장음표시 사용
341쪽
ωρ. ε. de quantitate, quast r. 3 λ I
sussieientem , ad effetendum unum per se discretiim : quod non habent eaedem unitates;vi sunt in cumulo: in quo talem ordinem numerabilitatis non dicunt ,& ideo cumulus est unum per accidens:sed numerus unum per se. ει Ad tertium e Concessa maiori, distinguenda est minor: quod unitates numeri,non se habeant,tanquam potentia per se,& aetus per se: nam duplex est potentia , Vna receptiua actus per modum informationis.qualis est materia Physica , ex qua fit ens naturale Alia,non receptiua ; sed determinabilis per adtiim : & est similis potentiae generis, quod non recipit in se actum differentiae, sed determinatur per eum,ad constitutionem speciei: dc talis est potentia,in qualibet unitate: ut determinetur per aliam , ad constituendum numerum : 3c ita determinans, se habet tanquam actus per se;& determinata tanquam potentia per se: de hoc semeit, ut ex eis fiat unum per se, impersecta quadam unitate, per quam constituunt unam speciem quantitatis di scretae. Haee docilina colligitur ex Arist. 8. Metaph .cap. s. tex. Is
An forma numeri sumenda sit ab υltinia unitate vel ab omnibus.., Uaestio haec procedit; iupposita communi opinione , quam I. secuti sumus,quaestione praecedenti; quod numerus sit vera species quantitatis discretae: Rim si esset eas per accidens, dc non pertineret praedicamentum , nullam haberet formam , aut differentiam:& ideo non esset inquirendum, an ab ultima unitate desumenda sit,uel ab omnibus. Est igitur prima opinio Capreoli in I.d. M. quaest. I. concl. s. disinguentis duplicem formam numerii'artialem,& Totalem, sic'ut debet distingui, in quibuscunque speciebus substantiae. Vt in homine forma partialis est illa ; quae cum materia componit naturam hominis:& natura ipsa eomposita ex materia, & forma , dicitur forma totalis:vt humanitas, dicitur forma totalis hominis: quia simul cum suo modo substantiali; qui est subsistentia ; eomponit hominem: significantem naturam completam in supposito.
Formam igitur partialem numeri,ait esse ultimam unitatem,quae determinat praecedentes:& ita se habet,per modum actus; εc formae:Ac praecedentes per modum materiae:vt forma binaru , est secunda unitas, determinans prima,ad constitutionem talis speciei: forma ternarij,est tertia, praesupponens duas tanquam materiam,&eas determinans per modum formae. Formam vero totalem inquit non esse stitimam unitatem ; neque omnes; sed naturam ipsam numeri resultantem ex compositione : ex qua flatura simul eum modo actualis inhaerentiae, fit eompletus numerus in concreto.Probat hoc ultimum hac ratione,quia in quibus evnquae ν Cooste
342쪽
3α Cay. de quantitate, quaest. I.
rebus iarma totalis, quae est natura , resultat ex unione partium: sed nec ultima unitas, nec omnes simul, resultant ex unione partium : sed potius sunt partes, ex quibus resultat natura ipsa numeri .ergo non possunt este forma totalis eras. Primum vero non
probat;quia per se est man festum. Hanc sententiam sequutus est prius Alberi. Mag. in praedicamentis, tit. 8. de quantitate,& in Comen up. s. c. D. Dionys de diu mis nominibus. o & D. Tho. 8.Meta lect 3 & postea Iauellus 8 Meta. q. 1Ο.
Secundam opinionem tenet Sonci. io. Metaph. q. s. ubi alio ε modo dii linguit numerum , In eum qui abstrahitur a particulariabus unitatibu/:oc solum dicit duo, tria, vel quatuox : Zc.in eum, qui contrahitur a particulares unitates; & in eis consideratur: ut dum dicimus, tria corpora,tres lapides, vel tres bomines. Formam igitur numeri abstracti,dicit esse ultimam unitatem, non tamen numeri contracti:sed numerum contractum seipso constitui, in specie, hoc est,per suas unitates simul acceptas, absque ordine primae, et vltimae: ut ternarium hominum , aux quaternarium lapidum.
