Vitarum Italorum doctrina excellentium qui saeculo 18. floruerunt decas 1. 6.. Auctore Angelo Fabronio

발행: 1766년

분량: 380페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

nere aequabili & temperato, sive oratorium, tractavit stractavit autem non semel magna non solum elegantis, sed etiam pleni ae per fecti oratoris commendatione, ut indicat or tio , quae est in manibus, de S. Mimnii laudibus ) sic apta di decora , pura ac plane Etrusca eius dictio fuit , ut non multos habeamus huius nostrae aetatis scriptores, quin cum illo conferre possimus. Haec quidem laus comprobata est Ioannis Bottarii praestantissimi dicendi existimatoris iudicio , cum mihi sermo cum illo ipso , multis audientibus, de Manctedio esset i stitutus . Hinc factum est, ut iam ab adolescentia referretur inter eos , qui celeberrimam toto orbe Academiam, quam vulgo vocant desta. Uca νmagno Italicarum litteratum bono constituunt . In iis vero quae Latine scripsit . non aeque tulit

omne punctum , quod homini plurimis iisque

reconditis litteris praestanti culpae minime tribuendum est, cum etiam in re una excellere Per magnum sit

222쪽

2 3 commentariolum hoe de vita Eustachii Man-fredii , priusquam ederetur , ceteros inter Cidit vir doctrina clarus, mihique amicissio mus Franciscus yacquierius ex Minimorum familia . Is adnotavit noηnulla , quibus hie lo-

eum dandum duximus, ne magno liber ornamento careat .

i) Astrologiae nomine intelligenda non est suis

perstitiosa & vantisma divinatio illa, quae morales eis ventus ex corporum caelestium influxu coniectari prae- fumit . Nullus unquam extitit vir bene doctus, qui seriam talibus commentis operam dederit; aut si quis unquam suerit male comparata doctrmae fama celebris qui his pastus chymeris reseratur, id crassiori tempo. rum vel regionum ignorantiae tribuendum . Itaque cum Manfredius noster Geometriam , nonnullasque alias Matheseos partes, vi sola ingenii, nulla Magistrorum Pera Celerrime jam arripuisset,.nullam de hujus studii vanitate dubitationem in juvenili quidem, sed matura jam ω cultiori mente dubitationem suspicari licet. At alia est Astrologiae species, quae in effectibus naturalibus, tempestatumque vicissitudinibus ex vario planetarum aspectu investigandis atque praedicendis versatur . Hujus Astrologiae certitudinem tentare, & ex principiis cognoscere voluit Manis ius , summos viros Keplerum , Boylium . aliosque complures imitatus . Quamvis autem tales conjecturas velut inanissimas traducere atque aspernari non dubitent quam plurimi, non desulit tamen etiam num studiosissimi naturae indagatores, qui ademptum planetis imperium in aliquos naturales effectus restituendum arbitrantur . Haec pro defensione dicta

sint. Ego ipse audiψi a Gabriele Manfredio , demandatam sibi Se Eustachio fratrum pari nobilissimo provinciam publica quotannis evulgandi Diaria, in quibus sinii remperies, inu uouesque consignari selent . Has

223쪽

quoque praedictiones omnino praetermittendas non esse ipsi censuerunt, non quidem ut fidem facerent, sed ut credulo popello, qui his rebus delectatur, morem

gererent .

Σὶ Cycloidis proprietates ad horologiorum usum trais

dueere conatus est vir clar. Huighenius , & penduli vibrationes intra binos cycloidis arcus retinendas esse decreverat. Summo Geometrarum omnium plausu excepta primunt fuit haec horologiorum structura, & tali instrumento , quod valde mirabantur omnes , Astronomicam suppellectiolem suam instruxit Eustachius. Uerum,ut erat inobservando sagacissimus atque diligentissimus, deeantatae hujus m chinae vitia brevi expertus est, atque observationum Astr nomicarum fide comprobavit. Hac de emissa relicto recentiore invento, ad antiquam trorolostiorum formam reversus est . Et re quidem ipsa , ex sola gravitatis'constantis actione pendebat horologii Huigheniani artificium equia vero in horologiorum usu admixtae sunt vires aliae motrices plurimae, nullam esse hae in re coloidis utilitatem, immo incommoda esse plurima serius dei de demonstrarunt Geometrae

