장음표시 사용
361쪽
anno Ia 3 9. is Prohibemus, inquinny Patres , ut praeis Iati Beelesiarum excommunieationis sententias prae- , , cipitare praesumant; sed cum maturitate & It timis D monitionibus, ct competentibus Intervallis, nisi ne , , gotium celeritatem desideret; & nisi perleviam sit se in mora, & tune hoe ordine proeedatur, ut t. deinis linquentes excommunicentur, postea crestente id a, inm eia, eum pulsatione eampanarum , & allis so- is lemnitatibur sententia aggravetur; & n si exeommu ,, nleati ad gremἰum Eeelesiae redierInt , euntes ιν mercata, & eoquentes ad furna , moIentes ad mst ,, IendIna excommunieentur e postmodum paruei pante is in eἰbo & potu anathematis sententIae supponad
verum iuxta hodIernam diseIpIInam digelle est Φe. finire quid sit aggravatio, quid reggravatio, quomve
poenam excommu si eati fit hodiernae superaddant, n m. que I . exeommunicatus nominatim denuntIatns exelu.ditur ab omnI communIeatione Fidelium , tum in sacris, tum In elv IlIbus; & ubique est vItandus sub paena excommunicationIs, non quidem maiorIs, ut iure antiquo I sed mInorIs . a. iuxta hodiernam disciplinam, excommunieati, sive Oeeulti, sive puhil ei non
funa vItandi, nIsi sint n minat Im denuntIalle attamen ossie Iales, quos neo nominant , nee denuntIant, eos saepe declarant excommunieatos, . t gravatos, ct Nag gra at S ; eκcommunieamus, Inquiunt , aggravamus is
reaggravamus. Fallor , si omnes ossielales InteIligant vim S senium hujusmodi sententiarum ; quid addat aggravatio supra excommunicat Ionem hodiernam , aere aggravatio super aggravatIonem. Quare expetendum uJdetur, ut Episeopl in sula statutis, ct In Iibris ritualibus exponant quod sit diser;men inter triplieem illam poenam , statuantque usi & quando eorum OL
fietates procident ab exeommunicatione ad aggravatis nem , ct ab aggravatione ad reaggravationem . . 3. Quid obse vare debet Paroebus , eum Monito νἐa ad imum diνlαηιαν R. I. Exponet ex iis, quae tradidimus paragrapho
362쪽
Pars Ieramda. quarto , quam sermidanda sit & solleIte eavenda exis eoaemunicatio . a. ExprobrabIt eorum crudelitatem, qui ex appetitu vindictae, vel levibus ex rebul Monitoria postulant ; illos similes dἱeit GersonIus oratIone habiti in Concilio Remensi anno r4o8. et , qui ε μνmascam abigeret a fronte proximι , ictu sunνιι emere
bravit eam . Fre vetus I. 7. e. l. reser senatusconsulta, quibus abusiva declarantur MonitorIa ad resarcIendum damnum triginta IIbeIlarum. Romae non promulgantur Monitoria, nisi damnum IIIatum aestimarἱ posiste et xo. libellis . Sed ista pensanda sunt iudielo viri prudentis , nam Is . IIMIIae videntur quid leve respectu dIvitis , eum 8o. sint quid grave respectu pauperis. Quod si Parochus eerto deprehendat Montiorium obrepitie fuisse obtentum, Episeopum veros ficialem monebit, impetrantem nullum, aut fere nullum pati damnum. I. MonitorIa non promulgabit diebus solemtoribus , v. gr. Nativitatis Domini , Epiphaniae , PurificationIs, cte. 4. Monitorium Ieget voce alta, distincta, non festinantet , sed Interiecta morula inter singulos articulos, de quibus est eonquestus, ut omnes facile percipiant quid ipsis Imperetur. Quandovsro testimonia exeipiet, eavebit , ne quis manifeste alia, quam quae ad Monitorium pertinent. s. ExponI 'Monitorium ligare auctorem eriminis &testes, sed diverso modo: auctorem quidem, ut sit Issaeiat sub poena excommunicationἰs ; neque en m prodere se tenetur e testes vero, ut illum manifestent sub eadem excommunicationis poena. Docebit errare eos , qui existimant nee auctorem erIminis, nee testes teneri pare re Monitorio , donee seratur exeommunieationIs se
tentia, Monitorium enim eum sit Iegitimum Superi TIs mandatum , per se vIm habet obligandi subditos sub gravi peccato, euius reos se constItuunt, qui non obtemperant , ita ut excommunicatio, quae aliquando post Mon ItotIum decernitur , sit iusta poena peccati eorum , qui sine legitima caussa Monitorio non paruerunt. Q. q. Danturne legitimae caussae non parendi Montis
R. Plures dantur, namque excusantur
363쪽
