장음표시 사용
301쪽
rius perlata sunt, dubitatum sententiis , dum comitate permulcendos alii, ferociores, & qui bus gentile odium erat, dandum exemplum
putant, ne quoties ad diem pecuniae non a essent, exuere obsequium miles insuesteret. IN litabat etiam moderatiores animos temporis ratio, quod cum maxime usus operae esset, nultis conditionibus paruissent. Nec illos fugi bad duriora in se consilia haberi, quin callidiatate gentis emtos per exploratores cuncta nos.cebantur. Et quidam primores ultra favebant Italis odio dc intolerantia Hispanorum. Vi tus, munitiones, quaeque bello idonea modice provisa erant, cum Hispani valido se agmine eandem in re tonem inserunt. dc primum alios conatus simulare: Postquam his artibus neuim squam Italis pares erant, serio claudere egressus, circumsessis moliri famem. Mox & manus Collatae, nec incruenta castellorum Oppugnatio : tantumque saevitiae, ut in Hispanorum
castris clam trucidati serantur , qui providentia seu alio assecti ea consilia perhorruerant. id Vero nemo iam serre , illos ab eodem flagitio recentes in aliis vindicare, quod toties sibi pe
mitterent. Ita pessimiun exemplum utrique imstituerunt, hinc ut eodem sacramento obstrictas illentes mutuo sanguine efferarent, inde ut pro
hostibus habiti ab hostibus opem poscerent. Nam prior aditus Rex Galliarum , qud in nente injuria auxilium praestaret, & tot fortiumvirorum manibus uteretur, ad Mauricium ut
propiorem relegaverat: qui cum factas inducias datis utrinque obsidibus sicinavere. Tum castellis exuti , nec satis in oppido fiduciae erat adversus ingruentem exercitum & machinas, agmen
302쪽
lRISTO RI ARV M, LIB. III. 283 agmen conjugibus & liberis grave per incust
dita hostibus nocte & silentio movent. Hiberna Sylvaducis non procul posuere, tuti tergum ac latera, cum Breda urbs, Harsidaque & Gertru-disberga accingerent; parata laborantibus suia fugia, atque interim latebrae inutili vulgo. Bellique seu victus copiae deessent , haud secus quam socios inter commeabatur. Et Princeps benignitatis famam nec in hoste aspernatus, i struxit machinis , addidit equitem quo Valentiores egressi subjicerent agros tributis, aut populabundi ulciscerentur. Sic insensissima ausi, dc nondum itansfugae, tertias velut partes in bello fecerant. Misit mox Ernestus, qui imp nitatem, stipendia,missionem pollicerentur. Sed cum interceptis ex literis, subesse dolum & pc nam imminere cognovissent, suspecta diu omnia habuere. Nec alia circum quietiora. Nam equites peditesque haud pauci, cum Verdugonis castra deseruissent, rerum omnium adaeti penuria , adiuti a Cliviis, trans Rhenum , atque inde in Brabantiae proxima concessere. Et qui Dunquercae praesidio erant, quique Amandi fano & Capellae, obsequium detrectabant. Ipsi denique His ani paulo ante pacati, iterum deficiente stipendio , fano Paulino seditionem rosumserant. Causae tot malorum , dispensandae pecuniae vetus jam incuria, dc minoribus quoque corrigendis impar Ernestus , dc classem Americanam ventis , morbisque tardantibus, concussa, ut saepe, Hispani fides. Pars damn tum & ab Anglis, quorum hoc amo, ut per Australia Americae improsperi conatus , ita in Brasiliam iter irrupto Fernambuco praedae opimum sest. Secuta hyems, ut retractis ad Cameraci μ
303쪽
raci obsidium Hispanis inclementia Digorum di inopia pestilens ibit, ita Verdugoni in Frisios& Groniugae proxima iter praebuit, populati ne duntaxat & villarum incendiis grave Sed resoluta mox glacie hausti quidam, terrorem in alios sparsere. Et jam reversus ex Germania eques Foederatorum, ne itam serprus auder tur obstitit. Eademque hyems per eluviones si festa Batavis. Nam postquam gelatis diu amnitibus retenta vis aquarum , simulque summis injugis nives tabuerunt imbribus adauctae , Mosa dc quocunque se nomine Rhenus dispergit
