentiam ipsam coloris i l n Corpore piae densitate visum secundum quid terminante, qualem in aqua aduertimus i tum luci - 'dam albedinem,qualis in crystallo,cornu polito,dc fimalibus cernituri ae terti δ opacum alborem.niciis aut lactia colori respondentem. Aquea urina cum eoloris carentia .magnam aqueae substantiae puritatem εο impermixtionem notat. Quae diu perseuerans si decentem copiam non excesserit, uditatis primae de seCundae coctionis est index, quae ab imbecillitate caloris nascatur. Atque ideo in morbi aeutis ab Hippocrate ' talis να. a. urina exitiosa dicitur. In non acutis autem .morbi longitudinem ex Galeno notat, in utroque vetis casu aliquarum etiam obstructionum semper est index. Magis coloratae autem succedens, ac piae. s. vi.
sertim tuis,aut flauae: vel signum est transsationis bilis in caput ad phrenitidem, aut alium cerebriast ictum materiae transsatae respondentem causandum ; argumento aphorismi septuagefimi secundi libri quatit: vel eomitialem insultum minatur in itis qui tali morbo lum obnoxis,ut habetur inCo ei se vel ex Galeno, derivationem bili, in aluum denotae, ad dysenteriam:non altimaquea urina si antea flava fuerie de massa id minatur: sed etiam quae ex crassa tenuis fit derepente, ut in Sileno m. . ou. apud Hipp. I. epid. sea. 3 tex.is. qui cum die quarto utinas turbidas de nigras minxisset, quinto urinas tenues Ac pellucidas reddens paulum ad intelligentiam rediit, quod syncera biliola in aluum inst. ιαι. secessassent. Vel tandem est significatlix solius nimirum exactae colaturae seri ex obstructionum vitio. Quacumque autem ex eausa talis reddatur,in pueris deterrima est ex Hippocrate,' quM aduertente Galeno huiusmodi a puerorum natura maxim E absit. x δη--. Lucida seu splendens albedo,cum tenuiore substantia erystallina vocatur: um crassiore Veto, cornu alta Iotem imitari dicit unquem Gentilis, cum Actuario, 3 glaucum appellat. Sic Hesychius
γλαυων,λροπὲν .dc Eustachius inraλἐυκον interpretatur. Apud quem etiam θάλασσαν, γλαι ην vorari
legitur,quod colorem glaueum reptaesentet,ea scilicet sui parte quae 'υποκειμενην εχειλεvκην, pauci fundi sippositam arenam habet albam. Quibus etiam assentitur Rhodi ginus, glau- eum colorem ad album referens.' omninoque colorem glaucum eum essc reor,qui ex albo subui- . ia is tin rι3c vulgo viridis,marinus,vel ici pupillis varius nuncupatur. Talis autem in urinis albedo abali- - .is.
qua portione phlegmatis vi caloris acris eliquati de sero mixti nascitur. Crystallina quidem, quae etiaVitrea appellatur ab Hippoetate; a pauciore pituita leto diluta generatur : αραυδες vob be glauea, copiosiore 6t plerumque salso Quare vitaque micta in ptineipio morbi qui cum febre pulti eon- ii ' ungatur. morbi longitudinem significat: quia illum a pituita ortum notat. in progressu vero cum laurea coctionis praecesserint notae si copiosae mingantur ex fulginate, febris quotidianae solutione e Gras.
1ndieant. Citra febrem autem vel cum ephemera de glauca maxime urinae ardorem deuotae. Clystallina vel δ.si a eonuulsione copiosa mingatur: plurimum confert. --.
Niveus εὐ lacteus color procedit a copioso. crasso,& albo laceo sero petivino: seu Is sit pituita, seu pus,aut semen etiam quae distinguere ex subsidenti infra docebimus.
