장음표시 사용
461쪽
Ωuot,o qua habeat genera. θspectoritat. VBi potest diuidi. in Cireumferiptiuum, is Definitivum. Cir
c msicriptiuum est,quod habet corpus quantum, quod ita est praesens spatio;vt toti spatio correspondeat totum corpus, & partibus correspondeant partes. M id suo modo potest habere rex spiritualis, sic se accommodus loco ; ut singulis partibus loci correspondeat tota AE tota etiam toti loco. ubi Definitiurum. p test voeari simplex praesentia , per quam res potest dici praeiens alicui,fine commensuratione , vel accommodatione ad illud: αhse modo erunt fortasse praesentes Angeli in Caelo empyreo, in quo non sunt tanquam in loco, secundum sententiam D. Thom. magis communem in schola: Iicet adhuc sit hoc positum in opinione, An Angeli moueantuae per. motum realem . Hb inhaerentem: Mex consequenti in verum Vbi aequirant: aut solum per extrinsecam denominationem a corpore: quod mouent.
Seeunda diuisione diuiditur V hi,ab Aristor. & s. lib. Phycia Vbi, Sursum.& Deorsum, tanquam in diuersas species, per quas, tanquam per proprios terminos distinguuntur specie motus localis,lursum, & deorsum:quauis moderni plures, hanc disti sti ne specifica, ubi,& motuu localium non admittat: sed nos Ari. s quetes,probamus admittenda esse, sa.Phy.in nostris Comentariis. Quot, is quas proprietates habeat. DVas proprietates ei concedit Gilbertus,videlicet re habere eontrarium:& Non suscipere magis, is minus: quas patet non ei soli conuenire , sed multis aliis. Ex prima proprietas, si vera est de propriis lima contrarietate,quae in solis qualitatibus, se expellentibus ab eodem subiecto,intelligi debet: nam aliam ei eou- cedit Aristor.non ita propriam, locis citatis. Alij et iam tribuunt,
Ubi,duas alias proprietates:nempe, E se immobile,cum cos et moueri non posse cum corpore,in quo eis, sed moto corpore, ita tim desinere esse in eo: & ideo aliam eius proprietatem dicunt elle, Luod corrumpi postis:utraque tamen proprietas , coninaunis est ei cum aliis:nam immobilitatem loco etiam concedit Aristot. .lib. Phys.& multae sunt aliae res eorruptibiles Ego vero quintam proprietatem ei concederem,quae nulli potest conuenire, sed quarto modo ei conuenit:quia cum eo conuertitur:& hare est, Areui ibi-D.aut producibila esse per se per motum localem. Praedieamentum Situs.c vatuor alia de Situ deelatanda sunt. Primum: uid per
tiam constituentem hoepνassicamentum intelligatur.Sec dum
in quo cosistat rario formalis eius.Ter tu, In quotior gener .ctoecies
462쪽
η in cap.ro.de praedicamento situs.
steries diuidatur. Quarum,aeuot, ' qua proprietates ei attribuatu . Circa primum , variis modis accipitur Situs. Primo ; pro loco, aut ubi, in quo res sita est: sed haec nimis est impropria: ideo acei pitur secundo pro quadam relapsone ordinis quam res habet In locorper quam dicitur esse sursum,aut deorsum priorem aut posteriorem habere locum sed hoc non ad Situm, sed ad Ubi pertinet: Mideo nimis est impropria respectu situs. Quare seclidiim has duas
acceptiones, non potest eonstituere speciale, aut distinctum praedicamentum ab aliis. Tertia igitur acceptio,& propria,colligitur ex Arist. s. lib. Metaph. cap. i9. ubi ait, Disi stio dicitur ordo partes habentis. secundum locum. Quae verba intelligunt omnes Interpretes,de praedicam e to Situs,quod lub nomine dispositionis explicare voluit. In quo consistat formalis ratio huius predicamenti. DE finitio Situs , secundum hanc vltimam acceptionem, ex Arist. colligenda est: erit autem lassis: Situs est,rinpositio par tium in loco ; secundum quam aliquis sedere,pare, aut iacere dicitur. Sed distinguere