g. Qui non possunt manifestare sine periento vite ifimae , & gravioris damni. , quia Ieges humanae non obligant eum tanto dispendio et Illi tamen curare deinbent, ut alla vIa damnum patIenti fiat satis. a. Consanguinea & amnes , alias, vix staret societas humana. Quousque autem extendatur Illud privit, gium , non conveniunt Theologi e alii illud liciugant ad secundum gradum Inelufive, alii extendunt ad quartum gradum inclusive . NihIl certius in ista eoa-troversia definiri potest , quam si dicatur , eum qui
Per Iudicem eximeretur a testimonio serendo, non te neri reverare , qu a MonItoria eo fine duntaxat pro mulgantur , ut erimen probari possit In foro eonten tio . Quare si consanguineus aut assin Is In tertio vel quarto gradu non teneatur Ib Idem testimonIum ferre, nec tenetur etiam vi Monἰtorii quidquam patefaceres
nisi salus Reipublieae versetur In periculo, P. g. pro pter haeresim oeculte gratantem, vel patrἰae proditio nem , nee sint alii testes , qui rem manifestent; bonum enim publieum p serendum est privato, & haec exceptio extendi debet ad primum easum , & ad ple rosque ex sequentibus. 3. Excusantur quibus det Ietum revelatum est eaussa capIendi consilii, ut Advocati, Procuratores, Theolo gi, Medici, Obstetriees, fidus amieus, nisi istae personae Id seIrent alia via. Sed quid se amiciis rem didieit ab amico seereto natu
ruis, non tamen consilii eapiendi caussa ZR. Cum S. Thoma a. a. quaest. 7 o. art c. I. ad a. revelare tenetur, si revelatio eius sit neeessaria ad avertendum grave alterius damnum . is Quae hominiis sunt commi sta in secreto per consessionem , inquit ,, Sanctus Doctor, nulIo modo debet testImonium se ,, re, quia huiusmodi non scit ut homo, sed tanquam ,, Dei minisser :& majus est vineuIum Sacramenti quo- libet hominis praecepto. Circa vero ea, quae aliter ,, hominἰ sub stereto comm Itiuntur , distinguendum is est ; quandoque enim sunt taIIa , quae statimis eum ad notitiam homInis venerint , homo ea mam
, ni se starc tenetur , puta si pertinent ad correptio
364쪽
'aps Secanda . - Cinem muli tudῖnis spiritualem, vel eorporalem, vesti In grave damnum alicuius personae. αDIees, obediendum non est Praelato , qu I praecipitalIquid conrra ius naturale & dIvInum ἱ obedire enim oportet Deo magis , quam hominibus , Aef. s. atqui iure naturali & divino servari debet steretum ; ergo quae aecepit quis sub secreto , nuIIo modo, Inquit S.
Thomas cIt. articulo ad secundum , tenetur ea prode-νe, etiam ere praecepto SVerioris.
DI striguo mἰnorem; iure naturali de divino oporte servare secretum, si servari possit absque gravi damno vel proximi , vel etiam eiusdem , qui I Ilud credidit ,
Concedo; secus. Nego minorem; iure enim naturaliae dIvino tenemur opem ferre Iaboranti, de avertere malum ipsi imminens; eripite pauperem, oe egenum demanis peccatoris liberate , Psalm. 83. mandamit tuis Deus unienique de prouimo suo, Eceli. I . atquile cretum In cireum stantiis, de quibus est sermo, valde noxium esset tum proximo , tum et , qui illuderedidit foveret Iniustam eius contumacIam . taudatur Medici caritas , qui aegrum ligat , & putridum ae noxium eius membrum abscindit I eum t men iniustum sit ae erudele quemquam sine .caussam ut IIare. νUtrum autem famuli ac domesti ei ex Imantur sicut consanguinei, & alli secretorum partieipes, disputana
Theologi: alii negant, ut Eve illonus ea p. 23. art. 1. g. I. de exeommunicatione; alii affirmant . Haec posterior sententia absoIute & universaliter sumpta probabilis non est: Iudex enim laeularis domesticos sub saeramento cogit testimonium ferre de homleidio InfamiIia patrato, de supellectili subtracta post dom; nisui obitum. Cum ergo Monitorium tendat ad suppe ditanda testimonia In lite apud Iudicem pendente , sandum est praxi fori contentiosi, in quo si simul
rum ae domestἰ eorum exceptio non admittatur , hi parere debent Monitorio . Ratio tamen habenda est gravis damn I , quod famulus ex revelatione patereis
. Sἰ crimen est omnino occuItum, qui illJus eonselus Gabret, Tom. VII. est .