Et haec sententia, videtur opposita praecedenti : quia quaestio haec de numero reali pro quantitatibus ipsis accepto procedit: cuius formam , dicit prima opinio , sumendam eise ab ultima unitate, quod negat haec secunda.
Probat porro Sonc. I. paraeuae opinionis, abstracti, sit ultima unitas, hac ratione: Quia numerus abstractus, solum reperitur obiective in inpellectu , conlii tuente ordinem prioris, sc posterioris,inter unum,duo,& tria, ita ut sicut ad bina rium,non perueniat,nisi per unitatem,& ad ternarium, per binariam:sicque ad caeteros semperiergo ultima unitas, in apprehensione intellectus, praestipponit caeteras ; dc ideo habet se ad illas, per modum formae determinantis. Secundam vero partem, quod forma numeri contracti, non sit vltima lini as, probat duplici argum. Prim5,quia ubi est primum, ultimum realiter,aliquis est ordo realis inter ea: sed inter unitates numeri, nullus est ordo realis: ergo nec datur prima unitas realiter, nequς ultima,quae possit esse forma numeri .Probatur minor , quia si ordo realis daretur inter unitates; aut ille ordo es letnaturae aut dignitatis, loci, ubi,vel situs: sed nullus talis datur:ergo nec habebunt realem ordinem. Probo iterum minorem , quia simul tempore,possunt fieri duo, vel tria corpora , ex quibus emcitur ternarius: & ita ut unum non sit causa alterius, nec sit eo di- inius . sed nec necesse est habere ordinem loci, vel situs, cum posent in vacuo constitui quare nullum habebunt ordinem realem. Secundo: vel ultima unitas, est forma numeri realis, in quantum est unitas,vel in quantum est ultimamon ut unitas, quia haec
otio communis est omnibu4: sed nec, ut ultima, propter duo. Primum
343쪽
Cv. s. de quantitate,quot. . 323
primum quia esse ultimam, habet ab intellectu numerante: ergo non potest esse forma realis. Secundo , quia forma rei,debet ella fixa & invariabilis: ted esse ultimam,saepe variatur, pro voluntate numerantis: ita ut unitas,quae modo numeratur post alias, possit rursus numerari prima: unde esse ultimam, per omnes variatur:
quare non potest esse forma numeri. 66 Pro solutione huius quaest.notandum est,ex D. Tho. I a. q. 6.art. . in corpore: In acciὸentibus, non esse compositionem essentialem Phylacam, ex materia, & forma, sed esse naturas quasdam adeo imperfectas, ut potius sint formae lubi actorum, per actualem inhaerentiam in eo : & huius ratio est manifesta, quia materia forma, sunt partes essentiale sentis naturalis, quod est substantia:accidentia vero,non sunt entia naturali arsed aliquid entia naturalis: ergo non possunt habere compositionem ex materia,&forma. Unde ex tribus crimpositionibus, quae reperiuntur in
substantia, nempe Physica essenties is ex materia, & forma:& quasi Entitativa, aut substantialis, ex partibus integrantibus:& Meta- physica , essentialis ex genere , & differentia: lolum in accidentiis bus reperiuntur duae postremae: in quibus explicandum est: an vltima unitas habeat rationem ditarentiae: vel ab ea sumatur differentia essentialis. Et ut a compositione ex genere & differentia tanquam ab essentiali incipiamus: idem est in ea forma,& differentia: quia cum fiat ex genere, & differentia, genus se habet, ut materia & differentia tanquam forma. Videndum igitur est, a quo sumatur differentia in speciebus numerorum, an ab ultima unitate , vel ab omnibus. Et de genere certum est, ab omnibus simul sumptum definiendum et se: quia genus proximum numeri, est quantitas discreta: discretio verb, non reperitur in una sola unitate; sed in omnibus et quare ab omnibus sumitur genus:differentia vero, ab
