Corpus scriptorum historiae byzantinae Theophanes Continuatus, Ioannes Cameniata, Symeon Magister, Georgius Monachus

151쪽

στηρίζεται, δυσὶ δἐ ἐγκαρσίαις, κατα αρκτον καὶ μεσημβρίαν πρὸς δυσιν es του οικου ιιέρος λο δυο ι ἐν κιονων ανέχεται , τριων δὲ πυλῶν τὴν τ οδον διδωσιν. τουτων δε- ιἐν P 87-ἀργυρου κατεσκεύασται, αἱ ταυτης δἐ ἔκατέρωθεν ἐκ γεγαν-

ιένου χαλκου. ἡ εξοδος εἶς το καλου3ιενον Ουrio Σιγμα ἐξαγει, ἐκ τῆς προς τὸ στοιχεῖον ομοιυτ proς τὴν ἐπωνυμίαν λαβον, ο ἰ σην τε καὶ ὁμοίαν του Πικόγχου την εἰς τοὐς τοίχους ἐπανθουσανε ραιότητα cyέρε ἐκ γὰρ λακαρικων παμποικίλων τουτό τε κακεινο ιαρριύρωται. αλλὰ τουτο ι ἐν την δρο y γην ἐχει στερράν τε καὶ λαμπράν, ὁτι καὶ πεντεκαίδεκα κίοσιν hδρασται ἐκ λιθου δοκιμανου ' διὰ στυρακος δἐ προς τὸν θεμέλιον αυτου κατι υν τὴν αυτὴν ἐχοντα του σχήματος Hκυνα τε καὶ ιοιωσιν ευρήσεις, ἐννεα προς B ταις δέκα κίοσιν διαβασταζομενον, καὶ τὸν περίπατον pχυντα κατεστρωμένον ἐκ λίθου πιπεράτου. τουτου di πλησιον του περιπάτου, ἐνδοτερον που καὶ ανατολικωτερον, πιτράσερον τι ὁ τεχνίτης ἐξήγειρεν, τρισὶ καὶ αυτὸ κοχχαις διειληιιιμνον κατὰ τὴν M-

nus sericarim Vestium penus est, Re vestiarium vocatur, illius curae opus est. sed et illi vicinum Triconchum, auro obductum tectum habens, cui ex figura nomen est. triplici enim concha assurgit, una ad Orientem exstructa, quae et quattuor columnis Romanis porphyreticas vocant fulcitur, duplicique obliqua ad aquilonem et meridiem. ea porro domus pars quae ad occidentem spectat, duabus columnis sustinetur tribusque portis exitum praebet. harum media argento conflata, utrinque illi ad- Iacentes aera splendent. exitus ad locum ducit Sigma aphellatum, ab eius elementi asini figura. parem Sigma Triconcho in parietibus essul sentem Venustatem praesert et utrumque enim varii coloris marmoribus anc statum est. quod antem Sima vocant, tectum firmum habet ac Praemagnificum, quindecim columnis ex lapido Docimino fultum. hine

per styracem ad eius fundamentum descendens eandem cum superioribus liguram habere invenies ac compositionem, novemdecim columnis subni-

Xum, sonstructa porticu piperato lapide. propξ hanc porticum, paulo interius magisque ad orientem, aliud quidpiam Tetraserum excitavit arti sex, ipsum perinde triplici concha comprehensum, ad similitudinem imminentis illi Triconchi; quarum una quidem ad orientem spectat, duarum Vero aliarum alteram ad occidentem, alteram ad meridiem compresis 1520

152쪽

DE THEOPHILO MI MELIS F

ἐκ διαμέτρου τε καὶ ἀντιπέρας ἱστάμενος ἔτερος, ιδ το ους et oetousep ἐπιθηται, τῆς ἐν μυστηρι υ χυλωμένης ἐκείνης φωνῆς

rina discretum Mysterium habet, sic rito pro rei ratione nuncupatum, eo quod haud secus ac specus resonans repetitum sonum omnem i. Echo dicitur ad audientes transmittit: sic, sive quis ad orientalis fluctad occidentalis conchao parietem accedens silentio ac secum ipse loquatur, exque diametro ac ex adverso recta alius stans parieti aurem admoVeat, Vocem silentio dictam, ac si in aurem quis locutus esset,

distincto audit. tale nimirum est quod ibi miraculum exhiberi contingit. 43. Huic aedi adiunctum unaque constructum eius, quod dicebamus, Si a peristylium. post haec subdivale quoddam atrium effunditur, mediam habens phialam aeream, cuius labrum argento coronatum . haec auream habens cochleam sic appellata est, mystica Triconchi phiala, ex vicino scilicet utroque aedificio, mysterio ac Triconcho, nacta ut Sic vocaretur. eodem prope loco iuncti exstant gradus ex Proeconnesio candido lapide; mediaque eorum, quos diximus, graduum marmorea apsis, duplici ordine graciliorum columnarum sulta. sunt et ibi, ad latus orientalis Sigma, aerei leones duo hiantibus saucibus erecti. hi aquam evomentes, inediamque omnem aream Sigina latice compluentes, non exiguam

