장음표시 사용
521쪽
s o In lib. I. de Interpretatione,
guuntur specie .Irgo enunciatio est genus ad utranque. Probatur minor:quia affirmativa dicit unionem,& compositionem praedicati cum rubiecti, : nefatiua vero diuisionem & leparationem ab illo : at isti iunt modi enunciandi tormaliter, & ellentialiter diuersi: ut pate ergo conliituunt enunciatrones,formaliter,& essentialiter diuersas. Ad arg. primat opinionis .Distinguenda est maior: nam dicipet prius de uno: & per posterius de altero: duobus modis continti trvel νatione praedicati superioris , in quo communi, vel ratione viserentiarum per quas distinguuntur, dc primus modus tollit univccationem:& efiicit analogiam : secundus vel O nullo modo: cum in omnibus generibus reperiatur: in quibus semper datur una Θ-cies , prior aliis, propter minorem persectionem sucae disserentae: quod non impediti quin natura genetica ex sua parte,aequaliter&vni uoce participetur ab omnibus speciebus. Et ita contingit in enuntiatione . cuius ratio ex parte sua ςque participatur ab assicivativa, de negat tua: & non secundum prius Ze posterius: sed emn-tiatio assirmat tua , propter maiorem perfectionem suae difhrent ire : prior est negativa, Ut asserit Aristot. 8c probat argum m-tum : hoc tamen non tollit uni uocationem nee rationem gere-
Ad arg.seeundae opinionis: Distinguenda est minor,quia pro insitio eadem permanens, solum materialiter: hoc est,secundum nateriales terminos, transit de affirmativa in negatiuam : non taraeneadem permanens formaliter. & essentialiter : sed diuersae specififit, addita negatione : propter diuersum modum enunciandi, si probauimus: quare affirmatio. & negatio, di fierentiae essentiassi unt enunciationis , Sc non qualitates: nisi eo modo quo differoe the e stentiales, dicuntur qualitates generis essentiales: quare Iecsunt ullo modo accidentia eius.
An diuisis enuntiationis in sim luem , compositam, Paenore insperien vel analogi in analogata.
P Rima opinio tener . Vniuotam esse bane diuisionem:& ideo se
neris in tuas species: Ita Sotus a. lib. Summulana, cap. s.& abj. Probant primo: Quia enuneiatio simplex, de composita, conuenistives uoce in genere orationis: ergo etiam in genere enunciationis:
quod est oratione infitius. Probatur consequentia: quia quae eon ueniunt uni uocὸ sub genere superiori, necesse est etiam univoce conuenire b genere inferiori: ut si duo animalia eonueniunt subsenere viventis superiori, necesse est sub genere animalis vivente
uiseriori,etiam una uoce eonuenire.
Secundo οῦ Significare verum, aut falsum: vel est do essentia
522쪽
enunciationis; vel propria passio eius:sed enunciatio simplex, Acomposita,conueniunt uni uoce tu eo quod est significare,verum, aut falsum: nam enutiatio composita, simpliciter est vera, aut falsa; sicut simplex:ergo conueniunt etiam uni uoce in ratione communi enuntiationis,tanquam species tuli genere. Secunda opinio quorundam modernorum i allerit diuisionem hanc esse, Subiecta in acer lentra. Probatur hoc arg. Quod magis,& minus compositum ; solum differunt ex hoc accidentaliter : ut paries a tota domo: α enunciatio omnino simplex, ab ea , quae componitur ex parte subiecti, ex alia simplici enunciatione ; re haec : homo est albus, est propositis: solum differt accidentaliter ab illasi omo est albus:quia magis composita est:sed enunciatio composita,solum differt a simplici, penes magis, & minus compositum : quia smplex , solum componitur ex subiecto,praedicato, &copula:composita vero,ex his quidem remotὸ ; proxime vero ex multis enuntiationibus simplicibus:ergo solum distinguuntur accidentaliter.