situm a praedicamento ubi,difficile est:quia e se aliquid extensum,& esse tali modo extensum, ad idem praedicamentum pertinet: ergo esse alicuid in loco;& esse tali modo in loco,pertinebit ad idem prami tamentum: sed situs non est aliud, 'ciam tali modo esse in loco, hoe est eum tali dispositione partiue ergo non emciet distinctum praedicamentum , a praedicamento Vbi ; quod est esse in loco. Probatur minor. nam stare,aut sedere, non est aliud; quam tali modo esse in loco: ideo tenuit Fonseca s. Me t. c.7.q.2.se . . quod licet vulgo dicatur situ,& ubi ;diuersa eLficere praedicamenta,tamen secundum veritatem P Lilosophicam, non distinguitur situs, a praedicamento ubi. Haec tamen sententia expresse in primis contraria est Arist. & 3 toti Peripateticae saliolae,decem praedicamenta recipienti S inter ea ,sit uni: si enim non distinguatur a praedicamento ubi, non erunt nisi noue est etiam contra rationem:quia situs, distinctam sal tem rationem formalem habet a praedicamento ubi e ut statim
Sed in quoeonsistat haec ratio , non est certum apud omnes. Itaque secunda opinio tenet in sola denominatione extri rea a lo- , consistere. Quae etiam falsa probatur. Primo: Quia sola denominatio extrinseca , non sum cit praedicamentum constituere, ut probauimus. Secundo: Qia qui seder,vel stat in loco;eodem modo stabit,& sedebit, si locus in quo eth, corrumpatur , & In Vacuo remaneataergo eodem modo habebit situm ; scut est certum habere ubi: sed tune non denominaretur extrinlecea loco, cum non
sit in loco: ergo nihil erit praedicamentum situs. Propte
463쪽
Cap. to. de praedicamento Situ . -
Propterea tertia opinio asserit;non esse solam denominationem exisrein seram , sed relatronem corporu , is partium eι- ad locum , vel
spatium loci. Sed nec poteit haec opinio defendi. Quia si solam relationem dieit: vel est relatio secundum esse,& ita non distingueretur litus a praedicamento ad aliquid : vel est triatio secundum dici, & hoe non , quia relatio secundum dici, est de essentia abs luti ; ut probauimus in praedicamento ad aliquid, ergo non potest per solam relationem secundum dici, constitui praedicamentum tiatus: sed aliquid abiblutum habere debet in quo respectus secundum
diei includatur. . Ideo vltima opinio, quam sequuntur omnes sere Interpretes Arist. eap. praeienti,& s. Metaph. eam Is . asserit; situm Herea quid absiolutumi nempe specialem modum te habendi totius eorporis,N partium eius in loco, aut spatio locii in quo modo absoluio, includitur respectus secundum diei, ad locum , & partes eius: vn 1e ex absoluto, & respectivo, constat ratio adaequata huius pmd camenti, se ut & praedicamentum ubi. Quam rationem explicuit Arist. ubi supra, nomine dispositionis partium in loco: sed litus a praedicamento ubi, noti distinguitur realiter . sed solum rationeratiocinata,sicut actio a passione. Praesupponit enim ubi tanquam.
aliquid prius secundum rationem ι & addit supra illud, specialem illum modum dispositionis partium in loco: nam prius intelligimus corpus esse praesens loco, aut spatio loci, quam intelligamus: talem habere dil positionem partium in eo:sed haec dispositio pat-tium, non est alia entitas realis, ab eruitate, vhi .sed alia ratio formalis : quam certum est, non dicere. ubi, sed solum praesentiam
in loeo, aut spatio loci;& nihil aliud ; praesentia autem in loco, sine tali dispositione , & ideo sine ratione situs intelligitur: & hoe est,
in eadem entitate reali, distinguere intellectu, duplicem rationem praedicamentalem: sicut distinguimus in eadem entitate realis mO-is 3 praedicamentum actionis,& passionis.
