장음표시 사용
461쪽
tirὸ capiendo totum, mouet se: rarione tamem parti essenti sis, etiam mouet medium . s Iario medim adiuuat elementum in motu suo . motu autem sunt impedimentam a remouente prohibens, aut materia mota a generante, Er a serma. deinde elementnm mo. Metin O forma eius a forma , a generante ἀremouente prohibens . medium mouetur ab elemem. ιο, eraseipso:cum ipsum excitatum fuerit ab ex νinseco .prius igitur mouetuu medium ab elemenro,ant sequam medium moueat elementum.Et antὸ dixit auctoritale fuer.4.coeli.Comm. 2αquod motor, ma vim non di sis guuntur in actu abinuicem , It in ani
malis sed sunt idem subiecto, differunt secundum
modos: orauitas enim in lapide est motor fecundum quod est format ani um,oe ipse en mota,inquantA-- est in prima materia'. - . . SENT Iae Arist..tex. 2. quod totum a imal moueat seipsum . attamen iniuris alus in locis vi in Dait contra bluit Bur l. dicens, quod in moxeris est' sumes tria considerare, scilicet mouens active motμm passive, ipsam reciprocatione' quoniam cum dicimus animal monere heipsum , dicimul tria, scilicet animal mouere, oe animal moueri, cr reciprocὸ , scilicet animal moueri a seipso primo . erhoe reipliciter,uel secundum qxὶ primo refers ur ad mο- tum passive,, vel Iecκndum quod refertur ad misen AER. Me , r et secundum quod restriμr ad imam reci procauionem .primis duobus modis est fa Ium dicere, quod aliquid mouet se primo : quia nec animal , necor, nec aggregatum ex animali, re corde est primumnuens, nee etiam i ummotum .si vers. Primo referatur ad reciprocationem , est verum , quod animal
462쪽
.us enim motor,qui per accidens mouetur, mouet ma
o per acciden dup.vel secundum se,uel ratione auiteriar. Omnes enim motores mouentium seipsa, ut omnes anima fiant immobiles per se: animae tamen,
corruytibilium licet sint immobiles per se 3 tamesios mobiles per accidens o per se , σὰ se . animae verὸ caesora non sunt mobiles, nec per se, nee per accidens. tamen motorer sphararum inferiorum metarum diuersis motibus possunt dici moueri per accidens ratio. ne atieriu , scilicet Ohsra. Iand. vero ait, quὸd aliquid mouetur per accidens dup vel a seipso, vel per
aecidens ad altero .non mouetur primo modo, ut aliqui dicunt sed considerandum es , quod motor orbis inferioris moueri per acciden ς άb alio potest intelligiduρ. ut etiam ait Duel.uno modo, 'uod iste motur reeipiatur ab ipso mobili, re νniatur ei fecundum esse accidentaliur, ita quod per illum motum transferatur de hoc ubi ad aliud ubi. Secundo potes inteum, quὸd moueAtur ter accidens ab alio hoc modo, ruod ille motus attrisuitur ei ratione alterius, cui appropriatur in moto, oesic dicitur qAod motor orbis ins riorirmouetur per accidens ab alio et quia cum talismosor sit appropriatus tali mobili cr mobile moue tur tali motu per accidens. s ab alio motore 3 motor eius propriua pol dici moueri per accides isto modo, 31 or V M localem esse priorem cateris motib. Quae.y. . Usententia tex. 3 s Ied,quod motui localis sit posterior caeteris at-s, stribit rex. 33. quod.n. eneratio ne posteriur natura prius. limitat hanc sententiam Ianaeauctoritare Arist.in feacidicens,quod priorito. eis triplex. uno modo iliud dieitur prius. qua non exi: stente non essent alia,istud verosine reliquis. See-m priuraeio tempore. Tertissecundumsubstantiam, is licet
463쪽
nem. haec etiam I. uel. GENERATIONEM pracedere alterationem , ait pbi .in tex. D. ω de prioritate temporis locutus est,ut D.Th. σED .com. 37.tamen contrarιaeit au- .ctoritas multis in locis ἱ quod.n.generatur,prιu aueratur. oluit Egi .auctoritate Com. quod generatio stes cedit alterat ionem,sicut pradicamenta Ie Vmuscem sequuntur. nam sicώt substantia est prior qualitate, sic generat io , quae est uia in subflautiam est prior alteratione. M pracedit per accMens. possumus amen aliter dicere,quod istud pracedere, int e2genu est in eodem generabili, o corruptibili, quod necesse . Hi priur esse ρer generationem, quam alterari per aιι erationem. Bur.veνὸ ait, quod si loquimur de prioritate secundum tempur; nec generatio est atteratiqne nec contra . prioritate autem perfectionιs δε- stantia est prior. Qu. II. I M P ο S S I B I LE esse aliquod finitum mouere secundum infinitum tempus,sentit Arist.tex. 78.
