장음표시 사용
331쪽
tissim : editis advocsus divinae gratiae hostes libris XXX. pra, ter tot sacras declamationes, tractatus, ct epistolas, queis perbissimam haeresim proscidit. Patria illi Tagastis Oit Numidiae municipium . A parentibus in Christiana religione e catus , sensim in Manichaeorum sectam decidit, nimia distendi cupiditate allectus . Sed secreto divinae providentiae consilio Augu- sinus novennio Manichaeorum errore. eli Ploravit , quo melius sibi noto a validissime postea consularet. Cum domi tenuis εο curta illi suppellex esset , Romanianum nobilissimum ac ditissimum civem Maecenahem SOI tituε cit; a quo Operam atque opes tulit . Eidem postea tribus contra Academicos libris inseriptis, ingenti senore immortalitas repensa . Liberales artes ceterasque scientias proprio marte percepit. Neque enim fas erat eum , qui omnium magister futurus erat , aliquando inter discipulos censeri . Carthagine , Romae , ac tandem Mediolani rhetoricam docuit. Lubrica iuventute in voluptates decidit; non ita tamen ut iisdem ingenii vires enervaret . Immo tam γrtinaci studio stientias lectabatur , ut unica in illis eidem voluptas esse videretur . Sacris Ambrosii Antistitis declamationibus ad bonam frugem recludius , Manetem execratus, ac salutaribus undis lotus , catholicae militiae nomen dedit. In Asricam reverissus monachum induit cuius monastici instituti profestares per orbem postea late colonias frequentissimas deduxere. At dum sibi vivere studet , omnium utilitati vivere cogitur , ad sacras Hipponensis Urbis insulas 'motus . Haeresi bellum intulli, ac mille victoriis reportatis , tota illam Africa, immo orbe paene toto exegit ; ut quantum catholica re publica habuit ho-sium , tantum 2 unus Augustinus ostenderit triumphorum . In Manichaeos primum , detix in Donatistas , tandem in Pelagianos aciem movit ; ac superis faventibus de universis triumphavit . Factumque est , ut per Augustinum minus monstrorum Africa numeraret. Cum iri reliquis haereticis expugnandis ceteros acumine ingenii , rationum pondere , ac gravi disputati
nis impetu superasset ; in Pelagianis debellandis se ipsis quoque
maior evasit , contra illos enim totis ingenii viribus decert, vit . uti vero ilIi doctrinae subtilitate , & argumentorum vi ceteros haereticos longo post se intervallo reliquere ; ita Augustinus in eisdem tanta virtute superandis supra homines evectus est. Neque enim ingratam gratiam dixerim , quae sivi sti enuissimi
332쪽
destia sori larga manu suppetias non tulerit . Hinc divina pini Augustini doctrina contra Pelagi anos cindita est . Illii enim in Pontificum Romanorum oracula , in Synodorum Canones, in fidei regulam transiit; nam sebsecuti Ecclesiae Praesules unius Augustini vocibus contra superbam haeresilia sententias dixere. Ultima senecta errata sua publicare voluit , Retractationimi libros edendo . At cum in ceteris ducentis S amplius libris plurima censoria ille virga corrigeret, in libris contra Pela. gianos editis nullam sententiam retractavit : nihil quod displi-eei et invenit . Nemo Augustino melius divinae gratiae vires expertus suit : nemo Augustino melius eiusdem emcaciam probavit . Hinc factum est , ut qui post Augustinum divinam gra. tiam propugnarunt, siub unitis Augustini auspiciis in aciem de scenderint ; ut ex iis quae dicturi sumus , apparebit . De eiusdem gestis ac scriptis plurimi ex Augustiniana familia commentarios edidere , Comelius L incellotus , Ludovicus ab Angelis,Alqysius Torcitus , aliique et quorum tamen studia vicit sipientissimus Pater Ioharmos Rivius Belga ; ex quibus alii plurima mutuarunt . Strenuissimo huic duci de Pelagi ana haeresi aliisque triumphanti , epinicia cecinit Michael HOWrus Augustinianus libro I. Nammularum Amoris S. Augustini cama. XXIX:
Tempora moebaea vi gine nexos adyt 8 Et diis Lo Piean vasi super atria coeli , Ecquis Io cura voce triti se sonat Z Non hie edomita Bromii Ggngetide terra tauriger aditinctis rQνibus afra petit. Non ira, em maior mesitar Atrida tris θη- meandus patrios , Beu miser i ante Deos . Non ardens sceptris rerram infat fata vorago , - Festa eoronatis Roma trium ae equis . Sed speras victor fandit Pater aureias arcer,
Impostis Erebi monstra premens pedibus , Leis Iesma mi ne de abra Dperbis ,
Semita iactatis eristite die resis. Hie Arabam messes , Sprios Ziquae a ter odores . Huius Ac/emonios Baset acerra iocos.