sub nigro triplicem eomplectimui coloris differentiam; liuidi scilicet, susci, Se absolutὶ nivI,
Liuidusademque Iuridusivel coloris plumbei est aemulus minimὶ nitens: vel cum nitore est.& ab Sealigero A exfius dieitur:quasi GIius ut ex Nigidio docet Gellius' qui a Beroaldo etiam glaucus appelIatur, c ex nigro virescere dieitur. Tanta est authotum inconstantia in usu harum vocum qui- lbus colores enunciantrur sed nostra persequamur. Gm-
Fuscus livido obseuriotest, rem subnigrum dixerist etiam vel splendet, vel non. Nigermum,seuater,obseurissimus est:qui si niteat de splendeat in modum politi gagatis,pramnius dicitur. l
355쪽
ut aduertit idem scaliger. h Hoisi aute omnium eonsimiles sunt ea a. seeundum magis de minus distinctae Scilicet permixtio vel ielioris atrae bilis, ut apud Galenum ' legimus i vel nigri de atri humoris. Qui in minore quantitate a sero dilutus urinas remissius denigrat, copiosior autem, easdem intensius nigras reddit. , Quod non solum de nigro eolore fit dictum, illum videlicti a consimilis
sucei confusio no,aut mixtione eum sero produei; sed aut hora Galeno, de caetetis omnibus, quemadmodum probatum est a valesio tertio contiouersiarum. Id tamen ita intelligatur,ut cum non sine alleuius sueci permixtione aqueus humor a salore agente coloretur : simul etiam admittatur communem urinarum materiam serum sciliaet bili permixtum , citra nouam admixtionem alte. rius succi, diuersimode a calore agente altaratam varie colorari posse. At et autem humor sero permiseetur, vel per eonfusionem,uel per exactam mixtionem. Per consu-sionem quidem natura a toto, ab splene,determinataue alia parte eum humorem expellente in renes ubi sero dilutus,cum urina eo infecta excernitur. Qui postmodum crassamesaItem sui parte a seto secretus in fundo vasis subsidet, talisque vi ina tum salubriter externatur , eum vel extra morbum natura E liene melancholieum exerementum per arterias , aut crassiorem sanguinem in suppressis mensibus i venis in renes deponite vel inmotbis diuturnis melanehcilia ortis , naturae vigor materiam morbificam erit ich per urinas excernit. Ad perniciem vero par urina mingitur in morbis a tis, in quibus nigrae omnes exaretiones ut siguum aut periaulosae, aut lathales existunt. Per exactiorem autem mixtionem, vi satoris per morbum sanguis aut humor alius a febrili calore den-mis seto intra vasa miscetur: de pro maiore aut minore sui eopia aliquo ex praedictis coloribus uri. nam tingens,nullam praeterea sub fidentiam faeit a qua reliqui seri eolor immutetur. Eiusmodi veloeolor in urina etiam refrigerata perseverans, si absque ullo nitore appareat, solam copiam talis succipet genus venosam diffusi indicat. At si splendorem quempiam referat a indicium praeterea est, sin perexeedentis de igneae caliditatis: seu utina huiusmodi erassa sit, i praedicti sueci qualicumque permixtione: seu tenuis 2 paveo suceo permixto & vehementer attenuato. Nigras autem urinas tenues esse posse aliquando, ' cum abundε probatum fit a Valesio, non est quδd ulterius confirmemus. omnes autem nigras cum videatur Hippoarates ' assit mare famin viris quam in mulieribus deter- timas esse : id de nigris quibuseumque per motbris acutos exeretis, vel de nigris per exactam mixtionem denigratis interpretandum. Inter quas,splendentes maximε malas esse profitetur Galenus.' lQuid si postquam splendor de nitor aliquis in his utinis apparuit istitieet admodum attenuata quasi ignita , calore vehementi talium suemtum portione aliqua I mox eaedem nitorem perdant, de obscutiores appareant: permixti igniti fulgoris,lc caloris extinctio signifigatur. Nequo enim existimo id absolute verum quod plurimis eum Galeno est creditum: liuidas urinas caloris extinctione semper portendere, Sc colotem liuidum esse solius frigiditatis affectum. Illae enim uti eolligere ex Galeno ipso possumus ex modica, modicε permixta atra bile, atque etiam melancholia fiunt. quae quoties vrinis permixta euacuatur , non solet caloris extinctionem fignificare. Imo idem humor qui prinei pio pauca quantitate excretus Iluiditatem illam utinarum causat:deinceps si ampasmo in morbis diuturnis sopiosior excernatur, nigras faciet, & salubres vitis nas. Hi ne Hippoetates liuidae inquit, excretiones a Muε per urinas exeunt bonae. Ar nunquam salubres,aut bonas illas esse contingeret: si semper saloris extinctionem sequerentur. Ex dictis praeterea apparet interpretatione indigere.quod a caleno scribitur: utinas nigras vel meedentem de igneum eolorem, vel ex frigiditate vehementi mortificationem ostendere. Non enim ut probatum 1 Meleuriali legitur, ' ex Galeno ipso: η potest vehemens actualis frigiditas in corpore adhue viue tis tepetitii sed mortificationem dixisse sessi retet: vel vehementem fligiditatem non positi vh dictam intelligere oportet, sed priuatiuὶ scilicet per exolutionem fomitis calido ipso extincto. praeterea vel E a Galeno prolata sciendum est: si praesertim de urinis ab absoluta permixtione, non autem a eonfusione nigri sucei denigratis intelligantur, Citrinus color,sanorum urinis iamiliaris ut ex Galeno domimus pallidum,seu spieeum:cit tinum flauum; rufum; ac fulvum complectitur. Pallidus pala & spiceus maturarum spleatum eo lorem imitatur: qui a pavea te di Iuta bile flava sero permixta nascitur, remissi caloris index & eruditatis in aeutis affectibus,in diuturnis autem postaqueas,incipientis coctionis est signum. Citrinus propti E dictus,eolorem cotticis mali sitiij maturi, vel aureum dilutiorem reserens, ut oeopiosiorem bilem,aut eamdem magis excoctam ser6que diffusam sequitur. atque ideo calorem aliquanto efficaciorem, At cum laudata hypostasi aut eneoremato a curatam aoctionem signifieat. Flauus etsi multiplicis sit significatus, de vere de illo dicatur quod Favorinus apud Gellium, de eo. lotibus v nilier sim aiebat,multiplicem esse flaui coloris notem .appellationem autem ineratam. Ta men nox per flauum eom intelligimus qsi Gallis hiondus appellatur.& a Graecis nuneupatur.