365쪽
est, tenetur auctorem prius monere , iuxta ordInem eorrectionis fraternae, Matth. 38. corripe ἐIlum interre is ipsum solum, modo tamen sit spes emendat o-nis . Quod si auctor criminis damnum resarciat, testis non debet illum manifestare . Idem dicendum , si a me damni rei familiaris angustia IIlud resareire non possit; sed debitum asseeurare debet. s. si constet eum , adversus quem promulgatur MonItorium , bona subtracta iusto titulo possidere , s. g. iusta compensatione , praescriptione legitima , graviter peccaret, qui occasione Monitorii illum manifestaret. s. Quando promulgatur Monitorium propter da num a pluribus Illatum , puta propter vineam an sylvain de vastatam , qui novit Titium separatim ab
a IIIs unum aut alterum racemum , vel minutum alἱ-
quod IIgnum inde abstul Isse , non sine gravI peceato
Titium denuntiaret, quia praeterquamquod peccatum Tilli, utpote levissimum, non sit materia excommunicationis, Illum perieuIo gravioris damni exponeret , nempe resareIendi totum damnum in vinea aut sylva
illatum; In foro enim externo Titius praesumi posseaeaussa totius damnI , & ad illud reparandum eogὶ . Tenetur tamen Titius sub gravi peccato di poena exis communieat IonIs , illud levissimum quod abstullt reis
si tuere; MonItorium enim merito promulgatur ad resarelendum grave damnum ex pluribus minimis partibus conflatum: non resareIretur autem , si nullus m InImam a se abIatam partem refunderet . Quod si TItius eonium hi in eum aliis, & quasi communi coriis silio vineam aut sylvam depopulatus est , gravit en peccavit, teneturque de toto damno desectu aliorum;
ct nisi illud repares, denuntiandus est vi Nonitori ἔ . 7. Qui per plateas ab homInibus incognitis , nee fide dignis audis it crimen a XIlIo fulta perpetratum ,
non tenetur denuntiare , quia eiusmodi denuntiat onullam in iudieio faeeret fidem. SI autem a fide digno audivit, & iste denuntiat , non tenetur denuniatiare , quia eius testimonium nihil adderet. Q. s. etsi non habuit unde restitueret , eum Mo-
366쪽
pars Seeun/aa 3 si vilio iam promulgabatur , s venerit m ea in pingui
R. Tenebitur: quia praeceptum semper durat, nisi qui Monitorium coneessit, extremum diem elauser t. aut ab ossieἰo amotus fuerἰt , quia Excommunicatis illa est ab homine: eensura autem ab homine expIras ἐIlIus morte, qui eam tulit. Q. 6. Clarici is ean a sanguinis tenenturne denuntiare pNegat s. Thomas a. a. q. o. art. r. ad 3. ρ- eundism Iuris ordinem , inquit , compeui non pusunt Mini stri altaris ad ferendum tesimonium in eausa sangωinis . Ultra montani The Iogl & Canon Istae eommun7ter eandem tuentur sententiam, pronunt antque irregularem fore Clerieum, ex cuius testimonio mors aut muti Iatio sequeretur . Quin Concilium quartum Mediolanense vetat, ne concedantur Monitoria in eau sis eriinal bus. ΡIures libri rituaIes praestribunt deiseernenda cum hae clausu Ia, dummodo eiviliter proel- d--, n n eriminaliter. Laudatur etIam Bulla Pil Win qua statuit MonitorIa solum deeernenda in eaussis civilibus: Hias, InquIt, in nibiI revetitiones praefate
eisdem impetrantibus a fosse agentur ιn iudicis , vel
eκtis nutum prorsos fidem faciant, quem quamve Um
IereguIaritatis ferunt testimonium in paussa sanguinis. ad Idque coguntur auctoritate IudIcIs saeeuI aris. Et merito quidem e nam in rivilibus; Inquit Ostiensis In summa Iib. a. e. de testibus cogendIs, offenditur primcipaliter rivata utilitas tantum e sed is eriminatibus Deus offenditur I RespMIDa ditur, 'εκ-κs eoisum pitrer , obedientes opprimuntur , o propter bonaem obedientiae puniuntur e inobedientes praemiis a iuntur, is defuis matitiis gloriantur: noeens absolvitur , is innotanc condemnatur , nis tessea compellantur , is erimina puniatntur . Atque ob eandem rationem usus apud nos ubique obtinuIt, ut decernantur MonitorIa pro erIm
bus detegendis , favetque Concilium Tridentinum Q. 3 sessi a s.
