장음표시 사용
401쪽
de illis verum sit,unum habere realem potentiam activam , producendi,vel mouendi aliud, verbi gratia, motivum I mobile vero habere potentiam passiam, per quam procedit, aut mouetur ub alior si vero utrumque,vel alterum solum sit in potentia, nouerit relatio realis,sed rationis tantum.
,i Ad primum ; Distinguendum est antecedens: quia duplicem
sensum habere potest. Primum, materialem, nempe, relationem sumere entitatem realem a re materiali, quae est fundamentum,
ut in se consideratist : & in hoc sensu, negandum est : quia relatio non sequitur rem, in qua fundatur, ut est in se, sed ut commensuratur , vel comparatur naturaliter ad alteram. Secundus sensus est: Relationem sumere entitatem realem,a fundamento,
vi alteri commensurator& est verus. Sed neganda est consequentia, quod realis possit esse relatio, etiam si terminus, sit ens rationis , vel ens in potentia : quia res quae est fundamentum, non potest eum his habere realem,& naturalem commensurationem: i & ideo non potest tribuere entitatem relationi realiuaec proinde
vile fundamentum eius. . ita . - ἰ
Ad secundum ; Concedendum est primum enthymema, sed minor distinguenda; nam scientia duobus,modis accipitur , atque etiam potontia, & habitus: Aut secundum essentialia:& hoe modo respiciunt obiecta, ut scιbilia a & ideo non,ut actu existentiat Aut secundum realem commensurationem , vel adaequat nem quam habent eum obiectis, qua ratione consequitur eas te-
latio mensurabilitatis realis ad obiecta:nam sub ratione uniuercali stibiIium aceepta, sed sub speciali mensulae: & hoc modo r spiciunt obiecta,actu existentia: non irae, ut actualis existentia stratici obiectivat sed potius natura eorum, secundam quam ax- tinguntur ab eadem seientia : existentia vero, necessaria conditio est, ad conditionem realem mensur/bilitatis: quia n si actu exi stant,non potest seientia realiter commensurari, aut comparari ad illa: sed totum dicentur scientiae mensurabiles per relationem
rationis mensurabilitatis, consurgentem ex comparatione, qua eas comparat intellectus cum obiecto , tanquam cum mensura
, LRatio autem huius differentiae , inter utramque relationem, scientiae, ut scientiae;ad obiectum, ut scibile et & relationem eius' dem scientiae, ad obiectum , ut mensuram:est, quod cum relatio illa sit eomplementum seientiae, quae absoluta qualitas est: ideo' non dependens in sua entitate absolut , ab entitate obiecti, sed ab actibus circa illiu per quos producitur) tealis esse potest etia-:s obiectum sit ens rationis , vel solum ens in potentia. Cuius ea est ratio: quianoa,minus versatur imellectus , per actus reale . circa obiactum reale, aut actu existea. qua circa cns rationis.
402쪽
.38 cap. . de ad aliquid, quae i. o.
vel ens in potentia: nec minus per tales actus reales producit 3exum, sc realem habitum. Relatio vero realis mensurabilis accidit scientiae, ex commensuratione, & comparatione reali & nais turali eum obiecto non ut scibili, sed ut mensurae eius:commensurationem vero , S comparationem realem , habere non potest eum eo,nisi actu existente:& ideo nec relationem realem menturabilis: sed rationis tantum per comparationem intellectus Cum eo,exissente in potentia.Non ergo sequitur , quod si relatio secundum dici, scientiae ad scibile, realis sit respectu obiecti in Iotentia,aut respectu entis rationis,realis quoque esse possiti reatio praedicamentalis non mutua , eiusdem lcientiae , ut menturabilis,ad idem obiectum,ut mensuram. IAd confirmationem; Concedenda est maior, sed minor es. 94stinguenda: nam licet aliqua denominatio extrinseca, conueni. re forte possit enti in potentia, non tamen denominatio Extrinseca terminandi relationem realem : quia relatio realis fundatur in commensuratione reali relativi, cum termino: comensuratio autem realis,no potest esse, nisi inter entia realia actu existentia.
