Augustini Triumphi Anconit. ... In orationem dominicam tractatus. A M. Angelo Rocca è tenebris erutus, & illustratus. ..

41쪽

3x Fetitio tertia ,

subterponere. Sed contrarium istius Augustinus videtur dia si ia' β' cere in Enchiridion. Vbi ait: Bona voluntate potest ii

3.e. tot mo aliquando Velle , quod Deus non vult ; sicut bonus Glius bona voluntate vult Patrem suum non mori , quem tamen Deus vult mori. Pro quo sciendum secundum Dam Damast. a. si enum in a. libro, quod duplex est voluntas in nobis:Vnai, α i, naturalis,quae naturali motu fertur in illa,quae sunt vitae cω seruatiua,& naturali motu diligit ea,quae sunt suae vitae productiua , vel conseruatiua , vel promotiua , & vicina, &naturali motu fugit ea , quae sunt his contraria. Et ideo , quia Auctor naturae non facit contra naturam,tali bona voluntate naturali potest velle quis, quod de sua bona volum late Deus non vult,sicut iam dictu est per Augustinii, quod qui bona voluntate naturali,& bona naturali dilectione, di affectione,ut bonus filius, vellet patre suu vivere,que Deus bona voluntate vellet mori,neq; demeretur bonus filius volendo tali volutate,quod Deus no viilr,quia in his, quae sunt a natura,neq; meremur,neq;demeremur. Alia est volutas in , nobis deliberata, quae vult bonum appraehensum per rationem in ordinem ad finem consideratis debitis medijs , &- - circumstantijs, quae voluntas est oppositorum, & eorum , quae non sunt a natura partae, Vel eorum quae sunt a natura partae indisserenter , & est respectu eorum , quae possumus velle, & nolle, secundum quae meremur, & non meremur. Et tali voluntate deliberata β: clectiva, si alicui notum es.set, quod Deus vellet aliquid, teneretur illud velle, quia ex quo illud nollet,quod sibi notum esset, Deum velle deliberate , resisteret Deo, & faceret contra Deum,& contra vo luntatem suam,& deliberaret se auertere a Dei voluntate, in quo formaliter c5sstit omne peccatum. Vnde tali volum. tate, quando alicui esset notum, quod Deus vellet Patrem

eius mori, teneretur velle illud.Et quavis non teneatur gaudere , tenetur tamen non contristari contra rationein im moderate, nisi tantum tristitia naturali, quae necessario inclinat ad tristitiam pro morte Patris. Sed hic oritur aliud dubita ivi dubium. Si mihi esset notum Deum velle me damnari, nun

quid

42쪽

quid teneor velle meam damnationeὸ Ad hoc dicunt Theologi,quod hic casus est impossibilis , & ideo non admittendus , quia impossibile est quod Deus alicui revelet damn tionem suam in via, quia tunc poneret eum extra viam, &esset causa suae desperationis. Et si aliquis diceret sibi reuelatum, vel alteri, potius debet credere esse Diaboli illusionem, quam Dei reuelationem. Et si dicatur, quod Deus reuelauit Francisco damnationem fratris Heliae, dicendum , Huiu, He- quod non determinate, & absolute, sed conditionate, unde postea est saluatus. Sed dato, & non concesse,quod esset . ua ,a sibi notum, quod Deus vellet eum damnare, nunquid te- reuelatio netur hoc velle Dicendum secundum alios Doctores, bi pii ies quod cum Deus sit iustus, & non damnet aliquem ad arte scus.ω ibi nam poenam, nisi culpa praecedente; illam culpam, quae est et humi offensa, voluntate electiva nunquam debet homo. L eisto extolle, quia Deus culpam non vult, nisi permissiue, & nisi nostra voluntas consentiat peccato. Sed an poenam Inferni I lites, preneatur velle Dicendum, quod non tenetur velle volun- mis orauitate naturali,quia, secundum 'Augustinum,quilibet natu- εἰ 2. ἡ raliter vult beatitudinem, & naturaliter refiigit miseriamri a danati sed voluntate electiva, & rationali puto, quod si notum esset homini Deum velle malum poenae sibi inesse, reneretur quas& si illam poenam velle,quia tali malo poenae correspoderet bonum uniuersi, seu bonum commune, quod praeponendum dia

est suae cru- Minorum.

delis passionis sine sua culpa propter bonum uniuersi, quia Asta' morte mortem nostram moriendo destruxit, & vitam resurgendo reparauit.