367쪽
sest . a I. cap. 3. de reformat. in quo sic habet : lacusis quoque criminalibus licebit judici bος spirituali gladio in delinquentes uti. QuIa , ut dicitur cap. Pre. tali , de homieidio , In L per impunitatis audaciam sunt, qui nequam fuerant, nequiores. Ex quIbus eoa- flat CIerἱeos teneri parere Monitoriis in eaussis elicii.nalibus 8, nee Iudicem, qui ea concessit, nec Cleri edireum manifestantes , fieri irregulares , si reus morte plectatur , cum ad eam nonnisi remote & praeter In
Q. 7. mn torium , quod in aliqua Tarocha pro mulgatur, obligatne vicinos, qui de illo audisrunt
R. DistInguendum est: SI vieIni sint aIterIus dici. eesis, non obligantur vi Monitorii, quia subditi nolliunt iurisdictioni Praelati, qui Monitorium eoneest: Deus , si sint eiusdem Diceeesis , subsintque iurisdi. ct Ioni auctorIs Monitori I ; quia eius mandatam nostdirigitur ad solos Paroelii ae incolas , sed ad eos omnes qui conscii sunt eorum quae in Monitorio conti
Q- 8. Qui, eum teneatur denuntiare, non denuntiat,
obligaturne ad νεstituenda damna ex propris fontis secuta R. Affirmat ΑvIIa a. parte eap. s. disp. 4. dubio 3. eonelusione s. & pro sua sententia laudat Sotam Iib. s. de iustitia quaest. I. & Navarrum In Manuali cap. I . num. 2 34. Eminentissimus quoque CardInalis Ie Camus Episeopus Gratianopolitanus, in suis statu-tIs, vult Parochos doeere hancce sententiam. Ea ratio est , quia eonquerens per praeceptum Iudieis tum laeularis, tum Ecclesiastiel, aequirit ius in eos, qοι
testimonio suo ipsi laeeurrere queunt , potestque 3, eis exigere, ut sibi ferant auxilium.
368쪽
De Interdicto . Q. I. es Interdictum e R. Est eensura privans baptizatum alI-quibras Sacramentis, omnibusque ossielIs divInis, & χαpuItora EeeIesiast ea . Colligitur ex eap. quo sn te, de Poenit. dc remiss de ea p. Non est vobis , tit. da sponsalibus. Ergo interdictum non privat omnibus EeeIesiae bo nIs, nempe omnibus saerament Is, & eommunione Frui deli iam , saltem In ei vilibus ; nee per InterdIctuma etIam nominatim denuntIatus est vitandus , nisi Ini OmeIIs diu Inis. Sed ad plenIorem definitIonis intelliisi gerit Ian .l Qu. a. Quotvle, es int/rdictum R. Triplex, locale sellieet, personale , & mixtum , Loeale dIrecte eadi ε In Ioeum , ne In eo ossiciat diu Ina celebrentur, saltem publice; neve qui squam tb dem sepeliatur , Itaut nee Ineolae loel , nee peregrinii in Ioco interdIcto possint audire ossicia divina , auri sepeIIri; sed alibi audire & sepel Iri possunt, dummo-i do ipsim et non subiaeeant interdicto personali. Personale assieit Ipsas personas , Ita ut non soIumi in Ioeo Interdicto , sed In alio- quovis Ioeo ossielai divina audire non possint, nee in ullo loco sacro se, peliri . e Interdictu in mixtum eonfiatur ex Ioeall, de personali , directeque assie e Ioeum de personas, ae pro nde omnes InterdIcti IoealIs de personalis habet effectus
Q. I. Quomodo subdividuntur interdictum locala, is interdictum personale R. subdividuntur In generale, de speeἰaIe. LoeaIe Interdictum generale , est interdIctum, quo Interdieitur Regnum, ProvIneia, eivitas, vIlla: spe eIale, quo interdieitur aliquis Ioeus spee alis v. g. all- qua Ecclesia, veI aliquae ex iis, quae sunt in eivitate,
369쪽
