장음표시 사용
31쪽
Hieronya Matth. 19. Matth. 23.
christus qamuis prius sit iudicaturus, quam regnaturis, i nos tamen Rob Sηηmtβηνqm promissum, vehemetuer appetendum, non iussi. cium valde formidandum postulamus. Qua enim deside, ramus, non autem qua formidamus in ora.. o. 'tione petenda sunt.
D:j secundam dicendum , quod Christus non veniet uniuersaliter regnaturus, nisi prius venerit uniuersaliter iudicaturus ; Cur igitur orans non
dicit: Adueniat iudicium tuum , magis quam: Regnum tuum Ad quod respondet Augustinus dicens, quod iudi-ι ium Dei est tunendum,& formidandum etiam a Sanctis viris. Vade super illo verbo Petri, iustus vix saluatatu impius & peccator ubi apparebunt)dicit August. Quare iustus vix saluabitur, nisi quia iustitiam Dei tantam esse constat qudd nostra iustitia ad examen diuinae iustitiae deducta est iniustitiai igitur iudicium Dei est timendum. sed Regnum
Dei est vehementer appetendum, & desiderandum. Vnde dicit August ad Probam hoc dictum: Adueniat Reguum tuum exponens dicit, quod Regnum Dei veniet, siue velimus si uenolimus. Sed desiderium nostrum per lignς petitionem excitamus ad illud Regnum ut in nos veniat, atque in eo regnemus. Quia ergo secundum Augustinum, quae desideramus,petimus nobis dari per orationem, non quae Brmida-nuis, ideo potius, Adum regnum tui m , oramus, quam i dicium tuum. Hieronymus vero dicit, quod istam orati
nem S luator docuit Apostolcra in persos Ani iuni sa in rum , iustorum, qui a Christo hon iudicabuntur,sed cum eo alios iudicabunt iuxta illudi Sedebitis & vos super sedes duodecim iudicantes,&c. Tales igitur non petunt iudicium eis aduenire, quia eis non debetur, sen Regnum Christi eis promissum , iuxta illud: Venite Bm icti Patris mei, percipite Regn*m, quod vobis paratum est ab Origine: mundi . uIdeo reg0um illud cito aduenire petunt,cum sit illis promis. sum
32쪽
chm s in mundo 'muerso nunc rermit inruditionis i ps ale iudicium Dominiosubiectiquis, quam expectat patienter, etiamsi eam habere nutic posset
D tertiam dubitationem dicedum, Christum nunc. in hoc mundo regnare dupliciter potest intelligi. Primo, quantum ad regnandi iurisditionem, i ita quod habeat ius regnandi, & dominandi. Secundo, qua tum ad subditorum subiectionem; possunt enim ista duo a inuicem separari, quia multi habent ius , & dominium imaliquo regno , non tamen sibi homines, ut subditi subi jci tur; & multi versa vice nullum ius, & dominium habent in aliquo resno,& tamen tyrannico modo homines sibi subij'ciuntur , sicuimodo sita Imperio Turcarum messi Christi ini tyrannicie subijciuntur.Si ergo quaeritur, an Christu. nucregnet in toto mundo , dominio tutis ditionis: planum pii , uti tibia quod sic, quia statim post resurrectionem ex merito suae passionis tur itiariam potestatem consecutus est a Deo in coe Io & in terra, iuxta illud Matth.vlt.Data est mihi omnis pO Maiih. Hti testas in Gelo, & in terra: & Apocal., r. Habet in foemore Apς ι .suo scriptum: Rex Regum,& Dominus Dominantium.Sed si quaeratur, an Christus nunc regnet inloto mundo, domi- Dntu subienio subiectionis,planum est quod no, quia multi eius fidem non recipiunt , & non omnes credunt Euangelio, nec suis praeceptis obediutio,& conssiijs, immo resistunt, Sconi
dicunt, nori Gliam operibus Vi
de Apost.dicit,ad Heb. exponens illud Halmi: Omnia subie Ad Heb.ricisti sub pedibus eius:& nunc videmus non omnia esse Christo subiecta. differtur enim ista uniuersalis subiectio usque ad finale iudicium ex tribus impedimentis. Primo ex diabolica impugnatione. Licetenim diabolus vir e passionis Christi sitforas eiectus. quamum ad int
riorem vexationem,non tamen quantum ad exteriorem impugnationem,immo nunc fideles sic exterius impugnantur sicut tunc: Vnde August. super illo verbo luan. Ist. Nunc Aug.
