장음표시 사용
381쪽
3 1 De merarabia Ecfesiastea, formam & Ieges ab Episcopo praeceptas . Quod de potestate exeommunieandi diximus , idem dieendum de potestate interdicendi de suspendendi e sit premae enim est potestatis Magistratus & Ministros exam' rare ,st ab ossicio amovere.
Diees : Parochorum iurIHIctio est Inst tui Ionis divinae : atqui eorum iurisdictio non solum spectat B.
rum interius , seu conscientiae , sed regimen exterius Parochiae et Ergo Paroelii habent forum exter; us , Ee proinde potestatem serendi ceniuras. Confirmatur . Identidem suspendunt ab OmeIo, alἰ- quando etiam totaIIter removent CIericos & sacerdotes, quἱ ministrant in Eeelesta sibi eommissa . Deinde singulIs diebus Domin Ieis in Missa Paroehsali excommunieant Ecclesiasticorum bonorum raptores ae detent
res , Iniustos Clericorum percussores, &e. DIstinguo minorem et iurisdictio Parochorum spe ctat exterius Parochiae regImen laeundum formam ab Episcopo praeseriptam , & mandata ab Ipso accepta 1 Coneedo et spectat Inde pendenter ab ordInatἰone Epuscopi , Nego minorem . Itaque Parochi sunt divinitus instituti ad regendam pIebem sibἱ eommissam , sed sub auctoritate Episcopi , & seeundum leges ab ipsoaeeeptas, adversus quas si e ParoeliIanIs nonnulIi eontumaei ter Insurgana spretῖs Paroeh; adhortationibusae monitionibus, eonveniri non possunt , ut debitam subeant poenam , nisi apud Episeopum, ac proinde Pinmehi non habent sorum exterius , quod dicitur con
Ad confirmationem respondeo t. Illam Paroehἰ pro hibitionem non esse censuram , sed revocationem si euitatis , quam eoneesierit, ministrandI In sua EeMesia. Sic Episcopus alIquando ob nonnullas criminatio nes, quas apud se patitur Presbyter ab ipso approba tus ad consessiones expediendas, gratIam revocat abs
que processu iudiciali , quae revoeatIo vulgo dicitur interdictum, sed Impropris; nam Presbyter ille, sicu ct clerici a Paroelio expuIsi, possunt mini strare , illo extra Diaeee sim, Inἱ extra Paroel, Iam absque praevia ab solutione , qua tamen Iadigerent , si aliqua censur esse a
382쪽
Pars seeunda. 3, assent IIgat; . a. ParoeliI in Missis Paroehlalibus non excommunieant, sed excommunieatos a iure declarant , qui recensentur In IIbro rituan. R. a. DIaeoni & Paroehi iure Eeelesiasti eo & exeoneessione Episcoporum olim , habuerunt potestatem serendi eensura S. Do DIaeonis probatur ex IIbro 8. Const ItutIonum 6 ag. ubi dieitur Diaeonus ius habere excommun eandi Clelieos sibi subditos . Eiusmodi potestas Iu sol Is Archidiaconis servata est , sed longe amplior , eap.
ii Veniens , lita de eo , gni furtive ad vird. cap. Romana , a & capia Veneνabilibus , tit. de sententia excommunicati
i terpretatur Glossa , & alii Canoni me . Eiusmodi au- . stem potestatem Arehidiaeoni etiamnum In pluribus, DIceeetibus retinent , In aliis vero hoeee privilegio spoliatI sunt. j De Paroeliis etIam probatur ex eap. Nemo Episco
pus, caussa a. q. t. Nemo Episeopus , nemo Presbyter encommunice aliquem antequam eausa probetur. Et eap. cum ab Ecclesarum , tit. de oseis Pudiet, ordinarii ,
In quo sic scribit Alexander III. ad Episeopum Florentinum t is Si quando PIebanus sancti Pan eratII in
M CIericox vel. Laicox ParoehIanos suos Interdicti velis encommunIcationis sententiam rationab; liter tui H ria Ipsam. faelas Inviolabiliter observari a di eam sane congrua satisfactione , & absque eiusdem Ples, hani conscient Ia non. relaxes .. ,, Eiusmodi aucto-xἰtate Parochi ex parte guadebant aetate Sancti Thomae ; sie enim habet In Supplem. quaest. 2 a. art. I.