153쪽

κραν παρέχοντα ' ἡ φιάλη κατα τὸν καιρὸν τῶν δυξί3ιων, P 88 πιστακίων και Φαγδαλων, αλλὰ μην καὶ κουναρίων πεπληρωμενο, κονδιτου ἐκ στροβιλίου ἐκδιδοιιένου, πασιν ἐκίρνα και παρεῖχε τρυφαν τοῖς οσοι δι' ἐφέσεως sιχον τῶν ἔστηκότων ἐκει, πασι - αναντιρρήτως τοῖς ἐκ θυμανς, πλέον δεδ τοις οργάνων η άλλουσι s

βιτος, ἀλλὰ τέ 0ς τους γε δημάρχους εχον rase τουτων ἔφορος άπάντων ὁ βασιλευς, καὶ μηδιας άπάσης πληρου/ιενος, ἐν χρυ- 1s

inu διαλιθω θρόν o καθ 6 ενος, καὶ μη προτερον ἐξανιστύειενος, ως καὶ τακτικὰ βιβλια καὶ βασιλικὰ διαγορευουσιν, τὶ των σκιρτη ιάτο ν ἐκείνων ἐπαπολαυσαι διὰ τῆς θέας καὶ των πολιτικων ἐξαλμάτων. ουτω ι ἐν ταυτα καὶ διὰ τουτο τω Θεοφίλω κατεσκευάσγησαν, τοσουτος δἐ ἐρως ἐν τουτων αυτω ως καὶ τας συνή-Mθεις των πραγμάτων αντιλήψεις καὶ καθ' ημέραν προελευσεις ἐν

c αυτ p δη Tρικόγχω ἐκτελειν. - καὶ κατὰ πρόσωπον τῆς ἐξ ἀρ-

Iraebent voluptatem. phiala autem, quo tempore nuces et amygdala rugesque aliae ac poma esui apta sunt, condito plena, se ex cochlea Tundente, quisquis astantium vellet, miscebat praebebatque delicias, cunctis quidem haud dubie thymelicis, iis tamen amplius qui ex organis

contentiusque psallebant. in gradibus consistens omnis populus et magistratus una cum officialibus imperatoris comitatum implebant, medium habentes, in ea scilicet quam dicebam marmorea apside, Si quando adesse contingeret, etiam scholarum domesticum cum excubito et duobus factionum, Prasinae scilicet atque Venetae, tribunis, ita ut Venelao quidem factionis tribunus staret iuxta domosticum scholarum, Prasinae Vero tribunus iuxta excubitum; sin autem quandoque domesticum excubitumque deesse contingeret, eos saltem habentes quos diximus tribunos. horum omnium inspector erat imperator, omni iucunditate repletus, in aureo gemmisquo distincto sedens solio, nec prius surgebat, ut libris bellica ipsaque imperatorum domestica continentibus statutum dist, quam gesticulationibus eiusmodi civiumque tripudio delectatus esset. ita haec, inque eum usum a Theophilo exstructa. tunto autem horum umore tenebatur, ut consuetas causarum lites in Triconcho ipso dirim

rei et quotidie ad ipsum procederet: cui etiam a fronte Portae argen-

154쪽

DE THEOPHILO MICHAELIS R

teae sublime qnattuor eoinmnis Thessalici marmoris, quod est Viride, tectum imminet. e regione autem illius et a tergo, haud procul ab iis quos diximus gradibus, ad Sigma occidentalem partem, quae exstant triclinia, Theophilo auctore sunt exstructa. Ργxites nomen uni ac inseriori alterum, quod est superius, caret nomine, in quo etiam Palatini clerici vestiri solent. ad Pyxitis latus insculpti sunt versus, Stephania secretis Capetoliti vena producti r qui autem in Sigma porticu exstant exarati, Ignatii sic nuncupati universalis magistri, ingoliti monumenta sunt. ad laevum latus, velut ad Sigma orientalem partem, aliud quoddam triclinium imminet, cognomonto Eros; quod illi armorum penus erat. hinoe non aliud quis in eo videat quam clipeos omnisque generiη arma in parietibus depicta, inquo illis, ut par est, coloribus manuque Bo Penicillo expressa. inque eum modum a Triconcho ad occiduas usquo partes excitatas ibi aedes liceat conspicerer ad orientem autem etiam videas quam Vocant Margaritam. Est autem illa triclinium a fundamentis a Theophilo excitatum, cuius tectum columna octo Rhodio marmore Varia