Tertia opinio est communis: Quod haee it ivisio sit analogi in
analogata. ita Boetius, Ammonius,Suesanas, Toletus c. praesenti. D.Tho m. opusc. 8. cap. 6. & moderni plures. Videturque nobis probabilior, & magis conformis doctrinae Arist. qui enuntiationem simplicem vocavit unarn,propter unum significatum:& ideo unam simpliciter: compostam vero unam coniunctione ; quod
est, esse unam secundum quid : & ideo secundum quid enuntiationem.
Probatur id ratione. Primo quia ratio sormalis enunciationis; ut superius probauimus, conlistit in enunciando unum de altero: sed enunciatio composita,non enunciat unum de altero: quia n5 componitur proxime ex subiecto , & praedicato i, sed solum dieitur e nunciatio ratione simplicium ; ex quibus constat, coniunctione unitis:& solum ratione earum significat veritatem,aut salsitatem:ergo ratio formalis enunciationis, conuenit per se primo simplici ; compositae vero solum per participationem,& attributionem ad illam: auod est analogice conuenire. Secundo: Vna lpecies non componitur sormaliter ex altera,li-kt materialiter componi non repugnet: sed composta enunciatio , componitur ex umplicibus sormaliter: hoc est, inquantum enunciant unum de altero , & inquantum veritatem etiam simplicem habent : eum quolibet horum ab eis sublato non consistat enunciatio composita:ergo non possunt esse species enunciationis : sed erunt analogata eius, contra primam opinionem. Item probatur contra secundam , quod non disserant solum accidentaliter: quia disserunt per modum formalem , & essentia in lemc qui in simplici est enunciativus, in composita vero non sed
523쪽
so6 In lib.I.de Interpretatione,
forma eius potius consistit in unione simplicium, aut enunciatiuarum: ergo differunt essentialiter: quare diuitio non potest esse subiecti in accidentia: sed erit analogi in analogata, ut probauimus aduersus secundam opinionem. Ad cuius arg.Respondendum est:& ad primum I Concesso antecedente,neganda est consequentia,& ratio est quia ratio enunciationis, est longe perscistior oratione : quam non potest per se attingere composita enunciatio : sed solum per participationem plicis: quamuis per se,& simpliciter,possit attingere rationem orationis. Et licet simile exemplum,non facile inueniatur in entibus naturalibus;quia eorum natura, non est ita variabilis: inuenitur tamen in eisdem rebus artificialibus , ab intellectu factis: nam species,& individuum vniuoce conueniunt lub genere relationis rationis,tanquam species eius: sub genere tamen inferiori, relationis praedicabilitatis, non conueniunt nisi analogice: quia individuum, non attingit perfectionem eius I cum non praedicetur,nisi improprie,de seipso. Itaque ratio inserior, adeo persecta esse potest;& ratio superior. adeo imperfecta ; ut non per se, aut non uni uoce eam possit participare:sed solum per attributionem, ad aliud membrum persectius ; cum quo in genere superiori,Valde impersectiori,uni uoce conueniebat.& hoc satis est, ut non sit bona consequentia ita arguentis haec duo conueniunt univole in praedicato superiori; eigo etiam in praedicato inferiori.' Ad secundunt neganda est minor:quod e nunciatio sinplex, de composita conueniant uni uoce in eo; quod est verum , vel falsum significare,nam hoc solum conuenit compolitae per participati nem simplicis: quare negandum est etiam , quod sit vera, vel falsa
Ad arg secundae opinionis,neganda est etia minor:quod enunis elatio simplex,& composita, solum disserant penes magis & mimis compositum ; nam differunt per diuersos modos formales enunciationis: via simplex habet modum formaletn enunciandi: composita vero non habet per se modum enunciandi,unde nec per se e nunciat: sed solum per participationem simplicis: per se vero solum habet modum coniunctionis enunciatiuarum:& ideo essentialiter sunt diuersae.
CApite quinto,agit Aristotel. de modis oppositionum , inter
enunciationes repertis. Quod caput non a nobis exponendum:quia de oppolitione propolitionum,dc modis omnibus eius,
satis disputant Summulillae, regulas eorum ex hoc capite, atque: ι . ex lib.