caeteraque fluminum circumfluis ripis, moles o jectas multa pecoris & agrorum strage perr perant. Fine hujus anni incerta nobilis judiacii exspectatio animos omnium Oculosque erexerat, dum severitatem alii requirunt, alii inquisitione nimis anxia datum causantur oem Iantibus nocendi obtentum. Arnoldus Do pius , Zirimae quondam vi Hispanorum obrilessae praesectus, dc apud Arausionensisti mutita dicendi libertata versatus, ita res suas ali nasque administraverat, ut objectum invidiae Divitis cognomen apud Vulgus acciperet. Igmorte Mausionensis extra res positus , li M nenio nuper ex Danica legatione reverse, pacta quaedam cum Dano inita acceperat. Evenit ut mox Dano eadem objectarent legati ab ENnesto missi, quaerendar illic mietati de qud in
septentrionem navigatio Batavis turbaretur. Ita deprehensum enuntiante Dorpio emanasse arcanum. Hinc orta in ipsum graviori suspicione , dum chartae pervolutantur, apparet literarum exemplum, queis hortabatur Ernesium, ut composito ad latendum habitu iter
304쪽
MI ST ORI ARUM, L IB. Iv. 28ς ptaret , mox ubi Hagam venisset , semet professus imperinixtum hactenus bello, nunc pacis auctorem, adversantibus metum a pisbe , suique dc concordiae studiosis fiduciam ad- deret. Sed cum exercendi ingenii, nec alio sine scriptum constanter asseveraret, carcere liberatus, dotesque servatus, deinde datis vadi .dibus dimittitur, paulatim, ut fit, evaneste te judicii calore, &, ut in potentia plurium, Iarabili venia: At Menenius, qui ex judicum Iollandiae consessu publico ad civitatas Dosdrechtensis adsessionem destendens reipublicae partem se secerat, ab ea tandem amotus, stria hendis mox patriae annalibus, omnia mere de , adhibetur, non tam spe ulla laboris, quam ut otium viri, valentis ingenio ac literis, ani mo inquieti, honesta imagine Velaretur.
305쪽
NEvNΥΕ anno Bruxellam Ernestus concilium advocaVit, praefatus de rebus maximis a turum : quod in speciem egre
maret : sed non prisco more ordinibus facta potestas de r publica iudicandi. Antistites tantum & nobiles convenere: quia nobilitati gratia & auctoriatas sub dominatione : & sacerdotes Vinculo religionis fide habentur. plebs ambigua dccujuscunque pacis cupiens. ideoque nisi in tributis , fere non auditur. Vbi cum si isceptos pro concordia labores graviter elocutus , in tera consilium posceret, Arscholius, primae inter Belgas dignitatis i arripuisse dicendi s cultatem his verbis dicitur. Majores olim n stri, nullis odii causis, nisi quod jubebantur ,
arma Validas in gentes maximeque in Gallos cepere: nec illos periculorum pertaesum unquam est, & quae mala bello trahuntur , dum Principum magnitudinem propugnaaeent. It que res maximas illorum rirtute & prudentia patrari contigit. At nunc non arma & consi-
306쪽
ΗvG. GRO T. HIS T. LIB. IV. 28 lia, sed miseriar, aerumnaeque nostrae usuin habent, bellumque, ut Vos dicitis, civile civium manibus non creditur. Quid igituri pacem flagitamus t Iino jam dudum hanc curatam oportuit, cum essent adhuc, quae vellemus se Vata, nec recendia urbes, vastitas agros, inopia domus etiam futurum in tempus stravisset. Quod si triginta per annos continuatis cladiabus otium nondum meremur, altero nos saltem bello absolvite. In Gallos imust secum a Batavis tuta praestate. Sin hos ulcisti prius Videtur, atque ita necesse est, quiescant spes nitimiae , ne de nostris periclitemur, dum conc piscitnus aliena. Sed enim oblata pax est. ita sane. Quam igitur belli causam Gallus, quam pacis moram Batavus adfert nec enim suis arbitror , nec nostris