Exovios, pompae fercu a Ioeta serae t
333쪽
Cernitis anguineos ur eae demissa rapiuos, Terribios Dirans faeresis ore mi spmnera gravsnt aeram caput, tamen usque ieroete, Tetra e de suo corde venena suis. Pone fabit Manes , seorumque Progias factor , Tubida demesL A auidus ora eoinis. t frendent , oeu Mae vibrant hostis,as ignes,
Laurigeras pratens inaedus uterque rotas Infelicem animam ponant: temerare Deorum Disant impura reuuione me am.
Hosta tam periara farras iamiam imbuae gras, Non es Tarpeis dignitar uua focis. Tu quoque nequitiae semen , Donate, peribis , Mnasi foeto qui maia ver,a gregi. Eia triumphales umbrent tua te ora Lauri, Omnis , magne Pater , victima ius iacet. Vinima ius Meet , nisi μam pro tu aI Suae nigra , tartareum fugere furea meram. Eximiis hae es vi oria digna triti his, Caeses tibi unitis Diribos Bosis obis. m ruerer Carthago decem sceens diebas , Magno Sepiadae pars quota Iaudis erat tPartem pubeius , partemae triarias datas Exeidii favid parvam , s bene reris , fabent. - a , magne Pater , fensa es laurea ab omni Compare , Paravdia Aurea parta manu . Sed quid nuperum Netam ad Augustini victorias concine das condum y Εia tu , qui in defendenda maria Augustini d mortui vices gessisti , magne Prosper , tuam intende chelyn, ct triumphanti Imperatori carmina modulare . Pone ensem , quo superborum hostium capita feris , & plectrum Micita , in aciem postea sith Augustini auspiciis iterum descensiurus . Haec ille
emit in carmine contra Ingratos et
Augustaeas erat, quem Chrisi gratio eor Uberiore rigans , no o tamen dedit aevo, Aeeensem vero de simine . Nam ethor iui , Et υita EN re ira Deus es, omnisque voluptas
334쪽
Isius ergo inter cunctos , qui de Vege Dxcto
Infamas peptiore feras , inistria maior, Maius opus , totum aesantius imbiau Orbem . Nam quocum iae gradum convertit eauidas hosti , Quaque per omisges σnceps iter egis Opertas, midis ab oecors est Waeventus , miue Uiorum . Insidiis aditum non rener tenti s uiarem . . Ciamque foris raries' avidorum exclusa taporam IFrenderet , inque omnes mendacia verteret artes. Ne mentes a Iarum ovium corr-pere posset, Neu dubia obtiquis riarbaret eorda querenta, Utas ore viri fecit Densa Viris ore Fumina Aisoriam mandum effluxere per cmneus, Coae mites fomumque bibant , campisque animorum : Certiane vitaris doctrinae immictere rimos .
