De Aristarchi studiis Homericis

71쪽

htiθε ra. Quod hic suam rerum naturalium scientiam temere ineuleavit Homero idem diei debet deis υπες Aelian. V. H. XV 2S . in illi minus inepte sed artis critime regulis non magis eonvenienter egit. Non desideramus plura qua si desiderabilia essent servata haberemus ab Alexandrinis. Ergo ad Homerum explicandum nitulisse Aristotelem quod doctior aevo alicuius momenti videretur nec exempla, quae nil manum sunt. nee Alexandrinorum silentium redere patitur. Sed nihil si di-5 eerem ex eius sectatorumque studiis ad multorum verborum intelligentiam redundasse, immerito copiosorum hominum laboribus obtrectarem. Non multum tribu etymologicis studiis de quibus Cicero ii Arad. I. s: Vertiorum etiam explicati probatur se Academicis veteribus et Peripateticis i. e. qua de causa quaeque Ssent ita nominata, quam etymologiam nominabant. A Nam per omnem anti lilitatem eum paene nihil sani

attulerit etymologia tum illa quaestio, in qua ipsius Aristotelis

partes haud exiguas suisse fragmentis cognovimus, νε σε an poti rebus imposita sint nomina, ad doctrinam augendam inutilis. Fuerunt in eadem schola subtile voeabuloruin definitiones et distinetiones virtutum maxime vitiorumque) qualem ab Ari

haud pauca ipse Aristoteles habet. Sunt haec pulcra, arguta ab nativo patrii sermonis sensu proseeta sed quid usus domini seuerit in paucissimis autem illam ab ortu subtilitatem servavit 1 quid consuetudo scriptorum erat hoc illi philosophi et suo quidem Diuitia i Cooste

72쪽

iure, quaerere supersederunt. Longe plus utilitatis erat in iis observationibus, quas cum de civitatibus, de legibus veterumque institutis et moribus, de litterarum historia, de mugie seri-herent larga manu effuderunt. Vide ut his exemplis utar quae

Aristoteles in politiis docuerit de αναζ, πρυλις, πνωiχη p. 25), a

χλαῖνα et λαιεν si ali. χώνη sl 44 153 ootitio il50i, et ut in hoc ad utilissimas observationes grammatiens uetus suerit, vel hoc probare potest Athenaei XI p. 99. d. Neum. p. 1l63, o ιστοτέλης ν τῆ Θετταλμιν πολιτει γηλυκευς λεγεσθα cyx, - σιν Ur Θετταλευν την λάγυνον. Omnino in cuiusque generis seriptis haec schola doctum ab antiquitate et rerum verboruinque cognitione colorem quaerebat. Sic plures seripserunt πεοι

μέθος Athenaei ragnient docent, hi libri ad philosophiam

moralem pertinentes quantum ad antiquitatem et sermonem Llustrandum attulerint. Ab Theophrasto paue appono speeiminis eausa οὐροτερον πίνειν illustratum ex Empedoete 423. si a Chamaeleonte item in libro rερ μέθης ἀποσκυ9i ειν 427 bi. Haec egregiam eontinebant Alexandrini laboris materiam operosaeque doctrinae initia et exempla. Hac via progressi Alexandrini dispersam doctrinam collegerunt auxerunt seriptoribus explicandis adhibuerunt. Glossarum studium eo tempore tam viguit ut a comicis irrisum sit. Inducit Strato Athen. 382 e eum nihil nisi per glossas dicentem quem herus tam se non intelligere conqueritur

Is Philetas Cous primus hac aetate glossas seripsit γλ ῶσσαι

73쪽

περ υ θρέεις Ath. . Iam etiam medici grauamatteique Hipp eratis glossa percensere coeperunt. Certe ante Aristarchum glossas Hippoerateas seripsit Herophilus Galen praef. Oe Hipp. p. 404 r. et Xenocritus Cous grammatieus Erotian. praecis 6 ro. Aecesserunt qui vel iustis commentariis vel variis opusculis antiquitates vel antiquos scriptore illustriirent, qui quantum ad voces explananda attulerint ex Eratosthenis fragmentis περὶ Ct sim tuiti, dici perspici potest. Sed his