356쪽
Theorica. De iudiciis morbortam.
unde flavae comae, de apud Iuvenalem nauus dicitur Meleager, dc Menelaus ab Homero. si appellatur. Hic autem color a citrino differsiqudd illo aliquanto sit saturatior, vegetior, de . magis splendeat. Qui in urinis apparens,ex Galeno M vitellinam bilem saturate flavam imo de rufam sero diffu i
sata nauescentem arguit; atque eamdem a calore eo usque attenuatam demonstrat, ut exinde'. splendorem aequisiverit. Ideoque recth Valesius, urinam flauam semper tenuem esse nunquam aetasiam asseruit: quae vehementis caloris ic intensi febrilis ardoris est signum. l. Rusus, color, πυ ρὸς Graecis appellatu varius apud varios concipitur: ita ut aliquando eum navo idem esse dieatur,veluti clim Golenus Germanorum. Sarmatarum, dc Scythatum pilos, ru- isos esse scribit. Alias ex Foesis τοπ. με apud Hippocratem & Galenum, omnes colores com- e plectitur qui intra pallidum de fulvum aliquid albi dc rubri admixtum habent, cinereo excepto. lNonnunquam lusus is appellatur,qui ex nauo paulo liberalius exalbescit: ut idem Foesius habet in , reconomia. Nos autem per rufum eum colorem intelligimus , qui ad nauum proxime accedens Meodem aliquantullim obscurior est ut ali s docuimus, de saturatum auri non politi ac minimE lsplendentis vel pili bovilli colorem reserti l ,
Quam obscuritatem color rufus,vel cum aliquali habet albedine , ut voluit Galenus, vel cum adiuncti fuscedine, ut placet Aristoteli, seu mauis Τheophrasto cum ait in fructibus colorem herbaceum in puniceum atque inde in rusum transire. Talis autem in urinis color , fit ex copiosa . bile rufi sero diluta. Culus coloris utin contra quam Valesio videatur necessario est crassat cum nulla bilis utinae perfecte mixta, eidem colorem aliquem subobscurum tribuat. quin s mul erassam illius substantiam reddat. Quae enim nigra est oc tenuis: vel ex minima portione melancholis sero
eonfusa nigra redditur; vel si ex maiore copia exquisita mixta nigrescat, oportet eamdem cum te . nuitate a vehementis caloris vi attenuante acquisita,splendere. At quae tenuis simul & rufa dici. tiar ab Hippocrate , ea coloris est magIs diluti heminime obscuri: nec tam rufa est quam naua Quali, vero a nobis obscurior hic designatur,ab ictericis frequenter mingitur e cadenaque in te tianis nothis aliquando apparet. Q si rum perturbata sit,morbi longitudinem cum vitibus aegri indicat mortem verb,cum aegrotantis imbecillitate. Si vero simpliciter sit crassa, cum hypostasi alba,laeui Maeq tali:mox adfuturam morbi solutionem, demonstrat.