quidem malis dejecta tur. Arcendum clamant peregrinum militem, inclementem illum ac fastuosiim , dc nostris moribus insociabilem cui modestiae nihil un- suam, fidei tantum quantum expedit. Haec nos in illum inique & hostiliter dicta credamus, si non hostilia magis simi quae ab illo patimur. Interroga Atrebates , interroga Hamovios de contiguas gentes, cui tam uberis agri possesores famam imputent. Aliqua dicent Gallos r puisse; Hispanos omnia, similesque alios qui discordes inter se, tantum Belgarum in pernitiem consentiunt. Ita sub militiae & sed1tionis nomine nos praeda sumus. neque hac stetit iniuria. etiam externis regendi tradimur: Adeo nemo nostrum illis sapit, atque ultro patientia
ludibrio est. morum si lubido plus nostris querelis valet, placetque vitia crisimulando' alere, tandem audebimus, quod orbi Christia-
307쪽
M,& optimo resest ipsa necessitas satis excuset. Loquentem adnuc primi utriusque ordinis. icircuinsteterunt multo assensu & Velut blaeti repertuin qui cunctis intra animum a lata p, Iam efferret. frementibus interiin Hispanis. Nam aderant nonnulli. Fontanus conlessum vitaverat, quia praeponi Arscholio non sperabat , & sequi dedignabatur, ita Verae potentiae . cupitor, ut inania non contemneret. Hunc ego
Arsthotium cunctis belli hujus tempestatibus magna animi fiducia fuisse comperio & qui im dubitata in PrinciPem fide non tamen extern rum libidini gratificaretur suam dignitatem. . . Sui plane iuris & libertatem impune ferre s litus, regios ministros illudebat, quia '& horum superbia cunctis invisa , nec ipse ultra Voces metuebatur. Et tunc prope ultima senectute securus ista velut oracula popularium mentitibus affudit. Sane post pacis Gandavensis tempora nunquam Belgarum in Hispanos infensus odium: & uti potuisse Batavos sunt qui . credant, si ut olim sub Arausionensi, ita nunc
quoque non penes multos regimen, sed unus vim 1mperii atque amicitiarum arcana tractas.set. Veteres irarum causas incenderant in maximis Belgarum miseriis nimia potentia Hispanorum , dc ipsi propriis quoque moribus invisi. Fontanus, multus 1omni atque epularum,etiam in adulterio Antverpiae Oprehensus , aegrE vitase exitium narrabatur. Stephanus Ibarra, probatioris ingenii & diligentiae, sed eas lauces superbia corrumpebat: quae iesi ac Carolo . Mansbeldio acerrimi dissidii caui nec mul- . ltum ab caede. Stephani Carolim abfuerat : arri- . . puitque hunc obtentum Hispanicus miles, ut
308쪽
MI STORI ARvM, LIB. IV. 2D nisi a se e gentis ducibus regi nollet. Christ α phorus Morus consilii bonus, ut qui cum Mia- queo Hispaniam regeret, jus dornesticae po-ρ tentiae hic quoque usurpabat. Di lacus vero 11. Ibarra etiam queri per literas apud regem au- is sus , quod Hispanis exigua apud Ernestum
is auctoritas eaque maximis malorum causa. At
diu Taxis, introspiciendis periculis callidior, sua-
debat mulcere Belgas proceres multa honorumbi specie , manente penes Hispanos pecuniae r ἐν Liae cura, qua tacito nexu caete a quoque ad sedi, traheret. Audito Arsthotio Ernestus natura I. cunctator, & gnarus hac optime ratione impetus retundi, consulendum Regem respondit, ea cui se suasorem sore eorum,quae ad concordiamo pertinent. Haec spes animos sustinebat : sedes non & mala pariter differebantur. Nam posta 's quam arma reges indixerant, possessis Lucem, burgiae minoribus oppidis, quae non adVersus, eam vim erant, Bullonius circum & longius i sita omni clade pervastabat. Et cassis primum: aut fusis quatuor Philippi Nasavii turmis, quae
ii auctu amnium & hostilibus insidiis circuinueti s rae orant, majore mox equestri praelio victor. fortunam purgavit . Validas in urbes dolus, magis quamVis parabatur. neque ideo successus adfuit. Vnus sane casus juvare partes & bellum, per eos fines incendere potuit, si non difficilius
