장음표시 사용
241쪽
nostri temporis, qui vel adstruentes materiam esse aeternam, quia est a se , vel de hoc dubitantes confidenter praetendunt veterum authoritatem. Ita Volta ire suum de Lege naturali carmen aggreditur dubitando de creatione materiae , de quo errore Nonnot te
illum expostulat O do Jacobus Rousseau, postquam professus fuit se certum esse de existentia Dei moderatoris hujus rerum Universitatis, dicit. Σ3 nescire se an ea creata sit, an a Lerna: &addit, de hac quaesione, quam tanta contentione Theologiuunc agi-runt , Putres parum solliciti fuerunt, nec a sententis Autonis avi mdidum discrunt: immo ipsam teneri assirmata Justino, Origene,& Clemente Alexandrino : de quo multarum falsitatum complexo illum redarguit Ualsecchius 3 . Atque cum idem , eode in Valsecchio reserente , alibi dicat, philoso os omnium tempu- rein reuanimi consensu rejecisse possibilitatem creaIionis materiae, hoc unum contra ipsium dicam , quod cum haec quaestio , an demonstrari possit possibilitas creationis, hoc est productionis alicujus substantiae ex nulla praeexiitente materia, agitata sit ex professo a quamplurimis primae notae Doctoribus, major illorume potior pars eidem a Trinative respondet, ut S. Thomas . Alensis 6 , Scotus , Thomas de Argentina 8 , Hervaeus 9 , Henricus a Ganda vo io , & quotquot sentiunt existentiam Dei posse deinonstrari . Quare pauci solum sunt qui negativam
partem tuentur , quos citat SuareZ i I), ut Gregorius Ariminen
ris. Venio nunc ad illos, qui supponentes materiam esse increatam , vel omittentes hanc disputationem, vel concedentes illam creatam esse , hoc saltem volunt, Mundum hunc ex materia formatum esse ab aeterno . Tamquam horum duces habentur Proclus & Averroes, & ante hos Aristoteles, ut contendit Pere-rius
242쪽
PROPOSITIO U. 22 Trius i post multos , quos citat Suarea 2 . Sunt tamen alii,
qui ab Aristotele hujus erroris notam propulsant , productis in medium diversis ejusdem Iocis , quae illum in hac re haesitantem ostendunt .Joannes Clericus aliqua ex his protulit in suis notis ad
librum .Hugonis Grotii de meritate Religionis O , inter quae est illud apertissimum, ursiones sunt, de quibus certi aliquid
non habemus , ut an ab aeterno sit Mundus, an non et S. vero Thomas ex professo contendit, scopum Aristotelis, ubi dicitur propugnare aeternitatem Mundi , sulse s contradicere rationibus antiquorum ponentium Mundum in tempore fecundum quosdam moris in teritate impossibiles: quod & censuit Albertus Magnus apud Valentiam ) . Extant quae Ueteres protulerunt pro aeternitate Mundi argumenta. Illa Simplicius tanti habuit , ut Cosmogonia in Mosaicam reputaverit fabulam ex AEgyptiis , inter quos Moyses vixit, haustam . Eadem sexto Ecclesiae saeculo promovit Ammonius, Procli discipulus, publice docens Alexandriae aeternitatem Dei & Mundi , quem impugnavit Zaccharias Episcopus Mitylenensis opus elo , quod est in Bibliotheca Patrunc, 7 , Censorinus inter alios multos veteres Philosophos idom sentientes numerat 8 etiam Platonem : nec desunt , qui hoc volunt in- serri ex eo, quod Plato dixerit Mundum habuisse originem ab intellectu cum necessitate conjuncto : sed Leibnitius putat Plotonem ibi nomine quidem intellectus significare Deum , nomine vero illius conjuiutionis cum necessitate intelligere essentiales rerum creatarum naturas, quae prout siunt in intellectu divino, ab aeterno sunt, & necessario . Recentius Angli Auctores Historiae
Uni Versalis iuxta Versionem Italicam Neapoli habitam a filio Typographi Rosellio , quae pluris habetur, quam illa habita Uenetiis, Platonem quidem negant Io docuisse aeternitatem Mundi, aiunt vero de quibusdam Platonicis, qui ad majorem huic sen-F s 1 ten
243쪽
entiae , in quam iverant, a uilioritatem conciliandam citarunt Platonis quaedam loca , quae in rem suam facile detorquere potuerunt , utpote expressa more Platonis, qui non raro est praeter modum communem loquendi . Huc spectant vel Pythagoras, vel saltem aliqui Pythagorici ἡ Nam Pythagoram tribuisse. soli Deo aeternitatem , materiae vero & Mundo creationem, authores sunt
Plutarchus I , lustinus ca ,& Cyrillus ) . Aliqui interea Pythagorici. sine controversia docuerunt aeternitatem Mundi, prout conitat corporibus & animis mutantibus quidem foranaq α sedes suas, sed aeternis. Ovidius q) inducit Pythagoram sic loquentem. Ipse ego , nam memini, Trojani tempore belli Planthoides Euphorbus eram , cui pectore quondam Sedit in adverso gravis hasta minoris Azridae.