Fulvus liche eum rufo plerumque confundatur sui videre est apud Foesium commentario in li-bως Epid. Hippocr. 'Nos tamen fulvum illum dicimus, qui oculorum leoni colorem aemulaturi de iuxta Galenum idem est cum charopo, qui ' leonum oculos charopos appellat; quos minus apta caesios nominant Catulli commentatores, tu i& interpres Galeni loco recens citato , quamuis vulg5 Medici eum A ctuario,& Arabibus, charopum colorem inter albos numerent & cinereum dicant. Est ergo fulvus rufo congener, aut paulo obscurior ι sed cum aliquo nitore coruscans tproditque ab eiusdem quidem rationis bile sero permixta sed vi caloris vehementis eo usque attentiata,ve splendorem urinae conciliet Quod Galenum ' imitati dicimus: qui oculos leoninis eoiore respondentes &fulvos,calido dc sicco temperamento esse dixit. Quare huiusmodi urinae videntur tertianarum notharum continuarum,aut liemitritearum.esse sequaces, magnique incendii indices:quae absque hypostasi,non possunt non minari ingens periculum:cum illa autem, salutis spem
Rubeus in urinis color triplex omnino apud Galenum notatur,subrubeus scilicet, rubeus, de praerubeus. Subrubeus.a dilato rubore dicitur: illa enim praepositio , significatum vocis cui coniungitur semper remittit: potestque is color comparari rubori cerasorum quae nondum persecthmaturuerint. Apparet autem in urinis: vel pauco sanguine a copioso sero diluto, seu renibus abiaia casu aut calculi commotione,laesis:seu tenui re sanguine per laxatas renum carunculas resudacte r vel retentis mensibus,atque intra aut circum uterum cohibitis: quorum tenuior quaedam
portio ab his foeis in vesicam resudans eamdem leuiter cruentet. Aut tandem lotium sic tingitur ab ictore sanguinis squem Galenus bilem rubeam appellauit permixto cum urinae sero.De quibus utinisultimo loco expressis Hippocrates meminir quando si aute urina inquit,fuerit subrubia isset licet ab ichote sanguinis infectaὶ ac sedimentum subrubrum lex sanguinis portione crassa alia qua semicocta di diuturnioris quidem affectus est nota quam urina prius relata, tvidelicet ob exuperantiam sanguinis humidioris de non exquisite consecti t valde tamen salutaris f qaia integerrimi humoris oc minime maligni exuperantiam significat ut explicatum a Galeno legimus. v J De eadem urina plen. agitur in Coacissent. F s. oca Galeno A. aphor. comm. aphor. I. Rubeus color duplex est,ueIqsalis in sanguine,cui peculiarem esse rubeum colorem dixit Ga-l lenus: qui etiam ait, y cogitari non possie,ab alio abundante humore, quam a sanguine , vlla in
parte rubrum colorem fieri. Urinae ergo hoc modo rubeae, multo erunt sanguine perfusae: ut ne
357쪽
pninicis calculosis non raro accidit,ob laxata valcula & glandulas per quas tranicolatur atque his quibos rupta est in renibus venula aliqua,auter ora caruncula. vel citra omnem sanguinis mixtionem,ab eptito recentis senae decocto,urinas sanguineo colore tingi sumus experii. Vt Mercuriali, ex esu euiusdam radicis indicae, rinas eruentas apparere scripsit. Secundo rubos colat appellatur, qui croco est similis . qualis in ictericarum urinis,aut eorum quibus icterus imminoe ce nitur. Quae a copiosissima bile flava sero permixta tales redduntur, ut ex Hippo erato patet i apud quem. , Hermocrates,cuius urinae a principio morbi arassae fuerant de rubentes, cum die quinta tenues reddide iit, derivatione sellicet eius iaeci a quo prius in classabantu sexta aut iginosus mafit. Has imitantur illae quae ex ebolliente sanguinis ichore rubescunt, licet prioribus sint tenuiores. les existunt illae quae apud Hippocratem, 'praerubrae diguntur non subsidentes , cum sublima. mentis Ac surditati coniunctae, menti x emotionem minantur. Eisdem etiam sunt similes illae, quae ut Langius, hex eodem Hipνocrate doceto chore putrescente in hydropi eis fiunt rubrae. Praerubeus vel peio beus eoior, qoalis videatur dicendos iuxta Hippocratis de Galeni doctrinam, non latis est certum. Hic enim, prae tu bras urinas non alias esse scribit, qtiam eruentas. Cruentae veto M haemato des,it, Coacis . eaedem dicuntur, quae in prognostico subrubrae. velum de voeibus minus scillic ti in re conueniamus.Tertium M supremum locum inter rubeas illas tenere, quae valdδac saturare imo dc obseu iὶ rubent: quas iure praerubras appellandas existimamus eum prae in has de similibus vocibus nominis fignificatum esserat dc intendat. Prae tubeus ergo, saturatὸ talis intelliga- ur. Utque duplici m rubeum statuimus, ira praeiubeum duorum generum esse dicamus eum Actuario. vineum siue hepaticum, de passeum. v meus aut vinosus, dicitur; non quemadmodum est apud Meleurialem ex Galeno, o qui vini albicolorem imitatur; nee qui apud Theophrast Lm, ex puro nigro fit luee aerea fieri dicitur. Sed qui vinum intense rubrum refere, εc colore similis est hepatis paren chimati. Tali autem Colore tinguntur urinae,fi quando sanguis assari incipiens sero νermisceatur: atque ingentem ardotem sign sicae, seu a morbo seu a vehementiore exercitio excitatum.