524쪽
lib. 2. huius operis deducentes: quare non putamus necessarium hac in parte eas repetere.
De oppositione,3c veritate enunciationum de suturo contingenti. T EM ARISTOTELIS.
In his ergo qua sunt, is qua facta sunt, meesse es adfirmationem .
negationem veram esse.vel falsam. 3cc.. Breuis expositio tenus.
INtentum Arist. e. praesenti est, ostendere regulam propositionum contradictor tarum: quae est talis Si unaeti vera, altera ne cestario debet esse falsa:non ei se veram eodem modo in propositionibus singularibus,de suturo contingenti. quemadmodum vera est in propolitionibus materiae nuellatiae , & remotae , atque etiam in propositionibus eontingentibus de subiecto uniuersali. Diuiditur autem c. hoe in duas partes , nam in prima proposita quaestione & soluta,duplici ratione probat propriam sententiam. In 1 vero duplicem dithinistionem necessatvi:circa res & propositiones tradit. Egerat Arist ea.praecedenti,sub finem, de natura contradictionis, aut oppositionis in propositionibus repertae: dixeratque necessariam esse conditionem contradictoriarum enunciationum, ut si una sit determinate vera, altera determinate sit falsa. Cap. vero praesenti,proponit hanc quael . videlicet:. in hac conditio contradictoriarum vera sit.non stoliam in propositionibm materia necessaria,eis remota, sed etiam materia contingentis. Loquitur autem non de contingenti raro , quale est fodientem inuenire thesaurum. nec de contingente faequenter,quale est hominem noctu cubare: sed de contingente ad utrumlibet: hoc est, ad utramque partem, quod aeque potest esse, & non esse : ut Petrum peccare, vel honeste uiuere. Et praesupponit tanquam certum. Primo, veram esse regulam in omnibus propositionibus materiae necessari*, & remotae, siue uniuersales sint,seu singulares:nam si determinate verum est, Petrum cile hominem:determinate est falsum , Perium non esse ho minem:& si determinate verum es , omnem leonem non vile lapidem:determinate est falsum,quod aliquis leo sit lapis. Secundo praesupponit laquam certum,veram quoque este regulam in propolitionibus contingentibus de subiecto uniuersali : nam si determinate verum est, hominem esse album : deterininatὰ est falsum , nullum hominem esse album. Tertium quoque certum
525쪽
so8 In lib. r.de Interpretatione,
esse ait mempe eandem regulam esse vera in propositionibus cost. tingentibus,de subiecto singulari,si sint de praesenti, aut praeterito: nam si determinate verum est,Petrum studiose vivere , aut vixisse:determinate est falsum, Petrum non studiose vivere, aut vixisse. Nulla enim in his propositionibus potest esse indeterminatio, sed sicut determinate verum est,quod fuit, &est ita determinate falsum erit, non fuisse, aut non esse. Solum ergo procedete quaestionem ait, de propositionibus lingularibus, de suturo contingenti : An una earum sit determinale vera, ct alia determinatὸ sal assit ratio dubitandi est manifesta: quia causa contingens aut libera,non est determinata ad effectum futurum,sed potest se determinare,& potest se non determinare: & ideo quamdiu determinario eius futura nunciatur, per propositionem singularem defuturo,tamdiu quasi suspensa manet:& ideo veritas eiusdem propositionis inde terminata semper videtur. Respondet autem Arist. In his propositionibus, determinate