Ad arg. primae opinionis, distinguenda est maior: quia esse &
esse tali modo, dupliciter contingit. Primo. ita, ut talis modus essendi,comprehendatur sub eodem esse: & tunc vetum est,ad idem praedicamentum pertinere. Alio modo, ita; ut extra rationem eiussit: & tune non ad idem , sed ad aliud pertinebit: quod patet in
eodem exemplo quantitatis r nam esse extensum, constituit praediis eamentum quantitatis : sed corpus tali modo esse extentum, ut sit alteri aequaliter extensum, non comprehenditur sub extentione:&ideo non iam ad praedicamentum quantitatis. sed ad praedicamentum ad aliquid pertinet: & ita se habet situs . in ordine ad Vbi: quod simpliciter dicit esse in loco, non comprehendens per se, nccper suas species; speciales modos . aut dispositiones, se habendi in
ι o : dc ideo situs specialem modum se habendi in loco dicit; nodi
464쪽
4 6 Cap. Id. de pravicamento Habere.
eomprehensium in ratione formati v bi:quare aliud praedicamentum constituere potest.
Ludi, O qtra sint genera, is species Situs. GEnera, & species huius praedicamenti, ita colligunt Albertus sMagnus, lib. de sex principiis tractatu depositione, cap. I.& D. Thom. opusc, 48 cap x.ut supremam genus ; quod est dispositio partium in loco, aut in spatio loci, diuidatur in id , quod est, Recte esse positum, aut Reflexa : tanquam in duo genera subalterna deposita: lub quibus continentur, Sedere. Stare, Iacere. Cubare,& chasmodi alia , tanquam species; in quas diuiduntur eadem genera: &ex omnibus fit ordinatio ptaedicamentalis. Luot, ct qua sint proprietate huim praccamenti. Duas proprietates ei attribuunt Alb Mag. 3c o Thom. ubi su γpra : videlicet, Contrario earere; Sc Suscipere magis is mium: quae etiam conueniunt pluribus aliis: quibus tertiam addit Gilbertus. nempe , Assistere proximὸ substantia: quae etiam conuenit praedicamento, ubi ; & immediatius; cum sit prius secundum rationem ι ut probauimus: sed cum sint idem realiter; utrique eonis uenit immediate realiter loquendo sed non est sic intelligendum quod situs a si istat substatutae vi extrinsece prorsus se habeat ad illum e nam vere et inhaeret. tanquam modus eius: sed assistere dicitur; quia ab extrinseco dependet.
Praedicamentum, Habere. Udem quae de caeteris praedicamentis explicata sunt: de habe- Ire,vel habitu, qui est ultimum praedicamentum, sunt declaranda. Primum , Luid ρον habere sit intelligendum: Secundum , Quid fit habere, aut in quo consistat ratio formalis eius. Tertium , aeuot genera, ct species habeat. Quattum, aeuot etiam, is qua sint proprie
Circa primum , multis modis aeeipitur habere; ut docet Arist. s. xlib. Metaph. cap. Io text. x s. sed tres sunt praecipuae acceptiones eius. Prima uniuersalis: ita ut inter habentem, is rem habitam , solum sit distinctis rationis: vi homo dieitur habere substantiam & carte ra pr.edicata essentialia. Secunda acceptio est miniis uniuersalis: ita vi respectus realis, is ex eonsequenti realis distinctiost, inter habentem , orrem habitam. In qua significatione, idem est habere aliquid, quod illud respicerer ut pater dicitur habere filium. Sed utraque haec acceptio in propria est; & secundum quam habere non constituit speciale praedicamentum : quare Tertio accipitur. pro eo; quod est habere aliquid; non quomodoeunque, sed ita: ut habent, si sieetati ratione accommodatum, vel commensurarum rei habitM -
465쪽
Cap. m. de praedicamento Habere.