Q V AE S T I o X. An aliqua relatio pradicamentalis , fundetur proxime in substantia. Uplicato termino relationis, iam agimus de landamento 9
eius. Tria fundamenta relationum pradicamentalium assignauit Arist. s. lib.Metaphyscap. I s. primum est,Vnitas, quam etiam Vocauit numerum: quia principium numeri est. Vnitas vero tri plex est , Numerica, Specifica, ct Generica. Et de numerica , uon intelligit esse fundamentum relationis, quia repugnat naturae eius: nam relatio realis, praedicamentalis, dicit oppositionem realem , inter extrema, & ex consequenti distinistionem realem:
quia nihil opponitur realitet sibi ipsi: ted individuum , ut est
num numero, non est unum cum altero indiuiduo unitate numerica , sed sibi ipsi tantum : & sibi ipsi non opponitur realiter: quia non distinguitur a seipso realiter ; ergo non potest fundare relationem unitatis. Specifica vero, & generica, pollunt: quia in diuersis indiuiduis,aut speciebus fundantur:& ideo habent extrema realiter distincta: ut natura humana di stincta indiuiduas m - Petrumn Ioannem;&natura lensitiva, distinctas i pectes , ve. hominem , & leonem. Secundum iundamentum relationis, Hicit , Esse actionem, O 96st sonem. - Vt generatio , per quam unus homo generat alterum, est actio:& generatio passiua, per quam unus homo dicitur genitus ab alto,dicitur passio i δc illa fundat relationem PaternizaziS, haec relationem filiarstinis. εlar i ' T em a
403쪽
Tettium suadamentum est Mensura; hoc est . adaequatio uni u rei ad aliam ; quae reperitur in potentiis, habitibus, scientiis, Scvirtutibus eum suis obiectis: in quantum ad omnia se extendunt;
quae sub obiectis propriis continentur,&ad nihil aliud , quod sub
eis non contineatur. ex qua adaequatione, dicuntur obiecta; mensura earum : & illae dicuntur mensurabiles ab eisdem obiectis ; &seeundum haec tria fundamenta, distinguit Arith. tria genera re lationum. Primum vocans, Luod fundatur an unitate. sub via rate etiam intelligens diuersitatem : quia eadem est ratio oppositorum. Secundu genus vocat illud,Quod fumiatur in actione, sione. Et tertium , aeuod fundatur in mensura. Et quantum pertinet ad hanc quaestionem,supponimus relationes secundi generis,
non iandari proxime in substantia , sed mediis his accidentibus:
nempe actione,passione, & mensura. Quare solum procedit quaestio de relationibus primi generis, quae fundantur in unitate: Anfundentur proxime in substantia. Et de unitate numerica, probauimus, non sundare relationem realem: ideo dissicultas quaestionis, reducitur ad unitatem geneticam, & specificam. in qua tres ali α cies relationum fundari, docet Arist. nam si unitas speeifiea sit in substantia , dicit iandare relationem identitatis specificae: ut unitas specifica Petri, & Ioannis est fundamentum relationis identatis specificae, inter eos repertae. Si sit in qualitate,dicit fundare relationem similitudinis: vi inter duci alba . Si sit in quantitate, fundat relationem aequalitatis: qualis eis ea, quae reperitur inter duo corpora,eiusdem longitudinis. 'I Sed in fundamentis harum trium speeterum relationis, duo considerantur; nempe, Fundamentum ; & ratio fundandi: Fundamentum est, res ipsa fundans relationem: ut subflantia , qua- Iiras.& quantitas. Ratici vero sundandi: est unitas. aut diuersias specifica , aut generica: quia ratione illius, Gbstantia, qualitas, re quantitas fundant relationem: ita , ut unitas sit ratio fundandi relationem identitis, similitudinis,ant aequalitatis: diuersiras vero , sit latio fundandi relationem : diuersitatis, dissimilitudinis, di inaequalitatis. Et hane rationem sui ἡandi, vocant alij fundamentum proximum: ipsam vero rem, quae fundat, remorum. Vt albedinem , vocant sundamentum remotum : unitatem verri proximum aEx his tribus speeiebus relationum; empe, Identitatis, similitudinis, & AEqualitatis, certum est duas postremas, non sunda-xi proxime in substantia: sed in qualitate ,& quantitate , per duas dicuntur res similes, vel aequales. Solum ergo potest esse quaestio, de relationibus identi taxis,& diuersitatis seneticae, aut specifieae: an proximum sundamentum earum sit substantia. Et prima opinio asserit, Non esse relationes reales . sed rationis Bbo