verum esse totum disiunctum, ex utraque contradictoriaco lans. Vt Petrus peccabit,aut non peccabit: nam peccare aut non peccare,ita necessarium est, i cui else,vel non elle : ergo ita determina-tὰ verum. Sed utramlibet contradictoriam per se sumptam, non esse determinate veram,aut falsam, ut Petrus peccabit, atque etiaPetrus non peccabit. aod probat duplici argum .ducente ad impostibile. Primo: Quia si determinate essent verae,nihil esset in rebus contingens, sed omnia euenirent necessario:ut si determinate verum esset , Petrus hoc efficiet,aut illud : studiosus, aut vitiosus erit: bellum erit futurum cras; vel non erit futurum , necessat loeuenirent effectus isti:& ideo non possent non euenire: quare nihil esset in rebus contingens,quod est absurdum. Secunda ratio: Quia ii propositiones istae singulares de futuro
continsenti essent determinate verae,& omnes tuturi effectus,necesIario euenirent, neque aliquis esset effectus contingens , non ellet eonsultandum de rebus futuris nec deliberanduὐ:quare necesset consilium,nee libertaς:nam deliberatio, & consultatio, sollim est de rebus contingentibus quae possunt este, & non esse : de his enim quae necessario futura sunt,ut de ortu solis crastino,nullus unquam sanae mentis consultandum esse dixit.Tollere autem contingentiam,consilium deliberationem,imb,& libertatem nostram,absurdum est: ergo non est dicendum propositiones singulares de futuro contingenti esse determinate veras, aut determinate falsas. Explicat tandem duplicem distinctionem necessitatis rerum, & enunciationum. Prima talis est: Luadam res sunt necessaria ex
propria natura.ut coelumistia vero , n n nisi ex conditione temporis. Iuo mensurantur . cum tame ex propria natura contingentes sint:
526쪽
ut Petrum ambulare,dum ambulat, necessarium est, non ex propria natura,sed ex eonditione temporis, quo mensuratur ambilatio eius: & hoe modo verum esse uniuerialiter ait,quod omnis res quando est, necestario sit 8c omnis propositio pro tempore quo vera est, necessario,est vera, sed necessitatem primam simpliciter esse talem amrmat: secundam vero,non nisi seeundum quid:
hoc est ab extrinseco, & ex suppositione temporis , in quo res est,uel in quo propositici vera est. Secunda est distinctio necessatij: euadam sunt necessaνia Hs Iutp, id est,sine comparatione ad aliud: ut hominem esse animal.
Aba non nisi ex eo aratione adsuum oppositum et ita , ve quod per se sumptum contingens est , sumptum eum suo opposito sit necessarium : ut contingens est hare, Petrus ambulabit, at si sumatur eum sua opposita, necessarium facit totum disiunctum , ut, Petrus ambulabit, aut non ambulabit. Et hunc etiam modum necessitatis extrinsecum esse ait, & seeundum quid talein: cum tamen primus simpliciter sit talis,& ab intranteeo. Et hunc modum necessitatis , atque etiam secundum, primae distinctionis, reperiri docet in enunciationibus singularibus contingentibus de prae senti praeterito , & futuro: nam dum Petrus ambulat, neces larium est ex suppositione, ambularer & etiam quod ambulauerit, supposito, quod ambulauit:& etiam est necessaria haec de futuro, Petrus ambulabit,ex suppositione, quod ambulabit. Necessarium quoque est disiunctum hoe,Petrus ambulabit,vel non ambulabit: sed cum utraque hae necessitate totius disiuncti, & etiam cuiuslibet partis per se silmptae , ex suppositione temporis verum est, quamlibet per se sumptam esse contingentem, & indeterminate
An singulares enuneiationes de 'euro contingenti, habeant veritatem, aut fassarem determinatam.