h. Illὶ sol; possunt exeommunieare , qui habent iu- risdictionem In soro iudietalli & proptee hoe so- ,. ii Episcopi propria auctorItate , & maiores Praelas, vi , secundum communIorem opInionem , possunto excommunicare a sed presbyteri Parochiales non-
383쪽
is nisi ex commissione eis facta, vel IncertIs ea sibus, is sicut in furto & rapina , & huiusmodi , In quibus,, est eis a iure concessum ζ quod excommunicare pos- ,, sint. Alii autem dixerunt, quod etiam Sacerdotes,, Parochiales possunt excommunieare ; sed praeeleia, , opinio est rationabilior. verum extra controversiam est , Parochos nune earere potestate serendi eensuras, III udque ex eo ac-eId Isse videtur , quod Episcopi, qui ad tempora usque sancti Thomae caussas fori contentIosi per se Ipsos tractare solebant , ad Illudque onus serendum Archidia conis & Parochis utebantur , ad Osfiet a Ies suos deinceps id muneris transmiserInt, & sta sensim in uno Offetali eoIlegerint quidquid ad forum eontentio sua pertinet. Q. 4. Quae forma θνvanda es in ferendis ean furit 3 R. Sentent Ia debet ferri seriptis , In quIbus , caussaeensurae exprimatur ; alioquin Judex Suspensus manet ab Ingressu Eeclesiae per mensem , Intra quem si aliquod officium ordinis annexum exerceat , fi irregularis, ex capite x. de sententia excommunIca tionis in sexto , quod est ConeIIIi Lugdunensis pri mi . Circa quod eaput trIa sunt observanda . Primum, iuxta GIossam, exeusatur a culpa & poena , qui propter iustam & urgentem eaussam solo verba exeommunicaret aut suspenderet, eolligiturque ex iis
eanonis verbis, Si quis temerarius miolator.
Secundum , censura sine seriptis Iata val da est , quamvis illicita; quia expresse habetur in eanone ab solvendum a Superiore Iudi eis , qui sine scripto fuit excommunicatus: atqui nisi ligatus esset, absolvendus
non seret . Tertium , poena .illa non extendItur ad Episcopum sine scrIpto exeommunicantem aut suspendentem, nam ex cap. st Mia periculosum , de sentent Ia excommuni
cationis in sexto , In generat I sententia suspensionis aut interdicti non eomprehenduntur Episcopi, nisi ii Iorum expressa fiat mentio : atquI In Iaudato eanone non fit expressa mentio Episcopi : Ergo In illo noa comprehenditur.
384쪽
Pars seeunda . 3 I DIxl , sit generau sententia suspensonis aut interdι Si , nam In generali sentent Ia excommunieationis eomprehenduntur Episcopi, nisi expresse exeipiantur. Ita SyIvester, verbo, Episcopus ἱ Navarrus In Man. cap. 27. num. as . Avita parte a. cap. s. disp. 3. dubio x. Et ratio est, quia exceptio firmat regulam, quatenus sellieet rubi aliqui excipiuntur a lege commu-n I, quicunque in illa excepi Ione non numerantur .
Iἱ eensendi sunt lege comprehendI r atqui Episcopi a lege generali excipiuntur dumtaxat, ubi sermo est de
suspensione aut interdicto : Ergo non excipiuntur , quando ag7tur de generali excommunIcatione . ΗInci excommunicatione canonis , Si quis suadente diaba-
ιο , comprehendItur Episeopus , si CIericum Iniuste
δ' percutiat . Cetera , quae servari debent in serendἱscensuris , nempe quod debeat adesse peccatum grave' externum , cui contumacia sit adjuncta , eo IlIgi facile possunt ex allata censurae definitione, paragrapho II.