3 Neque Eustachii gloriae & famae aliqstid inde detrahi potest , quod videamus successu aliquando

caruisse ejus consilia. Saepe etenim contigit, ut judex a pellatus fuerit Manisedius, contraria autem aliorum judicia , nescio quibus de caussis, praevaluerint. Cete eum in ferendo judicio quantum cautus fuerit vir aeque doctus ac prudens , hinc licet cognoscere , quod de restituendo Antiano portu in consilium adhibitus , nihil pr ferre ausus fuerit, sese accusans locorum , ventorum s& maris non satis expertum, praeclarum relinquens modestiae exemplum viris audacioribus, qui propriam vel ignorantes vel dissimulantes imperitiam, in difficillimit rebus publicam pecuniam , non sine magno periculo', profundere non dubitant . Amoris erga Patriam non minus quam prudentiae testimonium dedit Manisedi ita

in to congressu , qui Faventiae habitus est , ubi Corra

224쪽

2os dum ita validet Impugnavit , iit propositum de aquis per

novum alveum superiorem deducendis consilium everterit omnino . Non tanti tamen ponderis reputari debent Eustactrii rationes, ut alium quemlibet alveum superiotem excludendum ellis persuadeant, his praesertim tem

poribus, quibus & magna suppetit observationuin Hydraulicarum copia , & diligentior locorum peritia. Nee sine magna in rebus Physicis utilitate hane subtilissimam observationem e manibus dimisit

Mansredius e nondum enim omnino veterem opinionem

deleverat dies , Cometas scilicet ad corporum sublunatium elas em esse rejiciendos . Philosophicum hoc coirimentum sustulit Eustae hius, nullam aut sere nullam in Cometa parallaxim ostendens . Multi quidem Cometae insignent habuere parallaxim , ipsam solis parallaxim lange excedentes. Inita computatione, demonstravit Hal-Iejus Cometam qui anno 168o visus est , Borealem teris restris orbitae partem praetergressum esse ad distantiam semidiametrorum terrestrium sexaginta, ita ut illius parallaxis haud minor fuisset parallaxi lunari , si tellurem in hac eadem orbitae parte locatam fingere liceret . Sed haec & alia , quae objici solebant, sua observatione saeile diluebat Eustachius. s Susceptam defensionem tueri & confirmare potuisset Manctedius , depromptis ex ipso sermone Gallia eo smillimis exemplis . Neque enim translata haec dicendi forma a Gallici idiomatis simplicitate aliena est;multa Nque id genus exquisitas dictiones legere est non seritum apud Poetas , sed elegantiores quoque Oratores. 6ὶ Eustachio multum sane debet Astronomia , quod Astronomicum illud instrumentum non sine magno labore, parique diligentia ad examen revocavest . Haud temere assirmari potest nullibi gentium extare Gno monem , qui & longiori & accuratiori observationum serie magis commendari debeat. Ego ipse audivi a . Mansredio se in Gnomone Bononiensi majorem quam in Romano observationum subtilitatem , facta comparati

225쪽

ratione , invenisse, quamvis tamen hule posteriorI, Re

niano nempe, merizam qu que concederet laudem.

debet, quod ex illa Iovis & Martis conjunctione helio. centrica nihil extundere potuerit, quod Neuviones an au de mutua planetarum attractione hypothesim confirmaret. Longiorem enim observationum seriem pollulabae subtilissima haee conclusio , quam quidem jam ollendunt Iovis praesertim & Saturni conjunctiones , atque magna observationum numero magis ac magis , ut sperare fas est, comprobandam . Ceterum maxime laudari debet Eustachii in rebus philosophi eis difficile & acutum judicium, quo factum est ut in sententiam, quae sibi viis debatur adhuc immatura , magnorum virorum auctoritate sese abduci passus non fuerit .

Cum enim pro sphaerica vel sphaeroidie a telluris figura diversae parallaxes observari debeant, ex ipsa parallaxium dissetentia investigari potest telluris figura. At cum parallaxium differentia pro diversa telluris sphaerieae aut sphaeroidicae hypothesi exigua omnino sit , ita ut si aliquot serupulis duntaxat in observando peccatum sit, nihil ex obtervatione pro determinanda telluris figura

erui possit, maximam industriam atque observationum subtilitatem requirit proposita methodus , quam tam ea elegantissimam esse , & doctrina astronomica resertam nemo negaverit, atque eo magis commendatione di-guam , quod eo evulgata sit tempore , quo pauciores de hoc argumento differtationes jam habebantur . ρὶ De Stellarum aberrationibus re parallaxi, mois te quidem exiguum opusculum , sed magna rerum astronomicarum & geometricarum copia plenum conscripsit Manfledius . Viri Geometrae summam qua auctor pollebat in solvendis construendisque problematis elegantiam , & quae in hoc libello maxime eminet, magnopere commendant.

io In hac hydraulica expeditione quantas patas

226쪽

sus sit molestias , quam multa Eustaelitur sustinuerit inis commoda , ego conscius sum. Quae de fluminibus divertendis idem praescripserat executioni adamussim manis data non fuerunt omnia, & hac de re cum Eustachio ipso sermone in ego habui. Quare si quid vitii habere possit haec operatio , id Matisredio nostro tribuendum

non est .