fulciunt: muri omnis generis pictis animalibus variegati, pavimentum omne Proeconnesio stratum lapido et tessellatum. videro etiam licet or-

155쪽

144 THEOPHANIS CONTINUATI LIB. m.

τάστικτον κυκλον τῆς ὀροφῆς ἀνεχόμενον, ἐκ τεσσαρων δἐ Θετταλικῶν τὰς στοας ανεγηγερμένας καὶ βασταζομένας, του τε ανατολικου μέρους καὶ του μωζειβρινου, τους τοίχους δὲ καὶ το εδαφος ομοιέος τοῖς μαργαριτυυ κατεστρ ιένα λαμπρῶς. ουτος ι ἐν ὁ sv κοιτων εἶρον ἐν ἔαυτ p διαιτωανον τον Θευgιλον απὸ τῆς ἐαρινῆς ιεσζsιερίας μέλοι τῆς mromoρινῆς καὶ αυθις' uρτι δἐ τῆς χει-

Sετταλικου λίθου, του καὶ πρασίνου, την χρυσοκατάστικτον ορο-7 ἰσημερίας 2 ροσοπωρινῆς Ρbem cameras cubiculi quod illic est, auro distinctum et quattuor columnis Bathuinis sussultum; quattuor item Thessalicis sustentatas porticus, tum orientalis lateris tum meridialis. eius parietes et pavimentum magnificBStrata perindo ac Margaritae. versabatur in eo cubiculo Theophiliis ab nequinoctio verno ad aequinoctium autumnale ac deinceps. iam autem appetento hiemali solstitio ad aliud cubiculum in Cariani triclinio commeabat, quod ipso construxerat; in quo ab nustralium Ventorum Veli mentioribus flatibus se protegeret. cubiculum hoc nunc papiae domicilium est. nec minus videbis, quod illic exstat, sic dictum Solare ab eo ad aquilonem landatum; ex quo conspiciebatur, quod tunc illic erat, Vetus Sphaeristerium, ubi et nova exstructa ecclesia; suntque duae phialae et hortus interior, ab inclitao memoriae Basilio imperatore effecta. et quidem ad plagam orientalem haec sunt eius aedificiar ad austrum ero, productis primum Solaribus, uti superius diximus, hortisque, qui nunc sunt, Constitutis, praeterea etiam cubicula exstruxit, quod Camilam Vocant, alterumque illi vicinum; quodquo iterum prope illud ordine tertium est: ac modo Augusino vestium penus hoc est vestiarium est. Ceterum Camilas, sic dictum cubiculum, tectum quidem habet auro

distinctum, quod columnae sex Thessalici lapidis hoc est viridis sublimo

156쪽

βιου προς τον μουσοτρίκλινον ἔχον εἰς βιβλιοθ ήκην ἀφωρισται παρὰ Κωνσταντίνου του φιλοχρίστου πορφυρογεννήτου βασιλέως ' 10 ουπιρ το αριστ ητχηριον ανθίς ἐστιν ἐκ λίθων si ἐν Βαθυlνων τους τοίχως ἔχον λελαειπρουσμένους, ἐκ συγκοπῶν ει καὶ διαφορων χροιεῶν τὸ ἐδαφος παν. τὸ Γ μετὰ τὸν Καμιλαν κουβουκλει- Ρδευτερον, τὴν οθοφχην ὁμοιαν τευ προτερφ εχον καὶ υπὸ τεσσάρων κιονων ἐστηριγια νον δοκιμίνων, eto ἐδαφος ἐκ Προικον σίου λω - 15 κατέστρωται, των τοίχων, ως τὸ προτερον, τὸν suis ἀέρα ἐκ χρυσοειδῶν ψηφιδων ολως κατηγλαισμένον φέρον, δένδρα δέ τινα καὶ