omnibus non multum ad meliorem Homeri interpretationem redundaverat. Insignes illi attulerant doctrinae copias tota effuderant copiarum ornua omnes Graeciae angulos ad voces moresque his v ibus expressos explicandos perreptaverant nulla fortasse sui placenta nullum vas, nulla staminis pars, nulla navigii, nullus hominum bestiarumque articulus, quorum non nomina exploraverant quibus studiis eum alios poetas tum vero omicos egregie illustratos esse et per se patet et reliquiae testantur. Sed haec pleraque ad gerinonem aetatemque Homeri cuius ipse unus testis est aut non poterant admoveri aut admota veritatis lumini offecerunt. Nondum intellexerant

glossis explicatis ad iustam Homeri interpretationem minimam partem mei ipsa quae vulgatissima viderentur pertentanda et ad Homeri regulam examinanda esse nondum in animum induxerant. Hoc partim effecit poetae perspicuitas quae ei saepe,

ut olfius recte dixit fraudi fuit partim philologiae non dicam condonandum, sed utile et necessarium est sero intelligere, amputando artem crescere. Quod ego nunc de primorum Alexandrinorum studiis Homericis disputo idem de Hippocrateis sensit Galenus. Quod tam bene verbi expressit tamque apte 5 ad Homerum ut haec nisi apponerem iniuriam sacere viderer

74쪽

Haec omnia primus intellexit in Homer et praestitit ristarchus. Quare non scripsit glossas, sed in continua poetae interpretatione accuratissime versatus est in consuetis oenbulis, quorum et ad maiorem Homericorum locorum partem plerumque pertinet utilitas et explicatio ertior plus etiam quam in rarioribus et antiquitate obseuratis operae ponens et ne quid praeterinittatur verbum verbo reddens Abiecit illas oetrinae sarcinas non tam existimans ex aliis scriptoribus multa ad Homerum illustrandum promi posse quam cavendum esse ne aliorum consuetudine temere ad poetam translata imprudentes in vitia et errores incurramus. Hinc illud est, quod saepe eum sedisse videmus ut non tantum quid significent vocabula doceat.

sed quid non significent quidque a vulgari consuetudine vel ab

aliorum usu differant. Nonnunquam etiam ertos eriptorum

Ioeos affert qui salso intelligendo perverse poetam imitati esse

viderentur. Denique Homericorum testem et auctorem unum

Homerum habuit. In vocibus rarius vel semel oecurrentibus Mqtuu sibi voluerit poeta ad propriam eius virtutem quae er- spieuitas est et simplex et conveniens dictio expendit. Ant quam ad Aristarcheas interpretatione aeeedam, quantum eiusmodi peram poeta desideraverit constabit insignibus quorundam, qui ante eum de Homero omnientati sunt, oetorum et illustrium Alexandrinorum erroribus. Fortasse non magnopere mirabimur quod qui usus vocis 1 ρυὸς apud poetam esset nesciverit Ister B lli . V 629. O 230 . fortasse ne illud quidem quod Philetas ignoraverit quid poetae signifieo φρi i Seh. D, 26 . Sed idem Philetas vide quam ridiculis erioribus obnoxius fuerit. Sch. B, 269: Disiliae ii Corale

75쪽

tam vacillabat cognitio ut quibusdam commodum visum ἔγχος aliquo loco Homerico pro gladio accipere quod Aristarcho demum resutandum erat Seh. H, 255. 2733 3. 56 . . Iam his paucis exemplis alia porro progredientioeeurrent intelligitur quantis ex erroribus Homeri interpretatio Aristarcho eripienda esset. Quo minus si quid ipse peccavit in tanto tam vario tam novo quem sustinuit labore mirari vel detreetare aequum videbitur. Est ubi in tymologia lapsus sit quod genus eum antiquornm etiam prudentissimis fraudi fuisse inveniatur nunc quod diu debebat a doctissimis quibusque aequissime ensetur: est ubi arte et ratione egregius allaei quadam specie locorum probantium deeeptus sit, quod ut exemplo utar reeens disceptato in meabulo πρυλέες pa88us est si luidem eius vocis explieatio bene cessit Hermanno opusc.

76쪽

philol. IV. p. 288 . Denique sunt quaedam, sed paucissima, in quibus sua ipse effecit praestantia, ut vere sui dissimilis suisse dicendus sit. Nam quod aliis quodammodo pro excusationoesse concedimus ut pro nativa poetae simplicitate aliquid grandius sonans consectentur vel ex vulgari sermonis consuetudine vel ex remotarum dialeetorum doeta suppelleetile aliquid transferant ad Homerum, id si quando in Aristarcho offenditur continuo mirationem laeti. Istos nimirum scopulos quo facile doeti copiosique homines quasi Sirenum carinino trahuntur non declinasse sed sugisse, ea summa ac propria Aristarchi virtua est Ponam ex hoc genere exemplum l: of ῖσθ' υτος ἀνὴρ διερδ βροτος, Dd γένηται, O κεν Φαιν κω ἀνδρεον ἐς γαIa ἴκηται. Ibi legitur in scholiis διερος Ουτ υς τὼ ζωντα Ἀρίσταρ brχος ὁ δε Καλλιστρατος ρὰφει δυερος ὁ ἐπέπονος, κατὰ τὴν