Q. s. Potestne quis ferre censuras in seipsum , aequa ' iam , Θ superiorem R. Non potest, nisi indirecte , quia nullus habet iurisdictionem eo activam In foro exteriori, nisi erga subd tos. DIxi , nis indirecte , qu Ia InterdIctum Ioeale Indirecte afficit eius auctorem; enimvero sicut qui subditum excommnieavid, tam Ipse, quam eius superἰor, aut aequalis, tenetur vitare eiusmodi exeommunicatum Ii ἱta qui Iocum interdixit , nee ipse inferdicens , nec eius superior dIvina officia in eiusmodi loco interdi-k cto ceIebrare possunt , nisi prius Interdictum sustulei rint , quia effectus interdicti & aliarum eensurarum non sunt ab homine, sed a iure communἰ , eui omnes subiiciuntur: atqui iure communi nemo celebrare potest in Ioco interdicto , nec communicare cum ex communicato nominatim denuntiato e ergo superior indirecte se ligat per eensuram Interdicti aut excommunieationis a se latam. . Plures dImeu Itates hie moveri possent. I. an & quan
do Superioς subditum in alieno territorio existentem
385쪽
eensuris Ilgare possit: a. utrum subditus Ineurrat ee πῆ
furas latas in sua Dioecesi , si In alIena Episeopimandatum vel statutum , cui annexa sit censura,
transgrediatur 3. An peregrinus subiteIatur Iegi Dἰα- cestos , quidpiam sub censura prohibentI Sed isthae omnia resolvi debent ex dictIs Tractatu de Legibut, cap. q. ad quod Lectorem remittimus ἱ certum quippe est, quod si statutum liget in huiusmodi casibus, poena quoque ἔllἰ annexa eonstringat: seeus, si statutum non obliget,
Iri absolutione a censin saQ. r. potest absolvere a eenseris R. In foro conscient ae solus gaeerdos , quia in illo soro nemo praeter sacerdotem potes esse Judex: In foro exterIori, seu contentioso , is , qui gensuram tulit, vel eius laeeessor , vel delegatus ab ipso , vel Superior , put3 Metropolitanus , in causia appellationIs dumtaxat, & euris visitationis, Probat ut ex e. Nuper, de sententia excommunieationis I & αVerbum, de poenitentIa , dist. I. Dominus pax jisa crsol mendi esse voluit , ω ugandi , qaι utrumque pari conditione permisit. Illudque verum est , etiamsi auctor eensurae sit sola Clerieali tonsura insignitus, qu IaabsoIvere a Censuris non est actus ordinis, sed iuri Ddictionis, euius rapax est simpIex Clericus. Sed observandum est , absolui Ionem a censuris , datam in foro conscientἰae , non habere effectum , ni si eoram Deo ; nec impedire quominus sic soluistus , conveniatur coram Iudiea in foro extern , decIaretur exeommunieatus, aut suspensus , ste in nem poenam subeat , quam meretur exeommunicatus aut suspensus. Q. a. Quis Sacerdos potest a eensmis abseIvere is fors conseientiae ZR. I. In artἰeulo mortIr- qu Ivis Saeerdos , etiam excommunicatus , ae nominatim denuntiatus a quali be
386쪽
Fare secunda . lecensura absolvere potest , ex ConeIlIo Tridentirici sessi. I . cap. 7. h Is verbis : In eadem Mes.sia D.i custoditum semper Dit , ut nulla su reservario in
articulo mortis in axqne ideo omnes Sacerdotes quosline