Euatuor aeter Igenitalia corpora Mundas Continet.
Nec peris in tanto quicquam , mihi credite, Mundo Sed pariat faciemque nodat: nastigi e Pocatur Incipere esse aliud, qaam quod fuit ante , morique Desinere illud idem. 135. Dicendum tandem esset de illis , qui Mundi hujus pareres spirituales , cujusinodi sitiat animae rationales, dicunt esse ab aeterno, uel quia eas credunt esse Divinae Naturae particulas, vel quia etsi fateantur esse a Deo distinctas , nihilominus volunt ab aeterno vel a se vel per creationem existere . Sed opportunius de hi, dicam, ubi inferius ostendam animas rationales tunc primo incipere esse , cum informant concepta hominum corpora . Hoc unum hic dumtaxat advertam, esse aliquos, qui praeter materiam ., ex qua Deus Mundum materialem composivit, admittunt etiam is aeternam quamdam substantiam spiritualem , ex qua idem Deus animaverit omnia hujusmodi viventia . Horum sententiam tenere videtur Ρlutarchus in Psychogonia, quam apud Cud orthum dic declarat , cis quemadmodum pirum MVSces peritum non vocem aut motum facere , sed concinnam Poce in , numerosumque m6IM E pro ducere opinamur , ita Deus neque corporim tangi , resistere
244쪽
principium , alterum renebricos- , alterum turbulentum, ambo imperfecta ordinavis, ut pulcherrimum anima: inceret. Platoni pariter & priecipue adscribitur haec opinio contradicentibus illis, qui pro omnimoda omnium rerum creatione illum stetisse propugnant
gumenta contra aetereitatem Mundi quantum ad materiamquc. a se existat..
Σi . o Rimo sic arguitur cum Tertulliano. Spiritus Sanctus L instruens nos de rerum creatione , non solum dicit quod factum sit, sed etiam ex quo factum, quoties ex aliquare praeexistente secerit. Ita ex terra producens plantas ,&ex aqua pisces, ,& volatilia, dicit 1 Germinet terra herbam viremem, se protulit serra herbam virentem. Producant aquae reptile polatile: creavitque Deus omnem animum PiPenIem : ergo c2 sicut es , quae de
aliquo prolata sunt, ostendit unde prolata LI: ita quae non Uendit. unde prolatastar, ex nihilo prolata confirmat. Similiter Evangelium dicens , In priscipio erat Herbum romnia per ipsemfacta sunt,manifestat nobis factorem, idest Deum,& facta, idest omnia ,& per quem facta, idest Verbum: ergo O unde omnia facta sent a Deo per Sermonem , exegisset ordo profitemri , ct non profitendo fatis probavit non fuisse: II. Cum SuareZ . Scriptum est, Imelligas, quia ex nihilo fecit illo Cactum, & Terram Deus, ct bominam genus.
Et alibi , s) aui pipis in aeternum , creapio omnia r adeoque si omnia creavit, nihil ex aliquo secit. Et alibi , Deus cat ea, qac non sunt, tamquam eo quae sunt. Alia , quae certam de Fide reddunt hanc propositionem , ut communiter docent Theologicum S. Thoma inserius afferam . .
