Renati Des Cartes Meditationes de prima philosophia : in quibus Dei existentia & animae humanae à corpore distinctio demonstrantur : his adjunctae sunt variae objectiones doctorum virorum in istas de Deo ... anima demonstrationes, cum responsionibus

발행: 1658년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

521쪽

Si De praef. I. Ultrai. editi de Philo filior nominatur, videmini judicasse Vestras merces meo nomine melius quam vestro , posse commendari. In a. folio incipit longa praefatio, in cujus frontet habetur nomen discipuli cujus dam tui, quod ut scriptis meis indignum, ne forte gloriam Hesrostrati affectet, praetermitto : illius autem mores, &stylum,tui, tam similes esse intelligo, ut vix ab invicem dignosci possint i

atque ideo ne errem , non resolum, nec illum solum, sed vobambos ut authores libri de Phil. Cart. Considerabo. Initio hujus praefationi S ait, nomen meum aute aliquot aura os iactari ea pium esse apud nobiles quosdam et magnaCes maxime, praecipuo bae cinatore tiro duodam nora iUdocto qui ei antrum in quo latebammon rare noluit. Sed cum tam obscura non es erat mea latibu.la, quin honestioribus & doctioribus paterent, si quis mihi ami cus eum in notitiam meam introducere noluerit, quia eram, ut ait, paucorum homiraum, id sane non mihi, sed sibi, & amici il. Ilus judicio debet tribuere. Narrat postea selibrum a me edi tum anno Icis . pertivaci diligentia evolvisse, relegi se, atque ex eo credidisse neminem in eruditorum caveis inventum iri, qui utra. que pollice his abortium nugas a suc antepa re exposit inprobsturus esset. Vbi ostendit se non felicis judicii fuisse, quoniam a non nemine probatae sunt. Subjungit, Medicum quemdam, nempe Regium, Cartesianae Philosephi Unum erigere coepisse: ac

me dictaturam in nova Academia a primis sus incunabulis animo

agitasse (per Regium scilicet, qui opiniones ex meis scriptis eiu tas ibi docebat antequam mihi esset notus. ) sed is ani ibi Philosophiam praeter multorum opinionem, uno senatus Academ cidecreto , approbante Nobili . O Amphis urbis Magi batu, n3 quam in posterum per Dei gratiam redituram proscriptam Diras, s per egregium scilicet tuum judicium , jam satis an e p. ad P Dinet a me laudatum sed quo argumento dicat illud a N bili T. & Amplissae urbis vestrae magistratu approbatum fuit e, nescio , nisi forsan eodem quo tuas theses vis esse decreta SS facultatis theologiae, quia scilicet estis omnes in vestra urbcunanimes, & ita quidquid unus Dominus Voetius fecit pu tandum ess a tota urbe esse approbatur quod ego tum demum credam , cum hi etiam libri de Cons. Mat. & Phil. Cart- psset

522쪽

blicain approbationem habebun , an quirum P h u, ex

istimasse me novarum opinionum portentu varae dementare, quo marsu tum S a cam co*σm ta uinmoae suspicioni illi nuncium misisse, C m o- araneis plenos , sed nummis a me circumsepra, cassu

opera ea opstu nari, quae omni auro cargora es e NU Fc-

in mentem venire non potest quid credi velisi a m p

nisi forsan hominum amicitias, re sustragia pro VOVa iphia.Nec magis intelligo quonam crim De m*

dit. Vt ut modestiam uteri omni ramen udas ac coua uquo per amiculos S artes ingenuo homine a turrim Babylonicam erigat, di quidem in iis locis , v. a. M pblice privati se antiqua ac recepta Philosephia doceri co ue L. Nisi ouod forte opiniones omnes diversias a VUlgari a nilo Phiaquam satis profane orthodoxam tape nominatIS , naereaeSeste arbitretur. Sed optime intelligo haec sequentaaeluSVetaba i n pam Ia. praefationiS, Vt omnes in hoc tractatu doceo, coguod hominem cum Vaninvaria facere, S dum videri vult Atheos chilleis armimentis oppugnare, subdole ac admodum occuue Athei tuenenum iis a ricare . qui anguem in herba latitantemprae ingemiimbecillitate ubique deprehendere nonpossunt. In his enim video impudentissimae atque atrocissimae calumniae anguem, CUJuS veneno totum vestrum librum tinxistis. Incipit postea illa quae in episti ad P. Dinet de te scripsi refellere conari , ipsa in duas classes distinguit et quaedam enim ait ad causam non pertinere , alia ipsam tangere. Et inter ea quae ad causam non pertinent, numerat primo quod scripserim te inpotentiores invehendo ferventem S indomitum pietatis etelum prae te ferre: quod non aliter refellit, quam quod dicat, in vico vicina Sylvaeducis per annos s. s Hum e per aranoS I . magistratum te huciυem S Ecclesiae suae minuerum tostrasse, aliosque interim permultOS te vocalle, ac denique nUnc , i rajecti esse Pro feliorem