habita; cum rem tureati ad ιllam : non tanquam ad terminum sed tanquam ad aliquid cui habens sectati modo adaptatur. Et secundum diuersum modum huius adaptationis, vel accommodationis ad illam,diuellis modo dicetur eam habere, & diuersum praedicamentum constituere. Habete locum,uel spatium,est praedicamentum v bi: habere durationem, praedicamen cum, quando: ha bere positionem partium in loco, praedicamentum, situs : habere velleλ aut arma, praedicamentum, mbere οῦ quia i pecialis est ae- commodatio corporis ad vestes, & arma : unde generale nomen habere, specialiter ei attribuitur. Et secundum hanc acceptionem, definitur a Gilberto hae definitione: Hal lam es corporum Isteorum, qua circa corpus vesantur,adiacentιa. Quasi dicatur , velles circundare, ut operire corpus , per specialem accommodationem eiusdem corporis ad eantanquam ad aliquid extrinsecum ei non inhaerens: itaque ratio' formalis huius prinlicamenti, consistit in modo speciali, quo eo p-sese accommodas vestib- , aut β id . qui modus diuersus eliab aliis quibus se accommodat loco,aut durationi:& ideo Ipeci te constituit praedicamentum : quod in Concreto, dicitur 'i,Maus Habiim: Abs Dum vero, nomen non habet, led abstractum eius vocatur,ratio habitus,vel ratio habendi. aeuot, m quasint genera, is sectes Habere., T TAbere diuiditur,tanquam supremum genus, in diuersos mo- I Idos habendi; distincto. per diuersas res habitas,quibus diuersis modis se accommodat corpus: vi, Habere vestra: aliud genus est ae , Habere arma r& quodlibet horum , diuiditur in alias species, quales sunt, Tunιeatum esse. Loricatum esse ι & aliae similes: & ex his generibus, & speciebus, usque ad indiuidua ; quae
sunt, Petrum aut Ioannem,esse calceatum, tunicatum, aut loricatum,constituitur ordinatio praedicamentalis. Luat, o qua sint proprietates huim prassicamenti.
P Rima proprietas, Habere . est: Luda magu is minuου suscipiat.
nam eques, armatior est pedi te.&magis calceatus dicitur qui caligis simul,& calceamentis ornatus est ἱ quam qui solis calceamentis. Secunda proprietas est: Non habere contrarium. Nam esse calceatum , & loricatum , non sunt opposita. Sed utraque Meproprietas, communis est aliis rebus : circa quas notat bene D. Thom. opust. 8. tractat .de sex ultimis praedicameatis, cap. 3. non esse inter se repugnantes:quia licet suscipere magis & minus,proprie sumptum , procedat ex maiori vel minor I admixtione conis
466쪽
sumpta; sed improprie: hoc est , secundum quandam extensionem quia pluribus vestibus, aut armis, paucioribusve ornatur corpus: ideo bene hoc modo sumpta, magis,& minus, conuenire possunt huic praedicamento: licet non habeat contrarium. Vltima proprietas eius est ; Quod adiacentiam inter plura ne e pario dicat, it ut unum sit aetii in alio: nisi enim vestes, aut arma sint in homine I non dicetur vestitus, vel armatus,nec habere
illa , secundum specialem significationem huius praedicamenti: quamuis alio titulo possemonis possit ea habere,) quod in aliis
non est necessarium. nam corpus potes habere ubi,& situm, etiam si actu non circumscribatur loco : ideo haec proprietas, videtur conuenire quarto modo, huic praedicamento.
An habere sit aliquid intrinsecum , is inhaerens, vel in sola
denominatione extrinseca consistat.
CIrca hane quaest. reiicienda in primis est opinio quo rudam