ra 'io tamen contrar a esse coelum . n. mouet tempore .
infinito hac inferiora,sttamen est in magnitudine, in qua semper est uiri ut sinita.limitat propositionem hanc Iauel.1 Is .pr ρ quod secundum aliquas intexto philo.hoc loco est, quod movens sinita potentiae no
464쪽
mtest mouere tempore infinito Pno mota numero perpetuo,non inconuenit tamen,quod moueat tempore infinito perpetuo uno secundum steriem, uel secundum
Demo.unde Ulum mouet hae inferiora tempore infinito motu uno secundus eciem et in inferioribu .n .nodatur unum mobile numero duras tempore ii sinito.
ali1 3,ero G D.Th.dicuι,quod intentio phil. est, quod nullum mouens finitum potest mouere per tempus in
sinit-m sim prima cause insiniti , sine perperni mο-
tus: secus autem enim si sit causa secudaria accipiens uirtutem mouendi a prima infixita: nam non inconuenit,quὸdmoueat tempore infinito per reiterationem se sic intestis mentia finita potentia accipiens uirtutem mouenaι a primo motore infinita potentia, potes mouere orbem suum impore infinit O , .c flummotum ab ea mouere hac inferiora : ad hoe quod aliquid sit causae motus infiniti per reiterationem . non oportet quod habeat virtutem infinitam, sed suscis habere uirtutem immobilem finitam . . ' randum opinionem D. Thom. in comm. at EP i. QRuH in Commen. .it, quod illa conclusio est inteli penda de motore fatigabili, qualis est moueην exi-sens in magnitudine corruptibili: . sed de morore infatigabili non est verum ἱ quia non maior virtur requiritur in motore Vatigabili ad mouendum per Gos dies, quam per uriμm .l P R. IM V M motorem esse in medio', aut in cise Qu. eulo narrat ph do.tex. 86i attamen multis in locis contra. 3 in magnitudine enim imis eis . soluit D. Thom. quod dicitur primum mouens use in aliqua parte
fui mobilis, non per determinationem sus yubstantia , sed per e L cientiam motus , q'ia ex aliqua parte sui mugis mouere incipit . o ideo potia , in dieitur este in cylo quἀm in terra, Cr ροι iuι hi Oriente. o sic etiamni .
465쪽
.. I 3. V ULT philo.quod citius moueantur ita eοσο eoelestia,quae sunt proxima mouenti eodem tex. attamen saturnu i complet cursum suum in 3o .annorum. Diali hoe dubium D. Tho. in comm- Isquὸdiueoryoribus coelegibus inuenitur dup motus, unur totius firmamenti, quo. totum firmamentum reuoluitur ab Oriente in Occidente motu diurno . Et iue est primus motus.alius motus est,quopesia mouentur e-eonuerso ab occidente in orientem . oe in Me motu tanta unumquodque coelestium corporum vesimius mouetur,quanto propinq/ius est centro,ut voliant oestrologi sed fecundum motum totiur firmamenti est eeonuerso: nam q an o aliquod coelestium eo orum est remotius a terra; tantὸ veloeius mouetκν quia pertransit maiorem magnitudinem in eodem tempore.