omnibus etiam sumi debet: quia distentia continet gradum
perfectionis, determinantem genus : unde cum genus contineat Communem rationem extensionis , aut diuisibilitatis discretaei
differentia debet continere gradum perfectionis, talis extensio nis, aut diuisibilitatis:quae etiam non reperitur in una sola unita te ; sed in multis. Ideo non ut est a sola ultima; sed etiam ab omnibus, sub ratione speciali debet sumi :& ita genus numeliternar ij,erit quantitas discreta et differentia vero, extensio,vel diuisibilitas. in tres unitates: si eque definitur numerus ternarius,ΕΗ quantitas discreta extensia secundum tres unitates, ita ordinatas sineundum prius is posterius . t H i es7 In compositione vero totiuη , ex partibus integrantibus non
reperitur materia , neque sor mar quia omnes partes integrantes,
sic sunt in actu, r nulla recipiat aliam, nec recipiatur ab alia: ut '
344쪽
inter brachium,caput,& pedesmo est materia, neque forma pr prie loquendo. nihilominus inter partes integrantes numeri, Una pars se Labri ad alias tanquam forma, in quantum eas determinat : 3c ita se habet ultima unitas in numero,determinans aliam, vel alias, ad. certum numerum esticiendum: ut secunda unitas determinat primam, ad effici cndum binarium;& tertia determinat duas; disiciendum ternarium,sic luc de caeteri S. No Da igitur lenientia duo asserit. Primu ira est: Forma essentialis, qua ua pincit habere numerus, non sumitur a sola ultima
viaitate, sed as omnibus, in quantum habent specialem rationem
Probatur hac ratione, deducta ex doctrina tradita : Forma essentialis duplex tantum est , Physica & Metaphysica: sed numerus non habet formam essentia lena Physicam:& Metaphysica , quam habet , sumitur ab omnibus unitatibus sic ordinatis, secundum prius ic posterius: ergo non a sola ultima. Probatur minor : quia disterentia in quibu1cunque rebus,sumitur a tota natura,sub gradu speciali concepta, ut in homine,a tota eius natura , sub gradurationalitatis: ergo disserentia numeri sumitur a tota eius natura , iub tali gradu extensionis diseretae considerata: talis autem gradus extensionis discretae, non reperitur in sola ultima unitat: sed in omnibus sie ordinatis; sicut nec discretio ipsa, in uno solo reperitur, sed inter multa:ergo nee disterentia numeri,a sola vitima unitate desumi potest, sed ab omnibus sic ordinatis : ut formaternata j, a tribus unitatibus sic ordinatis; ut duae sint praesuppositae,& ab ultima determinentur. Secundum, quod asserit, nostra sententia est:In numero consi- ε derato; ut toto integrali, licet non inueniatur propria forma PKysica nec Metaphysica ; inuenitur tamen quaedam similitudo forinae.& sumitur a sola ultima unitate : imo illa sola se habet ut rina .Probatur hac rationcssd quod est determinabile per aliud, habet inodum materiae: & id quod determinat aliud, habet modi uti forniae: sed inter partes integrantes numeri, ultima unitasse labet, ut determinans praecedentes, & istie ut determinabiles per eam : ergo istae se habent tanquam materia , & illa tanquam forma. Et hoc voluit prima sententia uia alle ruit; Ultimam unitate mlesie quasi partialem formam numeri :& praesertim D. Th.
qui hoc idem intellexit, non de vera porma, sed de aliqua similitudine eius, Et ideo argumentis eiusdem sententiae,non est nece Gari rem respondere.