Princeps huius mundi eijciatur foras, dicit, quod diabolus Christo nato & passo eiectua est foras quantu ad interiorem 1 1.
33쪽
quo ad exterioreui impugnationem, secutidum quem m dum dicit Hieronymus:Cum petimus: aduemiat Regnum tuum, Maiih. pro regno totius mundi oramus, ut diabolus in hoc mundo
Secundo, ex patenti dominatione: in enim secundum 1.Cot. Apost. non sit conuentio lucis ad tenebras,in quibus regnat&dominatur peccatum , quod est quaedam tenebra, in eis Iux gratiar Christi regnare non potest, ad quod hortabatur m L Apostsus quando dicebat:Non regnet peccatum in vestro mortali corpore, ut obediatis concupiscentiae eius u & isto Hier. ibid. modo exponit Hieronyrtius istud tuum : petimus,ut in unoquoque homine regnet Christus.&' non regnet peccatum in nostro mortali corpore. rTertio, liberi arbitrij additione.quia reliquit Deus h minem in manu arbitrij sui, ut in potestate sua s. se subit b cere Regi Christo , vel diabolo tyranno recipiendo sugge
': stionem eius Cum veloisti Reges sint contrarij, quia unus est Tyrannus & rex superbiae: alius legitimus, & nianis . tus Christus; unus non potest seruire istis duobus, ideo in Christit, quibus regnat unus, non regnat alius . Iurisditione igitur .fhἡ ' ἡ regnat in toto mundo, sed Jubiectione non, ut pa- toto nitido rei per praedicta. Et quamuis Christus possit omnia impediis
menta remouere, non tamen facit, sed patienter expectat,
usque ad finale iudicium. lchristo infine seculi super bonos oematis multi, modis regnabit.
D quartam, utrum in fine seculi Christus sit regnaturus super omnes bonos,& malos, dictaum,quod quantum ad praesens occurrit, in fine saeculi in festum erit, Christum regia iturii esse super bonos,& malos. Primo quantum ad iudiciorum discussionem. verum nanque est, quod nunc animae a corporibus separatae statim recipiunt suum iudicium efffentiale, quo damnantur vel saluanturi sed particularia iudicia, respectu aliquoru, quibus mortui
34쪽
dueniat Regnum tuum. 23 remanent in memorijs hominum,non recipiunt, sed relinquuntur ista discutienda,& examinanda in iudicio Chri.cti. Remanent enim mortui in memorijs hominum per alitiquam famationem quia aliqui contra veritatem remanent vel bonae, vel malae iam η . . Secundo,operatione. quia multi operatione & doctrina alicuius conuertuntur, sicut quotidie conuertuntur homines doctrina Pauli, & peruertuntur doctrina contrarij. Tertio, quantum ad praemiorum exequutionem, quia tunc bene agentibus non statim respondet gloria: & male agentibus non statim poena. ideo dicitur Ecclesiast. 9. Sunt Eeeur. 3.
Sancti, & iusti viri, quibus multa proueniunt, quasi op ra egerint malorum, & sunt impij, & peccatores,qui ita securi sunt, quasi iustorum facta habuerint: Et hoc ideo contingit, quia, ut in eodem libro scribitur, non statim
Deus proseri contra malos sententiam:& quamuis centies faciant mala per poenitentiam expectantur.sed tunc velint,
vel nolint,mali recipient poenam,& boni gloriam, ita quod tunc erit omnino manifestum Christum regnare per largiationem praemiorum quantum ad bonorum gloriam, & m Jorum destructionem, quia in regno vitae mors esse non ps test. Christus autem, qui tunc reMabit,est vita ut ipse diuicit & tunc mortem destruet,& vita regnabit. Vnde termis nato finali iudicio secundum Augustinum,Christus regna-
non amplius unus homo docebit, vel illuminabit alium, bla super quia tunc omnes erunt illuminati a Deo, dicente Hieronymo:Cognoscent Deum a minimo usque ad maximum. Secundin quantum ad repletionem donorum, quia tunc
-Deus omnes sanctos replebit varijs donis, ac praemi js, &Christus per singula, & omnia dona erit in singulis sanctis,& omnia erunt in omnibus. Tertio, per remotionem omnium malorum . nunc enim
sancti mixti sunt cum malis, a quibus multa patiutur, quia omnis vita malorum detrimentum est bonorum.