DE solis singularibus , ει eontingentibus procedit quaestior
nam propositiones necessariae, atque etiam ex materia Ie- mota constantes, necessario verae sunt, vel necessario falsae: siue
sint uuiuersales. siue singulates : & ideo determinata est earum veritas , aut falsitas: determinato etiam verae sunt contingentes de subiecto uniuersali, aut determinate falsae οῦ ut omnis nomo ambulabit: nullus homo ambulabit: &, homo ambulabit: homo non ambulabit. Quia lieEt essectus futurus, atque contingens, in singulari possit esse, & non esse , uniuersaliter tamen verum est, quod causa contingens determinabitur ad operandum : imo necessaria est determinatio eius in singulati vago, licet sit omnino
527쪽
s io In lib. . de Interpretatione,
eontingens in quolibet singulari determinato. Necessitate quidem morali: quia moraliter loquendo, hoc est, more humano, vel ut res humanae solent euenire,necesse est, homines ambulare:& ideo determinate vera haec, homo ambulabit: M aliquis homo ambulabit: & determinate falsa, omnis homo ambulabit mullus
homo ambulabir. In hoc enim sensu accipitur illud Christi apud
Matthaeum: Necesse es, ut veniant sicandala. Certum quoque est, singulares propositiones contingentes de praesenti, & praeterito, esse determinate veras, vel fallas: imo necessarias, non quidem ab intrinseco, vel simpliciter , sed ab extrinseco , & ex suppositione temporis r ut iam fuit a nobis expositum. Solum ergo de singularibus de futuro contingenti quaestio esse potest: An detem
minatam habeant veritatem , vel indeterminatam e quia determinatio causae futurae, a qua pendet veritas earum , quamdiu futura enunciatur, indeterminata est:& ideo non videtur posse tribuere veritatem determinatam eisdem propositionibus.
Ideo prima opinio as Ierit: Nullam prorsin habere veritatem. aut falsitatem tales propositiones,sed neutrm esse: hoc est, nec veras, nec salsas. Ita Antonius Cordubensis, lib. I. sui Quaestionarij, q. s. dub x. Probatur: quia veritas, vel falsitas enunciationis sium itur, per consormitatem , aut difformitatem, ad rem significatam: sed res significata per hane enunciationem : Petrus peccabit , non est in rerum natura, quamdiu enunciatur futura : ergo enunciatio ipsa non est ei conformis, nec deformis: quare non erit vera,neque falsa, sed neutra,& certe si vera , aut falsa concedatur sequitur simul esse veram, & falsam, quod repugnat. Probatur consequentia: quia eum res significata indifferens sit adessendum , & non essendum; & non magis ad unum, quam ad alterum determinata, non est maior ratio, ob quam enuntiatio sit Vera; potius quam falsa: quare vel neutrum habebit, vel utrumque: & hoc est impossibile r ergo illud necessarium , quod est eo
secunda opinio: Aliquam veritatem tribuit his enunciationibu , non quidem determinatam, sed consulam , aut indeterminaram: ita ut totum disiunctum ex utraque contradictoria compositum, sit determinatὰ verum , ae necessarium . ut Petrus disputabit, vel
non dil putabit: sed utraque earum per se sumpta indeterminate, vera sit aut salsa, quod est dicere indisserentem esse ad veritatem , aut falsitatem : & ideo non esse actu veram , nec actu falsam, sed quasi in potentia, nondum determinata. Ita Alber. Mag. I. lib. de interpretatione,iract. de oppositione, eap. . Catherinus
senti. Et haec videtur expressa sententia Aristotelis, qui eam probauit hae ratione: aeuod determinate verum est,necessarium exi Ii-
528쪽
niatur r ergo si enunciatio lingularis de fututo contingenti, dete
minate vera est erit neces Iatia. Ex quo sequitur, fututa omnia noeeilario euenire. Probatur conlequentia quia si haec est necessario veta, Petrus disputabit;disputatio Petri, a qua lumit tuam verit rem, erit nece ilario sutura , & non contingens : quare nulla reli quelut libertas, nec locum habebit consilium, aut deliberatio quia de rebus necessario suturis non deliberamus : nee dicuntur esse in
lira potestate necessaria, sed contingentia solum , qua possunt
euenire,& non euenire: sic, vel alio modo fieti.