zugitana provincia nonnuIIa adnotantur . De Numidiae
Primaras vivente Aux uno fuercisione Cardinaris Baronii sententia ab obiectis a CBristiano iam ei roribus vimicatur . Seriptorum Aransine iam de Pro toro Disoponarratio expenditiar . De primatiao Nom/ώ-m feri MAmasi opinio reiecta . Coroo a S. Patisi ' at Homenii tab Le mmidiae stippotae . Gregorii Magni textus res imitar . Mors AD Y , item Oe Aiarent Caruaginensis, ac de ore
ALipium Tagastensem saepius nobis in Pesagiana causa meri. moratum Numidiae Primatem sume , ex epigraphe epistolae 6 . Augustini ad eumdem erudite colligit Chimetius in notis ad Breviarum canonum Cresconii pag. 3 I6. Etenim iam data epistola sic inscrtatur et Aransinus An o feni. Idem ietiam in epist. ς s. a Dioscoro dicitur Senex Ad ιψ . Quo nomine , ut inserius cistendam , cum stat Primates vulgo appe Iarentur , palam fit , Alipium prope annum 43o. fuisse Num . . darurn Primatem , ac Valentino qui anno qa3. erat Numidiae
335쪽
Metropolita , occessime . Anno qI6. in literis Sunodicis Numidarum ad Innocentium Papam, Post Sylvanum Primatem quinque Epistopi ante Alipium si scripti leguntur ; quorum unus tantum Primatum indeptus est. EX depravato tamen textu epistolae Augustinianae , de tempore obitus Alipii itemque Numidiae Primatum successione , nobiles Scriptores in varias sententias abiere . De hiS igitur agemus , ut inde etiam pateat, inam Primates vivente Augustino Numidiam rexerint, quihus S. Episcopus Hipponensis uti subditus morem gessit . Eos autem ab anno Usque ad annum q3O. describemus ,' toto enim medio ilIo tempore Augustinus Hippone Episcopus vixit. Hoc tamen antequam exsequamur , nonnulla praemittenda sunt, quo plenior Africanarum Ecclesiarum hierarchise cognitio ha
Asrica in Romanorum potestatem redacta , in septem provincias divisa fuit , diversis Gubernatoribus singulis praepositis . Provincia Carthaginensis , quae Zeugitana ct Proconsularis ex Victore Vitensi initio sere lib. i. de Persecutione Vandalica dicta suit , a Proconsule regebatur . Numidiae , ac ByZacio duo Consiulares praeerant . Τripoli autem , ct Mauritaniae Sitifensi, itemque Caesareensi tres Praesides iura dabant; unde a Sexto Ruso illae consulares , hae praesidales provinciae appellatae sunt. Praeter hasce sex provincias , septima Romanis in eadem Africa parebat, quae Iringitana dicebatur ,' eratque extima Mauritaniae pars versius occidentem , Oceano Atlantico contermina. Hanc cum Mauritania Sitifensi Plerique Scriptores confundunt. In subsdriptionibus isnodi plenariae Africanae anno AI'. Carthagine celebratae , Mauritania Sitissensis cum Tingitana perperam confunditur . Nam Legati Mauritaniae Sitifensis ita stubscripti leguntur: Novatias Sitifenses Legatus provinciae Sitifensae, CuMaiaritaniae Tingitanae . Eodem modo duo alteri Collegae destribuntur. Εumdem lapidem offendit Pamelius in notis ad epistolam os. S. Cypriani , quo loco ex Sex. Rufio Asricanarum provinciarum divisionem recitat ἰ cum tamen ibidem Rufus duabus Mauritaniis Sitifensi ac Cesareensi recensitis , . statim haec scribat: Transfretum etiam iussi Africae provincia paniarum es , quae Tingit antea Mouritania Vpeuatur . Inter provinciam Sitifiensem ac Tingitanam , Caesareensis Mauritania interiacet. Sitifensis a Sitifi Metropoli, Tingitana vero a Tin-
336쪽
gi urbibus provinciarum primariis nuncupabantur . Tingit naprovincia Hispaniarum a Rufio dicta est , quod una esset ex quatuor provinciis praesidalibus Hispaniae; ut patet ex Notitia Imperii occidentalis cap. 3. & 6 . R Panuinio laudato . Plinio