35쪽
omnia Regna, christi Regno adueniente, cessabunt quantum ad execra tionem inclarum commissorum e sed quantum ad alia non item.
D quintam dubitationem dicendum: Adueniente Christi Regno,omnia Regna in Angelis,Hominiabus , & Daemonibus cessabunt, & non cessabunt. Cessabunt quidem quantum ad exequutionem commisi tum ossiciorum, quia Angeli non plus custodient homines, neque agent custodiam, vel ministerium erga Regna, &Prouincias,& Ciuitates, neque nunciabunt aliqua myst ria noua, neque superiores docebunt inferiores, sicut nunc faciunimeque Daemones amplius impugnabunt homines,
iam pace data eis; Neque in hominibus remanebit aliqua praelatio,vel dominatio in quod aliquis possit stare in Principem, Dominum,vel Praelatum. Quod erit clarum, & euia dens quod ipsi non habuerunt talia ossicia, nisi ordinatione& permissione diuina, & tunc erit manifestum Christum sis Iu regnare, & solum sbi crinnia esse immediate subiecta,inuite quantum ad malos, voluntarie quantum ad bonos. Et manifestum erit, quod ipse per seipsum regnet,non mediantibus creaturis, iam euacuatis omni potestate, & praelati ne. Sed quantum ad destructionem bonorum naturalium , regiminum,& praelationum remanebui,& quantum ad gradum spiritualium donorum, quia aliqui in Angelis, & in Hominibus, & in Daemonibus erunt perspicacioris intellectus, & eficacioris naturae, sicut modo sunt; Nam si natura vigentes intellectu facit naturaliter domino deficientes iacit naturaliter seruos, &subditos: talis gradus, &distinctio remanebit etiam, Christo regnante . Similiter aliqui in Angelis, di Hominibus ibeatis habebunt maiorem gloriam ,& maius praemium, sicut nunc quidam habent maiorem λgratiam,& sunt motores in m
36쪽
Fiat voluntas tua sicut in Coelo,& in terra. Adi est tertia petitio, in qua Saluator docet nos petere ea, quae conducere possunt ad coeleste Regnum.Et secundum Chry sto.ista est optima consequentia. ipse enim mo α -- docuit nos coeleste Regnum petere,& desiderare per hoc,quod dixit: is emat regw- tuam; antequam ad illud Regnum perueniatur, ipsam terram petit fieri Coe- Ium , dicens: Fiat volunt- tua sicut in coris, o in terra. Quae potitio secundum Augustinum in libro de sermone Domini, Autust. de quatuor modis intelligi potest. Primo, ut per Coelum intelligantur sancti Angeli, per . lib. i. e. terram vero intelligantur sancti nomines, & est sensus: Sis M. cui in Angelis voluntas tua fit, ut te perfruantur, non errore obnubilante eorum sapientiam, ita fiat in sanctis tuis, qui in terra sunt, & de terra facti quantum ad corpus. Et est conueniens expositio ista pro tanto,quia, Vt dicit Aug. Aum. do in illo beatitudinis regno, vita beata perficietur in sanctis, sicut nunc persecta est in Angelis, quia erimus sicut Angeli lib. ε.e....
Dei in Coelis. Re ideo Saloα-x statim post illam petitionc, qua dicimus: A ueniat Regnum tuum , subiunxit hanc: Fiat vo-ιuntas tua sicut in coelo, O in terra.
t Secundo, ut per Coelum intelligatur homo iustus, per terram vero intelligatur peccator, & tunc est sensus: Fiat voluntas tua sicut in caelo, ct in rerra, ut sicut iusti, & sancti faciunt voluntatem Dei,obseruando eius praecepta, sic faci ut peccatores, qui conuertuntur, & implent Dei mandata,ucut ipse Saluator dicebat: Meus cibus est,ut faciam volun Io. 4.tatem eius, qui misit me. Tertio modo, ut per Coelum intelligatur anima, vel spiritus noster secundum quod condelectamur legi Dei, & vo D a lumus
37쪽
1 petitio terua, lumus libenter Deo seruire : per terram vero intelligitur corpus nostrum, quod est de terra , & ad amorem terrenum inclinatur. Petimus ergo, ut sicut fit nunc voluntas Dei in Coelo,id est,in spiritu nostro secundum ' condelectamur in Iege sua, ita corruptibile hoc corpus induat incorruptione r& mortale hoc induat immortalitatem sine aliqua resistentia obediens animae, ut per illud voluntas Dei fiat, scut per spiritum rationalem.