Hui tentes a quibUmis peccatis . ee ris abf vere εὐ- ματ . Quaestionem hie movent Theolog I., utrum sim Iem censuram Incurrat Infirmus , qui convaluit , nisi r eurrat ad Superiorem , qui censuram δεῖ reservavit PIures assirmant , nitunturque variis canonibus , Ea praesertim cap. Eos gni , de sententia exeommuniea- 'tiotiis in sexto , in quo sie habetur e se Eos , qui a ,, sententia canonis , vel hom Inis cum ad IlIum, ais quo alias de iure fuerant ab I vendi, nequeunt prΟ- ,, Pter imminentem mortis artIeuIum , aut aliud im- ω pedimentum Iegἰtimum habere re eursum) ab alio, , absolvuntur , si , cessante postea periculo vel imis pedimento huiusmodi , se illi a quo his eessan. ,, tibus absolvi debebant , quamcito commode pote.,, runt , contempserint praesentare , mandatum ipsius is super illis , pro quibus exeommunicati fuerant ν humiliter recepturἱ & satisfacturi , prout iustitia ,, suadebit , decernimus ne sie eensurae illudantis Eeelesiasticae In eandem sententiam reeidere e se ipso . 4 Idem prius deereverat Clemens III. cap.
Ea noscstur , extra v. de sententia exeommunicationis .
Contra vero alii Theologi negant Infirmum , qui pericuIum mortis evasit , Incidere In simIIem excommunicationem hoc ipso , quo contemnit ad superiorem recurrere : quia ex ConeIIIo Tridentino supra laudato nulla est reservatio in artieuIo mortis; obser vantque cap. Ea noscitur, & allis quae laudant patr ni oppositae sententiae , nihil decernI, nisi quod Consessarius praecἰpere debeat poenitenti, ut sublato im pedimento, Superlorem adeat, sub poena simills censurae incurrendar, si negIexerIt; ae proinde poenitentem excommunIcationem non ine rere, si Consessarius tale praeceptum ipsi non imposuerit. Caput quidem Eos, ρηι , per se , ct independenter a praecepto Consessarii pronuntiat reincidentiam , ut aiunt , sed praeterquam
387쪽
3 4 De Hieriarchi., Ecelesiastiea quod lex IIIa non est in GaIliis ubique reeepta , ut
diximus cap. 7. de Sacram. poenitent. hic consulendo: videtur revocata a Cone. Trid. saltem quoad artieulum radetIs, in quo nullam eme dieit reservat Ionem . DIeo; quoad articulum mortis ἔ quia in aliis impedI- mentis . puta In periculo infamiae incurrendae , mine reservatio , nee nisi Indirecte absolvitur paenitens a casibus reservatis, ac proinde tenetur sublato impedimento ad Ire superiorem, ut diximus Tractatu de pc nitentIa, ubi de casibus reservatis cap. I.
R. a. Extra mortIs articulum vel eensura est reservata , vel non . SI hon est reservata , quilibet Sacerdos ad exeipiendas Consessiones approbatus potest ab ea
ab I vere, ex e. Nuper extra v. de sententia excommu-nIeationis , In quo sic habet Summus Pontifex e qaetaeonditον eanonis Uns absolutionem sibi specialiter non ν tinnit , eo ipso concessime videtur facκItatem aliis reia. ωandi i favetque universalis Ecclesiae prax s; nam singuli Confessarii audita confessione ClerIcorum majoribus ordinibus inauguratorum , praemittere so Ierit ab solution I a peceatis , absolutionem ab omni vinculo excommunicationis, suspensioms, ct Interdicti. Nec dieas absolutionem a eensuris pert Inere ad sorum exterius, nee proinde Impendi posse ab omnibus
ConsessarIIs , eum omnes non habeant forum exterius; namque eam impendunt non ex proprio ossicio, sed ex eoneessione Ecclesiae.