Αἰque ideo cum mala hypostasi pessimo is color est indicio praesertim si urina simul sit Iublucida t
quod fit. d mentum habuerit aliqua ratione bonum, ea minus mala existimatur ab Actuario: quddici licet cum tanto incendio natura coctionem aliquam adhuc moliatur. Passeus eoior, sapae eoIorem ae nutatur . nasci urque ex semiustae bilis permixtione eum urinae sero, Qui sine fibre quidem bilem ab inedia,ita cutis aut nimia exere itatione deustam esse significat,de ictetum praenuntia: Cum febre ver 5,ingeni em aestum . putredine ortum declarat: atque eo vehementiorem . quo talis satur tus rubor magis splendere conspicietur. Viridis tandem color. vel est herbaceus .vel OIeaginosus. Helbaeeus, ille est qui heibarum virorem imitatur . At seeunou n plus aut minus, herbaceus simpliciter, vel potraceus, ut aeruginosus etiam appellatur. Fit autem hic color ex maiore aut minora bilis prassinae , seu aeruginosae permixtione cum sero: atque id vel per confii fionem tantum talis sucus,m urina quae sit apparenter crassa; vel per exactam mixtionem eiusdem ex clementiti, humoris eum urina tenuL Q sali suumque velis fit urina virescens, magnum semper incendium indicati atque ed maius qu5 teuuior extitetit. Nunquam enimi frigore viro tem in urinis causari,erudit E probauit Valesius. Quod quamuis Atabibus, eorumque lectatiis aduersati videatur: Dei h tamen conciliati possunt dissentientes hae sententiae. Cum enim valesius G aecox imitatus viride, tantum appellet prassinas & aeruginosas, easdem a solo calore pro-3uci in coit fessi est. Arabes autem cum praeter hos colores alios etiam in viridium eatalogo recenseant scilicet fisticinum. de irinum,qui propith virides non sunt:sed ad liuidum accedunt enihil mi stum si Arabes eosd m a frigore proculari dixerint, quoniam idipsum etiam Galeno probatum fuit. Q iod tamen an verum esse censeamus. pia discussimus. eaginosus urinarum color, sappellatur, qui per totam earum substantiam olei colorem cum I plendore aliquo subvitentem repraesentat. An vero urinae quae oleagineae a colore nuncupantur, cum colore huiusmodi, pinguedinem etiam semper tetineant i inter primatios Medicos minimEconurnit. Aetius ient moleosarum urinarum tres gradus constituens, omnes secundum plus aut minus olei non colo e soldi, sed substantiae etiam compaginem, de pinguedinem aemulari profitetur ratque easdem a renum, aut totius corporis liquefacta pinguedine nasti. Gilenus ' vero sensus rationisque fundamento innixus .nussas tales urinas dari arituit, qnae secundum totam substantiam fine pingue : quoniam pinguedo nec eum aliis liquoribus confundi , nee subsidere potest i sed innatato tantum eonsueuit. Ad cuius mentem dicere possumus; tum urinarum quae non ex innatante pin guedi te,sed secundum se totas oleosae dicuntur, duas esse speetest quarum prima , colore tantum oleum refert quem sub viridi recenset Actuatius: licet eumdem Galenus' varium faciat)nona Mem cras amento aut pinguedine. Qiod sit ex colore pinguedinis a leuibus vela toto colliquatae, de in superficie urinae innatantis.
358쪽
Theorica. De iudiciis morborum.
per refractionem luminis in reliquum urinae corpus apparenter diffiis . Altera vero species earum est,quae colore simul de crassamento Oleum repraesentant,non autem pinguedine, ut a Galeno e est
adnotatum. Ex quibus illa quidem iuxta Pergamenum, ' colliquationi, est signum; haec vero D cu ius generationis modum Galenus non explicuit J nullo aegri detrimento nonnunquam m iugi ab illo dicitur ι imo si reliqua omnia salubria sunt breui iudicari. Quarum priorem quidem censeo minias proprie oleaginosam appellarii sed posteriorem propritis ut docet Galenus commentatio in histo Nam Patij in I halo aegrotantis. Quoniam vero tum apud Coum Senem legimus urinas
