Corpus scriptorum historiae byzantinae Theophanes Continuatus, Ioannes Cameniata, Symeon Magister, Georgius Monachus

181쪽

170 THΕΟΡΗΑNIS CONTINUATI LIB. IV.

Ea necis viro Inserendae constituta ratio, ut Theoctistum reserendi munere perlanctum , iisque quae aerarii erant expeditis ad Lausiacum ex- . euntem, brovi spatio imperator sequeretur; tumque his qui a sacro cubiculo sunt ' tollendum hominemV inclamarol. considebat tunc Bardas in Lausiaco. Theoclistus vix pedem extulerat, cum Michaelis signum illud ipsi praeiro ipsumque antecedere videns saluti fuga consulere conatur. fuga illi ad Circum, qua parte eorum qui erant A secretis, locus erat: tunc enim illoriam ibi diversorium erat. verum unus a multis Com- Iirehensus gradum sistere cogitur ac fugam inhibere. Bardus stricto gladio ipss sua manu adacturum minatur, hi quis opem ferre velit; Si-Imitque a quodam suorum satellitum eum intersici iussit. nemo tamen tunc ausus est ei manum iniicere. interim ad Scylu ducitur, sub custodia servandus, dum in illum sontentia ferretur. cum tremon haud con-Bultum putassent Augustao metu, ac ne citius liberaretur, ut diutius vi- Vere eum paterentur, laederatorum cohortis unum aliquem mittunt, strictum ensem illi adacturum. ut autem sic stricto gladio invadentem Theoclistus advertit, ictus declinandi causa scamnum subiit. imprudens

tamen, impacto in ilia gladio, effusis intestinis occubuit. tum quoque Manuelem velut numine actum sic Hare Bardae denuntiasso ferunt,

182쪽

ος ἀμφοτέρους Ουκ αλλοίως ἀλλ' ὁμοίω θανάrtia παραθωσει δήπου καὶ φονικῶ. '' καὶ ἄμα ἐπεθειασέ πως, τὰς χειρας πετάσασα,

δίκησιν ' ταυτης Ουν εκτοτε τὰς πυκνὰς ἀρὰς ιιη φέροντες καὶ ὀνειδισμους, καὶ αμα την κατ' αυτὸν ἐλαυνων ὁ Βαρδας ὁδόν,επνωσαν καὶ ταυτην ἐκειθεν ἀπωσασθαι καὶ rusta ij χωρεῖν πρὸς ἄπαν αυτοῖς τὸ δοκουν κεφαλῆ. onερ ἐκεινη καταφωρασασα καὶ P20 γὰρ ην ἰδεῖν καὶ στοχασασθαι δυναταὶ ἀντιπραττειν Ουκ οἴετο δειν, goνους των ἀνθ ρωπων καὶ ὁμοφυλων βλαβας ἐκφευγουσα ' τὸν di τεως πλουτον , etὸν σηφαρον ἐν τοῖς ἀνακτυροις ἀποθησαυρι ηιενον, εγνω τῆ συγκλήτω ποιεῖν φανερον, τὸν υἱον τε τῆς

semel ense districto in Theocusti necem,

quotidianam poreo accingore ad necem.

20. Verum hunc quidem Theoclistus vitae finem accepit, Bardas. ero caniciti curam ac dignitatem in se transtulit. Theodora vero ubi immane illud scelus cognovit, passi, comis discurrere, multoque eiulatunc fletu aulam implere, filiumque et fratrem diris devovere. et 'o immanes' aiebat Vimpurissimaeque bestiae 3 quid tu quidem, ingrata soboles, alteri parenti tuo bonorum mercedem mala repondisti quid vero tu, invide daemon ac pessimo tragice in fratrem exaggerans , imperium meum, quod purum intemeratumque constiterat, polluisti est deus huius tanti inspector sceleris, qui ambos non dissimili exitu, sed pari tandem neci tradet.' simulque divino furore correpta, passis in eamum manibus, 'videam, domine, videam in viri huius caput irruentem vindictam. eius itaque extunc crebras diras probraque non ferentes, accum simul Bardas oecoeptam viam insequi vellet, eam quoque aula mo- endam statuere, nudoquo quod aiunt) capite quicquid libuisset patrare. quo illa deprehenso, ut erat mulier sagaci ingenio, haud rata reaistensium, eo quod hominum caedes civiumque damna sermidaret, Congestarum hactenus in regia pecuniarum vim senatui exponendam du-