Theologiae ac Pastorem Sed jam s/VS in quarta parte hinus epistolae ostendi, quo pacto tui similes ad famam soleant pervenire; nempe in vico Vel pago, nescio qβQ, boni rustici garrulita-N n Z

523쪽

8 De Praef. l. V r . editi de Philogiem tuam laudaverunt, inde rumor de tet sparsus est, qui, dum a nemine curiosius examinabarur , facile a mulcis ex charitates potuit credi , atque ita qui te non norane ad se UOCarunt, ac fortet nondum ad tantam audaciam perveneraS. Sed praeter

ea interrogat quinam sint illi potentiores, qui indomiti gelitui fervorem experti sunt, tanquam si exemplum quod in lib. de Cons. Mari exhibes non es siet satis illustre. Secundo ait me odendere laborare te ferventis indomitique ceu igui aestuare,

quod modo in Romanam religiovem, modo in alias quascunque a tua diversis inveharis : ubi ut vanitati tuae obsequatur,rmihi assingit,

non enim scripsi nec credidi te habere talem Zelum, qui a tuis posset laudari; sed modo in Romanam religionem, modo

in alias quascunque a tua diversas, modo in pocentiores inve

hendo Zelum pietatis pce te ferre ( hoc est videri velle illum ha bire) ut tibi apud plebeios homines gratiam pote a Uamque

Concilies. 3. queritur quod scripserim , te interdum etiam di crariis plebeculae aures demulcere : Vbi rursus vanitatem tuam deprehendo ; tum quia omisit epithe tum tuorum dicteriorum, quae surriuia esse dixi, hoc est inurbana, plebeja nepta, non ex ulla ingenii elegantia, sed ex insulsis & malignis viliorum hominum loquendi modis petita: tum etiam quia te dicteriis uti non negar, cupis enim talsus videri, quam vi S non sis nisi amarus : sed negat ruis dicteriis plebecuti tantum aures demulceri , additque Trajecimam civitatem multos adhuc urpura tos , per Dei gratiam, in sinus overe, qui nequaquampinent te tatem , etelum, iUnocentiam, stuam scilicet, quod tamen vide uxaddere timuisse, ne ab iis qui te recte norunt rideretur)perparum

corum calumnia , mendacia, ac Sinonias artes opprimi, tanquam si

dicheriis tuis etiam purpuratos tibi devincires, quod mihi non persu debis : Sed non dubito quin omnes tibi faverinc , quamdiu pium & innocentem crediderunt; ut etiam non duet bir , quin iidem omnes te adversaturi sint, cum vitia tua Laxii erunt ipsis perspecta: Interimque tibi gratulor & mihi gββ deo, quod audiam te nonnihil istam scurrilitatem emend/scex quo cam tibi a me exprobratam fuisse scivisti. g. repetii b βψ verba, C et Thcologus, Contionator, deputator. non up β μ