Homo tenetur velle ex ebairitate actuali, vel habituali, vel fallem modo non contrario.quod Deus vult.

D quintam dubitationem dicendum , quod voluntas nostra post peccarim est infirma,& lagubda, & est obliqua, & distorta,& deformis, & tu pis: & ideo ut rectificetur, oportet, ut reguletura voluntate recti , & iusta, quae sola est Dei voluntas. Etl - E ideo

surrecti nis recit

43쪽

3 petitio tertia , ideo consormando se voluntati diuinae effcitur iusta , & s na, & reformata,& pulchra; sed quando ab illa se diuertit,

semper remanet deformis ,& turpis, & iniusta; unde dicit August. quod magna miseria est hominis velle sine eo esse, sine quo non potest esse. Dico ergo ad dubitationem: Modus eligendi nostrae voluntatis aliquando habet conformitatem in volito; & contrarietatem in modo volendi, ut si Deus vult me, dare eleemosynam, & ego etiam volo dare; hoc est idem volitum pi tamen Deus vult me dare propter gloriam suam, & ideo si ego do propter Vana gloriam, contrarietas est in modo volendi . Quandoque autem,licet non habeat cosormitatem; tamen non habet contrarietatem,ut si Deus vult me ex charitate subuenire, non tamen facio, sed ex quadam naturali pietate, & carnalitate; tunc licet nollem sicut Deus vult,tamen nolo contra modum volendi Dei. quia,secundum Greor. Iam gorium , Multi diligunt alios propter affectum cognationis carnis, cui tamen dilectioni ructa eloquia non con tradicunt . Tenetur ergo semper homo velle, quod Deus vult ex charitate actuali, vel habituali: quod pro tanto diacitur , quia cum homo peccat venialitia , vult scut . Deus vult ex charitate habituali, quamuis non actuali, vel saltem tenetur non velle modo csitrario,eos eo ipso,qubd vellet mo

ritatem,&Ieccaret mortaliter, & uc non fac ret voluntatem

. Dei, sed

suam.

44쪽

Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. x N hac parte docet Saluator formare petitionem quartam. Ad cuius euidentia scien- AN in Endum, quod August. in Enchirid. dicit: Illa, ipi quae pe tuntur in tribus primis petitionibus, ri 6. sunt bona aeterna, & spiritualia. Nam nomen Dei sanctificari: Eius regnum in nobis aduenire: Ipsius voluntatem in nobis fieri sicut in Coelo, idest, in Angelis, aliquo modo in hac vita possunt in nobis inchoari,sed perfecte possidebuntur in alia vita. Alia vero, quae sequuntur in quatuor alijs petitionibus, temporalia sunt, quae tamen pro aeternis consequendis sunt necessaria. Nam panem n istrum nobis dari, Debita nostra nobis dimitti, In tentationes non induci, Et ab omni malo liberari, nullus dubitat, ut dicit August. ad praesentis vitae indigentiam pertinere. Vnde immediate postquam Saluator dixerat: Fiat νο totua sicut in caelo. in terra. quia hominibus loquebatur in terra carne indutis ,& non petentibus eandem impassibilitatem habere cum Angelis, condescendit infirmitati nostra

quae necessariorindiget tu, tecum πι-: Panem nostrum

Iuper substantial , idest, substetationem humanae naturae,vel quotidianum, ut ponit Lucas. Solum enim pro pane, non pro pecunia, vel lasciuia iussit orationem fieri: neque hoc sufficit, ut dicit ChW aesta apposuit: Da nobis Miit, ut non Ch)νcub. conteramus nos ipsos licitudine superuenientis dici. PM zo. in menem ergo corporalem petimus, in quo omni, necessaria viatae intelliguntur secundum Chrysost. Secundum vero CP prianum in libro de oratione, Panis noster Christus est,qui dicit: Ego sum panis uiuus,qui de Coelo descendi,qui non Ioan. est omnium, sed nostrum.L ndesium,& iustorum;que quOtidie postulare debemus , ne nos, qui Sacramentu Eucharia

45쪽

3s petitio quarta ,

stiae quotidie accipimus, terveniete aliquo graui pe ito. .. a prohibeamur, & a Christi corpore separemur.