245쪽
III. Cum Lessio I . Materia non est propter se , sed propter corpora diversa , quae ex illa componuntur. Tolle enim hunc materiae usum , iam tota quanta est , inutiliter existit et, sed quod non est propter se, non est a se ; Nam imprimis nihil est a se, ut alteri inserviat, sed ut seipso fruatur: Praeterea quod praesesert causam finalem, ad quam ordinatur, arguit etiam efficientem, per quam ordinatum est : ergo materia non est a se , adeoque ab alio
IV. Cum Hooke cet), ct Jacobo Riccato 33 arguitur. Natura materiae est , esse quid passivum ,& indifferens ad diversas sui modificationes ; 'Nam cst divisibilis in infinitum , mobilis celeritate & directione in infinitum variabili , & figurabilis modis in infinitum diversis: sed esse quid passivum S indifferens modo di- sto, importat non existere a se; Nam esse passivum dicit relationem ad id , per quod est passivum , quod idem est , ac ad causam suae
existentiae: esse autem indifferens ad diversas modificationes in is infinitum variabiles, sub quibus aeque potest existere, importat causam , quae unum horum determinet: ergo materia non existita se : ergo existit ab alio per creationem . a. i 8. V. Cum Cheyne 4 , Clarhio s), Scodem Riccato is . Si materia non existeret per creationem , sed existeret ex necessitate absoluta , illa esset per totum spatium imaginarium, quod est infinitum, S haberet existentiam aeternam ; Nam quod est ens a se , non potest existere uno potius tempore quam alio, nec potest esse finitum in suis saltem primariis attributis , cuiusnodi est respectu materiae extensio. Sed materia non est infinita ; nam ut ali-hi demonstratur, datur vacuum : Rursus si infinita esset in sua extensione , esset etiam immobilis, ut observat Ludo ιicus Barbieri 8 , adeoque inutilis ad formationem Mundi,quam aliunde evidens est esse mobilem. Neque est aeterna, quia repugnat Fidei, aliquid praeter Deum habere reipsa existentiam aeternam; ergo materia existit per creationem.
246쪽
stens extra Deum potest esse a se; Nam quod est a se, est ens simpliciis naum & infinite persectum , ut demonstratur , ubi agitur de Existentia Dei, quorum neutrum habetur in materia, quae ne habet quidem ullas determinatas persectiones corporum ergo materia est ab alio per creationem . Consequentia probatur, quia esse a se , & esse ab alio sunt Entis attributa contradictoria , &in olvit contradictionem, materiam, quae prima sit, de qua hic loquimur , factam esse ex praeexistente materia. Σiq. VII. Si materia esset a se , non dependeret a Deo, nec in eo quod sit, nec in eo quod duret : ergo Deus non habuisset potestatem disponendi illam, quam tamen ei tribuunt Adversarii. Probatur consequentia cum Tertullianv : 3 Si materia censetur neque initium isabens,neque finem, eadem ratione non poterit pati dispersonem ct demutationem , qua nec Deus. In aeternisatis enim
consertis possa participet eum illo nece se es ct vires leges
VIII. Dispositio materiae componentis hunc Mundum est Deo tribuenda: ergo materia ipsa est a Deo creata . Antecedens dant ipsi Adversarii, idemque infra distincte demonstrabo. Consiequentia autem probatur , quia si Deus non creasset materiam , non haberet eam illius cognitionem , quae colligitur esse adaequata ex ipsa dis ositione praeseserente summam in Deo sapientiam ; Nam non haberet alio modo, quam contemplando & inspiciendo ipsam materiam , quod non solum non ingerit adaequatam rei ideam , sed etiam repugnat Deo , siquidem Deo non convenit , ut aliun de quam a se ipQ habeat rerum cognitiones, aro. IX. Cum Anglis Historiae Universalis Auctoribus sic . Si materia non esset creata a Deo , qui illam disposuit, Deus injuste & per abusium suae potentiae illam disposuisset . Nam spoliasset proprietatibus suis materiam , quae sicuti a se dicitur esse , ita dicitur habere a se essentiam & proprietates suas, dando ipsi novam formam in tempore , quam non habuit in tota aeternitate , & faciendo illam a se dependentem , cum esset independens. IlI-
247쪽