Quod si eensura sit reservata, iure antiquo is solus potest ab ea absolvere, quἰ eam sibi retinult, vel ejus
suecessor, vel delegatus, vel SuperIor, ex eap. Nuper ε& eap. Sacro, de sententia exeommunIeationis : c.
recipiendum, de ossicio Iudicis ordinarii. Dixi, iure antiquo, nam iure novo Coneilium Trἰ-dent. sess. a . eap. 6. de re Hrm. permittit Episcopis . absolvere a casibus Se censuris Summo Pontifici reservatis , modo easus Illi sint oceulti , nee ad forum content Iosum deducti , , , Liceat , inquit , Episcopis inis irregu Iaritatibus omnibus & suspensionibus ex delix, cto oMulto non mero ex defectu provenἰentibus . ν, excepta ea, quae Oritur ex homicidio voluntario, dc
388쪽
pari seeanda . 3 3 s. exeept s aliis deductis ad serum eontentἰosum , dILh pensare; Sc in quibuseumque easibus Oeeultis, etiam ,, sed I Apostolicae reservatis, delἰnquentes quo se umque is sibi subditos in Diceeest sua per seipsos, aut Uie in is rium ad Id specialiter deputandum , in laro eo is seientiae gratis absis luere, Imposita paenItenvia is Iu- ,, tari . Idem & In haeresis erim Ine In eodem to,, consciensiae eis tantum, non eorum Vleariis sit pe
is missum . ,, In GalIiis tamen Episcopi faeultatem a Gl Qendi ab haeresi tribuunt suis VI earIIs generalibus, de aliis , ut diximus capite T. de Poenitentia , ubi expendimus quae peccata hἰe censeantur occulta, praesertim in Galliis. Q. 3. Unde σούigitur censuram esse reservatam IR. Censura vel est a iure, vel ab homine . Ista rursus vel est generaliter lata, vel special Iter adve ius singularem & determinatam personam, v. g. Pe trum . si est a iure, vel ab homine per sententiam
generalem, reservata non est , nisi reservatio exprimatur in emone statuto , dc sententIa gener II ter lata, duobus exceptis casibus. Quare verba Iegis aut sentent Iae dIIIgenter sunt attendenda; si enim auctor statuti aut sententiae deelaret se sibi retinere eensuram, Inferior non potest ab ea absolvere . SI vero censura sit ab homine per sententIam specialem advertus determ Inatam personam , censetur reservata , etiamsi in sententia non fiat expressa me nilo reservationis. DIxi duobαι euceptis ea ibus. PrImus ἱ quando per MonitorIum exeommvn Ieati Iata est ἱ quamvis enim generaliter feriat eos, qui pro iniurIa illata non satisfaeerent , vel auctores damn non manifestarent ἰ tamen singuli spe elatim ae de te mInate ob contumaeiam actu excommunieantur, & quidem in foro contentioso, ad InstantIam eonquerentis squi ad Illum suam quere Iam detuIit, sieque eiusmodi sententia sub uno respectu generalis diei potest, sub
quo stitieet omnes in MonitorIo denotatos e inprehendit e & sub alio respectu partieulari , quate nus singulos in partieulari afficit . - Patet exemplo sententiae , qua Iudex semiaris morte damnat qui Haberi, Tum. VII. R . iu
389쪽
De merarebia Eechsastica , in aliquo erimine, puta furto , partiei parunt ἔ hae quippe sententia, quamvis generaliter enuntietur, pro . p. te tamen particularis est, prorsusque differt ab altera sententia , qua aliquid sub gravi mulcta prohiberet, pura piseationem certa anni tempestate ; ista enImprohib.ici rationem habet legis universalis, quam vivIolaverit, In foro aIterius Iudicis conveniri potest. Cum ergo simile discrimen reperiatur Inter sententiam exeommunicationis In Monitorio latam , & semen. tiam, qua geheraliter & per modum statuti Praelatur aliquid prohibuit sub poena exeommunicat Ionis ipso
facto incurrendae, sequitur peiorem excommunIeatIo.nem esse reservatam , utpote latam per sententiam partieuIarem ἱ posteriorem vero non esse reservatam , nIsi Praelatus eam expressis verbis sibi retinuerit. Ita EMIllonus Tractatu de excommunicatione cap. 32. Ere. a.