Solum hoc est notandum : Hoe habere speciale partes integrantes numeri, quod cum una se habeat per modum formae, Scaliae per modum naateriae, variata illa,quae se habet ut forma, ex
conscquenti variatur differentia essentialis numeri :quia variatur
345쪽
O 6.de quantitate, quaest. 7., 327
modus extensionis, ex quo accipitur :vr variata tertia unitate, idem numerus habet extentionum, in ordine ad duo,vi l ad qua-inor, tuae diuersa est. Spcunda autem sententia, distinctionem illam de numero abstracto, & contracto, minus bene adduxit: quia nunc loquimur de numero praedicament alii qui est species, quantitatis diicie x, k repetitur in rebus: numerus vero abstractus, tiaolcendentalis est,cum in substantiis ac caeteris accidentibus repeliatur: & ideo non magis ad hoc praedicamentula Hira in ad caetera perii ueti. inio ad nullum: Sc ideo non est de illo curandum. ε' Ad primum igitur arg.eiusdem sententiae 3 Neganda est minor: quod non sit ordo realis inter vilitates numeri: uam licet non sit ordo temporis, nec naturae,ioci, vel situs; est tamen ordo numerabilitatis,quem dicit unitas quaelibet ad alias cin quantum prius, ac posterius,numerabilis est ab intellectu, hoc est,praesupponendo eas.vel eisdem praesupposta. Ad secundum; Distinguenti cst maior : quia unitates numeri dupliciter considerari pollunt; vel ut actu numeratur, vel ut sunt numerabiles: & ideo quaelibet habet duplicem considerationem
vitimae: nempe in actuali numeratione , aut in aptitudine. Dum ergo dicitur, vel ultima est forma, ut unitas est,ue I ut est vitiniar distinguendum est: nam ut ultima in ratione numerabilitatis, habet modum formae realis, non ut ultima in actuali numeratione rquia haec est ratio extrinseca,& variabilis, illa intrinseca,Sc inuariabilis, eodem modo conueniens omnibus; cum possit quaelibet numerari post alias:& ideo cuilibet invariabiliter conue mi, tale ultimam secundum aptitudinena: & hoc non habent ab intellectu : sed ex propria natura:quamuis non sine respectu ad intellectum: ne tamen habent id ante operationem eius: realis igitur est ratio ultimae in qualibet unitate,sicut ratio primae, aut mediae, ut explicatum est.
An numerus predicamentalis,non solism reperiatur in eorporibus. sed etiam in rebus stiri 'ualibus. - Ο Ensus quaestionis est; An sicut tres homines. tres lapidςs, auti tria quaelibet alia corpora , essic Iunt numerum, qui cit 1pecies quantitatis discretae: ita tres Angeli, aut tres antimae:& piocedi ζquaestio, supposito,quod numerus sit pei se in praedicamento.
346쪽
328 Cay. 6. de quantitare,quasi 8.
eadem dist.& q ubi etiam Maior Ocham,& Gabriel, quos seqvitur magna modernorum pars.
Probatur testimoniis D Aug lib. i. de libero arbitrio,ca. Is.ubi asserit, Numerum esse aliquid intelligibile, o in omnibus re s inuenirri, & Danaas 3 . lib. F id ei ,cap. 8 .docentis, Numerum in quibuslibet
rebus intar se diuersis,sic rep rιri. ut dua natura, Divina,is humana in Christ), i d quaentitatem Hscretam pertineant. Probatur etiam ratione; quia integra ratio numeri, constat ex multis viaitatibus realibus, & inter te separatis , atque nume-iabilibus ab intellectu, secundum prius, & posterius: sed hoc totum conuenit tribus Angelis: ergo veram habenr rationem numeri praedicanaenialis .Probatur minor; quia tres Angeli,sunt distincti realiter, atque etiam realiter separati, & quilibet est numerabilis ab intel Iectu ante alios,& post alios. Secunda opinis, negat, Numerum praeditamentalem reperiri in II rebus spiritualibus, sed soli im putat ponendum esse in corpori
qu. I 3. Iauel. lib. 8. quaest. I I. & colligitur ex doctrina Aristot. lib. Phit sic. s.&7. ubi cio ter, Numerum fri ex diuisione eontinui. &2. de anima, s. Numerum. asserit, esse sensibila per se. Sed numerus rerum spiritualium, nec fit ex diuisione eontinui, nec est sensibilis: quia sensus non possunt percipere nisi corporea: ergo non est mi merus praedicamentali ex mente Aristo;. Ratione item probatur: Primo quia omnis species, debet par- 7 ricipare naturam sui generis proximi , atque remoti, in eadem linea praedicamentali positi: sed genus proximum numeri,
est quantitas discreta : & remotum quantitas communis , con- timiae, atque distretae: ergo repugnat aliquem esse numerum praesdicamentalem, nisi ex his duobus generibus participet.' Tunc vltra,numerus rerum spiritualium ex neutro genere participat; er-sso non est species huius praedicamenti. Probatur antecedens: ta- is numerus non est quantitas: ergo non est quantitas discreta Euidens eli consequentia a superiori ad inferius negatiuE: & antecedens per se notum est. Secundo: quia transcendentia non pertinent ad aliquod speciale praedicamentum,ut de ente,& accidente manifestum est: sed. numerus eo modo, quo reperitur in rebus spiritualibus,reperitur in quibuscunque resus cuiuslibet praedicamenti: ergo transcendentalis est, & non praedicamentalis. Minorem probomam sicut dicimus,tres Angelos,aut tres animas sic dicimus tres albedines, tres relationes,tres actiones,& passiones,sicque de caeteris praedi
Pro Iolutione argumentorum oppositae opinionis, notandum 73, cst.