Probatur secundo : Nam ab eo quod res est, vel non est , enunciat o dicitur vera,vel falsa : sed res significata per enunciationem singularem de futuro contingenti, ita eii deterni nata, v t quamdiu sutura est,& ut talis enunciatui, nullam determinationem habeata ergo nec propositio de futuro eam enuncians determinatam ha bebit vetitatem: sed in determinata, atque iudifferens semper erit ad veritatem, Sc falsitatem. Tettia opinio , tenet. Tales euxnriationes habere determinatam veritatem,aut falsitatemsed contingentem : Et hac est vera, de valde conformis fidei Catholicae, quam leuet Scotus in I. d. 1.quae. I g. ad argumenta principalia, D. Bona.d. IS art. 3 q. I ad i. Richar. art. I. quaest. .ad I. Greg. I art. 1. Ocham. quaest. l. adpi incipale. Gabriel quaest. I .art. I. notab. 7. Mars quae. εο ad Holcoth in a. quae art. 7. Solus in cap. s. Epistolae ad Rom. p. 3. Patet Franciscus Sualius opust. de absoluta scientia futurorum contingentium, cap.
1.mim. 6. P. Gabriel VaZqueZ,tomo I .primae partis,dis p. 6 p. cap. 3.& iam fere omnes moderni nostri temporis. Sed ut eam simul explicemus, & probemus , notandum est, Luidsit Aereminata veritas: nam ex hoc constabit i an tribuenda sit singularibus enunciationibus de suturo contingenti. Detet minata autem veritas, duo habere debet. Primum ; Quod sit di- sincta ; or nou confusa: sicut confusa est ea, quae reperitur in propositionibus aequi uocis; ut in hac; Canis mouetur: in qua n nn ve istificatur praedicatum de aliquo subiecto distiniste ; sed consula. &quasi suspensa manet veritas eius. Secundo requiritur; Luod si actualis : quae in ordine ad actuale significatum accipiatur, nam si solum sit in potentia indifferenti, sospensa dicetur en unciatio averitate. Actuale autem significatum enunciationis, illud dicitur; quod actu est in rerum natura , tempore significato per copulam eius: ita ut si enunciatio sit de praesenti;actualem habeat veritatem, ae determinatam; si res signi hcata existat tempore praesenti: & si si de praeterito; determinat E vera erit; si eius significatum aliquando fuit in rerum natura. Si vero sit enunciatio de suturo, erit determinate vera; si eius significatum aliquando futurum sit in rerum natura: v t haeς enuociatio; Sol orietur cras, determinate vera est hodie:
529쪽
si1 In lib. t. de Interpretatione,
hodie quia significatum eius crastina die erit in rerum natura. Secundo notandum est, Propositionem defuturo ; sicut de prat/rito. pticem esie:Vnam , quae determinat aliquod tempus:vt haec, Petrus disputabit cras. Aliam, quae nullum determinat sed totum tempus futurum, quasi indefinite significat: ut Petrus disputabit. Et ut determinate vera sit prior; necesse est disputationem Petri futuram esse die erastino: vi autem posterior, iufficit, quod aliquo . tempore habitura sit esse actuale in rerum natura: ita ut verum sit tunc de praesenti enunciare Petrus disputat. His suppositis:Probatur iam nostra sententia; Quod propositiones singulares de futuro contingenti, sint determinate verae, aut falsae: Ex fide catholica quae docet Deum ab aeterno euiden inter cognouisse veritatem earum: ex quo sequitur; eam habuisse ab aeterno. Probatur consequentia: quia Deus non cognoscit sutura esse nisi quae vere futura sunt. Gratia exempti : Deus ab aeterno cognouit hanc singularem, de futuro contingenti, veram esse, Antichristus est peccaturus: ergo cognouit, quod aliquando erit vera de praesenti : sed propositio, quae aliquando est vera de praesenti, temper fuit vera de futuro, & determinate vera, cum aliquando sit de praesenti determinate vera I ergo cognouit Deus ab aeterno, determinatam veritatem eius de futuro : quod non potest esse nisi eam habuerit. Alioqui cognouisset Deus tanquam futurum ud,quod futurum non est. Probatur etiam ratione. Primo: Quia, si Petrus hodie disputat, determinate verum erit,de praesenti enunciare , Petrus disputat: ergo