lib. r. initio . ac Ptolemaeo lib. 4. duplex tantum Mauritania memoratur , Caesareensis , ac Tingitana ; nam Sitisensis Caesareensi id temporis accensebatur: Ptolemaeus enim lib. 4. Gemgraphiae cap. I. Sitifim inter Mauritaniae Caesareensis urbes numerat . Et Plinius scribit, Ampsaga flumine Mauritaniam Caesareensem a Rumidia divisam esse : Sitifenses autem ultra Ampsagam siunt. Tres Mauritaniae unum olim regnum suere usque
ad Imperium C. Cesaris , δευitia etas in duas divise provincias ; tesse Plinio cap. I. libri eiusdem . Etenim Caligula , Pt lemaeo Mauritaniae Rege impia fraude perempto , regnum in duas provincias dissecuit, quas per duos Procuratores Romani initio regebant . Lucius Albinus a Nerone Mauritaniae Caesareens praesectus, a siuccetare Galba etiam Tingitanae praepositus suit ; ex Tacito lib. a. historiarum . Posteriori tamen Rinmani Imperii tempore Tingitana ab Africae provinciis avulsa
Haec quidem civilis provinciarum Africae divisio fuit , cui
minime ecclesiastica earumdem distinctio consormis evasit . Cypriano Carthaginense Antistite , tres tantum provinciae ecclesiasticae in Africa censebantur ; nempe Pioconsularis , Nummidia , ct Mauritania ; ut colligitur ex initio Synodi a S. Cypriano coactae apud Augustinum lib. a. de Baptismo contra D natistas cap. a. Tunc enim amplissima erat provincia Zeugitana , quae postea in tres provincias discreta est e nempe Proconsularem , Byzacenam , di Tripolitanam . Mauritania Siti- sensis unam olim cum Numidia provinciam conflabat, postea tamen divisa fuit . Legitur hic canon tit. 8a. apud Ferrandum diaconum : in Primatem pro tam Maaritania Sitifensis habeat e Contino Carthaginens ti Io 6. Certum est , anno 397. Sitifenses habuisse Primatem a Numidarum Primate diversum ς uti proxime narrabimus . Provincia et ingitana , licet quoad civilem politiam respicit , Hispaniis accensebatur; spectato tamen regimine ecclesiastico ad Mauritaniam Caesareensem perintinebat ,' ut patet ex Notitia Episcoporum Africae ; ubi Caes
reenses di Tingitani Episcopi uni tantummodo provinciae depu
337쪽
tantur . Hae quidem sex fuere vivente Augustino Asicanae Εω clesiae provinciae , in quibus ingons Episcoporum numerus Iecensiebatur. In actis Collationis Carthaginensis anno Ol I. Episcopi Catholici praesentes a86. subscriIni leguntur . At Alipius noster Collat. I. diei cap. a I . dixit absentes Anti stites fuisse ducentos di viginti . Addidit Fortunatianus vacasse tum tem poris cathedras LXIV. Verum Augustinus in Breviculo collat. I. diei cap. I 4. ait , absiemes Episcopos fuitIe , centum viginti , vacasst vero sedes LX. Errorem vero in codicem Collationis irrepsisse , constat ex Augustino ibidem . Scribit Donatistas, cuni audissent centum viginti Episcopos Catholicos Carthaginem non venisse , respondisser Etiamsos muIIo mures non venisse Carilaginem . Quos inde S. Pater falsitatis convictos narrat : Quandoquidem fotu aegroki non venerant Carthaginem, pro ibias tamen in itinere aegrota cibus anilis eri erant ; Gomnium nomina cum lases etiam pro quibus sol ob cruferant, tenta septuaginta novem subscriptio continebat . Neqne vivo modo eredibile it mauo ρ Fes , quam rem is vigin ι, hoc estertiam parrem omnium eorum , in suis fedibas aegro re po-ttiisse, G ideo non veni e CarthVinem. At CXX. additis XIII.
sunt plane tertia pars totius numeri, quem Donatissae iactabant.
Itaque erant id temporis Episcopi in Africa CCCCLAVI.