Hoc loco si Aristarchus διερος explicuit ζων, altero loco Homerico quo idem incidit vocabulum, ι, 3 ενδ ι τοι μεν ἐγὼ

διεροι ποθι φευγέαε ξιιἐa ηνωγεα, eum sensum Oeis A adhibuisse censendus erit, de quo exponitur ab interpretibus ad Soph. Oed. . 45. Quae translatio cum tragico Othurno accOInmodata sit, ab Homerica simplicitate aliena, tum illud offensionis plenum qu0 διερος, ut vel pueris notum, non vividum signifieat sed udum. Quamquam nescio quomodo acciderit, ut hoc, quod offensionis plenum esse dixi, et vetustorum et recentiorum plurimis promtum et expeditum videretur. Num negabitur, ipsos vivos succum et sanguinem habere Schol. 2, 20l: υκ

κροὶ λιβαδος μή μετέχοντες. Quae sunt ab ustathio, quem

77쪽

sententiam exieographi e g. t. M. οἱ γαρ ευντες γοοι tol δ' οἱ τεθνεῶθτες Hesych. διερὴν γρον, λέυρον, οἰον ιναι ιον si Αὐεν, ἔναιιιον . γρος γαρ ο Giῆν, ὁ δὲ νεκρος λέβας Idem διερέ ποdι, γρεδ ει α τῆς βασεcυς odi, οἱ δε οὐνr υς, ι.εργιυς leg cum Heinsi rωντι, ἐνεργεῆ . Si quidem a physiologis serin Graecus onditus esset. 58 hae omnia ita habere crederem nunc vero recte quidem Ino tuum hominem ρον, νον σκελετον dici potuisse contendo: quippe et est et oculis ita esse cernitur ab omnibus:

sed dum hominem nullum esse nisi qui sudat vel e lavaero prodiit vel pluvia madet vel etiam sed quid multa colligo in re aperta Hic enim valere debet quod in simillima enusa

prudenter observatum est a grammatico ad O 252 αἰετον si

starchea videbitur Omparaut Aristonicum ad II 634. Denique hoc etiam aliquid momenti habebit quod qui aliquo poesis sensu imbuti essent id quod Homerum admisisse

volunt nunquam imitati sunt. Fortasse minus hue attinet advocare poetas Atti eos ut Aristophanem euius ιερoi οι εὐνους Nub. 336 διερα ιD.n v. t iam Selineiderus et assovius et commemoraverunt et explicuerunt vel Aesehylum apud quem si recte legitur in Eumen. 258-Lια ιν re Di . . τὸ διερον πεδε κεχυιιε νον ιχεται, nihil signifieari potest quam γρον.

Sed ipsi posteriores epidi, admirabilium Homeri captatores poeti-

eae elegantiae non fastidiosissimi existimatores hanc tamen translationem non admiserunt. Tenet apud Apollonium, heocritum. Oppianum. Nonnum epigrammatarios vox διερος coniunctim eum verbo διαiνειν uvidi madidique significationem quae ex epi- eis primum apparet apud Hesiodum p. 458. Ergo si solam spectamus oenbuli signifieationem hae non obstaret quo minus ι, 3 διεριῆ ποδι ut nonnulli voluerunt interpretaremur navi , nisi hoe ut rectissime ab Eustathio monitum. διθυρα ιβυ dες Dj9jljaeo by Orale