oleosas ab adolescente Meliboeae 'excretas ante decimum qui ad vigesimum quartum usque vix rit. necnon Patium oleosumminxisse sexto die, qui non ante vigesimum supra centesimum interierit: tum apud Galenum oleosas urinas iudicationis breui affuturae indices esse aliquando. At alias i ythionem in Thaso decumbentem septima oleosum minxisse,& decima mortuum mecnon Dromeadai uxorem quarta urinam effundentem paucam tenuem de oleosam,sexta interiisse. Crediderim urinas oleo,colore& crassianento respondentes. vel cum Sabino Saxonia, t les fieri ex colliquatione glutinis alimentari, carnosarum partiumr unde apud Galenum' si veluti oleum mingatur colliquationis est signum. Qis plane sunt cxitiost: nec si quando apparuerint i fieri potest aegrum diu subsistere. vel alias consimiles urinas procurari censuerim, a multa pituita vitreaque praesertim,paucae bili admixta, a caloris vi attenuatis seroque perfecte mixtis. Quae ab illa minimε differant quam χεροτώειν de γλω, ua diximus, quae cum splendida quadam aut tenuitate , aut etiam crassitie ex albo virescit. Cuius Conditionis urinam facith intelligere Iicet, cum prauis aliis accidentibus quae vehementis praeter naturam Caloris succos attenuantis praesemtiam indicen valde perniciosam esse ut in Dromeadai uxore : contra vero si cuncta alia salubria apparuerint,calore naturali membrorum Sc vasorum humores attenuante,breui morbum iudicam idum indicate. lAb odore iterum diuersae habentur urinarum differentiae: quaedam enim nihil olent suntque
odore priuatae r aliae grauiter olent. Non olent crudiores & aqueae: modicE Reec ne sanorum viiii omnes, grauiusque aliquantulum ut notatum est a Galeno, eorum qui temperamento sunt calido dc humido. Nonnullae odore sunt admodum graui, vel vitio assumptorum alimentorum,vel a putrefactione nimia & maligna, atque hae , - exitiosae dicuntur. Benh olentes nullus refertur qui minxerit a natura: quod enim a non naturalibus causis fit, hic non disquirimus , infra explicaturi. Ab excernendi modo praeterea, eaedem ita distinguntur : ut quaedam libere excernantur, aliae non item. Libera urinarum excretio, sequitur viarum libertatem, de liberum natur; motum: ita ut ea ad nullam alterius generis vacuationem intentius sit conuersa. luim vero minus libere effunduntur: vel omnino per i ηρias supprimuntur ; aut aluo copi sius fluente , aut Galeno indice, accedente iudicatorio rigore ad criticum sudorem praecedentibus bonis signis: vel ab imbecillitate expultricis vesicae: renumve attractricis: vel a meatuum occlusione, seu ea ab instammatione, tuberculo, carne aliat , calculo, armulis , crassiore prutuitR pure, aut sanguinis grumo fiati lΑliae dissicilE excernuntur, cum dolore vel sine illo, in δυσουρ-: videlicet ab inflammatione non integiε obstruente, vicere in vesicae corpore, aut collo, atque eviam in cole, a calculo item, acri urina, & statulento spiritu urinae permixto. Aliae nolentibus nobis stillant per στρογγουρειν. iaut vesicet sphinctere paralysi laborante i aut eodem discita, neque ad cicatricem deducto, ut saepe fit in hi quibus extractus est gratidior calculus. A contentis demum variae urinarum differentiae petuntur,prout contenta multifariam mariat. Contenta inquam ti destin ea quae in urina ab eius stibstantia & proprio liquore distincta cernuntur. Ea autem vel consideramus in sanis, vel in Uris. Materia eorum quet in sanori m urinis Continentur,prqsertim est crudior ea ciboriam portio quς cum in sanguinem ab hepate verti non potuerie, simul cum sero expurgatur. Vnde crapulosi aut voraces, atque ii qui classis alimentis vescuntur , pr sertim si in otio degant , copiosiora multo quam alii contenta in urinis effundunt. Materia vect eorum quet in qgrorum urinis contineri aduertimus, multiplex est. Maximδ a rem ea generantur,vel ex materiet morbi ficet portione: vel ex succi coctionem in hepate subterfu- fugientis substantia. Qui quamuis in principiis ut plurim)m morborum, vel iisdem imminentibus generetur i non cernitur tamen plerumque,sed retinetur in plures dies Lotius corporis ceconomia perturbata, 3c confunditur cum humore seu succo morbi causa. Alias per errores in cibi potusque Usu , in morbi progressu non raro gcneratur : unde affectus iam penὰ decli-D d nantes
359쪽
iues accessione crudioris & facilε putrescentis succi,noua incrementa accipiunt: necnon utinae lde consimiles substantiae permixtion magnam varietatem subeunt. Caeterum undecumque urinarum contenta generentur,plurima in illis considerare necessum est, in quibus illa vatiE etiam inter se distinguntur. Ac primhm quidem eorum quantitatem expendimus tum quando in morbis appareant ι tertib eorum aequalitatem aut inaequalitatem attendimus iquarto quem situm in urinis seruent & quem eius locum occupent circumspicimus, demum emtumdem naturam contemplamur.