404쪽
3 86 cap. r. de ad aliquid, q- l. 1λ
ut relationem identitatis specificae,inter Petrum, & Ioannem: uconsequenter tenet, nullam relationem realem fundari proxime in lubstantia. Ita Fonteca 4. lib. Metaph. cap. v. q. I. Iea. 8. dclib, s.cap. I. q. I. seci. T. 6 . t. Probat primo: Qua vn tas specifica aut generica , est ratio fundandi has relationes. sed istae unitates, non dantur .i parte rei: led per operationem intellectus, abi trahcutis naturam ab inferioribus:aut comparantis ad illa vi quaeit. I. uniuersalium dictum est: ergo relationes, quae conlequuntur has unitateS; non dabuntur a parte rei: sed per intellectum: & id o non erunt reales : led
Secundo:Relationes,quae eodem modo conueniunt rebus:dum actu existunt, & dam solum sunt in potentia : non post uni esse reales:vt exquaest praecedenti pater: 14ed relationes identitatis,&diuersitatis specificae,atque genericae,ita se habeat:ergo non sunt
reales: sed rationis. Probatur mi uor: quia non minus sunt eiul-dem speciei Perrus & Ioaimes moinii qu.im vivi; nec minus di- stinguuntur specie, equus M leo, siue actu existant, siue solum in potentia: quod etiam de rota certum est; non minus tpecie distincta ab atos soribus ria liri me quam verno tempore 2 ergo v-troque modo se habentes,suadant relationes identitatis,& diuesesilaiss quae ideo non poterunt cite xςalesued rationis. Secunda Opinio tonee.Lt tal 1 relationes ese reales , is proximὸ eonuemre subsantiissed uegat esse pradiciamentales : is transcendem tales sesse υuis ideo nullam re ιιonem praeic amentalem , proxι- fundari in Ghlatia. Hanc sententiam citat Soncin. s. Me.q. Ixsequitur Mercatus cap. praeienti, quaest. I. probatque restimonio D. Tho. 4. Contra gentes, c. I i. ubi inquit: Relatio non solum pra-oxigie esse subst tra. sed esse aliorum accidentium , ex quibus causa. xurcsicut υnum in quantitate ausiat a luatitatem: U' et num in qualitate militum m. Deinde hoc arg.Vnum,& distinctum,seu diuersum, sum passiones enti εἰ ergo conuertuntur cum eo: sed ens est transcendens ergo & illa: quare relationes consequentes unitatem.& diuersitatem, transcendentales erunt, non praedicamen tales. Quod probatur etiam hac ratione: quia unitas specifica, . atque getaeitca,in omnibus praedicamentis reperitur : ergo tran-stendentalis est,& consequenter relatio in ea fundata,est talis. i r ia, opinio duo asserit. Primum,Relationes identitatis,o di- ' pus ris esse reales,is Radicamentales.Secundum, Proximὸ f d. ri in fiubstantia. Ita Avicena 3. Meta, cap. Io. Alber. Magnus traci de praedicamento ad aliquid,ca. I. iet. I. par. q. 28. ari. I. ad 2.Ferra. 4.contra gem es,c.I. SOncin. s. Meta. q. 3I. Solus cap.
praesenti,q. I & est expressa sententia Arist. & D. Tho. & non so
405쪽
Cv. r. de ad aliquid, quast. /'. y la
mat iandamentum relationum primi generas, lils verbisu sentiniadum υnum etenim, omnia dicuntur et Eadem emia sunt quorum Dbsantia υna. Similia vero: quorum qualitas una: AEqualia urer m. quorum quantitas una. Et D. Thom. opus. 48. rraei. cie praedi-
eameneo ad aliquid,cap. .ait: Nihil tamen obstat, quin relatio pressis fundari immediate in substantia : nam in uno in substantia fundatur identitas,in uno in quantitate. fundat&ν a realitas, in uno in qualitate similitudo. Et ι. p. q. 28. art. i, ad i. doces, identitatem numericam,esse relationem rationis : genericam vero, & speei fi- cam,realem,& praedicamesi talem.