Qu. I A. DUBITAT Esd. cir omnes scriptores , an rnmum mouens sit infinitι vigoris : si.n.esent infinit'
potentiae: moueret in non tempore: nam ait Arist.in
hoc lib. 8 semper maior virtus mouet in minori tepore; ereo si virtus esset infinita moueret in instanti. contra ei est auctoritar eius. quod potentia finita nopois mouere tempore infinito.at primum mouet tepore infinitodoluit Egi.auctoritate com. distingue do ιnter motorem conuinctum, o separatum 3 primsi enim estum mouetur a prima causia, qui est morer se
paratus mediante motore coniuncto,ut mefliate mo-
tore appropriato, qui dicitur esse anima ipsius primi eli.quod patet ex hoc seeundum phils alioua steri.
adderetur illi orbi; notor iste moueret eum labore, et pena,qu/d non esset,si motus ille esset a prima causa immediary tantum.cum ergo dicitur, quod motus esset in instanti, veru- est secMndum com s motorni
prima ca a non mediate aliquo motore moueret eo
466쪽
lum,mnfieret motis3 in ingantis quia emtra ration νmotus est,quod mensuretur instanti: dicere.x.mottim se i in inflanti est dicere motum non esie motum. σhoc et Card.Caiet. Iauel ructoritate D.rh. ' propter hoc ait Egi.quod alia i onati sunt siluere distinguedo inter agens naturale, est binιeructuale:nam agens naturale agit toto suo posse: tantum.u egit, qua tum agere ρο eli. sed agens intemctuale agit per deciem app rehensam, per uoluntatem: non.u. agit,quantupotest; stae quantum vult,unde dicebat D. rho. eom. 7s .non adisicator tantum adificat, quantum potestssed quantum ex it ratio forma concentκ: virtus suim infinita non in magnitudine existem mouet non secundώm proportionem uirtutis sed secundu rationem forma opprahensae. i. fecundum quod conuenit fini,s- na ura subiecti. denique ait Egi. quod , epγiMs dicebatur, eis distinguendam inter potentiam primi agentie, O potem tia aliorum agen ium, siue sine .
467쪽
P E RIP AT ET ICO RVM Principis,de Coelo.
rex.I.ad 3 scribis quid sit eorpus ruiturole, et quod mundus sit perfectus . tex. y. ad 2o. quὸd detur corpus rotundum 1 plex, uec ake,nec leve. A tex. ao.ad 3 M.quod sit nectaenerabile, nee corruptibile,'quod simplicia corpora sint quatuor. A tex. 3 3. ad 76.quod mundus sit quantitatis finitae. A tex.76.ad 9 p. quod mundus sit unus . A tex.99. ad Io I. quὸd extra mundum non sit nee
A tex. Io I .ad finem,quod mundus non sissenerabialis,nec corruptibilis, si1putat. summa, dc diuisio in cap. I. A D scientiam naturalem pretinent eorpora, magisιuuiues, qaa desinitio corporis , , quatis sit eius perfectio, γ denique ouo mundus sit perfectus .quod Physicus cosiderare debeat eorpora,c m sntitudiner proponit Arist. ibi s.ficientia de natura a. probar sic Diatu .n.constantiamJ desinit corpuae
468쪽
su uerbis seorpus vero quod omniquaque Jindeclorat omma esse tria tribus rationibu3.prima es seruem χadmodum enim J secunda quapropter a natura incipientes J tertia a illinamus autem I perfectionem
corporis Ostendit ibi s quapropter quoniamJ quomodo autem uniuersem sis persectum Ostendit dicens s ipsum autem omne. J
rima videtur circa corpora, & magnitudines,& horum passiones, atque motus,adhuc autem circa principia,quq talis substantiae sunt: na- dici Ttura enim constantium haec quidem sunt corpora, di magnitudines, haec autem corpus habent, dc magnitudinem, hic vero principia eorum , quae habent, sunt. I Continuu igitur est, Tex. a.