Per quantitatem intelligimus,copiam aut paucitatem contentorum: quae, pro cuiusque aetate, temperie,& sexu;necnon pro anni tempore,dc morbi specie mensuranda venit. A tque hinc si inte gra fit naturae vis,& viae liberae: quama sit copia aut paucitas materia cx qua contenta generantur' coniectabimur. Qiis si nulla per putridas febres apparuerint,constantibus aegri viribus morbi lon gitudo significat. ,r:in debili vero aegrotante,mortis periculum ex Galeno indicatur. Id tamen in alias morbis quam in biliosis, in quibus, ex Aetio, ε solos urinae laudabilis color, ad coctionem si 'gnificandam sufficit. l Pro ratione temporis morbi quo contenta in urinis apparent: si ea incipiente morbo, quo
tempore nondum naturae licuit cocti inem aggredi, conspiciantur,ex redundantium crutarum humorum rcliquii, plus aut minus ab alterutro calore alteratis, ea prodire sentiendum est i neque qui,d in illis aduertetur coctionis specimen,in bonis est reputandum. Si vero iam transacto principio in coli spectum veniant,indicio erunt naturam aggredi materiam morbificam vel ad salutarem coctionem,si caetera conseiitiant: vel irrito conatu in perniciem, si mala sit contentorum conditio, de alia funesta symptomata coniungantur
AEqualitas aut inaequalitas contentorum idest uniformitas eorum substantiae & qualitatum γbifariam consideratur: vel in unius urinae hypostasi cuius partes inter se aequales aut inaequales esse possunt vel in diuersis urinis quare una huius aut illius conditionis sedimentum habeat, altera v tb alterius. AEqualitas ergo primi modi,uniformem materiae conditionem indicat:vel undequaque a nat ita superatae si contenta simul alba sint oc laevia r vel completae malignitatis, si ab his conditionibus ea quam longissimE abfuerint & in utrisque aequalem calori, alterantis operationem d
notat. Inaeqv. litas prior;aut materiae varietatem,aut alterationis disparitatem significat. Posterior autem inaequalem materiae morbificae motum iam quiescentis mox efferatae coctionemque subteNfugientis indicat:necnon naturae ipsius imbecillitatem ostendit,quod ea in coquendo non perseueret,& materiam ad pepalmum minime contineat. Quod ex Hipp. m ictum diuturniorem fore, minusque securum ess tignificat: vel laborem dc mutationem ostendit ut habetur in Coacis.
Ratione situs Ze Ioci quem contenta occupant in urina ea trifariam distinguimus: quod ea sellii cet vel in summo urinae innatantia appareant i vel in medio suspensa sint, vel in imo tandem defundo subsideant, Quod subsidet omisomi, 2 Graecis appellatur, , Latinis sedimentum : quod in medio apparet
ramo. ι.ημα, sublimamentum, aut suspensum Latinὶ vocaturr quod tandem in summo pendet propith a Galeno seu nebula appellatur. Quamuis apud Hippocratem quodcumque subli.
mamentum nubecula plerumque dicatur. Quod autem urinae innatat , atque in eius superficie conspicitur: vel est pinguedo aut colliquamentum aliud,vel bulla spuma,aut corona. Quae omnia utinarum contenta cum singulatim expendere oporteat.a nnula incipiamus. Nubeeula,cuius naturam proximε sequitur Laipsum quod suspensum appellaturi ex tenui, aut quomodocumque attenuata materia fit: sed ea inter nebulam & suspensum est differentiai quia illius quam huius tenuior sit,aut aragis attenuata materia. Prout enim quidpiam . maiorem aut m morem leuitatem acquirit: solet hoc ipsum, magis aut minus sursum elevari. Ea vero tenuitas M leuitas,vel naturam materiae biliosae quae per se tenuis est sequitur:vel , caloris alterantis vi pro cedit:vel demum a flatuum permixtione causatur. A qua Vero harum causarum bula excitetur, vel ex colorum varietare,vel ex bullosa eius substantia deprehendemus. Peculiaritet autem quod nubecularum singulae differentiae monstrent:facilliis intelligatur ex his quae de sedimentorum differentiis, causis & significationibus dicentur: ex quibus cum caeterorum contentorum naturae significationes melius concipiantur, ad hypostaseos urinarum examen
In quibus substantiam,colorem,& odorem contemplamur. Substantia vel tenuis est vel crassa, vel mediocris. Mediocris ut colligere licet ex Galeno, puris optimi consistentiae respondet Fit sque narura materiam ac praesertim sanguinem in veni putrescentem,quam optime fieri potest per COctionem euincente Tenuis, nubeculae assimilatur,& a consimilibus causis prodisia quibus tenui
360쪽
Theorica. De iudiciis morborum. 3IS