ra Neque gloriosi, sed grati animi Ioeo haberi

debet quod mihi cum Mansredio, data Kalendarii occasione , contigisse reseram . Romam accesserat vir quidam natione Gallus , qui novam longeque accuratiorem Kalendarii formam se habere praedicabat, iamque apud multos Urbis Magnates aliquam sibi arripuerat doctrinae famam . Propositae correctionis examinandae demandato mihi onere , quod quidem detrectare optabam cum pro mea juvenili adhuc aetate , tum pro meo ab altercationibus litterariis alienissimo animo , haud difῆ- esse mihi fuit Auctoris inscitiam, moderatis tamen, ut decebat, verbis demonstrare. Sed praevaluit summa Re- formatoris confidentia, donee Romam accersitus Man. reditis ob graviora aquarum negotia , in hac quoque levioris momenti lite judex vocatus, quae brevius dixeram prolixiori scripto eonfirmaret, & honorificam de meis studiis opinionem , pro sua humanitate, relinqueret. Ea Ad manus meas peruenit commercium epi. stolicum , quod Manstedius & Blanchinius cum celebe rimis Astronomis habuere . Quamvis autem reformationis negotium successu caruerit, neque lartasse ulla, quae neeessaria sit, correctione indigeat Kalendarium , negamri tamen non potest in his litteris contineri plurima quae si typis ederentur, viris Astronomiae studiosis placere, eo1que a correctionis proposito removere polient.

r 3 Eximium hoc Guglielminii opus non solum

praeclaris illustravit commentariis, sed nonnulla quae ad Physicam , & Geometriam pertinent problemata adjunxit , ita ut in his adnotationibus summam doctrinam cum pari experientia conjunctam reperire sit.

227쪽

restrium curvatura proposuerunt postea alii viri docti . Neque dubitationem hane omnino tollunt observationes de telluris figura recens habitae . Propolitas dissi. cultates statim improbarunt aliqui , sed morose & paullo fastidiolius. Neque enim magnorum virorum dubia aia pernari licet, sed ea venerari, & tamen examini subjicere Oportet . .

Tratribus Mai rediis , O ' Staneario Bono niae hahitae ante annum 17og. leguntur in libro, qui inseribitur Victorii Stanearii P Osphiae Doctoris Bononiensus is in Patris A ehiramnasio Analytieae Lectoris Sehedae Mathematicae pocteius obitum collectae , ejusdem observationes Asyconomicae . Bononiae III 3. rvis Io: Petri Barbitoli in .m Collegie has Stancarii Schedas Eustachius , ejusdemque Auctoris vitam accuratissime explicavit. DESCRIZIONE Talaune macchie scoperte net Sote Panno IIo 3., e particolarmente L quella , che si e ve-duta fui di Marato , tralia dalis osseruar oni fatre a Boloena neYOUnruatorio deli Ῥαο Or Goῆν Sid. G. Luia et Ferdinando mingli, e sera da Eus achio m redi . In Boloena per Ferdinando Pisarri . in 8. EPISTOLA ad virum clarissimum Dominieum 2ιar-zaronium , qua Avovmi Ussectiones XVI. pro reformarione Xalendarii ab illo impugnatae vindieantur. Venetiis apus Anton. Bariolum IIos . . in Dil' LETTERA del Signor Dottor Eunaehio Man eriratior Et Matemulebe nez niversita di soloena, ed -- eademseo delia in ea, Arcade , Gelato , rassonante alSQ. Marehese Gi an Gios o os . Scritia in Boletna B L I. Settembre ITO6.

rara di Mareello Mabi i. Locus ei datus est in primo volumiae delis site duci Areadi illusti.

228쪽

Rimafori dyaeni Semlo. In Eoiagna per Cortiantino Hyaris ri voL. 4. in 8. Pars prima hujus colleci: onis prodiit in lucem anno I7 9. , tres vero reliquae prodiere dive sis aliis temporibus .

EUSTACHII MANFREDII EPHEMERIDES morti tim

Conctant ni P0arri ITI s. in A. NOUISSIMAE EPHEMERIDES motuum e lenivm

Cassinianis rabulis ad Meridianum Boxoniae comptitatae ex anno IT 26. ad I so. , auctoribus Eufrachio Manstedio.