Secundus ea sus spectat suspen sionem , cuius absolutionem Theologi tommuniter docent eme reservatam, sive sit a iure, sive ab homine per quamlibet senten. tiam etiam generalem; quia eum absolutio a censuris pertineat ad forum exterius, Consessarius eam Impertiri nequit , nisi id Ipsi sa a iure eoncessum: atqui jure ei non conceditur absolvere ab excommunicatione νul patet ex ea nonibus supra Iaudatis: Ergo neque a suspensione, neque ab Interdicto abseIvere potest iure communi. Vide Navarrum Manualis cap. a . n. Isa. Avi Iam 3. parte disp. s. duia T. concIus. a. Collationem sextam Dice eesis Agathensis. ι Ergo, inquies, illusoria est isthaee sormuIa In om-nIbus libris ritualibus praescripta Consetariis, qui exeipiunt consessiones Cleri eorum saeris ordinibus Insignitorum, Absolvo te ab omnι vinculo meommunicatio anti, suspensonis , 6 interdicti. Nego seque Iam ἱ haec enim absoIullo datur ad eautelam ab omni vIneuIci tam excommunieatIon Is resedivatae, quam suspensionis de Interdicti, si forte poenItens aliquam Ineurrer l, cuius conscientiam non gerat: atqui huiusmodi ablatutio ex eoneessione EeeIesiae nou
frustra datur in hypothesi quod poenitens invineibi-lἱier Ignoret se Iigatum esse aliqua ex iis censuris.
390쪽
Para Deamda. ' ι ἔν Advertes tamen suspensionem & Interdictum quando
feruntur ad certum tempus, veI sub aliqua eondRI ne , v. g.ζquando sacerdos supenditur ab ossi elo , donee per mensem spiritua Iibus exercitIis In Seminario vacaverit, vel Interdicitur Ecelesia, quoadusque tectum, v. g. fuerIt resarcitum , cetare absque absoIutione , advenIente termino, aut impIeta conditIone. Q. q. Discopus miseem eκtra Divisim potestae salinditam assolvere a censeris fiu reservatis R. Potest in foro consesentiae , non In sero eo
leotioso eum strepitu iudieiali, quia quae sint iurisdictionis voluntariae , non requirunt territorIum, de ubiaque exereerI possunt et secus de iis, quae sunt iuriia ctionis contentiosae e atqui absoIvere In foro conseisi t e , est actus iurisdictionis voluntariae: absolvere vero ἔn Aro externo & cum strepitu iudieiaII, est actus iurἰsdictionis content Iosaee Ergo Episeopus IIIum extra Diemesim exercere nequit, nisi ab G InarIo loei, in
quo versatur territorium , obtInuerIt.
Q. e. Θι Ms Ina Diἄοψ eensuram ineurrit, potes ne is ea absolvi is alia Diaecessi, in qua dimissatu. I lR. Potest in sero conscIentiae tantum , si censura Ga iure , vel ab homine per sententiam generalem, quemadmodum potest ibidem absolvi a easibus In sua DIoecesi reservatis, modo Confessarius habeat 3 suo ordinarIo faeultatem absolvendi ab liuiusmodI easibus &eensurIs, si sint reservatae, ut d Imus Tract. de S cram. PoenIt. Secus, si censura sit ab homine per sententiam particularem ι tunc enim remittendus est ἀproprium Episcopum, vel ab eo petenda est absolus di licentia e quia in eiusmodi easu valea effatum . Eiusdem est solvere , cujus es Ilare: alioquin pertur baretur EeeIesiasti ea disciplina.