183쪽

xit, ut et filii profusionibus obstaret et suam administrationem probaret. Vocato ergo in concionem Senatu, in omnium auribus sic clare stans dixit: 'auri centenaria mille nonaginta, argenti ad tria miliae, in aerario fiscoque regio reposita sunt. haec partim a marito, partim otium a mo post eius obitum quae inanes sumptus oderim ac luxuriam) congesta Partaque. 21. Quamvis autem tantae erant opes regiae ingentique adeo thesauro reposita ac cumulatae, Michaelis tamen dementia absurdisque et immodicis largitionibus in nihilum prorsus cessere. Cum enim aurigationibus, si quis alius, delectaretur, nec equos ipse agere in Circo a sentienum putaret o quam protrita tum abiectaque imperii dignitas i , eorum qui secum ludere ac ludicro hoc ceruire solebant. e Sacro bu-Ρtismate suscipiendis liberis fiscum exhauriebat; qui videlicet quinquaginta ac quadraginta trigintaque ut minimum auri libras in singulos eorum conferret. aliquando Himerio cuidam patricio dictus hic Choerus, quod est 'porcus,' ab oris vultusque rusticitato , cum inter convivia turpibus verbis scurriliter ludoret ac impudenter in faciem imperatoris Coetusque convivantium ex impuro Ventre suo psederet, ita ut Ventris erepitu prolucentem ipsam facem exstinxerit, sic inauditao rei miraculo centum auri libras concessit. alias quoque Cheilao unius ε sociis nurigis, FuScepto quondam ex sacro baptismate filio, auri totidem libras

184쪽

κησιν.

18 ἐνεκελευσοποῖ tribuit: sic ille pulla frugo pecunias publicas insumebat. eumque brevi

tempore scenicis illis ac nequissimis actibus tantas illas opes prodegisset, Circensium amator perditissimus, diesque regiis largitionibus con-Stituto appeteret, ac parandae pecuniae ratio deesset, quibus donati milites adversus hostium valide acies decertant remque tuentur Roni nam, famosam illam auream platanum duosque aureos leones ac totidem gryphes, ipsos quoque ex auro solido ductiles, organumque auro solidolabrefactum, nec non reliquam regiae magnificentive supellectilem, auri Pondo non minus quam centenaria ducenta conflans, ex illis pecuniam 1isco inferendam cudi praecepit. quin et regias quasdam tam imperatorum quam Augustarum Vestes, adeoque etiam senatorias, alias ex auro solidas aliasque auro intextas, in regio aerario privato positas, Penuria tandem pressus conflandas exposuit. quanquam illis necdum conflatis Michael e vivis exemptus est. inclitus autem Basilius, ipse imperio potitus, eum integras adhuc ac incolumes repperisset, ipsas recepit, ac quam nunc VocumuS Aengatum monetam cudi iussit, e tantis divitiis nihil inveniens praeter auri centenaria tria et miliarensium sacculos nOVera ; quibus etiam in concionem allatis inque omnium oculis productis,

deploruvit coram senatu, unde tantis illis angustiis procuranda ipsi respublica foret.