Ergo quando interdicuntur Eeelesiae civitatIs, non. vero ipsa civitas, est interdictum Ioeale specἰale, possuntque dIvIna omela eelebrari extra Ecclesias in illa εἰ vitate . Sed interdicta aIiqua BecIesia, coemeterium Ipsi eontiguum, hoe est, euius extrem EeeIesiam eonaingunt, est etiam interdictum , quIa aece rium se quitur principale; eontra vero interdicto. ecemeterio, non eensetur Eeelesia InterdIcta. DIxi , cameleνium ipse contiguum ἔ si enIm eius ex rema non contingunt EeeIesiam interdictam, non est. Interdictum . Generale Interdictum personaIo est, quo interdleuntur omnes personae Regni, eivitatis, &e. speeIaIe vero personale , quo interdieuntur aliquae RegnI , civibeatis, &c. personae, puta familia, eollegium , &G. Q. 4. Posito ἐειεν dicto generali ιoeali , censensurne δενμnae interdi R. Minime, ex eapit. Sicut , de sententia. Exe m. municationIs Ita sexto . Unde ineolae eivitatἰs Interdictae possunt audire δe eeIebrare divinae ossicia ia Ilis I Is , non tamen in suburbi a de domibus ad-Deentibus , quae in interdicto cἔvIiatis. comprehendu intust , ex eapit. Si simitas, de sententia exeommunIe -
Ionia In c. Q. 3. Postra interdicta Personati a. censetων ne diei. in Dνdictum Deati PR. Non censetur , nisi alIter exprimatur in sente tia, cap. Si sententia , de sententia exeommunie xionis In sexto . Hinc Interdicto Clero alleuius. Beelesiae, non tensetur ipsa Eeelesia Interdictk , de eateri possunt in ea celebrare a.
Q. s. Qua 'Uonae censentων interdicta per inurdi ct m personale, sue generale , si vo spestati Z R. t. , Interiactῖx civibus alicujus civitatIs aut op pHl , omnes eius ineolae censentur interdIcti, etiamsi absentes sint aua suerInt, quando latum est In rdictum a. Interdicto populo , non laterdici τ cIexus ,. viii ι.εer exprimatur, ex Iaudato cae. ι sensentia. I. Ιω
370쪽
terdἰcto CIero , non interdictus est EpIseopus , eae
cap. Quia periculosum y de sententia exeommunieati nis in sexto . 4. Interdicta familia Interdi euntur CI
rici , qui ad eam pertinent , quia familia est nomen
commune Clericis de taleis. Q. T. Interdicto comprebenditinno quι iliad tulit pR. Si interdictum sit Iorale , comprehendit , re eum , qui illud tulit, & eius Superiorem, aut aequa Iem, incurruntque poenas iuris, si Illud vIolent eel brantes in Ioeo interdicto et laeus, s Interdictum sia personale , sive generale, sive speciale . Rat Io dἱ seriminis est, quod poenae In vIolantes Interdictum locale
sint a iure communi, non autem ab homine; ius autem commune ligat omnes, etiam Superiorem. Hi naIpse excommunicans tenetur vitare quos a se execim. munieatos nominatim denuntiavit. Poenae vero in vi
Iantes InterdIctum personaIe sunt ab homine , quin in se ipsum , aut aequalem, seu superIorem non habe vim coactivam ; sed soIum In sibi subdItos. Q. 3. quam ob raessam deeenii potest interdictum R. Propter gravem eulpam, vel propriam vel alienam , sive Interdictum sit Ioeale , sive personale z v. g. ob eulpam Universitatis, vel dominἰ temporalis, Interdieuntur singuIa Universitatis membra, vel terrae &personae domino subditae , ex eap. Si sententia , . de
sententia exeommunIeationis In sexto . CuIpa autem debet esse gravis, & eontrarIa bono publico : nam Extravag. Provide, de sententia exeommunIcationis ,
IoeaIe Interdictum generaIe ab Episcopo deeerni nompotest propter debitum pecuniarIum. Ergo innocentes lἰgari possunt generalἰ interdicto, sive Ioeali , sive personali. D ees: interdictum , utpote eensura , est poena spiritalis r atqui iniustum est innoeentem affiei poena sive spiritali, sive temporali. Ergo . Distinguo maiorem; est poena respectu domini d linquentix , qui punitur In suis subditis , Coneedo trespectu eorum , quἱ ad Ipsum pertinent, Nego malo rem : Itaque Interdictum in innocent bus proprie est