524쪽

Cart. Hi cu g .sectione. Pars octava. esse neget,sed tanquam si tibi fecissem injuriam vocando theOlogum concio natorem & disputatorem , sumit inde occasionem multis me conviciis rem Unerandi. S, 6, , Reprei endit quod dixerim , tuos libros a nemine esse legendos ; haraos authores saepires contra te quam pro te facientes a te citari ; Asbioresque illis tibi forte tantum ex indicibuae notos esse. QVae tria Quam merito a me dicta sint in g. parte hujus epistolae satis Probavi: Nec ille quicquam affert ad probandum falsa esse; isi quod te lauder, ac in me convicietur: pro Vocetque inepte ad testimonia Bibliopolarum pro librorum tuorum lectionet tanqUam si omnes libri qui aliquos habent emptores, quod ipsum tuiSest satis rarum, digni essent qui legantur . . Postea etiam te libro rum hellionem vocat, quod tibi nomen non invideo, forsan enim multos devoras, sed profecto non concoquis, nec in bon Umsuccut D convertis. S. Nogat te de qmb libet stentiis, tanquam si earum gnarus esses , audacissime ac simul imperitissime loqui se Iere, ut doctus indoctis videaris, & conator aliquam in me Concitare invidiam , quod non omnes qui te pro do cito habent sint indocti: Sed neque etiam id scripsi, nec ex mes verbis dedUCI poetest, non enim in ultero rneae orationis membro subjunxi, te doctis omnibus indoctum videri; sed tantum te contemni& non probari ab iis ex doctis , sive expetatioribus , quis Ut quam importunu3 in aliis provocandis semper fueris , ac quam sepe ubi fuit disutandum convitia pro rationibus attulero , turpiterque vis us disesseris. Nam sane quantumvis alii essent periti& docti , quandiu tua non examinarunt, non mirum est si famae, quam tibi primum apud indoctos conciliasti, crediderint. At certe gaudeo qUod jam opera mea nonnihil modestior fias :vidi enim primas illas theses quas unquam in Academia Ul- trajectina edidisti, & quomodo in iis omnes pro VocabaS , scientiarumque Omnium jachabas cognitionem et quod Cum tibi ab earum examinatore fuisset exprobratum sic in Thersitis tui sec. g. C. si, respondes. Superbiam, hypocpisira di vanitatem meam tanquam apo ictice demonstratam putat quod μετα - c irta: tam mulsa ex omni eruditione aut variis disciplinis venti

525쪽

86 De Traef. l. V rh. editi de Philo sidiis imp Iescam e an quod ea in scholi nos theatrum prodit

iis postea exemplis ostendis Theologo non esse indecorum in variis scientiis esse versatum, ut scilicet excuses illud gra tum crimen multifariae doctrin' de quo te alter non accusarat,& nulli bi unquam te vidi eloquentiorem : Hic autem discipu lus tuus (te scilicet dictante )sic de te scribit: Intra terminossib,

he continet, O s quae At ex alienis sesentiis , qua adscriptura STheologiae suae explicationem necessaraa es Iudicci , ea quaerere ac discere solet experitis S primae notae Caledicis, Iurisconsiliis, Chi rurgis , Mathematicis es c. Sic ergo tua omnigenae doctrinae gloriatio eo usque refriguit, ut jam aliorum omnium disci pulus fias. o. Ridicule negat, te solere cono tia pro rationi j

a serre, ubi est diJutandum. PetitqUe testimonia eorum quive stris Academicis disputationibus intersunt: tanquam si non melius probetur ex scriptis tuiS, in quibus innUmera occurarunt istius rei exempla. 1 o. fingit me scripsisse Gorlaeam es ure letum nunquam forte tibi visos esse, quod non de te, sed de Regio scripseram , sed videris hanc captasse occasionem in nictimae ac puerilis gloriationis , quod scilicet libros legeris, qui te judice non s sint boni. II. conatur excusare stoliditatem, c aut si mavis malignitatem) illam tuam, quae apparet in eo quod meam Philosophiam in magiae suspicionem Volueris adducere, ex eo quod figuras Consideret, dicendo te non meam Philosophiam, quam scilicet nondum noveras, sed Medici ea de re Citatum, inter alias objectiones hac quoque dissicultate

pressisse: tanquam si hoc eodem non recideret. Pagina aurem I 28. Vestri immemores ad eandem rursus soliditatem aut malignitatem reVertimini, linearum figurarum & numerorum considerationem magiae tribuendo. Sic clavas , bc gladius, sic rora & reliqua omnia quorum operationes a figura dependent sunt vobis magiae instrumenta: qua certe cogita tione nulla stolidior in humanum ingenium cadere potest. 1β DC at te ullas unquam importune pro Oocas: uod ab iis qui primma S tuas theses, vel alia tua scripta viderunt , sine rim regi