. lib.r. ea. Secundum etiam Augustinum in lib.deler. Domini, Pa- s nem, quem quotidie. petimus nobis dari, spiritualem panem intelligere debemus a. sacram scriptituam, & manda Matth ta diuina, quae quotidie oportet meditari, de quo pane diacit Christus in Evangelio: Non in solo pane vivit homo,ssed in omni verbo,quod procedit de ore Dei;& in alio loco. dicit Christus: Operamini non cibum,qui perit,sed qui permanet in vitam aeternam A erit hic oriuntur quinque dubi lationes pro declaratione. I. Vtrumst licitum quotidie petere pane corporalem. a. Vtrum liceat quotidie petere panem sacramctale 3. Vtrum liceat quotidie petere panem spiritualem. , q. Vtrum sit licitum petere pecuniam.

. Vtrum Sancti, qui sint in Patria , debeant dicere hac

orationem ἀTanem temporalem quos is, quinque ritiis amoris , qui imoando postulare potest. , ἰD prima est clicendit,u in acquisitione, vespetulo ne teporaliu quinque modis potest esse peccat Primo, quantu ad immoderatum desiderissi Mult

namque immoderate desiderant vestimenta, vel cibaria Viatra conditioncm personae,uelstatuin ip&,vum,vel nimis delicata, Vel multum pretiosa,&diuersa, vel nimis exquisita, di indecentia. Huc defectum,vel immoderatum desiderium remouet Saluator per hoc,quod dicit Paη , ut nomine panis solum necessaria in victu ,& uestitu intelligantur, ut di I naff. ad cit August. ad Probam,secundum quod dicit Apost.adTi,Pmb. t. a. motheum I-c. 6. Habentes alimenta, & quibus tegamur i.Uim. 6. contenti sumus - Et signanter nomine panis necessaria Eccli. as. tutae hominis intelliguturiquia,ut dicit Scriptura: luitium uitae hominis panis, & aqua. - Secundo, potest esse peccatum quatum ad inordinatum

46쪽

paneia nostrum quondianum, me. 37 dant aliorum iura, & rapiunt aliorum bona, ut dine sit eis

in temporalibus, sicut Tyranni, & Praedones, Vsi aru, &alli possidentes non sua.Hunc desectum remouet cum clicit: Secundum Chrys. hic duo sent genera horismum, cui Ainendunt panem non situm, sed alienum. Primo illi, mi Indigentibus nori praestant, quem ipsi a Deo recipium

non solum pro se, sed & pro alijs dispen indum. Secundo u

li,qui cum peccato panem acquirimi Vt rapina,& Vlurassar i. Nem smim non manducant,sed alienum. Tertio, potest committi peccatum quantum ad inordinatum conuiuium.Multi enim inordinate,& superflue sumunt

alimenta non sine infirmitalcanimae, &corporia, quia in , multis estis erit infirmitas. Eccii. .Frequenter enim in Mςd 3les sunt Podagrici, & Gut sistrum desectum remouet Do . lminus cum diuulstiuinat in , Si enim

Mnt cometas,de expendes una die, quod .diebus lubficeret, iam ruγn panem quotidiamim manducas. Quarto, potest com mitti Peccatum, quantum ad ingra . . ,

ritudinis vitium. Multi erum sunt ingrati be fierorum Do inorum temporaIlum, Auaer ςperunt, cum sit, quod Der Pa. in det escam omni carni. Hunc desectum remouet , dum cit: Nobis, ut scilicet , te cognoscamus. hac enim de eam a Salomon non petijtibundantiamdiuitianimi, ne ingratu.

cogeret negare nonaei ieisin s

tudinis dis endium Magnum enim detramentuὲn incurrit α homo, ex nimia sellicitudine ;&sipet ira cura rerum tem poralium, providentiam nanque rerum temporalium ne- cessariarum ii stum est habere, sed supersuam cura non Hunc desectum remouet dicens: ηραψ. non enim I 'dieir Chrysost.debemusnos soccupare,& conterere Sollic tudine stiperuenientis diei, sed solum pro die hodiernacu - ra& llicitudo est habenda. Remotis ergo istis quinq; d fectibus, ut puta immoderato desiderio, iniusto minita, . inordinato conuiuio, ingratitudinis vitio, & sollicitudinis. dispendio, licuum est, quamdiu sumus in hac vita, pa/ῖ- uera

47쪽

Aug. de

neni petere temporalem. Panem sacramentalem quotidie quinque postulare leti, licet non omni die ipsum realiter sumo,stmanducare, Ied tamen quotidie pirisualiter recipere teneamur.