Idem probatur ratione: Quia unitas specifica albedinis , sundat relationem realem,& prsdicamentalem similitudinis; & vnitas specifica quantitati relationem aequalitatis: ergo unitas speiaeifiea substantiae, fundar relationem realem , & praedicament lam identitatis. Antecedens euidens est, δc conceditur ab aduersariis, sed non est miniis euidens consequentia: quia omnes conditiones necessariae ad fundandam relationem realem , & praediis camentalem,quae reperiuntur inter aequaIia, & im lia streperiuntur etiam inter ea quae suiu eiusdem, aut diuersae species in stib- stantia: ergo non minus fundamaelationem realem , & praedicamentalem 4dentitatis.16. Quid veto substantia, sit proximum fundamentum harum relationum, probatur:Quia prius quam intelligatur ilibstantia cum aliquo accidente intelligitur,&cst eadem:vel diuersa specie: per proprium genus, dc differentiam: ergo proximum fundamentum
est relationis identitatis; aut diuersitatis . .... ι Ad primum arg. pri inae opinionis , Respondetur ex doctrina traditavi.ν.uniuersaliunn distinguendo minorem: nam unitas speeifica & generi ea formalis, non datur ante operationem intellectus; datur tamen victualis , quae est fundamentum remotum
uniuersalitatis, & sumiens ratio fundandi has relationes reales
- Ad secundum : Neganda est minor: quisdictae relationes identitatis , ecidem modo reperiantur in extremis actu existentabussex non existentibus: luia dum non existunt Petrus, Et Paulu ; non
siint eiusdem speeiei,secundum enti ratem realem specifieam : sed tum, in quantum postunt apprehendi ab intellectu, sub elidem praedicatis essentialibus: & ideo non possiant fundare telationem
realem: sed rationis : quia fundamentum relationis realis, debeteste entitas realis: quae non est nisi actu existens. cr Ac, testimonium Do Tho. pro . secunda cipinione.addinui Respondet Ferra. i ibidem quod substantia fundat nesationem ideia z. titati as,nmedia. unitate .lanquam ratione suo acidi r quae unitas lueetverc. sitis lianciali&,x luxn habet modum aeditantia r uiri. Bl, L
406쪽
388 Cap. .de ad aliquid , que L M.
in quantum intelligitur , ut quid superaddit una extremis: ut Petro , & Ioanni, qaasi superaddita inrelligitur viiiilpecifica leo fere modo,quo intelligitur suppe raddita unitas albedini: itaque uniuersaliter verum est: substantiam fundare relationem, medio accidente superaddito ; vero quidem, aut per similitudinem accidentis apprehenso Vel secundo , postumus respondere: non de relationibus loqui D. Tho. maiori ex parte ἱ quia maior
pars earum, conuenit labit antrae medio accidente : non tamen
de omni basinum in primo loco expresse doceat, quasdam fundari proxime in substantia. Ad argumentum eiusdem sententiae: Distinguendum est primum anxeeedens, quia unitas duplex est , Generalis, quae consequitur entitatem: & Specialis, quae vocatur specifica,aut generica;& illa est transcendens: & ideo non potest fundare relatione praedicamentalem : haec vero quia est specialis, potest. Quod vero reperiatur in omnibus praedicamentis,nihd obstat: quia cum ratio eius lectatis sit. specialis semper centetur: & secundum specialem,& propriam rationem, fundat relationem identitatis.
An υna relatio realis, pessit esse fundrimentum alterius.