347쪽
Cay. fide quantitate, quast. . 3 9
est,quod simi unitas sumitur duobus modis; Primo, prout Vnu est passio entis, & unitas conuertitur cum entitate ρ & sic aecepta est transcendentalis: quia in omnibus rebus reperitur. SecuRGavi est unitas specialis, quae fundatur in quantitate rei: α haec est propria huius praedicamenti. Ita numerus, est duplex ; transcen dentalis,qui constat ex unitatibus transcendentalibus:& specialis, qui fit ex quantitatibusac iste est speetes quantitatis discretae, ii te vasatur per omnia praedicamenta:& ideo neque ad hoc,nequ*ad aliquod aliud pertinet. Haee distinctio explicat sensum sanctorum Patrum , qui, ut constat ex anteeedentibus & consequentibus, de numero tra scendentali loquuntur; Non praedicamentali. Et etiam,si aliquod verbum eorum videatur significare numerum praedicamentalem,
solum per similitudinem intelligi debet.
Ad argu. Distinguendum est antecedes;quia si de numero prae- dieamentali intelligatur; non est verum , quod solum dicat unitates quascunque discretas,& numerabiles,sesundum prius,& po sterius. sed debet dicere unitates speciales c quantitatiuas, quascum non habeat numerus rerum spiritualium, sed transcendentales:non est numerus praedicamentalis,sed transcendentalis.
An oratio sit vera lyeetes quantitatis. DIffcilior est quaestio de oratione ; An sit vera species quantitatis discretae. Intellisimus autem quaestionem , desola
oratione vocalimam mentalis , M scripta, non pertinent ad hoc praedicamentum: eum utraque sit qualitas,illa naturalis, haec vero quasi per artem facta:voealis vero, quae aut voce humana prosertur, vel aliis instiumentis fit; quandam extensionem syllabarum habere videtvc8c ideo quaerimus de illa : An sit species quantitatis diseretae. Et est prima opinio Lovaniensium, in expositione huius capi ii s;qui negant,orationem esse speeiem quantitatis discreta, putantes esse quantum quoddam per accidens, sicut album, aut motus: Mhane videtur sequi Caiet. eap.praesenti,& sequuntur moderni omnes qui numerum excludunt ab hoc praediramento. Ee probatur, illis omnibus argumentis, quibus probatum effde numero , esse eas per accidens: δc ideo non pertinere ad hoc praedicamentum quaest.S.quae non sunt hoc loco repetenda. Sed duobus aliis special ibus probanda est. Primo; Quia haec itantum sunt in oratione , nempe soni syllabarum , motus instrumentorum, aut prolationis: per quem fiunt tempora consumpta
eisdem prolationibus,ordo syllabarum,dcfgnifieatio totius ora tionis: sed ex nullo horum potest oratio esse quanta per se; exo
348쪽
non est admittenda ad hoc praedicamentum. Probatur minor: laia ni sunt qualitates e motus quantus per accidens: tempora quanta quidem per se continua, sed quae non pollunt efficere alia speciem quantitatis discretae: ordo syllabarum, secundum longitudinem,& breuitatem pro libito mutari potest:& ideo non potest efficere quantam per se orationem:& longe minus signi βω-rio syllabarum, quam certum est , non habere ex propria natura, sed ex libera impositione hominum. Secundo: Quia succestiua non possunt habere unitatem,nisi per
continuationem:vt patet in motu; cuius partus,si semel interrumpantur per moram temporis, sic fiunt diuersae, ut nullo modo e