Quarto,ut per Coelum intelligatur Christus sponsus, de per Terram intelligatur Ecclesia sponsa; & merito quia mcut Terra foecundatur Coelo, sic Ecclesia foecundatur Christo, & tunc est senius, quod sic fiat voluntas Dei in terra. i. ii tota Ecclesia sicut facta est in Coelo.L in Christo, qui discebat : Non veni facere voluntatem meam,sed eius,qui misit me;& orando dicebat: Non mea, sed voluntas tua fiat. lSed hic possent oriri quinque dubitationes. I. Vtrum de istis quatuor expositionibus Augustini Mna sit melior alia .
a. Vtrum orans conuenientius diceret:Facias volunt . tem tuam, quam, Fiat voluntas tua.
3. Vtrum orans conuenientius diceret: Fiat voluntas tua in nobis, quam, Fiat in Coelo. q. Vtrum ex praecepto teneamur velle quod Deus Vult. s. Vtrum teneamur velle, sicut ipse vult.
Ex Diui AuguII. quatuor expositionibus alteram altera ration sus diuersis meliorem esse dicodum est.
D primam est dicendum, quod Deus, secundum Augustinum quatuor vult de homine. Primo, beatitudinis consecutionem, quia ad hunc finem Deus fecit hominem, ut beatitudianem conssequatur. Vnde supra illud Psalm. Nunquid va constituisti omnes filios hominum dicit Aug. quod in va num filii hominum essent constituti,nisi per Christum beatificarentur,& resuscitarentur. Ista autem beatitudo in sanctis Angelis iam est persecta: in hominibus vero est perff,
38쪽
Fiat tintin tua, ct c. cienda. Ideo oramus secundum primum modum exponendi , quod sicut voluntas Dei iam perfecta est in Coelo i. in . Angelis, ita in Terra perficiatur.i. in hominibus. Secundo, vult Deus de homine praeceptorsi obseruationem,quibus ad beatitudinem perueniatur,quia dicente Saluatorer Si vis ad vitam ingredi, serua mandata , quae licet impleantur,& seruetur per bonos homines, per peccatores autem non obseruantur, sed possent ipsa obteruare, si . uertantur ad gratiam Christi,& hoc oramus per secundum modum exponendi,ut sicut voluntas Dei fit in Coelo,idest, in iustis, & bonis hominibus in obseruatione mandatorum eius, sic fiat in terra. i.in peccatoribus per couersione illoru. Tertio, vult Deus de homine primi status rectitudinem. sicut enim Deus primo hominem in tali statu posuit, ut nulla resistentia esset animae ad Deum, nec carnis ad animam, ita quod non poterat in anima in aliquo insurgere contra . Deum,nec etiam in corpore contra anima, sed postmodum ruens in peccatum, pugna.& resistentiam sentit, & in pnor senti vincere non potest, sed in futuro vita restituetur adi primum statum quando illud corpus animale resurget spirit r.Coti rhtuale, ut rfecte anima subijciatur Deo, & caro animae multo magissi fuisset in primo statu. Et ideo illum oramus pettertium modum exponendi,ut sicut voluntasDei fit in Coolo,idest,in spiritu nostro,qui est caelestis cum condelectat
beat resistentiam ad ipsum; Quod ut dictum est fiet in si tura vita persecte, quamuis in hac vita utrunq; in persectis viris possit inchoari . . Quarto,Deus vult de homine capitis cli membris pers
Guncopulationem . nam caput hominum, immo, & An- - ogelorum est Christus, qui licet sit coniunctus in praesenti ca tuis mem is per gratiam, coniungetur in futuro per glo- riam.Et hoc oramus per quartum modum exponendi, Indet uscut fit voluntas Dei in Coelo.i. in capite nostro Christo, sic fiat in terra.i. in tota Ecclesia.itaq; sicut miseric dia foecundatur ab ipse per gratianta perfruatur eius gloriad G
39쪽
3o petitu tertia, tunc fit,quando copulabit sibi gloriosam Ecclesia non habε
te macula,neq, rugam. Cum ergo quaeritur quaena istarum expositionum sit melior, patet,quod quantum ad vitae aeternae consecutionem melior est prima. quantum vero ad praeceptorum obseruationem melior est secunda; quantum v ro ad primi status rectitudinem melior est tertia. Sed quam tum ad capitis & membrorum persectam copulationem me Iior est quarta.
de verbis Apost. ser. Glo. super illud Thre.
me petitis non in prima persona , nee infecunda facta est,ut non Dei taulum,nec hominis dumtaxat boni operis executio esse videatur.