etiam fuit determinate verum, heri enunciare de futuro; Petrus disputabit. Probatur euidenter consequentia: quia veritas e nanciationis de futuro , mensuratur per significatum eius:& determinata veritas, per determinationem ei uidem significati . sed disputatio praesens , habet nunc esse determinatum de praesenti : ergo habuit heri esse determinatum de futuro r de ideo enunciatio de futuro: quae illud enunciabat, determinatam veritatem habuit quam sicut heri habuit certum est ante mille annos habuisse. Secundo; Determinata veritas enunciationis, sumitur ex significa tot eius determinato : sed significatum huius enunciati nis ; Petrus disputabit, habebit aliquando esse determinatum depraesenti:ergo habet modo esse determinatum de suturo: & ideo propositio,quae illud de futuro enunciat, erit determinate vera, cum eius significatum , sit determinate futurum. Probatur minor : quia disputatio Petri aliquando habebit esse actuale , atque
Probatur tandem: Quia si propositiones istae non habent determinatam veritatem : ergo nullo modo sine verae, aut falsae,
530쪽
nec erunt aliquando: hoc cit,nec actu, nec Potentia , quod est absurdum. Probatur conlequentia quia frustra est potentia,quae nec reducitur,nec reduci potest ad actu in sed iliae enunciationes, nunquam erunt de futuro verae : imo nec ei te poterunt, si modo non sunt determinate verae quia cum enectus praetens fuerit, iam non sunt verat de futuro, sed de praeienti : ergo non habet veritatem de futuro,determinatam actu, nec potentia: quod eli nullo prorsus modo esse veras de futuro.
Ad arg. primae opinioni si Distinguenda eii minor , quod significatum propositionis singularis de tuturo contingenti, non sit in rerum natura: quia licci non sit in differentia temporis prae sentis,eli tamen in differentia temporis futuri,significata per copulam , in qua habebit esse determinatum, & actuale , & in hoc iussicit, ut determinate sit vera cnunciatio, de futuro : sicut, nec modo est in rerum natura lignificatum propolitionis de praeterito: sed quia in propria disserentia temporis,habuit esse actuale, ac determinatum,iusticit, ut e nunciatio de praeterito, sit determina-tὸ vera. Aliud vero,quod insertur, simul esse vcram , & falsam , si determinate vera concedatur: negandum est: quia ideo est determinate vera, quia significatum eius habebit esse determinatum, tempore significato per copulam: quod licet possit non esse, cum sit contingens:erit tamen,& ideo propositio erit vera, non autem falsa. quia licet postit non esse non est tamen verum,quod non sit habiturum este in propria differentia temporis. itaque cum emiciatur futurum.& aon lotum pollibile , non satis cit, quod possit non esse;vt falsa sit propositio: sed requiritur; ut omnino non stfuturum quod patet esse falsum ust ideo male infertur, propositionem simul esse,veram,& sallam. Pro solutione argum . secundae opinionis , notandum est , Ef-ctum futurum duplicem esse , Necessarium . is contingentem. Ne ceu fari A futurus est ille qui non potest non cile futurus:quia per causam necessariam futurus est; vi ortus solis crastinusmecessario suturus est: quia perca ullam necessariam , acdcterm natam ad W-num. Contingenter vero futurus csse dicitur ille, qui tepore quidem suturo habiturus est ei se ; non minus quam estectus nece δε-rius, contingenter tamen: ita ut positi non esse futurus: quia per causam sit liberam, aut contingentem: quae sic eum producit indifferentia temporis suturi: ut possit illum non producere: sic se ad operandum determinabit: ut possit se non determinare. Et cum veritas, aut falsitas enunciationis menturetur per rem significatam,duplex eth etiam enunciatio de futuro: una Necessaria: ut Sol orietur cras. & alia Contingens ; ut Petrus disputabit:& quidem utraque determinate vera , aut falsa: sed illa prior necessatio: quia ita est vera, ut possit cise falla: haec vero pol terior contin- Κ.