quod ditiisibile est in semper diuisibilia : Corpus vero, quod omniquaque diuisibile est: Μagnitudinis autem ea quidem , quae ad Jnuin, linea: quae autem ad duo , planum : quae vero ad tria, corpus.& pr ter has non est alia magnitudo; propterea quod ipsa tria omnia sunt, & ipsum ter omniquaque . : Quemadmodum enim aiunt & Pythagorei, ipsum omne,& omnia tribus determinata sunt: finis enim , & medium,& principium numerum habent eum , qui ipsius omnis est: haec autem eum, a trii itatis est. Quapropter a natura accipientes, tanquam Iege S inius,& ad Lacrificia Deorum hoc utimur numero .et Assignanius autem & appellationes ad bunc modum : duo enim ambo quidem dicimus, de duos ambos, omnes autem non dicimus: sed de iribus hac appellationem dicimus Prima .haec autem,quemadmodum dictum
469쪽
est sequimur; propterea quod natura ipsa se Tex 3. inducit Quapropter, quoniam omnia, dc omne , dc perfectum incunaum formam non differunt abin uice, nisi in ipso materia, di in quibus diculur: corpus utique solum erit e magnis tudinibus peris uiri: solum enim terminatum estetribus: hoc autem est omne. tripliciter autecum sit diuisibile; omniquaque diuisibile est.aliorum autem, hoc quidem ad unum, hoc autem ad duo: ut enim numerum adepta sunt; sic de diuisionem, dc continuitatem: hoc enim ad unucontinuum est, hoc autem ad duo, hoc vero oma. niquaque tale. Quacunque igitur magnitudianes diuisibiles sunt dc continuae lis sunt.Si autem dc continuae. omnes diuisibiles sint;nondu, manifestum est ex iis, quae nunc. Sed illud quis - . dem manifestum est, quod non est in aliud genus transitio, quemadmodum ex longitudine in superficiem: si in corpus aure, ex suPerficies no enim adhuc talis perfecta erit magnitudo et necesse enim est fieri egressum secundum defectionem . non est autem possibile periectum deficere: omniquaque enim est. Unumquodq3 igitur corporum, quae in partis forma sunt, socundum rationem tale est: omnes enim hab dimensiones: sed ad propinquum tactu terminatum est. quapropter moeo quodam multa corporum unumquodque est. Vsum autem mne cuius hae partes sunt, perfectu necesse est esse, dc quemadmodum nomen ipsum significat omniquaque, dc non hac quidem, hac autenon. De ipsius igitur uniuersi natura , siue infinita sit secundum magnitudinem,sive finita sit secundum totam molem, posterius considerandum est. Iuniaria
470쪽
summa, dc diuisio in cap. z. T E quatuor elementa esse aliud eo pus Ostendit quinque rationibus sed aliqua prius pri
supponuntur ratione motus , er mobilιs confideran
di,incipit prasupponere isti s Omnia enim naturalial
deinde aliqua a paι te motμs narrat dicenis'mnis autem moi As Jpostea a parte mobilium ibιs Aoniam autem corporum Jadducit primam rationem,qua est si
igitur est simplexJ secunda amplias si motAs J ιertia fas ue1. , primamJqMaria satque si quis adhuc),hima est ad hac autem si est circAlaris.JD E ij uxqm , quae secundiam speciem , ipsius paries iunt, nunc dicamus , hoc iacto princiyio . Omnia enim naturalia cor8ora, rem agnitudii es, secundum se, mobiles secudum locum esse dicimus: naturam enini motus erin Trcipiunt ipsis esse dicimus.Omni, autem motus, qui secundum locum fit, que vocamus latione, aut rectus, aut circularis, aut ex his ni istus est: simplices enim hi duo toti . cauta aute c1t, quo-- nia & magnitudines hae simplices solum sunt, recta,& circularis.Circularis igitur est, qui circa medium fit. Rectus autem , qui iursum, di deorsum.Dico autem sursum quidem eum, qui, medio: Deorsum vesp eum, qui ad medium. inare nece se est omnem esse simplicem Tex. 6.1ationem, hanc quidem a medio, halic vel O ad medimn, hanc autem circa medium .dc videtur sequi iecundum rationem hoc ea , quae a pIinci Fio : etenim &corpus perfectu est in tribus, di motus ipsius . Quoniam autem corporum Tex 7. illa quidem sunt simplicia, haec autem composta ea his: dico autem sim Plicia quidem, quae