O Vaelibet relatio per se primo,habet esse rationem reserendii elatiuum,quod constituit, ad terminum sibi oppositum: ripate initas,este rationem referendi patrem ad filium, habet etiam esse eiusdem generis, aut speciei, vel diuersae, ab altera relatione: ut paternitas, est eiusdem speciei, cum alia paternitate , & etiam ei simi lis vocari potest. Quaerimus ergo, An per se reseratur ad quamlibet aliam, cui est similis, vel cum qua est eadem,aut non per se, sed per aliam, relationem identitatis: nam si per se refertur , non Indigens alia relatione e nee erit fundamentum
eius: si veto per alium reseratur: sicut quodlibet incliuiduum eiusdem speciei, refertur ad alterum , per relationem identitatis , sibi superadditam ; fundamentum talis relationis, abique dubio erit. Primam sententiam, omnibus modis negantem et quod una relatio sit fundamentum alterius: tenent Ferra. 4. lib. contra gente e p. 4. Soncinas l. Meta. quaest. 29 . ad I. Et probatur ex doctrina Arist. s. lib. Meta. cap. I s. ubi tria tantum fundamenta relationum posui t, nempe, Unitatemsubstantia , qualitatisequantitatis,pro primo geoerar actionem, is passisnem , pro secundo: is protritio mensu mi sed relatio nihil horum est; ut constate ergo ex
mente Arist,non potest esse fundamentum relationis. Probatur etiam testimonio D.Tho. I par. qu.42.art. 1.ad. ubi
uniuersuiter videtur negare, quod una relatio Q sundamentum alterius:
407쪽
alterius, Lis verbis: Una relatio non refertu ad aliam po aliqMam aliam relatione cum enim dicimus, quod paterarias opponatur stia tioni oppositio non es relatio media inter paternitatem ostiationem. Det inde ratione probatur. Primo et Quia relatio, essentialiter
est ratio reserendi unum ad alterumtergo per seipiam, εc non per aliud, refertur ad quodcunque ordinari podest. Sicut albedo, quia ex se est ratio albi ; non potest per aliam albedinem fieri alba : sed si una relatio tantaret aliam I ordinaretur per illam ad
alterum , quemadmodum ordinantur caetera, quae fundant relationetiuergo impossibile est, quod una relatio sit fundamentum
Secundo:Si una relatio sandatet alteram; daretur processus in infinitum in relationibus: at iste non est admittendus , quia ex eo sequitur dati infinitas relationes actu ergo nec admittendum est, quod una rutatio sit fundamentum alteri .Probatur adiecedens quia si paternitas saniat Miam telationemi cum illa secunda sit vera relatio; exit etiam fundamentum alterius relationis: Sc sic de tertia, vidue ad infinita . Secunda opinio; Cooςedat, inam relationem esse fundamentumaturins et quam tenet S rus in ΣA I .quaest. . dc s. δέ in d. s.qu.w. dc cum, ese qaetus, dc myronius eisdem locis, dc ontonius Andreas, s .Meta.quaest. I 3.& lib.de sex principiis q* st. io, roi Probat primQ, ex taclide 3.Geomerriae, in principio; Vbi desinit proportionalitatem taleqns, Ese similitudinem ἁνarum ρυ-por Onum:'uod non potest esset verum,nisi in ptoportione tande- tui similitudo:sed proportio est etiam relatio,apud omnes: ergo una relatio,ex mente Euclidi*yest fundamentum alterius. - . Deinde ratione: Quia sicut duae albedines sunt similes , quia sunt eiusdem speciei: de ideo sunt fundamenta relationis similitudinis, per quam una ordinatur ad aliam : it duae paternitates, aut duae relationes similitudinis, sunt similes; erso fundant alia relationes similitudinis,per quas ordinatur quaelibet ad aliam. Pro istutione huius quaestionis; Notandum est, Relationem duobus modis posse con derari: Primὸ per se , formabier is essentialitam Sc hoc modo est catio reserendi unum extremum ad alte tum sibi oppositum; ut relatio paternitatis, est xatio reserendi
4 Secundo consideratur materialiter, o accidentaliter, in q uatum conuenit eum alia velatione in essentia: aut est diuersa ab ea: ve' una paternita aut una similitudo,in quantum conuenit cum alia
paternitate, vel alia sint litudine , aut differt a filiatione, & diia sinititudine: de hoc modo non consideratur, ut ratio reserendi, sed ut id, quod resertur ad aliud: dc propterea dicitur, consideratio materialis relationisi: quia communis est ei cum tebus