modernorum,qui nihil intrinsecum inuenientes in eo quod est habere, dixerunt non esse speciale praedicamentum. Sed hoe est contra communem consensum totius scholae, quae cum Arist. tenet decem esse predicamenta: & Habeνe,esse unum ex eis: quod si excludatur, nouem erunt tantum. Et etiam contra rationem qua probabitur specialem rationem & praedicamentalem habere, licet imperfectam, ac diminutam. Hac ergo refutata sententia : est alia modernorum , qui in so- sta denominatione extrinseca, a vestibus, aut armis, consistere aiunt hoc praedicamentum, praeter quam , nihil intrinsecum, vel inhaerens dicit. Probant primo: Quia habere non est aliud,quam esse vestitum, vel armatum ergo forma , aqua denominatur corpus , sunt vestes, vel arma : sed haec non inhaerent ei, sed extrinsece adiacent, illud circundantes: ergo non dieit aliquid intrinsecum , vel inhaerens , sed extrinsecam solum denominationem ab ei S, Secundo : Ex eo , quod homo habeat vestes , vel arma, nullus modus realis ,& intrinsecus potethei aduenire, praeter relationem propinquitatis , vel contactus ab illa: sed constat hune respectum generalem esse, & ideo non pertinere ad hoc praedicamentum: ergo nihil speciale intrinsecum dicit, sed solam denominationem extrinsecam a vestibus, vel armis : cuius signum est, quod etiam si vestitus , vel armatus homo , vestibus, aut armis spolietur,nihil reale intrinsecum, aut sibi inhaerens amittit aergo neque aliquid sibi inhaerens acquirit, dum induitur vestibus , aut armis, sed solum acquirit, & amittit extrinsecam denominationem ab eis: quare in hac solaetonsistit ratio formalis huius praedicamenti
467쪽
camenti. Hae tamen opinio falsa probabitur quaest. sequenti, ubi oliendam, solam denominationem exta in lecam non polle cilice- Ie praedicainentum speciale. 6 Nostra igitur sententia opposta est,nempe ,habere, praeter denominationem extrinsecam a vestibus, aut armis , modum all- quam sormaliter inhaerentem corpori continere dc hunc modum esse entitatem realem absolutam. includere tamen rei pectum secundum dici ad vestes,vel arina: ita ut ratio forniatis huius prindicamenti, absoluto stimul cum te spectu constet. Sed quisnam sit modus ille inhaeicias corpori, ex doctrina Arist. colligi debet: qui lib. s. Meta. cap. IO. sic loquitur de hoc praedicamento: Habitus autem L. Mur. tanquam quidam habentis , σhabiti actus, ῆωι actio quaeuam aut motus nam cum hoc quι dem eo
scit Eud vero sit,media est clectio ua, habentis vestem, omestis
halita, es medius habitus:hunc ιtaque haritum . quod non contingre habere manifestum esse ad infinita enim progrederetur , si habitι esset habuum habere. Quibus verbis duo expresse docet. Primum,quod inter vestein ,3 hominem vestitum, aliquid eis medium, sicut inter agens,& etfectum, media est actio: & hoc medium, inter vestem,& hominem, vocat actum habendi, seu habitionem , ut sic loqui liceat ad haec explicanda. J Docet secundo, quod hie actus medius,non habetur medio alio habitu, ne in finitu procedatur: quia non est quod habetur: sed ratio habendi: unde se ipsa,& non per aliud medium conuenit homini vestito,aut armato. Et ex utroque colligo hoc argum . ad probandam nostram sententiam. Si inter corpus& vesteni est aliquid medium, habeti dicuntur vestes, medium hoc ex parte eorporis se tenete ergo aliquid reale in eo est: & accidentale quidem, cum adesse, de abeste possit, dum homo induitur, & spoliatur vestibus; quare necesse est formaliter inhaerere eidem nomini. Praeterea: Si medium hoc non habetur per aliud medium, sed se ipso, quia est ratio hac hendi: sequitur non esse extrinsecum homini, sicut vestes rviamsi extrinlecum esset, per aliud medium haberetur , sicut habentur vestes: ergo eth aliquid intrinsecum ei inhaerens. Sed quid sit hoc medium intrinsecum , in quo consistit: r- malis ratio huius praedicamenti, ex doctrina eiusdem Artit . 3. lib. de partibus animalium , cap. i. colligendum est i ubi allerit, naturam dediste animalibus velles,quibus operiantur, ut cuic, pilos, lanam, aut quid simile, & arma, quibus possint se defendere ab aliis,& etiam ea ollendere, si opus fuerit, hominem vero nudum edidisse: intellectum tame ei tribuisse, quo propria indui tria post et sibi velles,& atma quaerere,& cx rebus aliis ea conficere., Ex quibus duo colligi iunt valde notanda , in quibus differt homo a caeteris Mumalibus. Primum cit, quω vestes & arma