non poterit. Nec minus risu dignum est quod fingax a m q

526쪽

Cart. 6 d. 3 sectione Pars ocia a. 8 Iscriptum esse te sepim turpiter ictum discessias, ut lector putet

me credere te saltem aliquando etiam vicisset quod non scripsit, nec credidi, sed saepe ubi fuit dissutandum, (hoc est, quotiescunque fuit disputandum, quod sepe accidit) te convitiaprorationibus attulisse, ac turpiter vietum discessisse. Risu dign u in etiam est,Quod ea quae de te in una aut altera periodo scripseram, in varia frustula discerpserit , praecipua omiserit , S reliqua turbato ordine proposita erit, ne densiuS meus capi posset. Denique risu dipnum est , quod fingat me in te scripsisse ut gratiam a Tatribus Societatis Iesu ineam, quibus tu , quod rium aliquando in quaedam Ecclesiae Romanae dogmata ranxeris, prae aliis in sem C. tanquam si vel illis valde esses notus , vel adversari Um solis Conviciis utentem, prae alii S qui rationibus Cerrant, formidarent. Iis quaeli dixit esse extra causam ita discussis , transit ad alia qui ait ad ipsam pertinere. Ac primo refert haec mea Verba. vero haec satu magna occasio et ma est Sectori Theologo ad Medicum circumveniendum, haerest que coaedemnaudum,

S ita vel invito Magi ara , si res ut sera bat huccessisset, de pro fe

sione deturbandum. Sed non addit te occasione nugamenti cujusdam Philosophici voluisse Regium eae aut horitate SS. facultatis Theologiae haerescos condemnare : Vnde sequebatur eum, vel invito Magistratu, a Magistratu ipso esse deponendum, quia nulli retinentur Professiores qui pro haereticis habeantur. SectiUdo refert adhuc alia mea verba in eundem sensum , de ipsa lepide refutat testimonio Regii, ex cuius ad tuas theses responsione duas paginas exscribit, in quarum fine Regius ironice, ac de Praeterito tempore loquens , asit te sibifautorem O amicam semper D se: tuus autem defensor fingit illum serio, &in

priuertati, post editas theles te ut amicu m & fautorem agnosce- Ie r CX quo apparet non multa testisNonia Pro te esse, cum

isto uti cogaris. Tert o negat te solum contra Regium disputasse, aitque alios quosdam Professores Opi Diones ab eius opinionibus diversas in suis thesibus habuisse : Quod nec ille uia quam , Nec ullus alius amator veritatis moleste Tulit; Neque de illa re pro ipso conquestus sum sed qUOd si Ne ratione, ac per ca lumniam , haereseos illum insimia lare Voluisses: quod neminem praeter

527쪽

88 De Praef. l. Intrat j. editi de Philospraeter te fecisse intellexi. AEuarto refert verba quibus dixi, te toeadem causa Iudicem, S accusatorem fuisse; ac collegam tuum ima riarum reum fecisse ob id unum quod tam manifestin s vero ratio nes attulerit dcc. ubi loco istius&c. debebat addere , ad rejiei enda crimina haereseos O atheismi quasi a tesserant imposita, si se per calumniam circumveniri non passu sit, hoc est quod in pro pria tua causa fueris judex, &in accusatione Fimbriam sis imi latus e Ad quae nihil respondet, nisi quod dicat se istis rebus non interfuisse, remittatque lectorem ad historiolam, quam ast ab ipsa Academia propediem vulgatum iri. Uae responsio non potest non irriderii cum enim hic contineatur praecipua cui pa quae tibi a me fuerat exprobrata, si quid boni habere, ad te excusandum, noluisset nunc omitti; Ac si quid ea de repostea sub nomine Academiae prodeat in lucem , quod a veri.tate non recedat, te non juvabit : si autem falsa contineat, nemo non credet a te solo esse profectum. Notae enim sunt mi amicae illae tuae artes, quibus nunc SS. facultatis Theologicae, nunc Academiae , nunc Senatus, nunc totius Reipublicae, nunc Ecclesiarum Belgicarum, nunc Prophetae vel Spiritus Sancti, nunc unius ex discipulis tuiS, nunc alterius agi, personam. Puinto postquam retulit ea verba quibus iniquitatem maximam tibi exprobravi, quod nempe Regium culpares, quia Vere ac merito tuo in te retorserat illa epitheta, quae prius falso & injuriose in ipsum contorseraS, nullo modo te excusat, sed tantum alios P nilosophos in Regium concitare conatur, dicendo id quod de te scripserat aliis etiam omnibus conssenire, quod tamen aperte falsum est: Neque enim illi eandem quam tu, acce PCrunt conditionem. Quippe cu in scripseras principia