esset servare quam 'uaerere: quorum hoc aut dacia & saepe temeritate conficitur, illud cura: dc bonis artibus indiget. Hota Leodici oppi- dum est, quod ex majori & inclyto quondam: barbaricas post incursiones restare auctores sunt, & situs persuadet interfluente Mosa, quem torrem irruinpit violentior quam pro copia: '
309쪽
tiquarum. is urbi nomen dedit. Solum circa ferrariis asperum, gentis suae ingenio respondet. Pons arcuato opere. 8ua dextra ripa surgit, imposita colli arx subiecta late despi it,
dilectus Epistopis secessus locorum amaenitate. neque minus tamen arduo positu adversus
oppugnationem consultum. Sed dum juri &paci fiditur, nequaquam multi in priesidio, per
otium atque epulas Velut mperVacuo munere fungebantur. Parique neglectu aedificia in rupem e recta soliun arcis aequabant. Horum unum conscio possessore, machinator talium
Heraugerius, qui BKedam sibi captam praefectus regebat, triginta militibus compleri jubet , qui noctu per scalas & senestram emissi, primum usi silentio, deinde crebris tuborum ictibus prospectum adimentos undique, captos custodes vinxere. Dubia adhuc luce cum equitibus sexcentis, mille quingentis E cohortibus dux ipse aderat. At oppidani , quanquam primum ad tumultum arma corripuerant, ubi tantum .ante portas militum atque albos supra copui aspiciunt, ad geminum terrorem animos submisere. Tum Heraugerius disponere praesidia, immittere equitem campii, perque Re res intra Mosam Hispano subditas tributa de scribere. Id belli facinus pacatum in Princi pem utcunque infesti in Batavos animi, ceste cui ritu belli denuntiata non esset hostilitas , Hispanis facilius,quam ipsi excusaveris. Neque enim dissimile erat, quod Bonna, quod Bema, bello quidem olim capta , urinc alta Agrippinensium pace, tamen ret nebantur. Cum igiturres repetitum misisset Boioarus Leodici atque Coloniae antist es, responsium est ab ordininus - magis
310쪽
N I S Τ O R I A R V M , LI B. I V. 29r magis E p ra enti usu, quam gentiUm jure , . notaqub ejus imperio aut civibus noceretur, sed contra publicum hostem oppidum coepisse,reddituros , sitnul arma ponerentur. Neque recte
Boioarum in ipsis incusare , quod Hispano
Permitteret. ila conditiones repudiatae, quibus ad reddendum invitabantur, haud sane iniquae, ni loci oportunitas contra suasillet. Magnum
quippe arx ipsa itineri prauidiuin, quo Gallica
arma Batavicis tutius jungerentur. dc in oppido placuerat Italos desertores longe Batav
rum a finibus & multam inter praestam seponi. Vbi sperni se Episcopus , aut prolatando eludi videt, condugo tyrone & auxilium peditum
mille quingentorum , septingentorum equitum , quindecim cum machinis ductante La- . mota , utraque ripa in obsidium tendit. nam regii duces ultro obtulerant operam , ut quorum non minus quam Antistitis interesset, ne Mota stupernis & agrorum annctu Batavi potirentur. Nec honesti species aberat, quippo
cimi Philippi Burgundi , Philippique primi
Austriaci foederibus Leodicus ager in side eset Brabantiae Principum. Oppidum haud satis si
mis munimentis irruptum icalis ac per ruinas, ct caesi qui restiterant. Pars maxima in arcem refugi propinquo e colle, quem solo arcis celsiorein antecapere Batavi neglexerant , tormentis , infra dc cuni eulis petebantur. Aderat enim ingens accolarum manus, queis metalla strutari solitis, non ignotus fodiendi labor. Iudicaverat Heraugerius teneri diu praestidium posse, atque ea spe auxilia contrahebantur. Sed veritus tandem ne pervia non essent itinera fluviis superstagnantibus, quanquam erant in arce