468쪽
eorum, sunt partes integrantes suorum corporum : unde non dicuntur ea habere proprie,sed communissima , atque impropriissima ratione,non petranente ad hoc praedicamentum : sicut gi cuntur habere pedes, aut caput: velles vero , & arma solius hominis sunt quaedam alia corpora sibi extrinseca, quae proprie dicuntur ei adiacere: & ideo proprie dicitur ea habere, & speciali, ac propriissima ratione dicitur vestitus, & armatus: quare ei soli proprie conuenit praedicamentum, habere. Vettimus quidem smias, di armamus equo . tamen non dicuntur velliti, vel armati proprie, sed per quandam analogiam , & similitudinem ad hominem: quare nec dicuntur proprie habere vestes, & arma secundum rationem formalem huius praedicamenti. Secundum,quod colligitur, est. Naturam loco vestium , & ar- .morum , dedisse homini naturalem aptitudinem, & a commodationem ad illa induenda , per quam aptitudinem speciali modo
eisdem sese aptaret,& accommodaret, dum eis indueretur : S rationet huius accommodationis , specialcin ornarum , & quali naturalem ei tribuunt vestes.& arma: caeteris vero animalibus suas Vestes ,& arma, tanquam partes integrantes corporum habentibus,nec dedit natura,nec necesse fuit dare talem aptitudinem , &accommodationem ad extrinsecas velles, & arma: unde nec eis
tribuunt quasi naturalem ornatum, sicut homini, sed quasi artificiatum,& nimis improprium. Ex quibus insero, auod dum homo nudus est, solum habet ap-
. titudinem naturalem , & quasi aptitudinalem accommodatio nem:& coaptationem ad velles,& arma: sed dum eis induitur,exit 'in actum talis aptitudo : non quidem in actum, qui sit actio, sed
qui sit modus sor malis actualis accommodationis ,& coaptat Ionis in eo productus: aliquo modo similis actioni,& passioni, in
'uantum vestes,& arma dicuntur vestire & armare hominem , 8e homo ipse dicitur vel iri,& armari , vestitusque & armatus elle. Et modus ille actualis accommodationis, & coaptationis, voca- stur habitus, seu habitio, quem Aristor. docuit esse medium , inter vestes,& hominem : & non habere per alium modum , sed se ipso inesse homini tamquam medio habendi vestes, & arma. In hoc igitur modo absoluto, includente tamen respectum secundum diei ad vestes & arma ,& extrinsecas etiam denominationes ab eis, consistita ratio formalis huius praedicamenti: quam extrini ecam vocant aliquando D. Tho. & alij antiquiores Interpretes,propter
easdem denominationes extrini ecas,quas includit: non certe m dum intrinsecum, & inhaerentem excludere volentes.
Ad primum arg. alterius opinionis; Neganda est prima consequentia quod a iolis vellibus, & armis denominaretur homo vzstitus,& armatus: sed primo atque formaliter denominatur, ab
469쪽
ab actuali modo accommodationis, & coaptationis ei intueren- te,deinde a vestibus , &arinis denominatIone extranseca.- in qua non consistit principaliter latio huius praedicamentι, sed in alia denominatione formali. Ad secundum: Negandum est primum antecedens; quod nullus modus realis oriatur in homine , exco . quod vestibu3 iudaa-
Iur:oritur euim modus actualis accommodationis inhaerens ; ut
explicatum est quem modum amittit,dum vestibas,& armis lyo- liatur;&Ilium de nouo acquirit; si iterum isduat hir. Ration igitur huius modi formalis,di intrinles intrinsecum quoque, 3tque formalem concretum habet hoc praedicamentum l l .
QVAE S TIO G EN ER A L I S PRO
omnibus sex viri mis praedicamentis.