Cum libro primo cap. I 8. recitaverim literas Primatis Carth agmen sis datas ad Episcopos, per tractum ByZacenae & Arzugitanae provinciae constitutos ς quaeri potest , quaenam fuerit isthaec provincia Arzugitana . Ego quidem cum apint veteres Geographos nusquam in Africa Ri Zugum mentionem invenirem, quos tamen in epistola Augustini mox laudanda nominatos legeram ; consului ea de re Ulustrissimum D. Hieronymum Carignatam S. R. Inquisitionis assessorem , ob singularem tum e clesiasticae tum profanae eruditionis peritiam , eximium reipublicae literariae ornamentum ac decuS : quod in aliis quoque
difficultatibus, quas aegre per me expediri Posse sentiebam , tam importune feci , ut doctissimo Praesuli , eidemque innumeris orthodoxi Orbis negotiis occupatissimo non semel fastidiosuerim. Ble autem quicquid notitiae de Aniugibus e veterum
monumentorum ruderibus erui Poterat, pari eruditione ac comitate iodicavit. In primis Arauges a Tripolitanis distincti erant: quod colligitur ex Synodo Asticana anno ho I. Cartha-
338쪽
gine celebrata . Etenim Aurelius Primas haec ibidem ait : Qtiis in Tripoli forte , G in Arene inter iocere videntiar ειν bar egentes &c. Et postea: Cogitare etiam debetis fratres, quia foeibi G TripoIliani ci Aredigi ani fratres potuerunt exigere, Fratio pareretur . Quare Arguges erant d istincti a Tripolitanis, ac positi in confiniis Romani Imperii in Africa . Ex Orosio
lib. I. Historiarum Orbis , quas Augustino iubente literis consignavit , ubi Africam cap. 3. describit, exacta notitia Arzugum traditur . Ibi enim haec tradit: Tripolitans provincia, qtiae G Stibventana , vei regio Ararium dicitur, tibi Leptis magna civitas es . Quamvis Arzuges per Iongum Africae rimitem generaliter vocentur . Ex hi S liquet Tripolitanos per autonomasiam quandoque ArZuges appellatos suisse ; ita tamen ut aliae quoque gentes extra Tripolis confinia eodem nomine tuncupatae fuerint. Arzugum meminit Publicola vir illustris in epistola ad Augustinum , quae tomo a. inter Augustinianas
est Is 3. In Arangibias , inquit , ut audivi , decurioni , qui Bisiti praeest , vel tribuno . olent iurare barbari itirantes per daemones sos . Et inserius : Si quem misero ad Areves , s liacet ei iuramentum accipere a barbara . Arzugitana regio.erat
sub cura Ducis limitis Tripolitani , cui quatuordecim intepositi limitum suberant; qui in Notitia Imperii Occidentalis apud Panci rotum cap. 7o. & Panvinium meum lib. 3. de Romano Imperio recitantur . Haec autem praesidia insidebant confinia plurium
provinciarum Africae et nam ibidem legitur praeses limitis Macomadiensis ; haec vero urbs spectabat ad Numidiam. Et in Collatione Carthaginensi laudatur Aurelius Macomadiensis, qui in epigraphe epistolae 9a. apud Augustinum teitio loco scdit in Synodo Numidiae Milevi celebrata contra Pelagianos anno qI6. Rursiis ponitur praeses limitis Thamallomensis , quae quidem civitas erat intra ByZacium ; nam in Notitia Episcoporum Asricae inter Byzacenos nominatur Habet deum Thamallomensis . Quare dubium est , num Arzugitanus tractus incluserit limites Tripolis , syracii & Numidiae ; cum praesertim scribat Orosius, quod Amtiges per singiam Africae Iimirem vocentur . Ego quidem censeo limitaneam regionem ByZacii suisse partem tractus Araugitani ex hac epigraphe literarum Aurelii Primatis , quas
libro primo laudavimus : Dilectisssimis ac d erabiDibos ira- tribos ac consacerdotilos Donatiano primae Sedis , Iankario,
339쪽
FeIleo, Palatino, Pr mi iano, Gaiano G ani Gaiano, Ianuario, Rictori , cst ceteris per tractum provinciae Ozarenae G A amitanae consituris Aiarentis Episcopis. Etenim cum Aurelius