Sociis , ad usum In Iituti. Irim. II. Bonon apud Co flantinum Pisarrum I 'as. in . In Praefatione Socios nominat, nempe Iacobum Parmam , Josephum Boisium Marchesium , Joannem Baptistam Banderium , Dominicum Weber, Carolum Hebertum Monachum Hi ronymianum , & Josephum Antonium Nadium . S m Ediuerse in materia d'Acqtie. Multa quidem extant scripta Mansredii ad rem aquariam pertinentia , quorum nonnulla sunt in edita, edita vero magna ex parte atque ex his postremis quaedam singillatim volitant per manus hominum , di quaedam com unctim eomplectitur Collectio illa Florentina, citiae si inscribiturra Raccosta di Autori , che tria Itano det Moto emAcque di isa in tre remi. Firen e I723. nella Stiam Ieria Granducati in A. Juvat singula recensere MaΑ-fredii opuscula , quae relata sunt in tertium voluim s.

229쪽

a Io

rubblieata in Modena. -- MEMORIA , ehe eon Hene Ie ragioni per I u- 1ione dess aeque deI Reno di Boloena col fume R . Hoz puseulum Gallice scripsit Eustachius , ut doceret Paxisiensem Scientiarum Academiam , quae essent argumenta , quae quod ipse intendebat , probarent. Italice vero reddidit vir immortalis Guido Grandius, ac noxis sane doctis illustravit . CONGRESSUS Mereurii ae Solit in Antonomica

Specula Bononiensis Scientiarum Incituti observatus die s. Movemb. I 723. auctore Eufrachio m redio Gu em In risu ei Asronomo se Acad. focis. Bononiae apud Conflantinum Pisurrum I 24. in 4. Scriptores Actorum erud. Lipsie n. ajunt hane Differtationem rerum maximi ad Afronomiam momenti plenissimam elige. In haec ipsa Acta refertur

OBSERVATIO conjunctionis Veneris . Reguli dies . 7ulii IIa .

- Eclipseos Lunaris Romae habita Kal. Decembris an . I 3 a. in aedibus Card. de Via. ii-- Congressus Mercurii cum Sole in Actrono- mira Specula Eon. Selent. Insiti habita is Novemb. 1736.

Haec observatio edita quoque fuit Bononiae typis Laelii a vulpe . in A. DE ANN IS inerrantium Stellarum Aberrationibus o Bononiae r is cinnantini Pisarri 17as. in . MEL DE de seri r la Agura de Ia Terre par ter Drallaxes dela Lune. Legitur in libro eui titulus Hi Ioa- e de ZAeademis Roai des Selences annis MDCCXXXIV. Haec ipsa Historia, quae est de rebus anni MDCCXXXIX. habet Elogium Manfledii a Fontanellio elefantissime scriptum . Multis vero in locis honorificentissime eundem Man redium appellat.

230쪽

DE GN MONE MERIDIAM Bononisin ad Disi

Retronii, deque observationiόus Auronomicis eo infrumenin 'ro ab ejus tans ructione ad hoc tempus peractis. Bon niae ex Dpographia Laelii a Vulpe I7 36. in . De eodem Gnomone aliquot annos ante commentariolum con. fecerat Eustachius , quod relatum est in tom. I. Act. Acad. Bononiens Inst. Selant. cum hoc titulo DE NOVISSIMA Meridianae Lineae , quae in rata Petronii extat , dimen ne , deque exiguis Gnomonum m i rionibus praecavendis. Extant quoque in iisdein Aduallare Manstedii opuscula. Tom. I. EPISTOLA de novissisit cirea sortim erum errores observationibus ad Irlustrissimam is R . verendis. Antonium Leprortum Arehiatrum rent c um . . Tom. II. p. II. DE AUCTA maris alti viane. Parte vero IlI. DE MERCURII ae Solis congre δε ohematio dis s. Novembris I as. De hac observatione

supra commemoratum est.

. DE DUIS ET MARTIS eoniunctione heliocen-frica observata anno ITa T. DE CONGRESSU Mercurii eum Sole observaro die II. Novemb. I 736. mane, cujus etiam supra mentionem secimus.

- DE COMETA anni r737. , O- DE SOLSTITIORUM rempore de nien L . ASTRONOMICAE ae Geographicae obse alioues se Iectae. Opus hoe Francisei Blanchinii Manstedius rogatu Capituli Ueronensis ordinandum edendumque sum scepit. Editum vero Ueronae est anno IT 37. in fol. snec dubitavimus illud inter opera Mansredii recensere a quoniam ipse in hoe multa addidit is atque attulit de suo . DELLA NATURA DE HUMI Tratrato H αα -- rematico dei Dore. Domenteo Gueliermini con te note di Melio Man edi ali'mo claret. Corinni: in Bolognanella Stamperia L Lelio dalia Volpe I 739. iv 4. ISTORIA della eoner esu D la Agura delia Ter ra a con la noti ia dena relatione ultimamente farta da

SEARCH

MENU NAVIGATION