AA ratio formalis eorum consistat in aliquo intrinseco , o formaliter inharente,vel insola denominatione extrinseca. Io DR usquam plobabiles sententias adducamus , exeludenda est 1 illa, tanquam improbabilis, eorum qui tenuerunt: Ex decem praedicamentHsola quatuor prima, nempe substantiam, quantitaram, relationem, is qualitatem , esse proprie radicamenta: reliqua vero sex: Eim esse quasdam complicationes, seu aggregariones qu rundam pracdicator um,minus impersectorum: ex quibus,nec genera , neque species, sed nec pi aedicamentales ordinationes constitui possuntmisi per quandam similitudinem. & analogiam, ad illa quatuor:& ideo inquiunt, Aristotelem paucissimis verbis, &perfunctorie admodum genera & species eorum distinxisse. Hoe vero probabilitate prorsus caret: cum Aristoteles capite de incomplexis, absque dii inctione enumerauit decem praedicamenista ; & postea quatuor illis propositis, enuinerauit actionem , α passionem cum reliquis:& suis locis,de singui is probatum sit,pro . prias rationes praedicamentales habere: genera etiam atque spe eths, quamuis imperfecti illata ,& quorum non est adeo frequens usus in scientiis:& ideo pauci verbis explicata sunt ab Aristotele. II Hac igitur exclusa sententia falsa. Prima opinio din Seoti, in 3. d. I.q- I. in 4 d. I 3.quaest. I. & quodlib. t i. quaest. 4ὲ quibus locis
hanc distinctioneni relationum exeogitauit: uadam uni relati nes, inquit) intrinsecus aduenientes: quae pofito fundamento,& e tremis,necessario insurgunt in eis, ut puernitas, & filiatio: Aliae sunt, Extrinsecus aduenientes, quae ad Luc posito fundamento, Mextremis non necessario insurgunt : M ideo non ex natura extremorum proueniunt, sed ab extrinseco: tales iunt. relatio unionis, inter materiam ,& sormam , & relatio inter locatum & locum: de quibus conitat: quod exilientibus euremis, nempe materia,
470쪽
4 si si Aunica sex praedicamentorum.
& forma, dum separatur anima a corpore,atque etiam loeatum ea loco,eum deserenS,non sequitur relatio unionis, aut locationis
in tet illa: nisi rursus ab aliqua causa efficienti, & proinde extrinseca uniantur. Et in his relationibus extrinsecus aduenientibus, ait tonsistere rationes horum sex praedicamentorum. Erit ita-quc secundum Scotum praedicamentum Actioris; relatio ad principium, seu causam effcientem,a qua procedit effectus; & Passio. relatio ad eandem; ut imprimentem effectum in passo. Vbi; relatio corporis ad locum , aut spatium loci. Quando ; relatio rei ad propriam durationem. Suus: relatio corporis; secundum suas partes ad locum. Et, Haberet, relatio eiusdem corporis ad vestes , vel arma. Distingui autem tussicienter haec sex praedicamenta ait. x Probat Scotus hoc argumen. Petrunt esIe in loco, vel habere ubi; non est Perius ipse; nec locus cini circundans r ergo cum sit aliquid; erit relatio eius ad locum dumtaxat. Probatur consequentia:quia cum superficies continens Petrum,ei non inhaereat: nihil aliud acquirit, dum incipit esse in loco, praeter relationem ad loeum: nee aliquid aliud amittit, dum recedit a loco, praeter eandem relationem : ergo,Vbi, nihil aliud praeter relationem erit. Sicque de caeteris quinque praedicamentis ; quibus dem argumen. applicari potest. Eandem fere sententiam Scoti sequi
tur, Capreol. in v. d. 2. qu. I.& Soncinas 3. Meta. q. s. ad 4. nami et illam distinctionem relationum non admittant; aisserunt tamen sex vltima piaedicamenta , non consistere in aliquo absoluto,nee in absoluto simul cum respectu: sed puros quosdam, & Ios respectus includere. 'Haec tamen opinio duo continet falsa. Nam primo falsum est:
quod dentur tales relationes: quas vocat Scotus extrinsecus aduenientes. Secundo, falsum cst etiam: quod si darentur , in eis solis posta esset ratio sermalis horum praedicamentorum. Probatur autem primo: quod non dentur. Relationem extrin- 13aecus aduenientem, vocat Scotus luam quae posito fundamento : x extremis, non sequitur: aut non eonsurgit: sed imposIibile est quod positis extremis cum iandamento, non consurgat in eis relatio tergo impossibiles sunt tales relationes. Probatur minor: quia extrema omnia relationis,sunt talia per fundamentum: siue ab extrinsem eis proueniat relatio: siue ab intrinseco: ergo repugnat poni fundamentum in eis: quin sequatur relatio. Gratia exempli ; duo alba, sunt extrema similitudinis , per albedinem in
utroque positam:duo homines,extrema sunt paternitatis,& filiationis,per generationem actutam, & passiuam : & ideo repugnat naturaliter: quod posito landamento, & extremis, non sequatur in eis relatio. Quod in exemplis etiam Seoti, non est minus euidens: pam relatio valonis, latet materiam , & formamzfunda