78쪽

esset reliquae vero interpretationes eidem ustathio comm moratae, ut διερεῖ ποδι φείγειν sit madido pede sugere bel . pede per mare fugere', aperte ineptae. Denique ad alterum locum, quein principio p0suimus, horum nihil aptari potest. 9Qu igitur his ambagibus pervenimus Ad illud videlicet So-eraticum ut nescire intelligamus. Quod sciendi principium est. Vulgaris vocabuli notio si ut reliquis poetis accommodari potest facillime sic Homero neutiquam oritur suspicio, hoc ex iis esse voeabulis, quae cum specie communia videantur vi et origine Homeri propria, usu antiquata censenda sint. In his una veri inveniendi via est ut quidquid praeiudicatae opinionis imbibimus seposito unum solumque Homerum attendamus. Quod in Homericis propter miram simplicitatem, qua nihil adniittit quaesiti proxima quaeque adsciscit et suis loeis maxime convenientia cedit nonnunquam prospere et cessit haud raro Aristarcho, quem eam ob causam est haec quaedam divinatio a Posidonio honorifice Vatem lippellatum es8 Opinor. Ciconum urbe direpta praedaque inter socios partita vindictam timens Ulixes iubet sodales διερρο rodi φευγε ιεν ι, 33, quod omnes anili assentient nihil aliud esse posse quam silagaci pede ' se proripere, antequam hostes copiis collectis

aecedant. Iam vocabulum contemplemur. Agnoscimu unum ex illis adiectivis in ρος, quali sunt κρυερος, στυγεOυc, σκιερορος et sorte fortuna ipsa quam quaerimus, radix tam est nota, tam Homero requentata, ut ab lia parte iam nullo modo laboremus. Etenim ιD, it sya quis nescit Quae si significant sugere. ' διερος est fugax si significant sugare. quod item significant ' διερος est ostigator. Quamquam etiamsi duplex lineo notio verbis non inesset in adiectivo duplicis, quam activam et pas-8ivam distere solemus significationis concursus quem mediocriter doctum offenderet Horum tantum admonebo, quae sunt e eodem Scrinio. rvγερος, σφαλερος, φοβερος Activam signiscatio in nem adi. διερος in alter loco agnoscimus. Nausicaae famaeae

Ulixe conspecto aufugiunt at ipsa blanditiis eius apta' X, 25l meliores edd. δῖε exhibebant pro δίον.

79쪽

Tu eolo posito post βροτὀ hoc puta virginem dieere:

Quonam aufugiti viro conspecto Numne eum hostem esse putati. Non est iste vir fugator homo h. e. non is est quem

sugere opus sit); neque omnino erit qui improbo consilio ad

Phaeaces Meedere audeat Novi eum usum pronominum ουτος ος, quem vulgo in hoc loco interpretando sequimur Homericum esse imo adhibendum fuisse puto ad y 40:ω γέρον, ου ἐκας ουτος ανν ρ - παπι ει σεαι αὐτός - ος λαι ζγειρα 'quem locum perperam tentavit ossius ad hymn. Dem. p. 36 γNovi etiam eum locum, qui nostro tam specie similis est, ut ab isto mihi summopere timendum sit, π, 437:oυ εσω υτος νήρ, vs εσσεται, Dd γένηται,ος κεν ηλει περ σψ υἱέ χ. a l. rοέσει. Ego contra defendam, ουσος, ut mea interpretati postulat, erebro pud omerum poni δεικτικco ut K, 477. A, 612 650. 2I9. D 373 Ω, 368 a, 159 340. 7, 48 et Ooος ανγῆρ, eadem l ratioue 4 438. e. 566. SL Ti. X, 38. R 790 es. Σ. 257. ω, 260 . Ceterum meae interpretationis vestigium est in glossa ex schol. Palat allata ad T 20 l. διερὁ βλαπτικῶς. Alios quosdam errores graviores infra iunetim ponam. Nunc singulas Aristarchi observationes ieetorum oculis oblatum ibo. Et primum proximo capite exemplum pertractabo, unde omnium optime eius rati perspicitur.

80쪽

C. II.

Βάλλειν, Ουτάσαι, Sim. l. l. In hoe explanando agam quam potero curiose omniaque grammaticorum testimonia accurate enotabo. Haec enim saepe perlustrans quorum laetabilem copiam bona servavit sortuna, visus sum mihi quasi in intimam istorum grammaticorum labricam inspicere. Apparet in magistro sollers ingenium, exacta diligentia, ars et ratio paene consummata et hodie tot interpositis saeculis in paucis reticula apparet in discipulis quanta harum virtutum uerit persuasio, quanta in colligendis summi doctoris observationibus sedulitas, quas tamen partimore traditas partim per commentarios sparsim disiecta nonnunquam ab eo, quod auctor sibi voluerat, neget deflectant. Triplex de verbo βάλλειν Aristarchi observatio est. I. IALLini non dicitur nisi de hasta vel sagitta vel omnino de missili quod eminus iactatur, itaque distinguitur ab οὐτάσαι, τυφαι, νυζαι, πλῆξαι, quae contra nusquam dicuntur 62 nisi de vulneribus ominus illatis. Idem valet de substantivis