Regii Chorabo digna eire ob id, quod essent pauca, & Cogni

tu facilia, tacite admiseras illos metito Choraebos appellari quorum principia talia essent, quod reliqui Philosophi non ad miserant, nec ipse Regius credebat, nec ideo ad illos debet referri, quod ibi de te solo intellexit. Postea patronuS tuus pro vocat ad historiam in Academia vestra edendam; ut etiam pro Sexto puncto quod est de explosionibus et & interim Dinii prorsus refellita Septimo quet tur, tanquam de ma Xima met

528쪽

juria , quod te turbulentum es seditiosum Rectorem, ac dissutationem tuamseditiosam appellarim , mihique hoc nominc aliquando alibi acti sique chartis actionem insuriarum minitatur banis quam si ea quae ibi narraveram , non latis demonstrarent te Vere ac proprie seditiosim in Academia tua dici potuisset Nunc

autem cave ne Domini tui, considerantes ea quae in Sylvam-

ducis scripsisti, judicent te etiam in Republicae e seditiosum Et quandoquidem injustas lites mihi minamini, nolite quaeso

aegre ferre, quod ego hjc in antecessum coram universo terrarum orbe justissime vos accusem. postremo ait me Regio triumphum decernere quod ejus responsio ad tuaS Lheses a neminet fuerit refutata: Sed nihil addit quo non confirmet illud ei merito decerni. Cum enim scripta, contra illam responsionem pro te edita, solo risu & contemptu digna esse affrmamem . il le ait filium tuum, qui unum ex istis scriptis emisit, rem ex

professi non tractasse; ac discipulum, sub cmus nomine aliud prodiit, ipsum te inscio edidisse: Unde patet illa ne a vobis quidem probari: dc nemo dubitat quin tu ipse sis author ejus quod te inscio editum fingit. Cum autem subjungit, istarum

commentationum solutionem nec datam esse nec dandam, verum dicit : quia revera tam inepta commenta solutione sunt indigna. Cum denique provocat meta Regium, ut cum tuo isto discipulo , potius quam tecum agamus , O sherudit te iam tua castra deseruisse, ac solos lixas, qui facile vinci possunt, ea servare, ac proinde nihil superesse quod Regii triumphum impediat. Quae omnia licet nugatoria referre volui, Ut appareat VOS in longa ista praefatione nihil ullius momenti attulisse ad ea quae de te scripseram refutanda: de tamen eam ad hoc unum fuisse institutam, ut illa videremini refutare. In ejUS autem

sine dicitis quatuor esse libri vestri partes, re vos prima di scipulum meum delineare: secunda philos ratae quam Ia Iopri cipia ac victhodum. Tertia obiter Metaphysicam , si quadam My

ca dogmata Periminis ergo examinare: ZEuarta breviter ostendereno Nam hanc Philosophandi methodum recta non tantum ad Sceoticismum, verum Eneth asinum quoque, Athei mum ac serenesim

529쪽

so De Prae l. Vor . editi de Philo ci . episti ad P. V irie L. Legit Dioptricam meam S Meteona eum p imum edita sunt in cem , ac statim aliqua m Iis verioris Philo. phiae princi ia continerι dicavit . clua colet indo diligentiis. O alia ex iis deducendo , eafuit sagacitate, ut iratra paucos mense, tute eram inde P soletiam coraciUnarat Ex quibus pro con sueta vcstra tequitar C COH cIta dira S Regu thes 5 re dictata non in merito pro meis a vobis sumi. N cmpe ans quam Regius mihi notus esset legit mea sic psa, di quaedam colligendo, quat dam ex iis deducendo Pli si logiam Conciri naule . ergo o mnis ista Physiologia pro mea est habenda . quod nemo non videt esse af rationet alienum. Vcriam tamen acui sumo &per spicacissimo ingenio Regii tantum cs IbUO , UL ViX quicquam ab illo scriptum putem , quod Pro meo non libenter agnoscat sed hic detegi potest impudet tia calumniae quam paratis: nempe cum in toro vestro libro ne semel quidem Meteo ra, nec Dioptricam ; nec MeditaLIO neS meas citctis, in quibus scriptis solis Philosophiae meae sipecimina exhibui i cum que inde positi jud Icari vos illa nullo modo intelligere; au