408쪽
sso Cay. . de ad aliquid, quaest. o. '
absolutis,quar ad alias reseruntur, a quibus separatur per primam considerationem formalem, & ellentialem. Dicitur etiam consideratio accidentalis: quia sicut accidentale est Petro: quod si eidem in specie cum Ioanne:& huic albedini, quod sit similis alte xi : Eadem ratione , accidentale est paternitati, quod sit ei uidem
speciei curi r altera aut et smilis. Probatur paritas rationis eniden ram, quia, sicut hac praedicatio: Petrus est idem cum Ioanne, aut ei
similis, est l. s. praedicabili: sic etiam illa, haec paternitas est eadem cum illa, aut ei similis. Hoc supposito, nos ra sententia duabus eonclusionibus expli- cariir, secundum tensum huius distinctionis. Prima est, Relatio formalite EI sentetaliter considerata hoc est,ut ratio referendi relarinum ad termntemsibi oppositum non potest esse fundamentum alterius relationis Ut paternitas , in quantum est ratio reserendi patrem ad filium non sundat aliam telatione sed per se iplam ,&non per aliam , est ratio relatendi.'Hae conclusio videtur mihi e uideli ,ideir'non indigeret probat Ohe. Nihilominui probatur primo:Id quod sundat relati ossem, refertur per illam ad aliud: ut albedo fundat relationem similitudi- , ' .nis:& per ea resertur ad alia albedinent . Sed relatio formalueri&essentialiter sumpta non resertur ad aliam, sed eli ratio referendi unu ni ad aliud; ergo non est fundamentum alterius relationi S. Secundo : Vna relatio forma litet sumpta, dicit formatim op positionem cum alia relatione termini , ad quem per se ordinatres at iuum; ergu per se , atque essentialiter est ei Opposita,&non per aliam: quare per se , &non per aliam , erit ratio refercndi : sicut per se.& non per aliam opponitiat eidem velationi:&ideo hoc modo lampla , non indiget bilia relatione cuius funda
Probatur prima conseque tia: Qv a si per aliam relationem esset illi opposita, non essentialiter, sed accidentaliter ei oppon
retur. Et hoc modo sumplit D. Thetin in illa testimonio relationem, luna negauit, posse et se fundamentum alterius : ri uerba eitata ostendund. Secunda eoii clilso : Relatio mat/rialito is aclidentaliter eon derat tanIuam id quod refretur ad aliud: quo pacto comparatur Ad
relationem non sibi oppositam , sed ad aliam, eui est similis, vel cum qua est eiusdem speciei, fundam ntum os alterius relatioκis,per qua. I eandem relationem refertur. Vt relatio paternitatis , non com
parata ad filiationem , sed ad aliam paternitatem , tanquam ad id , quod ad eam refertur; ut est eiusdem speciei cum ea , fundae non aliam relationem paternitatis sed aliam rationem identitatis , in primo genere: sicut Petrus, ut est eiusdem speciei eum
409쪽
Sualius tomo r. suae Metaphysicae,disp. AT . se ei. I. num . . tres Probatur quoque haec primo : Vna citatio, solum ordinatur per se ad oppositi mi,& ad quamcunque alia accidentaliter , ut probatum est: ergo lic8t non ordinetur ad oppositam per aliam relationem, sed per seipsam, ad aliam tamen non potest ordinari, nisi per relationem superadditam accidentaliter. Probatur conle-quentia: quia te ordinatur accidentaliter ad aliam, sequitur talem ordinationem eiic ei accidentalem : ted ordinatio est relatio; ergo per relationem sibi accidentalem ordinatur, quae non potest fundari in alio praeter eandem relationem. Secundo: Duae paternitates, sunt eiusdem speciei,& utraquc est id,quod refertur ad alteram,in ratione identitatis 1pecificae, sicut Petrus resertur ad Ioannem : ergo sic sumptae, pertinent ad primum genus relationis :& non ut paternitates,quia ut sic,pertinet ad secundum; ergo sub ratione eiusdem, hoc est, ut extrema stant
identitatis specificae, sed identitas specifica,per se fundat relatio-lu'm primi generis: ergo duae paternitates sub tali ratione, erunt
fundamentum relationis identitatis: & ideo necessario erit concedendum, quod una relatio, sit fundamentum alterius,non ciuiadem generis, sed diuersi.