ficiant unum: sed lyllabae sunt quidam motus prolationis instrumentorum interrupti:ergo sunt omnino diuersi,nullam habentes monem, aut unitatem: quare non post uni cssicere unam quantitatem. Et si respondeas, ordinabiles elle ab intellectu, secundum prius; & posterius,sicut unitates numeri :& per talem ordinabilitatem habere unitatem. Contra hoc est: quia si lemel interrupti motus prolationis,lunt ordinabiles secundum prius,& posterius, ergo etiam si perlongum tempus interrumpantur, erunt ordinabiles;unde si una syllaba proferatur hodie, & altera post annum, efficient orationem , non minus, quam si post dimidiam horam proterretur: imo etiam si adiuersis hominibus: quae non sol imsalia, sed absurda videntur. Secunda opinio est Iavelli in Epitome,in lib. Meta. e. 8. di-7 stinguentis duplicem considerationem orationis. Nam si consi- detretur, a G in ratione extensionis quantitatiuae, non est oratio dist ncta ti motu, neque quantum per se, sed per accidens , sicut motus: cum syllabae non sint aliud, quam motus quidam prolationis. Si vero consideretur in ratione mensurae,cst quantum per se, & vera species quantitatis discretae,distincta a numero:cum sit mensura discreta, & successuia. Et propterea, inquit, considerans Arist. in Dialectica , rationem mensurae in quantitatibus, docuit orationem osse speciem qu titatis at probauit etiam ex eadem ratione mensurae : quia mensuratur, inquit, syllaba longa,& breui. At in Metaph. ubi praecipue considerabat rationem extensionis eiusdem quantitatis, cum connumerasset alias species, nullam mentionem orationis fecit, quod probatur ex mente eius, non iesse speciem quantitatis in ratione extensionis, sed solum in ratione mensurae.
Tertia opinio tenet, Orationem esse secundam steriem quantitatis discreta : quod Arist. non solum asseruit , cap. praetenti, sed
probauit. Ita D.Tho. opus. 42. & in .d 3.q unica, art. 2. ad s. Albertus Magnus tra. de quantitate, c. 2. Scotus cap. praesenti, q. 8. OncinaS I. Meta. q. .Sotus q. 2.huius capitis, & in eodem Cant.
349쪽
cap. 6.de quantitate, uast. q. 3 3 3
& Tolet.atque mo)erni plures. Et haec sententia quamuis difficilis, videtur nobis probabilior,& tenenda. s Et probatur hae ratione : Oratio constat syllabis vere extensis
secundum prius,& posterius,sicut numerus constat uni ratibus; ergo sicut numerus est species quantitatis di lcretae,sic oratio. PrObaturantecedens: quia syllaba una longior est, maiorεmque hambet extensionem soni , quam alia : non solum ratione temporis consumpti,quod patet esse maius, sed ratione sui medipe ut est nus extensus:quemadmodum tres lapides,habent substantiam e tensam per quantitatem: & ideo eius ratione essiciunt specie numeri. Quod vero syllabae sint ordinabiles ab intellectu,secundum prius,& poiterius,ratione longitudinis, aut breuitatis: probatur, quia distincta oratio est, tui distinctus pes earminis ille,qui constat utraque syllaba longa , ab eo, qui constat utraque breui, vel una breui,& altera longa,ex eo quod distincto moὸo ordinanta syllabae:ergo ex se sunt ordinabiles. In quonam sit ponenda quantitas orationis. Tota dissicultas nostrae sententiς eonsistit,in explicada qua I ritate orationis,assignandaque , ratione illa ,in qua dicatur consistere:circa quam, non eodem modo sentiunt ij, qui nostram
Sed prima opinio,est multorum modernorum , qui quantitatem orationis,nec in siritalis . nee in alio ulla ex his, qua possunt consi derasrr in oratrone. Ussere docent, sed in moti . prolationis discon tinuis,θ ordinabilitas ab intestiativi.ut in tribus motibus prolatio. nis,quibus prosertur haec oratici Dominus,dicunt cosistere quantitatem discretam,& successivam eius. Haec tamen sententia falsa est,quod probo hoc arg. Motus est
quantum per accidens I ergo numerus plurium motuum, non est praedicamentalis. Probatur c a sequentia, a superiori ad inferius negative:numerus trium motuum, non es: quantitas per se ; ergo nec est quantitas discreta. Secundo,quia numerus motuum,est sicut numerus alborum,aut Angelorum; ergo est transcendentalis,&non praedicamentalis.