des iis tamen crastum Volumen conVictorum contra Philolo,

phiam istam , vobis non minUs quam cuivis rustico ig oram, effundere ; atque UL aliquid dicere videamini pauca quaedam ex dictatis Regii non quidem ullis rationibus, sed inepta simis o arritibus impugnati S. Qui garritus pri secto non minus

ad quaevis mea scripta referri potuissent ; sed quia dictata Regii non edita sunt in lucem, spera sitis hoc pacto minus facile atque a paucioribus derectum iri quam incredibili cum ignorantia malignitas vestra sit coni uncta. ita vero iam supra in J & s parte hujus epistolae, duas primas sectiones vestri libri stiqerque discussi, non opus est quic- ouam amplius de ipsis dicam: Nec sane etiam de reliquis , satis enim scio neminem ullius ingenii ea est e lecturum qui non

plane contemnat , acque impudentissimas & ineptissimas calumnias esse coga'stat et Sed tamen , ne quid omit amquod videri possit ad me portinere, percurram adiis c re 'quduas Sectione . In tetrita, post ridiculam aestio vocationem ci

len Theologiae, incipitis videri velle aliquid par icti

530쪽

ca n. O 6 d. 3 . sectione. Pars octava. F Iex Meditationibus meis impugnare; non quidem illas ipsas ag

rediendo, ne nimiS Clare appareat a Vobis non intelligi ; Facommodum invenistis, in fine meae responsionis ad secundas objectiones, quemdam quali indicem praecipuarum propOutionum qUas explicui, eX quo tria vel quatuor loca ausi estis

exscribet re, sperantes VOS ea in re non facile errorem ullum, quod ignorantiam Vestram prodat, admissuros et in quo tamen summopere decepti estis , ea enim neganda elegistis quae OmTium maxime sunt manifesta. Ut primo pag. Tq. negatis urat m- quemque, ex eo quod cogiter, recte posse concludere se e istere : vultis enim Scepti cum inde tantum concludere stibi Videti existere, tanquam sit quis ratione utens, quantumvis sit Scepticus, sibi videri possit existere, quan simul intelligati eie- vera existere quandoquidem id sibi videtur, atque ita negatis propositionem qua nulla unquam evidentior in ulla scientia esse potest. Pagina I T. verba quaedam ex auritore primarum objectionum pro meis refertis, vocatisque illa primum meum argumentum contra Atheos, quod nempe ex meis scriptis non potuistis elicere, quia nimis illa sunt vobis Obscura: Deinde tam stulta objicitiS , ut relatu sint indigna, nihil enim aliud probant, quam neminem esse ex plebe qui ineptius quam vos de istis rebus loqui possit. In pag. autem 18o,183 dc I s. unum ex tuis commentis agnosco, cui simile antehac legi in tuo Ther si te ac in libellis de Athessimo: quippe fingiti S rationes, quibus utor ad existentiam Dei probandam , non valere nisi apud eos

Quidam sciunt illum existere , quia tantum ex notionibu S nobis ingenitis dependent et Sed notandum est eaS Om DCS TCS , qua rum cognitio dicit ut nobis esse a narura indita , non ideo a nobis exprelle cognosci: sed tantum tales esse, ut ipsaS, absque ullo sensuum experimento, ex proprii ingenii viribUS , cognoscere possimus. Cujus generis sunt omnes Ceometrica, veritateS, non tantum maxime obviae med etiam reliqUT , quantatum vis abstrusae videantur ; Atque inde Socrates apud tonem , puerum quemdam de GCometricIS elementis interio gando,sicque est endo, ut ille puer qUasdam veritates CX te Dropria erueret, quas priuS m ea fallDe non notaVerat , O o Z

SEARCH

MENU NAVIGATION