Sic autem distinguimus,a qua causa talis substantiae modus hypostasi procuretur quod cum speetes morbi humoris morbifici naturam detegat,si tertiana sit febris, ex bilis conditione tale sedimentum prodire significatur. Caloris veli mentiam pulsu,8c colore urinae, ab aliis causis hypostasis materiam attenuantibus discernimus. At subsidentiam a statuum permixtione calore agente attenuari non facilε admitti.mus. Neque enim contentum tam leuis substantiae permixtione attenuatu in imo urinae subsideret. Crassam sedimenti consistentiam eam appellamus quae laudabili pure aliquanto est crassior. Crassorum autem sedimentorum multae sunt differentiae r quorum quaedam sunt familiaria deminus mala,ciaiusmodi sunt pituita,& crassus ille succus quem spiciatim crudum succum . G, leno appellati diximus. Necnon semen aliquando eum,& sine gonorrhoea excretum. Quadam toto genere sunt a natura aliena,& mmimh familiaria, imo perniciosa: quorum nouem csse differentias reperimus vel enim sunt grumi,pus,carunculae, vel sedimentum quod Eeμμώδει dicitur, idest referens speciem farinae crassioris .vel quod scammulis est simile Ac πεταλώδει
a Graecis nuncupatur,velo robeum , furfuraceum seu πιτυρώδες, Capillare, vel arenosum. Grumi fiant ex concrescente sanguine qui a discissa, rupta, erosa, aut aperta vena in renibus aut vesica, fluxerit. Pus ab ulcere,aut abscessu manat: paucum a vesica; copiosius aliquando a renibus, aut a superioribus etiam membris ut iecoris gibbo,aut a thoracalibus nonnunquam partibus. Atque hoc, vel per venam sine pari in emulgentem reicctum : vel a corde in arterias,& renes transfusum Neque enim id determinate verum est,quod apud Hippocratem legitur. ' Si sanguinem aut pus mingat, renum aut vesicae exulcerationem significat. Carunculae nonnunquam cum urina excernuntur. Tum ab erosa renum substantia a grandiore ulcere r e tum a iecore vomicam pata,& ipsius erosa parenchym itis portione, ut in me ipso sim expertus. Qui anno I sy4. annum agens ΣΑ. & a triennio doctor: cum ab usu ven nati cuiusdam iferculi in vomicam hepatis incidissem; tandem per diem penh integrum magnam caruncularum semiputrium copiam per urinae meatum cum ingenti dolore excreui mox vero rupta vomica quae
in parenchymate latebat,per tres integros dies copiosum pus simul cum urina minxi: atque inde Dei optimi Ze Maximi fauore conualui Ctimnodes, & crassoris farinae molamque effugientis aemulum sedimentum quod similaceum ab Actuatij interprete appellaturi vel a pituitolorum excrementorum deustorum copia nascitur, argumento aphoris. 3I sect . . ubi longam aegritudinem significare dicitur. Et confirmatur exemplo eius qui in Dealcis horto decumbe, it lib. 3 epidem sect I. aegroto tertio. Vel ut docuit Galenus, fit ab extreme assata sanguinis portione. Quod confirmatum ab Hippocrate habetur , in historia Sileni. Tale enim plerun que apparet in acuth febrientibus, cum aliis summae ustionis succorum signis . absque peculiaribus colliquationis indiciis. Huic simile est orobeum non album de quo meminit Hippocrates quarto epidemion , sed obscuri ruboris,dc orobo simile. Quod etiam, ex Galeno sanguinis ustionem significat, sed leuiorem 1 cum hoc aliquem adhuc sanguinis ruborem retineat. Idem tamen, etiam leuiter erosi renis , signum esse potest. Distinguitur autem an hinc vel inde causetur , ut adnotatum est ab authore libri de urinis apud Galenum, quδd si cum febre, aut urinarum cruditate tale sedimenti m appareat , totius viatium significetur: si verδ citra febrem, Zc cum urinarum coctione, vitium in renibus esse iudicetur.
Quod squamulis est simile,& laminosum a nonnullis appellatur:sanguinis de puris mictioni suo
cedens, vesicae aut connexarum partium exulcerationem denotat. Furfuraceum quod laminoso tenuius est: si cum urina modice crassa M Cocta excernatur, v
sicam scabie laborare indicat. ν Si vel δ utina sit tenuis & cruda 1 affectum esse in vasis significat. Quae enim squamis de furfuribus similia excernuntur,edm membranarum ramenta Ac frustra r ferant: non aliunde possunt quam ab erosis membraneis his corporis partibus excidere , , quibus utina defluit. Tales autem sunt, aut vas aut vesica,vreteres,& renum colatorium. Quae posteriores paries, si cum reliqui corporis salubritate erosione vexentur: ramenta exinde decidua cum urina in vasis c cta dc moderate crassa excernentur Si verδ vasa ex quibus serum ad renes transfunditur,cons mile vitium patiantur: quia math affecta,consueta opera naturaba imbecillius e equuntur; urinam tenuem, neque abundit coctam piaeterlabi sinunt,cum qua cruda adhuc de tenui,erosa ramenta decidunt.