is, Quod hoc modo potest confirmari: Haec praedicatio est vera, de utraque paternitate, haec paternitas est eadem in specie cum illa: & identitas , est relatio primi generis : ergo est eadem , per relationem primi genetis 2 sed ipsa fecundum se aut essentialiter,
non pertinet ad primum 'genus, ted ad secundum: ergo pertinet ad primum accidentaliter:&ideo accidentaliter de ea praedicabitur relatio primi generi,ued impolssibile est, relationem praedicari accidentaliter,nisi de eo, qnodest fundamentum eius: ut patet in qualibet relatione:ergo praesicabitur relatio identitatis, de duabus paternitatibus,tanquam de his, a quibus fundaIur. Probae tur tandem in relationibus rationis, in quibus euidens eii, quod una relatio materialiter sumpta. , sit pundamentum alicrius. Nam telatio generis conit huens primum praedicabile, perestentialiter est ratio praedicandi, de specicbus, sed materialitersitan pta, ut est, quod praedicatur de hac N. illa iecunda intentione generis, tanquam de indiuiduis , pertinet ad praedicabit iste ciet,& sundat relationem cius, a qua denominatur accide 3t diis xe; ex-go etiam in)Iclationibus realibuς, una landabit aliam tum psamaterialiter.
Ad testimonium Arro telis: Respondeo,ex hoc non multiplicari fundamenta , clim relatio una fundet aliam in prinis gi ne re. Testim tantum D. Tho m. iam est expositum, per iacit iram ibi mam conclusionem, cuius senium continet:loquitur enim dς ret latione sumpta formaliter , & ellunt aliter: & ho modo vexum
410쪽
3 9 1 cap. . de ad aliqui quaest. I.
est,non posse fundare aliam relationem, sed materialiter tantum, dc accidentaliter consideratam. Ad primum argumentum: Distinguendum est consequens primi enthymematis. Nam duobus modis potest ordinari una relatio,ad aliam. Primo formaliter, de ut ratio reserendi relatiuum ad terminum sibi oppositum: fe hoe modo te ipsa , & non alia relatione ordinatur, & hoc solum probat similitudo albedinis. Secundo, accidens, di materialiter, c est tanquam id quod acci-clci taliter refertur,non ad relationem sibi oppositam, sed ad alia, cum qua est idem in specie: ad quam non refertur ut paternitas, vel filiatio, sed ur eadem: imo nec per modum relationis , sed absoluti, quod est idem in specie cum alio : quare non pote it seipsa referii, ted per alia in sibi 1 uperadditam, cuius fundamentum et se
Ad secunda, respondent quidam, concedendo processum in in . in finitum in relationibus, & nullum esse in conueniens asserui:quia renent relationem sola ratione distingui, a fundamento : quo supposito, solum sequitur,quod dentur relationes per intellectum distinistae, actu infinitae, non vero a parte rei: sicut concedendae sunt in partibus continui, relationes actu infinitae. Haec tamen solutio non placet: quia probabilius est , relationes distingui ex clatura rei a fundamentis, ut in serius probabitur: & ideo concedenda erunt infinita entia distincta a parte rei. Et completa quidem, hoc est, praedicameutalia & composita ex genere, dc differentia : quod est in conueniens. Relationes vero partium continui, incompletae sunt Sc partiales, ex quibus quasi una ζο- talis efficitur: de ideo non est inconueniens admittere, quod sintactu infinita .
Respondeo igitur: Negando, quod detur prooessiis in infinitum in relationibus nam aliud est dari procestum in infinitum in aliquibus, aliud vero,quod in infinitum multiplicari possint: nam illud est dari actu infinitum, hoe vero solum in potentia : dari
autem infinitum in potentia. nullum est inconueniens, sed necessaritim est in diuisionibus continui,& in indiuiduis euiuslibet speciei:& hoc tantum datur in relationibus , ex eo,quod una fundet alteram, non actu infinitae relationes. Quod sic ostendo:na etiamsi duae paternitates, fundent alias relationes identitatis, non sequitur, quod tales relationes identitatis fundatae , fundent alias, sed per illas referuntur inter se , & ad qua se unque filias eiusdem speciei: sicut per easdem paternitates referuntur patres, in quibus sunt, ad hos filios, de ad omnes alios, quos habebunt. Quod vero possint multiplicari per alias relationes diuersitatis , ad quas istae reserantur per alias rationes etiam diuersitatis , nihil refert: quia eode modo, per singulas relationes diuersitatis,ordinabiit ut