D secundam dicedum, ' Chrysost. hac dubitati l ne soluit super istu locv,dicens signanter,non esse di
i ctu:Facias voluntatem tua,ne Dei voluntatis impletio, vel boni operis exequutio, seu coelestis regni adeptio videatur esse Dei tatum vel hominis tm. Si.n.dixisset:Facias Voluntatem tuam, videretur esse totum Dei, quod bonum faciamus, vel quod coeleste Regnum consequamur. Si autem dixisset: Faciamus voluntatem tuam, videretur esse totum liberi arbitrij, &utrumque est salsum; quia liacet creaverit nos , non cooperantibus nobis: nostram vero iustificationem,& salutem non operatur, nisi nobis vole tibiis, & conuertentibus ad ipsum. Unde August.de verbis Apost. dicit: Quis e te sine te, non faluabie ic sine te . Est ergo sensus verbi: Fiat volunt. Da in terra , sicut iam facta est in Coelo per gratiam tuam, sed iuncto nostro libero a bitrio, quia in adultis unum istoru sine alio no suffcit ad si Iutem consequendam propter quod super illo verbo Hiere. Conuerte nos Domine ad te,& conuertemur; dicit Glossat Conuerte nos ad te Deus per gratiam,& conuertemur,quitum in nobis est, nostrie libertatis arbitrio. August. in libro de sermone Domini dicit: Ideo dictum est: Fiat νoluntas tua,& non facias voluntatem tua, quia nos non facimus nostris orationibus, quod Deus velit,neq; facimus, ipsum velle,cueius velle sit immutabile,sicut eius substantiaesed Fiatvolu
40쪽
Fiat voluntn tua , 3rtas tua,quae in illis fit,qui faciunt quod Deus vult , & secum
dum voluntatem eius. Hanc Oramonem Dominicam, O profidelibM, ct pro infidelibita fas endam esse dicendum est.
D tertiam dubitatione dicendum, quod secundum
Chysost. Saluator noster hanc orationem pro tin Chryth to orbe terrarum cuilibet modum iniunxit : Ideo non dixitii Fiat volunto tua in me,vel in aliquo alio, Vel in al, Et io...ho quibus fidelibus solum, sed ubiq; terrarum,ut salvetur veritas: & error, & malitia expellantur, & reuertatur Virtus , tabi Li di in illius cultu Coelum a terra non differat. Vult esego Chrysost. dicere, quod hanc orationem iniunxit Christus fieri pro fidelibus, & infidelibus, ideo non dixit: υtantas tua solum in nobis fidelibus, sed in Coelo, & in te ra , ac si diceret: Fiat per gratiam tuam , ut infideles, qui
nomine te, nuncupantur, conuertantur ad fidem, & f ciant voluntate tuam, sicut fit in Coelo. i. in ipsis Fidelibus. ita ut iam non disserat Coelum a Terra. Et in hoc secudum Aug. eonti Augustinum destruitur Pelagianorum error dicentium per Pelagian.
solum liberum arbitrium posse nos consequi fidem, & alia dona spiritualia quantum ad eorum initium icet quantum ad eorum perfectione indigeamus diuino adiutorioin gratia Christi. quod tunc fiustra esset, nec necessarium iram pro inficietilatis , ut noem habere incipiant.ex quo per se esito libero arbitrio initium fidei habere possunt
Quis; voluntate rationasi , non naturasi ex pracepto teηetur velle, quod Deus vult, etiam poenam laseria 4 Deo volitam , ibis reuelatam.
D quartam dicendum,quΘd Angustinus in diuersis sis in laei locis diuersimode loquitur de ista dubitatione: ta I Nam super Verbo psal.Non adhaesit mihi cor pra- to. s. inini,dicitiqudd cor prauum,& distortum est illud,quod no 14E,Apis vult illud,quod Deus vult. Item Augustinus super illis Ver--4bo Iacobi A. Si Dominus voluerit, ibimus; &lucrum faciemus, dicit,quod omne velle nostru sub diuino debemus sub