185쪽

πως ἐπιφοιταν ναόν, ὁμου μ ἐν σχας τινας αποδιδουσα ομουδε και του λουτρου μετέχουσα. ως γουν δηγέ ποτε αφίκετο, τὸν

Πετρωναν αδελφὸν αυτῆς δντα πε/ιφαντες ὁ Μιχαηλ τε καὶ Βαρ- sδας αποκείρουσί τε ταυτυν ριετα τὰς θυγατέρας ὁμου, και τοῖς

οτχ απαξ μονον ἀλλὰ καὶ δὶς ἀποστειλαντες εἰσεκομισαν τὴν ἐνοντα C πλουτον αυταις, καὶ κοινῶς πως καὶ ἰδιωτικῶς αλλ' ου βασιλικῶς ειασαν ζῆν. αλλ' ἐκείνη ι ἐν μετ' ου πολυ τῶν τῆδε μεθίστατο, 10 καὶ βασιλευς ο ἀοιδιμος Βασίλειος αυτῆς τε τον νεκρον καὶ τὰς οντῆς θυγατέρας προς τὸ τῆς si Φιμης επειιπε μοναστηὶριον ἐνδιαι--

ώς ἐκεινοι, πονηρον αλλ' ἀγαθὸν ἀπολιπουσά τε καὶ σεμνον. 15

ἐδήλου δἐ καὶ ἡ πρὸ ταυτης βιβλος ἔθεν τε κἀκ τίνων ἐξέφυ καὶ

D Onως η λθεν εἰς τὰ βασίλεια, καὶ τὰς αυτῆ υσαι θυγατέρες ἐκ

κοιλίας γεγεννηνται ' δηλωσει δἐ -τη συγγένειαν αυτῆς τχ7' λοι- 7rri'. ἐσαν Ουν οἱ δηλωθ έντες αρρενες δυο ἀδελφοί, ὁ τε Πε- τρωγῶς στρατηγὸς κατὰ τὸ Θρακησιον καὶ πατρίκιος τηνικαυτα, 20 καὶ Βάρδας ὁ δηλωθεις, ος καὶ παρα Θεοφίλου εις τι τά7ν ου δεοντων καταληφθεις, τῆς συνγέθους προελευσεως ἱσταμένης,

κατὰ τὸ ωρολογιον ἐτυφθη μαγγλύβια ἐξηκοντα. ἀδελφαὶ δἐ

22. Veram haec postea contigerant. tune autem moris erat Theodorae, ut sacram Blachernensem aedem frequens adiret, tum ut Vota quaedam deo redderet, tum vero etiam ut lavaret. cum itaque ex mor quandoque eo se contulisset, Michael et Bardas misso Petrona illius fratro ipsam cum filiabus attonsam ad Cariani interim palatia releganti Postea Vero non semel tantum sed et iterum missis ministris, illarumquctiiseo illata substantia, privatas, ac velut e vulgo feminas, non regio Cultu Vivere eas siverunt. verum haud multo post Theodora e vivis excessit. inclitus vero Basilius suscepto imperio, cum eius cadaver tum filias in aviae monasterium transtulit, quod Gastria vocant, ut illic morantes Sanctae ac religiosae vitae institutis aetatem transigerent. Sic quidem illa ex hac luce migravit, bonum nomen ac VenerabIle, non ut illi malum atque exosum, filio relinquens. ostendimus libro superioriundenam, et ex quibus Theodora orta parentibus, quomodo item in Rulam Venerit, quotque ex utero proles muliebris sexus fuderit: in hoc Vero eius reliquum genus ac cognatos ostendemus. fuerunt itaque, quos diximns, duo masculi fratres, Petronas Thracensium dux ac tum patri eius, Bardusque, de quo egimus. porro Petronas in qnodam facinore αTheophilo deprehensus, eum consueta processio fieret, sexaginta verberibus ad horologium iussus est vapulare. sorores tres e utere, qu m