justitia autem in Ente persectissimo non potest sine contradictione admitti . Et quando dicatur Deum ex sua Bonitate addidisse periectiones aliquas materiae, quas a se non habebat, imprimis non salvatur injustitia in eo. quod faceret a se dependens, id quod a se non dependebat. Deinde non potest intelligi, quomodo non sit aliena a natura illius materiae a se existentis quaevis persectio , quae dicatur illi superaddi , adeoque quomodo non sit in re ejus imperfectio . Tandem neque potest intelligi, quomodo non fuerit vana quaedam cogitatio. & otiosa occupatio illa Dei, dum se determinavit ad expoliendum , O tu novam sormam redigendum id ,
ΣΣΙ. X. Essentia Dei necessario est , Ec concipitur persect issima : ergo etiam Omnipotens et sed si Deus non potuit facere Mundum ex nihilo, sed solum formare ex materia jam a se praeexistente , Deus non est Omnipotens: ergo si Deus est Omnipotens , piniuit Mundum facere ex nihilo οῦ ergo cum aliunde non ottendatur materiam fuisse a se, quin immo demonstretur id repugnare , Deus iecit Mundum ex nihilo . Hoc argumento usus est jam olim S. Augustinus dicens id omisso ens Deus nIlla re adisoandus rem ,
quam ipse non feceras , ut quod polebat, efficeret. Si enim ad eas
res , quas facere volebas, si DPabat eum Gliqua r.es, quum ipse Non fecerat, non erat OmnipoIens , quo scrilegum es eredere. Idem adhibuit Suareet Σ tamquam demonstrative concludens contra Adversarios sui temporis supra citatos, Deum potuisse creare materiam , quandoquidem ratio naturalis non invenit ullam contradictionem in creatione.Recentius eodem usistat tum Malebranche apud Leibnitium 3 concludens contra illos,qui ejus vim non percipiant per hanc exclamationem, O philosophos supidos ac ridiemus t tum Nonnot te 4 contra Voltatrem , tum Auctor Gallici libri, cujus titu Ius, Epis,MIudaicae , in epistola κη , qui vulgo dicitur esse Marchio d'Argens. Quare cum in alio suo libro., cujus titulus , Le Milosopbedu bonsens, dicit credi quidem posse creationem materiae in obsequium Fidei , non tamen per Philosophiam
248쪽
suaderi . . cui probabilius est materiam esse aeternam , desipuit, ct sibi contradixit ut notavit Ualsecchius r . 112. Objicitur contra hoc argumentum. Sine potentia adtiva nulla:esse potest creatio; ergo neque sine potentia passiva. At concesso antecedenti negatur consequentia, vel melius etiam sic distinguitur; Nulla potest esse creatio sine potentia passiva vel praeexistente, vel coexistente cum ipsa actione, concedo, sine potentia passiva omnino.praeex i stente ipsi actioni , nego . Et ratio est , quia notio actionis, cujusmodi est creatio, non praescindit ab agente , adeoque a potentia activa Contradictionem enim involvit esse actionem sine agente ἔ at eadem notio actionis generice sumptae praescindit omnino a subjecto praeexistente, adeoque a potentia nassiva ; Nam i Ila dicit dumtaxat. ordinem ad effectum, qui per illam fit. Quod si actio creaturae postulat subiectum prae- existens, id consequitur imperfectionem ipsius creaturae, non naturam actionis. Hoc ipsum aliter fit manifestum, observando potentiam quidem passivam dicere ordinem ad activam , quia quis possit aliquid :recipere, quando nemo sit , qui possit dare Θat potentia activa non dicit ordinem ad passivam , quia ejuq notio est agere aliquid , non vero agere in aliquo . Hoc secundum requirit solum ea potentia activa, quae sit imperfecta , qua ijs est in creaturis . non vero potentia activa generi ce considerata, aut quae sit persectissima, qualis est Divina. ara . XI. Cum eodem Naimoite ibidem contra illos , qui materiam aeternam dicunt , sed in ordinem dispositam a Deo , sic arguitur . ideo materia ponenda est aeterna , quia non potest concipi , illam iactam esse ex nihil O ; In hanc enim rationem tandem devolvi, quicquid increduli dicunt contra possibilitatem creationis , notavit etiam Clarhius 2 . Sed etiamsi nos, possit concipi, materiam factam este ex nihilo , quod cognita existerfitia Dei omnipotentis ex nuper dictis est falsium , non secuit , quod illa ponenda sit aeterna ; Nam multo minus concipi potest, materiam , quae ad existendum nullo opus habet Creatore , de ab aeternitate existit, non posse se ullo apto modo disponere &G g expedi