fulciunt. parietum inseriores quidem partes similibus marmoreis crustis

constratae sunt; Auperiores vero exhibent statuas quasdam ex tessellia compositas, quae poma decerpunt. praeterea Vero etiam pavimentum ex Proeconnesio lapide stratum. una quoque exstructum oratorium, duo

continens altaria, altorum sanctissimae dei genitricis nomino, alterum Michaelis principis caelestis militiae. subiectus ei xystus, per clatrum marmoreum in triclinium Aureum adspectans, bibliothecae usui addictus a Christi amante Constantino Porphyrogenneto; cuius rursus cenaculum parietes quidem ex Bath uino lapido splendidos habet, pavimentum Vero omne ex tessellulis marmoreis varii coloris compositum est. quod Camilam sequitur vlterum cubiculum, tectum priori simile habet, Dociminis quattuor columnis subnixum, pavimentum Proeconnesio stratum lapide. parietum aerem inferiores scilicet partes) quemadmodum primum cubiculum aureis tessellis ubique exornatum habet: reliquum vero, ubi deficiunt tessellulae, arbores quaedam versicoloresque figurae implent ex Prasino marmore. huic subiectum cubiculum, quod et medius xystus seu Bmbulacrum dicitur, exsectorum gyna eo praefectorum domicilio addictum est. tertium deniquo, una cum cubiculo, quod nunc Augustae Vestium penus est id est vestiarium), simile his tectum habet. pavimentum candido lapide Proeconnesio stratum; parietes omnes, non tu ic qui- eophanea conιin. 1O

157쪽

23 κινουργιον Pr ei. p. 20 B. dem sed postea, Michaelo Theophili filio imperatore, pictis imaginibus

egregie ornati. eius quod huic coniunctum cohaerensque diversorium est, tectum columnis septem Carianis fulcitur; quinque ex meridiali plaga, duabus ex ea quae ad orientem spectat, muro duplici munitur, quibus Porpb elici Pegan liquo et Cariam, necnon et Prasini, undulati deni- quo Thessalici marmoris crustae ornamentum Praebent. appellatur diversorium istud ae aula Musicus ob marmorum vario colore compositorum insignem eloilantiam, undo et pavimenti faciem ex diversis figuria diversisque ac pulcherrimis lapidibus egregia concinnatam habet. dic videndo pratum esse diversis floribus scatens. huic ad occidentalo latuanliud cubiculum adhaeret, eadem marmorum elegantia instructum. ad haec tectum illius columnis quinque Carianis, tribus ad meridiem, duabus ad occasum, sustentatur. aliud vero est ad eius pedes, in duas aedes divisum, haud longe ab Augustae sacro cubiculo; ubi etiam Christimans Leo imperator sanctae Anna exstruxit oratorium; cuius ipsius tectum columnis quattuor Bathuinis fulcitur, pavimentum ex Proeconiimio candido lapido, ad parietes Bathuini marmoris erustis distinctum. Verum istud Augusino sacro cubiculo vicinum est, uti diximus: quod autem ad Musici occiduum latus est, ita consertum est ut ex illo per scalam in sacrum idem cubiculum descensua atque aditus pateat. inducit vero et

158쪽

ad novae fabricae cubiculum trielintnmque a Basillo inclitae memorias imperatore conditum: ad porticum item quinti cubiculi, quo loco exstat sancti Pauli oratorium, ab inclitae memoriae Basilio imperatoro exci

tatum.

44. Haec in palatio ad aquilonem et austrum a Theophilo constructa aedificia, nobis autem, qui nolumus aliquid eorum quae gessit, quicquid tandem illud sit, oblivioni tradi, quo nimirum eius animus demerendi cives neminem lateat, literarum monumentis tradita . sed et triclinia, tum cui Lausiaci nomen tum quod Iustiniani aedificatio est, auro rutilis tessellulis ornavit; capitula quoque ex Basilisci tγranni palatio translata Lausiaco adhibuit. aliud item triclinium eum quattuor Splendidis ornatisque cubiculis, quorum duo versus mesopatuin xγεtumque secundi cubiculi, quod est post Camilain, tectum auro rutilum quadruplici apside habentia, ad Porphyram dirigunt. palatii locus ost ita dictus, quod illic moro olim recepto Augusta nobiles matronas sub brumalium tempus coccino purpuraque impartiat. duo alia cubicula ad partes Lausiaci, ex quibus etiam in ipsum aspectum habet, exaedificari pavimento strato Ρroeconnesio lapide ac parietibus vario colore, quanquam non ex marmore, ornatis; quae tametsi talia erant, incendio Perierunt. sed et Thecla eius filiarum natu maxima cubiculum, ubi ot