186쪽

δας, Στέ γανόν τε τὸν μιγιστρον καὶ Βάρδαν τὸν ἐαττου αδελφὸν

καὶ ριάγιστρον, τὸν του πατρικίου Κωνσταντίνου καὶ στρατηγου

Σικελιας, τὸν του Eo πηιυτον γαμβρον ἐκεῖθεν γυρ αυτῶ καὶ 104 του Κοντομωτου ἐκληρωθη προσηγορία , τὴν συγγένειαν πρὸς τὸν πατριαρχην Ισωζε Φώτιον ' ἐξαδελφοι γὰρ οἱ δυο ριάγιστροιουτοι τουτου ἐτυγχανον. αυτη δἐ ουν ιιητηρ τῶν Ηρημένων, ἐπεὶ του προτέρου ανδρος διὰ θανατου ἡμαρτανεν, ουχ επετο Bκαὶ δευτερον ιδεῖν ματην αποβιουσα, ζωσα δἐ χήρα καὶ τῆ εαυ- 15 τῆς συνουσα αδελφῆ κατὰ τα βασaεια, αυχμηρόν. τινα καὶ ταπεινην ἐστολι ιένη στολην, ετι δἐ μην καὶ μελαιναν, τὸν υπαρχον ἀπολαφιβάνουσα τῆς χειρος, ου μην δἐ καὶ τὸν τειχι ότην, αλλω καὶ τὸν νου/ιερον συνεπαγο μνη, κατὰ νουμηνιαν ἀπίει βαδην τε καὶ περῆ δια τῶν σχολεῶν πρὸς τους ἐν τοῖς δεσμυλτηρίοις κατεχο-20μένους τῆς τε χαλκῆς καὶ του Πραιτωρίου καὶ et υν μυμέρων,

τινος τε χαριν αποκέκλεrσται ενα ἐρωτῶσα καθ' ἐνα καὶ διοικουσα

sic honorifieo nomine Calomariam vocabant, et Sophia ac Irene. ex his Sophia nupsit Constantino Babilieticor Calomariam duxit Arsabertum patricius ac deinde nia ster: IIreno autem J Irenes matris Photii eius qui postea patriarcha suit fratri nupta fuit; ex quo etiam duobus susceptis filiis, Stephano magistro et Barda illius fratro atque magistro , qui Constantini patricii et Siciliae praetoris qui et Contum ites gener suit hinc enim haec illi appellatio haesit , cum Photio patriarcha

affinitatem sorvavit. ambo enim hi magistri illius nepotes ac consobrini fuere. horum mater, priore viro morte amisso, ut alterum quoque frustra morientem videret in animum inducere noluit. vivens itaque vidua et cum sorore in aula agens, squalida quadam aiuno humili induta Ve-8te, Praefectum manu tenens, unaque assumpto lichiote ac cohortali duce, mensis cuiusque initio lento gradu pedosque per scholas ibat, ad uos qui vincti in Chalce et in prastorio atque Numeris tenerentur ἔ Sin gulvmne causam Careeris interrogans, ac tum sua ipsa opera tum Suggestione did sororem iis prospiciens, haud exiguam cuiquε benedictionem Re eleemosynam tribuebat. hactenus quae spectant ad seminas.

187쪽

των et suρων, Ist ελλον δὲ τὴν ἀναι/ιακτον μυσταγωγίαν ἐκπληρουνως αν των ἄγων μυστηρίων ρατάσχοιεν, ἐξαίφνης, εἴτ' αφυλάκτως τελουντες αυτά, ει Tε καὶ καταφρονητικως εχοντες προς την πολιν δι' ἀπειριαν ως μη προς βασιλέα ' μαιων αραι τολμωντος 15