Dona num tantum Primatem appellet, palam est , Arzugi tanae regionis Episcopos intra eiusdem provinciam recensitos suas-is . Has literas neque ad Tripolitanos , neque ad Numidas datas suisse, inde mihi probatur, quod in earumdem titulis utriusque provinciae Primatem nomina flet , non autem solum ByZacenum . Tripolitanos autem proprium Primatem habuisse certum est : nam unum Legatum ea provincia ad Synodos mittebat , eratque a ceteris Asticae provinciis distineta ; licet qui me tantum in illa Epistopi esseni: ex cap. I 6. Cocl. Concit. Asticae , 2 ex Notitia Epistoporum superius laudata . In collat. I. Carthaginensi cap. Io . haec leguntur : euicus Episcopus Ec-eIesae Catbolicae manisi i Tnforruenses dixit: Sob test catione omni tentis Dei G Iesu C risi MDatoris no i dico, nosse esse de Aravi s profectos die, tersia Lai. Maiarum . At
Ecclesia Taedrritensis spectabat ad provinciam Byracenam ς uti cle in Notitia Episcoporum Africae inter Byzacenou numeraturnorentius naimianus . Erat autem Fussirrus urbs meditex-ranea Byaacii ad radices montis Ma sari in regione Giplo
sorum versus meridiem . Tisurus a Ptolemaeo nuncupatur . Ita
que Asellicus erat Episcopus in Arzugibus, Donatiano Primati Byzaceno sebiectus . Quod colligitur etiam ex epistola aco. S. Augustini ad eumdem Asellicum, cuius est exoretum : Lateras sanctitatis quas ad venerabi em senem Donatianum de
eavendi Adaismi reptatisis missisi , ad me iis dignatus es
mittere . ubi etiam scribit , Pelagium ac Caelast Him, recemii itidisio Dei per di gentes o fide es feriss ejus etiam cath Bea eonrmanico privatos . Ex quibus intelligitur , quanta inaestimatione erat Augustinus, eum Primates aliarum prouinci rum dubiorum sellationem ab ipsis peterent . Ex his eonstat , Arrages eos Africae populos dictos mihe, qui Tripolitante di Byzaeense provinciae limites versus meridiem longo rerrarum alio incolebant. unde dixit Augustinus epistola 48. ad Vincentium Si enim Hse Scripturariam Deo meriries Africa inteUi
340쪽
G Me magis ad se pertinere conten ara &c. Haec Pluribus pro . secutus sium , tum quod nulla Arzugitanae regi is mentio fiat in istulis Caroli a S. Paulo ς & ad easdem notis Holstenti : & collectores Conciliorum , ubi de Arzugibus sermo est, quasdam lectiones margini apposuere , quae ex laudatis Augustini & Aurelii, atque utrique coaetanei Orosii testimonio corriguntur e tum etiam quod de Arzugitana Provincia lib. I. cap. 16. pluribus disserere noluimus , sed diligentiorem inquisitionem huc distulimus, ubi de provinciis Africae conssilio sermo instituendus erat. Hac ergo Ecclesiasticarum Africae provinciarum divisione praemissa , ad earumdem Primates sermo vertendus est . Asricanae Ecclesiae in suarum provinciarum Primatibus statuendis longe a ceteris diversa coniuetudo fuit . Etenim illum qui Camthaginis totius Africae Metropolis sacris praeerat, uti supremum
Exarchum aliarum PrOVinciarum venerabatur , nempe Numidiae , Byzacii, utriusque Mauritaniae , ac Tripolis I ct Prima es non ab cartamdem Provinciarum metropolitanis urbibus , sed ab antiquitate delatae dignitatis appellabat . Testis est Leo α. epist. 9. ad Petrum S Iohannem Episcopos Afros, ubi ait: Sed de Africae Primatibus a ter inteuigendum es , quia tu Ingu- Iis eicis provinciis antiquitus Primates insitia. Briar non δε- enndiam potentiam aricisus civitatis , sed feriandam temptis suae τ, dinationis ; quibus tomim omnibus stin aereat unus , sitiret Cantaginensis Arehiepiscopus dic. Quod ipsum exemplis Primatum Numidiae inserius ostendetur . Fimc peculiarem Africanuhierarchiet consuetudinem a Sirmondo primitus publicatam scribbit Moriniis , sed ante Sirmondum id ipsum detexerat Bennardus Vinclingus in Critico Augustiniano in notis ad epist. a I7. Porro Asti provinciς Primarem Vulgo Senem appellabant, quod
ceteros tempore consecrationis stiperabat . Hinc Sylvanus Numidic Primas in subscriptione priorum literarum in collat. I. Carthaginens cap. I 6. dicitur SpDauus Senex . EO modo a inpellatur in Syncdo Cirtensi , & in epigraphe literarum S. In nocentii Paph ad Patres Synodi Milevitanς II. Innocentiis SOL vano Seni , Maontino Sc. Quare cum epistola Augustini 67. hunc titulum habeat , in pinus A pio Seri , palam fit , Alipium Tagastensem .suisse Numidiς Primatem , ac Valentino
successisse , qui anno Oa3. erat Primas Numidarum . Verum cum Christiamus Lupus vir huius qtatis eruditissimus contendat,