D secundam dubitationem dicendum, quod Amgust. in libro de sermone Domini,hanc dubitati nem mouens, dicit: Multi sunt, qui quotidie panem sacramentalem non recipiunt,qui iudicandi non sunt, utrum bene, vel male agant, quia non Ium Laici, qui selum semel in anno hunc panem sumere tenentur, verum Noliudv. tiam Sacerdote & Clerici quotidie communionem Domini recipientes non laudantur, Meque vituperantiar, vilia De eonsd. betur de consecrat.dist.2.c. otidie. Si aute per oratione

Mai. &d-su mere quotidie volumus, quia quotidie belui ex tetimus ipsu nobis dari vel semel in ano,vel bis receptus...ii 'abi a Vel bis hanc Orationem debemus dicere, quorum e. s . Vbi utrumque Videtur conueniens; Ad hoc August. respondeto illi ' quotidie et hodie intelligatur quare, vitis: vivimus : Et verum est, quod quamdiu vivimus, non

percipere tamen omni die.

respondet, quod licet sacramentum subhendo. illis speciebus non teneamuri quotidie, vel omni die re ARM cipere, & manducare realiteri: spiritualiter tamen tenemur . .. st omni die reciper cmanducam in sacrisicio Missae.Et ideo a. eap. ia. omni die de us petere a Deo Patre nobis dari, de mitti

misso sacrificio, ut spiritualiter illum manducare possimus, i manducatione dicit August.Vt quid paras ventrem iom. V. Vt quid paras dentem ξ Crede, & manducasti: Nam spiritualiter huc panem recipcre nihil aliud est,quam ipsi Chri- lihi fine sto incorporari per fidem ,&charitatem. Credere erso in Lia Christo per fidem charitate informatam est ipsem spiritua- Iaziliter manducare, quod quotidie faciendum est, maxime

bratur. dum in missa consecratur, dc adoratur. Panem

48쪽

Panem spiritualem Deisci et merbum quotidie petere debemυ obsis,

leuationem ab omni errore, ob sanationem, Iorti scanionem, oe satietatem.

D tertiam dicendu secundum Augustinum, quod omni die indigemus panem spiritualem petere i in monte quia sine hoc pane in vita spirituali conseruari n5 tomo. e. possumus. Facit autem in nobis hic panis idest verbum Dei,idest contemplatio sacrae scripturae quatuor. Primo subleuat nos ab omni errore. Verba enim humana dc scientia psu. is. humana est plena multis erroribus, quia semper diminutae fuerunt veritates a filijs hominum,sed verba Dei ab omnis p . Merroris contagione sunt remota. Psalm. dicit: Principium Verboru tuoru veritas.Secundo sanat nos ab omni langu re. Psal. dicit: Misit Dominus verbum suum, &sanauit eos p scilicet ab omni peccato docens nos viam virtutis.

Tertio sortificat in omni vigore, quia in sortitudine iastius Panis oportet nos ire per desertum istum ad montem, qui Christus est.panis enim humanae sapientiae & eloque tiar potius homine debilitat,quarnsortificet d vitam aeter- . nam consequendam, de quo pane dicitur de Paulo: Cum 'acepisset cibum consonatus est Et in psalmo: Panis cor hominis confirmet.

Quarto satiat nos omni sapore , quia habet in se omne delectamentum & omnis saporis suauitatem,quam' stan' i

Dan. s.

verba vitae aeternae. Fecimiam in oratione petere fas en, non propter se: verum quatenus no bis adiumento pro beatitudine consequenda esse potest, si per eam bona opera faciamus.