χειρα τινός , κατὰ τὴν ἄραν ἐν των θείων ἰ μελλον 3 ετασχεῖν

προπολε1ιων' Ουἔω που εόγις ἐκσεσωστο, σκρο/ας αυτὰς καὶ την - οσζ τουτοις θεραπεία προσῆν ἐκεῖ καταλελοιπως. ενθα καὶ τὸν Προ ιν μονευθεντα φασὶν αριστευσαι Καρβίαν τὸν την δεφρικλιν 23. Porro Bardas in procurando administrandoque imperio totus erat; ne Velut qui imperatorem affinitate attingebat, prae reliquis illi

carus ac dilectus erat. iccirco etiam velut in summotae sororis Pra mium europalatae dignitate ornatur, unaque cum Michaele, qui emorente iam lanugine annos viriles inibat, cum ingenti armorum apparatunc exercitu adversus Ismaelitas et Amerem, ut supra dicebamus, Proficiscitur. postquam itaque in hosticum progressi Samosata Venerunt, urbem scilicet civium multitudine ac robore potentem, eius obsidionemuggrediuntur. nimirum non intellexerant non se adversus Theodoram levare manus, sed adversus vaferrimum hominum genus. tertia itaquo obsidionis die, quae prima dierum ipsaque domina fuit, expleto iam fere incruento sacrificio, ut sacris mystoriis impartirentur, repente sive incauto illa peragebant, sivo etiam rei hellicae imperitia urbem hostesque Contemnebant, nullumque foro arbitrabantur qui levare manum adversus Romanum imperatorem auderet ipsa hora qua mysteriis impartiendi erant, undique ex urbo armati irruentos tantum eis terrorem incusserunt, ut nemo impetum sustinere, nemo non fuga salutom expedire conspiceretur. ipse Michael vix in equum evadens fugientis specimen, non viri sortis eiusque qui prior in acie staret, dedit. sic aegro inodem ervat est, suis omnibus castrorumque impedimentis in hostium potestate

relictis. illic Carbeae cuius supra meminimus, qui et Tephneea con

188쪽

ἐ αιτονιι ενοι. ως δ' ελαβεν ἐπὶ χειρας ὁ Καρβεας, γηρωτα τὸν

multos atque obscuros interiecerit, verum magnos quoquct duces ceperit, nempe Tetangotubum Abessalonem et Seonem Palatinum, aliosque legatos atque tribunos haud pauciores centum. Semabantur ergo hi, quos dixi, duces in earcere transacto bello; ac quam Carbeas eXegerat, ingentem vim auri domo advectam, redeutionis pretio persolverunt. Carbeas Pretio accepto Seonem interrogat, ' num Venereorum amore ametatur, motusque libidinosos in corpore sontiat '' negante illo, ac M- serente 'nihil se iis affici; '' eadem iterum ex Abessesone percontatur. Abessalon autem comperta hominis nequitia ae dolo, sive ebiam quod sie re ipsa afficeretur, 'ita secum agi ac carnis motus molestos ferre'' respondit. tum et Carbeas Vin a vinculis liber esto,'' simulque dimisit; Seoni vero 'certe non vult deus ut a carcere libereris,'' simulque restituto , quod acceperat, redemptionis pretio, donec emavit animam in

Carcerct eum tenuit.

24. Quia vero alter iam annus a superiori clade Emuxerat, audiens Michael triginta milium in Romanam dicionem factam irruptionem, ac iterum accepta damna ex victoria cupiens resarcire, collectis ex Thraeensibus ac Macedonibus quadraginta milibus alacer eis obviam venit. ubi autem ad locum quendam pascuis uberem Celarium dictum fixa tentoria essent, Amer iam infestia in eos signis procurrens, longius digreε- Theophanea eontis. 12

189쪽

λὴν et νύγκαζε τὸν Μανοτηλ λέγειν ὁ Μιχαὴλ την ἀμφοτερους δη 15 δι-ώσουσαν. ὁ δἐ τὰ δι' ων ἐστὶ et ανερος ὁ βασιλευς ἀφελέσθαι