159쪽

148 THEOPHANIS CONTINUATI LIB. IV.

οιουτω μἐν τέλει βιου ὁ Θεοφιλος ἐχρησατο, τὴν δὲ βασιλειανο τουτου τιὸς διεδεςατο, τριτον ἐτος διανυων αφ' ου εις τὸν φον προήχθη αυτου Θεοδωρα. των di πραγ ιατωνυπῆρχον φροντισταὶ και ἐπίτροποι Ους ὁ Θεοφιλος κατέλιπεν, O 10 τε Θεοκτιστος ὁ εὐνουχος, τηνικαυτα κανίκλειος καὶ λογοθέτης Β του δρόμου τυπάνων, καὶ ὁ πατρ&ιος Βύρδας ὁ τῆς AR Ουστης υ δελφός, καὶ Μανουὴλ ὁ μάγιστρος ἐκ τῶν Ἀρφνίων καταγόμενος, δς καὶ θεῖος απὸ πατρος τῆς δεσποίνης υπῆρρον. ἐπεπηγει ἐν ουν τὰ πολιτικα, καὶ καλως τέως τὰ πραγ έατα διηυ νετο, 15 Imλλε δὲ καὶ ἡ τῶν θείων es υνων προσκυν/ησις ανακαινίζεσθαι τε καὶ πρὸς την ἀρχαίαν παλινδρομεῖν απιθις τιμυν. καὶ δὴ μα-νουηλ νόσω πιέζεται δεινῆ καὶ χαλεπῆ ' πρὸς ον εἰσρέοντες μοναχοὶ P 93 του Στωδίου καὶ γὰρ b αυτῶ πίστις ουκ αγεννης Προς αντους

Therias protomartyris oratorium est, eum sit pulcherrimum, a fundamentia excitavit; quo etiam loco in lecto decumbens vivere desiit.

LIBER IV.

Istiusmodi vitae finem nacto Theophilo Michael eius filius, illius successor, imperium capessivit, annos tres natus, ex quo eum parens Theodora partu effuderat. rerum curatores ac procuratores suorunt, quos ei pater reliquerat, Theoclistus eunuchus per id tempus canictio praesectusae dromi logotheta, Bardasque patricius ac Augustae frater, nec non Nanuol magister ex Armeniis oriundus, qui et Augustae patruus erat. sirmato itaque rei publicae statu, et cum rerum hactenus recta gubernatio foret, suturum erat ut et imaginum cultus instauraretur pristinumque honorem illae rursus reciperent. ad Manuelem itaque inro morbo

gravique connictatum ingressi Studiani monachi, quippe quibus ille fidei

160쪽

ανάκλησιν τῆς υγαίας υπιν ηοξ ο ραδιαν τε καὶ ταχειαν γενέσθαt,

ιαχυυντες lι ροπολῖται, καὶ si αλιστα ο πατριαρχης, ος ιιικρὰν 14 υποθεῖναι. 7 es. 1 19. plurimum habebat, facili negotio citoque recuperandam sanitatem pollicentur, si modo tum ipse sanctarum imaginum cultum approbet, tum illius quovis loco sanciendi imperatoribus auctor existat. multi praeterea ex aliis montibus divinorum patrum Manueli amicitia iuncti ex eo tempore quo is Armeniacorum dux erat, ad eum venientes eademque rogantes ad rectum tandem eum sensum trahunt, et ut quod ipsis in votis erat polliceatur, si solum morbo levaretur; quod et illorum ad deum precum instantia consecutus est. 23 postquam itaque illo morbo liberatus est, nihil rem monachi negligendam ducunt, sed obsecrando eorum ruae sancte deo pollicitus esset meminisse rogabant; qua admonitionaivina aemulationo eius prorsus animum incenderunt. communicato itaque eum sociis procuratoribus consilio, cum illis persuasisset operas pretium esse bono res statu ab exordio ipso componere, illisque in suam traductis sententiam, ad Theodoram ingreditur ea de re commvno consilium habiturus. at illa, quippe religiosa matrona vereque regina atqus Augusta, ubi de recta fide aucivit, ''hoc'' inquit ' semper et desiderau

ram , nec Versare animo unquam Cessabam, etsi hactenus plurium sena

torum procerumque, qui illi studeant haeresi, ingens deterruit numerusino quiu hactenus eius rei molirer. nec minus qui tuendae ecclesiae alba Partes vindicant, metropolitae omniumque maxime patriarcha. i. nam-

라틴어 텍스트