Ideo secunda opimo,multorum est,non in θllabis. ωc in motibus prolationis earum: sied solum in temporibus,quibus motus ipsiprolationis,atqua elaam si taba mensiurantur, quantitatem orationas po- .ens: in quantum duo, vel tria tempora consumpta in eis,ordinabilia sunt ab intellectu, secundum prius & posterius. Quod colligunt ex Aris .cap.praesenti,qui orationem esse Pa litatem probauit quia mensuratur syllaba longara breui:sed longitudo, aut brεuitas syllabarum, sumitur ex maiori , aut minori tempore, quia mensurantiu et ergo in his te oribus consistit
350쪽
quantitas orationis,ex mente Aristotelis. Sed nec sententia haec videtur mihi vera,quod ita probo:Sieut numerus,est multitudo unitatum ordinabilium ab intellectu, secundum prius,& posterius, ita oratio, est multitudo syllabarum ordinabilium, secundum longitudinem,& breuitatem,ex quarum diuerstate distinguunt omnes diuersas orationes:sed tempora nosunt syllabar mo valde ab eis diuersa:ergo multitudo temporum non potest esse Oratio. εSecundo; vel tempora distinctaeonstituunt orationem, se eundum se,uel in quantum sunt mesura syllabarum,uterque modus est impossibilis:ergo non possunt orationem constituere.Probatur minor: quia species quantitatis conitituuntur per diuersas rationes extensionis led tempora ex eo, quod sint mensura sellabarum , non habent specialem rationem extensionis , distinetiunab ea, quam habent, secundum quod sunt multa tempora: nam
Iemporibus non aduenit noua ratio extentionis, ex eo, quod sint
mensura sti labarum , sicut nec ex eo quod sint mensura aliorum motuum; prolatio namque syllabarum , motus quidam localis est instrumentorum; ergo si hoe modo sumpta non efficiunt speciem quantitatis discretae,nec emcient, ut sunt mensura syllab Tum Quod vero ut sunt discreta tempora; non effciant oratio-Nem, probatur, quia sit sic emcerent orationem: ergo ubicunque reperirentur, etiam sine saltabis eam emcerent. Evidens est consequentia, quia quod alicui conuenit ut talis ubicumque reperiatur,ei conueniet. Et pia terea,quia tria tempora,nihil accipiunt asyllabis, ratione cuiuς essiciant quanti rore mi discretam : conse-
quens autem falliim est : quia nullus unquam dixit; nee intelligi potest; quod tres durationes trium calefactionum,sint oratio. Vt igitur intelligamus: in quo consistat quantitas orationis: sNotanaum est, in voce duo esse consideranda. Primum ; quod sit sonus; per motum localem linguae, dentium, ae palati aliorumque instrumentorum factus.Secundum,est extensio,seu corpule tia eiusdem soni,vel vocis:quae non est aliud,quam dilatatio, vel prolongatio eiusdem. Notum est enim, syllabam morose prolatam aiorem habere dilatationem, aut prolongationem , quam eam,quae cito profertur: quin natura ipsa talis est, syllabarum e pluribus pueris conflatarum , & quarundam ab arum, ut tardius
modi igitur dilatatio, aut prolongatio vocis, est quasi corpule tia,vel magnitudo eius; & ita dicitur eius extensinquemadmodnlongitudo,aut latitudo substantiae, est exiesio eius: vnde sieui su stantia est extensa per aeeidens, & longitudo eius, aut Iatitudo, est quantitas,aut extensio per se: ita sonus,aut vox, est extensa per
accidenneius tame dilatatio,prologatio,& corpulentiat est quan