sus ab strata publica, monarium tendebat. ibi eonsistens, acieque in

pugnam directa, ac acri commisso praelio, imperatorem impressioni imparem ad fugam cogit. ac vero tamdiu ille fugae institit, quamdiu equorum rigere Cursum et non intermittere ae I soscere Existimavit. lainitaquo media occupante die, exque solis ardoribus pormolesto aestu, editum quendam locum Angen nomine, accessu dinicilem ac lapidibusnsperum, coguntur ascendere. illic imperator Ox fuga receptus stabulabatur; e vestigio autem secutus Amer, locum cingit, volui scilicet indagino imperatorem capturus. ac certe captivum copisset, nisi Palatinae cohortes fortiter dimicando locique ipsa celsitudo et arduitas momenti aliquid ad salutem ei contulissent. agQbatur periculum animae, cunctisque nimium conterritis cogit Michael Manueleni conbilium edere, quo ambo praesens discrimen possint effugere. ergo auctor est imperatori, ut depositis regiis vestibus plebeioque ac vulgari amictu assumpto, eum lecta fortium virorum manu, perrupto fortiter hostium euneo indctomnino evadat. eum vero etiam de turba ac militibus ibi relinquendia iterum ille percontaretur, quonam modo illorum quoquo saluti consultum foret, infit Manuel ' e utinam salvum recipi continoi, imperatori illorum autem deo cura erit. non enim Paris Heae est Imperatorem capi et unum quem e Romanorum castris.'' Imperator itaque commutato habitu,

190쪽

ώς di πάλιν ἐγένοντο στι βολαὶ καὶ πολῖς φοβος συνέπιπτε τῶν Σαρακηνῶν, εγνω δὴ πορρωτέρω χωρησειν ὁ χαρ, νψιατά τινα 10 καὶ χορτασματα ζέτων, σηρι νας τὸ ἀνακλητικον ' δτε καὶ τυχων ἀδείας o Μιχαὴλ μολις που ἐκεῖθεν διεσωinno ἀμυς, ' καὶ πρὸς

την βασιλευουσαν ἐπανήρχετο. - 25. Λευτερος ουν μολις που παρῆλθε χρονος, καὶ αυθις ἐκστρατευσας O sa, τεσσαράκο0α χιλιάσι στρατου ὁμου

15 μἐν τὴν I ει ενιακαγ' ὁμου δἐ καὶ etην πρὸς θάλασσαν As ιισὸν Dπορθει τε καὶ κατεδουλαγωγει τῆ του κωλτοντος ἐρημιω ετε δὴ καὶ ταυτὸν ἐκείνω τψ ἄφρονι λέγεται παθεῖν, καὶ κελεουσαι ράβδοις τυπτειν τὴν θάλασσαν, ἔτι μὴ πορρωτέρω προκατεστο

totusque Manuelis latis haerens, perempto una cum sociis hostium euneo sequi conatur. sub ipso vero rei discrimino, ac eum prope iam tentanda hostilia acies esset, prae formidino deficiente eum omni virtuis ne manuum robore, remanere malebat quam Manueli praoire. Manuel Perrupto agmine, ac cum ipse liberatus esset, nusquam conspecto imperatore, redit iterum, illius capitis periculum formidans. iterum Vero facta congressione ac Saracenis oppido territis, visum Ameri paulo longius recedere, fluentaque ac pabula quaerentem receptui canere; 'uo tempore aegro tandem Michael sumpta audacia tuto ovasit, et ad regiam

urbem reversus est.

25. Alter vix annus transierat, rursusquo egressus Amor cum quam draginta milibus, simul quidem Armeniacum tractum simulque maritimam Amisum depopulabatur ac diripiebat, eo quod militum praesidia deerant, quibus illis tuto satis prospectum essot. quo eιiam tempore imitatum eum ferunt illud Xerxis insipientis animi facinus, ac iussisse mare Virgiη eaedi, eo quod non longius porro constratum esset, sed B vicino Praedas agentem a conatu prohiberet. haec graviter serens Michael, aegroque inde animo, Theodorae fratram Petronam, qui tum Thracen- ibus Praeerat, omni conatu una assumptia Romanis legionibus adversua