249쪽
pertem esse omni omnino activitate , & hane eidem: tribui ct conservari a Deo ordinatore VergO.. XII. Contra illos, qui confusea firmant Mundum aeternum, quatenus nullam. habet sui causam, quini distinguant , .an loquam tur de materia , an de dispositione materiae , sic arguitur cum Clarkio i) . Quod ab . aeterno, existit independenter ab omni causa , habet abitutam necessitatem existendi. . Sed Mundus neque quantum ad materiam , . neque quantum ad ejusdem dispositionem habet absoluta mi necessitatem .existendi. Non quidem quantum ad materiam propter argumenta jam adducta : non vero quantilan ad dispositionem. materiae', tum propter argumenta, quae in serius ponam , tum .propter continuam mutationem rerum omnium materialium , quae quotidie evidens est ; continuo enim mutant locum situm figurami formam.& nunquam in eodem statu permanent: in quo est character apertissimus contingentiae in sensu contradictorio abselutae necessitati . . XIII. Ad hominem arguitur contra illos, qui materiam , ex qua Mundus constat , . volunt esse. aeternam', & necessariam , ut in illam refundant orizinem mali physici, . quam . credunt repugnare , ut tribuatur Deo, .sicuti dicitur ab illis, qui Deum non solunt authorem dispositionis materiae , sed etiam illius dicunt a thorem . Ideo materia debet poni aeterna , . & necessaria', quia
sic redditur ratio de malo physico, quod est in Mundo,, dicendo illud habere originem ab ipsa natura materiae , non vero a Deo authore Elius dispositionis, materiae Atqui omisso , quod non repugnat Deum dici authorem mali physici ex .alibi Σ dictis, illud dicendo non salvatur , Deum non esse aut horem mali .physici, quippe qua ratione Deus in hac hypothesi dicitum author boni physici, dici etiam debet author oppositi mali , quod ex ipsa 1patqria disposita provenit: Et rursus Deus accusatur vel impotetitiae , qui non potuerit ex materia essicere omnia juxta horum c.gitationes physice bona , vel malevolentiae , qui posito quod
potuerit , noluerit mala ex illa redundantia avertere i ergo materia non potest poni aeterna , α necessaria . Argumentum hoc
jampridem adhibuit Tullius contra Stoicos: c3 os, inquit, dicere
250쪽
PROPOSITIO re siletis, materiam rerum ex qua . ct in qua omnia Din, totam se flexibilem ct eommutabilem, ut nihil sis quod non ex ea stibi
to fingi converrique possis: ejus autem uniperse rectrireM ct in deratricem Divinam ese Providentiam. Itaque haec aut nescit quid ps R., am negligis res humanas , am quid sis o imum , non potes judicare . Idem deinde promovit Tertullianus, concludens, quod in hypothesi materiae aeternae & necessariae, I inveniatur Deus
egisse male , si per oriuntatem : Turpiser, si per necessitatem .
114. Argumentis adductis addatur confirmatio ex aut hinritate. Atque pro Philosephis satis sit illud Ari stotelis, 1 O nare Metndum generam: quo intelligimus ipsum recessisse a doctrina eorum, quotquot ante se fuerunt. Circa Patres, de Tertulliano iam dixi . ex quo aIta plura in hanc rem collegit Natalis Alexander 3 ., & alia colligi posse dixit ex Laetantio Theodoreto s , S Eusebio. 6 , ubi hunc errorem in Hermogene
impugnat . In S. Augustino haec lego , Id, unde fecit Deus omnia , es, quod nullam speciem habes msuamque formam , quodnibit es aliud, quam moli. Nam illud, quod in comparationia persemnum informe dicitur, si habet aliquid formae, quampis exiguum , quamvis incΘoorum , nondum es nihil, ae per hoc id quoque in quantum es, non es nisi ex Deo . βυ opter etiamsi de aliqua informi materia factus es Mundω , haec ipse facta es omni de nihilo 4 Atque his similia alibi 8 repetit. Aliorum Patium, verba dabit Suarea , ex quibus colligit , 93 est e regulam Sunes
rum , quoties res , quae omnin9 non regni, creari dicuntur , ve
Θum creandi silin care productionem ex nihiIo . Ludovicus Barbieri sim proponit hoc aliud in hac re argumentum . Nemo cognoscit intimam sebstantiam ullius Tei. & ne sui quidem, neque quantum ad corpus , neque quantum ad animam terg omnes substant ae sint creatae. At nullius momenti est hoc argumentum, quippe nullo modo descendit aut de-