D quartam dubitationem est dicendum secundum Augustinus in lib. de Disciplina Christiana: Pec n Christis nia a pecore dicta est: quia antiqui totum quod ham, bebant, in pecoribus habebant: & ideo quod possidebant homines in terra, siue in seruis,sive in agris, siue in anim libus pecunia vociaur,dc huius ratione Agnat Phil. in lib

49쪽

Fanem nostrum, circ. 43tiam, quI Nnt in caelo. Orasone Dominica non indoni, licet πο

οrantes mereantur nobis nostras orationes offerentes,bonaque stiritualia , ae temporesia nobisi petrantes. t

D quintam dicendum, quod pro tanto ista quaestio lubi: dubia videtur, quia quae petuntur in tribus primis petitionibus scilicet Nomen Dei sanctificari: Regnum eius aduenire: & Dei voluntatem adimpleri, Sancti, qui sunt in Patria, iam perfecte adepti sunt; illa vero,quae

in laifalijs quatuor petitionibus petuntur, non videntur eis satis necessaria. Et ideo dicendum,qubd pro eis non est necessarium, ut hanc orationem dicant, sed bene pro nobis rantes merentur nobis , cum oratio ex charitate facta sit

meritoria, & satisfactoria: sed planum est, quod Sancti , qui sunt in Patria, possunt hanc orationem dicere duplis

eiter.

Primo nostras orationes Deo offerendo no sibi aliquod ignotum manifestando, sed ordinem diuinae sapientiae implendo , inferiora per superiora veluti in ipsum reducendo. Vnde Raphael dixit Thobiae: Quando orabas cum lachry- Thob. te. mis, ego obtuli orationem tuam Domino. Secundo bona spiritualia,& temporalia nobis impetrando. quamuis enim sancti in Patria non sint in statu mere di sibi , vel nobis, quia iam sunt in termino ; tamen sunt in statu in metrandi nobis bona, quae petunt P π mo Q MDominicam propterola opera arietit mi. quae fecerunt, dum viverent in hoc mundo . Sicut aliquis seruus Regis , . . qui est in eius gratia, orans pro alio impetrates gra- ttiam a Rege. Unde legitur secundo Reg. quod David Rex exaudiuit preces Benelai p I.'. tentis pro D, filio, dicens Quis est i . quid petieris , im

50쪽

Aug. ad Innoc. Papa.

Et dimitte nobis debita nostra, sicut& nos dimittimus debitoribus nostris.

Aluator noster hic docet ismare petitionε quintam . Ad cuius euidentiam est scie dum, quod secundum Augustinum in qu dam Epistola ad Innocentiu Papam,l P Iagiani Haeretici sic erant gratiar Christi inimici, ut suis impiis, S prauis disputationibus conarentur asserere hominem in hac vita cognitis Dei praeceptis adtaram persectionem iustitiae sine adiutorio gratiar Christi per solum voluntatis arbitrium posse peruenire , ut cis non sit necessarium orare pro aliqua gratia acquirenda , nec dic re:Dimitte nobis debita nostra. Et sic ham orationem Dominiacam nobis auferebant, cum ostenderent illam homini non esse necessariam. Quod si quis dicat de quolibet sancto viam sciente voluntatem Dei, &taciente, non fuisse sibi gratiam Dei necessariam ,& propter hoc orare; multum errat praeter unum Sanctum sanctorum, Christum , in quo fuit omnisplenitudo gratiar. Ideo Augustinus in lib. de B

pisiue nobis debita nostra , quae debita nobi3 pater eoelestis dimittit non per virtutem nostri liberi arbitri j, sed per gratia,quia,ut dicit Apostolus: Nm est Volentis, neque cusrentis, sed miserentis Dei, idest, per auxilium gratiae,& musericordiae suae. tamen bene eruinin ,quo sinitium gratiae est exnobis. Et qualiter initium gratiae, quo nobis debita dimittuntur, sit ex 'obis, Augustinus manifestat in principio libri de correptione, & gratia dicens: Desiderare auxilium gratiae initivi est gratiae s. de quo nunc scriptum est: Ecce nunc coepi, haec est mutatio dexterae excels. Ideo

debemus nostro libero Aburio desiderare,& orare, & pet